3)e
Banden tussen Iran en Nederland
nauwer aangehaald
»De toon is verzoenend, inhoud blijft hard«
HET STAATSIEBEZOEK VAN DE SJAHGriekse koning
Keizerlijke belangstelling
olie-research
voor
EEN TON ZOUT
Bonn arresteert O.Duitse spionnen
DONDERDAG 21 MEI 1959
50ste JAARGANG
No. 14715
Directeur: C. M .v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur; L. C J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Russen willen een
ton zout opeten
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.59 p.w., f2.55 p.maand, f7.50 p. kwartaal. Franco p.p. f8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50.
Nadat de hoge gasten gisteren in het paleis op de Dam het middagmaal
hadden gebruikt, waarbij mede aanzaten de prinsessen Beatrix, Irene, Mar
griet en Marijke, ontving de Sjah in gezelschap van de koningin en de
prins, in de fraaie Van Speykzaal het hoofd en de leden van het stads
bestuur, zowel wethouders als raadsleden. De Sjah ver
scheen, evenals de prins in donkergrijs costuum; de vorstin
was gekleed in een lichte, oranje deux-pièce, een bruine
stola over de arm.
In een kort welkomstwoord, waarin hij er aan herinnerde
dat Nederland reeds in de 16e en 17e eeuw handelsbetrek
kingen met Perzië onderhield, zei burgemeester Van Hall
dat de bevolking van Amsterdam zich verheugt in de
vooruitgang van Perzië en dat aan een eventuele oproep
„voor arbeidskrachten, kennis of ervaring, waarover onze
stad mocht beschikken en die voor uw land benut kunnen
worden, gaarne gevolg zal worden gegeven.
De Sjah beantwoordde deze in het Engels uitgesproken rede eveneens
In het Engels. Hij zei bekend te zijn met de nauwe banden tussen zijn land
en Amsterdam en met de kennis en de wetenschap waarover Amsterdam
beschikt. Hij sprak de hoop uit, dat zijn land hiervan veel gebruik zal
kunnen maken bij het omvangrijke werk, dat daar wordt verricht.
Terwijl de koningin zich onge
dwongen met enkele vrouwelijke
raadsleden onderhield, sprak de kei
zer met die wethouders en raadsleden
over de problemen van de grote stad,
vooral over het verkeersvraagstuk,
dat ook voor Teheran, zeer nijpend
is. Hij liet zich voorlichten over de
haven en over het bedrijfsleven.
Om kwart over dirie vertrok het
gezelschap met gevolg in auto's naar
het laboratorium van de Koninklijke
Shell benoorden het LJ.
Het vorstelijk gezelschap werd daar
ontvangen door het voltallige presi
dium der Bataafse Petroleum Maat
schappij en enige directieleden van
de Koninklijke Shellgroep. Terstond
na het verlaten van de auto reeds,
had koningin Juliana een fraaie boe
ket bloemen ontvangen.
CONFERENTIE-
SPEL
DAT DE RUSSEN een heel andere
instelling hebben ten opzichte van
de wereldproblemen dan het Westen,
behoeven wij niet meer te betogen.
Genève demonstreert dat weer ten
voeten uit.
Zoals Chroesjtsjef dezer dagen zei-
de tot een groep Amerikanen, zijn
de Russische gedelegeerden te Genève
bereid een ton zout en meer op te
eten, als zij maar succes behalen.
Voor de Russen speelt de tijd niet
dezelfde rol als voor ons. Zij zijn er
in Genève echt „voor gaan
0 zitten" en zijn bereid er
weken en desnoods maanden
te blijven zitten vergaderen. Wester
se ministers hebben altijd het idee,
dat zij meer te doen hebben en dat
conferenties als die van Genève
slechts tot doel hebben om lastige
hinderpalen uit de weg te ruimen,
maar ze zorgvuldig te cultiveren.
Stel je voor, dat er eens geen boze
kapitalisten meer waren en dat er
eens geen zwarte Westerse achter
grond zou zijn, waartegen de lich
tende figuren van Chroesjtsjef, Gro-
niyko en consorten zo mooi konden
afsteken. Ze zouden wel kunnen in
pakken.
Voorlopig behoeven zij zich geen
zorgen te maken, er zijn nog'tegen
stellingen genoeg.
In Genève dienen de Russen hun
voorstellen in, die onaanvaardbaar
zijn voor het Westen en het Westen
dient zijn voorstellen in, die geen
schijn van kans hebben bij de Rus
sen. Is dat een reden om maar naar
huis te gaan? Neen, want de Russen
weten uit iedere conferentie munt te
slaan; er komt altijd wel iets voor
hen uit de bus. En het Westen spe
culeert op de belustheid van
Chroesjtsjef voor een topconferentie
en vraagt zich af, hoeveel entrée
de Russische leider wenst te betalen
om met Eisenhower aan één tafel te
zitten. Zo hopen beide partijen op
een voordeeltje en er wordt geduch-
tig gevist, niet op de grote vergade
ringen in het Volkenpaleis, maar
daar buiten om. Voorlopig houdt men
aan weerskanten het been strak en
wenst men de beide „pakketten"
voorstellen te beschouwen als één
geheel. Maar op een gegeven mo
ment schieten de touwtjes om
„pakketten" toch los en komen er een
paar puntjes vrij, waarover men het
min of meer eens wordt. Dat kan dan
de agenda vormen van de a.s. top
conferentie.
Wij wachten maar geduldig af.
Alvorens met die voorgenomen
rondgang door 'het bedrijf te begin
nen, gaf jhr. mr. J. H. Loudon, lid
van het presidium een uiteenzetting
over hetgeen men ging bezien.
De Sjah, koningin Juliana, prins
Bernhard en de opperjagermeester
van de hoge gast. Abolfath Atabay,
elk aan het hoofd van een. aantal
leden der gevolgen, begavéh zich
naar diverse afdelingen van het
researchbedrijf. De Sjah bezocht al
lereerst de proeffabriek ten behoeve
van de oliewinning en voorts het
centrum van destillatie en dampfase-
chromatografie. Zeer geïnteresseerd
stelde de keizer herhaaldelijk vragen
over détails. In het destillatiecentrum
dat ook in de rondgang van onze
vorstin was betrokken, deed konin
gin Juliana mee aan een reukproef
met verscheidene vloeistoffen.
In de bibliotheek van het labora
torium verenigden zich tenslotte de
vier groepen, men toefde nog korte
tijd daar ter bezichtiging van de ge-
exposeerde uit aardolie vervaardigde
plastische materialen. Om vijf uur
keerde het vorstelijke gezelschap
naar het paleis terug.
(Zie vervolg op Pag. 7)
Vanmorgen om half twaalf is het
Griekse koningspaar ten Vaticane
gearriveerd voor een statiebezoek
aan Z.H. de Paus. Het is 520 jaar ge
leden, dat de laatste Griekse soeve
rein een officieel bezoek aan de Paus
bracht; het was in 1439 de iaatste
keizer van Byzantium, Johannes
VH3 Paleologos, die deelnam aan het
algemeen concilie van Florence.
De ontvangst geschiedde vanmor
gen volgens een bijzonder plechtig
ceremonieel. Paus Johannes ging zijn
hoge gasten tegemoet en een harte
lijke begroeting volgde bij de deur
van de kleine Troonzaal. Na een
privé-gesprek volgde het voorstellen
van het koninklijk gevolg. De H.
Stoel heeft gedurende hun verblijf
te Rome de Griekse koning en
koningin de Villa Madama ter be
schikking gesteld, daar Griekenland
geen gezantschap bij de H. Stoel
heeft.
HITLER IN KERKRAAM.
In de Martinmunster te Landshut
(Beieren) zien Hitier, Goering en
Goebbels op de gelovigen neer vanuit
'n nieuw glas-in-lood-raam, zo meldt
de Frankforter „Abendpost". In het
raam zijn de drie vroegere Nazi-lei
ders voorgesteld als beulen van de
martelaar Sint Castulus. Zij zijn af
gebeeld met een duivelse uitdruk-
ding op hun gezicht.
In Genève zijn de stellingen ingenomen
Sowjet-ontwerp is geen »diktaat«
De ministers van Buitenlandse Zaken van Engeland, Frankrijk, de
Sowjet-Unie en de V. S. zijïi woensdagmiddag te Genève drie uur en een
kwartier bijeen geweest.
De Amerikaanse minister zei, dat de juiste benaming van het „pakket"
van de Sowjet-Unie niet Sowjet-ontwerp-vredesverdrag met Duitsland is,
maar „Sowjet-verdrag voor de blijvende verdeling van Duitsland".
De westelijke mogendheden zullen geen enkel compromis aangaande
fundamentele beginselen, waaronder de hereniging van Duitsland, aan
vaarden. Wij zijn bereid, zo zei hij, de hereniging van Duitsland een weinig
langer uit te stellen, zij het ook met tegenzin, maar wij wensen er geen af
stand van te doen, zoals het gevolg zou zijn, indien wij akkoord gaan met
een onmiddellijk vredesverdrag met een verdeeld Duitsland. Alleen het
gehele Duitse volk kan over de toekomst van de Duitse natie beslissen.
Herter verzocht de Sowjet-delegatie in te stemmen met een ernstige
bespreking van de westelijke voorstellen in de komende dagen, daar deze
een poging zijn om uit de moeilijkheden te geraken.
HET HANGT AAN ELKAAR
Minister Lloyd (Engeland) ver
klaarde naar aanleiding van Russi
sche kritiek op het westelijke pakket
voorstellen, dat de grote kwesties,
welke thans worden behandeld,
wezenlijk met elkaar zijn verbonden,
„of wij willen of niet". De Russische
voorstellen vormen eveneens een
„pakket", zo zei hij.
Gromyko sprak tegen, dat de
Sow jet-voorstellen de verdeling van
Duitsland zouden verlengen.
Hij ontkende, dat het Sowjet-ont
werp een „diktaat" is, zoals Lloyd
had gezegd, want de Sowjet-Unie
wenst, dat de hereniging het werk
van de Duitsers zelf is.
Hij eindigde met de verklaring dat
de voornaamste taak van de confe
rentie er niet uit bestaat de menings
verschillen te accentueren maar te
streven naar een gemeenschappelijke
basis en een compromis.
Een Amerikaanse woordvoerder
zei na afloop van de vergadering over
Gromyko's verklaring alleen, dat
deze er kennelijk een is welke moet
worden bestudeerd.
De Westduitse woordvoerder zei
van Gromyko's toespraak: „De toon
is verzoenend, de inhoud blijft hard".
Een woordvoerder van de Sowjet-
delegatie zei, dat de conferentie „een
belangrijk en delicaat stadium" be
reikt. Hij weidde hierover echter niet
verder uit.
Westduits aanbod?
Volgens de Geneefse correspondent
van de „New York Times" is West-
Duitsland bereid niet-aanvalsverdra-
gen met Polen en Tsjecho-Slowakije
te sluiten en dit op de Geneefse-con
ferentie aan te bieden. Adenauer had
voorts ook het voorstel van von
Brentano goedgekeurd om de diplo
matieke betrekkingen met Jeze beide
landen en Bulgarije, Roemenië en
Hongarije te herstellen.
De niet-aanvals'verdragen zouden
tegemoetkomen aan Gromyko's uit
lating van woensdag over „de be
zorgdheid van Duitslands buren ten
aanzien van het doel der Duitse
politiek".
De prinsessen Beatrix en Irene verlaten het Koninklijk paleis op de Dam
op weg naar het Rijksmuseum.
„Als wij niet van mening waren
geweest, dat de conferentie te Genève i
goede resultaten zou opleveren, zou-1
den wij niet bereid zijn geweest er 1
aan deel te nemen". Dit heeft pre
mier Chroesjtsjef van de Sowjet-
Unie dinsdag gezegd tegen Ameri
kaanse zakenlieden uit Florida, die
hem in Moskou een bezoek brachten.
„Maar om succes te hebben moet j
men zich grote inspanningen getroos
ten", aldus Chroesjtsjef. „Een Rus
sisch spreekwoord zegt, dat men een
ton zout moet opeten om iets moei
lijks te volbrengen. De ministers van
buitenlandse zaken zullen veel zout
moeten opeten vóór hun besprekin
gen met succes bekroond zullen wor-
den".
Functies in C.D.U.
ties mogelijk. Hij zei, dat het politie
onderzoek in deze zaak met Pinkste
ren was begonnen.
De Russische premier verklaarde,
dat de Russen, zo dit nodig mocht
zijn, bereid zijn om meer dan een
ton zout op te eten. „Maar mochten
de ministers er niet in slagen om het
zout bij de eerste poging op te eten
en te verteren, dan zullen nieuwe
pogingen gedaan moeten worden. De
toestand in de wereld is erbarmelijk.
Men moet een einde maken aan de
koude oorlog" aldus Chroesjtsjef.
Chroesjtsjef zei dat de Sowjet-Unie
geen oorlog wil en er ook geen een
zal beginnen. „U en uw kinderen
kunnen rustig slapen, want ik kan u
verzekeren, dat de Sowjet-Unie nooit
een oorlog zal ontketenen".
Een baggermachine heeft bij
Staffestein uit de rivier de Main
circa duizend zilveren munten uit de
veertiende en de vijftiende eeuw op
gehaald. Ook zijn stukken van meta
len dozen opgehaald, die het ver
moeden hebben doen rijzen, dat de
eigenaar indertijd de munten in de
ze dozen in de Main heeft laten zak
ken om ze te verbergen.
De intocht van de hoge gasten op de door het Amsterdamse gemeentebestuur
ter ere van de Sjah van Iran aangeboden receptie in het Rijksmuseum.
Vele personen, die worden verdacht
van sp.onage voor Oost-Duitsland
zijn de laatste dagen in West-Duits-
land aangehouden. Een groot aantal
van hen bekleedde functies in de
C.D.U., de regeringspartij van kanse
lier Adenauer.
Volgens het Westduitse ministerie
van Binnenlandse Zaken hadden de
meeste verdachten opdracht gekre
gen inlichtingen te verzamelen over
de Chr. Democratische Unie.
Een C. D. U.-woordvoerder deelde
desgevraagd mede, dat op het partij-
hoofdkwartier in Bonn woensdag
verscheidene arrestaties zijn ver
richt. De arrestanten zouden allen
slechts ondergeschikte posities hebben
bekleed.
De West-Berlijnse minister van
Justitie, Kielinger, maakte bekend
dat er in West-Berlijn zes mensen
zijn aangehouden. Vier van hen wa
ren lid van de C.D.U., twee van hen
hadden zitting in de wijkraden. Van
de twee anderen zou er één in con
tact zijn geweest met de Westberlijn-
se liberale Vrije Democratische Par
tij en één met de rechtse Duitse
Partij.
Kielinger achtte nog meer arresta-
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Tijdens een herdenking van de
Duitse invasie te Canea op Kreta is
woensdag een laagvliegende Griekse
straaljager iin aanraking gekomen
met de punt van het mameren oor
logsmonument, waarbij zich honder
den mensen hadden verzameld. Het
toestel oloog in brand en stortte
vlak bij de menigte neer, zonder
iemand te raken. De piloot was op
slag dood. Uit het monument waren
echter enige marmeren blokken los
geraakt, die een jongeman en een
kind troffen. Ook zij werden op slag
gedood.
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
DEZELFDE OF IETS
HOGERE TEMPERATUREN
Zonnige perioden, maar in
hoofdzaak in het zuiden van het
land hier en daar ook een re
gen- of onweersbui. Dezelfde
temperaturen als vandaag of
iets hogere. Matige tot vrij
krachtige oostelijke wind.
22 Mei: zon op 04.38; onder 20.36;
maan op 20.31; onder 04.53.
22 Mei: 13.56 v.m.
Hoogwaterstanden
22 Mei: v.m. 2.52; n.m. 3.21.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
Weinig
verandering
Boven Europa verandert de lucht
drukverdeling slechts langzaam. Van
Schotland tot Noorwegen handhaaft
zich een hogedrukgebied, aan de
flank waarvan droge lucht met gema
tigde temperaturen via het Oostzee
gebied naar het noorden van Neder
land stroomt. De lucht in het zuiden
van het land is warmer en vochtiger
en aangevoerd om een lagedrukge
bied boven Frankrijk.
In dit lagedruksysteem komt vrij
veel bewolking voor met hier en daar
wat regen of onweer.
Aangezien het lagedrukgebied bo
ven Frankrijk zijn invloed nog iets
naar het noorden uitbreidt, bestaat
er voor het zuiden van ons land de
komende 24 uur kans op een regen-
of onweersbui. Voor het noorden van
het land is de kans op regen gering.
In het temperatuurverloop komt niet
veel verandering.
HELSINKI
zwaar bew.
4 C.
STOCKHOLM
zwaar bew.
12
OSLO
licht bew.
9
KOPENHAGEN onbew.
6
ABERDEEN
motregen
7
LONDEN
geh. bew.
10
AMSTERDAM
zwaar bew.
12
BRUSSEL
zwaar bew.
13
LUXEMBURG
onbew.
13
PARIJS
regen
15
BORDEAUX
mist
11
GRENOBLE
zwaar bew.
10
NICE
geh. bew.
16
BERLIJN
geh. bew.
9
FRANKFORT
half bew.
13
MüNCHEN
onbew.
10
ZURICH
niet ontvangen
GENèVE
licht bew.
10
LOCARNO
zwaar bew.
11
WENEN
mist
14
INNSBRUCK
onbew.
8
ROMF
niet ontvangen
AJACCIO
zwaar bew.
12
MADRID
niet ontvangen
MALLORCA
licht bew.
17
ALGIERS
li?ht bew.
12
Korreltje
De beste prediker is hij die zijn
eigen vermaningen ter harte neemt.
(Shakespeare)