Aangrijpend Passiespel van 50 Zoeterwoudse kinderen
-i u:i
Sponsus Sanguinum" een mees
ter/ijk schilderij mei vele panelen
Levende kruisweg in de St. Leonarduskerk
MAANDAG 23 MAART 1959
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Zilveren onderscheiding bij
jubileum en afscheid
De heer J Grommé gehuldigd
bij Rotogravure
De directeur van de Rotogravure
Maatschappij te Leiden, de heer J.
C. Stafleu, verklapte, dat de heer
J. Grommé, bedrijfsleider van de af
deling diepdruk eigelijk 9 maart
al afscheid nemen van het be
drijf wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd. Maar
met nog enige weken te wachten
kon men vanmorgen in de cantine
van dit bedrijg het negende lustrum
van deze gewaardeerde kracht vie
ren, waardoor dus dit afscheid bij
alle weemoed toch ook nog een
feestelijke kleur kan krijgen.
„U bent ook eigenlijk onmisbaar",
zei de directeur, en in vele toon
soorten hebben de sprekers tijdens
de huldiging op dit thema geva
rieerd.
Nadat de heer Grommé met echt
genote op de directiekamer ontvan
gen was, verplaatste zich de huldi
ging naar de recreatiezaal, waar
vele bedrijfsgenoten verzameld wa
ren.
De burgemeester van Leiden voer
de als eerste het woord. Hij zei, dat
de groei en bloei van het bedrijf,
die bij alle uitbreidingen zo duide
lijk in het licht treedt, aan de
werkkracht van de medewerkers van
hoog tot laag is te danken. De heer
Grommé heeft zich kunnen speciali
seren op het bijzonder moeilijke
werk van de diepdruk en het is hem
gelukt op te klimmen en uiteinde
lijk de leiding te nemen. Hij behoort
tot de gelukkige mensen, die in staat
waren de vele kennis, die zij ver
gaard hebben, mede te delen aan
jongere krachten. Talloze jongeren
heeft hij ingewijd in de geheimen
van de diepdruk. Daarom vooral past
ook op dit moment naast de wee
moed van het afscheid, de dank
baarheid voor het vele, dat tot stand
is kunnen komen. Spr. memoreerde
het feit, dat de heer Grommé deel
uitmaakte van enige commissies van
de diepdrukbranche en van onder
was en dat hij ook les heeft gege
ven aan de ambachtsschool. Om dit
alles verheugde het hem de zilveren
medaille verbonden aan de orde van
Oranje Nassau te kunnen opspel
den.
Historisch.
De oudste directeur van de N.V.,
de heer J. C. Stafleu memoreerde,
dat de heer Grommé in 45 jaar de
groei van het bedrijf heeft meege
maakt en ook gestimuleerd. „Diep
druk is een jong procédé, het kan
dus ook niet anders of een all-round
vakman als de heer Grommé heeft
aan deze ontwikkeling zélf meege
werkt. Als adviseur en instructeur
heeft hij een belangrijke rol ge
speeld in de installatie van buiten
landse ondernemingen op het gebied
van diepdruk.
Prachtige werkstukken zijn in de
loop van de jaren uit zijn handen
gekomen. Ook werkstukken, die nu
dat zij kenmerkend zijn voor de
brokjes historie zijn geworden, om-
ontwikkeling van de diepdruk en
ook voor het vakmanschap van de
heer Grommé. De directeur zegde
hem toe, dat deze werkstukken zorg
vuldig in het archief bewaard zullen
blijven. Hij herinnerde ook aan de
snelle opbouw van het bedrijf na de
oorlog, vooral te danken aan de be
tere en snellere methode, die de
heer Grommé invoerde. Hij dankte
hem ook voor het onderwijs, dat
deze aan vele leerlingen heeft ge
geven. „We zullen u missen, maar
u heeft een vruchtbare bodem ach
tergelaten". Hij overhandigde ten
slotte een geschenk onder couvert:
een bijdrage voor een grote reis, die
het echtpaar waarschijnlijk zal ma
ken, n.l naar de dochter in Austra
lië.
De heer W. Streefland sprak na
mens het personeel en wees in het
bijzonder op het geluk, dat het ma
ken van aesthetisch verzorgd werk
kan brengen.
Daarna spraken nog de heren J.
Wolring, namens de reproductie- of
bovenafdelingen, A. C. Goddijn, na
mens het kantoor, de heer Joh. Jas
per namens de etsers, de heer H.
Noordeloos, als oud-leerling en de
directeur, de heer C. H. Coebergh.
Er waren bloemen voor mevrouw
en vele kostelijke geschenken voor de
heer Grommé, die een hartelijk dank
woord sprak.
Toen in de Goede Week de Joodse kinderen naar het voorbeeld van hun
ouders de Heer in de tempel hun Hosanna toezongen en de autoriteiten hier
een eind aan wilden maken, zeide Jesus: „hebt gij nooit gelezen: uit de
mond van kinderen deed Gij, Heer, een loflied aanheffen?"
Wanneer u vanavond dit spel, dat eens werkelijkheid was, ziet, dan
moge u bedenken, dat bovengenoemde woorden van de Heer de intentie
er van is.
Heel de vastentijd door zijn ze met deze gebeurtenissen bezig geweest
en hebben zij getracht zich daarin te leven. Zonder enige pretentie, op
welke wijze dan ook, beelden zij deze vanavond voor u uit en willen zij u
meevoeren naar plaats en tijd van Jesus' laatste levensdagen.
Het aanschouwen van dit levende schilderij moge uw^meeleven met onze
Heer in deze passietijd èn met de kinderen, die altijd Zijn voorkeur hadden,
opwekken.
Deze inleiding, kunstzinnig uitge
voerd, aan de bezoekers uitgereikt,
getuigde, onuitgesproken, van de
grootse gedachte van het goede be-
bgrip van opvoeding, mar meer nog
van de edele bezielen, die de leiders
en alle oudere medewerkers van dit
spel, tot zulk een groot offer van tijd
en geest, in staat hebben gesteld.
De opgave, de opzet om, met kin
deren van twaalf jaren, vijftig in ge
tal, het drama aller tijden uit te
beelden, wij schrijven het eerlijk,
achtten wij niet mogelijk en het zal
ook wel nooit en nergens onderno
men zijn. Daar kwam nog bij, dat de
onbekende schrijver dit spel voor
oudere jongens en meisjes had ge
schreven.
Het is daarom des te meer, dat
wij met zeer grote lof over de ver
tolking van het spel getuigen, beken
nende, dat het ons heeft aangegre
pen, hoe die kleine jongens en meis
jes, kinderen nog maar, met hun
jeugdig begrip en vermogen zich
hadden ingeleefd voor wat zij spelen
en zeggen moesten.
Ieder in de zaal voelde, dat dit
buitengewoon verdienstelijk was en
zeer grote waardering verdient voor
de leiders, die dit succes bereikt heb
ben.
De opvoering was bovendien in alle
opzichten te prijzen. Om te beginnen:
de costumering was zeer schoon.
Zuster Veronica had op de huishoud
school met haar meisjes wonderen
gedaan. Costuums en gewaden waren
prachtig, wat kleuren en draperin
gen betrof, getroffen. Dat had het
beste costuumhuis niet kunnen ver
beteren. Er was gewoekerd met de
beschikbare middelen om met de dé
cors voor elk van de elf taferelen de
juiste sfeer te treffen en deze „staf"
zorgde er voor dat de verwisseling
in de kortste tijd gebeurde.
Kapelaan Wilmink had met een
keur uit de schoonste gezangen waar
aan vanzelfsprekend de voor een
passiespel zo geëigende Bach-melo-
dieën niet ontbraken, voor een goede
muzikale omlijsting gezorgd, door
hem zelf op de piano geaccompag
neerd.
De heer P. van der Kolk, vervul
de de zware taak van verteller..
Komen de aan de beschrijving van
het spel waarbij wij ons, helaas,
moeten beperken, noemen wij eerst
det proloog, met klare jongensstem
men gesproken: Gij allen. ziet toe
en luistert naar ons spel. Dan
zong de rei: „Ik wil mij gaan ver
troosten", waarna, ingeleid door de
verteller, Gastmaal en Zalving te
Bethanie werden uitgebeeld, Chris
tus en Zijn apostelen, Maria Magda-
lena met het reukwerk en Judas:
Het is schande, waarom toch dit
reukwerk zo weggegooid
Kostelijk is de tekst van dit spel
voor jongens geschreven, zoals b.v.
de claus door Jacobus te zeggen:
„Het is kostbaar spul" en dan Jo
hannes weer „Je bent een dief, Ju-
dus, je hebt van de liefde niets be
grepen".
Zeer treffend was in het volgende
tafereel: Intocht in Jerusalem, met
de moeders die hun kindertjes (van
twee jaar) lieten zegenen.
In het Laatste Avondmaal, begon
nen met dc voetwassing werden de
zo uiterst tere uitbeeldingen prachtig
gemaakt en zowel in de Jezus-rol als
bij de apostelen goed gespeeld. Niet
een van de kleine belhamels was ook
maar één ogenblik zonder de ver
eiste aandacht en beleving.
Ook de massa-regie van de op
ruiende joden tussen hét volk door,
slaagde goed. Schoon was de decla
matie: Er is een Lam, dat bloedt.
Niet één tafereel mislukte. De kruis
draging, de ontmoeting met Jezus
en Maria, Veronica, Simon van Ci-
rene, het was steeds schoon en aan
grijpend.
De kruisiging was waarlijk een
klein „Oberammergau". Drie kruisen
stonden daar op Golgotha. Jezus en
de beide moordenaars aan het' kruis,
ontroerend-sterk gestyleerd en toch
niet stotend uitgebeeld.
Het slot, de Verrijzeis, was wel het
zwakste gedeelte maar het slotkoor:
Ressurrexit, Allelua, machtig en
schoon gezongen, gaf een goed einde
aan dit passiespel.
Wij weten, dat de leiders zich van
elke huldiging distanciëren, maar
het publiek en vooral de ouders van
die vele kinderen, zouden niet tevre
den zijn als wij hunne namen niet
zouden noemen. Kapelaan Wilmink,
pater Van Beurden, de heren J. W.
Vink, A. H. J. Paardekooper en
vooral zuster Veronica moeten we
ten, dat hun moeilijk werk hoog ge
waardeerd wordt. Ook de décor-staf
mag delen in deze waardering.
De heer Juffermans sprak, na
dankbare woorden toi alle leiders, de
kinderen toe met de aansporing dit
overwegen van Jezus' lijden, zoals
nu al weken lang in het leren van
het spel is gedaan in het verder le
ven te laten inwerken en altijd weer
terug te denken wat nu zo schoon is
gedaan.
Tenslotte wensen wij de Kath.
Raad van Overleg geluk met het
slagen van het winterprogramma
waarop deze avond de kroon heeft
gezet.
Naar middeleeuws
gebruik
Het initiatief van het comité O.K.O.
van de Leonardus-parochie te Lei
den, tot opvoering van een passiespel
in de daarvoor meest geëigende
sfeer van het kerkgebouw is omge-
,zet in een stichtend gebeuren het
welk een diepe indruk heeft achter
gelaten.
Een dergelijke uitvoering moet niet
gezien worden als een massale uit
beelding met duur orkest en schitte
ring van solisten, de intentie van de
medewerkers „con amore" is de
maatstaf waarmede moet worden
gemeten.
„Sponsus Sanguinum" is een won
derlijk schilderij geworden met vele
panelen die naast elkaar het Lijdens
verhaal dramatisch en suggestief
hebben getoond, gevat in een schone
lijst van koor- en solozang, declama
tie en orgelimprovisaties, dit alles
door de kunstzinnige hand van re
gisseur Joop Koevoets op het doek
gebracht. Tezamen met een groep
toegewijde jongeren uit de parochie
heeft hij, de naar eeuwige waarheid
verwijzende perspectieven, uitge
beeld in een pakkend spel tussen
hemzelf als declamator en de door
hem opgeroepen bijbelse taferelen.
Met heilige ernst hebben de jongens
en meisjes de 15 tableaux tot, als
door meesterhand gehouwen, beel
dengroepen gemaakt. Vanaf de pro
loog „lek wil mi gaen vertroosten in
Jezus liden groot" tot aan de glorie
der Verrijzenis in Handel's „Halle-
luah" is het, naar middeleeuws ge
bruik, een levende kruisweg ge
weest, expressief en boeiend. De
naamloze groep jeugdigen verdient
hiervoor alle lof, evenals de heer
Koevoets voor zijn leiding, zorgvul
dig samengestelde tekst en declama
tie.
Een gemengd koor o.l.v. E. van
Niekerk heeft ojn. Palestrina's „Si-
cut Servus" en Bach's „O Haupt voll
Blut und Wunden" stemmig en
klankvol gezongen; het „Stabat Ma
ter" door dameskoor was een prach
tig gezongen bede bij het aangrijpen
de Piëta-tableau.
Solisten waren mevr. Van Niekerk,
een zuivere sopraan, fijn vooral in
„Die Schmack" (recitatief 27) van
Handel, haar stemgenote mejuffr. A.
Staats gaf in „Es wirdet Seine Hir-
de", eveneens van Handel, blijk ken
nelijk technisch goed geschoold te
zijn.
Tenor P. C. Bik leverde o.m. een
vocale prestatie met Bach's aria 62
uit de Johannes Passion, een warme
stem met groot volume. Van de heer
S. van Egmond (bariton) beluister
den wij „Liebster Immanuël", een
prachtige muzikale omlijsting van
het tableau „Veronica".
Een bijzonder woord van waarde
ring voor de fraaie orgelbegeleiding
en improvisaties van Abr. Martijn,
technisch af en van een grootse mu
zikale fantasie, zoals v/ij dit van hem
gewend zijn.
Pastoor Van Schalen heeft destijds
dit gewaagde plan van zijn parochie-
comité krachtig gesteund en, tot kort
voor zijn ziekte, persoonlijk de eer
ste voorbereidingen getroffen. Past-
toor kan o.i. tevreden zijn,_ het ac
tieve O.K.O. heeft er, met een groep
enthousiaste medewerkers, een unie
ke Lijdensherdeniking van gemaakt,
welke wij in komende jaren gaarne
herhaald zouden zien.
A.s. dinsdagavond vindt om 8 uur
n.m. een heropvoering plaats welke
wij belangstellenden gaarne aanbe
velen.
Door bromfiets
aangereden
Gisteravond te kwart over acht,
toen de boswachter J. van den Brink,
zijn vrouw en hun 27-jarige dochter,
ex-stewardess van de KLM mej. Ch.
M. van den Brink, op de Schelters-
kampweg rechts van de weg wandel
den werden zij plotseling door een
bromfietser met grote snelheid van
achteren aangereden.
Mejuffrouw Van den Brink werd
ernstig gewond en haar vader kreeg
een diepe hoofdwond. Zij werden naar
het streekziekenhuis te Bennekom ge
bracht, waar men het raadzaam acht
te vader en dochter naar het Acade
misch Ziekenhuis te Utrecht over te
brengen. Daar is mej. Van den Brink
vanochtend vroeg overleden. Haar va
der wordt vanmiddag naar zijn huis
te Bennekom vervoerd. Mevrouw Van
den Brink bleef ongedeerd.
De bromfietser G. de R. uit Ben
nekom, die in kennelijke staat van
dionkenschap verkeerde, kwam bij
de botsing te vallen en brak zijn
sleutelbeen.
Vrijdagochtend is de 33-jarige mon
teur A. K. de Joode, bij werkzaam
heden aan boord van een sleepboot,
liggende in het afgesloten IJ te Am
sterdam, vermoedelijk misgestapt en
tussen wal en schip te water geraakt.
Een onbekend gebleven burger heeft
de drenkeling in bewusteloze toe
stand uit het water gehaald en ter
stond kunstmatige ademhaling toe
gepast. De levensgeesten waren even
wel reeds geweken.
KETTINGBOTSINGEN
OP RIJKSWEG
AMS1 RDAMDEN HAAG
Vanochtend omstreeks half tien zijn
zeven personenauto's op de rijksweg
AmsterdamDen Haag vlak voor de
oprit van het viaduct over de Benne-
broekerweg op elkaar ingereden. Er
deden zich geen persoonlijke ongeluk
ken voor.
Enkele honderden meters van de
plaats waa het ongeluk gebeurd was,
slipte even later een Belgische trek
ker met oplegger. De wagen kwam in
de berm tot stilstand en zakte door
zijn achteras.
Vijftien kilometer verder op de
rijksweg bij Oude Wetering was een
grote Belgische vrachtwagen met ze
ven ton vermicelli van de weg ge
raakt en in de benm terecht gekomen.
Het gevaarte zakte steeds verder weg
in de weke grasberm, maar door in
allerijl de zakken mvermicelli te los
sen kon worden voorkomen dat de
wagen in de sloot kantelde.
V°lSTEt£