3)e Ceki&eSoti/fca/nt
Het leger in opstand in Noord-lrak
Vriendin van prinsessen trad in het huwelijk
Ruim twee ton voor
kerkenbouw bisdom R'dam
Troepen rukken op van
Mosoel naar Bagdad
Tegen de „tirannieke dictatuur" in Irak
De Gaulle boei ieis aan
populariieii in
Makarios ontmoette
kolonel Grivas
Grotewohl: „Geen blokkade van Berlijn"
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 9 MAART 1959
50ste JAARGANG
No. 14656
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Advertent 20820. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w„ 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco p.p. 8.—.
Hei brandi weer in
'i Midden-Oosten
Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
In het noordelijke deel van Irak zijn militairen in opstand gekomen
onder leiding van kolonel Abdoel Wahab Sjawwaf, commandant van de
vijfde brigade. De tweede divisie, geegerd in Kirkoek, en andere „vrije
officieren" hebben zich bij de opstand aangesloten. De revolutionairen
beheersen het gebied van Mosoel, waar een revolutionaire regering is
ingesteld.
De opstandige troepen rukken nu uit Mosoel op naar Bagdad. De
revolutionaire regering van Mosoel heeft verklaard, dat zij een politiek van
„positieve neutraliteit" zal voeren, aldus de Egyptische radio.
Radio Bagdad maakte vanochtend bekend, dat generaal Kassem van
talrijke legeronderdelen in het gehele land betuigingen van trouw heeft
ontvangen.
„POSITIEVE NEUTRALITEIT"
Volgens radio-Mosoel is kolonel
Sjawwaf voorstander van een poli
tiek van positieve neutraliteit en
goede betrekkingen met alle bevrien
de staten, in het bijzonder de Ver
enigde Arabische Republiek. In de
te Beiroet opgevangen uitzending
werd nog gezegd, dat deze verklaring
namens de kolonel werd verspreid.
De radio zei, dat de Iraakse Petro
leum Maatschappij, die onder Britse
leiding staat, geen geld meer aan de
regering van Kassem moet geven.
Radio-Bagdad deelt mee, dat alle
Iraakse vliegvelden tot nader order
tussen 16.00 en 02.00 (Ned. tijd) voor
het verkeer gesloten zullen zijn.
Acht redenen.
In een te Cairo opgevangen uit
zending van radio-Mosoel heeft kolo
nel Sjawwaf zondag in 'n proclamatie
acht redenen voor de opstand ge
noemd:
1. Het bestaan van eep tirannieke
dictatuur in Irak.
OPGEWEKT
Iedereen, die de Bossche landdag
*van de K.V.P. heeft meegemaakt,
zal getroffen zijn geweest door de
sfeer van opgewektheid, welke daar
heerste.
Geen sfeer van opgeschroefde op
gewektheid, alsof de verkiezings
strijd reeds gewonnen is, maar wel
de opgewektheid van een gerust hart,
dat weet in de vorige jaren zijn best
te hebben gedaan en het beste met
ons volk voor te hebben.
Er werd op het Bossche congres
misschien wat te veel wierook ge
brand, maar voor een keer en bij zo'n
bijzondere gelegenheid mag dat wel.
Want wat de K.V.P. bij velen, ook
buiten de geloofsgemeenschap, juist
sympathiek maakt, is, dat zij zo
nuchter blijft, ook aan de voor
avond van de verkiezingen.
Zij wil de bevolking tot zich trek
ken niet door het te paaien met
vage leuzen, maar door een beroep
te doen op het gezond verstand. Het
gezond verstand van iedere Neder
lander, in het bijzonder dat van de
werknemers, heeft het door, dat de
P. v. d. A. ofschoon zich vooruit
strevend noemend altijd schoor
voetend achteraan komt, wanneer
een doelbewuste politiek van sociale
hervorming wordt nagestreefd.
Dit geldt in deze verkiezingstijd in
het bijzonder de bezitsspreiding. In
deze laatste dagen zal de P. v. d. A.
daar geen goed woord voor over heb
ben, maar het Nederlandse volk be
seft, dat het K.V.P.-initiatief een
flinke stap is naar ee- bereikbaar
ideaal: de menselijke waardigheid
van iedereen te vrijwaren voor ver
vlakking en opgaan in ëen staats-
massa.
Dat is gezonde en vooruitziende po
litiek. Hierin toont de K.V.P. op
nieuw een regerings-partij te zijn,
omdat regeren vooruitzien betekent.
2. De mobilisatie van alle middelen
van het land ten bate van een
idool-Kassem.
3. Het verraad aan de beginselen en
doelen van de revolutie van 14
juli 1958.
4. Vervolging van de vrije officieren,
hun terzijdestelling en vervanging
door een kliek van opportunisten.
5. Het gezag, dat in het land wordt
verleend aar een groep met een
bépaalde ideologie (de communis
ten), die bij de openbare mening
slechts een beperkt gehoor vindt.
6. De verwijdering van ministers van
de revolutie en het ontnemen van
de bevoegdheden aan de soeverei-
niteitsraad,
7. Onvoldoende solidariteit met de
Arabieren.
8. Het gevangen zétten van duizen
den nationale elementen.
Waarnemers te Cairo zeggen, dat
kolonel Sjawwaf wordt beschouwd
als een der belangrijkste leden van
de groep, die in juli 1958 onder lei
ding van generaal Kassem, de huidige
premier, de staatsgreep pleegde,
waarbij koning Feisal en generaal
Noeri al Said werden gedood.
Volgens te Cairo ontvangen berich
ten was hij onlangs het doelwit van
krachtige aanvallen in de commu
nistische pers. Naar verluidt heeft hij
zich verzet tegen een massabij een'
komst van „voorstanders van de
vrede", die vrijdag jl. te Mosoel werd
gehouden.
Het te Damascus verschijnende
blad „Al Alam" schrijft, dat gewa
pende communisten tijdens de bijeen
komst kolonel Sjawwafs vijfde leger-
brigade aanvielen. Deze laatste sloeg
terug en vele mensen werden gedood
en gewond in de gevechten tussen
de communisten en Arabische1 natio
nalisten, die aan de bijeenkomst
deelnamen, aldus het blad.
Het (Egyptische) persbureau voor
het Midden-Oosten haalt berichten
uit Damascus en Beiroet aan, volgens
welke zich op verscheidene plaatsen
in Irak ongeregeldheden hebben
voorgedaan, waarbij talrijke doden
en gewonden zouden zijn gevallen.
TEGENSTRIJDIGE BERICHTEN
Radio-Bagdad verklaarde vanoch
tend in een uitzending die om acht
uur Nederlandse tijd in Londen werd
opgevangen, dat de „muiterij van Mo
soel is geëindigd" en dat „het Iraakse
leger de toestand onder controle
heeft".
Op hetzelfde uur maakte edhter het
radiostation van de opstandelingen
bekend, dat in afwachting van de
„mars naai Bagdad" vanuit Mosoel
wordt uitgezonden.
Later meldde radio-Bagdad weer
dat kolonel Sjawwaf, de leider der
opstandelingen, dom zijn eigen sol
daten in Mosoel was gedood.
Omgekomen in
de bergen
De Amsterdamse 57-jarige archi
tect Joh. H. Groenewegen is, samen
met twee Duitse meisjes en een En-
Gemeenteraads
verkiezingen
In Frankrijk hebben gisteren Ge
meenteraadsverkiezingen plaats ge
had. De voorlopige uitslagen duiden
op communistische winst met een
overeenkomend verlies van de con
servatieven en Gaullisten. De socia
listen schijnen zich te handhaven, on
danks hun verliezen bij de algemene
verkiezingen van november j.l. In
het algemeen hebben de plaatselijke
bekende en vertrouwde leiders hun
posten behouden.
Het communistische herstel in de
grote steden, na de verliezen van vo
rig jaar, wordt toegeschreven aan de
ontevredenheid over de versoberings
maatregel van de regering en de toe
neming van de werkloosheid. De
communisten behaalden hun meest
uitgesproken overwinning in Mar
seille, maar in Bordeaux verbeterden
den Gaullisten onder leiding van de
burgemeester, Jacques Chaban Del-
mas, die ook voorzitter van de natio
nale Vergadering is, hun positie aan
zienlijk en zij verkregen een abso
lute meerderheid in de raad. In Lyon
slaagde de Gaullistische leider Jac
ques Soustelle er echter niet in, het
burgemeestersambt op de radicaal
Noodlottig drankje
Diefstal van 5000 liter methylalco
hol uit geparkeerde tankwagens is de
oorzaak van een ramp voor de be
volking van Monterrey in het noor
den van Mexico. Al 25 mensen zijn
overleden en ongeveer 30 blind ge
worden. doordat zij van de gevaar
lijke vloeistof gedronken hebben.
Omdat nog maar een klein gedeelte
van de methylalcohol is teruggevon
den vreest men dat het dodencijfer
nog belangrijk zal stijgen.
De artsen vam het ziekenhuis in
Monterrey voeren een wanhopige
strijd om de talrijke slachtoffers van
de vergiftiging te redden. De meeste
gevallen zijn hopeloos. Voortdurend
worden via de radio waarschuwingen
aan de bevolking uitgezonden.
Pradel, die Edouard Herriot na diens
overlijden was opgevolgd, te verove
ren. Pradel had een niet-politieke
lijst gevormd, waardoor hij een groot
deel van de gematigde en Gaullis
tische stemmon won.
In Parijs en de grote provincie
steden is het stelsel van evenredige
vertegenwoordigingen van kracht en
er is daar slechts één verkiezings
ronde, maar elders geldt het meer
derheidsstelsel.
De volgende zondag is er een twee
de verkiezingsronde in alle gevallen,
waarin geen enkele kandidatenlijst
een absolute meerderheid behaalde.
Men verwacht, dat in vele gemeen
ten een verenigd front tegen de com
munisten zal worden gevormd, waar
door dezen waarschijnlijk uit vele
bolwerken, die zij tijdens de vierde
republiek bezetten, zullen worden
verdreven. De communisten hadden
in 1.300 van de 38.000 gemeenten de
meerderheid, maar de raadsleden
werden op grond van het stelsel van
evenredige vertegenwoordiging ge
kozen, dat thans door het meerder
heidsstelsel is vervangen.
Society" trok
naar Rheden
Onder zeer grote belangstelling
heeft zaterdag in het dorpje Rheden
bij Arnhem een bijzonder society-
huwelijk plaats gevonden tussen
Graaf Hugo van Zuylen van Nije-
velt uit Wassenaar en mejuffrouw
Clarine Everts uit Veip. De plechtig
heid werd bijgewoond door de prin
sessen Beatrix en Irene, die beiden
met hun eigen auto vanuit Soestdijk
overgekomen waren De bruid is een
goede vriendin van de prinsessen.
Het aantal belangstellenden uit J
heel de Nederlandse society-wereld
was bijzonder groot, ook des middags
tijdens de receptie van het bruids
paar in hotel Beekhuizen te Velp,
waar de beide prinsessen eveneens
tegenwoordig waren om hun geluk
wensen aan te bieden.
Het kerkelijk huwelijk werd inge
zegend door de Remonstrantse predi
kant, dr J. F. van Roy en uit Utrecht.
Heel het dorp Rheden was uitgelo
pen om een glimp van de vele voor
aanstaande gasten te kunnen opvan
gen. De kerk van Rheden is een
eeuwenoud bouwwerk waar de bij
zondere huwelijksplechtigheid goed
tot haar recht kwam. Ook het hotel
Beekhuizen, waar vroeger koningin
Emma dikwijls vertoefde, biedt door
zijn sfeervolle ligging en interieur
een decoratieve achtergrond voor
een dergelijke gelegenheid.
Foto: De beide prinsessen bicden
het bruidspaar hun gelukwensen aan.
gelsman, omgekomen tijdens een
tocht in het Silvretta-gebergte bij de
Oostenrijks-Zwitserse grens.
Het viertal maakte deel uit van
een groep toeristen, die vrijdag uit
een schuilhut was vertrokken en
zondag daar zou terugkeren. Zij
raakten echter dodelijk vermoeid en
konden niet meer verder, waarop zij
de aandacht trokken van een piloot.
Daarna kwamen reddingsploegen,
die acht uitgeputte mensen redden.
Vier anderen, onder wie de Amster
dammer, waren echter inmiddels
van koude en uitputting overleden.
De gids, een bekende bergbeklimmer
werd vermist. Aangenomen wordt
dat hij aan de Zwitserse kant afge
daald was om hulp te halen.
Onder de geredden bevonden zich
drie Nederlanders: dr P. F. M. Kles-
sens, chirurgisch assistent in het
O.L.V. ziekenhuis in Amsterdam en
zijn vrouw en de in Den Haag gebo
ren dr Albers.
Het rechtse nationalistische Cypri
sche blad „Ethnos" heeft zondag ge
meld, dat aartsbisschop Makarios za
terdagochtend in een klooster bij Ni
cosia een onderhoud heeft gehad met
de leider van de Grieks-Cyprische
verzetsorganisatie Eoka, Kolonel Gri
vas.
„De aartsbisschop heeft kolonel
Grivas volledig ingelicht over de in
houd en de bedoelingen van het ak-
Chroesjtsjef in O.Berlijn
Oost-Duitsland zal West-Berlijn
niet blokkeren, heeft premier Otto
Grotewohl van Oost-Duitsland zon
dagavond verklaard op een receptie
in Oost-Berlijn ter ere van Chroesjt
sjef.
Grotewohl zei, dat Oost-Duitsland
geen misbruik zal maken van de over
dracht van de Russische bevoegdhe
den in Oost-I rlijn en de vrede niet
in gevaar zal brengen.
De Sow jet-Russische premier en
partijleider Chroesjtsjef, die een be
zoek aan Oost-Duitsland brengt, is
zaterdagavond uit Leipzig in Oost-
Berlijn aangekomen.
Onder degenen, die hem begroet
ten, bevond zich de eerste partijsecre
taris van Oost-Berlijn, Paul Werner.
Deze hield een welkomstrede, waarin
hij verklaarde, dat Chroesjtsjefs ver
blijf in Oost-Berlijn de Russische pre
mier in de gelegenheid zou stellen te
beraadslagen over West-Berlijn en
een Duits vredesverdrag.
Volgens Werner behoorde West-
Berlijn tot Oost-Duitsland.
Chroesjtsjef antwoordde met een
toespraak van vijf minuten, waarin
hij onder meer verklaarde: „In Berl-
lijn moet een orde worden gevestgd,
die in overeenstemming is met de
vredeswens der Berlijners. Wij heb
ben onze voorstellen gedaan. Wij
wachten thans op een antwoord en
wij verwachten dat dit verstandig zal
zijn en in overeensteming met het
geen vereist is om de vrede te be
waren".
Ollenhauer bij Chroesjtsjef
De leider van de sociaal-democrati
sche partij in West-Duitsland, Ollen
hauer, zou vandaag een onderhoud
hebben met premier Chroesjtsjef van
de Sowjet-Unie, meldt D.P.A. Het
initiatief tot het gesprek is uitgegaan
van Chroesjtsjef.
Naar de secretaris voor de Kerkenbouw in het bisdom Rotterdam,
secretaris drs W. v. d. Ende, het K.N.P. meedeelt, heeft de collecte voor de
kerkenbouw van vorige week zondag naar schatting ƒ220.000 opgebracht.
De juiste cijfers zijn nog niet bekend, daar van de 180 parochies in het
bisdom 35 parochies de gecollecteerde gelden nog niet hebben overgemaakt.
Het is in ieder geval zeker, dat de kwart miljoen van 1958 niet wordt
gehaald, ofschoon daarentegen de particuliere giften hoger zullen zijn dan
vorig jaar. Als mede-oorzaak van de verminderde opbrengst acht secretaris
v. d. Ende de sterke deelneming van het Rotterdamse diocees aan de Stille
Omgang te Amsterdam. Toch is de opbrengst nog aanzienlijk meer dan in
andere voorgaande jaren. In 1956 bracht de kerkenbouwcollecte 140.000
gulden op, in 1957 170.000 gulden.
Ofschoon de opbrengst vergeleken bij 1958 is teruggelopen, is de bisschop
toch zeer dankbaar, aldus de secretaris. Over enkele dagen hoopt hij de
precieze cijfers over de kerkenbouwcollecte bekend te kunnen maken, zowel
de opbrengst per schaal als van de partikuliere giften.
koord over Cyprus en men zegt, dat Dit nummer bestaat uit 10 pagina S
kolonel Grivas zijn volledige goedkeu-
ring heeft geh xht aan de wijze, T/"\T7
waarop Makarios de Cyprische kwes-1 ilv l"V,
tie heeft aangepakt".
De Cyprische bisschop Kyprianos, 1 a
die geijverd heeft voor aansluiting i
van Cyprus bij Griekenland, is zon
dag per vliegtuig uit Athene naar Ni
cosia vertrokken. Hij is drie jaar ge
leden samen met aartsbisschop Maka
rios, verbannen. Hij is sedertdien niet
meer op Cyprus geweest.
Hiij zei, dat de drie medebannelin
gen van Makarios op de Seychellen, (Medegedeeld door het KNMI.
de gehele Cyprische bevolking en de Geldig van maandagavond
strijders van Dighenis on verzette- ]i dinsdagavond. Opgemaakt
lijk de strijd voor vereniging met 1 11.15 uur).
Griekenland zullen blijven voortzet- ZONNIG
ten. i1 Droog en overwegend zonnig
weer met matige tot vrij krach
tige wind tussen oost en zuid
oost. Vannacht op de meeste
plaatsen lichte vorst. Morgen on
geveer dezelfde temperaturen
vandaag.
Schraal weer
De Bilt, maandag 10 uur. Zaterdag
ontwikkelde zich tussen IJsland en
Schotland een gebied van hoge druk.
Dit is in betekenis toenemend naar
het zuidoosten getrokken. Vanmorgen
bevond het centrum ervan zich met
een barometerstand van 1026 mb. bij
het Skagerrak. Samenhangend drong
een koufront, dat zich zaterdag nog
op het noordelijk deel van de Noord
zee bevond, tot in Nederland door.
Zondag lag het geruime tijd stil bo
ven Midden-Nederland, waar het
zware bewolking en lichte regen
bracht. Vanochtend waren de wol
kenvelden van het front nog boven
Noord-Brabant en Limburg aanwe
zig. Achter het front is met noord
oostenwinden koude, zeer droge lucht
binnengestroomd.
In een groot deel van het land
daalde dientengevolge de tempera
tuur vannacht tot een graad beneden
het vriespunt. Dicht bij de grond
werd plaatselijk in het noorden van
het land 3 tot 5 graden vorst geme
ten.
Doordat het hogedrukgebied nog in pnivynr
betekenis toeneemt en slechts lang-1
zaam naar het oosten trekt, terwijl j
tegelijkertijd in het westelijk deel van
de Middellandse Zee de luchtdruk
laag blijft, zal ook morgen een schra
le oostelijke wind over Nederland
waaien. In de komende nacht wordt
op vele plaatsen weer lichte vorst
verwacht.
10 Maart zon op 07.08; onder 18.34;
maan op 07.21; onder 19.58.
Hoogwaterstanden
10 Maart v.m. 4.16; n.m. 4.27.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
NICE
BERLIJN
FRANKFURT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
(MADRID
geheel bew.
—2 C.
onbew.
—3
onbew.
—5
onbew.
0
motregen
4
onbew.
2
motregen
5
onbew.
2
onbew.
2
half bew.
8
onbew.
—1
mist
1
onbew.
0
mist
1
licht bew.
3
zwaar bew.
3
half bew.
4
mist
—o
onbew.
7
zwaar bew.
4
regen
5
Niet wat wij beleven is ons lot,
maar hoe wy het dragen.
