S)e Ccid6e(Eoii^cmt
Als het Westen niet wil,
doet Moskou het alleen
Eisenhower vindt Moskou
minder halsstarrig
Macmillan over zijn reis
naar Moskou
De kolencrisis
Politiek in Soedan
Weergekeerde rust
in Njassaland
Protest tegen de
nationalisatie
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telefoonj Directie, Alionnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Advertent. 20820. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w„ 2.55 p. mnd„ 7.50 p. kwart. Franco p.p. 8
DONDERDAG 5 MAART 1959
50ste JAARGANG No. 14653
Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Chroesijisjef sprak in Leipzig
De Gaulle en Adenauer zijn het eens
„Men beschuldigt ons ervan een vredesverdrag met Oost-Duitsland te
willen sluiten, maar dit zullen wij slechts doen indien het Westen weigert
vrede met beide Dpitslanden te sluiten", zo verklaarde Chroesjtsjef
woensdag met verheffing van stem voor een menigte van tweehonderd
duizend mensen op het Wilhelm Leuschenerplein te Leipzig. Deze woorden
las hij niet van het papier waarop de rest van zijn rede stond, maar sprak
hij voor de vuist weg.
De Sowjet-Russische premier en eerste partij-secretaris Nikita Chroesjt
sjef is woensdag voor een verblijf van vier dagen, in Oost-Duitsland aan
gekomen, waar hij onder meer de internationale jaarbeurs te Leipzig bezoekt.
NIETS ONMOGELIJKS
„Wij doen geen onmogelijke voor
stellen, aldus Chroesjtsjef, wij stel
len slechts voor, een vredesverdrag
met beide Duitslanden te sluiten. Wij
willen vrede, vrede en nog eens
vrede. Er is slechts één manier om
het Duitse vraagstuk op te lossen:
erkenning van twee Duitse landen.
Zij die geen vredesverdrag willen
sluiten, willen een oorlogstoestand
handhaven. Het Russische en Duitse
volk hebben thans twee wereld
oorlogen meegemaakt en wij zijn er
beu van. Wjj willen vrede".
„Sommige heethoofden zeggen
en zij zijn niet goed bij hun hoofd
dat zij geen vredesverdrag met 'dé
Duitse democratische republiek wil
len sluiten als de regering te Bonn
weigert". Op dit punt schreeuwde
Chroesjtsjef zijn woorden in de
microfoons. De tolk toonde zijn taak
nauwgezet op te vatten en schreeuw
de zijn vertaling eveneens uit.
De menigte op het plein was aan
vankelijk nog groter, maar even vóór
Chroesjtsjef zijn rede afstak, begon
het te motregenen, waardoor vele
duizenden nieuwsgierigen weer weg
liepen.
Het gesprek van de dag in Parijs.
Chroesjtsjefs verklaring in Leipzig,
dat de Sowjet-regering alleen een
vredesverdrag met Oost-Duitsland
zal sluiten als het Westen niet be
reid is hetzelfde te doen, was het
voornaamste onderwerp van gesprek
tussen president De Gaulle en kan
selier Adenauer te Parijs.
Van officiële Franse zijde wordt
meegedeeld, dat de Gaulle en Aden
auer het eens zijn over de benadering
van het Duitse probleem.
Een Duitse woordvoerder zei, dat
de twee staatslieden van oordeel zijn,
dat het Westen het Russische voorstel
tot een spoedige conferentie van mi
nisters van Buitenlandse Zaken moet
aannemen. Zij zullen het bezoek van
de Britse premier Macmillan afwach
ten alvorens zich in details van zulk
een conferentie te verdiepen.
Volgens de Duitse zegsman heeft
De Gaulle verzekerd, dat de Franse
regering erop staat, dat de westelijke
geallieerden in West-Berlijn blijven
en de vrije toegang tot de stad be
houden. Frankrijk is nog steeds tegen
•erkenning van de Oostduitse regering.
De Hoge Autoriteit der Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal
(E.G.K.S.) heeft na beraadslagingen,
die tien uren duurden, besloten de
in het E.G.K.S.-verdrag voorziepe
procedure te gaan volgen met be
trekking tot de afkondiging van een
„duidelijke crisis" op de kolenmarkt.
De door de Hoge Autoriteit ge
wenste maatregelen, waarop door
België reeds herhaaldelijk werd aan
gedrongen, houden in: beperking der
produktie, vermindering van de in
voer uit derde landen met inbegrip
van de Verenigde Staten, en gemeen
schapshulp ten behoeve van mijn
werkers, die door de produktiever-
mindering getroffen worden.
Over de toepassing der maatrege
len moet echter eerst het raadgevend
comité der E.G.K.S., dat tegen 17
maart bijeengeroepen werd, worden
geraadpleegd, terwijl verder goed
keuring nodig is met gekwalificeer
de meerderheid door de raad van mi
nisters, d.w.z. door vier van de
regeringen, waarbij Frankrijk
Duitsland,
Alle leden van de Soedanese op
perste raad hebben woensdag hun
ontslag genomen, zo heeft president
Abboed meegedeeld.
De Soedanese strijdkrachten richt
ten op 18 maart van het vorige jaar
de opperste raad op om de macht over
te nemen. Dat was 36 uur nadat een
onbloedige staatsgreep de burgerre
gering had doen vallen. De raad be
stond uit dertien hoge officieren on
der leiding van generaal Abboed en
was bedoeld als hoogste constitutio
nele gezagsorgaan.
Als voorzitter van de opperste "raad
heeft Abboed alle wetgevende, juri
dische en uitvoerende bevoegdheden.
Tezelfdertijd vormde Abboed een
kabinet, waarin hijzelf de post van
premier en minister van defensie
bekleedt.
Aarzeling omtrent
Macmillans reis
President Eisenhower heeft woens
dag op zijn persconferentie gezegd,
dat de jongste Russische nota over
Duitsland een verzachting van het tot
nog toe halsstarrige Russische stand
punt betekent. Hij voegde er aan toe,
dat het Russische standpunt eerst nog
diepgaander bestudeerd moet worden
voordat hij opbouwender commen
taar kan leveren. Behalve deze posi
tieve zijde van de nota vond hij er
ook een negatieve in: verdraaiingen
van feiten en propaganda. Een ver
draaiing vond hij met name de be
wering, dat het Westen zich na de
oorlog gehaast had om West-Duits-
land te herbewapenen.
Gevraagd, of hij Macmillans Mos-
kouse besprekingen nuttig heeft ge
vonden, aarzelde de president even
en antwoordde toen, dat het erg
moeilijk-was om teveel te specule
ren. Maar het was in elk geval een
reis, die gemaakt moest worden. La
ter zei Eisenhower, dat er lange tijd
druk op Macmillan was uitgeoefend
om de reis te maken. Macmillan was
Chroesjtsjef bovendien een antwoord-
bezoek schuldig.
Eisenhower verklaarde, dat als men
redelijkerwijs vooruit niet kon ver
onderstellen, dat er opbouwende
stappen zouden kunnen worden ge
daan, hij van mening is, dat er geen
topconferentie moet worden gehou
den. Hij noemde het uiterst rampza
lig als Amerika algemene mobilisatie
zou afkondigen met het oog op de
spanning inzake Berlijn en andere
wereldproblemen.
Amerika's afweer tegen een verras
singsaanval achtte hij voldoende.
Maar het Westen kan en zal niet af
zien van zijn rechten en verplichtin
gen in West-Berlijn.
Gevraagd naar zijn mening over
Macmillans voorstellen inzake door
breking van de Geneefse impasse
van het. ogenblik, zei Eisenhower, dat
Macmillan stellig gedachten heeft, die
verschillen van de Amerikaanse op
vattingen; een bestudering van Mac
millans voorstellen had hem nog niet
van hun volledige bruikbaarheid
overtuigd.
OVERVALLEN IN OELI
Dezer dagen heeft een bende op
standelingen sterk ongeveer 50 man,
een overval gepleegd op de onderne
ming „Laoet Tadoer" nabij Tebing-
tinggi, ongeveer 100 km ten zuiden
van Medan.
De bende verbrandde het kantoor
en de goedangs, benevens drie
vrachtauto's. Schrijf- en rekenmachi
nes en andere kantoorbehoeften wer
den meegenomen. De schade wordt
geraamd op vijf miljoen rupiah.
Ten noorden van Medan pleegde
een andere in militaire uniformen
gestoken bende een overval op de
onderneming „Rotterdam". Het kan
toor werd geplunderd en 24 ton
meststoffen en kantoorbehoeften
werden geroofd.
Een bezoek aan Moskou; een gesprek in Parijs
De Duitse bondskanselier dr. Konrad Adenauer is woensdagochtend in Parijs aangekomen voor besprekin
gen niet de Franse president generaal Charles De Gaulle. De telefoto toont De Gaulle (links) in het paviljon
Marly te Parijs in gespre k niet de bondskanselier.
HOTELBRAND IN AMERIKA
In het Gary-hotel in de Amerikaan
se staat Pennsylvanië i, gisterochtend
vroeg een felle brand uitgebroken.
Het hotel werd vooral door bejaar
den bewoond. De brandweerlieden,
die de brand na ruim een uur meester
werden, konden een tiental mensen
redden. Twee doden zijn totnogtoe
geborgen.
Eén van de gewonden vertelde, dat
er op het ogenblik van de brand een
150 mensen in het hotel waren. Ve
len trachtten zich te redden door uit
de ramen te springen.
Het hotel telt vijf verdiepingen en
beschikt over een zestigtal kamers.
De politie vermoedt, dat nog vijf
mensen in de vlammen zijn omgeko
men. Het aantal bewoners van het
hotel wordt door de politie op 50 ge
raamd.
Het aantal doden tengevolge van
de ongeregeldheden in Njassaland op
dinsdag is gestegen tot 29. Woensdag
was het echter rustig in dit gebied
waar de „noodtoestand" van kracht
is. In Blantyre en Limbe wordt de
toestand weer normaal.
Dinsdag werden twee Afrikanen
gedood en werd één ernstig gewond,
toen militairen schoten losten op de
monstranten, die regeringsbureaus in
brand staken.
Verder vielen inheemsen een po
litiepost 8 km buiten Lilongwe aan
en richtten zij schade aan het kan
toor van een inheemse functionaris
aan. De politie schoot een neger
neer. Een politieman werd met een
mes aangevallen; zijn toestand is
ernstig.
Vele Afrikanen in Blantyre en Lim
be hebben woensdag het werk hervat
en de winkels enkantoren waren
weer open. Ook de markten waren
druk bezocht. De bevolking werd via
luidsprekers opgeroepen weer aan
het werk te gaan; verzekerd werd
dat zij niets heeft te vrezen.
„De Nederlandse regering uit nog
maals een krachtig protest tegen de
ongehoorde, massale aantasting van
de rechten van Nederlandse onder
danen in Indonesië. Van de rechte
loosheid, die zich thans weer mani
festeert in deze discriminatoire maat
regelen met een confiscatoir doel, is
in de beschaafde wereld geen tweede
voorbeeld te vinden".
Dit staat in de nota, die Nederland
aan Indonesië gezonden heeft om te
protesteren tegen de nationalisatie
van Nederlandse bedrijven in Indo
nesië. De tekst van de nota is thans
toegezonden aan de Tweede Kamer.
De in december 1958 afgekondigde
wet op de nationalisatie van Neder
landse bedrijven is in strijd met de
algemeen erkende regelen van vol
kenrecht, aldus staat verder in de
nota. De aantasting van eigendommen
van vreemdelingen is in ieder geval
onrechtmatig, wanneer daarbii dis
criminatie wordt toegepast.
Evenzeer is het ongeoorloofd een
dergelijk middel aan te wenden om
druk uit te oefenen inzake de kwestie
Nieuw-Guinea.
Djakarta gaat toch door
De Indonesische regering is ak
koord gegaan met een ontwerpsche-
ma voor de voorgenomen nationali
satie van vijftien Nederlandse gas-
en elektriciteitsbedrijven in de gehele
Indonesische Archipel, aldus is gis
teren bekend gemaakt.
Prins Bernhard is woensdag uit
Mexico vertrokken met bestemming
Toronto. Hij is 11 dagen in Mexico
'geweest. Voor zijn vertrek verklaar
de de prins, dat hij Mexico bij elk
nieuw bezoek mooier had gevonden.
Hij hoopte dan ook naar dit land te
kunnen terugkeren.
Grieks statiebezoek aan Ethiopië
Een beeld van het staatsiebezoek, dat Koning Paul en Koningin Frederika
van Griekenland brachten aan Ethiopië. Staande op het bordes voor het
jubileum-paleis in Addis Abeba, groeten koning Paul (links) en keizer
Haile Selassie voor de erewacht.
Noodzakelijk voor
verder gesprek
De Britse premier heeft woensdag
in het Lagerhuis een verklaring afge
legd over zijn bezoek aan Moskou.
Hij zei te menen, dat zijn bezoeken
aan Parijs, Bonn en Washington voor
verdere besprekingen „noodzakelijk"
zijn.
In Rusland was gesproken over de
kwesties Berlijn en Duitsland, ont
wapening en kernproeven. „Mijn doel
was niet het voeren van onderhan
delingen, maar een beter begrip te
krijgen van de wederzijdse stand
punten en de redenen, die daaraan
ten grondslag liggen. Dit doel is be
reikt".
Het belangrijkste punt is echter,
dat wij op het stuk van de grote
kwesties, die Oost en West scheiden,
tot overeenstemming kwamen, dat
deze moeten worden opgelost door
middel van onderhandelingen. Hij
meende dat deze overeenstemming
weerspiegeld werd in de laatste Rus
sische nota aan de westelijke landen.
Vervolgens kondigde hij zijn bezoe
ken aan de drie westelijke hoofdste
den aan, welke bezoeken hij een „on
derdeel van de noodzakelijke voor
bereiding voor verdere besprekin
gen" noemde.
Macmillan meende, dat zal blijken,
dat deze voorbereidende besprekin
gen een waardevolle bijdrage waren
en dat het juist was geweest dat het
Engeland was die dit initiatief nam.
Op de vraag of hij geruststellend
nieuws over de kiespijn van Chroesjt
sjef had ontvangen, antwoordde hij
onder hilariteit: ,,Ja, ik vernam, dat
hij snel hersteld is".
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Vrij zacht
Het buitenland heeft de Neder
landse sigaar in 1958 weer best kun
nen waarderen. Nederland expor
teerde nl. 25.8 milj. aan sigaren naar
130 landen, aldus het Centraal Bu
reau v. d. Statistiek. Dit is ruim 3'/a
pet. meer dan in 1957. Buiten de uit
voer naar België en Luxemburg, die
de belangrijkste plaats blijven inne
men, is de export van sigaren naar
hoeveelheid toegenomen met 41/! pet,,
terwijl de export van cigarillos met
12 pet. toenam.
De sigarenuitvoer naar de Bene
lux-partners bleef constant, maar de
uitvoer van cigarillos steeg met bij- j
na 16 pet. Buiten de Benelux zijn
onze voornaamste sigarenafnemers
Zweden, Zuid-Afrika, Australië en
het Ver. Koninkrijk. J
De Bilt, donderdag 10 uur. Het
KNMI deelt mee: Een diepe en om
vangrijke oceaamdepressie verandert
maar weinig van plaats, mdhr wordt
wel wat minder diep. Samenhangend
daarmee neemt da orkaan, die grote
delen van de Oceaan in beroering
heeft gebracht, in kracht af. Boven
West-Europa geeft de storing aanlei
ding tot een zuidelijke stroming.
Langs de zuidelijke hellingen van de
Alpen wordt de lucht daarbij gedwon
gen op te stijgen, zodat daar veel re
gen valt. Plaatselijk werd vanochtend
ongeveer 30 mm afgetapt. Een front
van de depressie bracht boven Zuid
west-Engeland en West-Frankrijk op
sommige plaatsen ongeveer 15 mm
regen, maar in Nederland was het
vanmorgen minder aktief. In het zee
gebied tussen de Azoren en Portugal
bevindt zich een randstoring van de
Oceaandepressie. Deze kan dicht langs
Nederland trekken, zodat morgen de
kans op regen groot is.
De temperaturen blijven op onge
veer hetzelfde niveau.
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur)
LATER ENIGE REGEN
Aanvankelijk enkele opklarin
gen, later tijdelijk enige regen.
Matige tot vrij krachtige zuide
lijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
6 Maart zon op 07.17; onder 18.27;
maan op 05.33; onder 15.29.
Hoogwaterstanden
6 Maart v.m. 1.18; n.m. 1.43.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
weer temp.
zwaar bew. 0 C.
regen 3
niet ontv.
mist 5
regen 6
half bew. 8
regen 10
regen 8
zw. bew. 4„
zwaar bew. 10
gehel bew. 9
geheel bew. 5
regen 10
geheel bew. 6
mist 2
zw. bew. 5
mis 4
geheel bew. 6
regen 5
half bew. 5
zwaar bew. 3
licht bew. 14
licht bew. 9
geheel bew. 7
licht bew. 11
onbew. 8
Korreltje
Wij prijzen de mensen dikwijl om
hun zwakheid en laken hen om hun
kracht