S)e Ccid6e(Eoii^cmt Als het Westen niet wil, doet Moskou het alleen Eisenhower vindt Moskou minder halsstarrig Macmillan over zijn reis naar Moskou De kolencrisis Politiek in Soedan Weergekeerde rust in Njassaland Protest tegen de nationalisatie Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. Telefoonj Directie, Alionnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPFNGRACHT 32 Advertent. 20820. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w„ 2.55 p. mnd„ 7.50 p. kwart. Franco p.p. 8 DONDERDAG 5 MAART 1959 50ste JAARGANG No. 14653 Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Chroesijisjef sprak in Leipzig De Gaulle en Adenauer zijn het eens „Men beschuldigt ons ervan een vredesverdrag met Oost-Duitsland te willen sluiten, maar dit zullen wij slechts doen indien het Westen weigert vrede met beide Dpitslanden te sluiten", zo verklaarde Chroesjtsjef woensdag met verheffing van stem voor een menigte van tweehonderd duizend mensen op het Wilhelm Leuschenerplein te Leipzig. Deze woorden las hij niet van het papier waarop de rest van zijn rede stond, maar sprak hij voor de vuist weg. De Sowjet-Russische premier en eerste partij-secretaris Nikita Chroesjt sjef is woensdag voor een verblijf van vier dagen, in Oost-Duitsland aan gekomen, waar hij onder meer de internationale jaarbeurs te Leipzig bezoekt. NIETS ONMOGELIJKS „Wij doen geen onmogelijke voor stellen, aldus Chroesjtsjef, wij stel len slechts voor, een vredesverdrag met beide Duitslanden te sluiten. Wij willen vrede, vrede en nog eens vrede. Er is slechts één manier om het Duitse vraagstuk op te lossen: erkenning van twee Duitse landen. Zij die geen vredesverdrag willen sluiten, willen een oorlogstoestand handhaven. Het Russische en Duitse volk hebben thans twee wereld oorlogen meegemaakt en wij zijn er beu van. Wjj willen vrede". „Sommige heethoofden zeggen en zij zijn niet goed bij hun hoofd dat zij geen vredesverdrag met 'dé Duitse democratische republiek wil len sluiten als de regering te Bonn weigert". Op dit punt schreeuwde Chroesjtsjef zijn woorden in de microfoons. De tolk toonde zijn taak nauwgezet op te vatten en schreeuw de zijn vertaling eveneens uit. De menigte op het plein was aan vankelijk nog groter, maar even vóór Chroesjtsjef zijn rede afstak, begon het te motregenen, waardoor vele duizenden nieuwsgierigen weer weg liepen. Het gesprek van de dag in Parijs. Chroesjtsjefs verklaring in Leipzig, dat de Sowjet-regering alleen een vredesverdrag met Oost-Duitsland zal sluiten als het Westen niet be reid is hetzelfde te doen, was het voornaamste onderwerp van gesprek tussen president De Gaulle en kan selier Adenauer te Parijs. Van officiële Franse zijde wordt meegedeeld, dat de Gaulle en Aden auer het eens zijn over de benadering van het Duitse probleem. Een Duitse woordvoerder zei, dat de twee staatslieden van oordeel zijn, dat het Westen het Russische voorstel tot een spoedige conferentie van mi nisters van Buitenlandse Zaken moet aannemen. Zij zullen het bezoek van de Britse premier Macmillan afwach ten alvorens zich in details van zulk een conferentie te verdiepen. Volgens de Duitse zegsman heeft De Gaulle verzekerd, dat de Franse regering erop staat, dat de westelijke geallieerden in West-Berlijn blijven en de vrije toegang tot de stad be houden. Frankrijk is nog steeds tegen •erkenning van de Oostduitse regering. De Hoge Autoriteit der Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (E.G.K.S.) heeft na beraadslagingen, die tien uren duurden, besloten de in het E.G.K.S.-verdrag voorziepe procedure te gaan volgen met be trekking tot de afkondiging van een „duidelijke crisis" op de kolenmarkt. De door de Hoge Autoriteit ge wenste maatregelen, waarop door België reeds herhaaldelijk werd aan gedrongen, houden in: beperking der produktie, vermindering van de in voer uit derde landen met inbegrip van de Verenigde Staten, en gemeen schapshulp ten behoeve van mijn werkers, die door de produktiever- mindering getroffen worden. Over de toepassing der maatrege len moet echter eerst het raadgevend comité der E.G.K.S., dat tegen 17 maart bijeengeroepen werd, worden geraadpleegd, terwijl verder goed keuring nodig is met gekwalificeer de meerderheid door de raad van mi nisters, d.w.z. door vier van de regeringen, waarbij Frankrijk Duitsland, Alle leden van de Soedanese op perste raad hebben woensdag hun ontslag genomen, zo heeft president Abboed meegedeeld. De Soedanese strijdkrachten richt ten op 18 maart van het vorige jaar de opperste raad op om de macht over te nemen. Dat was 36 uur nadat een onbloedige staatsgreep de burgerre gering had doen vallen. De raad be stond uit dertien hoge officieren on der leiding van generaal Abboed en was bedoeld als hoogste constitutio nele gezagsorgaan. Als voorzitter van de opperste "raad heeft Abboed alle wetgevende, juri dische en uitvoerende bevoegdheden. Tezelfdertijd vormde Abboed een kabinet, waarin hijzelf de post van premier en minister van defensie bekleedt. Aarzeling omtrent Macmillans reis President Eisenhower heeft woens dag op zijn persconferentie gezegd, dat de jongste Russische nota over Duitsland een verzachting van het tot nog toe halsstarrige Russische stand punt betekent. Hij voegde er aan toe, dat het Russische standpunt eerst nog diepgaander bestudeerd moet worden voordat hij opbouwender commen taar kan leveren. Behalve deze posi tieve zijde van de nota vond hij er ook een negatieve in: verdraaiingen van feiten en propaganda. Een ver draaiing vond hij met name de be wering, dat het Westen zich na de oorlog gehaast had om West-Duits- land te herbewapenen. Gevraagd, of hij Macmillans Mos- kouse besprekingen nuttig heeft ge vonden, aarzelde de president even en antwoordde toen, dat het erg moeilijk-was om teveel te specule ren. Maar het was in elk geval een reis, die gemaakt moest worden. La ter zei Eisenhower, dat er lange tijd druk op Macmillan was uitgeoefend om de reis te maken. Macmillan was Chroesjtsjef bovendien een antwoord- bezoek schuldig. Eisenhower verklaarde, dat als men redelijkerwijs vooruit niet kon ver onderstellen, dat er opbouwende stappen zouden kunnen worden ge daan, hij van mening is, dat er geen topconferentie moet worden gehou den. Hij noemde het uiterst rampza lig als Amerika algemene mobilisatie zou afkondigen met het oog op de spanning inzake Berlijn en andere wereldproblemen. Amerika's afweer tegen een verras singsaanval achtte hij voldoende. Maar het Westen kan en zal niet af zien van zijn rechten en verplichtin gen in West-Berlijn. Gevraagd naar zijn mening over Macmillans voorstellen inzake door breking van de Geneefse impasse van het. ogenblik, zei Eisenhower, dat Macmillan stellig gedachten heeft, die verschillen van de Amerikaanse op vattingen; een bestudering van Mac millans voorstellen had hem nog niet van hun volledige bruikbaarheid overtuigd. OVERVALLEN IN OELI Dezer dagen heeft een bende op standelingen sterk ongeveer 50 man, een overval gepleegd op de onderne ming „Laoet Tadoer" nabij Tebing- tinggi, ongeveer 100 km ten zuiden van Medan. De bende verbrandde het kantoor en de goedangs, benevens drie vrachtauto's. Schrijf- en rekenmachi nes en andere kantoorbehoeften wer den meegenomen. De schade wordt geraamd op vijf miljoen rupiah. Ten noorden van Medan pleegde een andere in militaire uniformen gestoken bende een overval op de onderneming „Rotterdam". Het kan toor werd geplunderd en 24 ton meststoffen en kantoorbehoeften werden geroofd. Een bezoek aan Moskou; een gesprek in Parijs De Duitse bondskanselier dr. Konrad Adenauer is woensdagochtend in Parijs aangekomen voor besprekin gen niet de Franse president generaal Charles De Gaulle. De telefoto toont De Gaulle (links) in het paviljon Marly te Parijs in gespre k niet de bondskanselier. HOTELBRAND IN AMERIKA In het Gary-hotel in de Amerikaan se staat Pennsylvanië i, gisterochtend vroeg een felle brand uitgebroken. Het hotel werd vooral door bejaar den bewoond. De brandweerlieden, die de brand na ruim een uur meester werden, konden een tiental mensen redden. Twee doden zijn totnogtoe geborgen. Eén van de gewonden vertelde, dat er op het ogenblik van de brand een 150 mensen in het hotel waren. Ve len trachtten zich te redden door uit de ramen te springen. Het hotel telt vijf verdiepingen en beschikt over een zestigtal kamers. De politie vermoedt, dat nog vijf mensen in de vlammen zijn omgeko men. Het aantal bewoners van het hotel wordt door de politie op 50 ge raamd. Het aantal doden tengevolge van de ongeregeldheden in Njassaland op dinsdag is gestegen tot 29. Woensdag was het echter rustig in dit gebied waar de „noodtoestand" van kracht is. In Blantyre en Limbe wordt de toestand weer normaal. Dinsdag werden twee Afrikanen gedood en werd één ernstig gewond, toen militairen schoten losten op de monstranten, die regeringsbureaus in brand staken. Verder vielen inheemsen een po litiepost 8 km buiten Lilongwe aan en richtten zij schade aan het kan toor van een inheemse functionaris aan. De politie schoot een neger neer. Een politieman werd met een mes aangevallen; zijn toestand is ernstig. Vele Afrikanen in Blantyre en Lim be hebben woensdag het werk hervat en de winkels enkantoren waren weer open. Ook de markten waren druk bezocht. De bevolking werd via luidsprekers opgeroepen weer aan het werk te gaan; verzekerd werd dat zij niets heeft te vrezen. „De Nederlandse regering uit nog maals een krachtig protest tegen de ongehoorde, massale aantasting van de rechten van Nederlandse onder danen in Indonesië. Van de rechte loosheid, die zich thans weer mani festeert in deze discriminatoire maat regelen met een confiscatoir doel, is in de beschaafde wereld geen tweede voorbeeld te vinden". Dit staat in de nota, die Nederland aan Indonesië gezonden heeft om te protesteren tegen de nationalisatie van Nederlandse bedrijven in Indo nesië. De tekst van de nota is thans toegezonden aan de Tweede Kamer. De in december 1958 afgekondigde wet op de nationalisatie van Neder landse bedrijven is in strijd met de algemeen erkende regelen van vol kenrecht, aldus staat verder in de nota. De aantasting van eigendommen van vreemdelingen is in ieder geval onrechtmatig, wanneer daarbii dis criminatie wordt toegepast. Evenzeer is het ongeoorloofd een dergelijk middel aan te wenden om druk uit te oefenen inzake de kwestie Nieuw-Guinea. Djakarta gaat toch door De Indonesische regering is ak koord gegaan met een ontwerpsche- ma voor de voorgenomen nationali satie van vijftien Nederlandse gas- en elektriciteitsbedrijven in de gehele Indonesische Archipel, aldus is gis teren bekend gemaakt. Prins Bernhard is woensdag uit Mexico vertrokken met bestemming Toronto. Hij is 11 dagen in Mexico 'geweest. Voor zijn vertrek verklaar de de prins, dat hij Mexico bij elk nieuw bezoek mooier had gevonden. Hij hoopte dan ook naar dit land te kunnen terugkeren. Grieks statiebezoek aan Ethiopië Een beeld van het staatsiebezoek, dat Koning Paul en Koningin Frederika van Griekenland brachten aan Ethiopië. Staande op het bordes voor het jubileum-paleis in Addis Abeba, groeten koning Paul (links) en keizer Haile Selassie voor de erewacht. Noodzakelijk voor verder gesprek De Britse premier heeft woensdag in het Lagerhuis een verklaring afge legd over zijn bezoek aan Moskou. Hij zei te menen, dat zijn bezoeken aan Parijs, Bonn en Washington voor verdere besprekingen „noodzakelijk" zijn. In Rusland was gesproken over de kwesties Berlijn en Duitsland, ont wapening en kernproeven. „Mijn doel was niet het voeren van onderhan delingen, maar een beter begrip te krijgen van de wederzijdse stand punten en de redenen, die daaraan ten grondslag liggen. Dit doel is be reikt". Het belangrijkste punt is echter, dat wij op het stuk van de grote kwesties, die Oost en West scheiden, tot overeenstemming kwamen, dat deze moeten worden opgelost door middel van onderhandelingen. Hij meende dat deze overeenstemming weerspiegeld werd in de laatste Rus sische nota aan de westelijke landen. Vervolgens kondigde hij zijn bezoe ken aan de drie westelijke hoofdste den aan, welke bezoeken hij een „on derdeel van de noodzakelijke voor bereiding voor verdere besprekin gen" noemde. Macmillan meende, dat zal blijken, dat deze voorbereidende besprekin gen een waardevolle bijdrage waren en dat het juist was geweest dat het Engeland was die dit initiatief nam. Op de vraag of hij geruststellend nieuws over de kiespijn van Chroesjt sjef had ontvangen, antwoordde hij onder hilariteit: ,,Ja, ik vernam, dat hij snel hersteld is". Dit nummer bestaat uit 10 pagina's Vrij zacht Het buitenland heeft de Neder landse sigaar in 1958 weer best kun nen waarderen. Nederland expor teerde nl. 25.8 milj. aan sigaren naar 130 landen, aldus het Centraal Bu reau v. d. Statistiek. Dit is ruim 3'/a pet. meer dan in 1957. Buiten de uit voer naar België en Luxemburg, die de belangrijkste plaats blijven inne men, is de export van sigaren naar hoeveelheid toegenomen met 41/! pet,, terwijl de export van cigarillos met 12 pet. toenam. De sigarenuitvoer naar de Bene lux-partners bleef constant, maar de uitvoer van cigarillos steeg met bij- j na 16 pet. Buiten de Benelux zijn onze voornaamste sigarenafnemers Zweden, Zuid-Afrika, Australië en het Ver. Koninkrijk. J De Bilt, donderdag 10 uur. Het KNMI deelt mee: Een diepe en om vangrijke oceaamdepressie verandert maar weinig van plaats, mdhr wordt wel wat minder diep. Samenhangend daarmee neemt da orkaan, die grote delen van de Oceaan in beroering heeft gebracht, in kracht af. Boven West-Europa geeft de storing aanlei ding tot een zuidelijke stroming. Langs de zuidelijke hellingen van de Alpen wordt de lucht daarbij gedwon gen op te stijgen, zodat daar veel re gen valt. Plaatselijk werd vanochtend ongeveer 30 mm afgetapt. Een front van de depressie bracht boven Zuid west-Engeland en West-Frankrijk op sommige plaatsen ongeveer 15 mm regen, maar in Nederland was het vanmorgen minder aktief. In het zee gebied tussen de Azoren en Portugal bevindt zich een randstoring van de Oceaandepressie. Deze kan dicht langs Nederland trekken, zodat morgen de kans op regen groot is. De temperaturen blijven op onge veer hetzelfde niveau. (Medegedeeld door het KNMI. Geldig van donderdagavond tot vrijdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur) LATER ENIGE REGEN Aanvankelijk enkele opklarin gen, later tijdelijk enige regen. Matige tot vrij krachtige zuide lijke wind. Weinig verandering in temperatuur. 6 Maart zon op 07.17; onder 18.27; maan op 05.33; onder 15.29. Hoogwaterstanden 6 Maart v.m. 1.18; n.m. 1.43. Het weer in Europa HELSINKI STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZüRICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME AJACCIO MADRID MALLORCA ALGIERS weer temp. zwaar bew. 0 C. regen 3 niet ontv. mist 5 regen 6 half bew. 8 regen 10 regen 8 zw. bew. 4„ zwaar bew. 10 gehel bew. 9 geheel bew. 5 regen 10 geheel bew. 6 mist 2 zw. bew. 5 mis 4 geheel bew. 6 regen 5 half bew. 5 zwaar bew. 3 licht bew. 14 licht bew. 9 geheel bew. 7 licht bew. 11 onbew. 8 Korreltje Wij prijzen de mensen dikwijl om hun zwakheid en laken hen om hun kracht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1