S)e CaidóeSon^cmt
Chroesjtsjel draaide
toch bij inzake Berlijn
Macmillans diplomatie
boekte succes
Britse premier sprak voor de radio
EEN VLEUGJE
LENTE
MOEDIGE
DAAD
Moskou aanvaardt
ministersconferentie
DINSDAG 3 MAART 1959
50ste JAARGANG
No. 14651
Directeur: C M v HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C J ROOZEN.
Telefoon; Directie, Abonnem^ Drukkerij 20935; Red 20015, 25594;
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w., 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco P-P- f 8.-
Advert.: 17 ct p m.m. Telefoontjes f 1.50
Een Britse ambtenaar heeft maandag over het jongste onderhoud van
Macmillan met Chroesjtsjef gezegd, dat alles „rozegeur en maneschijn" was.
Chroesjtsjef had een open oor voor de punten die Macmillan in een alge
meen gesprek over internationale kwesties naar voren bracht. „Wij
beschouwen dit alles een overwinning van beperkte omvang voor de heer
Masmillan", aldus de ambtenaar.
De kille sfeer, die was ontstaan na Chroesjtsjefs felle rede van vorige
week dinsdag, scheen maandag geheel te zijn verdwenen.
Ervaren diplomatieke waarnemers, die vijf dagen eerder de Britse dele
gatie vroegen: „Waarom pakt u uw koffers niet en waarom gaat u niet
naar huis?", hebben de Britse premier maandag, nadat bekend was gewor
den, dat de Russen met een conferentie van de ministers van Buitenlandse
Zaken instemmen en nadat de sfeer verbeterd was, geprezen om diens ge
duld en geslaagde onderhandelingstactiek.
Hoewel men in officiële Russische kringen terughoudend is met commen
taar, hebben journalisten de indruk, dat ook de Russen van oordeel zijn, dat
Macmillan met wijsheid en geduld is opgetreden.
OORLOG IS EEN RAMP
VOOR ALLEN
Macmillan heeft maandagavond
voor de Russische televisie gespró
ken. In zijn rede legde hij er in de
eerste plaats de nadruk op dat er bij
een nieuw conflic* tussen de grote
mogendheden geen overwinnaar zal
zijn en dat een dergelijk conflict
noodzakelijk'vïjs een „ramp voor
ïyiEN ZOU HET VAN de dikke
Chroesjtsjef niet verwachten,
maar in politiek opzicht kan hij kop
peltje-duikelen als de beste acrobaat
in een circus. Hij heeft het wat dat
betreft ook gemakkelijker dan een
Westerse minister, want deze laatste
moet zich telkens verantwoorden in
'n parlement, dat altijd wel gelegen
heid vindt om. ministers op de vin
gers te tikken. Chroesjtsjef kan vrij
wel doen wat hij wil. Als hij
0 kiespijn heeft en in een slechte
bui is, verwerpt hij 't Westerse
denkbeeld om een topconferentie
niet anders te houden dan na gron
dige voorbereiding door een bijeen
komst van de ministers van buiten
landse zaken. Hij vindt dat maar
.nutteloos en tijdrovend gepraat". In
de gegeven omstandigheden juist
tijdens het bezoek van de Britse pre
mier en diens minister van buiten
landse zaken was dat een grove
onbeleefdheid •- zacht gesegd
waardoor de sfeer uitermate ver
kilde. Macmillan bleek echter een
onverstoorbaar diplomaat en door
tussenkomst van Mikojan helderde
de lucht weer op. Chroesjtsjef kwam
weer in een goede bui en hij liet in
nota's aan Washington, Londen en
Parijs weten, dat' als men er dan zó
op stond, 'n voorafgaande ministers
conferentie dan maar moest plaats
vinden. Maar dan moesten Polen en
Tsjecho-Slowakije ook tegenwoordig
zijn bij de besprekingen over Duits
land. Officieel heet het, omdat deze
twee landen de eerste slachtoffers
van het Nazi-regiem zijn geweest,
maar in feite, omdat zij de getals
verhouding in het voordeel van Rus
land wijzigen. Rusland wil n.l. niet
alleen komen te staan tegenover de
drie van het Westen; het wil ook met
z'n drieeën komen.
Indien de reis van Macmillan deze
concessie van Chroesjtsjef tot resul
taat heeft gehad aangenomen, dat J
Macmillan Chroesjtsjef inderdaad
omgepraat heeft dan is het dus
een vrij mager resultaatje. Maar hoe
mager ook, wij zijn al blij met een
vleugje lente in de winter van de
„koude oorlog". Als we maar niet
vergeten, dat één zwaluw nog geen
lente maakt en dat op de zonnige
lentedagen, welke wij zo juist geno
ten hebben, nog wel enige maartse
buien zullen volgen. Ook in de bui
tenlandse politiële
117AS reeds bij voorgaande kabi-
netsformaties de bezitsvor
ming zij 't min of meer in het
vage gelaten een kernpunt, thans,
nu de K.V.P. enige concrete plannen
daartoe heeft opgesteld, zal de be
zitsvorming zowel bij de verkiezin
gen als bij de kabinetsvorming een
overwegende rol gaan spelen.
De schetsplannen zijn niet een slag
in de lucht of een verkiezingsleuze,
maar bestemd om in de komende
parlementaire periode zoveel moge
lijk verwezenlijkt te worden.
Zij zijn ook te verwezenlijken om
dat het klimaat daartoe hoe langer
allen" zal zijn. En dit geldt ook voor
de politiek, aldus de Britse premier.
Een poging om nier een volledige
overwinning te behalen zou wel eens
kunnen uitdraaien op een ramp.
„Laten wij daarom samenwerken met
geduld en wederzijds begrip".
Macmillan gaf voor zijn naar
schatting vijf miljoen Russische
luisteraars een overzicht van de Wes-
|hoe gunstiger is geworden.
Men kan ongetwijfeld als een te
gen-argument aanvoeren, dat vele
werknemers en kleine zelfstandigen
geen gelegenheid hebben tot sparen
en dus van de belastingfaciliteiten
niet zullen kunnen profiterën, daar
staat tegenover dat de spreiding van
duurzaam bezit over grote groepen
van de bevolking en vele klein
tjes maken ook hier een groot een
zeer gunstige invloed kan hebben op
de nationale economie en op de per
soonlijke levenshouding.
Deze wijziging in de opbouw der
volkshuishouding cn in de volksmen
taliteit zal op de duur zijn weldoen
de invloed uitoefenen op het gehele
volk, het in zijn geheel welvarender
en ook meer zelfverzekerd maken.
Daarbij kunnen degenen, die nu nog
niet aan zelfs kleine besparingen toe
zijn, slechts baat hebben, terwijl het
streven erop gericht blijft, dat ieder
een, in Nederland een zodanig inko
men verwerft, dat Hij, desgewenst,
aan het sparen kan deelnemen.
De bezitsvorming-schets is een
moedige daad om een nieuwe,, mo
derne Nederlandse samenleving te
bouwen, waarin met behoud en in
zoverre voor de zwaksten nodige,
uitbreiding van de sociale voorzie
ningen, een echte democratie wordt
verwezenlijkt, waarin iedereen zich
gelijkwaardig staatsburger weet en
ook voelt, met ieders eigen verant
woordelijkheidszin en eigen toe
komstzekerheden.
Een moedige daad van de K.V.P.,
die hiermede de nieuwe richting aan
geeft, niet van staats- maar van
volkskapitalisme, waarbij het naar
geestige woord kapitalisme de angel
wordt uitgetrokken.
terse democratie en van het Engelse
Gemenebest.
Hij verklaarde daarna, dat de re
den waarom de betrekkingen tussen
Engeland en Rusland niet zijn amis
ze eigenlijk zouden moeten zijn, z.i.
gelegen is in een verschillende kijk
op de wereld. „Doch niettemin zijn
wij allemaal mensen en ik ben ervan
overtuigd, dat wij veel meer dingen
gemeenschappelijk hebben dan vele
mensen zullen toegeven".
„Wij moeten op de een of andere
manier vertrouwen tussen onze lan
den en volkeren scheppen, aldus
Macmillan.
In de eerste plaats moeten wij de
daden vermijden, die nadelig kun
nen zijn voor de positie, uie de ander
op 't ogenblik in de we-eld inneemt.
Tweedens moeten wy erkennen,
dat beide partijen nieuv/e en con
crete verzekeringen behoeven. Woor
den zijn niet voldoende. Het komt op
daden aan.
En ten derde: laat ons eens zien
of wij niet een begin hiermee kunnen
maken om dan stap voor stap verder
te gaan. Overeenstemming op een
punt leidt tot overeenstemming op
een ander. Het gaat om de eerste stap
en hiervoor ben ik hier'.
Slotcommuniqué.
Premier Ma anilian en zijn minis
ter van Buitenlandse Zaken, Selwyn
Lloyd, hebben zich vanochtend naar
het Kremlin begeven om het commu
niqué te ondertekenen, dat aan het
eind van hun bezoek van elf dagen
aan de Sowjet-Unie zal worden uit
gegeven.
Aanvankelijk werd verklaard, dat
Macmillan en Chroesjtsjef na de on
dertekening van het co r.muniqué nog
besprekingen zouden voeren, doch
later werd bekendgemaakt, dat de
ondertekening van het communiqué
twee uur was uitgesteld.
CHROESJTSJEF TE VREDE».
Chroesjtsjef heeft maandagavond
op een receptie in het Kremlin ge
zegd, dat hij tevreden is over de re
sultaten van de besprekingen met
Macmillan. De besprekingen hebben
geleid tot verduidelijking van onze
standpunten en zullen nuttig zijn
voor de komende onderhandelingen,
aldus de Russische premier.
Hij zei, dat Rusland de Britten
voorgesteld heeft een niet-aanvals-
verdrag te sluiten en legde er de na
druk op, dat alle meningsverschillen
naar zijn mening uit de weg kunnen
worden geruimd door onderhande
lingen in een geest van wederzijds
begrip en in overeenstemming met
de Ver. Naties.
Macmillan ging nader in op Chroesjt
sjefs verwijzing naar een niet-
aanvalsverdrag. Het verklaarde, dat
alle geschillen tussen Engeland en
Rusland z.i. geregeld moeten worden
op basis van het Handvest van de
V. N., dat beide partijen niets moeten
doen wat aan de rechten of belangen
van een van beide partijen afbreuk
kan doen en dat de regeringen van
beide landen het op basis van deze
twee grondslagen erover eens moeten
zijn, dat eventuele geschillen door
onderhandelingen en niet door ge
weld moeten geregeld worden.
Hei Delia-plan is hei nieuwsie wereldwonder
Ook in Bruinisse wordt hard ge
werkt aan een onderdeel van het
Delta-plan. Men is o.a. bezig met de
aanleg van een nieuwe vissersha
ven met sluizen en een werkhaven
voor de bouw van de darn in de Gre-
velingen. Deze dam, tussen Bruinisse
en Oude Tonge, zal tevens de basis
vormen voor de verbindingsweg tus
sen de Randstad Holland en Schou-
wen-Duiveland.
Foto: Een kijkje op de oude vis
sershaven, waar nu nog de bootjes
liggen. De noodwering is zichtbaar
langs de huizenrij rechts op de foto.
Toen Chroesjtsjef sprak over de
mogelijkheid van een niet-aanvals-
verdrag tussen Engeland en Rusland,
somde hij enkele punten op die een
dergelijk verdrag z.i. zou moeten be
vatten.
O.a. zouden de twee landen niet
mogen toestaan, dat er buitenlandse
bases op hun grondgebied gevestigd
worden en stappen moeten doen om
de reeds aanwezige bases op te hef
fen.
In doorgaans betrouwbare kringen
in Moskou achtte men dit voorstel
als zodanig onaanvaardbaar voor het
Westen, omdat aanvaarding hiervan
zou betekenen, dat de A aerikaanse
strijdkrachten Europa zouden moeten
verlaten, waardoor het westelijke
defensie-systeem zou ineenstorten.
Men meent, dat Macmillan echter
Chroesjtsjefs voorstel niet botweg
heeft willen afwijzen, vooral niet in
de laatste fase van een bezoek, dat
toch wel degelijk positieve gevolgen
heeft gehad, zoals het aanvaarden
door de Russen van een conferentie
van oostelijke en westelijke ministers
van Buitenlandse Zaken.
Paus Adiianus VI
In tegenwoordigheid van de Neder-
Mits Po'en en Praag
mee mogen doen
Iandse ambassadeur bij de H. Stoel,Duitslanden aan deze conferentie
dat de Russen het gevaar van een
wereldoorlog willen verminderen.
Van een eventueel verlangen van
Moskou naar een bestand in de
„koude oorlog" is volgens het blad
Rusland heeft maandag nota's evenwel niets te bespeuren,
aan Amerika, Frankrijk en Engeland j Verwacht wordt, dat de Duitse
vei klaard, het mogelijk te achten in j bondsregering niet erg ingenomen
april ft.», een topcónfereilt.e in Ge- zjjn met het Russische voorstel
neve of Wenen te houden. Maar in- ook Polen en Tsjecho-Slowakije aan
dien het westen nog niet bereid is de conferentie te doen deelnemen.
om deel te nemen aan een topconfe-
rentie over een vredesverdrag metambtenaren te Was-
Duitsland en over West-Berlijn, hm6ton hebben gezegd, dat de nota
noemt de Russische regering het een straal hooP 8eeft.
misschien mogelijk" een conferentie I In kringen, die nauwe betrekkin-
van de ministers van buitenlandse gen met de Navo in Parijs onder
zaken van Rusland, Amerika, Enge- houden, is de Russische bereidheid
land, Frankrijk, Polen en Tsjecho- een conferentie van de ministers van
Slowakije op dezelfde tijd en plaats buitenlandse zaken te houden een
te houden. I „bemoedigend teken" genoemd. Het-
I zelfde kon echter niet gezegd wor-
De Russische regering stelt, dat den van de beperkingen, die de Rus-
Polen en Tsjecho-Slowakije ook aan sen een dergelijke conferentie willen
een topconferentie zouden moeten
deelnemen als buren van Duitsland, I
die tot de eerste slachtoffers van het
Nazibewind behoorden. Men is het
met het Westen eens, dat de beide Dit Dommer bestaat uit 10 pagina's
graaf de Marchant d'Ansembourg, is
maandag in de kerk van Santa Maria
dell'Anima te Rome een plechtigheid
gehouden ter herdenking van het feit,
dat de enige Nederlandse en de laatste
niet-Italiaanse Paus Paus Adrianus
moeten deelnemen, wanneer Duitse
aangelegenheden besproken worden.
Men acht het voorts dienstig de duur
van een conferentie van ministers
van buitenlandse zaken tot twee of
drie maanden te beperken.
Volgens Tass, dat een samenvat
ting van de inhoud der nota's gaf,
VI - 500 jaar geleden het levenslicht nota's opnieuw een aan
J tal vraagstukken, die op een topcon-
aanschouwde. i!- 1
Dé „Osservatore Romano" wijdde
een hele pagina aan het leven en de
werken van Paus Adrianus, wiens
stoffelijk overschot begraven is in de
kerk van Santa Maria dell'Anima.
De Joden zijn Helmarshausen dankbaar
ferentie besproken zouden kunnen
worden. De Russische nota's vormen
een antwoord op de jongste Weste
lijke voorstellen.
Diplomatieke waarnemers te Lon
den zijn van oordeel, dat de Rus
sische bereidheid volgende maand
een conferentie van de ministers van
buitenlandse zaken te houden, een
concessie is in de richting van het
Westelijke standpunt. De eerste in
druk te Londen was, dat er nu een
manier gevonden kan worden om
een conferentie over Duitsland en
West-Berlijn te houden, voordat een
crisis ontstaat door overdracht van
bevoegdheden aan de Oostduitse
regering door de Russen op 27 mei.
De „Times" schrijft, dat door de
Russische nota's het „acute gevaar"
van premier Chroesjtsjefs reis naar
Leipzig en zijn besprekingen met
Oostduitse leiders over een afzonder
lijk vredesverdrag is weggenomen.
De „News Chronicle" is van me
ning, dat vele tekens er op wijzen,
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van dinsdagavond tot J
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur.) i
KOUDER
Aanvankelijk veel bewolking
met plaatselijk enige regen, later i
gevolgd door opk aringen. Mati- 1
ge, morgen nu en dan krachtige 1
wind tussen zuidoost en zuidwest. 1
Lagere temperaturen overdag.
4 Maart zon op 07.22; onder 18.23;
maan op 04.11; onder 13.16.
Hoogwaterstanden
4 Maart v.m. 10.55; n.m. 11.57.
Het weer in Europa
Wat
regen
In december 1958 beloofden schoolkinderen uit Helmarshausen (West-Duitsland), dat zij zorg zouden dragen
voor het verwaarloosde Jodenkerkhof in die plaats. De jongeren voegden de daad bij het woord en de actie
ondervond een wereld-echo. Burgemeester Justus Wilhelm Krug, de initiatiefnemer, ontving dankbrieven uit
de V. S., Engeland, Frankrijk, Nederland, Cuba, Mexico Argentinië en Israël. Foto: burgemeester Wilhelm Krug
met enige schoolkinder en bij een Joods graf.
De Bilt, dinsdag 10 uur: Een de-
koufront ervan bereikte dinsdag mor-
op, waardoor het front zich de ko
mende 24 uur in een versneld tempo
naar het oosten zal verplaatsen. Ver
een in kracht toenemende zuidweste-
hoge maximumtemperaturen
daarmee een einde.
HELSINKI
zw. bew.
—2 C.
STOCKHOLM
geheel bew.
2
OSLO
motregen
2
KOPENHAGEN
licht bew.
3
ABERDEEN
zw. bew.
7
LONDEN
regen
9
AMSTERDAM
onbew.
6
BRUSSEL
onbew.
6
LUXEMBURG
onbew.
5
PARIJS
geheel bew.
9
BORDEAUX
regen
10
GRENOBLE
zwaar bew.
2
NICE
licht bew.
8
BERLUN
onbew.
3
FRANKFURT
onbew.
—4)
MüNCHEN
onbew.
0
zürich
mist
—3
GENèVE
half bew.
LOCARNO
half bew.
4
WENEN
onbew.
4
INNSBRUCK
onbew.
3
ROME
mist
5
AJACCIO
licht bew.
4
MADRID
motregen
8
MALLORCA
half bew.
11
ALGIERS
zwaar bew.
17 99