S)e CoidseSotvttmt
Te Londen is akkoord getekend over Cyprus
Onafhankelijkheid voor de
Cyprioien
MAKARIOS MOEST TENSLOTTE TOEGEVEN
Koning bracht zelf
vermiste thuis
Labour eens
regering
met
Sfeer van onrust in
Belgische mijnstreek
HOE
wordt
het
weer?
Wisselend bewolkt
Korreltje
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1959
50ste JAARGANG No. 14642
Directeur: C M v HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C J ROOZEN.
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Advertent O0g26, Giro 103003. Abonneinentspr. ƒ0.59 p. w., 2.55 p. mnd., ƒ7.50 p. kwart. Franco p.p. f 8
Advert.: 17 ct p mm. Telefoontjes f 1.50
Cyprus
onafhankelijk
MA VIER JAREN van bloedige on-
lusten tussen de Cyprioten en de
Engelsen en tussen de Grieks Cyprio
ten en de Turks Cyprioten onderling,
is eindelijk de zon van de vrede op
gegaan over het geteisterde eiland in
de Middellandse Zep.
Sinds de Grieken en de Turken
elkaar onverwacht hadden gevonden
op een ministersconferentie te Zürich
in Zwitserland, was het nog slechts
een kwestie van tijd om het nu ook
eens te worden met Engeland, want
algemeen werd verwacht, dat Londen
zich bij het Grieks-Turkse
0 akkoord zou neerleggen. Op
het laatste moment doken
nog enkele moeilijkheden op, doordat
de leider der Grieks Cyprioten, aarts
bisschop Makarios, bezwaar maakte
tegen de soevereiniteit van Engeland
over de Britse vlootbases op het
eiland. Maar hij vond de andere
deelnemers aan de ronde-tafelconfe
rentie te Londen tegenover zich en
was gedwongen bakzeil te halen.
Ook het verongelukken van het
Turkse vliegtuig, waarmede de Turk
se minister-president naar de Lon-
dense conferentie vloog, had bijna
roet in het eten gegooid, doch minis
ter Menderes ontsnapte nog net aan
de dood en kon op zijn ziekbed het
akkoord tekenen.
Met dit akkoord is het eiland Cy
prus weldra een onafhankelijk staat
je met een Grieks Cypriotische presi
dent en een Turks Cypriotische vice-
president. Of aartsbisschop Makarios
de eerste president zal worden is nog
geen uitgemaakte zaak, maar het ligt
wel in de lijn der verwachtingen. In
elk geval zal deze politieke bisschop
binnen enkele dagen naar Cyprus te
rugkeren, na een ballingschap van
drie jaren. Aanvankelijk was hij op
Cyprus de grote voorvechter voor
de „Enosis", de aansluiting bij Grie
kenland, maar toen dit blykbaar. niet
te verwezenlijken was, werd hij
voorstander van de onafhankelijk
heid. Thans heeft hij zijn doel be
reikt, dank zij de .soepelheid van En
geland.
Merkwaardig genoeg is niet ieder
een op Cyprus tevreden over het ak
koord. Leerlingen van Turkse mid
delbare scholen hebben n.l. vrijdag
ochtend in de Turkse wijk van Ni
cosia betogingen gehouden, waarbij
zij verdeling van Cyprus eisten. Ook
schreeuwden zij dat aartsbisschop
Makarios nooit mag terugkeren.
De jarenlange vijandschap is blijk
baar nog niet zo gauw vergeten. De
jonge onafhankelijke staat Cyprus
kan daar nog wel eens last mee krij
gen.
Te
mooi om
waar fe zijn
Reeds meer dan duizend plattelan
ders uit het oosten van Polen zijn in
de afgelopen tien dagen naar War
schau gekomen om te trachten bij de
Amerikaanse ambassade een visum
voor immigratie in de Verenigde Sta
ten en een gratis reisbiljet te krij
gen. Donderdagochtend kwam er al
leen al een groep van 250 mensen uit
Olsztyn naar Warschau.
Deze trek naar de hoofdstad is het
gevolg van 'n vals gerucht over
de bereidheid van de Verenigde Sta
ten Polen een v.isum en reisgeld voor
immigratie te verstrekken. Volgens
het communistische blad „Gazetta
Bialystoka" is het gerucht opzettelijk
in de wereld geholpen door bedrie
gers, die trachten aanvraagformulie
ren voor emigratie voor vijf tot acht
gulden per stuk te verkopen.
Op de donderdag te Londen gevoerde besprekingen van de ronde-tafelconferentie over Cyprus is overeen
stemming bereikt over de stichting van een onafhankelijke republiek Cyprus. Foto: de Engelse eerste minister
Harold Macmillan neemt afscheid van zijn Griekse ambtgenoot Constantine Karamanlis (rechts) en de Turkse
minister van buitenlandse zaken Zorlu, nadat zij een bezoek hebben gebracht aan het ziekenhuis, waar pre
mier Menderes de overeenkomst op zijn ziekbed heeft ondertekend.
sprak van „grote voldoening en op
luchting". Hij wenste ue Britse rege
ring geluk.
Met uitzondering v»ai het partijloze
rechtse blad „Daily Express" en de
communistische „Daily Worker" is
ook de Britse pers opgetogen. De
„Daily Express" ziet het akkoord als
een verder verval van het imperium.
Het Russische persbureau Tass zei,
dat de overeenkomst het eiland
„zogenaamd onafhankelijkheid" ver
leent.
Volgens Tass hebben Groot-Brit-
tannië, Griekenland en Turkije druk
op de aartsbisschop uitgeoefend. „Ma
karios werd op ondubbelzinngie wijze
te kennen gegeven, dat als hij
weigerde de overeenkomst te tekenen,
deze zou worden ondertekend zonder
hem".
Makarios nu naar Cyprus.
Aartsbisschop Makarios heeft ver
klaard, dat hij binnen enkele dagen
naar Cyprus terug zal keren. Dit
luidt het einde van zijn driejarige
ballingschap in.
In maart 1956 werd hij door de
Britse troepen gearresteerd en naar
de Seychellen verbannen, maar na een
jaar werd hem toegestaan overal
heen te reizen behalve naar Cyprus
zelf. Tot september 1958 was hij de
kampioen der Grieks-Cyprioten voor
„enosis" (aansluiting) met Grieken
land, maar daarna werd hij voorstan
der van onafhankelijkheid voor het
I eiland.
I Makarios werd op 37-jarige leeftijd
etnarch van de 400.000 Griekse Cy-
I prioten. Thans is hij 45 jaar.
Koning Mohammed van Marokko
heeft bij zijn bezoek aan Corsica een
Franse onderofficier meegebracht, die
in 1957 in Zuid-Marokko was ver
dwenen. De man was indertijd ge
vangen genomen door leden van het
„Marokkaanse bevrijdingsleger", maar
sindsdien had men niets meer over
zeventig procent uit Grieks-Cyprio- hem vernomen. De kwestie vormde
ten en voor dertig procent uit Turks-
Cyprioten bestaan.
VREUGDE
OVER DE HERSTELDE
•VREDE
Groot-Brittannië, Griekenland en Turkije en leiders van de Griekse- J Turkse premier, Menderes, die
Cyprische en Turks-Cyprische gemeenschappen hebben donderdag «*en ongeluk met het vliegtuig dat
overeenkomst getekend voor de vestiging binnen ongeveer één jaar wan hem.dezer dagen naar Londen bracht
een onafhankelijke republiek Cyprus onder internationale waarborgen.
Volgens gezaghebbende kringen zal de Britse regering binnen drie maan
den een begin maken met de overdracht van haar bevoegdheden.
Maandag zal de inhoud van de overeenkomst worden bekendgemaakt.
Dan zullen in de parlementen van Gr.-Brittannië, Griekenland en Turkije
bijzonderheden worden bekendgemaakt.
De Britse premier, Macmillan, werd in het Lagerhuis luid toegejuicht,
toen hij bekendmaakte, dat een overeenkomst tot stand was gekomen. Hij
zei, dat Groot-Brittannië de soevereiniteit over de twee Britse bases op
Cyprus zou behouden en dat Griekenland, Turkije en de toekomstige
republiek Cyprus de onschendbaarheid daarvan zouden waarborgen.
Engeland houdt souvereiniteit
over zijn bases
NOODTOESTAND WORDT
OPGEHEVEN.
De „noodtoestand" op Cyprus zou
np spoedig worden ingetrokken. Dit
zou vrijlating van gevangenen, het
regelen van amnestie en de terug
keer van bannelingen betekenen.
De verbannen leider van de Grieks-
Cyprioten, aartsbisschop Makarios,
die de overeenkomst mede-onderte
kend heeft, zeide dat hij hinnen enkele
dagen naar Cyprus zal terugkeren.
Hij weigerde te antwoorden op de
vraag, of hij de eerste Grieks-Cypri
sche president van de republiek Cy
prus zal worden.
Volgens gezaghebbende kringen in
Londen zou de overeenkomst voor
zien in een Grieks-Cyprische presi
dent, die beiden het recht van veto
op het gebied van buitenlandse za
ken en defensie hebben.
De veiligheid op het eiland zou
verzekerd worden door Grieks-
Turkse garnizoenen van in totaal 900
Griekse en ongeveer 600 Turkse mili
tairen onder één gemeenschappelijk
opperbevel.
Er zullen in Nicosia, Famagusta,
Larnaca, Limassol en Paphos afzon
derlijke Griekse en Turkse gemeente
raden zijn.
Het parlement, de ministerraad en
de bestuursinstellingen zullen voor
De sirenge straf kwam mèt de zonde
nog in het ziekenhuis verblijft, onder
tekende de overeenkomst aan zijn
ziekbed.
De ondertekenaars waren het er
algemeen over eens, dat een nieuw
tijdperk in de geschiedenis van Cy
prus is ingegaan, dat een einde kan
maken aan het bloedvergieten en de
bitterheid van het verleden.
Op Cyprus luidden de klokken na
het bekend worden van het nieuws
der overeenstemming.
Ook in Navo-kringen en in diplo
matieke kringen op het hoofdkwar
tier van de V. N. s rak men zijn
vreugde uit over de bereikte over
eenkomst.
De leider van de Labour-oppositie
in het Britse Lagerhuis, Gaitskell
een punt van wrijving tussen Frank
rijk en Marokko.
De onderofficier, Cacciaguera, die
afkomstig is van Corsica werd door
de Marokkaanse vorst per vliegtuig
naar dit eiland teruggebracht. De ko
ning maakt op het ogenblik een rond
reis langs de oorden waar hij in zijn
ballingschap van 1953 tot 1955 heeft
vertoefd. Na zijn bezoek aan Corsica
gaat hij naar Madagascar.
De leider van de Engelse Labour-
partij, Hugh Gaitskell, heeft donder
dag in het Lagerhuis het debat over
Buitenlandse Zaken geopend met een
verklaring dat zijn fractie de rege-
ringspolitiek inzake Berlijn steunt
Met Macmillan was hij van mening
dat de vorming van een vrijstad
West-Berlijn spoedige opneming van
geheel Berlijn in Oost-Duitsland zou
betekenen. Gaitskell keerde zich
scherp tegen een voorstelling van za
ken, als zou het alternatief van aan
vaarding der Sowjet-voorstellen oor
log betekenen. „Niemand heeft met
gewapende agressie gedreigd". ,Van
beide zijden zijn felle verklaringen
afgelegd, doch altijd in de veronder
stelling dat de andere partij agressie
zou plegen".
Dit nommer bestaat uit 10 pagina's
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van vrijdagavond tot za
terdagavond. Opgemaakt te 11.15
uur)
WISSELEND BEWOLKT
Zonnige perioden, maar ook
plaatselijk enkele buien. Matige,
in het kustgebied tijdelijk krach
tige tot harde wind tussen west
en noordwest. Iets lagere mid-
dagtemperaturen.
ONLUSTEN GEVREESD
de Hoge Autoriteit der Europese Ko
len en Staalgemeenschap omdat vele
stakers er blijkbaar van overtuigd
Als gevolg van de talloze wegver- zijn, dat deze Hoge Autoriteit de oor-
sperringen begint de voedselvoorzie- zaak is van al hun ellende.
ning in sommige plaatsen van de
Waalse mijnstreek reeds moeilijkhe
den te ondervinden. De bakker, sla
ger en kruideniers hebben de eerste
dagen der staking hun klanten nog
te voet bediend, doch nu de staking
aanhoudt en zij geen nieuwe aanvoer
krijgen zijn zij hiermee opgehouden.
De burgemeesters van de betrokken
gemeenten hebben thans op alle mu
ren biljetten doen aanplakken, waar
in wordt gewezen op het belang van
een geregelde aanvoer van levens
middelen en waarin zij de stakers
aansporen vervoerders van vlees,
brood, groente enz. geen moeilijkhe
den in de weg te leggen.
Niettemin vreest men dat zich de
eerstvolgende dagen een tekort aan
levensmiddelen zal voordoen en de
thans doelloos rondlopende mijn
werkers, indien niet snel een oplos
sing wordt gevonden, tot plunderin
gen zullen overgaan.
Hoewel de stakers ogenschijnlijk
zeer rustig zijn, hangt er niettemin
rond de gemeenten Cuesmes, Jemap-
pes en Quaregnon een sfeer van ner
vositeit. Deze mijnwerkers waren
gewoon fr 400 tot fr 600 per dag te
verdienen en zij ontvangen thans
slechts fr 140 stakingsgeld
Uitbreiding der staking.
Afgevaardigden van de arbeiders
in de metaalindustrie in de streek
van Charleroi hebben besloten om
maandag a.s. het werk neer te leg
gen. Ook bij openbare diensten in
het gebied van Charleroi zal ge
staakt worden uit solidariteit met de
mijnwerkers van de Borinage. Maan
dag zal in Charleroi een massabeto
ging worden gehouden.
Dit is alles wat er overbleef van het busje, waarin ttkn schilders gezeten waren, dat gisteren op de rijksweg
UtrechtDen Haag door een dronken chauffeur werd geramd. De man, die de aanrijding veroorzaakte, vond
de dood. De anderen werden allen gewond; verschillende zeer ernstig.
De Bilt, vrijdag 10 uur Het
grote Europese hogedrukgebied, dat
zolang het weer ook in Nederland
heeft beheerst, is de laatste 24 uur
aan zijn noordflank sterk aangetast
door een diepe depressie, die van
IJsland naar Noord-Noorwegen is
gekoerst. De as van het hogedruk
gebied lag vanmorgen ongeveer langs
de 47ste breedtegraad. In onze om
geving was toen de wind matig zuid
westelijk geworden, voldoende om in
de vroege ochtend de mist overal te
per dag doen verdwijnen. De temperatuur,
voor een gezin van man, vrouw en die in de nacht op de meeste plaat
kind. In enkele gevallen schijnt het sen tot 2 of 3 graden beneden nul
zelfs reeds voorgekomen te zijn, datwas gedaald, begon vrij snel op te
wegens het niet betalen van de ver- lopen. In tegenstelling tot donderdag
vallen termijn bepaalde firma's de was om 9 uur vrijwel overal het
brommer, de wasmachine of het te- j vriespunt al gepasseerd. In de avond
levisietoestel, die de mijnwerkers j zal het' koufront van de boven Noor-
hadden aangeschaft, hebben laten wegen gelegen depressie over Neder-
weghalen. In ieder geval heeft men land trekken, waarbij de wind nog
wel de indruk, dat deze toestand niet verder zal toenemen en plaatselijk
te lang moet voortduren, indien men wat regen zal vallen. Achter het
excessen wil vermijden. Men spreekt front stroomt polaire lucht binnen,
thans overigens niet alleen meer in Het weer krijgt daarom morgen een
mijnwerkerskringen van een mars meer wisselend karakter met zonnige
naar Brussel, doch ook van een mars perioden, maar ook hier en daar en-
naar Luxemburg, naar de zetel van kele buien.
21 Febr. zon op 07.45; onder 18.03;
maan op 16.12; onder 06.17.
Hoogwaterstanden
21 Febr. v.m. 2.08; n.m. 2.24.
Het weer in Europa
HELSINKI geh. bew. IC.
STOCKHOLM half bew. 4
OSLO zwaar bew. 5
KOPENHAGEN geh. bew. 3
ABERDEEN zwaar bew.
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
2
-5
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
zürich
GENèVE
jLOCARNO
WENEN
I INNSBRUCK
j ROME
mist 1
onbew. 0
onbew.
mist
- mist IIP
mist 2
onbew. 2
onbew. 6
mist
onbew. 4
onbew. 2
AJACCIO onbew.
MADRID niet ontvangen.
MALLORCA licht bew.
ALGIERS onbew.
2
2
Er is geen bewondering die vrij is
van een weinig afgunst.
Stille Omgang
1 maarf
„Weet ge niet, dat de wedlopers
in het renpark wel allen lopen maar
dat slechts één de prijs behaalt? Loop
dan zo, dat ook gij hem moogt win
nen". (1 Kor. 9: 24)
