Het Amerikaanse konvooi weer doorgelaten
Eisenhower over de
Amerikaanse defensie
De „Hedtoft" was
niet verzekerd
Amerikaans vliegtuig
in zee gestort
De ramp mef de
,,Elecira'' bij New York
Dulles bracht geen voorstellen mee
De Kerk in Hongarije
Directeur: C. M v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN.
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 5 FEBRUARI 1959
50ste JAARGANG No. 14629
BUREAUX: PAPFNGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w., 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco p.p. f 8.
Advert.: 17 ct p. nun. Telefoontjes f 1.50
Na protestvan Amerikaanse zijde
„ONRECHTMATIG EN
ONTOELAATBAAR"
De vier Amerikaanse vrachtauto's,
die op de autoweg naar Berlijn door
de Sowjet-autoriteiten werden vast
gehouden, zijn gisteravond om even
na 19.00 uur (Ned. tijd) West-Duits -
land binnengelaten.
Findlay Burns, de officier van de
Amerikaanse militaire missie in Ber
lijn, die belast is met politieke aan
gelegenheden, was eerder op de mid
dag in Helmstedt aangekomen voor
besprekingen met de politieke advi
seur van de Russische commandant
in Berlijn. Om 19.00 uur zei hij tot
een groot aantal verslaggevers: „Ik
denk dat, als u een paar minuten
wacht, het konvooi is doorgelaten".
Enkele minuten later passeerde het
konvooi inderdaad.
Volgens geallieerde functionarissen
is de normale gang van zaken, dat
chauffeurs van legervoertuigen een
reisvergunning aan de Russische
grensbewaking tonen. De grenswacht
heeft niet het recht de lading te in
specteren of om andere papieren te
vragen. De Amerikanen hebben hun
lading dan ook niet laten onderzoe
ken.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft de tekst be
kend gemaakt van de nota, die de
V. S. aan de Sow jet-Unie hebben ge
zonden inzake het aanhouden van een
Amerikaans konvooi bij Berlijn.
Hierin wordt verklaard, dat
rechtmatig en ontoelaatbaar" ge
noemd.
Eisenhower zei gisteren op zijn
persconferentie, ,dat Amerika de
Sowjet-actie als een schending van
de overeenkomsten en regelingen tus
sen de vier bezettingsmogendheden
beschouwt.
Hij zei, dat de vrijwillig door de
vier bezettingsmogendheden aan
vaarde verantwoordelijkheden om
hun troepen in Berlijn te houden, hun
het recht geven deze troepen steun
te verlenen.
De V. S. zijn van mening, dat zij
waar zij aan deze verplichtingen
moeten voldoen het recht hebben
voorraden naar en van Berlijn te ver
voeren. Derhalve hebben de V. S.
nooit een recht tot inspectie door een
van de andere bezettingsmogendhe
den, van te vervoeren goederen, uit
rusting en voorraden, erkend.
Alle kerken uitgenodigd
Naar het KNP in welingelichte
kringen in het Vatikaan verneemt, is
het thans zeker, dat Paus Johannes
behalve de bisschoppen van de Or
thodoxe en Anglikaanse kerken, ook
de leidende figuren zal uitnodigen
der Protestantse kerkgemeenschap
pen voor het Algemeen Concilie. De
uitnodiging zal zich ook uitstrekken
tot de schismatieke bisschoppen van
China.
Dezelfde kringen wijzen er op, dat
de Paus het alleen-recht heeft een
Concilie bijeen te roepen en dat ook
hij daarom het recht van uitnodiging
heeft. Het is niet zeker of de uitge
nodigde niet-Katholieken ook stem
recht zullen hebben. Indien dat het
geval mocht zijn, dan is het waar
schijnlijk, dat de kerkelijke voor
schriften dienaangaande moeten wor
den gewijzigd.
Sowjet-autoriteiten met het aanhou
den van het militaire konvooi duide
lijk het recht van de V. S. op toegang
tot Berlijn hadden geschonden.
De Russische weigering om het
konvooi door te laten wordt „on-
RUSSEN BEWEREN ZOVEEL
President Eisenhower heeft op zijn
persconferentie gezegd, dat hij in de
rede van zes uur, die Chroesjtsjef op
het partijcongres heeft gehouden,
de1 niets kon ontdekken dat de vrije we
reld nieuwe hoop biedt.
Op een vraag antwoordde de pre
sident, dat het zinloos was de hele
rede van de Sowjet-premier na te
gaan om er achter te komen wat deze
beoogt.
Achter elke Russische uitspraak
de ontwikkeling der Russische raket
ten beschouwde hij als propaganda.
Gevraagd om commentaar te le
veren om Malinofski's bewering van
dinsdag op het Russische partijcon
gres, dat de Russische raketten elP
doel op aarde met grote nauwkeurig
heid konden raken, vestigde Eisen
hower er de aandacht op, dat de Rus
sen ook beweerden het vliegtuig, de
auto, de telefoon e.d. uitgevonden te
hebben.
Beier een half schip, dan een baken in zee
Prinses Beatrix zal op 7 februari
een korte wintersportvakantie begin
nen in Sankt Anton in Oostenrijk. Zij
keert op 17 februari naar Nederland
terug. Prinses Irene zal eveneens deze
maand voor een korte wintersportva
kantie naar Sankt Anton gaan. Zij zal
daar verblijven van 22 februari tot
1 maart.
De Deense regering zal het verlies
van de voor acht mlijoen gulden ge
bouwde „Hans Hedtoft" zelf moeten
lijden, en ook eventuele eisen tot
schadeloosstelling, ^ie uit de ramp
kunnen voortvloeien, zelf moeten
regelen.
De koninklijke Deense Groenland-
compagnie heeft indertijd een assu
rantie tegen totaal verlies van het
schip, die beschikbaar was tegen een
premie van ongeveer 235.000 gulden
per jaar niet aanvaard. Deze over
heidsinstelling volgde de gedragslijn
die in vrijwel alle landen door rege
ringsinstanties gevolgd wordt: ze
aanvaardde het risico zelf.
Inmiddels heeft het Deens konink
lijk archief meegedeeld dat met de
„Hans Hedtoft" een zending van der
tien kisten dokumenten, teruggaand
tot 1780 en allen betrekking hebbend
op Groenland en zijn geschiedenis,
vergaan is. Deze archiefstukken zou-
'en in Kopenhagen worden opgebor
gen.
De Groenland Compagnie heeft be
kendgemaakt dat in de buurt waar
de „Hedtoft" vergaan is drie lege
vaten zijn waargenomen. Een van de
vaten was rood. De „Hans Hedtoft"
had twee van zulke vaten aan boord.
Tien minuten staking in Dortmund %3SJ?TSi SS-a
De sirenes van de grote fabrieken
in Dortmund loeiden gisteren tien
minuten tijdens een proteststaking
tegen de voorgenomen legering van
een Britse eenheid met geleide pro
jectielen bij Dortmund.
De bussen hielden slechts vijf
minuten stil, omdat anders te grote
verkeersopstoppingen zouden ont
staan.
In vakverbondkringen werd ge
zegd, dat waarschijnlijk nieuwe pro
testacties zoich.n worden onder
nomen, indien het besluit inzake de
legering niet werd ingetrokken.
HET SPOOK
VAN BERLIJN
De RUSSEN HEBBEN aan de
zone-grens tussen West- en
Oost-Duiteland weer eens een inci
dent uitgelokt om de aandacht te
vestigen op de „volkomen abnormale
en niet langer te dragen" situatie van
West-Berlijn. Zoals men weet, is de
regel, dat militaire transporten tus
sen West-Duitsland en West-Berlijn
over Oostduits grondgebied niet ge
controleerd worden. Maar zo nu en
dan laten de Russen voelen, dat een
ongecontroleerd vervoer over het
grondgebied van een in hun voor
stelling onafhankelijke en souve-
reine staat een abnormaliteit
0 is. Dan willen ze opeens con
troleren en dwingen ze de
Amerikanen, Engelsen of Fransen
om op hun achterste benen te gaan
staan, voordat ze na veel vijven en
zessen eindelijk toegeven: Daarbij
wordt dan onuitgesproken ver
wezen naar de zomer van dit jaar,
wanneer de Russen de hele verant
woordelijkheid over Oost-Duitsland
aan de Oost-Duitsers zelf zullen
overlaten. Wanneer de bezettende
mogendheden in West-Berlijn dan
blijven volharden in hun standpunt,
dat zij het Oostduitse regiem niet
kunnen erkennen, ontstaat er een
onhoudbare toestand, als de Oost-
Duitsers de doortocht zouden willen
belemmeren. Met andere woorden:
de betekenis van dit (inmiddels op
geheven) incident is, dat het Westen
wel eens op mag schieten met een
oplossing voor het Berlijnse pro
bleem.
Dat is ook de bedoeling van de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Dulles In tegenstelling
met de verwachting, is hij naar Lon
den gekomen zonder een bepaald
voorstel meegebracht te hebben. Vol
gens zijn eigen zeggen, wil hij alleen
maar 'ns praten en vooral luisteren.
Intussen is er al meteen een besluit
gevallen, nl„ dat hij zijn zegen heeft
gegeven aan Macmillans voornemen
om naar Moskou te gaan. Blijkbaar
hebben Dulles en de Britse minister
president afgesproken, dat de Britten
(de Britse minister van buitenlandse
zaken Sellwyn Lloyd gaat ook mee)
met Chroesjtsjef een hartig woordje
gaan praten.
Meer contact van het Westen met
Moskou kan geen kwaad, als men er
maar voor zorgt, dat het Westen
eensgezind is. Maar op dat punt is de
indruk momenteel, dat de Westerse
Vier het helemaal niet eens zijn.
Misschien kan de reis van Dulles
naar Parijs en Bonn, de Fransen en
Duitsers ervan overtuigen, dat eens
gezindheid de voornaamste voor
waarde is om het Berlijnse pro
bleem bevredigend op te lossen.
door de mededelingen van Chroesjt
sjef over de Russische defensie.
Zijns inziens hebben de V. S. een
veel evenwichtiger en beter gescha
keerde defensieorganisatie dan de
Russen. De spreiding in het Ameri
kaanse verdedigingsstelsel, Amerika's
defensiecapaciteit in de lucht, ge
steund door zijn raketprogramma ge
ven Amerika een sterke positie. In
antwoord op vragen zei Eisenhower,
dat de Amerikaanse strijdmacht, die
van anderen en ook Amerika zelf in
geval van een Russische verrassings
aanval natuurlijk verliezen zullen lij
den. Bij een dictator loopt men altijd
de kans, dat hij een oorlog zal be
ginnen en daarom moet men steeds
op zijn hoede zijn. Maar Amerika
verbetert steeds zijn waarschuwings
stelsels. Zo is de strategische lucht
macht thans veel meer verspreid dan
enkele jaren geleden. Het systeem zal
tot gevolg hebben dat een zeer groot
deel van deze luchtstrijdmacht bin
nen enkele minuten in de lucht is.
Daarenboven beschikken zij over
elk soort wapen, dat van nut kan zijn,
aldus de Amerikaanse president.
De president was van mening, dat
de V. S. op het terrein van veiligheid
en verdediging er uitstekend voor
staan. De jongste verklaringen over
Rector H. Heeren
uit Tilburg zal de lijdensmeditatie
verzorgen voor de KRO-microfoon.
Een Japans schip heeft gemeld, dat
het woensdag een brandend vliegtuig
in zee heeft zien storten ten westen
van de Bermuda-eilanden.
Zo ploeterde het halve Zwitserse vrachtschip „Nyon", getrokken door
een sleepboot naar de Nieuwe Waterweg. In Bolnes zal het schip, dat bij
een stranding aan de Engelse kust het voorste deel verloor een nieuwe
verlengde boeg krijgen. Het schip is hier gefotografeerd ter hoogte van
de Doggersbank.
(Luchtfoto „A.N.P.")
ontvangen heeft, deelde later mee,
dat dit schip twee uur gezocht heeft Djj nummer bestaat uit 10 pagina's
Het ongeluk gebeurde ongeveer op
hetzelfde tijdstip waarop de Ameri- naar het verongelukte vliegtuig, maar
kaanse luchtmacht berichtte, dat er niets heeft gevonden. De Japanner
een vliegtuig van de Amerikaanse was gedwongen het zoeken te sta-
weerdienst met 12 man aan boord ken, omdat de lading begon te wer-
vermist werd in het gebied van de ken.
Bermuda-eilanden. Uit Bermuda en New York zijn
De Amerikaanse kustwacht, die het vliegtuigen naar het gebied van de
bericht van het Japanse schip ook ramp vertrokken.
Macmillan naar Moskou I
I over zijn Moskouse besprekingen uit
brengen.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Dulles zei bij zijn
aankomst te Londen, dat hij geen
nieuwe voorstellen bij zich had. Hij
heeft zijn reis ondernomen omdat hij
verwachtte, dat er in de komende
De bespreking, die de Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken
Dulles woensdagmiddag in Londen
met zijn Britse ambtgenoot Selwyn
Lloyd heeft gehad, betrof voorname
lijk de kwestie-Duitsland, de ontwa
pening en het Midden-Oosten, zo
genomen. Het ging slechts om een
gedachten w isse ling.
Kostte 65 mensen het leven
Van de 73 inzittenden van de „Elec-
a", het vliegtuig van de „Ameri
can Airlines", dat in de nacht van
dinsdag op woensdag bij een poging
om op het New Yorkse vliegveld La
Guardia te landen in de East River
terecht kwam, blijken acht personen
het ongeluk te hebben overleefd.
Omtrent de oorzaak van het on-
Jarig prinsesje
Prinses Marie Cristine van België
die op 6 februari a.s. haar achtste
verjaardag hoopt te vieren.
geluk tast men nog in het duister. w*e. ^eeft gesproken over
Volgens een deskundige van de raad "ien® .rexs. naar Moskou. In parle-
moeilijke besluiten" zullen moeten
worden genomen. Hij verwachtte dat
hij bij zijn komende overleg met de
I westelijke regeringen meer zou luis- j
Des avonds had de Amerikaan een téren dan praten,
onderhoud met premier Macmillan,
(Meegedeeld door het KNMI
te De Bilt. Geldig tot vrijdag-
1 avond. Opgemaakt te 11.15 uur).
I WEINIG WIND
Droog en overwegend zonnig
weer. In de nadht en ochtend hier
en daar mist Zwakke oostelijke
wind. Vannacht lichte vorst, mor-
gen overdag temperaturen oplo-
pend tot enkele graden boven
het vriespunt.
voor de luchtvaart kan de ramp niet
het weer worden toegeschreven.
Er viel een motregen, er hing een
lichte mist en het zicht was onge
veer 3,5 km. De 59-jarige gezag
voerder Albert de Witt, die na een
vlucht van Chicago het pas een week
geleden in gebruik genomen toestel
met behulp van de instrumenten aan
de grond wilde zetten, had al dertig
jaar ervaring bij de „American Air
lines". Hij had ruim 28.000 vlieg-
op zijn naam staan. Hij behoort
tot de vermisten evenals de 22-jarige
stewardess Mae Markides. Naar ver
luidt waren alle inzittenden Amerika-
mentaire kringen noemt men 21 fe
bruari als waarschijnlijke vertrek
datum.
Aangenomen wordt dat Dulles wel
voelt voor besprekingen tussen Mac
millan en Chroesjtsjef.
Macmillan zal op zijn reis naar
Moskou door minister Selwyn Lloyd
van buitenlandse zaken vergezeld
worden, zo meent men te Londen.
De acht overlevenden, onder wie
drie leden van de bemanning, wer
den door de opvarenden van een
sleepboot gered. De 2de stewardess
de 21jarige Joan Zeiler, verkeert nog
levensgevaar. De achtjarige Ro
bert Sullivan is de enige overleven
de van een gezin van vijf. Zijn moe
der overleed kort nadat zij was ge
red. Zijn vader en zijn twee zusjes
behoren tot de vermisten. Het red
dingswerk werd gehinderd door de .r
sterke stroom in de rivier. jongste nummer dat „wij onze atheis-
De „Electra", een toestel met tur- flsche Propaganda ten zeerste op zul-
bine-propel Ier aandrijving van de moeten voeren
Lockheed-fabrieken, kwam in de ne- Het blad kritiseert ook het kader
gen meter diepe rivier terecht, vrij- i van de partij om-dat het te weinig
wel op dezelfde plaats waar twee atheïstische propaganda voert sedert
6 Febr. zon op 08.14; onder 17.35;
maan op 06.58; onder 16.32.
Hoogwaterstanden
I Febr. v.m. 2.23; n.m. 2.41.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luidden:
weer temp.
onbewolkt IC.
Het Hongaarse communistische tijd
schrift „Tarsadalmi Szemle" pleit
voor „een veel grotere atheïstische
propaganda" om het hoofd te bieden
aan „de nog steeds sterke invloed van
de godsdienst in het zozeer katholieke
Hongarije".
De Bilt, donderdag 10 uur.
„Tarsadalmi Szemle", een theore- afgelopen nacht heeft het overal
tisch tijdschrift van de Hongaarse overwegend licht gevroren; de laag-
communistische partij schreef in zijn ste temperatuur bedroeg min vijf
graden en werd op het vliegveld Zes
tienhoven bij Rotterdam gemeten.
Alleen in de noordelijke provincies
kwamen tijdelijk wolkenvelden voor.
Het hogedrukgebied, dat het weer in
de revolutie van 1956.
Het blad klaagt er dan verder over,
dat er geen enkel atheïstisch werk is
verschenen sedert de contra-revolutie
van 1956.
„Dit in gebreke blijven komt in
hoofdzaak door het schandalige feit,
dat men zelfs vooraanstaande geleer
den en de hoogste technische deskun-
te zijn geweest. In oktober 1958 wasjdigen regelmatig de kerkdiensten kan
zij door een auto aangereden. zien bijwonen".
jaar geleden een toestel van de
„Northeast Arlines" verongelukte,
hetgeen aan twintig mensen het le
ven kostte.
Een negenjarig meisje, dat in
een ziekenhuis te Toronto wordt ver
pleegd, is woensdag bij kennis geko
men na 197 dagen buiten bewustzijn
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
—12
mist 4
geheel bew. 2
1
onbewolkt 2
-6,
mist 3
zwaar bew. 2
geheel bew. 14
1
onbewolkt 4
mist 12
licht bew. 6
half bew. 3
motregen 2
onbewolkt 5
geheel bew.
onweer
licht bew.
half bew.
geheel bew.
West-Europa bepaalt, strekt zich uit
van Zuid-Noorwegen tot de Balkan,
maar het begint langzaam in omvang
af te nemen. Daardoor worden ook
de luchtdrukverschillen kleiner en
wordt de wind zwakker. De komen
de 24 uur wordt de droge continen
tale lucht nog steeds uit Duitsland
aangevoerd met 's nachts opnieuw
overwegend lichte vorst en overdag
temperaturen, die tot enkele graden De hoogste wijsheid is bij zijn leven
boven nul oplopen. Het weer behoudt .te doen, wat men bij zijn sterven zou
overigens een zonnig karakter. 1 wensen gdaan te hebben.
Korreltje