S)e CciclóeSoii^cmt Chroesjtsjel belooft de Russen gouden bergen Mikojan eiste al te veel Aards paradijs over 7 jaren Radio-signalen via de maan Geen concessies op politiek gebied Gevechten bij de dom van Florence Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 28 JANUARI 1959 50ste JAARGANG No. 14622 BUREAUX: PAPFNGRACHT 32 Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnementspr. 0.59 p. w„ 2.55 p. mnd., 7.50 p. kwart. Franco p.p. f 8.—. Advert.: 17 ct P m.m. Telefoontjes f 1.50 WERKTIJD VERKORTING r\e werktijdverkorting is plotse- ling weer in het middelpunt van de belangstelling gekomen door de brief van minister-president Beel aan de S.E.R., waarin gevraagd werd ook de inkrimping van de werktijd in haar te verwachten en liefst spoe dig te verwachten algemeen so ciaal-economisch advies op te ne men. Het N.V.V. heeft daarop medege deeld, dat dit aanvullend advies een vertraging in de toepassing van de werktijdverkorting zou geven, omdat minister Suurhoff reeds een nota daaromtrent gereed had liggen, voort bouwend op een nota van de S.E.R. in juli 1958. Het C.N.V. toonde zich daarover hogelijk verbaasd. De K.A.B. rook in de verklaring van 't N.V.V. „eni ge politiek". Men behoeft geen bijzonder ont wikkeld reuk-orgaan te bezitten om uit de actie van het N.V.V. rijke po litieke geuren op te snuiven. Minister Suurhof zal ongetwijfeld wel een standpunt omtrent de werk tijdverkorting hebben geformuleerd, maar het was te verwachten, dat het laatste kabinet-Drees daarover geen beslissing zou nemen zonder op nieuw de S.E.R. om advies te vra gen over de wenselijkheid ervan. Het eerste S.E.R.-advies was name lijk zo vaag en algemeen, dat een aanvullend advies over de invoering van werktijdverkorting nü bepaald noodzakelijk werd geacht. Wat van het vorig kabinet kon worden verwacht, heeft het kabinet- Beel thans aanhangig gemaakt. Meer is er niet aan de hand. De rede, welke premier Chroesjtsjef gisteren in het Kremlin bij de opening van het 21ste congres van de Russische communistische partij gehouden heeft, duurde zes uur en vijf minuten. Met twee pauzes. De meer dan 1.400 afgevaardigden, die stemrecht hebben en de andere aanwezigen, onder wie partijleiders uit de communistische landen met uit zondering van Zuid-Slavië, juichten de premier na zijn Marathon-rede langdurig en stormachtig toe. Chroesjtsjef beloofde de Russen grotere welvaart, afschaffing van de belasting binnen enkele jaren, de kortste werkdag en -week in de wereld, meer voedsel en meer snoep ter compensatie van het overmatig gebruik van sterke drank („Een nasleep van het verleden"), een woning voor ieder gezin en een toekomst, waarin het Westen in vreedzame wedijver zou worden verslagen. Lange redevoeringen ZOALS DE AMERIKAANSE presi dent jaarlijks zijn overzicht geeft over de situatie in de V.S. en ook andere staatshoofden hun rege ringsverklaringen en toekomstplan nen op gezette tijden verkondigen, zo doet ook Chioesjtsjef bij diverse gelegenheid mededeling van de grootse plannen, welke de Sowjet- Unie heeft. Hij doet dat altijd groot scheeps in urenlange redevoeringen. Ditmaal in een Marathon-rede van meer dan 8 uur voor het Partij-con gres te Moskou. Hij ontvouwde een 7-jaren- 0 plan, dat van Rusland een aards paradijs moet maken, waarin iedere Rus zich baden kan in een onvoorstelbare weelde. In hoeverre Chroesjtsjef heeft staan bluffen, kunnen wij niet beoordelen, maar een zekere dosis bluf zit er on getwijfeld in en menige Rus, die niet alles uit zijn jeugd vergeten is, zal zich herinneren, dat er in Rus land al heel wat vijf-jaren-plannen versleten zijn, welke alle stuk voor stuk koeien met gouden horens be- loofden, maar waarvan later gezegd 1 moest worden, dat zij niet helemaal gelukt waren. Dat was dan het ge volg van „sabotage" tot in de hoog ste kringen toe. Van de andere kant kan men niet ontkennen, dat er in de Sowjet-Unie heel wat gepresteerd is; de successen in de ruimtevaart zijn daarvan de meest spectaculaire getuigen. Jam mer alleen, dat deze successen mo gelijk zijn gewordendoor een sys teem van terreur en dwangmetho den. Jammer is ook, dat Chroesjtsjef het maar niet laten kan om met de ene hand een olijftak des vredes te zwaaien en in de andere hand' een intercontinentale raket te tonen als de meest effectieve bedreiging van diezelfde vrede. Hij bezweert de we reld dan wel, dat men toch dat ge vaarlijke oorlogstuig zal afschaffen, maar niemand mag komen kijken of Rusland dat zelf inderdaad doet. Wanneer Chroesjtsjef inderdaad de koude oorlog wil ontdooien en wil overschakelen op vreedzame concur rentie, hebben wij daar niets op te gen. Een welvaartswedloop is verre te verkiezen boven een wedloop in oorlogsproductie. Maar wij maken ons geen illusies, zolang Chroetsjtsjef blijft schermen met zijn geleide pro jectielen en geen toenadering toont op het gebied van de controle. Zelfs al maakt hij zijn redevoeringen nog eens zo lang. Ruimtevaart-kandidaten Honderd-tien Amerikanen zijn uit gezocht als mogelijke kandidaten voor de eerste poging om een bemand voertuig de ruimte in te zenden en in een baan om de aarde te brengen. Dit heeft K. T. Keith Glennan, hoofd van het nationaal bureau voor lucht- en ruimtevaart, meegedeeld. Dit kort geleden opgerichte rege ringsbureau coördineert de niet-mi- litaire ruimtevaart-projecten. Volgens Glennan zal het aantal ge selecteerden tegen eind maart zijn verminderd tot 12 man. Hij zei, dat de vrijwilligers voor de eerste Amerikaanse ruimtereis be kend zouden staan als Mercurius- ruimtevaarders. Het Amerikaanse project voor be mande satellieten heet het project- Mercurius. VERDERE BELOFTEN Verdere beloften waren: meer automatisering, een bruto vergroting van de landbouwproduktie met 70 procent in de jaren 19591965 (het tijdperk van het zeven-jarenplan voor de economische ontwikkeling, dat Chroesjtsjef ontvouwde), meer dan een miljoen nieuwe tractors tegen 1965, grotere produktie van melk, vlees, wol en eieren een aan zienlijke toeneming van de ver- bruiksgoederen (62 tot 65 procent) en overschakeling op elektrische en dieseltraktie op alle hoofdlijnen van „de spoorwegen in totaal 95.000 km. Tegen 1965 zal de bruto industriële produktie 90 procent groter zijn dan in 1958. De arbeidsproduktiviteit in de industrie moet met 45 iot 50 pro cent toenemen en op de collectieve boerderijen met bijna 100 procent. De premier deelde mee, dat de communistische partij sedert het vorige partijcongres in 1956 met meer dan een miljoen leden _is uitgebreid. Meer dan acht miljoen mannen en vrouwen met inbegrip van aspirant leden, zijn thans bij de partij aange sloten. Chroesjtsjef dacht, dat de handel met alle landen door de uitvoering van het zeven-jarenplan zou kunnen worden verdubbeld. Hij deelde mee dat zijn regering werkt an een ont wikkelingsplan dat vijftien jaar zal omvatten. In het gedeelte van zijn rede, waar in hij internationale kwesties behan delde pleitte Chroesjtsjef opnieuw voor het beleggen van een topconfe rentie en voor beëindiging van de koude oorlog. Hij herhaalde zijn op roep tot vreedzaam naast elkaar be staan der staten en verbod van kern wapens. Hij deelde mee, dat de Sow jet-Unie is begonnen met de produk tie van ir-tercontinentale raketten, die zonder falen elk doel op aarde zouden kunnen treffen. met de andere landen. Er zijn geen redenen tot conflicten tussen de vol keren van de V. S. en de Sowjet- Unie, maar de betrekkingen zullen naar zijn mening lange tijd abnor maal blijven, hoewel het aantal Amerikanen, die vriendschap willen, „steeds groter" wordt. De premier zei, dat de Sow jet leiders het eens zijn met alles wat de „broederlijke" communistische partij van China doet, „hoewel haar methoden niet in alle omzichten ge lijk zij aan de onze". Het sluiten van een vredesverdrag met Duitsland achtte hij essentieel voor de oplossing van de Duitse kwestie. De Sowjet-Unie kant zich niet tegen vrije verkiezingen, maar het Duitse probleem moet door de Duitsers zelf worden opgelost door onderhandelingen tussen de beide soevereine Duitse staten. „Er is geen andere methude", aldus Chroesjtsjef. Der Fuehrer spricht Onrusi in de Kongo Er hebben zich dinsdagochtend nieuwe incidenten in Leopoldstad in Belgisch Kongo voorgedaan. Jongelingen hebben blanke auto mobilisten met stenen bekogeld en handwijzers uit de grond getrokken. De aanleiding tot de ongeregeldhe den was een gerucht volgens welke i een gewond meisje in een ziekenhuis i was overleden. De politie heeft de jongemannen t kunnen verspreiden zonder van haar Hij sprak ook over de betrekkingenwapens gebruik te maken. Premier Chroesjtsjef van de U.S.S.R. heeft gistermorgen in het Kremlin te Moskou het buitengewone, 21ste congres van de communistische partij geopend. Siakingsrelleijes In Florence is het dinsdag tot rel letjes gekomen, nadat de politie des ochtends 400 arbeiders had verjaagd uit een fabriek, waar een zitstaking In Nederland opgevangen Gisteren zijn op het fysisch labo ratorium R.V.O.-T.N.O. (rijksverdedi gingsorganisatie - toegepast natuur kundig onderzoek) op de vlakte van Waalsdorp te 's-Gravenhage radio signalen via de maan ontvangen. De signalen werden uitgezonden van een Amerikaans militair station te Fort Mormouth, New-Jersey. Deze zender, die werkte op een golflengte van 1.98 meter had een vermogen van circa 50 kilowatt, het geen op deze frequentie zeer aan zienlijk moet worden genoemd. Het signaal bestond uit een ongemodu- leerde draaggolf. De draaggolf werd in Nederland redelijk goed ontvan gen, zij het met geringe sterkte- schommelingen, zogenaamde fading. De zendantenne, een parabolische spiegel met een middellijn van 15 meter, was op de maan gericht; even als de antenne van de Nederlandse ontvanger, een oude Duitse radaran tenne, een parabolische spiegel met een doorsnede van 7.50 meter. Proeven van deze aard zijn in Amerika al vaker genomen, doch tot nu toe was men er in Nederland niet in geslaagd de signalen op te vangen. Reeds in december van het vorig jaar heeft men in Nederland getracht het Amerikaanse station te beluiste ren, doch vermoedelijk was toen de zender niet ingeschakeld. De resul taten van deze proef'zijn van dien aard, dat men het mogelijk acht om via de maan en met gebruik van korte golven telexverbindingen over lange afstand tot stand te brengen. (Bij normaal gebruik van deze korte golven kan men niet verder komen dan de horizon, omdat deze radiogol ven de eigenschap bezitten niet met het aardoppervlak mee te buigen). De afstand, die bij de proef van gisteren werd overbrugd, bedroeg in totaal circa tweemaal de afstand aardeman, ofwel ongeveer 760.000 kilometer. Bij dit experiment fun geerde de maan dus als spiegel voor de uitgezonden draaggolf. van 18 uur was georganiseerd uit pro test tegen het ontslag van een aantal arbeiders. Het tram- en busverkeer is na een oproep van de communis tische vakbond tot stilstand gekomen. De sociaal-democratische vakvereni ging heeft een algemene staking uit geroepen. Speciale groepen politiemannen zijn met jeeps, waterkanonnen en traangas druk in de weer geweest om groepen betogers uit het centrum van de stad, en voornamelijk van het plein voor de beroemde kathedraal te verdrijven. De betogers wierpen stenen en stukken hout naar de po litiemannen. Er zouden 50 agenten en 50 demonstranten gewond zijn. Hier en daar werden barricades op geworpen en een politie-auto in brand gestoken. Een opslagplaats voor bouwmateriaal voor de kathe draal van Florence werd opengebro ken, waarna het marmer als wapen werd gebruikt. Winkeliers in het stadscentrum sloten haastig hun ruiten en het ver keer kwam geheel tot stilstand. De sociaal-democratische vakvereniging riep een algemene staking uit, ter wijl de aartsbisschop van Florence zijn woning bij de kathedraal verliet om vergeefs een poging te doen de vechtenden te kalmeren. Tegen negen uur 's avonds begon langzamerhand de rust terug te ke ren, doordat de betogers, hongerig en doornat door het bombardement van de waterkanonnen der politie, het veld ruimden. De straten in het centrum lagen bezaaid met stukken hout, stenen en glas. Kardinaal Giobbe nam bezit van zijn kerk Als onder ontwikkeld land „Rusland wil meer handel met de V. S. maar op dezelfde basis als een 1 onderontwikkeld land. De V.S. zou-i den namelijk deze grotere handel door een langlopend krediet moeten financieren". Dit was de analyse, die de Ameri kaanse onder-minister van Economi sche Zaken Douglas Dillon gisteren in een rede voor Amerikaanse za kenlieden gaf, van het desbetreffen de verzoek van de Sow jet vice-pre mier Mikojan tijdens zijn bezoek aan de Ver. Staten. Als absolute voorwaarde voor gro tere handel had Mikojan geëist, dat de V. S. deze handels uitbreiding met' Dulles is buigzaam langlopende kredieten zouden finan cieren. Dillon noemde dit een bespot telijke eis voor een land, dat de twee de economische macht ter wereld is. Dillon herinnerde eraan, dat Mos kou wel geld heeft om door middel van kredieten de opkomende nieuwe markten in Azië, Afrika en Zuid- Amerika binnen te dringen en even tueel te veroveren. Dillon zei Mikojan acht dagen gele den verteld te hebben, dat indien Rusland meer kredieten van de V. S. wil het eerst zijn oude schulden zal moeten betalen bij voorbeeld de schuld van 2,6 miljard dollar voort vloeiende uit leveringen in de twee de wereldoorlog ingevolge de leen- en pachtwet. Dillon zei, dat de Amerikaanse re gering graag een aanzienlijke verbe tering van de levensstandaard in de Sowjet-Unie zou zien in de hoop, dat dit een domper zou zetten op de agressieve ambities van hun commu nistische leiders. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, John Foster Dulles, heeft dinsdag wederom blijk gegeven van een buigzamer houding inzake de wijze waarop de hereniging van Duitsland tot stand zou kunnen ko men. Hij bevestigde op zijn persconfe rentie, dat het houden van vrije ver kiezingen ofschoon dit de overeen gekomen formule was niet de enige methode is waarlangs Duits land zou kunnen worden herenigd. Hij bevestigde, dat de Westerse mogendheden deze aangelegenheid in derdaad bestuderen en dit zouden blijven doen en zei, dat de Verenig de Staten bereid zijn te luisteren naar elk alternatief, dat de Sowjet-Unie mogelijk over dit onderwerp zou stellen. Ofschoon Dulles lang uitweidde over de kwestie van de hereniging, bleef zijn standpunt toch enigszins duister door zijn pertinente verkla ring, dat het niet aan het Westen is alternatieven voor de Duitse hereni ging door vrije verkiezingen te stel len. Hij liet dit aan de Sowjet-Unie over, evenals hij het aan Rusland wilde overlaten de stelling van Chroesjtsjef te bewijzen, dat er een mogelijkheid van dooi in de koude oorlog bestaat. Minister Dulles was van mening dat het niet in het belang van de Sowjet-Unie is de koude oorlog te beëindigen, maar dat zij er wel be lang bij heeft te pogen de koude oor log te winnen. De Rwsische letterkundige Bo ris Pasternak heeft dinsdag pers berichten tegengesproken volgens welke hij van plan zou zijn om een serie lezingen in het buitenland te houden. Die berichten zijn belache lijk, verklaarde hij. Kardinaal Giobbe heelt dezer dagen olficieel bezit genomen van zijn kerk, Santa Maria in ValliceUi. De bijgaande loto toont hem, terwijl hij tijdens de plechtigheid in gebed verzonken is. Fraai winierweer De Bilt, woensdóg 10 uur: In het algemene weerbeeld is sinds gisteren niet veel veranderd. Boven West- en Midden-Europa handhaafde zich een hogedrukgebied waarvan het centrum zich over Duitsland een weinig naar het oos ten verplaatste. De depressies blijven op grote afstand van ons land. Hun baan loopt langs Groenland en IJs land naar de Noordelijke IJszee. In ons land kwam in de afgelopen nacht weer lichte vorst voor. Er ont stond echter slechts hier en daar mist. Overdag stijgen de temperatu ren tot omstreeks 5 graden boven nul. Dit rustige weertype met fraai winterweer zal in de komende 24 uur aanhouden. (Medegedeeld door het KNMI. Geldig van woensdagavond totj donderdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur) WEINIG VERANDERING In de nacht en ochtend overwe- J gend lichte vorst en hier en daar mist. Overdag zonnig weer i met dezelfde temperaturen als t vandaag. Weinig wind. 29 Jan. zon op 08.26; onder 17.21; maan op 23.34; onder 10.15. Hoogwaterstanden 29 Januari: v.m. 6.23; n.m. 6.39. Het weer in Europa HELSINKI geheel bewolkt STOCKHOLM geheel bew. - OSLO geen opgave KOPENHAGEN zwaar bew. ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZURICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME IAJACCIO MADRID l MALLORCA 1 ALGIERS onbewolkt onbewolkt onbewolkt - onbewolkt - onbewolkt - onbewolkt - mist onbewolkt - geheel bewolkt geheel bewolkt onbewolkt - onbewolkt - onbewolkt - onbewolkt - onbewolkt - zwaar bewolkt onbewolkt - onbewolkt onbewolkt geen opgave geen opgave onbewolkt IC. 4 1 .1 3 1 .1 1 .9 2 Korreltje De wijze wordt niet verrast door de dood; hij is altijd gereed te vertrek ken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1959 | | pagina 1