S)e
Regeringsverklaring van het
overgangskabinet-Beel
VERKIEZINGEN 12 MAART A.S.
President-directeur van de
Hoogovens nam afscheid
Morgen vasten - en
onthoudingsdag
Kabinet-Beel presenteerde zich
vanmiddag aan de Tweede Kamer
President Tito in
Indonesië
wordt
het
weer?
nu
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPKNGRACHT 32
DINSDAG 23 DECEMBER 1958
50ste JAARGANG No. 14594
Paus pleit voor
eenheid en vrede
Advertent 20826. Giro 103003 Abonnemenspr. I 0.59 p.w., I 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart. Franco p.p. f 8.—. Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes 11.50
De minister-president, prof. dr L.
J. M. Beel, heeft vanmiddag in de
Tweede Kamer de volgende verkla
ring afgelegd:
„Mijnheer de voorzitter,
Het kabinet, dat ik hiermede de
eer heb aan de Kamer voor te stellen,
stelt het bijzonder op prijs aanstonds
na zijn optreden de gelegenheid te
hebben een verklaring in uw hoge
vergadering af te leggen.
Het wenst vooraf van deze plaats
hulde en dank te brengen aan hem,
die gedurende meer dan dertien ja
ren deel heeft uitgemaakt van alle
na-oorlogse kabinetten en ruim tien
jaren aan vier dezer kabinetten op
voortreffelijke wijze leiding heeft ge
geven, oud-minister-president dr
Drees, thans minister van staat, aan
wie H. M. de Koningin met ingang
van gisteren op zijn verzoek ontslag
heeft verleend uit zijn ambt onder
bijzondere dankzegging voor de uit
nemende diensten onder dikwijls
zeer moeilijke omstandigheden aan
Haar en het koninkrijk bewezen.
De leden van dit kabinet, die allen
onder zijn leiding hebben mogen ar
beiden, betuigen gaarne hun bijzon
dere waardering jegens deze staats
man, aan wie ook zij veel verschul
digd zijn en wiens heengaan uit de
regering zij betreuren.
Het kabinet vangt zijn taak aan in
een tijd van ernstige politieke span
ningen en op een ogenblik, waarop
in verband daarmede, gewichtige be
slissingen zijn genomen.
Het uitwendige beeld van de hui
dige voor ons land zo moeilijke poli
tieke situatie laat zich in enkele
woorden samenvatten.
Tijdens de behandeling in deze Ka
mer op 11 december 1.1. van de ont
werpen van wet, houdende:
a. verlenging van de tijdelijke ver
hoging van enige directe belas
tingen, alsmede maatregelen met
betrekking tot de vervroegde af
schrijving en de investeringsaf
trek;
b. verlenging van de tijdelijke ver
hoging van enige belastingen als
mede van de tijdelijke vrijstelling
van omzetbelasting voor sigaren;
kwam in stemming een amendement
van de vaste commissie voor finan
ciën. Dit amendement had tot strek
king de verlenging van de tijdelijke
verhoging van de vennootschapsbe
lasting van twee jaren, zoals door de
regering was voorgesteld, te beper
ken tot één jaar. Het werd door de
Kamer aangenomen. De minister van
financiën, die het onaanvaardbaar
had uitgesproken, verzocht daarop
opschorting van de verdere behande
ling der wetsontwerpen.
De volgende dag verzochten de mi
nister-president dr Drees, de minis
ters Hofstra, prof. dr Samkalden,
Suurhoff en dr Ir Vondeling, alsmede
de staatssecretarissen drs Van der
Beugel, mr dr Van Rhijn en Van
Veen aan Hare Majesteit om ontslag,
terwijl de overige ministers in ver
band hiermede hun portefeuilles ter
beschikking stelden, bij welke ge
dragslijn ook de overige staatssecre
tarissen zich aansloten. Hare Maje
steit deelde daarop mede de inge
diende ontslagaanvragen in beraad
te hebben genomen en verzocht aan
BEPERKTE
REGEERTAAK
9 minister-president prof. Beel,
hedenmiddag in de Tweede Kamer
heeft afgelegd, bevestigt de verwach
tingen, omtrent de beleidstaak van
dit overgangskabinet gekoesterd. Het
zal zich alleen met de meest urgen
te aangelegenheden bemoeien en
hoewel het contact met de volksver
tegenwoordiging dientengevolge van
„beperkte strekking" zal zijn, is het
bereid tot een overigens normale sa
menwerking.
In de regeringsverklaring wordt,
nadat op de diepere oorzaken van de
op een ondergeschikt punt uitgebro
ken kabinetscrisis is gewezen, de
mogelijkheid van een nieuw parle
mentair kabinet in de gegeven om
standigheden ontkend.
Het is immers zo, dat de meerder
heid der Kamer, welke na het zich
onttrekken van de P. v. d. A. over
bleef, te heterogeen van samenstel
ling is om daarop een regering te
bouwen. De andere regeringspartijen
weten niet wat zij aan de V.V.D.
hebben, als deze niet meer het oppo
sitie-spel kan spelen.
Maar bovendien ziet het nieuwe
kabinet er een /oordeel in, dat door
vervroegde verkiezingen een ander-
halfjaarlijkse verkiezingsstrijd, welke
„een zuivere oordeelsvorming" zou
belemmeren, wordt voorkomen.
Vooral de P. v. .d A. had op zulk
een langdurige verkiezingscampagne
gehoopt maar tevergeefs.
De regeringsverklaring ontkent
iedere afspraak of binding met welke
partij ook, waarmede 't extra-parle
mentaire, zakelijke karakter van dit
overgangskabinet nadrukkelijk wordt
gesteld.
de leden van het kabinet inmiddels
alles te doen, wat zij in het belang
van het koninkrijk noodzakelijk zou
den achten. De door de aanneming
van dit amendement ontstane con
flictssfeer vond nadere accentuering
op 15 december daaropvolgende in
hetgeen in deze kamer bij de behan
deling van het door de minister van
financiën namens de regering gewij
zigde ontwerp van wet tot verlen
ging van de tijdelijke verhoging van
enige belastingen, alsmede van de
tijdelijke vrijstelling van omzetbe
lasting voor sigaren plaats vond.
Zo eenvoudig deze feiten zich la
ten weergeven in een korte opsom
ming, zo vol bewogenheid, ernst en
zorg voor de toekomst is de situatie,
welke achter deze feiten schuil gaat.
De gebeurtenissen, waarvan ik mel
ding maakte, vormden slechts de aan
leiding tot de ontstane crisis, de oor
zaken daarvan liggen dieper. De ver
houding tussen de staatkundige groe
peringen, waarvan leden in het thans
afgetreden kabinet zitting hadden,
alsmede tussen de daarmede corres
ponderende Tweede Kamer-fracties,
verslechterde in de loop der laatste
jaren. De afstanden werden groter,
ernstiger meningsverschillen traden
aan het licht.
Bij deze verscherpte politieke te
genstellingen wa" geen oplossing te
vinden, welke een normaal voortzet
ten van de arbeid door het in 1956
gevormde kabinet zou hebben inge
houden. Ook de vorming van een
nieuw kabinet voor het nog resteren
de deel van d-* parlementaire periode
en steunend op een meerderheid in
deze kamer, bleek niet mogelijk.
De behartiging toch van de belan
gen van het koninkrijk vergt zeer
zeker in deze tijd van internationale
verwikkelingen en spanning een
voortdurende paraatheid van de re
gering tot het nemen van beslissin
gen. Zij behoeft daartoe een zo groot
mogelijke steun en medewerking van
de zijde van de volksvertegenwoor
diging. Dit laatste geldt evenzeer
voor de oplossing van de vele en in
gewikkelde problemen, waaraan de
regering binnen het koninkrijk haar
aandacht heeft te wijden.
Voor een constructief beleid, als
mede voor een vruchtbaar gemeend
overleg is tenslotte een sfeer van
vertrouwen onontbeerlijk.
De omstandigheid, dat reeds in
1960 de normale verkiezing van
leden uwer hoge vergadering zou
plaats hebben, bemoeilijkte op zich
reeds de formatie van een kabinet
voor de nog resterende periode. Im
mers op het tijdstip, waarop de leden
van zodanig kabinet zich zouden
hebben ingewerkt, stonden de ver
kiezingen reeds voor de deur. Deze
omstandigheid zou onder normale
omstandigheden op zich geen ge
noegzame reden zijn voor kameront
binding. Dit wordt nochtans anders
tegen de achtergrond van de con
flictssituatie, waarover ik zo even
sprak.
Het ontbreken van de zo even door
mij gestelde voorwaarden noopte
derhalve reeds tot een bekorten van
deze periode en mitsdien tot ver
vroeging der verkiezingen. Daar
mede wordt tevens bereikt een zo
veel mogelijk uitschakelen van ele
menten, welke een zuivere oordeels
vorming bij dit beleid en overleg in
de weg zouden kunnen staan.
Daarenboven biedt deze vervroe
ging het voordeel, dat de vraag op
welke basis de vorming van een ka
binet, hetwelk alsdan zijn program
zal kunnen richten, naar een normale
vierjarige periode, zal geschieden,
beantwoording zal kunnen vinden,
nadat afstand is genomen van de
recente gebeurtenissen en nadat het
Nederlandse volk de gelegenheid
heeft gekregen zich uit te spreken
over de samenstelling van deze Ka
mer.
Een Koninklijk Besluit, hetwelk
nog heden in het Staatsblad zal
worden openbaar gemaakt, houdt in,
dat uw Kamer wordt onbonden met
ingang van 19 maart 1959. Op die
zelfde dag zal de zitting der Staten-
Generaal worden gesloten.
Het thans opgetreden kabinet ken
merkt zich in tweeërlei opzicht door
een begrenzing, welke normaal niet
ann een kabinet wordt aangelegd. De
eerste begrenzing betreft zijn levens
duur, de tweede in samenhang
daarmede zijn taak.
Dit kabinet ziet zijn opdracht vol
bracht op het tijdstip, waarop na de
ontbinding van uw Kamer, waartoe
H.M. de Koningin op zijn voordracht
heden heeft besloten, de vervroegde
verkiezingen zullen hebben plaats
gevonden.
Dit kabinet heeft tot het zo juist
genoemde tijdstip tot taak de behar
tiging van al hetgeen het in het be
lang van het koninkrijk noodzakelijk
acht.
Behalve de lopende zaken zullen
slechts die aangelegenheden in be
handeling worden genomen, waarvan
uitstel niet in 's lands belang of dat
van het koninkrijk is te achten.
Vraagstukken, het beleid op langere
termijn betreffende, zullen enkel in
geval van noodzaak tot beslissingen
kunnen leiden. De indiening van
wetsontwerpen, waarvan aan de re
gering de urgentie van behandeling
in de eerstkomende maa den niet zal
blijken, blijft achterwege. Het con
tact met de Staten-Generaal zal der
halve een beperkte strekking heb
ben. Voor wat betreft reeds bij de
Staten-Generaal ingediende wetsont
werpen zal de regering eenzelfde ge
dragslijn volgen. Uiteraard stelt de
regering zich voor over een en ander
in voorkomende gevallen met de Ka
mers overleg te plegen.
Aan de totstandkoming van dit
kabinet is niet vooraf gegaan het
maken van enige afspraak met wel
ke fractie uit uw midden ook.
De regering is zich diep bewust van
Ir. A A. Ingen Housz
Command. Or. Nassau
De voorzitter der directie van de
Koninklijke Nederlandse Hoogovens
te IJmuiden, ir. A. A. Ingen Housz,
heeft gisteren zijn functie neergelegd.
Dit afscheid werd symbolisch ver
richt door het uitblazen van een klei
ne kaarsvlam: het grote vuur in de
cokes-ovens laaide hoger op.
Het afscheid vond plaats in een van
de grote hallen van de Hoogovens,
waar tal van genodigden waren sa
mengekomen. Een aantal sprekers be
lichtte de carrière van ir Ingen Housz,
die in 1924 als ingenieur bij de Hoog
ovens kwam, toen het gigantische be
drijf van nu nog maar bestond
uit één hoogoven en één cokesbat
terij. Toen hij later werd opgenomen
in de directie heeft hij zich geheel
gewijd aan de groei van het hoog-
ovenkomplex met alle nevenbedrij-
ven, dat zich vandaag aan de noorde
lijke oever van het Noordzeekanaal
te Velzen uitstrekt. Er werd ook een
declamatorium ten gehore gebracht,
dat leven en werken van de scheiden
de directeur bezong en dat speciaal
voor deze gelegenheid gecomponeerd
was.
Een der sprekers, de commissaris
der koningin in de provincie Noord-
Holland, dr. M. J. Prinsen, noemde
de heer Ingen Housz een bedrijfs
leider, niet hard als staal, maar een
bedrijfsleider met een hart en open
oog voor de sociale belangen van zijn
werknemers. Dr. Prinsen deelde me
de, dat het H.M. de Koningin behaagd
had, de scheidende functionaris te
benoemen tot commandeur in de Or
de van Oranje Nassau.
We maken er onze lezers nogmaals
op attent, dat het morgen vigilie
van Kerstmis vasten en onthou
dingsdag is.
Vrijdag, tweede Kerstdag, geldt
een dispensatie van de onthoudings-
wet.
haar verantwoordelijkheid, nog ver
zwaard door de ernst en het uitzon
derlijk karakter van de huidige si
tuatie. Zij vertrouwt, dat de staat
kundige ontwikkeling in ons vader
land zich in rustige banen zal voort
zetten en dat allen, die voor deze
ontwikkeling verantwoordelijkheid
dragen, ook in de komende maanden
zich van deze verantwoordelijkheid
bij voortduring bewust zullen blij
ven.
Het kabinet heeft zijn taak aan
vaard in het vertrouwen, dat het zal
mogen rekenen op de steun der Sta
ten-Generaal.
Moge Gods zegen rusten op ons
aller arbeid.
Dr Drees minister
van Staat
Vanmiddag heeft het tijdelijke ka
binet onder leiding van prof. dr. L.
J. M. Beel zich aan de Tweede Kamer
gepresenteerd. Om één uur vond de
kennismaking plaats, ingeleid door
'n regeringsverklaring en direct daar
na begon het debat, dat ongetwijfeld
tot in de avonduren zal voortduren.
Het is een politiek debat en dus kan
men er veel tijd voor uittrekken.
Daarna komen de gewraakte be
lastingvoorstellen aan de orde, die nu
door prof. dr. J. Zijlstra verdedigd
zullen worden, aangezien deze naast
de portefeuille van Economische Za
ken ook die van Financiën heeft toe
gewezen gekregen.
Intussen heeft H. M. de Koningin
op de meest eervolle wijze ontslag
verleend aan dr. W. Drees als minis
ter-president en de vier socialistische
ministers: dr. I. Samkalden, II. J. Hof
stra, dr. ir. A. Vondeling en J. G.
Suurhoff, alsmede aan de staatssecre
tarissen drs. E. H. van der Beugel,
M. van Veen en A. A. van Rhijn.
Dr. W. Drees is door de Koningin
benoemd tot minister van Staat. Dit
is een eretitel, welke vóór hem aan
vijf vooraanstaande figuren is ver
leend.
Gistermiddag heeft de Koningin de
56-jarige prof. Beel beëdigd tot mi
nister-president en minister van Al
gemene Zaken, terwijl zij hem voorts
benoemde tot minister van Sociale
Zaken en Volksgezondheid. Minister
van Justitie werd de vice-premier,
mr. A. A. M. Struyken, die tevens
minister van Binnenlandse Zaken,
Bezitsvorming en P.B.O. blijft. Ir. C.
Staf treedt op als minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening;
hij blijft minister van Defensie.
12 maart.
Nader werd ook bekend gemaakt,
dat de Kamerverkiezingen niet op
woensdag 11 maart, maar op 12 maart
a.s. gehouden worden in verband met
de ernstige bezwaren welke tegen
eerstgenoemde datum gerezen waren.
De 11e maart immers wordt in ver
schillende delen van het land een ge
bedsdag voor het gewas gehouden. Op
28 januari a.s. zal de kandidaatstel
ling plaatshebben.
Vanmorgen is op het departement
van Binnenlandse Zaken de Kiesraad
bijeengekomen ter bespreking van de
toelating der politieke groeperingen,
welke nog ni$t zijn geregistreerd, zo
als daar zijn de Pacifistisch-Socia
listische Partij en de groep afgeschei
den communisten onder leiding van
Wagenaar en Gortzak.
Het spreekt vanzelf, dat vanmorgen
ook het kabinet-Beel bijeenkwam om
de definitieve regeringsverklaring
vast te stellen.
Het Binnenhof gonst van leven in
deze dagen. Wachtende journalisten
spreken onophoudelijk bewindslieden
aan, die vriendelijk, maar over het
algemeen gesloten zijn.
Minister Luns verklaarde op een
desbetreffende vraag, dat hij niet naar
de Euratomconferentie in Brussel
had kunnen gaan, maar dat hij aan de
Belgische afgevaardigde een volmacht
voor zijn stem had gegeven.
President Tito van Zuidslavië is
gisteren met zijn jacht Galeb de In
donesische wateren binnengevaren.
Vandaag wordt hij voor een staatsie-
bezoek van tien dagen in Djakarta
verwacht.
Het jacht en de begeleidende tor-
pedobootjager werden bij de Straat
Soenda opgewacht door twee fregat-;
ten van de Indonesische marine, die
de hoge gast gedurende het laatste
deel van de reis zouden escorteren.
Op de foto zien we het moment,
waarop de commissaris de versierse
len van deze onderscheiding bij ir.
Ingen Housz omhangt.
Guerilla op
N. Sumatra
Volgens een bericht van Antara
uit Medan, hebben opstandelingen
het kantoorgebouw van de onderne
ming „Panigoran", ten zuiden van
Medan met bazooka's beschoten en
verwoest.
Enkele andere gebouwen op de
onderneming werden door de opstan
delingen in brand gestoken. De ben
de trok zich vervolgens in het oer
woud terug.
De laatste tijd voeren de opstan
delingen, die in het begin van dit
jaar door de regeringstroepen waren
teruggeslagen, een guerilla-oorlog te
gen de thee- en rubberondernemin
gen rondom Medan, aldus de corres
pondent van Antara.
Dit nummer bestaat uit li» pagina's
HOE
CITROEN
2 cv
winter, op kllnker-
i asfaltwegen, op
in dalen - overal
altijd betrouwbaar
zomer i
straten
bergen en in dalen
(Medegedeeld door het KNMI.
Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur.)
NOORDOOSTELIJKE WIND
Overwegend droog weer met
vooral aanvankelij)- op de mees
te plaatsen mist of laaghangende
bewolking. Meest matige noord
oostelijke wind. Dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets ho
gere.
24 Dec. zon op 08.47; onder 16.32;
maan op 16.45; onder 06.46.
Hoogwaterstanden
24 Dec. v.m. 2.20; n.m. 2.30.
Het weer in Europa
Noordoostelijke
wind
passeerde, bereikte in de namiddag
een laagste barometerstand van om
streeks 93o mb. Daarna begon ze
langzaam op te vullen en boog daar
bij af naar de kust van Labrador.
Op de oostelijke oceaanhelft is de
tussen IJsland en Schotland gelegen
depressie verder in betekenis afgeno
men. Ook de depressie, die over
Spanje in de richting van de Riviera
trok, werd minder diep. Tussen beide
laatstgenoemde druksystemen in is
vooral boven Engeland, het Kanaal
en West-Frankrijk de barometer
sterk gaan stijgen: Er komt daar een
rug van hoge druk tot ontwikkeling.
De as hiervan zal morgen waarschijn
lijk juist ten noorden van Nederland
liggen. In verband hiermede zal de
overheersende windrichting noord
oostelijk zijn en komt er, daar in
Duitsland eenzelfde luchtmassa als
hier te lande wordt aangetroffen,
weinig verandering in het tempera-
tuurverloop. De neerslagkansen zijn
klein.
HELSINKI
geh. bew.
—3 C.
STOCKHOLM
zw. bew.
1
OSLO
geh. bew.
1
KOPENHAGEN
regen
4
ABERDEEN
half bew.
5
LONDEN
geh. bew.
6
AMSTERDAM
mist
1 .9
BRUSSEL
mist
1 n
LUXEMBURG
geh. bew.
3
PARIJS
regen
5
BORDEAUX
regen
7
GRENOBLE
regen
6
NICE
geh. bew.
10
BERLIJN
geh. bew.
4
FRANKFORT
licht bew.
4
MüNCHEN
mist
—2
ZURICH
geh. bew.
3
GENEVE
geh. bew.
4
LOCARNO
regen:
4
WENEN
zw. bew.
2
INNSBRUCK
zw. bew.
1
ROME
regen
15
AJACCIO
geh. bew.
11
MADRID
licht bew.
2
MALLORCA
regen
10
ALGIERS
licht bew.
11
Korreltje
Wanneer mensen verschil van stan
den onrechtvaardig vinden, bedoelen
zij altjjd slechts de standen boven
zich.