itI
OOST-BERLIJN onder de druk der
Sou/jet-propaganda
Ondanks tegenwerking zijn de kerken vol
Paradijsparade
DE GALGENHUMOR IS
NOG NIET UITGESTORVEN
De Kleine
TIP van BOOTZ
Kath. Ondernemers in Bloembollenbedrijf
ZATERDAG 20 DECEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Verkiezingsleuze in Oost-Berlijn.
rvE VORIGE WEEK zijn wij blijven
steken in deze zweftocht door
Oost-Berlijn. Thans hervatten wij
onze wandeling en komen over de
Schlossbrüche bij de Dom, vanzelf
sprekend een gehavende rest van het
oude Berlijn. Het pompeuze kerk
gebouw ziet er nog zeer ontoonbaar
uit, maar in de crypte worden de
godsdienstoefeningen gehouden. Zon
dagochtend zijn wij er naar toege
gaan en wij vonden de kerk al bijna
geheel vol. ïft dë katholieke kerk is
het precies zo. Niet alleen oude vrou
wen, integendeel, veel mannen en
jonge mensen. Hier is wel enige
moed voor nodig, wa t gemakkelijk
wordt het de kerkgangers noch gees
telijken gemaakt.
Daar is bijv. de instelling van „die
Jugendweihe", die ten doel heeft de
kerk te vervangen. „Mogen we de
pioniers zeggen dat de wereld wer
kelijkheid is en niet door God ge
schapen? Mogen we de pioniers zeg
gen, dat er helemaal geen God is en
hij alleen bestaat in de verbeelding
van enkele mensen? We mogen en
wij moeten het zelfs!"
Vele geestelijken zitten in gevan
genis en tuchthuis, anderen worden
bedreigd, enkelen zijn naa het Wes
ten gevlucht, want: „Der Sieg des
Sozialismus ist unmöglich religiösem
Glauben unter der Arbeiterklasse".
Wat je niet aanstaat, laat je maar
verdwijnen. Dat is wel ongeveer de
gedachtengang hier.
Zo ook met het keizerlijk slot aan
de Spree. Het had gerestaureerd kun
nen worden, maar het werd opge
blazen. Hier dreunen nu de laarzen
van de Duitse weermacht, rollen de
tanks en ander geschut, zwaaien de
vlaggen van de jeugdbewegingen
voorbij de ogen van de partijleden,
die op de grote tribune zullen zitten
bij hoogtijdagen. Op dit ogenblik
kijken alleen de hoofden van Lenin,
Marx en Ulbricht vanaf grote aan
plakbiljetten over de wijsheid en
verlatenheid van het Marx-Engels-
plein.
WE ZIJN ZO LANGZAMERHAND
moe geworden en verlangen er
naar iets te drinken. We kijken om
ons heen, daar in de verte naderen
twee mensen, een jong stel. We vra
gen naar een café met terras. Nee,
jammer genoeg is dat er niet. Of ze
weten waar de film „Der stille Don"
gegeven wordt? Nee, maar hier bij
ons zijn zeer veel stille Donnen! Met
een brede grijns wederzijds vervol
gen we onze weg over de Karl-Lieb-
knechtbrug. In de rivier de Spree
geven twee Rijnaken wat bedrijvig
heid. Vanaf hier zien we ook de Ma-
rienkerk en de in puin liggende Ni
kolai en Kloosterkerk. We vervolg-
gen onze tocht weer en komen langs
het rode stadhuis, rood in twee be
tekenissen. Het gvbouw en ook de
hoge toren zijn van rosig rode steen
gemaakt. En binnen, ja de inhoud is
ook rood!
We vinden een klein bioscoopje
met de film „Die Kraniche fliegen".
Alle plaatsen één Mark. We gaan
naar binnen. Het is bijna leeg, maar
de zon schijnt ook heerlijk buiten.
Wanneer De Gaulle in net journaal
verschijnt, scheeuwt een volkspolitie
man een paar banken vóór ons, kei
hard ,,'runter". Wij schieten met een
„allemachtig" in de lach, maar laten
het snel in een hoestbui overgaan,
want de man loopt ook van buiten
rood aan.
Op straat komen we wat vracht
auto's tegen met Russische soldaten.
Het is vandaag feest in Oost-Berlijn.
Er zijn o.a. grote wielerwedstrijden.
Vele Vopos met politiewagens ver
sierd met enorm rode sjerpen, rege
len alles of regelen niets, in ieder
geval zijn ze druk doende. Bij de
bloemen voor de winnaars viert rood
ook al de boventoon. We hebben een
programma bemachtigd en roepen al
even hard ach en wee als nummer
zes die eerst vooraan is ver achter
ligt. Het verbroedert en vóór we het
weten zijn we al goede maatjes met
een soldaat en een arbeidersvrouw,
wier kind we voor ons hebben laten
staan. De radio roept telkens om
welk bedrijf er nu weer een extra
(vrijwillige?) premie heeft aangebo
den Ach ja, zucht ..e vrouw: „alweer
zo'n premie" en wanneer er grammo
foonplaten als prijs beschikbaar ko
men, zucht ze nog eens: „hopelijk
heeft hij ze nog niet", waarbij ze ons
een stevige knipoog geeft. Verder
vertrouwt ze ons nog toe dat ze ook
moet werken, „Ja das ist heutzutag
'mal so".
„Plane mit Arbeite mit Re-
giere mit. „staat of hangt op vele
plaatsen.
Een OUD HEERTJE vertelde mij
het een en ander terwijl we op
een bank in de zon zaten. Via een
Hollandse sigaret en een Oostduitse
mentholpastille kwam het gesprek in
volle gang. Over de sociale verzorging
van de oude mensen. Hij was er heel
tevreden mee, veel beter dan vóór de
oorlog. Met trots vertelt hij dat hij
alle boodschappen en karweitjes zelf
doet, dan heb ik niets te maken met
de „Obermeister", een man die de
bewoners van een huisgemeenschap
feitelijk politiek in de gaten moet
houden. Wanneer er op de tweede
bank iemand komt zitten, schuift hij
nog wat dichter naar mij toe. „Ach
ja, de buren hebben oren en het is
toch niet waar, dat men in Holland
's och tens geen vers brood heeft?"
Wat door de radio verteld wordt of
wat in de krant staat over het Wes
ten wordt meestal niet geloofd „Weet
u vorige week was er toch zo'n storm
in Berlijn". „Nou", zegt hij en lacht
daarbij olijk, „toen stond er hier in
de krant: de brandweer moest in
Westberlijn tienmaal uitrukken voor
hulp en bij ons in Oost niet éénmaal!
„Ziet u, zelfs de storm maakt onder
scheid tussen het éne en het andere
regiem". „Nee hij blijft in Oost Ber
lijn, waar zou hij naar toe moeten,
en slecht heeft hij het niet". Geloven
doet hij niets, maar zijn humor heeft
hij behouden. „Er was een man, die
had uitgeroepen, dat Ulbricht een
moordenaar was. Hen kreeg 6 jaar
gevangenisstraf. Dat begrijp ik niet,
zei de man. Toen ik uitriep, dat Wil
helm een moordenaar was, kreeg ik
6 maanden. Toen ik destijds uitriep,
dat Hitier een moordenaar was,
kreeg ik ook zes maanden. En nu ik
zeg, dat Ulbricht een moordenaar is,
krijg ik zes jaar. Ja, zei de rechter
dat klopt. Omdat je Ulbricht een
moordenaai hebt genoemd krijg je
zes maanden, maar de rest is, omdat
je bovendien nog een staatsgeheim
hebt prijsgegeven."
„Weet u dat de paarden op de
Brandenburgertor een rooie halsdoek
omkrijgen"?
Het werd etenstijd, er kwamen
veel mensen, we stopten ons gesprek
en ieder ging een kant op.
r\E BUS OF TRAM is een goed ver-
voermiddel om een indruk van
de rest van de stad te krijgen. Maar
wip in de tram nooit direct in de
voorste wagen, tenminste wanneer
je niet bij het beginpunt instapt. Ik
deed het wel, en alle inzittenden ge
raakten in een panische schrik. In
een halve tel was ik er weer uit. In
de tweede wagen is de conductrice
en ze blijft er kennelijk. Een kaartje
moet genomen worden, dus stap
achterin bij haar.
Zittende in trams S- en U-Bahn
zie je telkens mensen, die proberen
onopgemerkt t doen en daarom juist
opvallen. Zijn het degenen, die plan
nen hebben om naar West-Duitsland
uit te wijken? Wie zal het zeggen?
Toen wij er waren, kwamen in West-
Berlijn meer dan duizend vluchte
lingen per dag binnen, een levend
bewijs, d/t noch in de Oostzöne van
Berlijn, noch in de volksdemocrati-
sche republiek van Ulbricht zulke
paradijsachtige toestanden heersen
als de rode leiders ons willen doen
geloven.
MARMAROS.
De zondvloed
herleelt
In Rhodesia herleeft de
zondvloed, zo vernamen
wij enkele dagen geleden
uit de dagbladen. De re
gering in Salisbury be
reidt zelfs de bouw voor
van een tweede Ark van
Noë. Een reusachtige
stuwdam, vlak bij de be
roemde Victoria-water-
vallen, drijft het water
van de Kariba langzaam
maar zeker omhoog. Al
dus wordt een reusach
tig wildernis-paradijs van
518.000 hectare verslon
den door een kunstma
tig meer dat een lengte
zal hebben van 280 km.
Deze verandering in de
structuur van het land
schap laat inmiddels niet
na, grote invloed uit te
oefenen op het gedrag
van de dieren in het be
dreigde gebied. Ze voelen
blijkbaar instinctief, dat
er iets niet in de haak is.
Men heeft bavianen ge
zien. die voorzichtig een
kijkje kwamen nemen
aan de rand van het ge-
inundeerde gebied en dan
weer teruggingen naar
de donkerte van de wil
dernis om er met hun
collega-bavianen te be
raadslagen. Men heeft
ook reeds enorme troe
pen olifanten gezien,
soms drieduizend bij el
kaar, klaarblijkelijk op
zoek naar veiliger oor
den. Vele apen en anti
lopen zijn naar hoger ge
legen plateaus gezwom
men Als het meer zijn
grootste oppervlakte
heeft bereikt, zullen er
nog 24 eilandjes in over
gebleven zijn. Een groot
gedeelte van de oor
spronkelijke bewoners
van de vallei zal daar
dan wel heen gevlucht
zijn en het spreekt voor
zich, dat er dan niet veel
levensruimte meer over
blijft. Men vraagt zich
af, hoe de dieren zich
daar bij elkaar zullen ge
dragen. Om ze nu uit hun
benarde toestand te red
den, heeft de regering te
Salisbury het stoutmoedi
ge plan ontwikkeld om
met een tweede Ark van
Noë de dieren te laten
ophalen. Duizenden die
ren o.a. leeuwen, apen en
vele vogelsoorten worden
al onder luid misbaar
door ervaren jagers in
veiligheid gebracht op
hoger gelegen grond. Van
daar zal men ze te zijner
tijd met een flinke boot
komen ophalen om ze
naar het vasteland te
brengen.
Aan de andere kant
van de grote dam zullen
grote gebieden die door
de rivier overstroomd
worden, droogvallen. De
rivier gaat zich in een
smallere bedding terug
trekken en er zal geen
plaats meer zijn voor de
talloze beesten, die langs
het water in hun onder
houd plachten te voor
zien. Men weet bijvoor
beeld, dat langs de Zam
besi 200 nijlpaarden
graasden. Men vreest nu
dat deze beestjes de tui
nen van de inboorlingen
zullen plunderen, als ze
geen voedsel meer vin
den.
Overigens geloven we
niet, dat dat laatste de
Engelse gouvernements
ambtenaren iets zal
„doen": en is ook nog
niet veel gesproken over
de 50.000 leden van de
zeer primitieve Tonga-
stam, die zijn jachtvel
den in de overstroomde
vallei hadden liggen. On
derontwikkeld gebied. Nu
het wordt opengelegd en
er ten behoeve van de
jonge industrie elektrici
teit gewonnen gaat wor
den, nu moet de bevol
king huis en haard ver
laten om elders maar een
heenkomen te zoeken.
Het overstroomde gebied
behoorde tot een van die
uithoeken van Afrika,
waar nog bijna nooit
blanken zijn binnenge
drongen.
Russisch monument in Treptow (Oost-Berlijn).
DC TIP VOOR CLKC DAO
Onder voorzitterschap van de heer
Ant. Nijssen hield de Katholieke
Vereniging voor Ondernemers in het
Bloembollenbedrijf (KVOB) giste
ren een vergadering te Haarlem,
waarbij de voorzitter in zijn ope
ningswoord mocht verklaren, dat het
afgelopen seizoen geen reden tot on
tevredenheid had gegeven.
De export is bijzonder gunstig ver
lopen. Uiteraard bracht hij de sa
menwerking in Europees verband
ter sprake en ten aanzien daarvan
bracht hij naar voren, dat de Ne
derlandse kwekers hun aloude posi
tie kunnen behouden en zelfs ver
beteren, indien zij blijven streven
naar verhoging van de kwaliteit van
hun product. Ook de heer Nijssen
sneed het probleem van de uitvoer
van bolbloemen aan, waarvan de op
lossing van vérstrekkende betekenis
kan worden voor de export van
bloembollen. Voorts merkte de voor
zitter op, dat men ten aanzien van
de Euromarpt nog geen vaste ont
wikkelingslijn kan ontdekken. Hij
meende echter, dat men via de Euro-
markt tot een vrijere markt zou
moeten komen, daarbij er natuurlijk
rekening mee houdend, dat dan ook
de concurrentie vrij baan zal krij
gen. Daarom juist had hij aange
drongen op verbetering van de kwa
liteit, waardoor de Nederlandse kwe
kers met hun producten op de vrije
concurrentiemarkt hun mannetje
kunnen staan. De voorzitter drong
daarom aan op een vervolmaking
van de productiemethoden en de bol-
behandeling.
Uiteraard kwam ook de CAO voor
het bloembollenvak ter sprake, dat
men zal komen tot een andere verde
ling van de functies. Het contract
moet wel worden gewijzigd, omdat
tengevolge van het onlangs afgeko
men verbod van aardappelteelt de
werknemers geen aardappelland
meer toegewezen krijgen. Zoals te
verwachten was, kwam daarop de
nodige critiek, en men sprak zelfs
van een dictatoriaal streven van de
Plantenzjektenkundige Dienst in
Wageningen. Men vreesde, dat de
ondernemer in deze en soortgelijke
kwesties steeds meer wordt uitge
sloten, doch daaromtrent kon de heer
Nijssen een betrekkelijk geruststel
lend woord laten horen.
Aan de orde kwamen nog de bekende
teeltbeperkende maatregelen, over
de afschaffing waarvan, mede in
verband met de Euromarkt, de me
ningen nogal verdeeld zijn. Het
bleek, dat het hoofdbestuur voorals
nog afschaffing niet wilde voorstaan,
maar dat de zaken scherp in het oog
moeten worden gehouden. De achter
uitgang van de uitvoer naar Ameri
ka had vervolgens aller aandacht en
men wilde wel eens weten, hoe dat
mogelijk is geworden. Er werd op
gewezen, dat de Japanse bloembollen
op de Amerikaanse markt een gro
tere afzet hebben gevonden, ten na
dele natuurlijk van de Nederlandse.
De heer Nijssen wees er nog eens
met nadruk op, dat de reclame inten
sief zal moeten blijven worden ge
voerd. Wellicht zal een Amerikaanse
Keukenhof een stevige reclame af
werpen. Tenslotte zij vermeld, dat
naar de voorzitter mededeelde het
mogelijk is financiële hulp te krijgen
van het Tuinbouwwaarborgfonds,
wanneer men bollenbewaarplaatsen
wil bouwen. Men kan hier in sys
teembouw werken, hetgeen een kos
tenbesparing geeft van plus minus
30 pet.
GUNSTIG JAAR VOOR
BLOEMBOLLENUITVOER.
Van 1 januari tot en met 18 decem
ber van dit jaar heeft de uitvoer van
bloembolen ruim 66 miljoen kg., dat
is voor totaal 200 miljoen gulden, be
dragen. Een cijfer dat nog nimmer
was bereikt.
Vorig jaar bedroeg deze export van
1 januari tot 21 december pl.m. 64
miljoen kg. met totaal 193.440.000.-.
De voornaamste landen voor deze
export zijn Duitsland, Amerika, Enge
land, Zweden, Frankrijk en Finland.
MAASTRICHTSE GEVELSTEEN
IN AKEN TERUGGEVONDEN
In t begin van deze week werd van
een pand in de Stokstraat te Maas
tricht, dat volgens het saneringsplan
van het oude stadgebied gerestau
reerd zal worden, een zeldzame zes
tiende eeuwse gevelsteen uitgebro
ken en ontvreemd Gisteravond deelde
de rijkspolitie te Vaals mede, dat de
politie te Aken deze steen in beslag
heeft genomen. Vermoed wordt, dat
de steen niet door Nederlanders is
gestolen. De recherche te Maas
tricht zal vandaag in Aken een na
der onderzoek instellen.
Foto rechts: De befaam
de Stalin-allee in Oost-
Berlijn.
Links: Volgens Sowjet-
smaak worden hoge hui
zen gebouwd.
