koLen
Schatten verhuisden van
Mauritshuis naar Leiden
Leidse veiling gaai nieuwe
neerzeihal plaatsen
Gezellige
mensen
stoken
Jf
Pluimvee-tentoonstelling voor
bollenstreek door Oude Leidse''
RECHTSZAKEN
Slot zonder agenda
„De Nederlandse dagbladpers'' in het goud
VRIJDAG 19 DECEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 1
„VORMING" ONTDEKT
OPNIEUW DE VORM
De Lakenhal is met ingang van de
ze week een paar miljoen méér
waard geworden door de aanwezig
heid van kunstschatten uit het Mau
ritshuis te Den Haag. Dit Leidse mu
seum profiteert n.l. van een Jan
Steen-tentoonstelling, die tot 16 fe
bruari in het Mauritshuis gehouden
wordt. In de drie benedenzalen van
het Haagse huis moest plaats gemaakt
worden voor de Jan Steen doeken die
uit de gehele wereld ook uit Lei
dennaar de Residentiestad waren
gekomen. Hierdoor kwamen een se
rie kunstschatten van de muur af, die
in de kelder geborgen moesten wor
den en drs J. van Wessem, vond dit
maar zonde van de schatten, waarna
hij zich tot de directeur van het
Haagse, museum riohtte met het ver
zoek de voor de kelder bestemde
schilderijen in Leiden te mogen op
hangen.
Dit is gelukt en thans hangen een
serie kostbaarheden in de midden
zaal-beneden van de Leidse Laken
hal.
De zaal heeft nieuwe lichte wan
den gekregen en hierdoor komen de
donkere, oudtijd.se kostbaarheden
nog schoner tot haar recht. Het is
niet nodig een diepgaande beschrij
ving te geven van de schilderijen
die nu in Leiden terecht gekomen
zijn.
De museumgebouwen zullen onge
twijfeld de kostelijkheden uit het
Mauritshuis als oude vrienden be
groeten. Daar zijn primitieven onder,
zoals de hoofdfiguur uit de Vlaam-
sche primitieve school Rogier van
der Weijden, die voornamelijk bijbel
se taferelen schilderde en op deze
tentoonstelling vertegenwoordigd is
met zijn „Kruisafneming".
Men treft er een Rubens aan: het
schilderij van zijn tweede vrouw He-
lene Fourment en de „Willem van
Oranje", die bekend is van alle ge
schiedenisboekjes, geschilderd door
Adriaen Thomasz. Key. Hans Mem-
linc schilderde een portret van Lies-
beth, van Duy ven voorde en ook dit
portret van deze vijftiende eeuwse
schilder vindt men op deze tentoon
stelling. Ook uit latere periode zijn
hier prachtige doeken verzameld, on
der meer het merkwaardige schilde
rij van W. van Hoocht, dat het ka
binet van de Antwerpse verzamelaar
v. d. Geest laat zien en kopieën van
een verzameling ook thans beroem
de schilderijen. Beter dan 'n verdere
opsomming lijkt ons de opwekking
van deze kans gebruik te maken en
de beroemde collectie in een nieuwe
omgeving te bezichtigen. Naast deze
zaal zijn de zeventiende eeuwse be
zittingen van de Lakenhal tentoon
gesteld.
Vorming.
Elders in het gebouw, in de Schot-
tenzaal n.l., wordt onder de titel
„vorming" een tentoonstelling ge
houden van kunstenaars, die zes jaar
geleden onder de naam „start" be
gonnen zijn. Zij zijn kunstenaars, die
koninklijke subsidie genieten, het
geen een soort officiële erkenning
van hun kunstenaarschap inhoud.
Na zes jaar is er geen sprake meer
van een begin, en daarom achtte men
de naam „vorming" op deze schil
ders toepasselijker, als een soort tus
senfase tussen het begin en het „ar
rivé" zijn. De kunstenaars welke aan
deze expositie voor heel Nederland-
deelnemen zijn uitgelezen door
een jury waarin ook de directeur
van de Leidse Lakenhal zitting had.
Het is nieuw jong werk, dat men
op deze tentoonstelling te zien krijgt,
maar toch herkent men in de manier
van werken der meesten een zekere
bezonnenheid, die komt met het toe
nemen van de jaren. Het programma
dat bij de tentoonstelling behoort
leert, dat de deelnemers gemiddeld
„Kruisafneming" van de hoofdfiguur
in de Vlaamse primitievenschool:
Rogier van der Weyden.
rond 1920 geboren zijn en in de
laat onze zeggen twintig jaar van
hun artistieke ontwikkeling, hebben
de meesten van hen verschillende
ontwikkelingsfasen doorlopen.
Bij sommigen ontdekt men het
epigonisme, mateloze bewondering
voor 'n buitenlandse kunstbroeder,
die haar stempel drukt op elk doek,
dat uit handen van de volgeling
komt. Opmerkelijk vonden wij het
werk van Arie Kater, die een gebo
ren tekenaar is, maar niet kan ont
komen aan zijn inspirator: Goya.
Voorts het bekwame werk van Stel-
lart, dat mooi afgestemd van tint is.
Het werk van Stekelenburg geeft
een duidelijk beeld van de ontwikke
ling waarin de schilderkunst van de
ze generatie gekomen is: een ontle
ding van kleur er. beeld tot essenties.
In het algemeen is het ons echter
opgevallen, dat aan de afbraak een
eind is gekomen en dat de kunste
naars opnieuw de vorm ontdekt heb
ben als een onontbeerlijk element in
hun magische experimenten.
Ondanks teruggang in omzet van hall miljoen:
Ook 's avonds
voor ontspanning
De Coöp. Groenten-, Fruit- en
Bloemenveilingsvereniging „Leiden
en Omstreken" G-A. hield gisteren
haar algemene ledenvergadering in
„Den Burcht".
De voorz., de heer B. van Vliet, be
groette de ereleden en leden en gaf
hierna een overzicht van het jaar
1958. Hieruit bleek, dat de resulta
ten over het algemeen teleurstellend
waren, hetgeen speciaal gold voor de
koudegTondprodukten, hoewel ook
de glasculturen niet aan de malaise
ontkomen waren. De zeer ruime
oogsten, ook in het buitenland, wa
ren hiervan de oorzaak; deze leidden
tot lage prijzen, welke door de grote
aanvoer niet goedgemaakt konden
worden.
Het gevolg was dat de totale om
zet aan de veiling ruim 500.000.
lager was dan in 1957. Toch heeft het
bestuur gemeend over te moeten
gaan tot het doen bouwen van een
tweede neerzethal, welke moet die
nen voor het exportiklaar maken van
de produkten enz. Deze hal, welke
56 m. lang en 33 m. breed wordt,
krijgt aan weerszijden luifels boven
het water, zodat de produkten droog
afgeleverd kunnen worden, terwijl
ook een spooraansluiting aanwezig
is. Voorts worden vloer en kapcon
structie zodanig uitgevoerd, dat deze
enorme hal 's avonds ook voor an
dere doeleinden (sport en ontspan
ning) gebruikt kan worden. De uit
voerders, de firma's Bik en Breede-
veld en de Holl. Constructie Werk
plaatsen, hopen het werk op 1 april
op te kunnen leveren.
Na lezing van de notulen en het
afdoen van enkele bestuursvoorstel
len, welke zonder stemming goedge
keurd werden, volgde behandeling
van de begroting voor 1959; deze
werd, na uitvoerige toelichting door
de voorzitter, door de vergadering
aangenomen.
De aftredende bestuursleden, de
heren L. Verhaar en B. Slappendel,
werden hierna met grote meerder
heid herkozen, terwijl in de Raad
van Toezicht de plaats van de heer
L. v. d. Eijk, welke niet herkiesbaar
was, werd ingenomen door de heer
A. Noordam.
Vervolgens werd besloten het vei
len van bittere komkommers abso
luut te verbieden; in samenwerking
met het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen en de zaadtelera
zijn enkele bittervrije komkommer-
rassen ontwikkeld, zodat ieder tuin
der het zelf in de hand heeft om een
goed produkt te kweken en het pu
bliek weer met vertrouwen onae
komkommers kan kopen.
Op voorstel van het bestuur werd
hierna de heer P. J. Kolderman, die
de vereniging vele jaren trouw ge
diend heeft, wegens zijn grote ver
diensten benoemd tot erelid.
De vergadering werd besloten met
een geanimeerde rondvraag.
(Advertentie)
700 Dieren in
Rijnsburgse hal
VERZOT OP SPEELAPPARATEN
De passie van een 32-jarige verte
genwoordiger van een Coöp. Vereni
ging te Bodegraven heeft heen voor
de Haagse rechtbank gebracht wegens
verduistering van 17.350. Geduren
de de jaren 1956 tot en met 1958 heeft
de verdachte geld, dat hij van klanten
ontving in eigen zak gestoken. Eigen
lijk beliep de verduistering in totaal
een nog groter bedrag, maar een deel
was reeds door hem afbetaald.
Reeds eerder was namelijk ont
dekt dat verdachte verduisteringen
pleegde en toen had hij een schuld
bekentenis getekend ter waarde van
zestienduizend gulden. Dit voorjaar
bleek echter dat de man zich opnieuw
vergrepen had aain gelden van de
Coöperatie, nu voor bijna vijftienhon
derd gulden.
De verdachte zelf had beweerd dat
het begonnen was met drieduizend
gulden voor woninginrichting toen hij
ging trouwen. Het psychiatrisch rap
port vermeldde echter dat de verte
genwoordiger een zwak heeft voor
speelautomaten.
De officier van justitie, vond het
moeilijk om hier een gecombineerde
straf van voorwaardelijk en een deel
onvoorwaardelijk op te leggen, gezien
het feit dat verdachte na de verduis
tering van de zestienduizend gulden
meteen weer aan het verduisteren was
gegaan. Niettemin vorderde hij toch
een jaar gevangenisstraf, waarvan
twee maanden voorwaardelijk met
drie jaar proeftijd.
De Haagse rechtbank zal 30 decem
ber uitspraak doen.
Onder grote belangstelling van ge
nodigden werd gisteravond in de vei
linghallen van „Bloemlust" te Rijns-
burg de jubileum-pluimvee-tentoon
stelling van de Leidse vereniging „De
Oude Leidse" geopend. Dit is de vier
de bollenstreekshow, en tevens de
18e landelijke jubileumtentoonstel
ling. Pl.m. 700 dieren, waarvan de
afd. konijnen (312) de grootste is, zijn
op deze expositie te bewonderen, van
de hoender-afd. is die van de krielen
wel de grootste. Deze bevat de meest
verschillende rassen van diverse voor
aanstaande fokkers op dit gebied. Er
zijn inzendingen van liefhebbers uit
Doetinchem, Zwolle en Spekholzer-
heide. Verder werd medewerking
verleend door verenigingen
Noordwijk, Katwijk, Wassenaar, Lis-
se en Woubmgge.
Onder de verschillende rassen zijn
grote klasen ingeschreven o.a. 43
stuks Vlaamse reuzen, 45 Weners, 26
groot zilver, 20 Franse hangoren, 14
Lotharingers en verder nog Tan-ko
nijnen, Gouwenaars, Havanna's'
Rexen, Papilion, Hollanders, Rijn
landers, Alaska's, Russen, Polen,
Klein Zilvers (32) en Kleurdwergen.
Bij de afd. hoenders treft men ook de
C.A.O. Bloembollenbedriji
door werknemersorganisaties
opgezegd
meest' voorkomende rassen aan, o.a.
Rhode Island Red, Amerikaanse en
Ned. Leghorns, Brahma's, Hollandse
Hoenders en zwart-, zilver- en goud-
pel en Barnevelders. Bij die van de
krielhoenders zijn zeer fraaie inzen
dingen, t.w. Ned. Sabelpootkrielen in
fraaie kleuren, Hollandse Krielen in
diverse kleurslagen. Zij werden door
de heer A. P. Hollemans, de nestor
van de krielenkeurmeesters, gekeurd.
Voorts zijn nog aanwezig de Zijle-
hoenkriel Orpington, Sussex en Wy
andotte Krielen.
e voorzitter, de heer F. v. d.
Mark, opende deze avond met een
welkomstwoord, waarin hij dank
bracht aan het gemeentebestuur, de
veilingvereniging en de verenigingen
uit omliggende plaatsen voor de spon
tane medewerking. De voorzitter van
de ver. „Kokiklo" uit Katwijk felici
teerde de ver. met het 50-jarig be
staan en memoreerde het vele werk
dat de voorz., de heer v. d. Mark
voor de verenigingen gedaan had.
Ook de voorzitter van Noordwijk
bracht zijn felicitatie over.
Hierna sprak de voorz. van de
Raad van Beheer en Toezicht op de
pluimvee- en pelsdierenteelt in Ne
derland, prof. J. G. van Manen een
openingswoord waarin hij de oprich
ting van de vereniging van 50 jaar
geleden memoreerde, welke toen be
hoorde tot een van de grootste van
die tijd. Hoewel daarna een inzin
king plaats vond, werd een fusie aan
gegaan met de L.E.O. van Leiden en
omstreken en daarna dor het uittre
den van N.K.B. uit de R.V.B. zijn de
konijnenfokkers weer uit de vereni
ging getreden. Door de samenwer
king in de kring Leiden en omstre
ken werd gekomen tot het jaarlijks
organiseren van de bollenstreekshow
verlaken. Een onderscheiding voor
de beste dwerghoender verkreeg dr
B.Donk uit Den Haag en voor de
beste sierduif W. J. v. Nieuwkerk uit
Den Haag. Voor het beste konijn de
Franse Langoor werd de heer P.
Hommel uit Katwijk onderscheiden.
DIPLOMA'S LEERLINGEN
TUINBOUW- EN PLANTKUNDE
Amerikanen hebben weinig gevoel
voor de tuinbouw. Hun botanische
tuinen en arboreta zijn vele malen
groter dan in Nederland, maar ook
evenredig veel slordiger onderhouden
en slechter gesorteerd.
Tot deze conclusie is de heer H.
Veendorp uit Leiden gekomen, toen
hij in de afgelopen zomermaanden 'n
bezoek aan Amerika bracht. Hij ver
telde over deze reis woensdag in de
vergadering die de Koninklijke Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkun-
Naar wij vernemen hebben
werknemersorganisaties in het Bloem-
bollenbedrijf de Collectieve arbeids- waarvan nu de 4e wordt gehouden.
overeenkomst opgezegd. De reden
hiervan is dat de onderhandelingen
voor 1959/1960 met betrekking tot
de werknemersvoorstellen over een
nieuwe functieverdeling in het be
drijf zeer stroef verlopen. Over deze
materie is een rapport aan de werk
gevers aangeboden, doch deze zijn
met tegenvoorstellen gekomen die
sterk van dit rapport afwijken.
De werknemers hebben daarin nu
aanleiding gevonden de bestaande
C.A.O. op te zeggen. De werkgevers
organisaties zullen zich nu binnen
kort intern beraden. Het is de be
doeling dat beide partijen 19 januari
a.s. weer voor een bespreking bij el
kaar komen.
de in de Vergulden Turk hield.
Terwijl de botanische tuinen in Ne
derland perfect worden onderhouden,
worden die in de V.S. min of meer
aan har lot overgelaten. „De planten
die er staan, zijn zo taai dat ze niet
kunnen doodgaan, dc andere zijn zijn
sedert jaren ter ziele of er nooit ge
weest", zo typeerde de heer Veendorp
de Amerikaanse tuinen. Hij wees nog
'n ander verschil aan: in ons land zijn
de tuinen studie-objecten, in de V.S.
half-commerciële instellingen, waarin
ook centra van vermaak zijn geves
tigd. De spreker vertelde van zijn
bezoeken o.a. aan het arboretum van
de Harvard Universiteit in Boston en
de botanische tuinen in Montreal en
New York.
De tijdelijke voorzitter, de heer J.
H. Smit, deelde aan het begin van de
vergadering mee, dat het bestuur de
mening -an de Nederlandse Bloemis
terij heeft gevraagd over het kleur-n
van bloemen, zoals dat in Rijnsburg
veel gebeurt.
Na de pauze werd aan leerlingen
van vers- heidene cursrssen het diplo
ma uitgereikt. De geslaagden zijn:
Algemen* tuinbou wc arsusP. Eyk
(met zeer veel vrucht); N. v.'d. Mark,
W. van Borssum Waalkes Ph. A. van
Ast, B. J. Hesseling en C. van der
Veen (allen met veel vrucht); D.
Nieuwenburg en P. Winter (met
vrucht).
Speciaalcursus motorkennis: J. Kei
zer, H. v. d. Velden, J. B. N. van Die-
men, P. Vink, J. Hilhorst, A. Beek
man, C. Doornekamp, J. Ohr. Hen
driks, W. Ammerlaan, A. M. v. d.
Poel, J. Q. Winter, C. M. B. de Fey-
ter, C. J. M. Daleman, A. Rijsdijk, J.
J. v. Seggelen, J. van Evert, C. chef-
fers, J. v. d. Born, J. van Egmond H.
v. d. Mey, G. v. d. Horst, F. J. van
Leeuwen.
Aanleg en onderhoud van tuinen
(tekencursus): P. F. M. v. d. Poel,
A. G. F. Borst, J. Koudijs, J. H. Lexe,
M. Bon, B. D. de Wit, P. Staffelen,
F. J. van Leeuwen, R. Voskuil, C. G.
A. Mulder en J. de Winter.
STRAALJAGER VERONGELUKT
Piloot behouden neergekomen
Vanmorgen om ongeveer tien over
elf, heeft de vlieger van een „Meteor
8" straaljager, de 24-jarige ongehuw
de sergeant-vlieger C. M. Schalke
uit Katwijk aan Zee, van
de vliegbasis Leeuwarden van de Ko
ninklijke Luchtmacht op achttien ki
lometer ten noorden van de basis het
toestel moeten verlaten. De vlieger
is behouden per parachute neerge
komen bij Hallum.
De vlieger vloog met zijn toestel
op ruim zesduizend meter hoogte
juist voordat hij zou landen, toen er
vermoedelijk een motorstoring op
trad. De bestuurder achtte het raad
zaam het vliegtuig per schietstoel te
verlaten.
Het toestel is, voor zover thans be
kend in een weiland terechtgeko
men. Of er schade is aangericht is
niet bekend.
Op de conferentie over het voor
komen van onverhoedse aanvallen*
die te Genève wordt gehouden, heeft
men zich donderdag beraden over de
tekst van het slotcommuniqué. In dit
communiqué wordt aanbevolen de
besprekingen zo spoedig mogelijk te
hervatten.
Zoals bekend zijn beide partijen
het op deze conferentie nimmer eens
geworden over de agenda.
De Rus Koeznetsof verklaarde te
genover verslaggevers, dat het Wes
ten een volkomen negatieve houding
had aangenomen, maar dat de ooste
lijke landen dermate van de oorzaak
van een oplossing overtuigd waren,
dat zij de vergadering hadden willen
voortzetten zonder een Kerst- en
Nieuwjaarsreces. Omdat het Westen
op een onderbreking had aangedron
gen had het Oosten 5 januari voor
gesteld. De westelijken hadden even
wel geweigerd een datum vast te
stellen.
Het westelijke standpunt is, dat
de inzichten zóó sterk verschillen dat
de kwestie van hervatting door de re
geringen moet worden behandeld.
De leider der Amerikaanse afvaar
diging, William Foster, heeft op een
persconferentie verklaard, dat het
geen nut heeft de besprekingen te
hervatten, zonder dat de betrokken
regeringen overeenstemming hebben
bereikt over hun aard en het terrein,
dat zij moeten bestrijken.
Na deze rede verklaarde prof. van
Manen de tentoonstelling voor ge
opend.
Hierna werd een rondgang gemaakt
langs de diverse kooien welke door
de grote ruimte niet op elkaar be
hoefden te worden gezet, zodat men
goede aandacht kan schenken aan de
tentoongestelde dieren. Vele liefheb
bers zijn deze eerste avond reeds
een kijkje wezen nemen, dat zeer ze
ker de moeite waard is. De tentoon
stelling is nog geopend tot en met
zaterdagavond.
Bijzondere ereprijzen werden toe
gekend aan de heer J. A. Otte uit
Leiden met Hollandse hoender Zil-
De vereniging De Nederlandse Dagbladpers heeft ter gelegenheid van de viering van haar vijftigjarig bestaan
in het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam om. een feestelijke receptie gehouden. Foto: de staats
secretaris van O. K. en W., mr. R. C. A. Höppener (mid den voorgrond) en zijn ambtsgenoot van Binnenlandse
Zaken, Bezitsvorming en P.B.O., drs W. K. N. Schmelzer (rechts achter mr. Höppener) kwamen het jubilerende
bestuur hun geluk wensen aanbieden.
