3)e CcidócSoti^mt Amerikaanse raket cirkelt rond de aarde Boelganin bekent zijn schuld NU WEER ATI AS EEN ROND DE AARDE De grooisie saielliei welke de V.S. ooii afschoien Nieuwe mogelijkheden voor de mensheid? De Kabinetscrisis Mikojan wegbereider voor Chroesj Weggepromoveerd Naar vrede op Cyprus? Navo-raad geëindigd Engeland komt IJsland tegemoet Directeur: C. M. v. H ARIËRS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. Telefoon; Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594: KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart. VRIJDAG 19 DECEMBER 1958 50ste JAARGANG No. 14591 Franco p.p. f 8.—Advert.: 11 et p. man. Telefoontjes f 1.5# Een intercontinentale raket van het type „Atlas", die donderdagavond op de basis Cape Canaveral in Floria werd gelanceerd, is volgens een me dedeling van het Witte Huis in een baan rond de aarde gekomen. De ongeveer 3.960 kg wegende raket k^wam na ongeveer twee uur in de baan. In een verklaring van president Eisenhower wordt gezegd, dat dit een „duidelijke stap voorwaarts in ruimte-operaties" is en dat dit succes „nieu we mogelijkheden voor de V.S. en de gehele mensheid opent". De satelliet beweegt zich binnen 32 graden noorder- en 32 graden zuider breedte. DE ZWAARSTE. De raket draait nu in haar geheel rond de aarde tussen een hoogte van 184 en 1472 km en maakt een volle dige omwenteling in ongeveer hon derd minuten. In een verklaring van het ministe rie van defensie werd gezegd, dat dit de grootste satelliet is, die de V.S. in een baan rond de aarde hebben ge bracht. (Het gewicht van de derde Russische Spoetnik, die op 15 mei 1958 werd afgeschoten en nog steeds in de lucht is, bedraagt 1.305 kg). Op het ogenblik van de lancering woog de „Atlas", een driemotorige raket, 109.800 kilo. Twee van de mo toren werden afgeworpen, nadat zij waren uitgewerkt. De derde motor wentelt in de raket mee om de aar de. De raket behaalt een snelheid van meer dan 27.200 km per uur. Men verwacht, dat zij ongeveer twin tig dagen in de lucht zal blijven. Het is de eerste maal, dat een be sturingsstelsel met grote nauwkeu righeid is gebruikt. Het doel van de proef was de lan ceringsmogelijkheden en -techniek van de Atlas te beproeven. Geheim gehouden. De lancering was onder meer dan normale geheimhouding- geschied. De luchtmacht had tevoren meegedeeld, dat dit de jongste van ee»*serie proe ven in 'n vergevoerderd stadium van onderzoek en ontwikkeling der Atlas wapens was. Op het ogenblik van het afschieten was onofficieel aangeno men, dat het de bedoeling was de ra ket, die een neuskegel met een zilve ren punt heeft, een afstand van acht De dag van gisteren is gevuld me besprekingen tussen de informateur, prof. dr Beel, de niet-socialistische ministers en enkele fractie-voorzit ter. De informateur zal heden rapport aan H. M. de Koningin uitbrengen. Hoewel het thans wel zeker schijnt te zijn, dat de 9 leden van het kabi- net-Drees zullen aanblijven, staat het nog niet vast, of hun verzoek om ont slag zal worden ingewilligd. Wordt het ontslag verleend, dan blijven zij als demissionair aan tot na de ver kiezingen. De vervroegde verkiezingen zullen dan waarschijnlijk op 18 maart ge houden worden. duizend km. over de Atlantische Oceaan te laten afleggen. De gebruikte „Atlas" is in hoofd zaak van het type, dat in de afgelo pen maanden met succes is beproefd voor operationele doelen en dat een afstand van meer dan 9.600 km af legde. Het zal ook mogelijk zijn de satel liet te „ondervragen", nadat hij on geveer twintig uur in de lucht is ge weest. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een speciaal communicatiestel sel, dat een bandopnemer omvat, wel ke zowel radiosignalen als gesproken woorden kan ontvangen en naar de aarde terugzenden, wanneer van de grond af een signaal wordt gegeven. Het hoofddoel van het experiment, zo zeiden functionarissen van het ministerie van defensie, is de satelliet een heruitzendingsstation voor radio signalen te maken. Een zegsman verklaarde, dat de sa telliet naar verwachting 's nachts als een ster zichtbaar zal zijn boven het zuidelijk deel van de V. S. Intussen heeft de derde Sowjet- Spoetnik donderdagavond volgens een mededeling van radio-Moskou zijn 3.000ste omwenteling rond de aarde gemaakt. Een medewerker van de afdeling ruimtevaart van de Convairfabriek, dr. Ehricke, heeft vrijdagavond te San Diego gezegd, dat het jongste experi ment met de „Atlas" aantoont, dat de romp van de raket als ruimtestations kan worden gebruikt. „Wij kunnen een mens met de „Atlas" in de ruimte brengen, waarbij speciale maatrege len moeten worden getroffen om hem in leven te houden". De Convair-fabriek bouwt de „At- las"-raketten. Het hoofd van de afdeling proevên met ruimteraketten van de Convair fabriek, Rossart, zei, dat de „Atlas" met „iet" anders" in de neus de maan of Venus kan bereiken. Deskundigen te Washington zijn van oordeel, dat het nog wel vier jaar zal duren, voordat een proef zal wor den genomen met een bemande satel liet. Signaal opgevangen. Het Wetenschappelijk radio-ingti- tuut van het Japanse ministerie van posterijen heeft vrijdag meegedeeld dat het zes minuten lang duidelijk 'n signaal van de „Atlas" heeft opgevan gen. De „Atlas' als relayeerstation. De „Atlas", die gelanceerd was om als reyaleerstation in de ruimte te dienen, zond reeds kort na de start een van de aarde uitgezonden sig naal terug, dat echter in verminkte vorm werd ontvangen. De geleiding van de raket werd uitgevoerd met een „zeer accuraat stelsel". De technici te Cape Cana veral bestuurden de raket vanaf de grond. Bij de vorige lanceringen werd het geleidiigsstelsel vóór het lanceren ingesteld en kon men van de grond af geen invloed meer op de koers oefenen. Woordvoerders van het Ameri kaanse ministerie van defensie noemden deze wijze van geleiding een grote vooruitgang. Twintig kardinalen kregen de rode hoed Een beeld van de plechtigheden in de Sint Pieterskerk te Rome, waar Z.H. Paus Johannes XXIII donderdag aan twintig van de nieuwe kardinalen de rode hoed heeft uitgereikt. Deze foto toont de twintig kardinalen, uitge strekt op de grond voor de pauselijke troon. BEZOEK AAN DE V.S. De Russische eerste vice-premier Anastas Mikojan heeft van de Ver enigde Staten een visum gekregen, waarmee hjj in januari een bezoek van twee weken aan de V. S. kan brengen. De Sowjet-Unie had Washington gevraagd of Mikojan de V. S. mocht bezoeken. Dit verzoek is dus inge willigd. Moskou stelde het zo dat Mi kojan in de eerste plaats een bezoek zou willen brengen aan de Russische ambassadeur in Amerika, Mensjikow, wiens gast hij zal zijn. In Washington hoopt men met Mi kojan een van de naaste medewer kers van Chroesjtsjef een grote reeks onderwerpen, waaronder de kwestie-Berlijn, te kunnen bespre ken. Medegedeeld werd dat Mikojan ook een onderhoud met minister Dulles zou kunnen hebben indien hij dit wenste. Mikojan is de hoogste Sowjet- functionaris, die ooit een bezoek aan de Verenigde Staten heeft gebracht. Hij is in 1936 in Amerika geweest met een delegatie van industriëlen. Volgens sommige berichten is de Russische vice-premier in de eerste plaats geïnteresseerd in bevordering van de handel tussen de Sowjet- Unie en andere landen. Het wordt niet uitgesloten geacht, dat het bezoek van Mikojan zal worden gevolgd door een reis van. premier Chroesjtsjef naar de V. S. KORTE golf Een 61-jarige Westberlijner is donderdag aan een hartverlamming overleden, toen hij deelnam aan een hoela-hoepelwedstrijd in een West- berlijns restaurant. In de afgelopen vier dagen zijn er in Frankrijk tengevolge van het noodweer 13 mensen, van wie 7 zee lieden, om het leven gekomen, zo meldt de Parijse politie. De schade, door de stormen veroorzaakt, wordt geschat op 30 miljoen fr. De vierling Good is een vrolijk groepje De Engelse vierling Good is nu al weer tien jaar. Ze vormt een VTolijk groepje. Het lijn v.I.n.r.: Frances, Bridget, Jenneter en Elizabeth, die hier druk bezig zijn het verslepen van een „Kerstblok" bij hun huis in Wiltshire. Belooft beterschap Maarschalk Nikolai Boelganin, de voormalige Sowjet-premier, heeft gis teren op de plenaire vergadering van het centrale partijcomité het woord') gevoerd in het debat over de econo-1 mische voorstellen van zijn opvolger Chroesjtsjef. Naar Tass meldt, heeft Boelganin „schuld bekend". Hij erkende, dat alle door Chroesjtsjef geuite kritiek juist was geweest, en hij betuigde spijt over de fout, die hij jegens de partij had begaan door zich bij de an- ti-partijgroep aan te sluiten. De oud-premier verklaarde dat, toen de groep in 1957 met haar ac tiviteit begon, hij zich bij de leden voegde en in zijn hoedanigheid van eerste-minister niet alleen mede plichtig maar ook met name de leider werd. De anti-partij groep kwam sa men in zijn bureau en daar werd het De eerste fase van het herstel van het burgerlijke gezag in Algerië is vandaag voltooid met het vertrek van generaal Salan, die in de afgelopen zeven maanden alle militaire en burgerlijke bevoegdheden heeft ge had. Een menigte van 2.000 tot 3.000 mensen had zich voor het regerings gebouw te Algiers verzameld om ge neraal Salan te zien vertrekken. Honderden van hen trachtten te ver hinderen, dat de auto, waarin hij ver trok, wegreed. Zij riepen: „Salan, blijf. Algerië is Frans". Salan zal in Parijs de taak op zich nemen van inspecteur-generaal van de defensie, een onlangs in het leven geroepen functie. De spanning, welke sinds geruime tijd over Cyprus hangt, is plotseling sterk verminderd. Gisteren hebben voor het eerst na drie jaar de mi nisters van buitenlandse zaken van Engeland, Griekenland en Turkije te Parijs rechtstreeks besprekingen over de kwestie-Cyprus gevoerd, welke zij zelf „nuttig" noemden. Zij kwamen overeen de besprekingen langs diplo matieke weg voort te zetten. De mi nisters waren in Parijs in verband met de Navo-conferentie. Het gesprek vond plaats, nadat het besluit van gouverneur Foot om de doodvonnissen over twee jonge Griek se Cyprioten te wijzigen in levens lange gevangenisstraf bekend gewor den was. Minister Averoff van Grie kenland verklaarde, dat het overleg niet plaats had kunnen vinden, als de mannen waren terechtgesteld. Gouverneur Foot heeft ook de vrij* lating van zeventig politieke gevan genen gelast. Er zitten nog ongeveer tweeduizend mensen gevangen. In Grieks-Cyprische kringen werd de wijziging van de doodvonnissen „een mirakel" genoemd, dat wel eens tot werkelijke vrede zou kunnen leiden. De secretaris-generaal van de Navo, Spaak, verklaarde op een pers conferentie te Parijs, dat hij desge vraagd gaarne weer zijn goede dien sten in het geschil om Cyprus zou verlenen. „tegen de partij gerichte werk' 'ge concentreerd. De groep had zich con stant verzet tegen de koers, zoals die door het twintigste partijcongres was uitgezet, en had verhinderd dat de besluiten ten uitvoer werden gelegd. Boelganin beschreef Molotof als een man, die van het leven ver vreemd is en niets afwist van indus trie en landbouw. Kaganowitsj was iemand die „bedreven was in het uit spreken van fraaie volzinnen en zich bezig hield met het belemmeren van het werk door zijn lange en verwar de redevoeringen". Het strenge en principiële aan de kaak stellen van de misdadige acti viteit van de groep had hem (Boel ganin) al het kwaad van de groep doen inzien, waarvan hij deel uit maakte. „Thans poog ik eerlijk de taak te vervullen welke het centrale comité mij heeft toevertrouwd. Werkend in de raad voor de nationale economie zie ik het geniale karakter en de wijsheid van de politiek van onze partij en haar centrale comité, en van haar praktische werk bij het leiden van de nationale economie van het land", aldus de oud-premier. De ministerraad van de Navo heeft donderdagmiddag zijn periodieke conferentie over militaire, politieke en economische problemen, die drie dagen heeft geduurd, beëindigd. De raad heeft o.a. een Benelux- voorstel voor een doelmatiger wer king van de organisatie aangenomen, doch dit besluit zal, naar verluidt, niet worden gepubliceerd omdat het een „interne kwestie" is. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Dulles, verklaarde donderdag, dat het één van de beste Navo-vergaderingen tot op heden is geweest. Generaal Norstad, de Navo-opper- bevelhebber in Europa, noemde de conferentie „zeer goed en zeer bevre digend". Na de conferentie is een commu niqué uitgegeven met de conclusies van de raad inzake de internationale toestand, de politieke samenwerking, economische kwesties en militaire kwesties, waarin o.a. wordt ver klaard, dat de belangen van de vrede een billijke regeling eisen van de hangende politieke kwesties, die de vrije wereld en de communistische verdeeld houden. Engeland heeft donderdag aange boden zijn oorlogschepen twee mij len verder buiten de IJslandse wate ren te houden, zo is uit Navo-confe- rentiekringen te Parijs vernomen. Do Britse minister van Buitenlandse Za ken Selwyn Lloyd verklaarde dit, nadat de IJslandse afgevaardigde, Andersen, in de Navo-raad over de aanwezigheid van de Engelse oor logsschepen bij IJsland had ge klaagd. Lloyd had er aan toegevoegd dat het aanbod afhankelijk zou zijn van het feit of IJsland al dan niet zijn beschermingsvaartuigen voor de IJs landse vissers binnen zes mijl van de kust zou terugtrekken. Dit zou een tijdelijke regeling zijn, geldig tot de internationale zeeconferentie in 1960. Het effect van Lloyd's aanbod zou zijn scheiding van de oorlogschepen der beide landen ter weerszijden van do zesmijlszóne. De Britse schepen opereren totnogtoe tot op vier mijl van de IJslandse kust. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's Aanhoudend zacht Een zeer diepe depressie op de oceaan heeft zich langzaam verder in noordoostelijke richting ver plaatst. De kern bevond zich vrij dagmorgen met een luchtdrukwaar- de van 955 milibar enkele honder den kilometers ten zuidwesten van Ierland. Zuid-westelijke winden voe ren vochtige en zeer zachte lucht- massa's naar West-Europa. In Zuid- Frankrijk liep de temperatuur bij Föhn over de Pyreneeën zelfs op tot omstreeks 17 graden. Een fronten systeem van de depressies bracht vooral op de Britse eilanden veel regen. Randstoringen, die zich van de Golf van Biscaye over West- Frankrijk naar het noordoosten be wegen, zullen het weer in ons land een veranderlijk karakter geven, de temperaturen zullen aanvankelijk tot nog hogere waarden oplopen. Ver weg op de oceaan zyn nieuwe storingen in ontwikkeling. 1 (Geldig van vrijdagavond tot 1 zaterdagavond. Opgemaakt te J 11.15 uur). VEEL WIND Veranderlijke bewolking met i nu en dan regen. Matige tot 1 krachtige, tijdelijk harde auide- lijke wind. Aanhoudend zacht. j 20 Dec. zon op 08.45; onder 16.30; maan op 13.33; onder 02.43. Hoogwaterstanden 20 Dec. v.m. 10.50; n.m. 11.35. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. HELSINKI geheel bewolkt 1C. STOCKHOLM onbewolkt 5 OSLO onbewolkt 13 KOPENHAGEN mist 4 ABERDEEN zwaar bewolkt 4 LONDEN zwaar bewolkt 1 AMSTERDAM regen 7 BRUSSEL regen 9 LUXEMBURG regen 6 PARIJS geheel bewolkt 11 BORDEAUX zwaar bewolkt 13 GRENOBLE geheel bewolkt 14 NICE regen 8 BERLIJN onbewolkt 4 FRANKFORT geheel bew. 1 MüNCHEN licht bewolkt 1 ZüRICH zwaar bewolkt 2 GENèVE geheel bewolkt 2 LOCARNO regen WENEN mist 0 INNSBRUCK licht bew. 2 ROME half bewolkt 8 AJACCIO geheel bewolkt 11 MADRID niet ontvangen MALLORCA niet ontv. ALGIERS onbewolkt 15 Korreltje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 1