S)e Êcid^eSoii^ant
DE GAULLE SPRAK MET
bondskanselier ADENAUER
Geest van oprechtheid en vriendschap
Bonn verbaasd over
Dulles' woorden
Stopzetting kernproeven
voor drie jaar
Het hele Britse koningshuis was aanwezig
West Berlijn
vrije stad!
weert
Het wordt kouder
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1958
50ste JAARGANG
No. 14572
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594:
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart.
Een goede buur is beier
dan een verre vriend,
denk! Adenauer
Franco p.p. f 8.—.
Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Gezamenlijke pogingen om handelsoorlog te voorkomen
Generaal De Gaulle en Bondskanselier Adenauer, die woensdag te Bad
Kreuznach een bespreking hebben gehad, hebben een plan bekendgemaakt
om de impasse over de Europese vrijhandelszone te verbreken.
Zij zeggen in een communiqué, dat zij een multilaterale associatie aan
bevelen tussen de zes van de Gemeenschappelijke Markt en de elf van
de O.E.E.S.
Er is ook over Berlijn gesproken. Beiden achten het van belang dat de
tegenwoordige vierledige status van die stad gehandhaafd blijft.
Dr. Heinricli von Brentano, de Westduitse minister van buitenlandse
zaken, heeft verklaard, dat de besprekingen zijn gevoerd in een geest van
oprechtheid en vriendschap, en een nieuw stadium inluiden in de samen
werking tussen de beide landen.
GEMEENSCHAPPELIJK
COMMUNIQUé
In een gemeenschappelijk com
muniqué, dat na de besprekingen
werd uitgegeven, wordt gezegd, dat
de regeringsleiders van Frankrijk en
West-Duitsland opnieuw uiting heb
ben gegeven aan hun vastbesloten
heid om, in overeenstemming met de
regeringen van België, Nederland,
Italië en Luxemburg, hun samenwer
king op economisch en politiek «ge
bied voort te zetten.
„Deze samenwerking is geenszins
in strijd met het samen gaan met de
andere O.E.E.S.-landen, het is in
tegendeel de bedoeling dit laatste te
handhaven en verder te ontwikke
len", aldus het communiqué. Er
wordt ook in gezegd, dat de Franse
eerste minister en de Westduitse
Bondskanselier hebben gesproken
over de maatregelen, lie met ingang
van 1 januari 1959, wanneer de
Europese Gemeenschappelijke Markt
van kracht wordt, kunnen worden
genomen. „Deze maatregelen zullen
worden onderworpen aan het oordeel
van de andere E.E.G.-leden, evenals
gemeensch appe 1 ij ke aanbevelingen
voor een bestudering van een meer
zijdige samenwerking tussen de zes
E.E.G.-staten en de overige elf
O.E.E.S.-landen".
CONCRETE MAATREGELEN
De Gaulle en Adenauer zijn het
eens geworden over concrete maat
regelen ter voorkoming van discri
minatie jegens landen buiten de Ge
meenschappelijke Markt, wanneer
het verdrag betreffende die markt
op 1 januari a.s. van kracht wordt.
Bijzonderheden zij** niet bekend
gemaakt, maar naar verluidt willen
zij aan alle 17 landen v:.n Ij O.E.E.S.
de tien procent tariefverlaging en de
contingenten verruiming van 20 pro
cent verleend zien. In diplomatieke
kringen wordt dit ge/ier, als een po
ging om een „handelsoorlog" te voor
komen. Het onmiddellijke gevaar van
een economische splitsing zou op die
wijze worden afgewend en er zou
tijd' worden gewonnen vjor een ver
dere gedachtenwisseling over een
vrijhandelsgebiec en over de voor
gestelde „multilaterale associatie".
Besloten is, de Europese commissie
der E.E.G. te verzoeken een onder
zoek in te stellen naar het vraagstuk
ener definitieve regeling van de be
trekkingen tussen de zes linden, die
tezamen de gemeenschappelijke
Europese Markt in het leven zullen
roepen en de rest der wereld.
Dit onderzoek zou in een periode
van vijf tot zes maanden moeten
worden uitgevoerd; in die tijo zouden
de onderhandelingen tussen de zes
E.E.G.-landen en de elf overige
O.E.E.S.-staten worden opgeschort.
Naar verluidt, is het de wens van
Frankrijk en West-Duitslan- om een
middenweg te virlen, waarbij ener
zijds een mislukken der besprekin
gen over de vrijhandelszone en an
derzijds eindeloze besprekingen in de
huidige vorm zouden worden ver
meden.
De correspondent te Bonn van de
„Financial Times" schrijft in zijn
blad. dat de grote 'nvloed van Frank
rijk en West-Duitsiand op de andere
leden van de E E.G. en le geest van
saamhorigheid, die de ze;. E.E.G.-
landen bezielt, I:et waarschijnlijk
maken dat de j'rans-Duitse voorstel
len ojj de komende ministersbijeen
komst te Brussel zullen worden aan
genomen.
Italiaanse Ireinen
reden niet
De Italiaanse spoorwegstaking van
24 uur heeft gisteren het internatio
nale treinverkeer in en uit Italië
stopgezet. Sommige internationale
treinen met bestemming Italië zijn
bij of kort voor de Italiaanse grens
tegengehouden. Andere zijn doorgere
den tot Milaan of Genua, waar de
gestrande toeristen hotelaccommoda
tie konden vinden.
Op enige lokale treinen na, die
waren bemand met vrijwilligers of
treinpersoneel uit het leger, heeft het
spoorwegverkeer in Italië geheel stil
gelegen. Overal werden voor de kor
te afstanden bussen ingeschakeld.
De posterijen, die gisteren ook
staakten, hervatten eveneens van
daag het werk. In Genua was een sta
king van zes uur afgekondigd voor
het industrie- en havenpersoneel,
maar deze staking is niet geheel ge
slaagd, daar ettelijke industrieën ble
ven doorwerken.
De kwestie-Berlijn
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dulles, heeft ver
klaard, dat hij een eventuele over
dracht van de controleposten op de
toegangswegen tot Berlijn aan de
Oost-Duitsers, het Westen zich even
tueel alleen met deze Oost-Duitsers
zal inlaten als „agenten" van de Rus
sen. Dit zal echter nooit betekenen,
dat het Westen aanvaart, dat het
Oostduitse regime de Russische ver
antwoordelijkheden en verplichtin
eengekomen zijn. Het contact met de
Oostduitsers onder deze voorwaar
den zou overigens nog van de om
standigheden van het ogenblik afhan
gen.
De kwestie waar het om gaat is vol
gens Dulles, of de Sowjet-Unie
eigenmachtig haar verantwoordelijk
heden aan Oost-Duitsland kan over
doen.
Amerika is niet van plan zijn rech
ten op toegang door de lucht, over
de weg, per spoor en via de kanalen
tot Berlijn op te geven, zo voegde
Dulles hieraan toe. Hij vermeed even
wel een direct antwoord te geven op
de vraag, of het Westen geweld zal
gebruiken om zijn recht door te drij
ven, als Oost-Duitsland de toegan-
gen van het verdrag van Potsdam West-Berljjn eventueel zou
i afsluiten. Het westen heeft geen en-
heeft overgenomen, zo verklaarde bij j kele van zijn rechten afgeschreven,
woensdag op zijn persconferentie in
Washington.
Frankrijk, Engeland en Amerika
zouden dit met West-Duitsland ovc-r-
Dulles voelt er voor
Spoetnik-raket
geeft 't op
De raket, waarmee de derde Russi
sche kunstmaan in een baan om de
aarde is gebracht, zal in de eerste
dagen van december in de dichtere
luchtlagen van de dampkring komen
en verbranden. Dit is woensdag door
Tass bekend gemaakt.
De raket heeft 2.800 omwentelingen
om de aarde voltooid. Zijn grootste
hoogte is verminderd tot 480 km. Zijn
omloopstijd bedraagt 91.5 minuut,
een tijd die snel afneemt.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Foster Dulles, heeft
op zijn wekelijkse persconferentie
gezegd, dat hij niet ontmoedgid is
floor de gang van zaken op de Ge-
neefse conferentie over een staken
van de kernproeven. Mocht de con
ferentie evenwel mislukken, dan zou
er iets te zeggen zijn voor het voor
stel, dat Amerika vrijwillig voor drie
jaar afziet van alle proeven, die ra
dio-actieve neerslag geven.
Dit voorstel is gedaan door sena
tor Albert Gore. Het zou volgens de
senator niet moeten gelden voor
kernproeven voor vreedzame doelein
den zonder radio-actief afval, dus
proeven onder water, onder de grond
of in de kosmische ruimte.
Eén jaar niet genoeg.
De Sow jet-Russische premier en
partijleider Chroesjtsjef heeft in een
brief aan de Britse predikant R. Wa
ters, (leider van een Londense groep
die een campagne voert om tot af
schaffing van kernwapens te komen)
verklaard, dat hij het Brits-Ameri
kaanse voorstel om de proefnemingen
met kernwapens voor een jaar te
schorsen, verwerpt.
zei Dulles, doch de kwestie van het
gebruik van geweld is een academi
sche, want noch Chroesjtsjef, noch
iemand anders heeft gesuggereerd,
dat het oosten de toegang tot Berlijn
voor het Westen wil afsluiten.
Er bestaat principiële overeenstem
ming tussen de Westelijke mogend
heden over de kwestie-Berlijn, zei
Dulles voorts. Hij voorzag geen ge
vallen, waarin meningsverschillen
tussen de Westelijken zouden kun
nen rijzen.
BONN IS VERBAASD.
Wat dit laatste betreft heeft Dul
les het ongetwijfeld mis, want een
Westduitse regeringswoordvoerder
verklaarde woensdagavond naar aan
leiding van Dulles' verklaringen, dat
in Bonn „niets bekend is over een
overeenkomst", dat de Westelijke
mogendheden wellicht met Oostduit-
„De voorbereiding der proeven se functionarissen contact zullen heb-
vergt ongeveer een jaar. Engeland 1
en de Verenigde Staten deden hun
voorstel, nadat zij juist op uitgebrei
de schaal proeven met kernwapens
hadden genomen. Hun voorstel valt
dus te vergelijken met de verklaring
van iemand die, na juist een uitge
breid middagmaal te heben genoten,
verklaart dat hij tot het avondeten in
hongerstaking zal gaan", aldus
Chroesjtsjef.
Tijdens een sobere plechtigheid in de beroemde St. Paul's kathedraal in Londen is de Amerikaanse herden
kingskapel ingewijd. We zien hier een beeld tijdens de plechtigheid, tijdens de toespraak van kanunnik Marcus
Knight. Op de eerste rij van rechts naar links zien we de heer en mevrouw Nixon, H. M. koningin Elizabeth II,
prins Philip, de koningin moeder, prinses Margaret, de „princess Royal", de hertogin van Kent en prinses
Alexandra van Kent. Om alle aanwezigen de plechtigheid goed te kunnen laten volgen, had men tien groot
beeld televisietoestellen opgesteld; een ervan ziet men links.
ben, doch alleen als „agenten'
de Russen op de controleposten bij
Berlijn.
Ook in geallieerde kringen in West-
Berlijn was men woensdag verbaasd
over de verklaring van Dulles.
De Westduitse regering heeft in
middels haar ambassadeur in Wash
ington verzocht om een woordelijk
verslag van Dulles' opmerkingen
over Berlijn.
EEN BRITSE BRIEF.
De Engelse premier Macmillan
heeft een brief aan Chroesjtsjef ge
zonden over de kwestie-Berlijn,
waarin duidelijk het Britse stand
punt uiteen is gezet.
Macmillan zou de brief aan Chroesjt
sjef hebben geschreven op aandrin
gen van Adenauer.
In zijn brief zegt Macmillan, dat
de Berlijnse akkoorden niet eenzij
dig opgezegd kunnen worden. De
Britse premier vraagt Chroesjtsjef
voorts hoe de eventuele Russische
stap inzake Berlijn de poging om tot
een blijvende vrede te komen kan
steunen; dit vooral nu er in Genève
tussen het Oosten en Westen onder
handelingen gaande zijn om tot sta
king van de kernproeven te komen.
ADENAUER 5 DEC. NAAR
WEST-BERLIJN.
Bondskanselier Adenauer zal op vijf
december een bezoek aan West-Ber-
lijn brengen, zo heeft een woord
voerder van de Berlijnse afdeling
van zijn christen-democratische par
tij bekend gemaakt.
's Avonds zal de bondskanselier
spreken op een verkiezingsbijeen
komst. Men verwacht dat hij ook
overleg met burgemeester Willy
Brandt zal plegen.
SOWJET-NOTA OVERHANDIGD.
De Sowjet-minister van buitenland
se zaken, Gromyko, heeft de ambas
sadeurs van de V.S., Engeland en
Frankrijk hedenochtend een nota
over de toekomst van Berlijn, welke
24 bladzijden beslaat, overhandigd.
Het Westen kan er nog om lachen
De drie westelijke commandanten van Berlijn hebben in het Amerikaanse
hoofdkwartier de situatie rond hun stad besproken. Na afloop van de
conferentie werd deze foto voor het Amerikaanse hoofdkwartier gemaakt.
We zien v.l.n.r. de Amerikaanse generaal-majoor Barksdale Hamlett; de
Franse Brigade-generaal Jean Lagomme en de Engelse generaal-majoor
Francis D. Rome.
De Sowjet-Unie heeft de westelij
ke mogendheden vandaag voorge
steld van West-Berlijn een vrije stad
te maken met een eigen regering, al
dus heeft het Russische persbureau,
Tass, gemeld.
Volgens 't West-Duitse persbureau
D.P.A. wordt in de Russische nota
voorgesteld in de komende zes maan
den onderhandelingen met de weste
lijke mogendheden te voeren over de
status van Berlijn. Indien er geen
resulaten worden bereikt, zal de
Sowjet-regering directe onderhande
lingen met de Oost-Duitse regering
beginnen.
De Sowjet-Unie is bereid namens
de vier bezettende mogendheden of
ficieel contact op te nemen met de
Oost-Duitse regering, indien de Ver
enigde Staten, Groot-Brittannië en
Frankrijk instemmen met beëindi
ging van het bezettingsregime in
West-Berlijn en de verandering van
hun gebied tot een vrije stad.
Verder wordt, aldus Tas», in de no
ta gezegd, dat de Sowjet-Unie er
geen bezwaar tegen heeft, dat de
Verenigde Naties als waarnemer op
treden bij de verandering van de sta
tus van het westelijke stadsgedeelte.
St. Nicolaas en
karbonaadjes
Het secretariaat van het aartsbis
dom deelt mede, dat door beschik
king van de H. Stoel, op vrijdag 5
december a.s. voor alle bisdommen
van Nederland dispensatie is ver
leend in het onthoudingsgebod. Het
zelfde geldt voor vrijdag, 26 decem
ber, 2de Kerstdag.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
(Geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
KOUDER.
Zwaarbewolkt met plaatselijk
mist en hier en daar wat motre
gen, maar ook enkele versprei
de opklaringen. .Zwakke tot ma
tige oostelijke wind. Lagere tem
peraturen.
(Advertentie)
Het hogedrukgebied, dat zich giste
ren boven Scandinavië en Finland be
gon te ontwikkelen, nam in de afge
lopen nacht belangrijk in betekenis
toe. Maar het verplaatst zich boven
dien vrij snel naar het zuiden. Het
centruim trok vanmorgen over de
West-Russische Randstaten. De koude
golf over Rusland breidde zich snel
naar het zuiden uit. De laagste tem
peraturen bleven echter in Noord-
Rusland voorkomen, waar het om
streeks 30 graden vroor. In Noord-
Scandinavië vroor het plaatselijk 2j5
graden. In Moskou daalde de tempera
tuur tot 15 graden onder nul. De kou
de lucht bereikte vanmorgen de lijn
WarchauStockholm. Zij breidt zich
echter voornamelijk in zuidelijke rich
ting uit.
Het koudegebied werd in Noord -
Scandinavië alweer aangetast door
een van IJsland komende depressie,
die naar Finland trekt. Het hoge
drukgebied boven de Noordzee nam
intussen ook weer in betekenis toe,
het vormt nu' een uitloper van het
West-Russische maximum. In ons land
drong tijdelijk zadhte en vochtige
lucht binnen. Deze zal de komende 24
uur weer worden vervangen door
koudere lucht udt Duitsland. Er zul
len nog niet veel opklaringen voorko
men, zodat de temperatuur vrijwel
nergens beneden het vriespunt zal
dalen.
28 Nov. zon op 08.20; onder 16.35;
maan op 18.40; onder 09.45.
Hoogwaterstanden
28 Nov. v.m. 4.30; n.m. 4.40.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI onbewolkt —12 gr
STOCKHOLM geh. bewolkt —1
OSLO sneeuw 1
KOPENHAGEN zwaar bew. 4
ABERDEEN licht bew. —3
LONDEN motregen 6
AMSTERDAM motregen
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARUS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
geh. bew.
mist
geh bew.
geh. bew.
nevel
zwaar bew.
motregen
geh. bew.
motregen
motregen
nevel
onbew.
motregen
geh. bew.
lich' bew.
geh. bew.
onbew.
regen
regenbui
Korreltje
Wie een glazen huis bewoont, moet
geen stenen op buurmans dak gooien.
