S)eCcid6e6ou/fccmt SCHOOLPACT MAAKT EINDE AAN 100-JARIGE TWIST Hef schoolbestand in België Volgende week regeringsverklaring verwacht De V.N. en Korea Eerste symptoom van komende blokkade? Stroeve onderhandelingen over vrijhandelszone Morgen verkiezingen in Oost-Duitsland Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart. ZATERDAG 15 NOVEMBER 1958 50ste JAARGANG No. 14562 Franco p.p. 8. Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Subsidiëring bijzonder onderwijs Het schoolpact, dat tussen de drie grote Belgische partijen gesloten is, wordt aanstaande zondag, 16 novem ber, onderworpen aan de goedkeu ring van de diverse partijcongressen. Het pact vormt de basis van het schoolbeleid van de nieuwe regering- Eyskens van twaalf katholieken en zeven liberalen en een belangrijk on derdeel van de regeringsverklaring, die komende week wordt verwacht. Het voor een periode van twaalf jaar getekende schoolbestand maakt, althans voorlopig, een einde aan de tegenstellingen die sinds een eeuw bestonden tussen de voorstanders van het neutrale staatsonderwijs en die van de confessionele school ofte wel het „vrije" onderwijs, in de schoolwetten van de socialistisch-li- berale regering van Acker als „parti culier" onderwijs aangeduid. De geschillen berustten tenslotte op de uitlegging van het grondwets artikel, waarin de vrijheid van on derwijs wordt gewaarborgd. Naar de opvatting van katholieke zijde moest dit artikel dusdanig worden uitge legd, dat de staat op het gebied van het onderwijs slechts een aanvullen de rol behoorde te spelen. De staat zou dus alleen maar scholen moeten oprichten voorzover het particulier initiatief en de gemeentelijke en pro- viniciale instanties hierin te kort schoten. De voorstanders van het staatsonderwijs (socialisten en libe ralen) zagen in dit artikel echter al leen maar neergelegd het recht van particulieren om scholen te stichten, zonder dat dit een beperking van de taak van de staat op dit gebied zou betekenen. Volgens deze laatste op vatting bracht de vrijheid van onder wijs geen recht op subsidie mee, evenmin als de persvrijheid beteken de, dat de staat de uitgever van een krant zou moeten helpen. De onrust in Argentinië Alejandro Gomez, de vice-president van Argentinië, is geschrapt als lid van de radicale (regerings-) partij na zijn weigering de namen te noe men van hen, die betrokken waren bij het complot tegen president Arturo Frondizi. De partij, en ook de senaat, eist zijn aftreden als vice-president en se naatsvoorzitter. Gomez weigert dit te doen. Het congres is bijeengeroepen om de zaak te bespreken. Gomez heeft verklaard dit toe te juichen; hij heeft opzienbarende onthullingen be loofd, maar ontkent iets met het com plot te maken te hebben gehad. Er dreigt een kabinetscrisis. Men verwacht, dat minstens zes ministers en staatssecretarisen zullen aftreden. Gomez moest vrijdagavond uit zijn kantoor in het Congresgebouw vluch ten, toen een 150-tal aanhangers van Frondizi binnendrongen en zijn af treden eisten. De Algemene Vergadering van de V.N. heeft gisteren met 54 tegèn 9 stemmen, bij 17 onthoudingen, een re solutie aangenomen, waarin het be sluit van de V.N. tot uitdrukking wordt gebracht om met vreedzame middelen een „verenigde, onafhanke lijk en democratisch Korea onder een representatieve regering" tot stand te brengen. De resolutie was al eerder door de politieke commissie aangenomen. Zij doet een beroep op de communisti sche autoriteiten in te stemmen met spoedige „waarlijke vrije verkiezin gen". De V.N.-commissie voor Korea wordt verzocht haar werk voort te zetten en de secretaris-generaal om de kwestie-Korea op de voorlopige agenda van de volgende Assemblée- zitting te plaatsen. Alleen de communistische landen hebben tegen de resolutie gestemd. Weer eens 'n impasse De conferentie ter voorkoming van onverhoedse aanvallen, die te Genè- ve wordt gehouden, is er vrijdag niet in geslaagd de impasse over de doel stellingen van de bijeenkomst en de agenda te doorbreken. Van gezaghebbende zijde is mede gedeeld, dat de impasse zo volstrekt is, dat de vertegenwoordigers van het Westen gevraagd hebben de be sprekingen tijdens het weekeinde volledig stop te zetten, Aanvullende taak van de staat. Bij de nu gesloten overeenkomst wordt eigenlijk toegegeven dat de staat een aanvullende rol speelt bij het onderwijs, maar wordt de taak van de staat tevens zo breed moge lijk uitgelegd: de staat is verplicht op verzoek van een bepaald aantal ouders voor wier kinderen op rede lijke afstand geen school volgens hun wens te vinden is, een staats school te openen ofwel de vervoers kosten naar een dergelijke school te betalen, ofwel subsidie te verlenen aan de bestaande particuliere, con fessionele dan wel andere school. Het kleuteronderwijs, het lagere en middelbaar onderwijs (tot 18 jaar) zal kosteloos zijn in de scholen van de staat en de door de staat gesub sidieerde scholen, alle collegegeld wordt afgeschaft, boeken en beno- digheden worden tot 14 jaar koste loos verstrekt. De keuze der onder wijsmethode blijft vrij, maar de va kanties worden uniform geregeld. De staat zal geen enkel subsidie geven voor de scholenbouw van het bijzondere onderwijs, maar wel sub sidie voor het onderhoud op dezelfde voet als aan de proviniciale en meentescholen, namelijk van 750 tot 3.750 frank per leerling en per jaar. De salariëring van het onderwij zend personeel van alle scholen wordt gelijkgesteld Voor het reli gieuze onderwijzend personeel wordt het salaris-subsidie van vijftig op zestig procent gebracht voor kleu ter- en lager onderwijs, en gelijk ge maakt aan het minimum-salaris voor het overige onderwijs. Ook al het s: bsidieerde personeel krijgt staats pensioen. Het akkoord is van alle kanten met instemming begroet. Alleen de natio nale federatie van vrijdenkers heeft zich er tegen verklaard. Russen hielden wagens vast Russische grenswachten hebben gis teren drie vrachtwagens van het Amerikaanse leger, die van Berlijn naar West-Duitsland wilden rijden, de doortocht geweigerd. De wagens werden acht-en-een- half uur vastgehouden bij een door Sowjet-militairen bemande grenspost even buiten Berlijn. De Russische wachten eisten het recht de wagens te doorzoeken alvo rens ze door te laten. De drie militaire chauffeurs wei gerden echter toe te laten dat hun wagens werden onderzocht, waarop zij bij de post werden opgehouden, aldus een Amerikaanse bekendma king. Zij werden eerst vrijgelaten toen een vertegenwoordiger van generaal- majoor Barksdale Hamlet, de Ameri kaanse commandant in Berlijn, zich naar het Russische legerhoofdkwar tier in Oost-Berlijn hegaf en een pro test indiende en eiste, dat de wagens zouden worden vrijgegeven. Dit laat ste werd ingewilligd maar de Russi sche grenswachten stonden niet toe De minister-president leest zijn eigen proza De minister-president Dr. W. Drees bekijkt samen m et de uitgever het door hem geschreven boek „Van mei tot mei". Het eerste exemplaar werd maandagmorgen do or dr. H. J. Prakke, directeur van de Koninklijke van Gorcuin Comp. n. v., a an dr. Drees overhandigd. Het wapen van de Paus Z. H. Paus Johannes XXIII heeft als Paus het wapen, dat hij als kar dinaal voerde, behouden; alleen is de spreuk „Oboedientia et pax" (gehoor zaamheid en vrede) vervallen. Op het wapen komen het symbool van Sint Marcus en een door twee lissen geflankeerde toren voor. Het symbool van Sint Marcus bestaat uit een gevleugelde leeuw, die zijn rech tervoorpoot op een boek geplaatst heeft, dat open ligt op bladzijden met de woorden: „Pax tibi, Marce, evangelista meus" (Vrede zij u, Mar cus, mijn evangelist). dat de tocht naar West-Duitsland werd voortgezet, zodat de wagens naar West-Berlijn terugkeerden. j Dit incident herinnert aan het be- gin van de blokkade van Berlijn in j 1947—1949. Toen eisten de Russen het j recht om militaire treinen der ge- dlieerden die tusgen Berlijn en West- Duitsland reden, te doorzoeken. Het incident van gisteren vond plaats bij de grenspost Babelsberg in I de Sowjetzöne. 1 Kantoormachines Kantoormeubelen Firma J. M. GERDING BREESTRAAT 11 TEL. 25876 Minister Luns gematigd optimist Eenheidskandidaten Ongeveer twaalf miljoen Oost duitsers gaan zondag a.s. naar de stembus om een nieuwe Volkskamer te kiezen op grond van een lijst van vierhonderd kandidaten, die door het door de communisten beheerst Ra tionale front" is opgesteld. Er zijn geen tegenkandidaten. Kie zers die tegen een kandidaat 5ijn, kunnen zijn naam schrappen. Op de stembiljetten staat niet ver meld, tot welke partij de kandidaten behoren, wel wat hun beroep was en is. Zo staat er achter Walter Ul- brichts naam „timmerman, eerste se cretaris van het centrale comité dr socialistische eenheidspartij". Eén der andere kandidaten is de wielerkam pioen Gustave Adolf Schur, die blij kens het stembiljet „metselaar" was en nu „leerling van de academie voor lichamelijke opvoeding" is. Het Nationale Front" omvat be halve de communistische beweging, die zich „socialistische eenheidspar tij" (S.E.D.) noemt, de kleine „bour- geois"-partijen, zoals de liberale de mocraten, de christen-democraten, de nationale democraten en dé. boeren partij, en de vakorganisaties. Volgens Westberlijnse anti-communistische or ganisaties zijn honderd kandidaten lid van de S.E.D., 96 aanhanger van de vakbeweging, 181 kandidaten lid van de burgerlijke partijen en de rest bij geen partij of organisatie aangesloten. 45 Kandidaten zouden voormalige nationaal-socialisten zijn. De voornaamste verkiezingsleuze was „vooruitgang, vrede en socialis me". In totaal zijn ruim 200.000 ver kiezingsbijeenkomsten gehouden, waarop vooraanstaande politici met nadruk verklaarden, dat Oost-Duits land hecht verbonden is met het „so cialistische kamp". VATICAANSE TELEVISIE? Volgens het Italiaanse blad „II Paese" heeft Paus Johannes XXIII besloten tot de bouw van een tele visiezender van het Vaticaan. De studio's zouden worden geves tigd in het oratorium nabij het Sint Pietersplein. In het begin zullen de uitzendin gen alleen opgevangen kunnen wor den in Rome en omgeving, aldus „II Paese". Defecte remmen veroorzaakten een ramp „Ik kan stellig zeggen, dat er enige reden is voor een gematigd optimis me", zeide minister Luns na afloop van de besprekingen, die de 17 lan den van de organisatie voor Europese economische samenwerking donder dag en vrijdag over de vrijhandels- zóne in Parijs hebben voortgezet. „Er zijn nog zeer grote moeilijkhe den te overwinnen en het is nog zeer de vraag, of en wanneer over het be ginsel van de vrijhandelszone alle 17 landen het eens zullen worden. De mogelijkheid schakel ik echter zeker niet uit." Twee grote moeilijkheden noemde minister Luns: de kwesties van de buitentarieven en de daarmee ver band houdende voorkeursrechten in het Britse Gemenebest. Wat het eerste probleem betreft: in grote lijnen gaat het nog steeds tussen een door Engeland voorgesta ne algemene vrijheid met de aange koppelde contingentering en een door Frankrijk voorgestaan strak re giem. „Er wordt thans op redelijke basis gespreken over een compro mis", aldus mr. Luns „en daarbij heeft de Britse delegatie zich bereid verklaard concessies t« doen". Over het tweede vraagstuk zijn al thans de zes E.E.G.-landen het in een van de afzonderlijke vergaderingen eens geworden: evenals voor andere vraagstukken zal ook hiervoor de op lossing moeten worden gevonden niet in een algemene benadering, maar bij het bepreken van geval voor geval. Men is algemeen van mening, dat de volgende week, wanneer het tweede comité-Maudling zal begin nen met zijn werk, d-; 17 landen voor wezenlijke beslissingen zullen wor den gesteld. Dit tweede comité, waarin de ministers var economische zaken of hun gevolmachtigden zitting zullen hebben, zal politieke beslissin gen moeten nemen aan de hand van Een tram liep op het Bellevue-plein in Zürich uit de rails, omdat de remmen weigerden. Doordat de tram wagen kantelde, werden twee mensen, die op de vluchtheuvel stonden, gedood. Verscheidene mensen werden gew ond. President Tito is vrijdag naar Belgrado teruggekeerd na een me dische behandeling van een maand wegens spit op het eiland Brioni. Het Zuidslavische persbureau Tan jug meldde, dat de behandeling thans is voltooid. rapporten, die de deskundigen be- drijfstakgewijze zullen indienen. Voor ons land zal daarvoor minis ter prof. J. Zijlstra aan dit overleg deelnemen. Op 3 december zullen de zes E.E.G. ministers zich in Brus sel nogmaals met met dt vrijhandels- zóne bezighouden. fBREESTR. 173TEL,235571 (Advertentie) Dit nummer bestaat uit 12 pagina's weer l (Geldig van zaterdagavond tot zondagavond. Opgemaakt te 11.-5 uiur). PLAATSELIJK MIST Op vele plaatsen mist maar morgen ook hier en daar zonnige perioden. Weinig wind. Vannacht temperaturen om het vriespunt tot lichte vorst, morgen overdag over het algemeen lagere tem peraturen dan vandaag. 16 Nov. zon op 08.00; onder 16.49; maan op 12.35; onder 22.26. 17 Nov. zon op 08.02; onder 16.47; maan op 13.07; onder 23.34. Hoogwaterstanden 16 Nov. v.m. 6.35; n.m. 7. 17 Nov. v.m. 7.25; n.m. 7.50. Plaatselijk mist De afgelopen 24 uur is de luchtdruk boven Midden-Europa aanzienlijk ge stegen. Daarmee samenhangend breidde het hogedrukgebied nabij de Azoren zich over onze streken uit. Deze ontwikkelingen gingen gepaard met afnemende bewolking en een sterke nachtelijke afkoeling. Op en kele stations daalde de temperatuur tot één a twee graden onder het vriespunt. Plaatselijk veroorzaakte de afkoeling mist. Tijdens het week einde blijft ons land overwegend on der invloed van het hogedrukgebied. De kans op vorming van mist neemt evenwel toe en in verband daarmee zullen de overdagtemperaturen wat lager worden, vooral in het binnen land. De depressie boven het Mid dellandse Zeegebied vulde verder op. Daarentegen komt op het noordelijk deel van de Oceaan een levendige depressie-activiteit voor, waarvan de Wat wij bezitten, stellen we in de invloed achter niet verder reikt dan regel eerst op prijs, wanneer we het Ierland en Noord-Engeland. J verloren hebben. Het weer in Europa HELSINKI motregen 4 gr STOCKHOLM zwaar bew. 6 OSLO mist 0 KOPENHAGEN geh. bew. 6 ABERDEEN licht bew. 1 LONDEN mist 0 AMSTERDAM mist 0 BRUSSEL onbew. 2 LUXEMBURG regen 7 PARIJS geh. bew. 4 BORDEAUX zwaar bew. 3 GRENOBLE geh. bew. 4 NICE onweer 9 BERLIJN geh. bew. 7 FRANKFORT geh. bew. 6 MüNCHEN regen 4 ZÜRICH geh. bew. 3 GENèVE geh. bew. 4 LOCARNO licht bew. 1 WENEN geh. bew. 9 INNSBRUCK geh. bew. 5 ROME onbew. 6 AJACCIO onbew. 6 MADRID licht bew. 2 MALLORCA half bew. 7 ALGIERS zwaar bew. 10 Korreltje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 1