S)e £cidie6oii^mvt ONGEZOUTEN KRITIEK VAN MONTGOMERY OP VER. STATEN «Nieuwe Paus moet Westerse en Oosterse Kerk omvatten« Hartige woorden Amerika verantwoordelijk voor toestand in de wereld Moskou gevaarlijk op econom. terrein De mijnramp in Nw. Schotland »Viscount« vervoerde geheim apparaat Met gespoelde hersens teruggekomen Pasternaks Nobelprijs een „vijandige daad" ZATERDAG 25 OKTOBER 1958 50ste JAARGANG No. 14545 Directeur: C. M. v. HAMBRSVELD. Hoofdredacteur L. C: J. ROOZEN Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN van Montgomery BUREAUX: PAPENGRACHT 32 20826. Giro 103003 Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart Franco p.p. f 8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Veldmaarschalk Montgomery, de voormalige plaatsvervangende opper bevelhebber van de Navo in Europa, heeft vrijdag in een lezing te Londen gezegd, dat de V. S. „grotendeels en misschien wel merendeels" verantwoor delijk gesteld moeten worden voor de huidige toestand in de wereld. Volgens Montgomry zou de situatie in het Midden-Oosten er heel anders uitzien „als de V. S. de Suez-operatie niet gesaboteerd hadden en zich eer der bij het Pact van Bagdad hadden aangesloten". De V. S. waren altijd twee jaar achter in hun begrip voor Europa. Mont gomery zei nog, dat de V. S. een politiek voor de V. N. blijken te hebben en een andere politiek als hun eigen nationale belangen op het spel staan. De V. S. steunden voormalige koloniale mogendheden in West-Europa, maar streefden naar vernietiging van hun invloed in Afrika. Als gevolg van de Amerikaanse politiek was een groot deel van de Nederlandse, Franse en Britse rijken, die alle een stabiliserende factor in de na-oorlogse periode hadden moeten zijn, ineengestort. Montgomery is van oordeel, dat in Europa het gevaar van een totale oorlog het geringst is, maar in Afrika en Azië het grootst. Dat Mao Tse Toeng van communistisch China gevaarlijker wordt dan Chroesjtsjef van de Sowjet-Unie acht Montgomery zeer wel mogelijk. ECONOMISCHE OORLOG Het voornaamste gevaar van de zijde der Sowjet-unie ligt op econo misch terrein, meende Montgomery. Zij heeft het in de eerste plaats ge munt op het doen ineenstorten van de economie van de vrije wereld. De strijd gedurende de komende tien jaar zal politiek, economisch, finan cieel zijn, er zal niet geschoten wor den. En voor een dergelijke strijd is het Westen nog lang niet gereed. Sinds 1945 zijn wij buiten het gebied van de Navo al in het defensief. Naar Montgomery's mening zal de Sowjet-unie er zich wel voor wach ten een oorlog met kernwapens te beginnen. Dat zou nationale zelf moord betekenen. Maar zij zal probe ren haar doeleinden*te bereiken met instandhouding van haar conven tionele strijdkrachten. Wanneer de Navolanden zich te veel concentre ren op kernwapens ten koste van de conventionele betekent dat slechts de Russen in de kaart spelen. Vrijdagavond is officieel op een persconferentie te Springhill in Ca nada meegedeeld, dat er vrijwel geen hoop meer bestaat, dat de 87 nog in gesloten mijnwerkers levend naar bo ven kunnen worden gebracht. Het de finitieve aantal doden zou hierdoor 93 worden, daar er zes lijken zijn gebor gen. 81 Mijnwerkers zijn 'gered. Zeven tien van hen waren gewond. Mannen van een reddingsbrigade zeiden, dat het mijngas in de mijn zó dicht is, dat zelfs mannen met gas maskers er niet in kunnen doordrin gen. Het ongeluk is veroorzaakt door een aardverschuiving. Navo geen verbond. Hierna kwam de veldmaarschalk met zijn kritiek op de Navo zelf. We vormen geen werkelijk verbond. Te velen van ons zijn slechts in naam bondgenoten. Het ontbreekt o:is aan eenheid. Wij vormen een groep lan den die niet in staat is tot overeen stemming te komen over de wijze waarop we datgene willen bereiken waar wij heen willen. De gehele organisatie van de Navo is volgens Montgomery te ingewik keld, te log en de leiding topzwaar. Er wordt op enorme schaal geld en inspanning verspild. Het str: tegisch denken in de Navo is verward, vol gens Montgomery. Hij gaf de raad een eenvoudige or ganisatie op te bouwen. De Navo- raad moet de politiek bepalen en een soort hoofddirecteur moet dit uitvoe ren. Tevens moet de organisatie van het opperbevel zijns inziens sterk vereenvoudigd worden. De „Viscount" van de Britse lucht vaartmaatschappij B.E.A., die bij Net- tuno is verongelukt, had een zeer be langrijk geheim militair apparaat aan boord, dat bestemd was voor de op perbevelhebber van de Britse vloot- strijdkrachten op Malta. Dit heeft vrijdag het te Rome verschijnende dagblad „11 Tempo" gemeld. Het betrokken apparaat was echter vrijwel ongeschonden uit het wrak van het vliegtuig te voorschijn ge komen, tot grote opluchting van de Britse militaire attaché te Rome, die met spoed naar Nettuno was geko men, aldus het Italiaanse blad. Biy- zonderheden omtrent de aard van het apparaat wist het blad niet te ge ven. De Britse admiraliteit heeft vrij dag verklaard, dat er zich aan boord van het verongelukte toestel inder daad een geheim apparaat bevond. Over de aard van het apparaat wil de de woordvoerder van de Britse admiraliteit zich niet uitlaten. Volgens de Amerikaanse com missie voor atoomenergie is in de Sowjet-Unie de zevende grote kern ontploffing sedert de hervatting 13' proeven op 30 september teweegge bracht. In totaal zijn sedert genoem de datum dertien ontploffingen waargenomen. Men vreest, dat vrijdag nabij Radjahmoendry in Oost-India 2! personen, voor het merendeel vrou wen en kinderen, zijn verdronken, doordat een motorboot, waarmee zij over de rivier de Godavari voeren, tijdens een storm omsloeg. Radio Vaticana en de Pauskeuze Radio-Vaticana heeft vrijdagavond bekend gemaakt, dat er 13 rechts- streekse radioverbindingen tussen Vaticaanstad en de Europese landen, de V. S. en Canada zullen worden in geschakeld, en wel twee maal per dag, als men de resultaten van de stemmingen voor de verkiezing van een nieuwe Paus verwacht. De uitzendingen zullen vermoede lijk beginnen om 11 uur en 17 uur Ned. tijd. Sowjet-Russische patrouillevaar tuigen hadden in mei j.l. een aantal Japanse vissersvaartuigen, die ervan beschuldgd werden in door de Sow- jet-autoriteiten tot territoriale wate ren verklaard zeegebied te hebben gevist, opgebracht; de 122 vissers die de boten bemanden, werden gevan gen gezet. Dezer dagen werden zij vrijgelaten en in de haven van Moji op het eiland Kioesjieo, ontscheept. De te rugkeer in hun vaderland had echter een verrassend trekje: de vissers ver lieten. rode vlaggen zwaaiend, en anti-regeringsleuzen roepend, hun schip. Tegenover Japanse verslaggevers, die meer wilden weten van deze merkwaardige verandering in gees tesgesteldheid, verklaarden zij dat het zitting hebbende kabinet-Kisji, een „reactionaire en Amerikaans ge zinde regering", niet deugde. De toedracht werd echter pas ge heel duidelijk, toen de vissers vertel den, dat zij elke dag van hun verblijf in China vijf uur onderricht in de communistische leerstellingen hadden ontvangen SCHILDERIJEN COLLECTIE REG- NAULT BRACHT 1,3 MILJOEN OP. De veiling van de schilderijen uit de collectie Regnault is ten einde. Het totaal heeft een bedrag van 1,3 miljoen gulden opgebracht. De eer ste dag werd voor 940.000 verkocht, de tweede dag voor 360.000. Het tweede deel van de collectie Regnault, bestaande uit tekeningen, grafiek en boeken, zal binnenkort onder de hamer komen. Reactie uit Moskou „Literatoernaja Gazeta" het of ficiële Russische orgaan voor letter kunde heeft vrijdag de toekenning van de Nobelprijs voor letterkunde aan de Russische schrijver Boris Pas ternak een „vijandige politieke daad" genoemd zo meldt Tass. Dit is het eerste Russische com mentaar op Pasternaks bekroning. Het blad zegt, dat deze bekroning „bedoeld is om de koude oorlog tegen de Sowjet-Unie, het Sowjetbewind en de ideeën van het alles overwinnende socialisme" aan te wakkeren. Het artikel was getiteld „een pro vocatieve stap van de internationale reactie". Het blad noemde de bewoor dingen, waarin de bekroning was ge steld „huichelachtig en doortrokken van leugens". De kapitalistische pers tracht zelfs het feit niet te verbergen, dat deze uitbarsting van de conser vatieve Zweedse literatoren uitgelokt is door één ding, n.l. de publikatie van Pasternaks roman „dr. Zjivago" in een aantal kapitalistische landen, daar al zijn overige werken bijna on bekend zyn in het westen, zo zegt het blad. („Dr. Zjivago" is niet in de Sowjet- Unie verschenen). De academie heeft de prijs toegekend voor een „artis tiek smerig en boosaardig werk, dat vol staat met haatuitbarstingen tegen het socialisme", aldus het blad, dat hierbij aantekent, dat de auteur geen verwantschap heeft met de grote tra dities van het Russische proza. In Rusland afgewezen. .Literatoernaja Gazeta" publiceer- Tweedie de verstikkingsdood in de ogen zagen ~r 1 In een kolenmijn van de „Cumberland Railway and Coal Company" te Springhill in de noordwestelijke Canadese provincie Nieuw Schotland heeft zich na een hevige ondergrondse trilling een instorting voorgedaan, waardoor tientallen mijnwerkers van de buitenwereld zijn afgesneden. Kort na de ramp zijn grootscheepse reddingsoperaties begonnen. Deze telefoto toont links Bill Miller en rechts Don Ferguson, twee mijnwerkers die werden gered. Op de besmeurde en vermoeide gez ichten zijn nog de tekenen van de doorgestane angst en ontzetting te lezen. de vrijdag tevens een brief van het tijdschrift „Novy Mir" aan Pasternak, waarin wordt verklaard, dat „Dr. Zji vago" in 1956 door de redactie van het bla^i is afgewezen omdat de geest van het werk „een weigering is om de socialistische revolutie te erken nen". Dr. Zjivago is de verpersoonlijking van een vastbesloten Russische intel lectueel uit de tijd van vóór de re volutie en de eerste jaren er na, een man die veel praat over het lijden van het volk doch die niet in staat is iets aan dit lijden te doen. Door het manuscript van „Dr. Zji vago" naar een Italiaanse uitgever te zenden heeft Pasternak volgens de redactie van „Novy Mir" het „meest elementaire begrip inzake eer en ge weten van een Sowjet-schrijver en Staatsburger besmeurd." Pasternak is er blij mee. „Ik ben buitengewoon blij met de Nobelprijs", zo heeft Boris Pasternak vrijdag in een vraaggesprek met journalisten van westelijke bladen verklaard. Pasternak zei, dat hij het grote nieuws woensdagavond van vrienden had vernómen, maar dat het hem nog niet officieel had bereikt. De Russische schrijver voegde hier aan toe dat hij graag naar Stockholm zou gaan om de prijs in ontvangst te enemen. „Maar ik kan hierover op het ogenblik nog niets zegen, omdat ik er nog niet officieel van in ken nis ben gesteld, dat ik de Nobelprijs heb gewonnen." Rustig weer In onze omgeving blijft een. lang zaam in betekenis afnemend gebied van hoge druk het weer beheersen. Het strekt zich nu uit-van Engeland tot over de Balkan. In de vochtige lucht, die langs de noordflank van het hogedrukgebied ons land is bin nengestroomd, bleef het de gehele nacht zwaar bewolkt. Als gevolg hier van daalde op de meeste stations de temperatuur niet beneden 10 of 11 graden. Een kleine storing, die gister middag ten zuiden van IJsland ont stond trok vanochtend met grote snelheid over Zuid-Zweden naar- het zuid-oosten. Achter deze storing stroomt polaire lucht naar het zui den. Deze lucht zal zondag ook Oost- Duitsland binnendringen. Nederland blijft gedurende het weekeinde in de zachte Oceaarilucht. In het tempera- tuurverloop komt daarom niet veel verandering, daar storingen op grote afstand van ons land voorbijtrekken, blijft het weer bovendien rustig. Een depressie, die van Canada is gekomen, is ten zuiden van Groen land snel in diepte toegenomen. Ze trekt nu naar het noord-noordoosten. Een andere depressie, ten westen van de Azoren gelegen verandert slechts weinig van plaats. „OPUS JÜSTITIAE PAX' In München heeft men een herinneringspenning geslagen bij gelegen heid van het overlijden van Zijne Heiligheid Paus Pius de twaalfde. Het ontwerp is van de beeldhouwer Eberhard Luttner. De ene zijde van de penning laat het portret van de Paus zien; de andere het wapenschild en de data 1876 en 1958. Variërend naar grootte zullen de kosten van 75 tot 750 gulden bedragen. Toespraak in Sint Pieter Volgens traditie heeft de Vaticaanse secretaris van de breven aan de vor sten", mgr. Antonion Bacci, heden ochtend in het kader van de plechtig heden ter voorbereiding van het van middag aanvangende conclaaf een op wekking tot de kardinalen gericht waarin hij de eigenschappen be schreef waarover de nieuw te kiezen Paus dient te beschikken. In zijn in de Sint Pieter gehouden Latijnse toespraak wekte mgr. Bacci de prinsen der Kerk op te bidden om voorlichting door de Heilige Geest bij het doen van hun keuze. Tevoren had de kardinaal-deken Tlsserant een plechtige mis opgedra gen. De nieuwe Paus, aldus mgr. Bacci in zijn exhortatio, moet, „in een en kel geheel zowel de Westerse als de j Oosterse Kerk omvatten en ernaar trachten met liefhebbende zorg alle verzoeken en smekingen van zijn kin deren te beantwoorden". Hij moet ,als het ware een brug zijn tussen alle volkeren ook die, welke de chris telijke godsdienst afwijzen, verachten en vervolgen". Hij moet „proberen tussen hen de ware vrede te herstel len welke de enige bron van voor spoed, rust en vooruitgang vormt". Volgens Reuters correspondent kun nen deze woorden van mgr. Bacci mo gelijk van toepassing worden geacht op de Armeense patriarch kardinaal Agagianian, die afkomstig is uit het geboorteland van wijlen Stalin en de negen miljoen katholieken van de Oosterse riten in het college van kar dinalen vertegenwoordigt. De nieuwe Paus, aldus mgr. Bacci moet niet alleen geleerd zijn en be kend met de menselijke en goddelijke wetenschappen en met diplomatie en politiek. Bovenal is er een heilige Paus nodig omdat deze van God kan verkrijgen wat natuurlijke talenten niet vermogen". Mgr. Bacci zinspeelde er ook op dat de nieuwe paus betrekkelijk jong be hoorde te zijn met het vooruitzicht op een langdurig pontificaat. (Kardi naal Agagianian is 63 jaar, kardinaal Ottaviani 68, kardinaal Siri 52, de andere kardinalen zijn bijna allen rond of over de zeventig jaar). De kardinalen, in hun rode kle ding, zaten in twee rijen in de lange abis achter het hoogaltaar van de Sint-Pietersbasiliek, elk met een priester-secretaris aan zijn voeten. In de kapel van de absis bevonden zich de leden van de garden in hun kleu rige uniformen, de pauselijke gendar mes met de bajonet op het musket, het diplomatieke corps en de aristo cratie van Rome in officieel cos- tuum. Mgr. Bacci zei dat de kardinalen een nieuwe paus gingen kiezen in een tijd vol gevaren. „In vele lan den, die.beroemd zijn om hun histo rie en culturele en wetenschappelijke voorüitgang, wordt de godsdienst het enige vaste en onwrikbare fun dament van wet en gemeenschap ofwel- vergeten of terzijde gezet of, wat nog erger is, op de onmenselijk ste wijze vervolgd". Daar worden priesters en bisschoppen en zelfs le den van- het college van kardinalen gevangen gehouden of in hun vrij heid belemmerd en de vrijheid en' de rechten van de kerk met voeten ge treden. Daarom hebben wij een Paus nodig van grote geestkracht gepaard aan een brandende liefde, een Paus dié de waarheid kan zeggen ook aan degenen die het niet willen horen, een Paus die met onwrikbare moed verzet kan bieden tegen de vijanden van God en de Kerk en die de rech ten van de christelijke en menselijke beschaving kan verdedigen, daarbij toch vergeving biedend aan allen ook degenen die het hart van ons al ler vader doen bloeden en proberen de opmars der beschaving te belem meren door de allereerste rechten van menselijke vrijheid te ontzeggen. De nieuwe Paus moet ook een her der zijn. Hij moet in zijn eigen leven op overtuigende wijze de woorden van Christus waar maken: „Ik ben de Goede Herder". Degene die tot het pausschap is verheven, aldus mgr. Bacci, behoort hij niet langer zichzelf toe, of een bepaald volk of een bepaald land, hij behoort dan alle volkeren toe tot wel ke de Katholieke Kerk zich uitstrekt of uitgaat. Kantoormachines Kantoormeubelen Firma J. M. GERDING BREESTRAAT 11 TEL. 25876 (Advertentie). Dit nummer bestaat uit 12 pagina's (Geldig van zaterdagavond tot zondagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). WEINIG WIND Overwegend droog, nevelig en zwaar bewolkt. Weinig wind. Weinig verandering in tempera tuur. 31 okt. zon op 07.31; onder 17.15; maan op 19.52; onder 10.57. Hoogwaterstanden 25 Okt. v.m. 2.n.m. 2.20. Het weer in Europa HELSINKI geheel bewolkt STOCKHOLM geheel bewolkt OSLO zwaar bewolkt KOPENHAGEN zwaar bew. ABERDEEN onbewolkt LONDEN mist AMSTERDAM geheel bewolkt BRUSSEL geheel bewolkt LUXEMBURG geheel bew. PARIJS geheel bewolkt BORDEAUX mist GRENOBLE half bewolkt NICE onbewolkt BERLIJN zwaar bewolkt FRANKFURT geheel bew. MüNCHEN ZURICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME AJACCIO MADRID MALLORCA ALGIERS mist geheel bewolkt zwaar bewolkt onbewolkt zwaar bewolkt mist licht bewolkt zwaar bewolkt onbewolkt zwaar bewolkt half bewolkt 7 C. 11 17 12 16 16 14 10 13 15 16 12 13 13 11 7 12 9 16 11 12 20 22 19 15 18 Korreltje De liefde tot het recht is bij de meeste mensen niet anders dan de vrees onrecht te zullen lijden. (La Rochefoucauld)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 1