S)e £cidie6oii^mvt
ONGEZOUTEN KRITIEK VAN
MONTGOMERY OP VER. STATEN
«Nieuwe Paus moet Westerse
en Oosterse Kerk omvatten«
Hartige woorden
Amerika verantwoordelijk
voor toestand in de wereld
Moskou gevaarlijk op econom. terrein
De mijnramp in
Nw. Schotland
»Viscount« vervoerde
geheim apparaat
Met gespoelde hersens
teruggekomen
Pasternaks Nobelprijs een
„vijandige daad"
ZATERDAG 25 OKTOBER 1958
50ste JAARGANG No. 14545
Directeur: C. M. v. HAMBRSVELD.
Hoofdredacteur L. C: J. ROOZEN
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
van
Montgomery
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
20826. Giro 103003 Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart
Franco p.p. f 8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Veldmaarschalk Montgomery, de voormalige plaatsvervangende opper
bevelhebber van de Navo in Europa, heeft vrijdag in een lezing te Londen
gezegd, dat de V. S. „grotendeels en misschien wel merendeels" verantwoor
delijk gesteld moeten worden voor de huidige toestand in de wereld.
Volgens Montgomry zou de situatie in het Midden-Oosten er heel anders
uitzien „als de V. S. de Suez-operatie niet gesaboteerd hadden en zich eer
der bij het Pact van Bagdad hadden aangesloten".
De V. S. waren altijd twee jaar achter in hun begrip voor Europa. Mont
gomery zei nog, dat de V. S. een politiek voor de V. N. blijken te hebben
en een andere politiek als hun eigen nationale belangen op het spel staan.
De V. S. steunden voormalige koloniale mogendheden in West-Europa,
maar streefden naar vernietiging van hun invloed in Afrika. Als gevolg van
de Amerikaanse politiek was een groot deel van de Nederlandse,
Franse en Britse rijken, die alle een stabiliserende factor in de na-oorlogse
periode hadden moeten zijn, ineengestort.
Montgomery is van oordeel, dat in Europa het gevaar van een totale
oorlog het geringst is, maar in Afrika en Azië het grootst. Dat Mao Tse Toeng
van communistisch China gevaarlijker wordt dan Chroesjtsjef van de
Sowjet-Unie acht Montgomery zeer wel mogelijk.
ECONOMISCHE OORLOG
Het voornaamste gevaar van de
zijde der Sowjet-unie ligt op econo
misch terrein, meende Montgomery.
Zij heeft het in de eerste plaats ge
munt op het doen ineenstorten van
de economie van de vrije wereld. De
strijd gedurende de komende tien
jaar zal politiek, economisch, finan
cieel zijn, er zal niet geschoten wor
den. En voor een dergelijke strijd is
het Westen nog lang niet gereed.
Sinds 1945 zijn wij buiten het gebied
van de Navo al in het defensief.
Naar Montgomery's mening zal de
Sowjet-unie er zich wel voor wach
ten een oorlog met kernwapens te
beginnen. Dat zou nationale zelf
moord betekenen. Maar zij zal probe
ren haar doeleinden*te bereiken met
instandhouding van haar conven
tionele strijdkrachten. Wanneer de
Navolanden zich te veel concentre
ren op kernwapens ten koste van de
conventionele betekent dat slechts
de Russen in de kaart spelen.
Vrijdagavond is officieel op een
persconferentie te Springhill in Ca
nada meegedeeld, dat er vrijwel geen
hoop meer bestaat, dat de 87 nog in
gesloten mijnwerkers levend naar bo
ven kunnen worden gebracht. Het de
finitieve aantal doden zou hierdoor 93
worden, daar er zes lijken zijn gebor
gen.
81 Mijnwerkers zijn 'gered. Zeven
tien van hen waren gewond.
Mannen van een reddingsbrigade
zeiden, dat het mijngas in de mijn
zó dicht is, dat zelfs mannen met gas
maskers er niet in kunnen doordrin
gen.
Het ongeluk is veroorzaakt door een
aardverschuiving.
Navo geen verbond.
Hierna kwam de veldmaarschalk
met zijn kritiek op de Navo zelf. We
vormen geen werkelijk verbond. Te
velen van ons zijn slechts in naam
bondgenoten. Het ontbreekt o:is aan
eenheid. Wij vormen een groep lan
den die niet in staat is tot overeen
stemming te komen over de wijze
waarop we datgene willen bereiken
waar wij heen willen.
De gehele organisatie van de Navo
is volgens Montgomery te ingewik
keld, te log en de leiding topzwaar.
Er wordt op enorme schaal geld en
inspanning verspild. Het str: tegisch
denken in de Navo is verward, vol
gens Montgomery.
Hij gaf de raad een eenvoudige or
ganisatie op te bouwen. De Navo-
raad moet de politiek bepalen en een
soort hoofddirecteur moet dit uitvoe
ren. Tevens moet de organisatie van
het opperbevel zijns inziens sterk
vereenvoudigd worden.
De „Viscount" van de Britse lucht
vaartmaatschappij B.E.A., die bij Net-
tuno is verongelukt, had een zeer be
langrijk geheim militair apparaat aan
boord, dat bestemd was voor de op
perbevelhebber van de Britse vloot-
strijdkrachten op Malta. Dit heeft
vrijdag het te Rome verschijnende
dagblad „11 Tempo" gemeld.
Het betrokken apparaat was echter
vrijwel ongeschonden uit het wrak
van het vliegtuig te voorschijn ge
komen, tot grote opluchting van de
Britse militaire attaché te Rome, die
met spoed naar Nettuno was geko
men, aldus het Italiaanse blad. Biy-
zonderheden omtrent de aard van het
apparaat wist het blad niet te ge
ven.
De Britse admiraliteit heeft vrij
dag verklaard, dat er zich aan boord
van het verongelukte toestel inder
daad een geheim apparaat bevond.
Over de aard van het apparaat wil
de de woordvoerder van de Britse
admiraliteit zich niet uitlaten.
Volgens de Amerikaanse com
missie voor atoomenergie is in de
Sowjet-Unie de zevende grote kern
ontploffing sedert de hervatting 13'
proeven op 30 september teweegge
bracht. In totaal zijn sedert genoem
de datum dertien ontploffingen
waargenomen.
Men vreest, dat vrijdag nabij
Radjahmoendry in Oost-India 2!
personen, voor het merendeel vrou
wen en kinderen, zijn verdronken,
doordat een motorboot, waarmee zij
over de rivier de Godavari voeren,
tijdens een storm omsloeg.
Radio Vaticana
en de Pauskeuze
Radio-Vaticana heeft vrijdagavond
bekend gemaakt, dat er 13 rechts-
streekse radioverbindingen tussen
Vaticaanstad en de Europese landen,
de V. S. en Canada zullen worden in
geschakeld, en wel twee maal per
dag, als men de resultaten van de
stemmingen voor de verkiezing van
een nieuwe Paus verwacht.
De uitzendingen zullen vermoede
lijk beginnen om 11 uur en 17 uur
Ned. tijd.
Sowjet-Russische patrouillevaar
tuigen hadden in mei j.l. een aantal
Japanse vissersvaartuigen, die ervan
beschuldgd werden in door de Sow-
jet-autoriteiten tot territoriale wate
ren verklaard zeegebied te hebben
gevist, opgebracht; de 122 vissers die
de boten bemanden, werden gevan
gen gezet.
Dezer dagen werden zij vrijgelaten
en in de haven van Moji op het
eiland Kioesjieo, ontscheept. De te
rugkeer in hun vaderland had echter
een verrassend trekje: de vissers ver
lieten. rode vlaggen zwaaiend, en
anti-regeringsleuzen roepend, hun
schip.
Tegenover Japanse verslaggevers,
die meer wilden weten van deze
merkwaardige verandering in gees
tesgesteldheid, verklaarden zij dat
het zitting hebbende kabinet-Kisji,
een „reactionaire en Amerikaans ge
zinde regering", niet deugde.
De toedracht werd echter pas ge
heel duidelijk, toen de vissers vertel
den, dat zij elke dag van hun verblijf
in China vijf uur onderricht in de
communistische leerstellingen hadden
ontvangen
SCHILDERIJEN COLLECTIE REG-
NAULT BRACHT 1,3 MILJOEN OP.
De veiling van de schilderijen uit
de collectie Regnault is ten einde.
Het totaal heeft een bedrag van 1,3
miljoen gulden opgebracht. De eer
ste dag werd voor 940.000 verkocht,
de tweede dag voor 360.000.
Het tweede deel van de collectie
Regnault, bestaande uit tekeningen,
grafiek en boeken, zal binnenkort
onder de hamer komen.
Reactie uit Moskou
„Literatoernaja Gazeta" het of
ficiële Russische orgaan voor letter
kunde heeft vrijdag de toekenning
van de Nobelprijs voor letterkunde
aan de Russische schrijver Boris Pas
ternak een „vijandige politieke daad"
genoemd zo meldt Tass.
Dit is het eerste Russische com
mentaar op Pasternaks bekroning.
Het blad zegt, dat deze bekroning
„bedoeld is om de koude oorlog tegen
de Sowjet-Unie, het Sowjetbewind en
de ideeën van het alles overwinnende
socialisme" aan te wakkeren.
Het artikel was getiteld „een pro
vocatieve stap van de internationale
reactie". Het blad noemde de bewoor
dingen, waarin de bekroning was ge
steld „huichelachtig en doortrokken
van leugens". De kapitalistische pers
tracht zelfs het feit niet te verbergen,
dat deze uitbarsting van de conser
vatieve Zweedse literatoren uitgelokt
is door één ding, n.l. de publikatie van
Pasternaks roman „dr. Zjivago" in
een aantal kapitalistische landen,
daar al zijn overige werken bijna on
bekend zyn in het westen, zo zegt het
blad.
(„Dr. Zjivago" is niet in de Sowjet-
Unie verschenen). De academie heeft
de prijs toegekend voor een „artis
tiek smerig en boosaardig werk, dat
vol staat met haatuitbarstingen tegen
het socialisme", aldus het blad, dat
hierbij aantekent, dat de auteur geen
verwantschap heeft met de grote tra
dities van het Russische proza.
In Rusland afgewezen.
.Literatoernaja Gazeta" publiceer-
Tweedie de verstikkingsdood in de ogen zagen
~r 1
In een kolenmijn van de „Cumberland Railway and Coal Company" te Springhill in de noordwestelijke
Canadese provincie Nieuw Schotland heeft zich na een hevige ondergrondse trilling een instorting voorgedaan,
waardoor tientallen mijnwerkers van de buitenwereld zijn afgesneden. Kort na de ramp zijn grootscheepse
reddingsoperaties begonnen. Deze telefoto toont links Bill Miller en rechts Don Ferguson, twee mijnwerkers
die werden gered. Op de besmeurde en vermoeide gez ichten zijn nog de tekenen van de doorgestane angst en
ontzetting te lezen.
de vrijdag tevens een brief van het
tijdschrift „Novy Mir" aan Pasternak,
waarin wordt verklaard, dat „Dr. Zji
vago" in 1956 door de redactie van
het bla^i is afgewezen omdat de geest
van het werk „een weigering is om
de socialistische revolutie te erken
nen".
Dr. Zjivago is de verpersoonlijking
van een vastbesloten Russische intel
lectueel uit de tijd van vóór de re
volutie en de eerste jaren er na, een
man die veel praat over het lijden
van het volk doch die niet in staat
is iets aan dit lijden te doen.
Door het manuscript van „Dr. Zji
vago" naar een Italiaanse uitgever te
zenden heeft Pasternak volgens de
redactie van „Novy Mir" het „meest
elementaire begrip inzake eer en ge
weten van een Sowjet-schrijver en
Staatsburger besmeurd."
Pasternak is er blij mee.
„Ik ben buitengewoon blij met de
Nobelprijs", zo heeft Boris Pasternak
vrijdag in een vraaggesprek met
journalisten van westelijke bladen
verklaard.
Pasternak zei, dat hij het grote
nieuws woensdagavond van vrienden
had vernómen, maar dat het hem
nog niet officieel had bereikt.
De Russische schrijver voegde hier
aan toe dat hij graag naar Stockholm
zou gaan om de prijs in ontvangst te
enemen. „Maar ik kan hierover op
het ogenblik nog niets zegen, omdat
ik er nog niet officieel van in ken
nis ben gesteld, dat ik de Nobelprijs
heb gewonnen."
Rustig weer
In onze omgeving blijft een. lang
zaam in betekenis afnemend gebied
van hoge druk het weer beheersen.
Het strekt zich nu uit-van Engeland
tot over de Balkan. In de vochtige
lucht, die langs de noordflank van
het hogedrukgebied ons land is bin
nengestroomd, bleef het de gehele
nacht zwaar bewolkt. Als gevolg hier
van daalde op de meeste stations de
temperatuur niet beneden 10 of 11
graden. Een kleine storing, die gister
middag ten zuiden van IJsland ont
stond trok vanochtend met grote
snelheid over Zuid-Zweden naar- het
zuid-oosten. Achter deze storing
stroomt polaire lucht naar het zui
den. Deze lucht zal zondag ook Oost-
Duitsland binnendringen. Nederland
blijft gedurende het weekeinde in de
zachte Oceaarilucht. In het tempera-
tuurverloop komt daarom niet veel
verandering, daar storingen op grote
afstand van ons land voorbijtrekken,
blijft het weer bovendien rustig.
Een depressie, die van Canada is
gekomen, is ten zuiden van Groen
land snel in diepte toegenomen. Ze
trekt nu naar het noord-noordoosten.
Een andere depressie, ten westen van
de Azoren gelegen verandert slechts
weinig van plaats.
„OPUS JÜSTITIAE PAX'
In München heeft men een herinneringspenning geslagen bij gelegen
heid van het overlijden van Zijne Heiligheid Paus Pius de twaalfde. Het
ontwerp is van de beeldhouwer Eberhard Luttner. De ene zijde van de
penning laat het portret van de Paus zien; de andere het wapenschild en
de data 1876 en 1958. Variërend naar grootte zullen de kosten van 75 tot
750 gulden bedragen.
Toespraak in Sint Pieter
Volgens traditie heeft de Vaticaanse
secretaris van de breven aan de vor
sten", mgr. Antonion Bacci, heden
ochtend in het kader van de plechtig
heden ter voorbereiding van het van
middag aanvangende conclaaf een op
wekking tot de kardinalen gericht
waarin hij de eigenschappen be
schreef waarover de nieuw te kiezen
Paus dient te beschikken.
In zijn in de Sint Pieter gehouden
Latijnse toespraak wekte mgr. Bacci
de prinsen der Kerk op te bidden om
voorlichting door de Heilige Geest bij
het doen van hun keuze.
Tevoren had de kardinaal-deken
Tlsserant een plechtige mis opgedra
gen.
De nieuwe Paus, aldus mgr. Bacci
in zijn exhortatio, moet, „in een en
kel geheel zowel de Westerse als de j
Oosterse Kerk omvatten en ernaar
trachten met liefhebbende zorg alle
verzoeken en smekingen van zijn kin
deren te beantwoorden". Hij moet
,als het ware een brug zijn tussen
alle volkeren ook die, welke de chris
telijke godsdienst afwijzen, verachten
en vervolgen". Hij moet „proberen
tussen hen de ware vrede te herstel
len welke de enige bron van voor
spoed, rust en vooruitgang vormt".
Volgens Reuters correspondent kun
nen deze woorden van mgr. Bacci mo
gelijk van toepassing worden geacht
op de Armeense patriarch kardinaal
Agagianian, die afkomstig is uit het
geboorteland van wijlen Stalin en de
negen miljoen katholieken van de
Oosterse riten in het college van kar
dinalen vertegenwoordigt.
De nieuwe Paus, aldus mgr. Bacci
moet niet alleen geleerd zijn en be
kend met de menselijke en goddelijke
wetenschappen en met diplomatie en
politiek. Bovenal is er een heilige
Paus nodig omdat deze van God kan
verkrijgen wat natuurlijke talenten
niet vermogen".
Mgr. Bacci zinspeelde er ook op dat
de nieuwe paus betrekkelijk jong be
hoorde te zijn met het vooruitzicht
op een langdurig pontificaat. (Kardi
naal Agagianian is 63 jaar, kardinaal
Ottaviani 68, kardinaal Siri 52, de
andere kardinalen zijn bijna allen
rond of over de zeventig jaar).
De kardinalen, in hun rode kle
ding, zaten in twee rijen in de lange
abis achter het hoogaltaar van de
Sint-Pietersbasiliek, elk met een
priester-secretaris aan zijn voeten. In
de kapel van de absis bevonden zich
de leden van de garden in hun kleu
rige uniformen, de pauselijke gendar
mes met de bajonet op het musket,
het diplomatieke corps en de aristo
cratie van Rome in officieel cos-
tuum.
Mgr. Bacci zei dat de kardinalen
een nieuwe paus gingen kiezen in
een tijd vol gevaren. „In vele lan
den, die.beroemd zijn om hun histo
rie en culturele en wetenschappelijke
voorüitgang, wordt de godsdienst
het enige vaste en onwrikbare fun
dament van wet en gemeenschap
ofwel- vergeten of terzijde gezet of,
wat nog erger is, op de onmenselijk
ste wijze vervolgd". Daar worden
priesters en bisschoppen en zelfs le
den van- het college van kardinalen
gevangen gehouden of in hun vrij
heid belemmerd en de vrijheid en' de
rechten van de kerk met voeten ge
treden. Daarom hebben wij een Paus
nodig van grote geestkracht gepaard
aan een brandende liefde, een Paus
dié de waarheid kan zeggen ook aan
degenen die het niet willen horen,
een Paus die met onwrikbare moed
verzet kan bieden tegen de vijanden
van God en de Kerk en die de rech
ten van de christelijke en menselijke
beschaving kan verdedigen, daarbij
toch vergeving biedend aan allen
ook degenen die het hart van ons al
ler vader doen bloeden en proberen
de opmars der beschaving te belem
meren door de allereerste rechten
van menselijke vrijheid te ontzeggen.
De nieuwe Paus moet ook een her
der zijn. Hij moet in zijn eigen leven
op overtuigende wijze de woorden
van Christus waar maken: „Ik ben de
Goede Herder".
Degene die tot het pausschap is
verheven, aldus mgr. Bacci, behoort
hij niet langer zichzelf toe, of een
bepaald volk of een bepaald land, hij
behoort dan alle volkeren toe tot wel
ke de Katholieke Kerk zich uitstrekt
of uitgaat.
Kantoormachines
Kantoormeubelen
Firma J. M. GERDING
BREESTRAAT 11 TEL. 25876
(Advertentie).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
(Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
WEINIG WIND
Overwegend droog, nevelig en
zwaar bewolkt. Weinig wind.
Weinig verandering in tempera
tuur.
31 okt. zon op 07.31; onder 17.15;
maan op 19.52; onder 10.57.
Hoogwaterstanden
25 Okt. v.m. 2.n.m. 2.20.
Het weer in Europa
HELSINKI geheel bewolkt
STOCKHOLM geheel bewolkt
OSLO zwaar bewolkt
KOPENHAGEN zwaar bew.
ABERDEEN onbewolkt
LONDEN mist
AMSTERDAM geheel bewolkt
BRUSSEL geheel bewolkt
LUXEMBURG geheel bew.
PARIJS geheel bewolkt
BORDEAUX mist
GRENOBLE half bewolkt
NICE onbewolkt
BERLIJN zwaar bewolkt
FRANKFURT geheel bew.
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
mist
geheel bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
mist
licht bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
half bewolkt
7 C.
11
17
12
16
16
14
10
13
15
16
12
13
13
11
7
12
9
16
11
12
20
22
19
15
18
Korreltje
De liefde tot het recht is bij de
meeste mensen niet anders dan de
vrees onrecht te zullen lijden.
(La Rochefoucauld)