S)e Coid^Soii^aiit Mao's kanonnen verstoren Dulles'MI^rSe vredesmissie Dulles' koude douche BOVEN DE NOORDPOOL Dulles vloog juist over de Noordpool CHINEES SPEL Zaterdagavond begint het Conclaaf Militaire staatsgreep in Thailand Boedapest zet bisschop af De officiële rouw in Vaticaan besloten Medische raad wil prof. Galeazzi Lisi straffen weer DINSDAG 21 OKTOBER 1958 50ste JAARGANG No. 14541 Directeur: C. M. v. HAMEHSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. BUREAUX: PAPENGRACHT 32 20826. Giro 103003 Abonnemenspr. f 0.59 p-W., f 2.55 p.mnd., f7.50 p. kwart. Na telefoon met Eisenhower door naar Taipeh De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Foster Dulles is van morgen op Formosa aangekomen voor besprekingen met Tsjang Kai Sjek. Volgens de plannen zal het bezoek van Dulles aan Taipeh (de Formosaanse hoofdstad) drie dagen duren. Het is de bedoeling van Dulles te spreken over de mogelijkheid van herstel van de vrede in de Straat van Formosa, doch de hervatting van de beschieting op Quemoy heeft deze plannen in duigen doen vallen. Dulles bevond zich juist op weg van Engeland via de Noordpool naar Tokio, toen hij het nieuws vernam van het hernieuwde vuren op Quemoy. Zodra te Fairbanks in Alaska een tussenlanding was gemaakt, belde Dulles president Eisenhower op. De beide staatslieden hadden daarop een telefonisch onderhoud van een kwartier. Het resultaat was, dat Eisenhower Dulles verzocht om zijn reis naar Formosa toch maar voort te zetten. GESPREK KREEG ANDERE INHOUD Dulles, die met 19 saluutschoten werd ontvangen, verklaarde dat het initiatief tot het overleg krachtens bet verdrag van wederzijdse verde diging tussen de V. S. en nationalis tisch China was uitgegaan van president Tsjang Kai Sjek en dat hij blij was op de uitnodiging te kunnen ingaan. Onze besprekingen hebben HET DOOR DE communistische Chinezen twee weken geleden plotseling afgekondigde bestand in de Straat van Formosa aanvankelijk voor één week en daarna met veer tien dagen verlengd is maandag weer door hen ingetrokken, met het gevolg, dat de schietpartij op het eilandje Quemoy opnieuw is begon nen. De rode Chinezen hadden als voor waarde voor het bestand genoemd, dat eventuele bevoorradingen van uit Formosa niet door de Amerikaanse oorlogsschepen mochten worden be geleid. Zondag schijnt dat toch ge- 0 beurd te zijn en dat is door Pe king aangegrepen als motief om het bestand voortijdig in te trek ken. De Amerikanen en op hun voet spoor het gehele Westen waren door de afkondiging van het bestand blij verrast geweest; men koesterde de hoop, dat Mao Tse Toeng redelijk was geworden en dat hij niet onge negen was om eens te praten. Minis ter Dulles had al laten doorscheme ren, dat het voor hem eventueel een koud kunstje zou zijn om Tsjang Kai Sjek op Formosa te bewegen Quemoy te ontruimen. Maar Mao bromde te rug, dat er niets te onderhandelen viel met de Amerikanen, want Ame rika had met het gehele geval niets te maken. Als er met de Amerikanen gesproken zou worden, dan alleen over de beste manier van een zo snel mogelijke aftocht naar huis. Nu houden de Chinezen wel eens meer praatjes voor de vaak, die meer bestemd zijn voor binnenlands ge bruik, en daarom wist men niet of Mao ook werkelijk bedoelde wat hij zei. Alleen de nationalistische Chine zen op Formosa wisten hun rasgeno ten van het vasteland op de juiste waarde te taxeren. Zij verklaarden helemaal niet in genomen te zijn met dat bestand, want zij waren van mening, dat Pe king er heel andere bedoelingen mee had dan het voorgaf. Als motief was nl. opgegeven, dat men om redenen van menslievendheid jegens de be volking een adempauze had toege staan. Op Formosa wees men erop, dat de communisten, evenals destijd3 bij de strijd op het Chinese vasteland, een (tijdelijke) staking der vijande lijkheden altijd ter bevordering van twee doeleinden .aankondigden, na melijk voor de aanvoer van voorra den en ammunitie en ter verwarring van de geestesgesteldheid van de te genstander. Nu de beschieting weer begonnen was, waren de nationalisten zo zei men opgelucht, want de thans weer gebleken trouweloosheid van de communisten was terechtertrjd los gekomen. Vandaag is nl. de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken op Formosa aangekomen en in Taipeh (Formosa's hoofdstad) was men bang, dat Dulles druk op Tsjang Kai Sjek zou willen gaan uitoefenen om maar toe te geven. Als Dulles dat van plan was, is hij nu wel anders gaan den ken, meent men. Dat is inderdaad zo; Dulles heeft zelf verklaard, dat de besprekingen op Formosa nu wel een enigszins an dere inhoud zouden krijgen. Maar in Amerika heeft men ook nu nog de deur niet dicht gesmeten en de hoop uitgesproken, dat dit hernieuwde vu ren op Quemoy niet van lange duur zal zijn. Het is een politiek spelletje, dat op z'n Chinees gespeeld wordt. niet het sluiten van een nieuw ver drag ten doel, maar wij hopen door een diepgaand heronderzoek onze be trekkingen van wederzijds vertrou wen, die een geweldige waarde voor alle volkeren der vrije wereld heb ben, te verstevigen, aldus de minis ter. Dulles zei, naar Taipeh gereisd te zijn om een „vredesopdracht" te ver vullen. Hij voegde er aan toe, dat het duidelijk is, dat als de communisten hun beschietingen hervatten om po litieke doeleinden te bereiken, de ge sprekken die hij met generaal Tsjang zal voeren, niet de omvang en het karakter kunnen hebben, die zij ge had zouden kunnen hebben als er rog een bestand ware geweest. „Niettemin geloof ik, dat onze ge sprekken nuttig kunnen zijn", aldus Dulles. Hij sprak de hoop uit, dat de hervatting van het bombardement slechts van korte duur zal zijn en dat de wereld .,de ernstige gevolgen van de communistische volharding in agressie'' bespaard zullen blijven. De perschef van het Witte Huis te Washington, Hagerty, heeft op een persconferentie eraan herinnerd, dat president Eisenhower en generaal Tsjang Kai Sjek van nationalistisch China de hoop gekoesterd hadden, dat de onderbreking der vijandelijk heden in de Straat van Formosa de gelegenheid zou bieden de zaak van de vrede in het betrokken gebied te bevorderen. President Eisenhower en generaal Tsjang waren het er beiden ook over eens, dat het bezoek van Dulles aan Formosa nuttig zou zijn als vredesmissie. „Ondanks het bombardement van vanmorgen door de Chinese commu nisten hopen de president en minister Dulles, dat de beschieting van korte duur zal zijn en dat de vrede in dat gebied zal worden hersteld", zo zei Hagerty nog. In antwoord op het Russische voor stel de aanstaande conferentie te Ge- nève over het stopzetten van kern proeven te doen houden door minis ters van Buitenlandse Zaken hebben Engeland en de Ver. Staten gisteren geantwoord dat de voorbereidende fasen van de conferentie in ieder ge val niet door hun ministers zullen worden bijgewoond. In de Amerikaanse nota staat dat minister Dulles bereid zou zijn de besprekingen mee te maken, als de onderhandelingen op lager plan goed zouden verlopen. Volgens de Britse nota zouden de ministers van Buitenlandse Zaken in de kritieke fasen van de conferentie eraan kunnen deelnemen. In de Amerikaanse nota staat dat de V. S. hopen, dat de besprekingen die op 31 oktober in Genève moeten beginnen eventueel zullen leiden tot het definitieve stopzetten van alle atoomwapen-proefnemingen. Kard. Tien komt in het gips Kardinaal Tien wordt donderdag avond per vliegtuig in Rome ver wacht voor deelneming aan het Con claaf. De kardinaal, die twee maan den geleden ernstig werd gewond bij een auto-ongeluk, ligt thans nog in een ziekenhuis in Bonn. De behande lende geneesheren hebben de nodige voorbereidingen voor de reis getrof fen en de rechterarm en de helft van de borst in het gips gezet. De kardinaal heeft de behandeling goed doorstaan. Van de artsen hangt het echter af of kardinaal Tien don derdag inderdaad met het vliegtuig zal vertrekken. Indien hij toestem ming van de behandelende medici krijgt, zal het de eerste maal zijn. dat een Chinees aan een Conclaaf deelneemt. Van de 54 kardinalen worden er 52 op het Conclaaf verwacht. Kard- Tegen communistische bedreiging Maarschalk Sarit Thanarat, opper bevelhebber van de strijdkrachten, heeft zich meester gemaakt van de macht in Thailand. Sarit heeft verklaard, dat de machts-overneming noodzakelijk was om de ernstige communistische drei ging in en buiten het land het hoofd te bieden en de constitutionele mo narchie te bewaren. Hij verklaarde de steun van de afgetreden regering te hebben. Later werd een communiqué uitge geven, waarin wordt gezegd, dat de revolutionaire partij van plan is de grondwet te herzien en dat daarom de huidige grondwet buiten werking is verklaard. Ook is de ontbinding van de nationale vergadering bekend gemaakt. Sarit is pas vrijdag in Bangkok te ruggekeerd van een verblijf van drie maanden in Engeland om te herstel len van een operatie. Hij heeft kort geleden beleefdheidsbezoeken ge bracht aan premier Macmillian en aan Selwyn Lloyd, de minister van Buitenlandse Zaken. De premier van Thailand generaal Thanon en zijn ministers zijn afge treden. Thanon was in januari in functie getreden na een algemene verkiezing. Daarvoor had een vreed zame staatsgreep van Sarit een einde gemaakt aan een lange periode, waarin maarschalk Piboel Songgram Ha marht in hanripn aH JSnarey naai Mindszenty en de Zuidslavische kardinaal Stepinac heeft men te Rome afgeschreven. De 44 kardinalen, die zich reeds te Rome bevinden, hebben maandag besloten, dat zij zaterdag om 18.00 in Conclaaf zullen gaan. De eerste stem ming zal zondagochtend worden ge houden. Om alle misverstand te voorkomen zal men bij de komende stemmingen in het Conclaaf, wan-eer een stem ming nog niet tot resultaat heeft ge leid, behalve wat vochtig stroo ook een chemische substantie toevoegen aan de te verbranden stembriefjes, waardoor de uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel opstijgende rook terstond duidelijk zwart zal zijn. Het is namelijk wel voorgekomen, dat de rook van het stroovuur eerst wit was en pas geleidelijk aan zwart werd. waardoor voorbarig de indruk werd gewekt, dat er reeds een Paus was gekozen. de macht in handen ad. MOLOTOF ZOEK. Dr Robert Rupen, een deskundige op Aziatisch gebied van de universi teit van N.-Carolina, die van een reis naar Mongolië is teruggekeerd, heeft gezegd dat Molotof, de vroegere Sowj et-Russische minister van bui tenlandse zaken, die ambassadeur in Buiten-Mongolië werd, in geen drie maanden meer in de hoofdstad van Buiten-Mongolië, Oelan Bator, is ge zien. In Mongolië zelf zou men niet weten waar hij vertroeft. De Hongaarse presidentiële raad heeft „het ontslag aanvaard" van bis schop Endrey, apostolisch delegaat van het bisdom Esztergom, de vroe gere zetel van kardinaal Mindszenty. Berichten, dat Endrey huisarrest zou zijn opgelegd, werden door Hon gaarse kerkelijke instanties ontkend. De bisschop zou „voor onbepaalde tjjd een vakantie genieten". Volgens welingelichte kringen zou adrey op non-actief zijn gesteld, omdat hij geweigerd had zijn goed keuring te hechten aan een benoe- mingslijst van de regering welgezin de priesters. Ontploffing op tankboot Bij een ontploffing op de 17.490 ton metende Britse tankboot „Stanvac Japan", in de Arabische Zee, zijn gis teren vermoedelijk twintig van de 70 bemanningsleden om het leven ge komen. De bemanning bestond uit 16 Zondagmorgen is in de St. Pieter te Rome de laatste r equieramis gehouden voor de zielerust van Zijne Heilig heid Paus Pius de twaalfde. Foto: veertig kardinalen va n het „College", vijftig bisschoppen, en diplomatieke vertegenwoordigers uit 53 landen woonden de mis bij, t erwijl miljoenen mensen in de gehele wereld door de televisie in staat werden g esteld de dienst te volgen. Franco p.p. f 8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Uil hel Vaticaan geweerd De medische raad van Rome heeft maandagavond besloten disciplinaire maatregelen tegen de lijfarts van de Paus, Galeazzi Lisi, te treffen. De raad maakte bekend, dat Lisi twintig dagen tijd heeft om te antwoorden op de beschuldigingen, die tegen hem zijn uitgebracht. Naar het Vaticaan meedeelt, is prof. Galeazzi Lisi afgetreden als di recteur van de Vaticaanse gezond heidsdienst. Volgens inlichtingen van Vaticaan se zijde heeft de pauselijke gendar merie order gekregen, dokter Lisi niet op Vaticaans grondgebied toe te laten. Dokter Lisi vervulde ook de func tie van eerste géneesheer /an de Pa- latijnse garde. De „Messagero" maakt er gewag van, dat men als gevolg van het ge beurde met dokter Galeazzi Lisi ook de positie van diens broer, vertrou- wensarchitect van wijlen Paus Pius XII en thans leider van net werk voor de inrichting van het Conclaaf, als zeer precair beschouwt. In een gesprek met het Milanese blad „II Giorno" heeft prof. Galeazzi Lisi, ontkend dat hij zich aan ver raad zou hebben schuldig gemaakt. Hij zei, dat h(j een impuls heeft ge volgd en zijn onthullingen over de laatste levensdagen van de Paus ze ker niet uit winstbejag heeft gedaan. Op de vraag, waarom hij de doods strijd van de Paus op zulk een rea listische wijze had weergegeven, zei Britse officieren en 54 Indische ma trozen. De vijftig overlevenden, van wie er enkele zwaar gewond zijn, werden aan boord genomen van het Pana mese schip „Patricia". Bij de ramp kwamen tien Britse officieren, onder wie de kapitein, en tien Indische matrozen om. De ontploffing had midscheeps plaats, het gehele middenschip, waar op zich de brug bevond, is verwoest. Sneeuw in de Alpen In de afgelopen twee dagen is in de Oostenrijkse Alpen meer dan twee meter sneeuw gevallen. Als gevolg hiervan is bij de Solstein hut op 1.804 meter hoogte ten Noorden van Innsbruck, een groep van 16 perso nen van de buitenwereld afgesloten. Het zijn vermoedelijk twaalf leden van de Oostenrijkse Alpenreddings dienst en het gezin van de waard van de hut. De reddingswerkzaam heden worden bemoeilijkt doordat er gevaar voor lawines bestaat. PROF. GALEAZZI LISI de dokter, dat hij de gebeurtenissen heeft verteld in de vaktaal waaraan hij gewend is. Hij was de overleden Paus zeer toegenegen. „Als er iemand verraden is, aldus prof. Galeazzi Lisi, ben ik het. Men heeft mij wel veel beloofd, maar ik heb nog geen cent ontvangen". „II Giorno" tekent hierbij tussen haak jes aan, dat de professor enkele da gen geleden aan een redacteur van het blad een chèque van zes miljoen francs heeft getoond, die hij ontvan gen had van een buitenlands week blad, zeggende dat hij een dollar per woord had gekregen, juist als Mus solini. Dit nummer bestaat uit 8 pagina's Vrij zacht Maandagavond bereikte een warm- tefront ons land, dat daarna in zuid oostelijke richting verder wegtrok. Dit ging vergezeld van enige lichte regen. Achter het front stroomde met een in kracht toegenomen wind zach te lucht binnen, waarin de tempera- timen waarden van ongeveer 14 gra den bereikten. Ongeveer 400 km ten zuidwesten van Engeland bevindt zich nog steeds het centrum van een omvangrijk hogedrukgebied. De hoogste luchtdruk bedraagt in het centrum meer dan 1035 mb. Aan zijn noordflank beweegt zich een storing langs het koufront tussen IJsland en Schotland door naar de Noorse kust. Er zijn tekenen, dat het hogedrukge bied in omvang kleiner wordt, waar door de oceaandepressies een zuide lijker koers gaan volgen. Morgen blijven we in de zachte lucht met over het algemeen veel bewolking en plaatselijk nog wat regen. De wind handhaaft zich in de noord- westhoek. (Geldig van dinsdagavond tot woensdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). DEZELFDE TEMPERATUREN Veel bewolking met af en toe wat regen. Matige, nu en dan krachtige noordwestelijke wind en weinig verandering in tem peratuur. 22 okt. zon op 07.15; onder 17.33; maan op 15.29; onder 01.46. Hoogwaterstanden 22 Okt. v.m. 11.40; n.m. 12.15. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: max. temp. weer gisteren HELSINKI half bewolkt 3 C. STOCKHOLM licht bewolkt 5 OSLO onb.'wolkt 7 KOPENHAGEN zwaar bew. 10 ABERDEEN licht bewolkt 14 LONDEN geheel bewolkt 16 AMSTERDAM geheel bew. 13 BRUSSEL regen 14 LUXEMBURG regen 11 PARIJS geheel bewolkt 13 BORDEAUX mist 16 GRENOBLE zwaar bewolkt 8 NICE onbewolkt 15 BERLIJN regen 8 FRANKFORT regen 12 MüNCHEN regen 6 ZüRICH regen 8 GENèVE zwaar bew. 8 LOCARNO half bewolkt 14 WENEN regen 6 INNSBRUCK regen 3 ROME onbewolkt AJACCIO licht bewolkt 19 MADRID onbewolkt 20 MALLORCA zwaar bewolkt 19 ALGIERS licht bewolkt 20 Korreltje Om zijn doel te bereiken, citeert de duivel zelfs uit de Schrift. (William Shakespeare).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 1