S)e Êeidie0on^cmt Recalcitrant comité roept op tot staking Ondanks verbod van generaal Salan Reactie op vertrek van politieke kolonels Amerika toont eerste ruimtevliegtuig man aan boord Met 'n Storm zweept het zeewater op Koninklijke missie naar Rome Noors schip in nood DONDERDAG 16 OKTOBER 1958 50ste JAARGANG No. 14537 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Teleurgestelde Algerijnen BUREAUX: PAPENGRACHT 32 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart. Franco p.p. Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1-50 Het Comité voor openbaar welzijn voor geheel Algerie en de Sahara heeft de bevolking opgeroepen donderdagmiddag om 15.00 uur (Ned. tijü) te demonstreren op het plein voor het regeringsgebouw te Algiers. Tevens besloot het tot het uitroepen van een algemene staking op dat tijdstip. De burgerlijke leden van het comité zijn verbolgen over de jongste order van premier De Gaulle, dat de militairen in Algerië zich uit politieke organisaties moeten terugtrekken. De opperbevelhebber der Franse strijdkrachten in Algerië, generaal Raoel Salan, die tevens de hoogste burgerlijke gezagsdrager in dit Franse gebiedsdeel is, heeft de algemene staking verboden. Generaal Salan, die woensdagavond uit Parijs, waar hij besprekingen met premier De Gaulle had gevoerd, te Algiers is teruggekeerd, verklaarde geen oproep tot staking te kunnen dulden. Het comité heeft echter verklaard zijn oproep voor een algemene staking te handhaven. GENERAAL MASSU Onder deze omstandigheden heb- WAARSCHUWT ben de voorgenomen betogingen niet alleen geen doel, doch zij zouden te- Generaal Jacques Massu, de be- vens indruisen tegen het algemeen kende bevelhebber der parachutisten, belang, ik kan ze daarom niet toe- en voormalig voorzitter van het co- staan". mité van openbaar welzijn voor ge- Een woordvoerder van het comité heel Algerië en de Sahara, heeft in I voor geheel Algerië en de Sahara een woensdagavond door hem voor heeft verklaard, dat de stakingsop- radio-Algiers gehouden toespraak roep, ook na de verklaringen van de gewaarschuwd tegen de staking. „Het generaals Salan en Massu, wordt ge- voornaamste doel van het comité, handhaafd. namelijk de éénwording van Algiers en Frankrijk, zou rechtstreeks te lij den hebben van wanordelijkheden, die het leger verplicht zou zijn de kop in te drukken". Generaal Salan zegt in een bekend making, uitgegeven bij zijn terugkeer uit Parijs: „Ik kan u, na mijn bespre kingen met generaal De Gaulle ver zekeren dat de regeringspolitiek met betrekking tot de handeling van het Algerijnse vraagstuk onveranderd is en dat het niet waarschijnlijk is, dat hierin verandering zal komen. Ik moet de bevolking dan ook waarschuwen tegen bepaalde eenzij dige perscommentaren, die erop ge richt zijn de geesten te verwarren. Krétchtmeting in Algiers NU DE ZO STERK overwegende berichtgeving over de dood en de bijzetting van Paus Pius XII voor bij is. komt de „gewone' politiek weer de aandacht opeisen. Wij her inneren ons weer, dat er nog altijd een oorlog woedt in Algerië en dat het de taak van generaal De Gaulle is om daaraan een einde te maken. De generaal heeft dat probleem op grootscheepse wijze aangepakt en de verhouding van Frankrijk tot zijn overzeese gebiedsdelen meteen op een geheel andere basis geplaatst, de basis n.l. van een in vrijheid geko zen band met het moeder- 0 land. Algerië heeft altijd een uitzonderingspositie ingeno men, omdat het door de Fransen niet als een kolonie maar als een deel van Frankrijk is beschouwd. In feite was dat niet meer dan een fictie en waren met name de Mohammedaan se Algerijnen allerminst gelijk gesteld met de Fransen. In hoeverre generaal De Gaulle nu van plan is om deze Algerijnen gelijk te schakelen, is nog altijd niet pre cies bekend; hij heeft zich daarover nog niet willen uitlaten. Wel heeft hij tot nu toe angstvallig net woord .integratie" vermeden, waarmede een volledige gelijkschakeling wordt aan geduid. Merkwaardig genoeg is dat juist de leuze geworden van de z.g. „colons", de in Algerië gevestigde Franse kolonisten, in 't algemeen de grootste heethoofden in Algerië. De generaal gaat behoedzaam en systematisch te werk. Hij heeft zijn succes te danken aan het initiatief van de militairen in Algiers, die sa men met enige burgerlijke elementen de z.g. comité's van openbaar welzijn in Algerië oprichtten. Van meet af aan heeft de generaal zich allerminst ingenomen getoond met de activiteit van deze comité's en was hij het niet eens met de overwegende invloed van de politieke kolonels. Hij heeft ze nu bevel gegeven zich terug te trekken, tot grote woede van de comité's, die zich verenigd hebben in het grote comité voor geheel Algerië en de Sahara. De kolonels hebben gehoor zaamd en zijn uit de comité's getre den, maar de overgebleven leden hebben uit protest grote demonstra ties georganiseerd en een algemene staking afgekondigd. De Gaulle heeft hen bar teleurgesteld; zij hadden hem op sleeptouw willen nemen, maar de generaal wil zelf de touw tjes in handen houden en zijn eigen weg gaan. Door de politieke kolonels uit de comité's te verwijderen, heeft hij de kracht van deze comité's ge broken. Dat voelen zij heel goed en vandaar hun recalcitrante houding. Er heerst thans enige spanning in Algiers. Vanmorgen waren er nog geen bijzondere voorzorgsmaatrege len in de Algerijnse hoofdstad geno men, maar de kans op relletjes is toch vrij groot voor hedenmiddag. Het is een krachtmeting voor gene raal De Gaulle, welke mogelijk be slissend zal zijn voor zijn Algerijnse politiek. Franse premier, De Gaulle, heeft woensdag met generaal Raoul Salan, de regeringsvertegenwoordiger en opperbevelhebber in Algerië, ge sproken over de weerslag, die zijn in structie aan de militairen om zich uit de comité's voor openbaar welzijn terug te trekken, in Algerië heeft ge daan. Generaal Salan staat niet achter de meer extreme Europese elementen in Algerië en evenmin de meeste be kende „kolonels" of jongere officie ren, die een politieke opvatting heb ben van hun taak in Algerië. Wat rië en Frankrijk op praktische grond slag zoals was aangegeven door De Gaulle, toen hij een vijfjarenplan voor economische ontwikkeling in Algerië aankondigde, alsmede de ge leidelijke afschaffing van het lagere loonpeil ten opzichte van Frankrijk in Algerië. De protesten van bepaalde leden van het comité en van organisaties van Europese burgers worden in Pa rijs niet al te dramatisch opgevat. Premier De Gaulle heeft, zo zegt men, getoond wie de baas is in het Franse huis. Pogingen van bedoelde extremistische personen om De Gaulle naar hun hand te zetten zyn tot mis lukking gedoemd, zo verklaarde men. Men herinnerde eraan, dat het leger zijn instructies onmiddellijk heeft op gevolgd. Volgens doorgaans welingelichte kringen te Parijs heeft De Gaulle onder meer aan Salan duidelijk ge maakt, dat noch hij noch zijn rege ring de bedoeling heeft met de Alge rijnse opstandelingenorganisatie het nationale bevrijdingsfront of met de „vrije Algerijnse regering" te onder handelen. „Er zal niet worden onder handeld met de leiders van de moor denaars", zo zei De Gaulle tot Salan. Zeventien leden van het comité voor openbaar welzijn voor geheel Algerië en de Sahara hadden zich donderdagochtend, voordat het co mité bijeen zou komen, uitgesproken tegen de door de uitvoerende kern van het comité uitgeroepen staking. Het invloedrijke comité van oud strijders in Algerië had donderdag ochtend zijn standpunt nog niet be paald. De afdeling Oran van dit co mité sprak zich echter reeds tegen de staking uit. De plaatselijke comité's voor open baar welzijn voor Algiers en Con- stantine steunen de stakingsoproep, evenals het comité voor openbaar welzijn voor de Algerijnse spoorwe gen. Van doorgaans welingelichte zijde te Algiers is vernomen, dat de sta kingsoproep van de uitvoerende kern van het comité voor geheel Algerië en de Sahara, voornamelijk is uitge gaan van de Poujadistenleider dr Le- het leger, .wil is integratie van Alge-1 fevre en de jeugdleider Lagaillarde. De Amerikaanse vice-president, Nixon, heeft woensdag bij Los An geles het revolutionaire eenmansra- ket-vliegtuig X-15, die Je eerste mens in de ruimte zal moeten brengen, onthuld. Toen de Amerikaanse staats man op een knop drukte, schoven de deuren van een hangar open en werd he' toestel door een tractor naar bui ten gereden. In zijn toespraak zei Nixon, dat ^imerika thans in de wed loop om de ruimte weer vooraan gaat. Het thans onthulde toestel is een prototype. Twee andere zijn op het ogenblik nog in de maak. De X-15 moet door een B-52 bommenwerper op een hoogte van ongeveer twaalf kilometer gelanceerd worden, waar na de vloeibare-zuurstofmotor van deze raket (wat de X-15 alles bij el kaar toch is) voor de verdere voort stuwing tot een afstand van ruim zeshonderd kilometer van de aarde moet zorgen. De grote moeilijkheid is die van de terugkeer in de aardse dampkring en het overwinnen van de wrijvingshitte. De minste fout van het apparaat of van de ruimtepiloot zal fataal zijn. De eerste mens, die met dit appa raat een ruimtereis zal gaan wagen, is de 37-jarige invlieger Crossfield, de eerste ook die met een snelheid van tweemaal die van het geluid heeft gevlogen. Als piloten van de twee andere toestellen, die in de maak zijn, worden genoemd Robert White en Joseph Walker. De 37-jarige Crossfield zei bij de onthullingsplechtigheid, dat hij in februari zijn eerste ruimtevlucht met de X-15 zal maken, maar verwachtte nochtans dat het toestel nog vóór het einde van dit jaar reeds proef ge vlogen zal hebben met snelheden van ongeveer 7000 km per uur. Duizenden doden klagen hen aan Gustav Sorge (rechts achtergrond), genoemd „ijzeren Gnstaaf" en Wilhelm Schubert, „schietgrage Schubert" genaamd, staan hier in de beklaagdenbank van het ge re chtshof te Bonn tijdens het begin van het proces waarbij zij terecht staan op beschuldiging van massa-moorden, b edreven in de concentratiekampen Esterwege en Sach- senhausen. Op de voorgrond zitten hun advocaten dr. Hans Degen (links) en dr. Willy Schumacher. Sorge en Schubert worden beschuldigd van het doden van 10.80 0 Russische krijgsgevangenen en wrede moorden op Poolse en Joodse gevangenen in de kampen. Het proces zal twee maanden duren. Staatssecretaris van oorlog Van bevoegde zijde wordt ons mee gedeeld, dat het in het voornemen ligt de heer M. van Veen, oud-burge meester van Enschede en thans waar nemend burgemeester van Doetin- chem, te benoemen tot staatsecreta ris van oorlog. De heer Meine van Veen is op 18 februari 1893 te Blankenham (Over ijssel) geboren. Hij volgde aan de rijkskweekschool te Deventer de op leiding voor onderwijzer err* was daarna bij het onderwijs te Neede werkzaam. Gedurende de mobilisa tie was hij als officier onder de wa penen. Van 1919 tot 1931 was de heer Van Veen als leraar m.o. werkzaam achtereenvolgens aan hogere burger scholen te Amsterdam, Heerenveen en Velsen. Van 1931 af was hij achtereenvol gens directeur van de rijks H.B.S. te Hoorn en te Zwolle en van de ge meente H.B.S. A te Groningen. Hij werd door de bezetter uit laatstge noemde functie ontslagen. Hij her vatte zijn functie na de bevrijding en trad toen tevens tijdelijk op als chef redacteur van het dablad „Het Vrije Volk" te Groningen. Van 1945 tot 1948 maakte hij deel uit van de pers> raad. De heer Van Veen is voor de twee de wereldoorlog lid geweest van de S.D.A.P., hij is thans lid van de Par tij van de Arbeid. De heer Van Veen werd in 1.946 be noemd tot burgemeester van Ensche de. Dit is hij gebleven tot enkele maanden geleden toen hij wegens het bereikt hebben van de pensioenge rechtigde leeftijd zijn ambt neerleg de. Toen, kort nadat de heer Van Veen als burgemeester van Enschede af scheid had genomen, de burgemees ter van Doetinchem, de heer Boddens Hosang overleed, werd de heer Van Veen waarnemend burgemeester van Doetinchem, die functie vervult hij thans nog. Jonge vriendschap moet men onderhouden De Indonesische minister-president Djoeanda vertoeft op het ogenblik voor een tiendaags officieel bezoek aan Zuid-Slavië in Belgrado. Foto: Djoeanda tijdens een officiële lunch welke ter ere van hem in Belgrado werd gegeven, toastte met de Joegoslavische vice-president, Edward Kardelj. Djoeanda zal eerst nog Rome bezoeken voor besprekingen met premier Fanfani en daarna naar Cairo vliegen. Vanmorgen om tien voor half elf zijn de telegrammen uitgegaan, waar bij een beperkte dijkbewaking is in gesteld voor het district zuid. De maatregel is genomen, omdat hoge waterstanden worden verwacht. In Vlissingen, waar het vanmiddag om tien over vier hoog water is, stond vanmorgen zo'n storm, dat aan de boulevardzijde geen deuren meer open te krijgen waren. Het grens- peil (dat is de hoogste stand cue daar gemiddeld eens in de tien jaar voor komt) is 3.27 meter, dat is lager dan het hoogwater dat vanmiddag wordt verwacht n.l. 3.50 meter. Het is van daag hoog springtij, waardoor 't wa ter in de Westerschelde extra hoog zal worden opgestuwd. Te Hoek van Holland is het van middag om zeven minuten over vijf hoog water. Het grenspeil voor Hoek van Holland (de gemiddelde hoogste waterstand eens in de twee jaar) is daar 2,42 meter plus N.A.P., iets la ger dan de verwachte hoogste stand van vanmiddag. Vannacht is het water in Hoek van Holland tot 1,80 m. plus N.A.P. ge komen. Er lopen praktisch geen sche pen meer binnen, de loodsdienst is al sinds gisteravond gestaakt. De ge middelde windkracht bij Hoek van Holland was vanmorgen met uit schieters nu en dan tot windkracht twaalf. Het district, waarvoor de beperkte bewaking is ingesteld, omvat Zee land, Noord-Brabant, Zuid-Holland en Noord-Holland tot Callantsoog. Overigens worden de hoogste water standen verwacht in de omgeving van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse zeearmen. H. M. de Koningin heeft een bij zondere missie aangewezen om haar te vertegenwoordigen bij de plechti ge H. Mis van Requiem, die op 19 dezer in de St. Pieterskerk te liome wordt opgedragen voor de zielerust van wijlen Paus Pius XII. Deze missie is samengesteld uit onze ambasadeur bij de H. Stoel graaf de Marchant d'Ansembourg als hoofd der bijzondere missie, terwijl daarvan verder deel uitmaken harer majesteits kamerheer i.b.d. mr baron Speyart van Woerden, wonende in Breda en de honorair ambassaderaad voor kerkelijke aangelegenheden aan de ambassade bij de H. Stoel mgr J. W. L. Damen. Afnemende buiïgheid Een lagedrukgebied, dat gisteren bij IJsland lag, verplaatste zich in oostelijke richting en was vanmorgen voor de kust van Noorwegen aange komen. Het vulde daarbij geleidelijk op. Maar tegelijkertijd ontwikkelde er zich boven het zuiden van Zwe den een nieuwe aktieve depressie. Daardoor draaide de wind in onze omgeving naar het noordwesten en werd langs de kust tijdelijk storm achtig. Tevens nam de onstabiliteit van de lucht snel toe, waardoor er talrijke buien voorkwamen, die soms met hagel of onweer gepaard gingen. Op het westelijk deel van de oceaan bevindt zich eveneens een aktieve depressie, die in de richting van IJs land koerst. Voor de storing uit is echter een flinke rug van hoge lucht druk aanwezig, die morgen onze om geving zal naderen. Het 1174 ton metende Noorse schip „Gudrun" verkeert bij het En gelse lichtschip Smiths Knoll ter hoogte van Suffolk sinds donderdag ochtend kwart voor acht bij storm weer in ernstige moeilijkheden. Het schip maakt water en kan geen gebruik maken van zijn pompen, het maakt zware slagzij. Het Britse schip „Phrifty" heeft vanmorgen om elf uur vijftien man van de „Gudrun" gered. Aan boord van de „Gudrun" bevinden zich thans nog drie mannen, die willen trachten het schip met behulp van de toesnellende sleepboten te behou den. Nader wordt gemeld, dat een an der schip vijftien man aan boord heeft genomen. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's (Geldig van donderdagavond tot vrijdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). AFNEMEND BUIIG. Opklaringen en afnemend buiig. Aanvankelijk stormachtige tot krachtige, later tot matig af nemende noordwestelijke wind. Weinig verandering in tempera tuur. 16 okt. zon op 07.05; onder 17.46; maan op 11.30; onder 20.27. Hoogwaterstanden 16 Okt. v.m. 5.25; n.m. 5.45. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luidden: weer temp. regen 11 C. sneeuwbui 9 licht bew. 12 regenbui zwaar bew. 14 onweer 14 regenbui 16 regen 14 zwaar bew. 17 motregen 20 zwaar bew. 19 licht bew. 21 regenbui 13 geheel bew. 16 geheel bew. 15 STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZURICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME AJACCIO MADRID zwaar bew. licht bew. zwaar bew. Korreltje Niet iedereen die denkt, heeft ook gedachten. Peter Sirius.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 1