De bouw van het nieuwe Klein
seminarie voor 't Bisdom Rotterdam
De Zonnige Zeurpiet
Analist sneed hond de buik open
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen l
Chefarine „4'
visie op
televisie
Nederlandse betonindustrie haalt
weer ruimer adem
Met buks in oog
geschoten
WOENSDAG 1 OKTOBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA
SEMINARIE-DAG 5 OKTOBER 1958
Tekort aan priesterroepingen
Het was 8 september een histori- gen, waardoor het seminarie ineens
sche dag voor het jonge Bisdom Rot- zal kunnen worden betaald.
terdam. Toen werd de bouw van het
nieuwe Klein-Seminarie, dat in
Noordwijkerhout gevestigd zal wor
den, aanbesteed. Zes aannemers
waarvan vier uit het westen van het
land waren daartoe uitgenodigd.
Zoals reeds is gepubliceerd, was de
Firma Gebr. Struycken uit Tilburg
de laagste inschrijver voor de som
van 4.201.000. Het werk is inmiddels
aan deze firma gegund en de eerste
voorbereidende bouwwerkzaamheden
hebben reeds een aanvang genomen.
Men hoopt met de bouw klaar te zijn
in september 1961. Het plan is ont
worpen en uitgewerkt door het Archi
tectenbureau ThunnissenKranen
donkThyunissen te 's-Gravenhage.
De eerste opdrachten daartoe waren
reeds gegeven vóór de splitsing van
het oude Bisdom Haarlem. Zoals be
kend, werd Hageveld te klein voor
het aantal studenten, dat door de gro
te bevolkingsgroei van de „Randstad
staat echter het pastorale woord van
de Bisschop: GEEF MIJ MEER
PRIESTERS!
Voor dat doel wordt tenslotte het
nieuwe seminarie gebouwd. We kun
nen gelukkig nog niet spreken van
een priestergebrek, zeker is er een
priestertekort.
Er zouden zeker elk jaar zes k ze
ven priesters meer gewijd moeten
gever^ en toegezegd.
In het najaar van 1957 heeft de Bis
schop een rondgang gemaakt door
zijn Bisdom. In elf dekenale bijeen
komsten, waartoe alle priesters en
kerk- en andere besturen waren uit
genodigd, is een uitgebreide uiteen
zetting van de plannen gegeven. Aan
elke parochie werd een bepaald
streefbedrag voorgesteld, dat men
vijf jaar lang zou opbrengen. Bij de
vaststelling daarvan is zoveel moge-
lijk rekening gehouden met alle om-
Holla/nd", in toenemende mate zich standigheden van financiële draag-
Daaruit is het z.g. vijfjarenplan
ontstaan.
Kort gezegd komt het hierop neer,
dat hij aan al zijn diocesanen heeft
gevraagd vijf jaar lang elk jaar een
miljoen bij elkaar te brengen. Het j worden, wil er verzorging in al de
ontbrekende zou dan langs anderetakken van zielzorg aanwezig zijn.
wegen worden gezocht. Dit proces is al verschillende Jaren
Niet onvermeld mag hierbij blij-aan de gang. Denkt U eens in, tot welk
ven, de grote hulp, die door de broe-1 een groote tekort deze toestand leiden
der en zustercongregaties, welke in zal in verloop van een tiental jaren,
het Bisdom Rotterdam werken, is ge- j jn het Bisdom Rotterdam werken
aanmeldde, hoewel het percentage
aanmeldingen geen gelijke tred houdt
met die groei. Een voorlopige, ge
deeltelijke oplossing werd in 1956
gevonden door de studenten van de
eerste klas uit het Bisdom Rotterdam
onder te brengen in kasteel Stouten-
burg bij Amersfoort. Velerlei bespre
kingen werden gevoerd, tijdens wel
ke het plan langzamerhand zdjn de
finitieve vorm kreeg. Mgr. Jansen
won ook deskundige adviezen in van
een, daartoe door hem gevormde ma-
terialencommissie, bestaande uit zes
onafhankelijke deskundige mens<
Hun raad heeft veel ertoe bijgedra
gen, dat diverse bezuinigingen kon
den worden bereikt, zonder aan de
degelijkheid van de opzet tekort te
doen.
Toen eindelijk bestek en tekeningen
in juli klaar waren, was op de oor
spronkelijk gemaakte plannen een
'bezuiniging van 2 miljoen gulden be
reikt, ook door het toepassen van
vele versoberingen. Het was dan ook
het eenstemmig oordeel, zowel van
de leden van de materialencommissie,
als van de inschrijvers, dat hier een
degelijk, maar eenvoudig en sober
gebouw was gepland.
Het zal echter duidelijk zijn, dat
het bedrag van ruim 4 miljoen niet
voldoende is om het seminarie ge
bruiksklaar te krijgen. Nog belang
rijke bedragen zullen nodig zijn voor
die electrische en verwarmingsinstal
latie, voor de inventaris, voor hono
raria e.d. De aannemingssom betreft
alleen het bouwkundig gedeelte van
het werk. Bij elkaar worden deze kos
ten begroot op ruim 2 miljoen, zodat
het seminarie, als het klaar is, onge
veer 6'/i miljoen gulden zal hebben
geëist. Eerst heeft de Bisschop er nog
aan gedacht om het seminarie voor
een deel af te bouwen. Maar een la
tere afbouw zal zoveel meer kosten
dat het niet verantwoord is, deze
zwaardere last voor de toekomst o-i
het Bisdom te laten rusten.
Een vijfjarenplan
De grote vraag komt natuurlijk
naar voren: hoe zal dit alles kunnen
worden gefinancierd?
Het was niet mogelijk om deze be
dragen te lenen, zonder dat het Bis
dom voor ondragelijke lasten van
rente en aflossing zou komen te staan,
terwijl daarnaast de bijna ondrage
lijke zorg voor de erkenbouw, als
ook de gewone exploitatie-kosten van
het seminarie zouden blijven druk
ken.
Tóen is Mgr. Jansen op het stoute
plan gekomen om te pogen, door ont
zaggelijke krachtsinspanning van heel
kracht der parochii
Overal vond de Bisschop begrip
voor zijn plannen.
Aan het initiatief van de parochies
werd overgelaten, op welke manier
men deze gelden zou bijeenbrengen.
op het ogenblik een kleine duizend
priesters, waarvan er 615 als pastoor
of kapelaan in de rechtstreekse ziel
zorg zijn geplaatst. In de afgelopen
twee jaren van het bestaan van het
Bisdom heeft de Bisschop zeker in
een 20-tal parochies een kapelaan
moeten weghalen, die daar eigenlijk
nodig was. Er zijn in dezelfde twee
jaar minstens tien nieuwe parochies
opgericht, die ieder voor zich min
stens één priester vragen: een gevolg
van de grote stadsuitbreidingen.
Daarnaast moeten er telkens pries
ters worden bestemd en vrijgemaakt
voor noodzakelijke buiten-parochiële
zielzorg.
Een van de benoemingen houdt
nauw verband met dit grote probleem
der priesterroepingen. De Bosschop
Een van de voornaamste bijdragen is ervan overtuigd, dat er zeker meer
zou gevormd worden uit de opbrengstjongens priester zouden willen en
van de seminarie-collecte, welke elk
jaar op de eerste zondag van oktober
wordt gehouden.
Dat zijn oproep overal begrip heeft
gevonden, bewijst wel het feit," dat in
het eerste half jaar van 1958 werke
lijk een half miljoen uit de parochies
is ontvangen. Vast vertrouwt de Bis
schop in grote dankbaarheid erop, dat
deze ijver in de komende jaren niet
zal verslappen.
Verschillende middelen zijn ge
bruikt en zullen gebruikt worden om
de aandacht op deze actie te blijven
vestigen. Daartoe hebben ook de bal-
lontochten gediend, welke vanuit
Langeraar en Wateringen zijn gehou
den. De ballontocht te Lisse werd
wegens bijzonder slechte weersom
standigheden uitgesteld en zal nu in
het voorjaar plaats vinden. Naast de
propagandistische voordelen hebben
deze ook nog een niet onaardig batig
saldo opgeleverd.
Regelmatig zal het Bisdom de dio
cesanen op de hoogte houden van het
verloop der actie.
Geestelijke nood.
Boven deze materiële gegevens
kunnen worden, als hun aandacht er
meer op gevestigd zou worden. Vele
ouders zijn nog niet overtuigd van
de grote uitverkiezing, als een zoon
van hen tot priester wordt geroepen.
Hoe moeilijk er eigenlijk ook een
priester uit de zielzorg kan worden
gemist, acht de Bisschop dit probleem
van wel zo groot belang, dat hij toch
een priester heeft vrijgemaakt, die
zijn speciale aandacht hieraan zal
wijden en het kweken van priester
roepingen zal bevorderen. Natuurlijk
is een roeping het werk van Gods
uitverkiezing en genade, maar de
menselijke medewerking en voorbe
reiding blijft hierbij toch noodzake
lijk.
Moge steeds meer de overtuiging
veld winnen van het noodzakelijk sa
mengaan van de bouw van een semi
narie en de groei van priesterroepin
gen volgens de beproefde traditie
van de heilige Kerk.
Moge deze seminariedag het heilig
optimisme van de Bisschop bevestigen
door de offervaardige medewerking
der diocesanen.
Het gironummer voor de bouw van
het seminarie is: nr. 464304, t.n.v.
Bisdom Rotterdam.
Sadisme of
leergierigheid?
„Een ongelooflijk staaltje van sa
disme dat riekt naar concentratie
kampen" noemde de officier van ju
stitie bij de Alkmaarse Rechtbank de
handelwijze van de 30-jarige analist
J. H. uit de Beemster, die op 15 juli
van dit jaar een rashond naar zijn
woning had meegelokt en daar open
gesneden om een stuk van de lever
af te knippen met een botte schaar.
Hij hoopte op die manier gegevens te
verzamelen over levende cellen.
Hij had het dier met een door
drenkte lap chloroform bedwelmd,
tijdens welke behandeling het dier
reods stierf. Niettemin zette H. de
„operatie" door. Het kadaver wierp
hij in een sloot langs de weg.
De opperwachtmeester der rijkspo-
het Bisdom de gelden bijeen te bren- litie die het onderzoek had geleid,
zei dat men H. in de buurt al lang
wantrouwde. Hij zou „rare dingen'
met katten uithalen en ving oj
vreemde wijze vlinders die hij in jam
potjes om het leven bracht. Toen de
hond dan ook in de sloot gevonden
werd dacht men direct aan H. De of
ficier van justitie zei in zijn requisi
toir dat de zaak nogal wat veront
waardiging had verwekt, terecht
meende hij, „Want deze man mist elk
menselijk gevoeL Hij drilt zijn kin
deren en laat hen een soort van
„vuurdoop" in de zee ondergaan. Dit
getuigd onmiskenbaar van sadisme".
Hij vroeg acht maanden gevangenis
straf waarvan vier voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar, en
onder toezichtstelling. Tevens vroeg
'hij verbeurdverklaring van de instru
menten.
De raadsman van verdachte noem
de de strafmaat „ronduit belachelijk".
Hij meende dat H. niet uit sadisme
doch uit leergierigheid 'had gehandeld.
Uitspraak 14 oktober.
tv
(75)
'BrMlHukimxnmTpeplnmbitk ltru(, HnlijMiiiieTËMskrr
ons wiiïïïm/jXPetinonnen te/min stnksijm einöm! Hi V
z
MINISTER KLOMPé
NAAR FRIESLAND
De minister van Maatschappelijk
Werk, mej. dr. M. A. M. Klompé, zal
maandag 13 en dinsdag 14 oktober
een bezoek aan Friesland brengen,
waarbij zij zich in het bijzonder zal
laten voorlichten omtrent de situatie
in het ontwikkelingsgebied Oostelijk-
Friesland.
De minister zal o.a. de officiële ope
ning verrichten van het nieuwe be
jaardecentrum te Oosterwolde, waar
zij tevens een bezoek zal brengen
aan de werkplaats voor minder-vali-
den.
Overleg tussen Nederlandse en
Westduitse autoriteiten over de Ap
pelexport naar West-Duitsland uit ons
land, heeft er toe geleid dat hierin
met ingang van 1 okotber een grote
verandering zal komen. Er is name
lijk een lijst vastgesteld waarop zes
appelrassen voorkomen en deze mo
gen van 1 oktober af nog maar naar
West-Duitsland worden geëxpor
teerd en dan nog enkel wanneer ze
op de veilingen minstens 24 cent per
kg hebben opgebracht. De volgende
appelrassen mogen nog naar West-
Duitsland: Cox's Orange Pippin, Elli
sons Orange, James Grieve, Laxton
Superbe, Manks Codlin en Wealthy.
Van deze rassen mogen de kwalitei
ten extra standaard, standaard en
huishoud worden uitgevoerd.
(Advertentie)
Gelukkige afloop
Op de Reedijk te Rotterdam-Zuid
is gistermiddag de locomotief van
een treinstel, bestaande uit 31 olie
wagons, in botsing gekomen met een
personenauto, waarin alleen de be
stuurder, de 52-jarige A. van Os uit
Rotterdam, zat. De auto trachtte op
een onbewaakte overweg nog voor de
trein langs te komen, maar werd bij
deze manoeuvre gegrepen en onge
veer tien meter meegesleurd. De be
stuurder kon zijn auto, die van ach
teren bijna totaal vernield werd. on
gedeerd verlaten. De locomotief werd
niet beschadigd.
Prins Bernhard
opende nieuwe fabriek
Prins Bernhard heeft gisteren het
nieuwe kantoor en bedrijfspand van
de nv koninklijke Rotterdamse be
ton- en aanneming maatschappij,
voorheen Van Waning en Co., te
Meppel officiëel in gebruik gesteld.
Dat gebeurde door met een nieuw ap
paraat een keuring te verrichten op
kruinbelasting bij een getrild beton
nen duikerelement, een kwaliteits
controle, welke doorlopend in dit be
drijf wordt toegepast en waarvoor
thans een van de modernste appara
ten is geïnstalleerd.
Na het twee hectaren grote bedrijf
te hebben bezichtigd vertrok prins
Bernhard per helikopter naar Soes
terberg, om vandaar met een „Dako^
fca" naar Londen te vliegen, waar de
prins zou aanzitten aan een diner ter
gelegenheid van het afscheid van ge
neraal Montgomery.
De prins, vergezeld van zijn ad
judant, luitenant-ter-zee eerste klas
se W. Kuijck, de commissaris der ko
ningin in de provincie Drenthe, mr
J. Cramer, en de burgemeester van
Meppel, mr A. Kleijn, werd op het
terrein verwelkomd door de beide
directeuren, de heren C. H. Waning
en J. I. van Waning.
In de kantine van het nieuwe
bedrijfsgebouw, sprak de heer C. H
van Waning een rede uit, waarin hij
er de aandacht op vestigde, dat de
beton warenindustrie in Nederland
heden ten dage ongeveer vijftig be
drijven omvat met elk meer dan vijf
tig arbeiders. In totaal zijn in deze
bedrijfstak ongeveer 12.000 arbeiders
werkzaam. Als toeleveringsbranche
van het bouwbedrijf, meer speciaal
van de wegenbouw, neemt de beton
waren-industrie een belangrijke
plaats in. Spreker herinnerde er aan
hoe de bedrijfstak in toenemende
mate van de bestedingsbeperking te
lijden heeft gehad en hoe de afgelo
pen winter voor sommige vakgeno-
Tegen de 17-jarige matroos W. L.
uit Kollum (Fr.) is gistermiddag
voor de rechtbank te Rotterdam bij
verstek f 150,— boete of een maand
hechtenis en drie weken gevange
nisstraf voorwaardelijk met twee jaar
proeftijd geëist.
Hem was ten laste gelegd dat door
zjjn schuld R. J. van den B. op 27
augustus j.l. te Rotterdam het licht
uit een oog verloren heeft.
Men makte toen een kustreis op
een schip en aan boord hield men in
zijn vrije tijd schietoefeningen, Van
den B. had voor de grap zijn lege
luchtpistool afgeschoten in het ge
zicht van L. Toen deze op zijn beurt
zijn luchtbuks op de ander richtte en
de haan overhaalde, had hij er zich
echter niet eerst van overtuigd, dat
de buks leeg was. Van den B. werd
in een oog geraakt.
VERLENING PRIJSOPDRIJVING
EN HAMSTERWET 1939.
Binnenkort zal een ontwerp van
een prijzenwet, waarbij de prijsop-
drjjvings- en hamsterwet 1939 wordt
ingetrokken, bij de Tweede Kamer
worden ingediend. Het laat zich
evenwel aanzien, dat het nog gerui
me tijd zal duren alvorens dit wets
ontwerp, indien het wordt aangeno
men, tot wet zal zijn verheven. De
regering acht het voor de verwezen
lijking van de door haar gevolgde po
litiek van prijsstabilisatie noodzake
lijk, dat ook zolang de prijzenwet
nog niet in werking is getreden maat
regelen kunnen worden getroffen,
wanneer een niet gerechtvaardigde
prijsverhoging heeft plaatsgevonden
of dreigt plaats te vinden. Met het
oog daarop is bij K.B. van 9 aug. 1958
bepaald, dat die wet met ingang van
27 sept. 1958 opnieuw in werking zal
treden.
ten bepaald catastrofaal was. Sedert
dit voorjaar is de situatie echter weer
aan het verbeteren. Van een volledi
ge bezetting van het gehele produk- j
tie-apparaat tegen over de gehele
linie lonende prijzen, kan echter
nog niet worden gesproken. Ook valt
het nog steeds moeilijk om meer vak
bekwaam personeel aan te trekken.
In zijn antwoord ging prins Bern
hard in op de grote waarde van de
betonwarenindustrie, die uit de aard
der zaak de basis vormt van de in
dustrialisatie en wat daarbij komt
kijken. De prins zeide met belang
stelling kennis te hebben genomen
van de moeilijkheden, waarmee deze
tak van industrie te kampen heeft.
Hij zeide te hopen dat deze spoedig
tot het verleden zullen behoren. „Ik
wens u geluk met deze uitbreiding,"
zo besloot prins Bernhard.
Tijdens de rondgang over het ter
rein en door de verscheidene be
drijfsgebouwen gaf de prins enige
merken aan een getrild betonnen
duikerelement, dat na de beëindiging
van de rondgang onder het keurings
apparaat werd geplaatst.
De prins stelde hierna het appa
raat in werking, waarbij de druk
werd opgevoerd tot 16 ton. Een grote
overdruk, waarbij het beton barsten
vertoonde, maar niet bezweek. De
prins toonde zich zeer geïntereseerd,
ook voor de fabricage van getrild be
ton.
De vestiging in Meppel van het be
drijf dateert van 1948.
Thans wordt de produktie van het
hoofdbedrijf te Krimpen aan de IJs-
sel reeds geëvenaard. De kroon op
deze ontwikkeling was de bouw van
het gebouw, dat door de prins in'ge
bruik werd gesteld.
(Van onze t.v.-medewerker)
K.R.O. op maandag. Doordat
het NTS-journaal wegens het extra
geïllustreerde nieuws van de Franse
verkiezingen en ook de nieuwe sport-
rubriek verre de tijdslimiet over
schreden. is het jongste KRO-pro-
gramma 'veel te laat afgesloten. En
dan nog had men ter bekorting ex-
van afgezien, de filmrubriek van de
heer Van Domburg uit te zenden.
Het gesprek over de nieuwe Neder
landse film „Dorp aan de rivier"
moet dus nog even blijven liggen.
Jan Willem Hofstra had een onder
houdend gesprek met de acteur Guus
Hermus en Jan Cottaar een inter
view met de sportman Brunt, bij
welke laatste gelegenheid we aan de
weet kwamen, dat de voetbalbonden
niet bepaald juichen over de inter
landwedstrijden via de t.v. Door
middel van knappe trucs zijn de kij
kers thuis en de aanwezigen in de
Singerzaal te Laren danig bij de
neus genomen door Urkas, de man
die bekend staat om zijn paranormale
begaafdheid. Het programma is in
alle ernst begonnen en het eindigde
in geslaagde schei-ts, die men wel zal
hebben kunnen waarderen.
Het buitenland via Nederland.
Daags tevoren zijn we geboeid ge
weest door de uitvoering van het
Salzburger marionetten-theater en
het Zuid-Slavisch ballet Kolo. Bij dit
laatste hebben we uiteraard de kleur
gemist, maar men kon zich toch wel
een voorstelling maken van een
folklore, die levendig en vaak spi
ritueel is. De marionetten werden
met groot vernuft getoond en we
heben ons afgevraagd, hoe de mensen
die achter de schermen letterlijk
„aan de touwtjes trokken" dit alles
zonder incident voor elkaar kregen.
Hedenavond: de N.C.R.V. He
denavond zijn er twee uitzendingen
die de moeite waard kunnen zijn.
Het begint met de eerste vertoning
xn ons land van „Amalia en de en
gel", een poëtisch filmverhaal waar
mee de Engelse maker Ken Russell
naam in de moderne filmkunst heeft
gemaakt. Daarna volgt Pieter Lan-
gendijk's kluchtspel „De wiskunste
naars, of 't gevluchte juffertje".
Voor de vertolking is >en keuze uit
de beste tonelisten gedaan.
Op donderdag. Ter gelegenheid
van de inwerkingtreding van de
jeugdspaarwet op 1 oktober, heeft de
NTS een gesprek met drs W. K. N.
Schmelzer, staatssecretaris van Bin
nenlandse zaken, bedrijfsvorming en
publiekrechtelijke bedrijfsorganisa
tie. De AVRO sluit bij dit program
ma aan met „een uur vol verrassin
gen", o.a. met Godfried Bomans.
Pension Hommeles weer geopend.
Nu het winterseizoen is begonnen,
zal de VARA haar serie populaire
uitzendingen „Pension Hommeles",
het muzikale blijspel van Annie M.
G. Schmidt en Cor Lemaire, hervat
ten. Maandagavond 6 oktober zal
men de eerste uitzending in het nieu
we seizoen kunnen zien en horen.
Wim lbo presenteert, het program
ma, Erik de Vries regisseert het en
Fokke Duetz ontwierp de decors.
Paarlemoervorsten in Londense kerk
Mogen wij u even voorstellen? Dit vrolijke drietal wordt gevormd door
de heer en mevr. West, beter bekend als de befaamde Londense paarlemoer
koning en -koningin, en hun achtjarige kleindochter Shirley Ash-Smith.
Het glinsterende trio kwam in vol ornaat naar de lady Margarèts-kerk in de
Old Kent Road te Londen, om daar de jaarlijkse oogstfeestdienst bij te
wonen. Zij hadden allemaal volgens de zeer oude traditie, bloemen en
kunstie e-evormde broden mee«-ebr:ioM.
