m
u' mmW
Mr Burger wenst nota over Nieuw Guinea
Geen melksanering in
Amsterdam-West?
Nederlandse jeugd kan
Zilvervloot enteren
Vereniging „Rembrandt" steunde
75 jaar Neerlands kunstbezit
WOENSDAG 1 OKTOBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
De troonrede op de korrel:
Prof Romme neemt het op voor
minst-draagkrachtigen
De Tweede Kamer is gisteren begonnen met de politieke beschouwingen
over de Rijksbegroting 1959.
Vele sprekers zijn aan het woord gekomen, allereerst de voorzitters van
de verschillende fracties. Natuurlijk werd de troonrede op de korrel genomen.
Er was zeer weinig enthousiasme.
De heer Oud vond dat het onder- zekering of van weduwen- en we
ling vertrouwen ontbreekt tussen de
groepen, waarop het kabinet steunt.
Dat is van zeer grote betekenis, maar
het kabinet verbindt er geen poli
tieke gevolgen aan.
De troonrede noemde hij de ver
klaring van een radeloze regering.
Van de regering mag verlangd
worden, dat zij een beleid heeft. Dat
heeft ze echter niet en ze gaat naar
de S.E.R. De regering moet advies
vragen over alle maatregelen, die zij
voornemens is te treffen. Maar zij
is niets voornemens, aldus de heer
Oud. De verantwoordelijkheid, wel
ke de regering op de schouders van
arbeiders en werkgevers legt, zijn
deze niet geroepen te dragen.
Herinnerend aan de nieuwe grond
wet die Frankrijk zich heeft gege
ven zegt spr., dat als Nederland nu
een nieuwe grondwet zou krijgen
daarin zou moeten staan: „De ko
ning is onschendbaar; de S.E.R. is
verantwoordelijk".
Raadvragend
Prof. Romme (KVP) zei, dat in
plaats van een radeloos beeld de
troonrede hem meer het beeld geeft
van om raad vragen der regering.
Ze is gegrepen uit het dagelijks
leven, waarbij het beleid over een
important deel nader moet worden
bepaald.
Hij verheugde zich over de klare
taal over Indonesië. Zijn fractie zal
zich tegen duidelijk onrecht van In
donesische zijde keren. Een moeilijk
verteerbaar brok is voor spr de wa
penleverantie der Verenigde Staten
aan Indonesië. Hij is er over ver
heugd, dat het Nederlands-Austra
lisch optreden heeft kunnen voorko
men, dat het Verenigd Koninkrijk
een dergelijk brok zou gaan opleve
ren.
Aan wat in de troonrede over
Nieuw-Guinea wordt gezegd kan spr.
zich conformeren. Zijn fractie staat
op het standpunt, <5at dit gebiedsdeel
niet wordt gezien als een bezit, dat
men kan aantrekken of afstoten,
maar als een land en volk, dat. on
afhankelijk is te maken en dat dan
zijn eigen lot en bestemming moet
bepalen. Wij zijn niet gerechtigd de
verantwoordelijkheid ten deze af te
meten met ons eigen belang.
Stiefmoederlijk
De heer Romme zei. dat de kinder
bijslagverzekering wel zeer stiefmoe
derlijk in de begroting is bedeeld.
Deze verzekering, ook voor de kleine
zelfstandigen, ziet hij als een nood
zakelijkheid om de zelfverantwoor
delijkheid te kunnen dragen. Hij
vraagt de toezegging dat deze ver
zekering in deze zittingsperiode zal
tot stand worden gebracht.
De prioriteit van kinderby slagver.
zenverzekering komt z.i. pas aan de
orde als men kan kiezen. Primair is
echter, dat beide voorzieningen dit
zittingsjaar het staatsblad zullen be
reiken.
Een ernstige lacune in de troon
rede acht spr. het, dat er een beeld
van de wereldsituatie in ontbrak.
Men moest het nu doen met de uit
gedroogde zin, dat het achter ons
liggende jaar geen ontspanning heeft
gebracht.
Wat de verkiezingsuitslagen aan
gaat zei spr., dat afgewacht moet
worden of de overwinning van de
V.V.D. zal leiden in een liberale of
in een vrijzinnig-democratische rich
ting.
Kerkenbouw
De regering is gehouden een be
slising te nemen ten aanzien van het
rapport der commissie-Sassen inzake
kerkenbouw. Wordt de conclusie af
gewezen, dan zal dat duidelijk ge
motiveerd moeten geschieden.
Komende tot de werkwijze van het
parlement zegt spr. zich af te vragen
of er geen verbetering behoort te ko
men in de outillage. Hij diende een
motie in waarin wordt uitgespro
ken, dat de adviezen van vaste col
leges als regel openbaar moeten zijn.
O.m. vroeg hij nog inlichtingen
raar aanleiding van een bericht r
„Het Parool", volgens hetwelk een
ambtenaar van het departement van
oorlog geheime gegevens zou heb
ben gepubliceerd in verband met de
houding van minister Staf bij de ka
binetsformatie.
Veren
Hij verklaarde uitermate onaange
naam te zijn getroffen door het ver
loop van zaken inzake de tarieven
voor de Zeeuwse veren.
Er zijn nu besprekingen gaande
met Ged. Staten van Zeeland, maar
in handhaving van deze on-nationale
barrière tussen Zeeuws-Vlaanderen
en overig Nederland kan sprekers
fractie niet verder berusten.
Tenslotte verklaart hij zich vrij
heid voor te behouden ten aanzien
van de stand van zaken met betrek
king tot de bezitsvorming.
De heer Burger (Arb.) sprak hoofd
zakelijk over het probleem Nieuw-
Guinea; hoe is men geraakt tot de
benoeming van de huidige gouver
neur. Hij sprak over dilettantisme.
Tenslotte diende hij een motie in,
waarin de regering wordt uitgeno
digd een nota samen te stellen, waar
in: a. de inzichten van bevriende mo
gendheden, zowel die gelegen zijn in
het Verre Oosten en de Pacific, als
welke daar belangen hebben, betref
fende de bestuursvorm van Nieuw-
Guinea, welke het meest in het be
lang van het betrokken gebied en
de toekomstige ontwikkeling in dat
deel ter wereld, wordt geacht wor
den weergegeven en b. de mogelijk
heden, voorwaarden en perspectieven
worden aangegeven voor het tot
stand komen van een trustschaps-
overeenkomst ter zake van Nieuw-
Guinea tussen Nederland en de V.N.
»Rheingold-girls« voor bier en klederdrachten
De „Rheingold-girls", enige Amerikaanse meisjes, die een toer door Europa hebben gemaakt om de aandacht
te vestigen op het beste bier van een brouwerij in New York, zijn dinsdag op de laatste dag voor haar terug
keer naar Amerika, waar eerlang uit haar midden ee n „miss-Rheingold" wordt gekozen, in Amsterdam de
gasten geweest van de K.L.M., welke maatschappij kostuumpjes uit diverse streken en plaatsen van Nederland
fourneerde. Gezagvoerder W. Libgott van de K.L.M. tij dens een bijeenkomst in het Amsterdamse Victoria Hotel,
meende, dat een Friese boerin er anders uitziet en ver en verschikte iets aan een van de costuumpjes.
De Nederlandse consumentenbond,
afdeling Noord-Holland en de afde
ling Amsterdam van de Nederlandse
vereniging van huisvrouwen hebben
de huisvrouwen geadviseerd geen
medewerking te verlenen aan de sa
nering van de melkdistributie in en
kele wijken van Amsterdam-West.
Het voornemen bestaat begin okto
ber in deze wijken daartoe over te
gaan. De beide organisaties, die hier
over niet geraadpleegd zijn, achten
deze maatregel te zeer ingrijpend in
de persoonlijke vrijheid.
De hoofdprijzen van de landelijke
„5de Zomerloterij" van de stichting
voor het gebrekkige kind zijn geval
len: op de nummers 232100 en 255673:
elk een auto plus caravan, op no.
133431 een Renault 4.
Terlenka heeft de toekomst
msstmusm»1 w
V>el Ned«,i>n<ls^ inlandse ertug«nt
de 100.000*e Mede
^dleeV Kebben meegeholpen om
die zeg. ett-r^en, hartelijk ditUnd hefebon
.„nneiv. i
"niilpoal r:rd-ov=elNe-rg;^ z„o
volk de ve^okenng-X
v- ..et. het Nederlandse n de N
de Ao..ia 8
V.. -)Q september
Canberra. A—
helpt bi) 1
ÏÏwe'S»"" &„s,ralie.29.op.em»
Inlichtingen worden verstrekt door
de Algemene Emigratie Centrale,
Java straat 96, 's-Gravenhage,
de Christelijke Emigratie Centrale,
Heulstraat 3, 's-Gravenhage,
de Katholieke Centrale Emigratie
stichting, Badhuisweg 91, 's-Gravenhage,
en hun bijkantoren, alsmede door alle
Gewestelijke Arbeidsbureaus.
(Advertentie)
DOOR DEELNEMING AAN «JEUGDSPAARWET.
Op het terrein van de n.v. Ekalon in Emmen heeft Z.K.H. prins Bernhard
gisteren de nieuwe Terlenka-fabriek van de A.K.U. officieel geopend. De
foto toont de prins bij de bijzonder ingewikkelde machine, waaruit de
Terlenka-draad hier duidelijk zichtbaartevoorschijn komt.
Driehonderddertig jaar geleden
op 9 september 1628 heeft Piet
Hein, admiraal in dienst van de West-
Indische Compagnie, de Spaanse zil
vervloot veroverd. De waarde van
de buit aan zilver, goud, juwelen en
handelswaren beliep een dikke elf
miljoen guldens.
De gedachte aan de zilvervloot
wordt verlevendigd in de propagan-
de voor de uitvoering van de Jeugd-
spaarwet, die vandaag in werking is
getreden.
Deze wet is de eerste concrete maat
regel, waarmede de regering de be
zitsvorming beoogt te bevorderen. Zij
wil de jongeren doordringen van de
betekenis van de spaarzin voor nu en
later. De spaarzin van de jongeren is,
zo hebben onderzoekingen uitgewe
zen, niet zo groot als men zou mogen
verwachten. Zij hebben een speciale
prikkel nodig om over de „spaarlrem-
pel" heen te stappen. Deze prikkel
wil de Jeugdspaarwet geven door
middel van een premie van 10 pet.
boven de rente. Om die belasting
vrije premie te verkrijgen moet
men gemiddeld ten minste 30.
per jaar inleggen. Men mag maxi
maal 200.'s jaars inleggen. Bij
een maximale inleg van 200.per
jaar gedurende de maximale termijn
van 9 jaar ontvangt men reke
ning houdende met een rente van
3 yK pet. met samengestelde inte
rest en premie na afloop van de
spaarovereenkomst een bedrag van
2294.36. Men kan echter ook tussen
tijds het gespaarde geld opnemen en
in bepaalde gevallen ontvangt men
ook daarop de premie.
jeugdspaarwet verduidelijken. Deze
is weliswaar 'n wet, doch van verplich
ting tot sparen is geen sprake. Deel
neming aan het jeugdsparen is volko
men vrijwillig. De wet was slechts
noodzakelijk om de regering te mach
tigen premies uit 's rijks kas ter be
schikking te kunnen stellen en het
mogelijk te maken, dat ook minder
jarigen rechtsgeldig zelfstandig een
spaarovereenkomst kunnen sluiten.
Bij de voorbereiding van deze wet
heeft de overheid samengewerkt met
de Rijkspostspaarbank, de Nederland
se spaarbankbond, de coöperatieve
boerenleenbanken en de Raiffeisen-
spaarbanken. De overheid is van oor
deel, dat zij ook nog een taak heeft,
welke zij niet wil overlaten aan de
spaarinstellingen en de jeugdorgani
saties. Bij de voorlichting van over
heidswege is ook gestreefd naar sa
menwerking, zoals die bij de voor
bereiding heeft bestaan. Op grond
van bij het overleg terzake gemaak-
Mgr Alfrink naar
de Ned. Antillen
De aartsbisschop te Utrecht, mgr.
dr. B. Alfrink, heeft, naar het A.N.P.
verneemt, van de R.K. gemeenschap
op Curasao een uitnodiging ontvan
gen om deel te nemen aan de plech
tigheden en festiviteiten ter gelegen
heid van de bevestiging van het bis
dom Willemstad in de Ned. Antillen.
Deze zullen worden gehouden op 18
en 19 oktober. Mgr. Alfrink heeft de
uitnodiging aanvaard.
Naar wij verneemn, staat het nog
niet vast, of mgr. Alfrink op de te
rugreis naar Nederland een bezoek
aan Suriname zal brengen.
PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING.
Mgr. drs. C. J. van Dijck, deken
van Nijmegen, heeft de Pauselijke
onderscheiding, behorende bij de be
noeming in de orde van de Heilige
Gregorius, uitgereikt aan de heer J.
N. Keijser, hoofd van de gemeente
lijke accountantsdienst van de ge
meente Nijmegen en lid van het
kerkbestuur O. L. Vrouw van Fatima.
De heer Keijser heeft zeer krachtig
meegewerkt aan de oprichting van
deze parochiekerk.
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING
VOOR VOORZITTER BIOSCOOP
BOND.
Bij Koninklijk besluit van 26 sept.
is benoemd tot ridder in de Orde van
Oranje-Nassau: J. Miedema, voorzit
ter van de Nederlandse Bioscoop
bond te Amsterdam, wonende te
Sneek. De onderschieddng zal wor
den uitgereikt door de staatssecreta
ris van onderwijs, kunsten en weten
schappen, mr, R. G. A. Höppener.
De onderscheiding werd gegeven
naar aanleiding van het vijftigjarig
jubileum van de bond.
K.A.B. IN EERSTE HALFJAAR
MET 4317 LEDEN VOORUIT.
Het eerste halfjaar 1958 gaf voor
de K.A.B. een stijging van het leden
tal aan van 4317. Daarmede is het to
tale ledental per 1 juli gestegen tot
405.480. Intussen is een nieuwe actie
ingezet met als streefgetal een netto-
vooruitgang van 10.000 leden.
Het aantal leden van De Ploeg, de
club van propagandisten die persoon
lijk minstens 25 nieuwe leden per
woord van staatssecretaris Schmelzer
een zakelijke uiteenzetting over de
werking van de jeugdspaarwet. Zij
zullen gratis aan de belangstellende
jongeren op verzoek worden uitge
reikt. De insignes kunnen door de
spaarinstellingen ter beschikking
worden gesteld van hen, die een
jeugdspaarovereenkomst hebben afge
sloten.
Verwacht wordt, dat er in het ze
vende jaar na de inwerkingtreding jaar inschrijven, is intussen gestegen
der jeugdspaarwet 600.000 deelnemers lot 171. Op zaterdag 15 november
zullen zijn en dat in het tiende jaar 1 vindt te Utrecht wederom de instal-
dit aantal gestabiliseerd zal zijn op latie plaats van 90 nieuwe PLOEG-
535.000. leden.
Ook expositie te Leiden
De vereniging Rembrandt, op 24
september 1883 op initiatief van een
aantal verzamelaars opgericht met
als doel te voorkomen, dat voor Ne
derland belangrijke kunstwerken naar
ohet buitenland zouden verdwijnen,
te afspraken verzorgt het ministerie bestaat 75 jaar. De aanleiding tot de
van binnenlandse zaken, bezitsvor- oprichting was de in 1883 dreigende
ming en P.B.O. de voorlichting in de veiling van een belangrijke collectie
nieuwsfaze, terwijl zij tevens propa-1 tekeningen van Rembrandt.
gandamateriaal heeft doen vervaardi
gen, dat zij tegen betaling aan de
spaarinstellingen ter beschikking
stelt. De spaarinstellingen blijven ge
heel vrij om daarnaast een geheel
eigen propaganda-actie te voeren.
Propaganda.
Het door de overheid beschikbaar
gesteld propagandamateriaal bestaat
uit affiches, showcards, brochures en
insignes. De affiches zullen worden
aangebracht in openbare scholen en
Voorlichting. in fabrieken.
De „showcards" worden bij de lo-
Breed opgezette voorlichting en ketten der spaarinstellingen geplaatst,
propaganda gaan de bedoeling van de De brochures bevatten naast een voor-
De doelstelling der vereniging is
later uitgebreid tot steunverlening
aan terugvoering naar Nederland van
belangrijke kunstwerken uit het bui
tenland. En voorts vermeerdering van
het kunstbezit in ons land ook met
buitenlandse kunstwerken..
Sedert de oprichting is in 565 ge
vallen steun verleend aan 46 musea
waarbij een totaal bedrag van
1.054.739 is geschonken en
3.275.919 aan renteloze voorschotten
verstrekt.
Waren er een eeuw geleden in het,
Rijksmuseum en het Mauritshuis resp.Rembrandt konden worden
2 en 4 Rerabrandts, ook mede dankzij kocht.
de vereniging zijn het er thans resp.
16 en 14. Niet alleen voor Rembrandts
en schilderijen van andere meesters
verleent de vereniging steun, doch
eveneens voor andere, de meest uit
eenlopende kunstwerken, bijv. kust»
nijverheid, waarvoor de belangstel
ling na 1945 is toegenomen. Bij de
vereniging zo deelde het bestuur me
de is geen aanvraag tot steunverle
ning binnengekomen voor aankopen
uit de collectie Regnault, die eind ok
tober in Amsterdam onder de hamer
komt.
Het jubileum wordt gevierd op za
terdag 11 oktober met een bijeen
komst in de eregalerij van het rijks
museum te Amsterdam.
Ter gelegenheid van dit jubileum
worden in het Rijksmuseum te Am-
Haag, het Museum Boymans te Rot
terdam, Het Centraal Museum te
Utrecht en het Rijksmuseum voor
Volkenkunde te Leiden, in de periode
van 1119 oktober enkele exposities
gehouden, van de belangrijkste wer
ken, die met steun van de vereniging
Hjjjjta aangc-
