S)e £cid*se(3ou^a/nt
Russen hervatten proeven met kernwapens
Chroesjtsjel
AMERIKA HANDHAAFT ZIJN VOORSTEL
GLIBBERIG
QUEMOY
Verlaging van de
koffieprijs
Emigrant werd priester
Dulles optimistisch
over Quemoy
ONTRUIMING IN 'T
VOORUITZICHT
Minister Luns bij Dulles
Bakzeil in Little Rock
Liquidatie van 't Midden-Oosten-probleem
P
Walter Weiss week uit
Onstandvastig weer
WOENSDAG 1 OKTOBER 1958
50ste JAARGANG
No. 14525
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f7.50 p. kwart.
laai de bommetjes weer
knallen
Franco p.p. 8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1-5#
Ontploffingen in Poolgebied
geconstateerd
De Verenigde Staten hebben gisteravond bekendgemaakt, dat de Sowjet-
Unie de proeven met kernwapens heeft hervat. Er zijn twee ontploffingen
geconstateerd, die beide ten noorden van de Poolcirkel teweeg waren
gebracht en van matige tot grote omvang waren.
Ook het Japanse centrale meteorologische observatorium heeft bekend
gemaakt, dat blijkens in Tokio geregistreerde schokgolven de Sowjet-Unie
gisteren twee proeven met kernwapens heeft genomen, ten noorden van
de Poolcirkel.
BELOFTEN EN TOEZEGGINGEN
Zoals men zich herinnert maakte de
Sowjet-Unie op 31 maart jl. bekend,
dat zij vrijwillig de proeven met
kernwapens beëindigde. Op 22 augus
tus zegden de V. S. en Engeland toe,
dat zij hun proeven een jaar zouden
staken, ingaande op de dag, waarop
er onderhandelingen zouden begin
nen om te komen tot internationale
controle op dergelijke proeven.
Als voorwaarde stelden zij echter,
dat de Russen intussen geen wapens
7 OALS IN INTERNATIONALE
kwesties wel eens meer voor
komt, heerst er de grootste spraak
verwarring en een enorm verschil
van inzicht inzake het probleem van
de Quemoy-eilanden.
Men weet, dat het hier gaat om
een paar eilandjes, die in de macht
van Tsjang Kai Sjek zijn gebleven,
toen de roue Chinese troepen heel
het vasteland van China overstroom
den. Zij liggen zó dicht onder de kust
van het Chinese vasteland, dat ?ij
vanaf de kust beschoten kunnen
worden. De communistische Chinese
regering maakt er aanspraak
0 op evenals trouwens op het
grote eiland Formosa omdat
zij meent, dat ook deze eilanden Chi
nees gebied zijn en dat zij de wettige
regering van geheel China is. De
Amerikanen hebben echter een ver
drag met Tsjang Kai Sjek op Formo
sa gesloten, dat zij deze verslagen
heerser over China op Formosa zul
len handhaven. Tenopzichte van de
eilandjes Quemoy en Matsoe hebben
zij zich echter niet formeel verbon
den, maar zij staan op het standpunt,
dat deze eilandjes een onderdeel vor
men van Formosa's verdediging.
Mao Tse Toeng wenst thans zijn
„rechten" te realiseren, en is gaan
schieten. Dat is agressie, zeggen de
Amerikanen en zij willen dat niet
„nemen". Maar de Peking-Chinezen
beweren, dat de Amerikanen „agres
sie" plegen door te bevorderen, dat
Tsjang Kai Sjek's kanonnen op Que
moy het Chinese vasteland bedrei
gen.
Rondom deze begripsverwarring
over „agressie" speelt zich een ver
warring van inzicht af. Sommigen
wijzen erop, dat het onverantwoord
is om terwille van een paar zo goed
als onbewoonbare eilandjes aan de
Chinese kust een wereldoorlog te ris
keren; zij zijn niet eens een klein
oorlogje waard. Anderen bekijken
het geval vanuit de gezichtshoek van
München vóór de tweede wereldoor
log. Toen gaf men Hitier ook z'n zin
in de veronderstelling, dat een „be
vredigde" dictator vanzelf een be
hoorlijk mens zou worden. Maar dat
bleek een fatale misrekening, die uit
liep op een wereldoorlog.
Ook hier gaat het niet om de waar
de of waardeloosheid van een paar
eilandjes, maar om de vraag of men
zich niet met vastberadenheid moet
keren tegen elke agressieve eis van
het rode dictatoriale bewind, hetzij
zich dat bevindt in Moskou of in Pe
king. Want als men één vinger geeft,
wordt onmiddellijk de hele hand ge
grepen.
Volgens de jongste uitlatingen van
Dulles zoekt men in Washington een
uitweg door Quemoy te ruilen tegen
een belofte Formosa voortaan met
rust te laten. Een oplossing is dat
nauwelijks te noemen, want zo lang
zamerhand kent men de waarde van
rode beloften.
tot ontploffing zouden brengen. Op
dertig augustus liet premier Chroesjt-
sjef in een verklaring in het partij
blad „Prawda" weten, dat Rusland
geacht moest worden vrij te zijn om
de proeven te hervatten met het oog
op de proefexplosies, welke de V. S.
en Engeland in de zomer teweeg had
den gebracht.
Naar wij uit vakkringen vernemen,
zijn de koffieprijzen met ingang van
heden verlaagd. Deze verlaging, wel
ke tengevolge van een daling op de
wereldmarkt tot stand kwam, be
draagt over het algemeen 6 tot 12 ct.
per pakje van 250 gram.
In 1951 emigreerde de heer Jan
Janssen uit Blerick naar Australië.
In zijn nieuwe vaderland voelde hij
roeping voor het priesterschap en na
zijn studies voltooid te hebben is hij
thans in de orde der Dominicanen
getreden. Op zondag 23 november zal
hij- in de St. Antoniuskerk te Ble
rick de priesterwijding ontvangen,
welke hem zal worden toegediend
door mgr. Bekkers, coadjutor van het
bisdom Den Bosch. Het geld voor de
reis Sydney—Venlo werd beschikbaar
gesteld door Blerickse ingezetenen,
enkele instellingen en gulle gevers
van elders.
POSTZEGELS BUITEN GEBRUIK.
De directeur-generaal der PTT
brengt in herinnering, dat de navol
gende postzegels met ingang van 1
januari 1959 buiten gebruik gesteld
en voor de frankering waardeloos
zullen worden:
a. de zomerp stzegels, uitgifte 1957;
frankeerwaarden 4, 6, 7, 10 en 30 ct;
b. de in 1957 uitgegeven De Ruy-
terpostzegels; frankeerwaarden 10 en
30 cent;
c. de in 1957 uitgegeven postzegels
met bijslag ten bate van het Neder-
landsche Roode Kruis; frankeer
waarden 4, 6, 7, 10 en 30 cent;
d. de in 1957 uitgegeven Europa
postzegels; frankeerwaarden 10 en 30
cent;
e. de weldadigheidspostzegels (kin
derpostzegels), uitgifte 1957; fran
keerwaarden 4, 6, 8, 12 en 30 cent.
Toen de 75-jarige G. W. van
Mossel uit Ernst (onder Epe) gister
middag per rijwiel plotseling de
hoofdweg overstak, werd hij aange
reden door een trekker met oplegger
uit Heerde. D$*man was vrijwel op
slag dood.
Hoewel de twee nieuwe Russische
kernontploffingen schijnen te beves
tigen, dat de Sowjet-Unie niet wer
kelijk van plan was de proeven met
kernwapens op te schorten, verwach
ten de V. S. dat de onderhandelingen
om te komen tot een opschorting van
de kernproeven onder de noodzake
lijke garanties op 31 oktober te
Genève zullen beginnen. Dit heeft
een woordvoerder van het State
Department gisteravond meegedeeld.
Mits de Sowjet-Unie na de opening
van deze conferentie geen nieuwe
kernontploffingen teweegbrengt, blij
ven de V. S. bereid hun proeven voor
één jaar te staken, te beginnen bij de
opening van de conferentie op 31 ok
tober, zo voegde de woordvoerder
hieraan toe.
OVERSTROMINGEN IN
ZUID-FRANKRIJK
In Zuid-oost-Frankrijk zijn giste
ren bij overstromingen vijf mensen
omgekomen. Honderden huizen staan
in het water en er zijn drie bruggen
weggeslagen. Het wegverkeer is hier
en daar onderbroken en grote ge
bieden zijn zonder gas en elektriciteit.
Vier mensen, wier huis is wegge
slagen, worden vermist.
CYPRUS STAAKT
Uit de voornaamste steden van
Cyprus wordt bericht, dat de staking
van de Grieken op de ambtenaren na
tctaal is. Het Turkse volksdeel heeft
vandaag vakantie genomen.
Zoals bekend, treedt vandaag het
Britse deelgenootschapsplan in wer-
king.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Dulles heeft dinsdag
op zijn persconferentie nieuwe, ster
ke toespelingen gemaakt, dat de V.S.
de Chinese nationalisten zullen trach
ten te overreden, hun strijdkrachten
van Quemoy en Matsoe terug te trek
ken als de Chinese communisten zou
den instemmen met een bestand in
de Straat van Formosa.
Hij liet er in feite weinig twijfel
over bestaan, dat de Amerikaanse re
gering er in sterke mate op ver
trouwt, dat zij Tsjiang Kai Sjek tot
de evacuatie zal kunnen bewegen.
Dulles scheen het merendeel van
zijn opmerkingen rechtstreeks tot de
Chinese communisten te richten Hij
moedigde hen aan tot een bestand te
komen en de V.S. in staat te stellen
dat ongedaan te maken wat hij zelf
een .dwaas" besluit van de Chinese
nationalisten noemde, n.l. om zoveel
van hun strijdkrachten naar schat-
Nigeria confereert te Londen
HISTORISCHE AUTO'S
RIJDEN WEER PARADE
Ook door Hillegom
De Pionier-Automobielen Club
(P.A.C.), welke als doelstelling heeft,
auto's van historische waarde voor
het nageslacht te behouden, houdt op
zoixdag 12 oktober, een grote rit langs
de route; Utrecht, Breukelen, Vree
land, Uithoorn, Aalsmeer, Leimuiden,
Nieuw-Vennep, Hillegom, Vogelen
zang en Zandvoort.
De start is te Utrecht voor de
Stadsschouwburg, waar de eerste en
oudste wagen 's morgens om 10.00
uur vertrekt, om de minuut gevolgd
door de in ouderdom opvolgenden
(to' het bouwjaar 1930 worden auto's
toegelaten). Te Zandvoort (circuit)
worden behendigheidsproeven uitge
voerd. Er wordt een internationaal
gezelschap verwacht. Uit Engeland
komen verscheidene wagens, uit Bel
gië is een grote opkomst van leden
van de „Veteran car club de Bel-
gique" aangekondigd, en de „Allge-
meine Schauferl Klub" uit Duitsland
heeft ook reeds met een aantal auto's
ingeschreven.
ting een derde deel op de eilanden
vlak voor de kust van het Chinese
vasteland te legeren.
Waarnemers constateerden een ze
ker optimisme in de uitlatingen van
de minister. Hij scheen de mening
van andere functionarissen te beves
tigen, dat de toestand in de Straat
van Formosa zich vanzelf zal stabi
liseren. Dulles is blijkbaar van oor
deel, dat deze ontwikkeling kan wor
den gesteund, als de lopende Chinees-
Amerikaanse onderhandelingen t€
Warschau op ambassadeursniveau
worden voortgezet, zonder dat er po
gingen worden gedaan om te komen
tot een spectaculair gesprek tussen
hem en premier Tsjou En Lai.
Hoewel hij er de nadruk op legde,
dat de Amerikaanse politiek tegen
over China geen wijziging heeft on
dergaan, noemde Dulles deze politiek
toch bewegelijk. Volgens hem zou zij
kunnen worden aangepast aan de
situatie waarvoor de V.S. komen te
staan.
Minister Luns heeft dinsdag een on
derhoud van veertig minuten met zijn
Amerikaanse ambtgenoot Dulles ge
had. Na afloop wilde de Nederlandse
minister niet meedelen, waarover het
gesprek was gegaan.
„Wij hebben een lang en zeer open
hartig gesprek gehad. Het is voor het
ogenblik nog niet afgerond", aldus mr.
Luns.
Minister Luns brengt een kort be
zoek aan Washington voor besprekin
gen met functionarissen van de Ame
rikaanse ministeries van buitenland
se zaken en defensie.
De vereniging van blanken in Little
Rock die van plan was de middelbare
scholen aldaar als particuliere instel
lingen te heropenen, heeft dinsdag
bekendgemaakt dat zij van haar voor
nemen afziet.
Deze mededeling kwam nadat het
federale Hof te Omaha had meege
deeld, dat de scholen deze week nog
niet aan de particuliere verenigingen
mochten worden verhuurd aangezien
het Hof de huurcontracten eerst wil
de onderzoeken.
Enkele deelnemers aan de Nigeriaanse constitutionele conferentie dia
op het ogenblik in Lancaster House in Londen wordt gehouden in hun
schilderachtige kledij bij hun aankomst gefotografeerd. Op de voorgrond
„Chief" James Okosi H, „Obi" van Onitsha, een onofficiële adviseur
ter conferentie.
Verslag van Hammarskjoeld
worden en het orgaan kan in Amman
komen.
Alle Britse troepen zullen waar
schijnlijk voor 1 november Jordanië
hebben verlaten.
Orkaan »lda« geselde de Japanse archipel
-V
De eigenaar van de enige belang
rijke katholieke boekhandel in Oost-
Berlijn, Walter Weiss, is naar West-
Berlijn gevlucht.
Bij zijn aankomst in het vluchte
lingenkamp verklaarde hij, dat hij
van de Oost-Duitse veiligheidsdienst
opdracht had gekregen rapporten uit
te brengen over zijn klanten, onder
wie vele geestelijken en vooraan
staande Katholieke leken uit Oost-
Duitsland. Hij zeide al zijn bescheiden
vernietigd te hebben, omdat hdj
vreest, dat de nieuwe leiding van
zijn boekhandel geen bezwaar tegen
bespionering der klanten zal hebben.
Engeland heeft de Verenigde Na-1
ties er dinsdag van verwittigd dat het I
in de loop van oktober beginnen zal j
met de terugtrekking van zijn troepen r~
uit Jordanië, „indien er althans be-1 Dit nummer bestaat uit 10 pagina f
vredigende voortgang wordt geboekt
met de stabilisering van de toestand
aldaar".
Amerika denkt eind oktober alle
troepen uit Libanon te hebben terug
getrokken.
Hammarskjoeld, de secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties, heeft
dit openbaar gemaakt in zijn verslag
over zijn vredeszending naar het Mid
den-Oosten, dat dinsdag aan de Ver
enigde Naties is voorgelegd. Hij was
met Jordanië overeengekomen dat
de meest praktische plaats voor een
controlerend V.N.-orgaan in Jordanië
zelf zou liggen.
Het orgaan zou moeten toezien op
naleving van het principe van niet-
inmenging, vervat in de resolutie der
Assemblee van 21 augustus jl. De re
geringen van Libanon en de V.A.R.
hadden faciliteiten zoals vestigingen
van verbindingskaritoren in Damascus
en Beiroet voor dit orgaan toegezegd.
Zo kunnen volgens Hammarskjoeld
de technische problemen opgelost
TUNESIë EN MAROKKO
IN ARABISCHE LIGA
Tunesië en Marokko hebben zich
vandaag in de gelederen van de Ara
bische Liga geschaard, waarmee de
invloedssfeer van de Liga van de Per
zische Golf tot de Atlantische Oce
aan is uitgebreid. Daarnaast heeft
ook het Sjeik dom Koeweit aan de Per_
zische Golf het lidmaatschap aange
vraagd.
(Geldig van woensdagavond
tot donderdagavond, opgemaakt i
te 11.15 uur).
ENKELE BUIEN
Veranderlijke bewolking met i
enkele buien. Zwakke tot matige 1
wind. Weinig verandering
temperatuur.
Japan is getroffen door de orkaan „Ida", een van de ergste in de geschiedenis van dit veelgeteisterde land,
eer dan een half miljoen mensen dakloos maakte en overstromingen veroorzaakte, waarbij honderden
mensen werden gedood en vele honderden meer vermist. Deze foto laat zien hoe een huis, waarvan de bewoners
zijn geëvacueerd, op het punt staat te verdwijnen in d e sterk gezwollen rivier de Meguro bij Tokio, welke reeds
andere huizen uit dezelfde rij volkomen hëeft weggevaagd.
Op het westelijke deel van de
oceaan veroorzaken een tweetal sto
ringen van tropische oorsprong in
een groot gebied zware stormen. De
depressies verplaatsen zich in een
snel tempo in de richting van IJs
land. Ze worden gevolgd door een
flink hogeclrukgebied, dat zich naar
het midden van de oceaan uitbreidt.
Samenhangend daarmee beweegt het
centrum van een lagedrukgebied bo
ven het zuidwesten van Engeland
nog langzaam in oostelijke richting.
Dit lage drukgebied heeft in 'n groot
deel van West-Europa langdurige re
gens gebracht, vooral in het hoog
land van Auvergne en langs de wes
telijke en zuidelijke helling van de
Alpen viel zeer veel regen. In ver
band met de nabijheid van het lage
drukgebied houdt in Nederland het
onvaste weer aan.
2 okt. zon op 06.41; onder 18.17;
maan op 20.27; onder 11.12.
Hoogwaterstanden
2 Okt. v.m. 5.40; n.m. 5.55.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARUS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MÜNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
geheel bew.
regen
licht bew.
geheel bew.
licht bew.
geheel bew.
regen
geheel bew.
regen
14 C.
17
11
16
14
17
20
20
27
geheel bew. 33
Korreltje