Gerestaureerde Bibliotheca Thysiana
te Leiden weer in gebruik genomen
Ontspanning op de
botermarkt
Prins Bernhard opende
Terlenka-fabriek te Emmen
Gelderland bouwt
atoomcentrale
„De Euromarkt en
de détailhandel''
zh^MARK
Kindercoats
Peek&CIoppenburg
KAB deelt de opvattingen van de SER
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
17e eeuwse boekerij
in oude gedaante
Gistermiddag is onder veler be
langstelling de heropening verricht
van de gerestaureerde Bibliotheca
Thysiana aan het Rapenburg door
prof. dr J. N. Bakhuizen van den
Brink namens het college van curar
toren der bibliotheek, welke nu meer
dan 300 jaar bestaat. Aanwezig bij
deze heropening waren o.a. burge
meester jhr mr F. H. van Kinschot,
mej. mr A. J. Versprille, gemeente
archivaris van Leiden, curatoren van
de bibliotheek, hoogleraren der Leid-
se universiteit, de architecten ir H.
A. van Oerle en J. J. Schrama, die de
restauratie hebben verzorgd, en prof.
dr H. J. Lam, rector-magnificuè der
Rijksuniversiteit.
Prof. Bakhuizen van den Brink gaf
een uiteenzetting van de restauratie
werkzaamheden, welke veertien
maanden hebben gevorderd, hoewel
was uitgegaan van de duur van vier
maanden. De bibliotheek is thans we
derom in haar oude gedaante her
steld en herbergt weer de 20.000 his
torische pamfletten korte geschrif
ten over destijds actuele onderwer
pen vele boeken en een omvang
rijk archief van familiepapieren der
Thijssens en koopmansboeken. Spr.
bracht dank aan de minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen,
alsmede aan universitaire, gemeen
telijke en provinciale instanties en
het Rijk voor de buitengewone me
dewerking, ondervonden bij het veel
eisende herstel.
De zorgen van de curatoren voor
een ordelijk verloop en de veiligheid
der boeken, welke tijdelijk elders
moesten worden ondergebracht, wer
den in niet geringe mate verlicht
door het verantwoordelijk optreden
van de custos, de heer van Harte-
veld, die een geschenk in ontvangst
mocht nemen.
Prof. Bakhuizen van den *Brinli
tekende vervolgens de figuur van de
stichter der bibliotheek, Joannes
Thysius of Jan Thijssen, die een
hartstochtelijk bibliophiel was en bij
zijn vroegtijdige dood hij werd
32 jaar oud een collectie zeldzame
en kostbare boekwerken achterliet
en bij testament bepaalde, dat er een
gebouw moest worden opgericht tot
publieke dienst der studie. Dit ge
bouw is er dus gekomen en is vrij
wel onveranderd gebleven, zodat men
een unieke kijk kan krijgen op een
17e eeuwse boekerij.
De meeste boeken zijn van vóór
1653, mede waardoor de bibliotheek
van zulk een gTote waarde is. Ze be
slaan alle takken der wetenschap,
werken van algemene aard, theolo
gie, wijsbegeerte, rechtsgeleerdheid,
sterrenkunde, wiskunde, land- en
volkenkunde en Oosterse, Griekse,
Latijnse en nieuwe letterkundige
werken. Het oudste boek, dat de Bi
bliotheca Thysiana rijk is, is een kun
stig geornamenteerd handboek uit
1446. De inhoud der bibliotheek, waar
van de oorsprong af staande wordt
gestudeerd, en stoelen ten enenmale
ontbreken, zodat het auditorium van
deze middag in originele stijl de toe
spraken ook staande aanhoorde, werd
vier maal gecatalogiseerd, voor de
eerste keer in 1650.
Een overzicht van het gerestaureer
de interieur van de Bibliotheca Thy
siana, de 17e eeuwse boekerij, welke
in haar oude gedaante is hersteld en
een schat aan kostbare boekwerken
bevat.
Ir Van Oerle beschreef de historie
van het gebouw, dat een bijzondere
plaats inneemt op de lijst der Leidse
monumenten en dat een grote al
lure van bouwen aantoont. Het was
het laatste bouwwerk van de stads
architect Aert van 's Gravesande. De
bouwkosten bedroegen destijds de
som van 14.000 gulden, dat is min
der dan het derde deel van de prijs
der zo juist voltooide restauratie.
Namens de architecten bood ir Van
Oerle een prachtige kroon voor de
benedenhal aan. Tenslotte stak de
rector-magnificus der Leidse univer
siteit. prof. dr H. J. Lam, de lof
trompet op de herstelde glorie der
Thijssense bibliotheek, een parel aan
de kroon der universiteit. De aanwe
zigen maakten nog een rondgang
door de zaal om enkele aldaar ten
toongestelde specimina uit de keur-
collectie te bewonderen.
De situatie op de Europese boter
markt is in vergelijking met de af
gelopen winter vooruitgegaan: in de
meeste landen zijn de voorraden klei
ner geworden en op korte termijn
wordt een verdere, zij het slechts ge
ringe stijging van het boterverbruik
verwacht, alsmede in enkele landen
een daling van de boterproduktie.
Dit is de bevinding van de boter-
commissie van de organisatie voor
Europese Economische Samenwer
king, die zich in een driedaagse bij
eenkomst te Parijs diepgaand heeft
beziggehouden met de toestand op
de Europese botermarkt, zulks met
het oog op de bijeenkomst van de
Europese ministers van landbouw,
die op 9 oktober a.s. te Parijs zal
worden gehouden.
De botercommissie is evenwel van
oordeel, dat op lange termijn het
botervraagstuk nog geenszins is op
gelost. De deskundigen vrezen, dat
ieder ogenblik een ommekeer van de
marktsituatie en een terugval in een
nieuwe crisis mogelijk zijn.
Om de situatie van de botermarkt
op lange termijn te verbeteren stelt
de commissie voor: het boterver
bruik te bevorderen, de prijsvast
stelling voor melk te onderzoeken en
zonodig te wijzigen, nieuwe afzet
mogelijkheden voor melk-produkten
te ontsluiten en de botermarkten
voortdurend in het oog te houden.
Voorts stelt zij voor een noodcom-
missie voor boter in het leven te
roepen, die tot taak zou hebben bij
plotseling optredende moeilijke
marktsituaties bijeen te komen en
maatregelen tot overwinning van de
moeilijkheden voor te stellen.
De nieuwe wondervezel
Van economisch
belang
Prins Bernhard heeft vanmiddag te
Emmen op het terrein van de N.V.
Enkalon een Terienkafabriek ge
opend. Voor de openingsplechtigheid
werd ondermeer het woord gevoerd
door ir. A. J. Engel, die uiteenzette
welke beweegredenen hadden ge
voerd tot stichting van dit bedrijf te
Emmen. Men moest uitzien naar een
ook in de toekomst voldoende ruime
arbeidsmarkt, en niet alleen ruim,
maar ook kwalitatief van behoorlijk
niveau. Want, de chemische en physi-
sche processen, waarop de Enkalon-
fabricage berust, vragen de uiterste
nauwkeurigheid, zorgvuldigheid en
een goed begrip.
Verder stond vast dat men bepaald
niet wilde bouwen op een plaats waar
de lucht door stof of rook bevuild zou
kunnen zijn.
Van economisch belang.
De vestiging van genoemde fabriek
is voor Drenthe en Emmen in het
bijzonder, van grote betekenis, gezien
de achtergrond van de regionale in-
dustrialisatiepolitiek van de overheid.
In oktober 1955 werd met de Terlenka
fabricage te Emmen begonnen in een
proefiproductiebedrijf, in het najaar
van 1957 werd met de bouw van de
nieuwe fabriek begonnen. Het gehele
complex bestaat uit een laagbouw
van 105 meter lengte 25 meter breed
te en 7 meter hoog en een deel hoog
bouw van 22 meter.
De nieuwe vezel, die tot de meest
veerkrachtige vezel moet worden be
schouwd zorgt voor kleding, die in
Op vragen van het lid der Tweede
Kamer mevr. StoffelsVan Haaften
over de afwijzing van de aanvragen
tot invoer van in totaal 50.000 dozijn
paar Italiaanse dameskousen van syn
thetische garens, antwoordde de mi
nister, dat de koopprijs niet in over
eenstemming was met de onder soort
gelijke omstandigheden gebruikelijke
en economisch gerechtvaardigde prijs.
Dat de afwijzende beslissing eerst
ruime tijd na het ontvangen van de
aanvragen kon worden genomen,
vindt zijn oorzaak in het feit, dat de
ze beslissing eensdeels moest berusten
op gegevens, welke slechts konden
worden verkregen door middel van
een bij de betrokken industrieën
zowel hier te lande als in Italië in
te stellen onderzoek, anderdeels af
hankelijk was van de' met de Ita
liaanse autoriteiten te treffen rege
ling. Aan de bespoediging van een en
ander is, voor zover van Nederland
se zijde daarop invloed kon worden
uitgeoefend, gedaan wat mogelijk
was.
hoge mate kreukherstellend is. Het
kenmerkende hierbij is dat de veer
kracht ook in vochtige of natte toe
stand behouden blijft, zodat artikelen
van deze vezel gemaakt, gewassen
kunnen worden zonder dat een strijk
ijzer er later weer aan te pas behoeft
te komen. Behalve de hoge sterkte
bezit terlenka de eigenschap dat het
materiaal bij hogere temperatuur
plastisch wordt, zodat de mogelijk
heid aanwezig is, vouwen in panta
lons en rokjes blijvend in te persen.
Voor alles.
Niet alleen costuums voor maat
kleding en confectie met Terlenka-
vezel hebben inmiddels hun intrede
gedaan doch ook met japonnen, regen
jassen, sporthemden en werkkleding
is een begin gemaakt in de vele tex
tielbedrijven die de vezel verwerken.
De meest gangbare meningen van
de vezel zijn 55% bij wol, 70% bij
rayon vezel en 65% bij katoen. Tevens
wordt de vezel gebruikt voor vulling
in dekens, slaapzakken en kussens,
Voor de fabricage van glasgordijnen
is de vezel ook reeds goed materiaal
gebleken.
ONDERSCHEIDINGEN
VER. v. KATH. ZIEKENHUIZEN
De voorzitter van de Vereniging
van Katholieke Ziekenhuizen, de
heer Jos. Maenen, is van Ridder in
de Orde van St. Silvester gepromo
veerd tot commandeur in die Orde.
De penningmeester der vereniging,
de heer F. J. van Aalst, werd door
Pius XII tot Ridder in de Orde van
de H. Silvester benoemd. Mgr W. M.
Bekkers, bisschop-coadjutor van Den
Bosch, deed mededeling van deze
pauselijke benoemingen aan het slot
van het congres, dat de vereniging
van Katholieke Ziekenhuizen de af
gelopen week in Nijmegen heeft ge
houden.
Mgr. Bekkers sprak enige woorden
van grote waardering tot beide be
stuursleden. Hij maakte zich tevens
tot tolk van het episcopaat, zo zeide
hij, toen hij woorden van lof richtte
aan het adres van de Vereniging van
Katholieke Ziekenhuizen, die een
kwart eeuw lang de katholieke ge
zondheidszorg op uitnemende wijze
heeft bevorderd. Hij drong er op aan,
dat de overheid de eigenheid van het
katholieke ziekenhuiswezen steeds
zal blijven erkennen. Hij waarschuw
de echter tegen con ir.-entiestrijd
tussen de ziekenhuizen en pleitte
voor een sfeer van onderlinge sa
menwerking.
Het tweejarige dochtertje van
een landbouwer uit Oostendorp is
gisteravond in de Eekterbeek aldaar
verdronken. Het meisje is tijdens het
spelen in de beek terecht gekomen.
Een uur na vermissing werd zij ge
vonden door een broertje. Het kind
was toen reeds overleden.
De proviniciale Gelderse Electrici-
teitsmaatschappij heeft plannen voor
de uitbreiding van het produktiever-
mogen die, behalve de totstandbren
ging van een uitbreiding van het
centralecomplex te Nijmegen, voor
de verdere toekomst de stichting van
een centrale in het noorden van de
provincie Gelderland omvatten. Die
centrale zal, gezien de huidige ont
wikkeling, vermoedelijk als atoom-
centrale kunnen worden gebouwd.
Het is met dit doel voor ogen, dat de
PGEM niet alleen actief deelneemt
aan het gemeenschappelijk werk van
de Nederlandse Elektriciteitsbedrij
ven, maar ook door de intensieve be
studering van de vele en velerlei met
de toepassing van de kernenergie
verband houdende vraagstukken in
eigen bedrijf de kennis verzamelt,
die straks nodig is om met ge
bruikmaking van de adviezen van
anderen een verantwoorde keuze
te doen.
Feestrede voor r.k.
textielhandelaren
De heer P. A. Blaisse sprak gister
middag in de jubileumbijeenkomst
van de bond van R.K. textieldetail- j
listen te Amsterdam in zijn als feest-
rede aangekondigde inleiding „De
Euromarkt en de Detailhandel" over
de noodzaak van het totstandkomen
van een politieke en sociaal-ecenomi-1
sche integratie van Europa, waartoe
op 1 januari van dit jaar een aanloop
werd genomen met de oprichting van
de Europese Economische Gemeen
schap.
Het belangrijkste van dit begin
achtte spreker dat in de geplande
overgangstijd van circa 15 jaar het
nationaal beslissingsrecht plaats gaat
maken voor een gemeenschappelijk
Europees beleid. In deze gemeen
schap hebben de onderscheidene be
drijfstakken een eigen plaats, ook
die van de textiel. Ofschoon men op
vele gebieden een gelijkgerichte po
litiek zal gaan voeren, ligt het naar
de mening van spr. niet in de bedoe
ling te komen tot een Europese een
heidsstaat.
De heer Blaisse sprak over het ves
tigingsbeleid, over de concurrentie
positie en over prijsverhogende wer
kingen, die naast prijsverlagende
factoren, zeker zullen optreden bij
het realiseren van de gemeeenschap-
pelijke markt.
Ten aanzien van de ontwikkeling
der inkoopcombinaties zei spr. dat de
samenwerking dezer organisaties
uit de onderscheidene landen van
groot belang kan zijn voor de verste
viging van eigen posities. Hij riep
de aanwezigen op, te strijden voor
een vertegenwoordiger van de mid
denstand in de Nederlandse afvaardi
ging (die bestaat uit 12 leden) *ran
het sociaal-economisch comité.
De jubileumbijeenkomst, bezocht
door afgevaardigden van de S.E.R.. de
kamer van koophandel, van de ge
meente en van zusterorgansaties uit
binnen- en buitenland, eindigde met
een rondvaart door de grachten en
havens en met een feestdiner.
De bondsadviseur, aalmoezenier
B P. M. Schoonebeek heeft des mid
dags mededeling gedaan van de be
noeming door de Paus tot ridder in
de Orde van St. Gregorius van de
heren W. H. J. van Mansum uit Rot
terdam, voorzitter, en M. v. Kempkes
uit Arnhem, bestuurslid van de ju
bilerende katholieke vakbond voor
de textieldetailhandel. De penning
meester, de heer H. J. Horning uit
Amsterdam kreeg de onderscheiding
„Pro Ecclesia et Pontifice".
Aan de 37, zich nog in de Kruis
berg bij Doetinchem bevindende, In
donesische verstekelingen is geen
verder verblijf in Nederland toege
staan. Zij worden met de „Johan van
Oldebarnevelt" naar Indonesië terug
gebracht. Het schip is gistermiddag
om vier uur uit Nederland vertrok
ken, aldus meldt een zegsman van
het ministerie van justitie.
Geen betere gelegenheid
om voordelta een
load kinder jasje te kopen
an op de Jongensmarkt
bij P&CI
De hele winter heerlijk
warm en leuk gekleed in
deze speciale
P 4 C kindercoot.
Eskimovoering (zuiver wol)
geheel doorgestikt en
gewatteerd
nieuwe kleuren I
8 jaar 25.73
kleine stijging per maat
Vermindering welvaart van de
werknemers onaanvaardbaar
De gisteren te Utrecht gehouden
buitengewone vergadering van het
verbondsbestuur van de KAB heeft
zich kunnen verenigen met het eer
der door het dagelijks bestuur inge
nomen standpunt inzake de inhoud
van de jongste Troonrede en de
daarop gevolgde adviesaanvrage van
de regering aan de S.EJt.
Voor 2 Nevedo
wikkels leuke
borduurkoartjes
Een groep van 23 vervoersdeskun-
digen uit Oostenrijk, waaronder zich
zowel vertegenwoordigers van het
bedrijfsleven als van vakbonden en
overheidsinstellingen bevonden, is
voor een 4 daagse studiereis in Ne
derland aangekomen.
Men bezichtigde de nieuwe accom
modatie van de Nederlandse douane
aan de grensovergang bij Venlo en
bracht vervolgens een bezoek aan
de loodsen van enige Venlose expedi
tiebedrijven, waarvan de bouwwijze
en de bij de bouw gebruikte materia
len, de inrichting en de installatie
zeer de aandacht hadden van de Oos
tenrijkse gasten.
Er werd gewezen op de bijzon
dere betekenis van Venlo in het
internationale handelsverkeer. Na
Rotterdam en Amsterdam komt Ven
lo met een in- en uitvoer van in to
taal meer dan 1 miljoen ton per jaar
op de derde plaats. In het afgelopen
jaar kwamen er 225.000 vrachtwa
gens bij Venlo over de grenzen.
Daarnaast is ook het spoorwegver
keer belangrijk. In het buitenlandse
verkeer werden te Venlo in 1957
rond 230.000 wagons overgenomen.
Het gezelschap zal tijdens zijn ver
blijf in Nederland o.a. ontvangen
worden door de KNAC en de Niwo
en bezoeken brengen aan Amster
dam en Rotterdam. De reis door Ne
derland eindigt donderdag met een
bezoek aan de DAF-fabrieken te
Eindhoven.
Met voldoening werd kennisgeno
men van de opvatting van de ten
aanzien van het te voeren sociaal-eco
nomische beleid nader in studie dient
te worden genomen. Daarmee is te
vens tegemoet gekomen aan het ver
langen van de K.A.B. om een oplos
sing van de bestaande moeilijkhe
den niet eenzijdig te zoeken in de
consumentensector, noch in bepaal
de onderdelen van het te voeren so
ciaal-economische beleid. Met name
had de K.A.B. bezwaar tegen een een
zijdige verhoging van de huren en
een vermindering van de consumen
tensubsidies op de melk, omdat der
gelijke eenzijdig gerichte maatrege
len naar de mening van de leiding
van de K.A.B. de bestaande poble-
men, die met elkaar één groot sa
menhangend complex vormen, aller
minst oplossen.
Het verbondsbestuur spreekt de
verwachting uit, dat de betrokken mi
nisters de door de S. E. R. gegeven
interpretatie van de advies-aanvrage
zullen onderschreven.
Er van uitgaande, dat de S.E.R.
zijn thans aan te vangen studie zal
uitstrekken tot de algemeen te voe
ren sociaal-economische politiek,
meent het verbondsbestuur zich er
in dit stadium van te moeten ont
houden publiekelijk tot een zekere
stellingneming ten aanzien van con
crete maatregelen te komen.
Het meent echter reeds nu te moe
ten stellen, dat, na de gevolgen van
de eerder doorgevoerde bestedingsbe
perking, een verdere vermindering
van de welvaart van de werknemers
niet is te aanvaarden. Integendeel
is het verbondsbestuur van de K.A.B.
van oordeel, dat nu het even
wicht in onze volkshuishouding in
grote lijnen is hersteld ernstig
moet worden gezocht naar wegen,
waarlangs een verdere stijging van
de reële welvaart voor de werkne
mers in de naaste toekomst moge
lijk is.
FIRATO BOEKTE RECORDBEZOEK.
De 9e „Firato", die gisteravond
haar deuren sloot, heeft een nieuw
bezoekersrecord behaald, namelijk
164.016 tegenover 154.600 in 1957, al
dus de organisatorep. Een groot per
centage der bezoekers bestond uit
handelaren. De meeste belangstelling
ging ook dit jaar uit naar tv-toestel-
len, al werden ook in de radio-sector
goede omzetten behaald. Hier was de
vraag het grootst naar kleinere toe
stellen en combinaties met tv.
Niet alleen voor de binnenlandse
markt werden in de miljoenen lopen
de orders genoteerd; ook over export
opdrachten waren vele exposanten
zeer tevreden.
om het de dames naar de zin te maken
Geklop en gehamer weerklinkt in de Houtrusthallen t e Den Haar. waar on het orenhllk de n,„^.
verrijst. Vandaag vindt de oificlele opening plaats. Een o«^ I.n%e DSbi^ ln ^rX.^^
