II i
Gaan ,Ambonezenwijken'
de kampen vervangen?
j het enige
Bliksem sloeg in spoorweg-
knooppunt bij Uitgeest
DE SCHAT
MAANDAG 22 SEPTEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Regeringsbeleid Ambonezenzorg gewijzigd
De jongeren moeten
zich assimileren
Nu gebleken is, dat het verblijf van
de Ambonezen in Nederland niet zo
tijdelijk zal zijn, als aanvankelijk is
gedacht, zullen althans de jongeren
met de Nederlandse bevolking moe
ten assimileren. Daarom zullen na
1962 geen nieuwe woonoorden voor
Ambonezen meer worden gebouwd
omdat men kan aannemen, dat in dat
jaar de huisvesting van alle oudere
Ambonezen aan redelijke eisen vol
doet.
Op een weekendconferentie van de
Stichting „Door de Eeuwen Trouw",
die op Woudschoten te Zeist gehou
den werd, heeft de regeringscommis
saris voor de Ambonezenzorg, drs. A.
J. van Raalte een uiteenzetting ge
geven van het gewijzigde regerings
beleid ten aanzien van de Ambone
zenzorg.
Toch isolatie.
'Hij ontvouwde een plan dat wel
licht een compromis kan zijn met de
bestaande toestand. Hij zeide, dat in
Aetherklanken
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 AVRO. 7.50 VPRO. 8.00—24.00
AVRO.
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Gram.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gym. v. d. vrouw. 9.10
Voor de vrouw. 9.15 Gram. 9.35 Wa-
terst. 9.40 Morgenwijding. 9.55 Boek-
bespr. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleu
ters. 11.00 R.V.U.: Spelers en decors
in historische romans, door Mevr. Dr.
S. C. Regtdoorzee GreupRoldanus
(2e lezing). 11.30 Voor de zieken
12.00 Lichte muz. 12.20 Regeringsoiitz.:
Landb.rubriek. Wij bezoeken de
Maaskant. 12.30 Land- en tuinb.me-
ded. 12.33 Orgel en trompet. 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. of gram. 13.
Amus.muz. 13.55 Beursber. 14.00
Gram. 14.40 Schoolradio. 15.00 Voor
de vrouw. 15.05 Pianorecital. 15.05
Vrouwen in Spanje, caus. 15.50 Gram
16.30 Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40-
Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15
Pianospel. 18.30 Amateurprogr. 18.55
Paris vous parle. 19.00 Cabaret. 19.15
Fluit en clavecimbel. 19.45 Film
praatje. 20.00 Nieuws. 20.05 The Geis
ha, operette. 21.20 Act. 21.35 Dans-
mu-z. 22.05 Logboek München 1938.
22.30 Bariton en piano. 23.00 Nieuws.
23.15 Koersen v. New York. 23.16 New
York Calling. 23.2-1 Gram. 23.30—24.00
Metropole ork.
HILVERSUM n. 298 M.
7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.45 Mor
gengebed en liturg.kal. 8.00 Nieuws.
8.15 Gram. 8.50 Voor de vrouw.
Schoolradio. 10.00 Voor de kinderen.
10.15 Lichtbaken, caus. 10.30 Franse
muz. 11.00 Voor de Vrouw. 11.30
Gram. 11.50 Als de ziele luistert, caus.
12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.30
Land- en buinb.meded. 12.33 Gram.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws. en kath.
nieuws. 13.20 Gram. 13.30 Metropole
ork. en solist. 14.00 Gram. 14.05 Voor
de vrouwen van het platteland. 14.45
Amusjiuuz. 15.20 Promenade ork. en
soliste. 16.00 Voor de zieken. 16.30
Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd. 17.40
Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: Rijks
delen Overzee: Najaarsmijmeringen
van een Antilliaan, door Frank Mar-
tinus. 18.00 Amus.muz. 18.30 RVU:
Cultuursociografische verkenningen,
door Prof. Dr. H. D. de Vries Rei-
lingh. (Ie lezing). 19.00 Nieuws. 19.10
Comm. op het nieuws. 19.15 Gram.
20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50
Zang en piano. 21.15 Het zeekadetten-
corps, klankb. 21.25 Kamermuz. 22.05
Brabantsork. en sol. 22.45 Avondge
bed en liturg.kal. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Gram.
TELEVISIEPROGRAMMA
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz.
20.20 Canadees Jongenskoor. 20.30
Door glas gesproken, documentair
progr. 21.0022.30 Film.
de toekomst bepaalde stadswijken al
leen door Ambonezen bewoond zul-
orden. Hierdoor zal toch een ze
kere isolatie bereikt worden. Met eni
ge gemeenten is men reeds over dit
onderwerp in behandeling getreden
Geen enkele gemeente is meer be
reid gevonden tot het opnemen van
nieuwe kampen. Wat de huisvesting
in wijken betreft, wordt gedacht aan
woningen met een speciale huur van
vier tot vijf gulden per week. Deze
woningen zijn overigens gebouwd
naar Nederlandse eisen. De dure ko-
lenkaohels, die in de kampen dag in
dag uit branden zullen moeten wor
den vervangen door buta-gascom-
foren, die zoveel economischer zijn.
Het ligt in de bedoeling, dat de Ambo
nezen na oktober 1959 het butagas
zelf zullen gaan betalen.
Het wordt tijd, aldus drs Van Raal
te, dat 's Rijks schatkist meer en meer
van de Ambonezenzorg wordt ont
last.
Er is over de nieuwe plannen mo
menteel overleg gaande met Ambo-
De plannen strekken zich
eveneens uit in de richting van een
verdere doorvoering van de zelfzorg
N00DWACHTPLICHT B-B.
GAAT DOOR
De regering kan bij gebrek aan
voldoende vrijwilligers voor de B.B.
niet langer een afwachtende hou
ding aannemen. Vandaar, dat zij van
de haar door het parlement toege
stane mogelijkheid, om gewone
dienstplichtigen zonde mobilisatiebe
stemming de noodwachtplicht op te
leggen, gebruik te maken.
Dit blijkt uit mededelingen van
minister mr. A. A. M. Struycken
de toelichting op zijn begroting van
Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming
en P.B.O.
De nodige maatregelen om deze groep
noodwachtplichtigen in te schakelen
in enkele grotere A-gemeenten en A-
kringen, waar de situatie dringend
verbetering behoeft, zijn in voorbe
reiding.
Nieuwe provinciale
wet op komst
Nog dit jaar wil de minister van
vinciale wet bij de Staten-Generaal
indienen.
Voor de voorgenomen herziening
van de gemeentewet heeft minister
Struycken de hulp van enkele voor
aanstaande figuren ingeroepen. Zij
moeten samen met een werkgroep
bestaande uit hoofdambtenaren
voor onderwijs en medische behande-
ling. Het onderwijs, dat op dit ogen
blik nog geheel gratis is moet over
zijn gewijzigd door maatschappelijke
economische veranderingen en
rüÜi 5iaL1%° aU1Ïu1 UVC1 I door nieuwe opvattingen omtrent de
vijf jaar geheel door de Ambonezen l gemeentetaak.
Bij de voorbereidingen
de maat
Nederlanders
zelf betaald worden
staven, die ook
gelden.
Ambonezen tegen.
De termijn van vijf jaar is gekozen
OD^t nog iedere Am-br-'- -on
middelbare school-opleiding kan vol
gen. L>e heer Van naailt i ui-
op, dat van de ,,oude grieven" van de
Ambonezen altijd „littekens" zullen
overblijven.
De heer Lokollo, van de Republiek
Makiku Selatan (Republiek Zuid-Mo-
lukken), die ter conferentie aanwezig
was, was fel tegen de plannen. „Wij
mogen niet uiteen" is zijn standpunt
„Het zou onze strijd voor een vrij
Ambon en het handhaven van onze
cultuur verzwakken". Ook een andere
Ambonese spreker deed een beroep
op zijn volksgenoten, de eigenlijke
strijd voor erkenning van de Repu
bliek der Zuid-Molukken door Neder
land-niet te laten bezoedelen door on
derhandelingen over materiële be
langen.
voor de
nieuwe gemeentewet zal verder ge-
bruk worden gemaakt van de advie
zen van de provinciale besturen en
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten.
Een van de wijzigingen van de ge
meentewet zal de procedure bij
grenswijzigingen betreffen, waar
door voorstellen tot grenswijziging
sneller dan tot nu toe kunnen worden
behandeld.
HET ADVIES VAN DE
SOC. ECONOMISCHE RAAD
De Sociaal-Economische Raad zal
zich vrijdag a.s. beraden, op welke
wijze het advies, dat de regering over
bepaalde zaken heeft gevraagd, moet
worden opgesteld.
Behalve het N.V.V. hebben ook de
K.A.B. en het C.N.V. zich over dit
advies beraden. Ook zij achten een
oplossing van de problemen van
huur- en prijssubsidiebeleid onmoge
lijk, als de regering vasthoudt aan
haar verlangen, dat rust op loonge-
bied nodig is.
VOORLOPIG GEEN
PLAATS VOOR
NED. TROEPEN
Een woordvoerder van het West-
duitse ministerie van Defensie heeft
naar aanleiding van het Nederlandse
voorstel tijdelijk en in onderlinge af
wisseling Nederlandse gevechtsgroe
pen voor oefeningen in Duitsland te
stationeren, verklaard, dat hieraan
voorlopig niet gedacht hoeft te wor
den. Is het Nederlandse voorstel ge
daan wegens gebrek aan oefenruimte
voor Nederlandse strijdkrachten, ook
Westduitse bondsstrijdkrachter.
hebben voor hun oefeningen in de
bondsrepubliek te weinig ruimte, al
dus het ministerie.
De suggestie van de Nederlandse
regering, om Nederlandse en West
duitse militaire oefeningen geza
menlijk te houden is in principe met
instemming ontvangen, aldus de
woordvoerder van het ministerie,
doch er zal dit jaar geen sprake
meer van kunnen zijn, daar het jaar
1958 reeds te ver is gevorderd.
Naar wij in Den Haag "ernemen
zijn de onderhandelingen jver de sta-
tinering van Ned. militaire onderde
len in West-Duitsland en de gezamen
lijke oefeningen, nog in volle gang.
Trage P.B.O.-
oniwikkeling
Met leedwezen constateert minis
ter Struycken in de toelichting op
zijn begroting dat de organisatorische
ontwikkeling van de P.B.O. het afge
lopen jaar bijna tot stilstand is ge
komen. Er kwam slechts een nieuw
bedrijfschap tot stand: dat voor het
maatkledingbedrijf.
De minister ziet echter geen reden
tot pessimisme. Enkele tientallen P.
B.O.-lichamen functioneren bevredi
gend en soms zelfs meer dan dat.
Vooral in de overheidssfeer wil de
minister een zo gunstig mogelijk kli
maat voor de P.B.O scheppen. De re
gering heeft op verzoek van minister
Struycken er dan ook toe besloten
zoveel mogelijk werk aan de P.B.O.-
lichamen over te laten en bij het ple
gen van overleg met het bedrijfsle
ven de voorkeur te geven aan con
tact met de bedrijflichamen.
Indien er in bedrijfstakken waar
mee overleg nodig is, nog geen be-
drijfslichamen zijn, dan zal de rege
ring niet alleen met de werkgevers-
maar ook zoveel mogelijk met de
werknemersorganiscaties overleg ple
gen.
mj toiletpapier
,0*e
Treinen met abnormale vertragingen
Spoorbomen bleven open g?ruweelo5k™ifemS™bi^T«^
zorgde de politie aanvankelijk voor
Twee blikseminslagen hebben het de afzetting. De treinen moesten uit
treinverkeer in de provincie Noord-1 de richting Haarlem binnengeloodst
Holland gisteravond in een chaos
herschapen. Vertragingen van enige
uren waren niet ongewoon en dui
zenden reizigers, vooral zij die nog
een flinke reis voor de boeg hadden,
zijn hiervan de dupe geworden.
De blikseminslag die de grootste
verwarring gaf, deed zich voor bij
een der voornaamste knooppunten
van het Noordhollands treinverkeer,
een wissel te Uitgeest. De andere
sloeg in een schakelkast van de
spoorbomen aan de overgang bij het
station Sloterdijk te Amsterdam, zo
dat politie voor de afzetting moest
zorgdragen.
Óp het Centraal Station te Amster
dam wist men er tussen zeven en
elf uur geen raad meer mee. De
treinen uit het noorden kwamen met
ongelooflijke vertragingen binnen.
Op het station Uitgeest had men om
half zeven, tijdens een kort onweer,
de weigering van de voorname wis
sel ontdekt, men nam onmiddellijk
maatregelen. De treinen werden met
grote behoedzaamheid over het voor
name knooppunt geleid. Dit ging
zeer langzaam, zodat tenslotte uit
beide richtingen „files" treinen op
hun beurt stonden te wachten.
Rood licht
Bij het station Sloterdijk waar de
spoorbomen, ondanks de pogingen
worden, daar het licht door de open
spoorbomen op rood bleef staan. La
ter heeft men de bomen met de
hand bediend.
Tegen half elf waren beide storin
gen verholpen en een uur later was
de treinenloop weer normaal.
NIEUWE ECONOMISCHE
WETSONTWERPEN
Van de volgende wetsontwerpen
zal aldus de memorie van toe
lichting op de begroting van Econo
mische Zaken de indiening bij de
Tweede Kamer op korte termijn
worden bevorderd:
Ontwerp van een wet tot her
nieuwde inwerkingstelling van de
prijsopdrijvings- en hamsterwet '39;
ontwerp-vorderingswet; ontwerp-
prijzenwet; ontwerp van een wet op
het afbetalingsstelsel; ontwerp in- en
uitvoerwet; ontwerp van een wet
betreffende het accountantswezen;
ontwerp van een rijkswet tot rege
ling van het recht op de industriële
eigendom; ontwerp van een wet-
houdende wijziging van de octrooi-
wet met betrekking tot de octrooi-
verleningsprocedure; ontwerp van
een wet inzake het agentschap der
Westeuropese Unie.
IN NEDERLAND GEHAAKT
(Advertentie).
Wijdingen Bisdommen Haarlem
en Roiierdam
Prijzengesprek op 11 oct.
Minister Zijlstra heeft de vertegen
woordigers van het bedrijfsleven op
11 oktober a.s. uitgenodigd voor een
bespreking over het prijsbeleid.
Zoals bekend koesterde de be
windsman aanvankelijk het voorne
men dit gesprek reeds 10 september
te houden. De vertegenwoordigers
van het N.V.V. lieten echter weten,
dat zij niet aanwezig zouden kunnen
zijn, waarop de minister de bespre
king uitstelde.
13 blijft een ongeluksgetal
Dertien politiemannen zijn zater
dagnacht nodig geweest om een 38-
jarige betonwerker in Amsterdam te
arresteren.
Even na één uur reed een Messer-
schmidt-autootje door de Prinsen
straat langs een aantal dronken lie
den, die naar de kermis in de Jor-
daan waren geweest. De bestuurder
van de „Messerschmidt" hoorde plot
seling een harde klap op het dak en
toen hij stopte bleek, dat zijn radio
antenne was gebroken. Toen hij ge-
ergerd uitstapte, 'ceerden de dronken
lieden zich tegen hem. Hij werd mis
handeld onder leiding van de beton
werker.
Hierna trokken de aanvallers zich
terug in een bar aan de Prinsen
straat. Toen de politie verscheen on
dervond zjj hevige tegenstand. De
betonwerker werd bijgestaan door
zijn vrienden, die de arrestatie
trachtten te verhinderen. Het draai
de uit op een algemene vechtpartij,
waarbij vier agenten met de gum
miwapenstok van zich afsloegen.
Uiteindelijk gelukte het dertien
agenten de betonwerker naar het bu
reau aan de Warmoesstraat te bren
gen, waar hij werd opgesloten.
Mgr. J. P. Huibers, bisschop van
Haarlem, heeft zaterdag 20 september
in de kapel van het Theologicum te
Warmond de H. Wijding van het
Diaconaat toegediend aan de volgen
theologanten van het bisdom
Haarlem.
W. Besemer, P. J. C. Boilerman,
H. C. A. Brautigam, P. J. J. van
Duin, P. Koeleman, W. M. J. Lut-
tkihuizen, J. H. van Ombergen, M. P.
van Ophem, B. R. M. Peters, J. J. M.
Postma, P. J. de Reus, H. J. G.
Spruyt, A. C. Timmer, P. J. C. M. v.
d. Velden, J. Th. de Vries, J. L. Wen-
neker, A. H. J. Weyermars.
Aan de volgende theologanten van
het bisdom Rotterdam:
P. v. d. Bosch, G. J. M. Brenkman,
H. M. F. Doove, J. J. I. v. Haaster,
R. G. W. Huysmans, J. J. Kerklaan,
A. A. M. v. d. Kolk, C. H. J. de Kor
te, C. J. de Leede, G. E. v. d. Logt,
H. A. A. Mourits, G L. M. Paardekoo-
per, H. P. R. A. v. d. Plas, M. F. M.
van Rooyen, Th. C. J. van Rooyen,
G. J. J. M. Toussaint, H. P. M. Ver
hoeven, H. P. Warmerdam, J. A
Zaal, J. G. M. Zuidgeest.
Bovendien heeft mgr. Huibers de
priesterwijding toegediend aan de
fraters B. Meijer en A. Pons van de
Orde der Dominicanen.
Zondag heeft mgr. Huibers de la
gere wijdingen toegediend aan d<
volgende theologanten van het bisdom
Haarlem.
C. A. M. Backx, P. J. Herben, P.
Th. V. M. Bosma, J. S. M. Distel
brink, A. N. J. Doodeman, J. N. Duin,
J. H. v. Duin, M. J. de Groot, J. H. J.
Heikens, P. J. Hink, J. W. M. Levelt,
A. J. Leven, G. H. W. Mols, H. Cl. M.
Peet, M. C. E. Schaapherder, J.
Swart, S. C. Tol, Y. C. Tuyn, G. A.
A. Velzeboer.
Aan de volgende theologanten van
het Bisdom Rotterdam:
F. Bergenhenegouwen. K. J.
Boeker, J. A. A. Breukel, A. H. C. v.
Eyk, J. M. J. Groeneveld, A. J. W.
Groenewegen, A. W. C. Heijster, H.
v. d Hondel, J. G. M. v. Kan, Th. H.
v. Kester, A. D. B. Kortmann, P. J. M.
Lansbergen, H. M. Litjens, H. P.
Meyer, A. H. F. Planken, G. M. F. v.
Slobbe, J. B. M. Werner.
Spaarregelingen
Bijdragen werkgevers
belastingvrij
Bijdragen van werkgevers aan een
aantal spaarregelingen zullen over
enige tijd worden vrijgesteld van fis
cale en sociale lasten. Tot nu toe was
de vrijstelling alleen van kracht voor
bijdragen aan bouwspaarfondsen.
Minister Srtuyckcn deelt de Twee
de Kamer mee dat hij zo snel moge
lijk met een desbetreffend voorstel
zal komen, waarbij dan tevens ver
dere fiscale voorzieningen ter bevor
dering van de bezitsvorming zullen
worden aangekondigd.
De Engelse hypnotiseur Henry
Blythe heeft een praktijk geopend
voor telefonische behandeling van
mensen die het roken willen afleren.
Blythe beweert dat hij reeds duizen
den mensen door hypnose van het ro
ken heeft genezen.
Laatste eer voor
groot zwerver
Zaterdagmorgen heeft te Terhey-
den, nabij Breda, de uitvaart plaats
gehad van het hoofd van het woon
wagenkamp aldaar, de heer Jan Da-
men, wiens zwerversleven woensdag
j.l. op 44-jarige leeftijd plotse
ling tot een einde kwam.
Het is een bijna koninklijke uit
vaart geworden, waarop honderden
vrienden, niet alleen uit Nederland
maar ook uit België, Frankrijk en
Duitsland de overledene de laatste
eer kwamen bewijzen.
Jan Damen was ïaandag naar de
kermis te Terheyden gegaan en des
avonds wachtte men in het kamp ver
geefs zijn terugkeer. Twee dagen
lang heeft men naar hem gezocht en
ten slotte werd het stoffelijk over
schot opgedregd aan de Laadkade te
Terheyden. De doodsoorzaak is nog
niet vastgesteld.
Een berg bloemen dekte de kist in
de kerk van het kamp.
De politie van Breda had de han
den vol bij de regeling van het ver
keer. Er waren behalve de zeventien
officiële auto's, meer dan 200 auto's
met relaties uit binnen- en buiten
land, die op het kerkhof van Zuylen
aan de Haagweg een laatste groet
wilden brengen aan de grote zwer
ver, Jan Damen.
Scheepsberichten
ALDABI 20 sept. v. Rotterdam, 21
sept. te Bremerhaven; ALGOL 21 sept.
te Rotterdam: ALIOTH 21 sept. te Rot
terdam; ALMDIJK 19 sept. v. Rotter
dam n. Londen; AND1JK 20 sept. van
Rotterdam n. Antwerpen/Havana;
AVERDIJK 20 sept. te Rotterdam; CA-
MITIA (t.) 21 sept. te Rotterdam; DELFT
20 sept. v. Rotterdam n. Bremen; GOR-
DIAS 21 sept. te Rotterdam; GROOTE
BEER 21 sept. te Rotterdam; HAAR
LEM 20 sept. v. Rotterdam n. Bremen;
JAPARA krl. 21 sept. v. Rotterdam n.
Le Havre; KELLIA (t.) 20 sept. te Rot
terdam; KENIA (t.) 21 sept. v. R'da»
n. Las Palmas; KHASIELLA (t.) 21 sep
tember van Rotterdam; KOSICIA (t.)
21 sept. v. Rotterdam n. Curacao; LEK
HAVEN 20 sept. v. Rotterdam n. Rlo
de Janeiro; MAASDAM 20 sept. v. Rot
terdam 21 sept. v. Southampton n. New
York; PIETER S 21 sept. te Rotterdam;
PRINS WILLEM VAN ORANJE 21 sept.
te Rotterdam: SCHIEDIJK 20 sept, van
Rotterdam 21 sept. te Hamburg; SUMA
TRA 20 sept. v. Amsterdam 21 sept. te
Bremen; WESTERTOREN 20 sept. van
Rotterdam n. Dakar; ZUIDERKRUIS
20 sept. te Rotterdam.
ALHENA 21 sept. v. Rio de Janeiro
n. Vitoria; BATJAN 22 sept. te Colom
bo; CERONIA (t.) 21 sept. v. Aden n.
Akaba; HOOGKERK pass. 21 september
Ceylon n. Aden; KAAP HOORN 22 sept.
te Curacao; KALYDON (t 21 sept. van
Port Said n. Turku; KARIMATA 22
sept. te Suez; KELLETIA (t 21 sept.
v. Gothenburg n. Rotterdam; KINDER
DIJK pass. 21 sept. Kaap Race n. Ant
werpen; KORATIA (t.) 21 sept. te Nor
folk; NA ESS TIGER (t.) 21 sept. van
Amuaybaai n Hamburg; PRINS DER
NEDERLANDEN 21 sept. te Kingston;
PRINS WILLEM III 22 sept. te Sarnia;
PRINS WILLEM GEORGE FREDERIK
22 sept. te Sarnia; RIJNKERK 21 sept.
v. Mombassa n. Aden; SCHERPEN-
DRECHT (t.) 21 sept. v. New York n.
Napels: STEVEN 21 sept. te Livorno;
ZONNEKERK 22 sept, te Kaapstad.
door George F. Worts
21)
Grootmoeder stond beslist uit haar
stoel op. Ze liep naar het buffet en
kwam met een fles sherry terug. Ze
vulde twee glazen. Het ene gaf ze
aan Lida en het andere dronk ze in
één snelle teug leeg.
„Lida! We moeten aan de slag! We
moeten naar de politie in Honolulu
schrijven, of een particuliere detec
tive in de arm nemen".
Grootmoeder liep driftig langs het
raain heen en weer, zwaaiend met
haar lege glas. Lida keek haar be
zorgd na.
„Leg toch een reef in uw groot
zeil, lieve schat! En 1 .»f dan wat op.
Zo vangt u te veel wind. U bent op
het punt om zelf om te slaan".
„Pff", zei de oude dame. „Zo'n op
winding heb ik in geen vijftig jaar
doorleefd. Ik geniet er van! Het is,
alsof Han weer levend is geworden!
Besef je wel goed, wat dit betekenen
kan? Het kan heel goed betekenen,
dat
van MATABONGA
Ze hield haar woorden in. Er kwam
een uitdrukking van slimheid in haar
ogen, maar die verdween terstond.
Ze glimlachte geheimzinnig en zei
geen woord meer.
HOOFDSTUK VI.
Hendrik Rijnmann hield wel van
een gokje. Hij was een waaghals van
aard. In het begin schreef men dit toe
aan de na-oorlogse toestand. Hendrik
was officier geweest bij de eerste
landingstroepen in Afrika. Hij had
een kogel door een arm en een been
gekregen en was als invalide uit de
dienst ontslagen met een band van
roestvrij staal om het dijbeen. Dat
hinderde hem niet, want hij kon zon
der moeite lopen, zonder ook maar
in het minst te hinken en had het
gevoel een nieuw been gekregen te
hebben; maar het leger kon hem.niet
meer gebruiken.
In het burgerleven teruggekeerd
wierp Rynmann zich met een bijna
beangstigende ijver op fabricage in
het groot, zodat het zelfs in die da
gen van jachterige productie opval-
Hendrik bezat de gelukkige karak-
lend was. Meer doorgewinterde en
minder drieste of verbeeldingrijke
zakenlui schudden het hoofd en voor
spelden „dat die jonge Rynmann niet
veel anders deed, dan zich een hoop
aanvallen van barstende hoofdpijn
bezorgen" en ze bedoelden daar te
vens mee, dat dit tot een crisis leid
de, waarin hij hoog en droog op het
strand zou komen te zitten en totaal
schipbreuk lijden.
Doch geen van die sombere voor
spellingen was tot nog toe bewaar
heid en met verloop van tijd verwierf
Hendrik Rynmann zich een andere
en vleiender waardering. Met kleine
en middelmatige fabrieken, zonder
ook maar één grote, die overal ver
spreid lagen, ging hij van de produc
tie van oorlogsmateriaal over tot een
doelmatige en weloverlegde voort
brenging van in vredestijd nodige
voorwerpen en hij deed dit met een
soepelheid en gemak, die z(jn aanpas
singsvermogen duidelijk bewezen.
Toen zijn ondernemingen zich in een
gezonde en gestadige groeikracht
verheugden, werd hij steeds minder
als een gokker beschouwd, doch meer
en meer als een man met ver voor
uitziende blik, iemand in staat tot
het nemen van degelijke en snelle
beslissingen en die tevens de moed
bezat om ze met al zijn kracht tot
uitvoer te brengen,
tertrek van niet te tobben over de
gevolgen, als hij eenmaal een besluit
genomen had. Hij had er slag van de
juiste man op de juiste plaats te kie
zen. En die bekwame en handige
jongemannen onthieven Hendrik van
heel veel zorgen.
Hij was altyd druk bezig. Zijn kan
toor was meestal een conferentiezaal.
Zijn houding was gewoonlijk heel
rustig en gemakkelijk en hij sprak
zacht en bedaard. Hij luisterde naar
de drukke en opgewonden discussies
tijdens de conferenties alsof hij er
inwendig pret over had, om dan, als
de onenigheid haar toppunt bereikte,
met enkele kalme woorden de rich
ting aan te geven, die zou worden in
geslagen.
Toen Amelia Russel zijn kantoor
in Winniton kwam bezoeken, zat hij
midden in een heftige en opgewon
den conferentie, die al bijna een uur
had geduurd. Een halve minuut na
dat zijn secretaresse hem was komen
zeggen, dat mevrouw Russel hem
wenste te spreken, was er niemand
meer op zyn privé-kantoor dan hij
zelf. Hij stond naast zijn bureau, met
een halve sigaar, die uitgegaan was,
in zijn mond, een glimlach om zijn
lippen en een hartelijke glans in zijn
ogen.
Hij schoof haar een stoel toe en
toen ze was gaan zitten, bleef hij
voor haar staan en keek haar onder
zoekend aan.
„Grootje, ik vind heus, dat u er tel
kens als ik u terugzie, jonger en
mooier uitziet. Hoe levert u hem
dat toch?"
„Hoor eens Hendrik", antwoordde
zij bits, „er bestaat ?en he^l korte en
onbehoorlijke uitdrukking, die ik ten
antwoord zou kunnen geven op der
gelijke onzin, als jij me daar vertelt,
maar ik doe dat niet, omdat ik een
dame ben".
„Gp dat punt hebt u me nog geen
minuut voor de gek kunnen houden",
antwoordde Hendrik. „Ik weet maar
al te goed, dat u een dame bent".
„Zo is het beter", grinnikte groot
moeder Russel. „Ik kom eens met je
praten over een buitengewoon be
langrijke zaak. Heb je in de laatste
tijd nog wel eens iets van Lida ge
hoord?
Zijn ogen verloren iets van hun
schittering. „Neen, had ik iets moe
ten horen?"
„Dat had moeten zijn, maar je zult
niets horen. Je geeft de hoop niet
op, omdat je het zo maar wilt!"
„Dat heeft veel weg van een raad
seltje. Moet ik happen?"
„De tijd", zei grootmoeder, „heelt
alle wonden. Zeg niet, dat het een
gemeenplaats is, dat is het, maar het
is waar ook. Maar wat zou je er van
denken, om ondertussen een jacht
naar een verborgen schat te finan
cieren?"
„U hebt verstand van schatzoeken
en u kent my door en door", zei Hen
drik. „Hoeveel hebt u nodig?"
„Ik maak geen grapje, Hendrik.
Die schat bestaat werkelijk en het
zoeken naar die schat is een ernstige
zaak. Wat heeft Lida je ooit verteld
over de laatste reis van mijn over
leden man?"
Lida had hem die geschiedenis tot
in de kleinste omstandigheden ver
teld, maar dat was lang geleden en
voor geen geld van de .wereld zou hij
die opgewekte en bewonderenswaar
dige oude dame beroofd hebben van
het plezier, dat verhaal in kleuren
en geuren nog eens te doen.
„Neen, grootje. Ze heeft het er wel
eens over gehad, maar slechts ter
loops. Vertelt u het me maar eens
uitvoerig".
„Heb je het erg druk, jongelief?",
vroeg grootmoeder.
„Ik heb om de waarheid te zeggen
niets beters te doen, dan hier uit het
venster te zitten kijken en de schaars
te aan grondstoffen te betreuren.
Ik zou u neel dankbaar zijn voor wat
afleiding".
(Wordt vervolgd)
