'I40
Dorp
een ander
de rivier"
soort film
P.v.d.A.- wethouder
STEMDE op VVD-er
Mr J. Klaasesz „KROONDE" welvarende
kampioenen op de Yebo
Tweede Kamer wil begrotingen
sneller behandelen
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
NIEUW PERSPECTIEF
VOOR FILMINDUSTRIE
Gisteren is er in Amsterdam een
gala-première geweest van 'n nieuwe'
Nederlandse speelfilm „Het dorp
aan de rivier" naar 't boek van An-
toon Coolen. Het is de beste film
lijkt ons, die tot nu toe in Nederland
gemaakt is, maar dit wil nog niet
zeggen dat het een beste film is.
Hoofdzaak is, dat het een rolprent
is met een geheel eigen sfeer, die
voor Rademakers, de regisseur en
zijn medewerkers goede dingen voor
de toekomst belooft. Want de eigen
sfeer is immers datgene, waarnaar
alle critici in Nederland al jaren
verlangd hebben.
We moeten er wel by zeggen, dat
het eigene van deze film onder meer
ligt in een zeer traag tempo. En
trage films zien we tegenwoordig
niet meer in de bioscopen. De toe
schouwers zijn gewend om hun geld
voor erg veel scènes om te ruilen;
drukke beweging, snelle dialoog. De
cineast Van der Ende, die misschien
wel het meest van allen zijn merk
op deze film plaatste, belicht de
koppen van de spelers in deze film
lang en met bizarre effecten, zoals
BOZE
Bij de P.v.d.A. te Odoorn ver
keren twee raadsleden van de
partij in de omstandigheid, dat
ze met boze ogen door de par
tijleden worden aangekeken. Ze
staan zelfs in de kwalijke geur
van rebellie. Bij de laatste wet
houdersverkiezing in hun ge
meente hebben de twee n.I> niet
op hun eigen partijgenoot ge
stemd, maar op een VVD-er.
Tot overmaat van ramp werd
deze nog gekozen ook.
De P.v.d.A., die in de raad van
Odoorn zes van de vijftien zetels
bezet, keerde tengevolge van de
stemming niet in het college van
B. en W. terug met een wethou
der. Hun enige wethouder was
een der rebellerenden, maar hij
was niet candidaat gesteld voor
de nieuwe periode. De candidaat,
die thans door de P.v.d.A. werd
gesteld, vond geen genade in de
ogen van beide raadsleden, zo
dat zij het besluit van de meer
derheid van hun fractie negeer
den. De oud-wethouder, die niet
op een partijgenoot wenste te
stemmen, was allang een doorn
in het oog van de partij, die
vond, dat hij zijn wethouders
functie maar zozo uitvoerde.
Hij werd verzocht zich terug
te trekken als wethouder. Hij
stemde hiermee in, maar wilde
wel als raadslid gehandhaafd
blijven. Later kwam hij van zijn
instemming terug en wilde weer
wethouder worden. Zijn fractie
dacht er niet aan. De beide he
ren kunnen nu kiezen tussen het
aftreden als raadslid of schrap
ping als lid van d^ Partij van de
Arbeid.
dat in de twintiger jaren in het fil
men te doen gebruikelijk was.
Hügo Claus schreef het scenario,
en daaraan is het misschien wel te
wijten, dat de geur van het boek van
Antoon Coolen niet overwoei naar
dit filmwerk.
Claus heeft een vreemde kijk op
de problemen van leven en dood.
Zijn visie op die zaken is wat kil,
duidelijk is te zien, dat hij uit het
boek van Coolen juist dit aspect
heeft gelicht. Overigens dankt men
aan één van die aspecten het bijna
heidens ritueel met borrelglazen bo
ven 't lijk van de molenaarsknecht
Lange Lent. Pale Pie, die ook een
„durvert" is, zweert bij het lijk van
Lange Lent, dat hij Mammeke de
doek van het hoofd zal trekken.
Een vreemde huiveringwekkende
serie beelden van cineast v. d. Ende.
Zich bezinnend op de kritiek-op
roepende elementen in deze film
vraagt men zich op de eerste plaats
af of het boek van Anton Coolen
wel voorverfilming in aanmerking
kwam. Het is een fragmentarisch
verhaal; Coolen vertelt schijnbaar
voor de vuist weg over het leven
van de mensen van dit dorp aan de
riviet (Lith aan de Maas, dat ook in
prachtige beelden op het filmdoek
verscheen), maar in dit boek is er
een magische band tussen de ver
schillende gebeurtenissen, het is de
geschiedenis geworden van een bij
zonder mens, dokter van Taeke in
het Brabantse land. Dat is deze film
niet, de dokter is geen duidelijke fi
guur in het filmverhaal, misschien
.ligt het aan het spel van Max Croi-
set, die weinig diepte gaf aan zijn
rol, misschien ligt het aan de onvol
ledigheid van de film. De scenario
schrijver heeft in het boek gebladerd
en hier en daar iets van zijn gading
gevonden; verband bestaat er tus
sen de verschillende scènes niet en
dus zitten we nu met een verbrok
kelde film, waarin niets essentieel
is. Kijkspul, dat met goed vakman
schap is klaargemaakt. Fons Rade
makers de regisseur van deze film is
er kennelijk van uitgegaan, dat de
spelers ondergeschikt zijn aan de
film, maar nu kregen zijn spelers
geen eerlijke kans: Max Croiset
was als dokter van Taeke min of
meer een pantomime-figuur, Mary
Dresselhuys mocht met haar spre
kende kop, nu en dan wat zorgelijk-
beangst kijken; Pale Pie, Ome Jan,
Cis den Doove waren zwijgzame,
dood-kalme figuren, die als attribu
ten voor de filmcamera traden. De
dokter Taeke uit de film was ook
een ander dan die van het boek; zijn
karakter was niet volledig. Deze
Taeke was niet de eigenzinnige wat
vreemde figuur. De regisseur heeft
ook verschillende verduidelijkende
scènes, die wél gefilmd waren, laten
vervallen.
Niettemin zijn we blij met deze
nieuwe film. We hebben even een
vergezicht gekregen over het land
schap, dat in Nederland nog voor de
filmers braak ligt.
De gala-première is zeer genoeg
lijk verlopen. Zelfs de dorpsdokter
van Lith was aanwezig. Hij injmers
heeft bij Antoon Coolen voor diens
boek model gestaan. De schrijver, de
spelers, de regisseur werden harte
lijk op het toneel van het City-thea
ter in Amsterdam gehuldigd.
Zweedse vrachiauio voor hei Ned. Roode Kruis
ËjMNH
Donderdagochtend is op paleis Soestdijk de overdracht geschied van de Zweedse vrachtauto, die aan H. M. de
Koningin werd geschonken door de directie van de grote vrachtauto- en autobusfabrieken te Södertalje tijdens
haar staatsiebezoek aan Zweden in mei 1957. De Zweedse ambassadeur, Z.E. de heer S. Dahlman droeg de wa
gen in gerede toestand eerst over aan de Koningin, die de auto daarna overdroeg aan het Roode Kruis. Bij de
foto: Dè Koningin neemt een kijkje in de cabine van de auto.
GROOTS DÉFILÉ
Rond twee uur gistermiddag, op de
dag van de Fokveetentoonstelling,
was de jury gereedgekomen met het
beoordelen van de verschillende
»Helpers der mensheid« helpen sieeds
WOHi.FAHRTSMARKt
+io
DEUTSCHE BUNDBPOSTBB DEUTSCHE BUNPFSPÖS f
soorten inzendingen groot- en klein
vee op de Vebo. Steeds meer dieren
vielen af en tenslotte leidde men nog
slechts enkele prachtstuks rond, waar
uit de kampioenen te voorschijn
moesten komen. Toen het eenmaal
zover was kon de ceremonie proto
collaire een aanvang nemen en daar
toe trad mr J. Klaasesz, de commis
saris der koningin in Zuid-Holland
naar voren om een kleurige krans
over de snuit en horens der dieren te
schuiven.
Mr Klaasesz legde een grote vaar
digheid aan de dag, maar de eerste
de beste stier kon zich niet met de
gang van zaken verenigen en schud
de de kop net zolang tot er bijna geen
bloem meer tussen het groen pronk
te en men de krans moest afnemen
om groter ravage te voorkomen.
Toen de kampioenen „gekroond"
Mr J. Klaasesz staat op het punt
een uitblinkster, de kampioen koe,
een bloemenkrans om te hangen. De
commissaris gunde het dier echter al
lereerst een „voorproefje" van de hul
diging. Er zijn lieden, die beweren,
dat mr. Klaasesz de kampioene uit
nodigde met: „Ruik 'ns; maar het
smaakt ook lekker".
waren zette zich de stoet kampioe
nen de weerbarstig stier incluis
met de kransdragende begeleider
de reserve kampioenen en eerste
prijswinnaars de poorten van het
veemarktterrein uit om in triomf
langs de vele belangstellenden te
trekken die zich buiten hadden op
gesteld. Het was een groots défilé
van goedmoedige bekroonde exem
plaren en glunderende eigenaars.
Tijdens een lunch in restaurant
Het Schuttershof, aangeboden door
het Vebo-bestuur aan juryleden, des
kundigen en genodigden, werden vele
woorden van lof en dank gesproken,
waarbij vooral de heer M. Weima,
directeur van de Leidse markt- en
havendienst, die met zijn staf zeer
veel werk heeft moeten verzetten om
de Vebo-tentoonstelling op deze uit
stekende manier te doen slagen. Dat
deze 23ste fokveetentoonstelling we
derom een succes is geworden was
ieders overtuiging.
(Advertentie)
Deze stier, met kleurige strik in de i de hij gewillig en op z'n voordeligst,
weelderige staart, liet geen middel waarbij hij zijn collega links een flin-
onbenut om een prijs in de wacht ke zwieper gaf om ruimte te krijgen,
te slepen. Toen hij merkte dat er een Hij kreeg een derde prijs, deze zwart-
foto van hem werd genomen, poseer-1 bonte.
Eigen standpunt van „zeer velen", „anderen",
„enigen" mondeling in 't openbaar
Dr L. G. Kortenhorst, door H. M.
de Koningin voor de elfde maal tot
voorzitter van de Tweede Kamer be
noemd, heeft in zijn openingstoe
spraak zijn streven benadrukt het
parlement dichter bij het volk te
brengen en de taken der Kamer te
toetsen aan de eiseh der doelmatig
heid door verjonging en vernieuwing
der werkmethoden.
De voorzitter hoopte door een
nieuwe procedure voor het behande
len van de afzonderlijke begrotings-
ontwerpen te bereiken, dat alle be
grotingen vóór Kerstmis behandeld
zijn.
In zijn rede zei dr Kortenhorst dat
naar algemeen gevoelen de wijze,
waarop in de laatste jaren de alge
mene politieke beschouwingen wor
den gehouden, zonder voorafgaande
schriftelijke voorbereiding, als een
winstpunt is begroet.
De vraag is gerezen of dit goede
De Duitse Bondsposterijen zullen vier zegels uitgeven met een toeslag ten
bate van charitatieve doelen te vergelijken met onze zomerzegels. De w
serie heeft als motto: helpers der mensheid en bestaat uit vier zegels: I voorbeeld"0 ook "zou" kunnen''worden
Friedrich Wilhelm Raiffeisen, een boerenmeisje, een druivenplukster en toegepast op de afzonderlijke begro-
een boer. I tingsontwerpen. De grondwet eist
niet dat bij elk wetsontwerp een uit
voerige schriftelijke uiteenzetting van
de kant van de Kamer en van die der
regering gegeven wordt.
In grote trekken is de inhoud van
de meeste voorlopige verslagen der
Kamer te verdelen in:
a. Het vragen van inlichtingen; b.
Het uiteenzetten van het eigen stand
punt, verdeeld volgens dé gebruike
lijke onderscheiding van zeer vele,
andere, verscheidene, sommige, en
kele, enz. leden.
Dr Kortenhorst merkte op, dat de
vraag is gerezen of met behoud van
bet schriftelijke vragen om inlich
tingen de uiteenzetting van de eigen
standpunten van leden en groepen
niet kan worden gereserveerd voor
de mondelinge openbare gedachten
wisseling.
•uaapioj}
Deze procedure levert volgens dr
Kortenhorst o.a. het voordeel op, dat
de Kamerfracties niet genoodzaakt
zijn binnen een luttel aantal dagen
haar standpunt ten aanzien van alle
onderdelen van het regeringsbeleid
nauwkeurig zij het voorlopig
te bepalen. Zij kunnen daarmee
wachten totdat de hoofdstukken in
openbare behandeling komen.
Het was dr Kortenhorst een vreug
de te kunnen mededelen dat de se
niores der Kamer, de fractievoorzit
ters prof. Romme (KVP). mr Burger
(Arb.), dr Bruins Slot (AR), de heer
Tilanus (CH) en prof. Oud (VVD)
er mee instemmen dat een proef
wordt genomen met de door dr Kor
tenhorst geschetste werkwijze.
Daarbij heeft zwaar gegolden het
feit dat de minister-president dr
Drees namens de ministerraad zelf
de*e wijziging van behandeling in
overweging had gegeven. De regering
hoopt daarmee te bereiken dat de
voorlopige verslagen veel beknopter
zullen worden en dat in aansluiting
daarop ook de Memoires van Ant
woord kunnen worden ingekrompen,
waardoor het ambtelijk apparaat van
veel werk zal worden ontheven en
de mondelinge gedachten wisselingen
aan levendigheid zullen winnen.
Dr J. Kortenhorst verzocht dan ook
de leden van de Kamer met de wens
van het seniorenconvent rekening te
willen houden. Praktisch betekent
dti, dat de fracties bij het opstellen
van haar rapDorten reeds aanstonds
een zeer grote zelfbeperking in de
hierbovenbedoelde zin in acht ne-
