Schakelstation Lutterade in
♦beschermde uitvoering"
Wijziging Drankwet op komst
het
Schaakspel
Tjadinsdag A Wat doe je op zo'n dag? Melkfles omspoelen!
DE SCHAT
UINSDAG 9 SEPTEMBER 195a
DE LEIDSE COURANT
PAGINA
Enig ter wereld
Gisterochtend heeft de commissaris
der koningin in Limburg, dr. F. Hou-
ben, tevens president-commissaris
van de provinciale Limburgse elektri
citeitsmaatschappij te Geleen het
nieuwe schakelstation „Lutterade"
van de N.V. fLEM in bedrijf gesteld.
Deze installatie voor 150.000 volt is
de eerste in de wereld op een zoge
naamde „beschermde uitvoering
Tot op heden heeft men namelijk
hier te lande en elders schakelstati
ons voor 150 kv (kilowat) en hoger
steeds als openlucht-installaties ge
bouwd. In industriegebieden, waar de
atmosfeer dikwijls in ernstige mate
door verbrandingsgassen of roet
wordt bezwangerd, of wel langs de
kust, waar onder bepaalde meteoro
logische omstandigheden zich zoge-
naamde zoutstromen kunnen voor
doen, ondervindt men veel overlast I Tijdens een zitting van 2'/: uur,
van de afzetting van dergelijke ver- vol geheimen achter gesloten deuren,
volt. Thans heeft deze N.V. met het
schakelstation te Geleen haar eerste
150 kv-schakelinriohting afgeleverd
en opgesteld, de eerste tevens in de Aan het einde van zijn baan ontplofte
VUURBOL SPATTE BOVEN
NEDERLAND UITEEN.
Cp zaterdagavond 6 september om
streeks '"alf negen hebben vele bewo
ners van het noordoostelijke deel van
nederland een heldere blauw-groene
vuurbol waargenomen die zich ge
volgd door een lange staart, met gro
te snelheid langs de hemel spoedde.
gehele wereld.
De nieuwe sohakelinrichti'ng is van
imponerende omvang in een gebouw
van circa 60 meter lang en 12 meter
breed zijn 12 sohakelvelden opgesteld
terwijl de ruimte toereikend is voor
in totaial 15 solnakelvelden. In de
openlucht zou bij de traditionele op
stelling ruim één hectare nodig zijn
geweest.
Spion-musicus hoort
in hoger beroep
weer 4 jaar eisen
ontreinigingen op de isolatoren.
In het station „Lutterade" is een be
schermde 150 kv-installatie geplaatst
naar een ontwerp van ir. H. A. Ilidde
Nyland, president-directeur der N.V.
Coq te Utrecht. Deze N.V. heeft zich
al tientallen jaren toegelegd op de
vervaardiging van beschermd scha
kelmateriaal en van complete instal
laties in deze uitvoering voor verschil
lende bedrijfsspanningen tot 100.000
Aetherklanken
WOENSDAG.
heeft gisteren de procureur-generaal
bij het Bossche gerechtshof, mr. VV.
de Vries, vier jaar gevangenisstraf
met aftrek geëist tegen de Tilburgsc
handelsreiziger-musicus Steef D. van
E., die verdacht wordt van spionage
voor een vreemde mogendheid.
Het proces was, evenals dat, waar
bij de Bredase rechtbank verdachte
enige tijd geleden veroordeelde tot
vier jaar gevangenisstraf, omgeven
met een waas van geheimzinnigheid.
Zo had de griffie van het hof datum
en uur van de zitting strikt geheim
gehouden. Er waren maar weinig
I getuigen. Doordat er ter elfder ure
iets over de zitting uitlekte, waren
er maar een paar belangstellenden
en journalisten. Toen de procureur-
j generaal de dagvaarding wilde voor
Televisieprogramma
KRO: 17.00 Voor de kinderen.
N.T.S.: 20.00 Journ. en weeroverz. j lezen, werd de zaal ontruimd. Slechts
VPRO: 20.30 Gesprek aan de schrijf-drie mannen, waarvan twee getuigen
tafel. 20.40 Interv. 21.00 Advocaat deskundigen, mochten de zitting bij-
Pro Deo, TV-spel.
HILVERSUM I, 402 m.
7.00 VARA, 10.00 VPRO, 10.20 VARA,
19.30 VPRO, 20.00—24.00 VARA.
VARA: 7.0 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20
Gram. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 9.05
Gym. v. d. vrouw. 9.15 Gram. (9.35
9.40 Waterst.). VPRO: 10.00 Vacantie
met een boek op zak, caus. 10.05 Mor
genwijding. VARA: 10.20 Voor de
vrouw. 11.00 Gram. 12.00 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Voor het platteland. 12.38 Gram.
13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellings
agenda. 13.20 Lichte muz. 13.45 De
vermetele ontdekkingsreizen naar het
Noordpool- en Zuidpoolgebied, caus.
14.00 Gram. 14.30 Voor de jeugd. 16.30
Voor de zieken. 17.15 Gram 17.30
Pianoduo. 17.50 Regeringsuitz.: Emi
gratierubriek. Het emigratiepraatje
van H. A. Luyk. 18.00 Nieuws en
comm. 18.20 Dansmuz. 18.50 Act. 19.00
Voor de kinderen. 19.10 Hammond
orgelspel. VPRO: 19.30 Voor de jeugd.
VARA: 20.00 Nieuws. 20.05 Comm.
20.15 Instr.trio en viool. 20.30 Francis-
cus Borry, hoorsp. 21.10 Werejdmu-
ziekconcours te Kerkrade. 21.45 Hart
operatie, klankb. 22.25 Cellorecital.
22.50 Medische kron. 23.00 Nieuws.
23.15 Gram. 23.5024.00 Soc. nieuws
in Esperanto.
HILVERSUM H, 298 m.
7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde
muz. 7.50 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.30 Lichte
muz. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor
de vrouw. 9.35 Vernuft en techniek,
caus. 9.40 Lichte muz. 10.10 Gram.
10.30 Morgendienst. 11.00 Gram. 11.05
Marinierskapel. 11.55 Orgelconc. 12.30
Land- en tuinb.meded .12.33 Meis
jeskoor. 12.53 Gram. en act. 13.00
Nieuws. 13.15 Met PIT op pad, caus.
13.20 Promenade ork. 14.00 Sopr. en
piano. 14.30 Gram. 15.30- Strijkkwart.
17.00 Voor de jeugd. 17.20 Vocaal
ens. 17.40 Beursber. 17.45 Gram. 18.15
Spectrum v. h. Chr Organisatie- en
Verenigingsleven, caus. 18.30 Koor
zang. 18.45 Gram. 19.00 Nieuws en
weerber. 19.10 Gram. 19.30 Buitenl.-
overzicht. 19.50 Gram. 20.00 Radio
krant. 20.20 Omr.ork. en solist. 20.55
Muz. luisterwedstrijd. 21.20 Amus.-
muz. 21.55 Strijd om de Christelijke
levenswandel, caus. 22.15 Lichte muz.
22.35 Gram. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.1524.00
Gram.
wonen.
Als de getuige a décharge werd
gehoord een vriendin van de musi
cus; mr. Houtman was verdediger.
Na 2'/* uur was de eis gevallen en
kwam de deurnaarder op de gang
om de journalisten de uitslag mede
te delen.
Verdachte was inmiddels langs de
achterdeur weer naar de politiewa
gen gebracht, die hem terugvoerde
naar de gevangenis te Breda.
Uitspraak volgt over tien dagen.
de bol.
Het geluid van deze ontploffing, die
waarschijnlijk op ca. 50 km. hoogte
plaatsvond, werd na enige minuten
gehoord door sommigen als een dof
gerommel door anderen als een harde
knal.
Dit verschijnsel is veroorzaakt door
een zeer grote meteoor (vallende
ster), een meteoor op zichzelf is een
vrij normaal verschijnsel, maar van
hoorbare explosies is in de afgelopen
tien jaren slechts enkele malen ge
wag gemaakt.
De sterrenwacht te Utrecht zou
graag nadere inlichtingen willen heb
ben over dit zeldzame natuurver-
schijnsel, en verzoekt waarnemers per
priefkaart de volgende gegevens in
te willen zenden naar de sterrenwacht
te Utrecht, afdeling meteoren: tijdstip
van het verschijnsel, tijdsverloop
tussen flits en gerommel, kleur, vorm,
helderheid en grootte van de vuur
bol, vergeleken met de helderheid en
grootte van de volle maan, richting
en hoogte in graden van hel
begin en eindpunt, duur van het ver-
schijnsed (in seconden).
NEDERLAND IS TE VOORZICHTIG
Het Nederlandse besluit atoom-
schepen in de Nederlandse wateren
en havens aan scherpe beperkende
maatregelen te onderwerpen, wordt
door een Amerikaanse deskundige
voorbarig genoemd. Een van de ont
werpers van het eerste Amerikaanse
comerciële atoomschip, de „Savanah"
R. P. Godwin, spiak maandag op
een persconferentie te Geneve als
zijn mening uit, dat er t.z.t. inter
nationaal een regeling moet worden
getroffen voor de behandeling van
door kernenergie gedreven schepen.
Deze regeling moet niet alleen de
maatregelen inhouden, die in havens
op dergelijke schepen dienen te wor
den toegepast, maar ook voorzienin
gen /oor de veiligheid van de beman
ning en dergelijke. Over zo'n rege
ling zal worden onderhandeld op een
conferentie, die in 1960 zal worden
gehouden.
Bij Kon. Besluit van 30 augustus
is met ingang van 1 januari 1959 be
noemd tot voorzitter 1 an het Neder
landse Roode Kruis mr. F. H. A. de
Graaff.
Premie en hypotheek van 90%
Voor f 80.- per mnd.
eeu eigen flat
Voor slechts 1800 gulden contant
kan men in Utrecht in het bezit ko
men van een der 40 flats, die in het
plan „Tolsteeg" worden gebouwd. De
bouwpremie en de hypothecaire ga
rantie bedragen 90 procent. De flats
komen geheel vrij op naam te staan.
De aflossing van de hypotheek be
draagt 80.per maand. Na 30 jaar
is de flat eigendom.
Met deze voor velen interessante
regeling, heeft Utrecht de' primeur
voor ons land. De stad voelt niets
voor flatbouw in de particuliere sec
tor. Ook elders in T";recht worden in
het kader van deze sociale woning
bouw flats geplaatst.
Om mistoestanden uit te snijden
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wijziging van de Drankwet. De
belangrijkste wijzigingen, welke in
de wet worden voorgesteld, zijn:
1. het aanpassen van de drankwet
aan de vestigingswet bedrijven 1954;
2. het verruimen van de mogelijk
heid tot overschrijving van vergun
ningen en van verloven A;
3. het opheffen van de mogelijk
heid tot zgn. vervanging.
Met de aanpassing van de drank
wet aan de vestigingswet wordt be
reikt, -dat een ieder, aan wie een
drankwetvergunning wordt ver
leend of op wiens naam een vergun
ning wordt overgeschreven, zich ook
inderdaad zal mogen vestigen. Maar
het maximumstelsel van de drankwet
zal verhinderen, dat aan ieder, die
een vestigingsvergunning heeft, op
zijn verzoek een drankwetvergun
ning kan worden verleend. Want in
de drankhandel is geen onbeperkte
ondernemingsvrijheid, omdat zij
wordt beperkt door de gemeentelijke
maxima der vergunningen en verlo
ven A. Het is nu billijk, dat slechts
aan hen, die vakbekwaam zijn, een
vergunning wordt uitgereikt.
Overschrijvingen.
Overschrijving van de vergunning
kan tot nu toe bij overlijden van de
vergunninghouder slechts eenmaal
geschieden op de overlevende echt
genoot of op een der kinderen.
Thans wordt bepaald ter verbete
ring van het peil der inrichtingen
dat de vergunningsoverschrijving
van een overleden vergunninghouder
op een kind slechts zal geschieden,
indien de inrichting (café of slijterij)
voldoet aan bepaalde eisen. De be
perking, dat overschrijving slechts
eenmaal mag plaatshebben vervalt.
Betreft de overschrijving een over
blijvende echtgenoot of echtgenote,
dan behoeft niet aan bijzondere eisen
te worden voldaan, opdat de be
staansmogelijkheid van de overle
vende echtgenoot onverminderd ge
handhaafd blijft.
Vervanging vergunninghouder.
Ten aanzien van de opheffing van
de mogelijkheid der zgn. vervanging
van de vergunninghouder, welke ver
vanger niet 't financiële risico van de
verkoop der dranken draagt, maar
die wel moet voldoen aan de per
soonlijke eisen gesteld aan vergun
ninghouders wordt voorgesteld, dat
de vergunninghouder, zich behalve
door zijn echtgenote en bloed- en
aanverwanten in de rechte lijn
slechts kan laten bijstaan door per
soneel in loondienst en dat wanneer
de vergunninghouder een rechtsper
soon is, de uitoefening van het be
drijf uitsluitend door personeel in
loondienst geschiedt.
Brandend Maagzuur
boort bij U tot iiot verleden
bij de eerste Rennie die ge in de
mond steekt. Inderdaad, een of twee
Rennies herstellen het evenwicht
elimineren alle overtollig maagzuur
vanaf het moment oat de zuurdoven-
de substantie simpelweg met uw
eigen speeksel, in de maag belandt,
'n Heerlijk middel die Rennies, want
behalve de heilzame werking, hebt
U ook nog het voordeel weer alles te
kunnen eten waarnaar een grage
maag vraagt.
Advertentie
SPORT
Het Nederlandse militaire elftal dat
morgenavond te Brussel tegen de Bel
gische militairen zal spelen, voor de
kwalificatieronde van het internationale
militaire voetbaltoernooi, is als volgt
samengesteld:
Doel: Hoogermans (Ajax).
Achter: Koole en Kraay (beiden DOS).
Midden: Notermans (Fortuna '54),
Renders en Kruiver (beiden PSV).
Voor: Den Engelse (ADO), Groot,
Janssen (beiden Stormvogels), De Kreek
en Moulijn (beiden Feyenoord).
Het is nog niet zeker, dat Hans Kraay
zal mogen spelen. Hij is pas hersteld
van een angina en de dokter zal hem
eerst nog onderzoeken. Ook Jan Ren
ders is niet geheel fit hij werd zon
dag in de wedstrijd DOS—PSV gebles
seerd doch de PSV-er zal de tocht
naar Brussel in ieder geval meemaken.
Het Belgische team zal in de volgende
opstelling spelen:
Doel: Ververeken (Kortrijk).
Achter: Edy Wauters en Léon Wou
ters (beiden Antwerp).
Midden: Gerard Sulon (FC Luik),
Busschots (Berchem) en Van Hemelrijck
(Beerschot).
Voor: Claes (RAC Mechelen), Schoefs,
Stockman (beiden Anderlecht), Over-
styns en Mandeis (beiden Waterschei).
De Nederlandse en Griekse militaire
autoriteiten hebben nog steeds geen
overeenstemming bereikt over de datum
waarop de wedstrijd Nederland—Grie
kenland zal worden gespeeld. Zoals eer
der werd gemeld spelen Nederland, Bel
gië en Griekenland in een halve com
petitie om één plaats in de finalegroep
waarin zich Egypte, Portugal en Frank
rijk al hebben geplaatst.
DE ENGELSE LEAGUE
De uitslagen van de wedstrijden ge
speeld voor de Engelse league luiden:
Eerste divisie: Aston VillaWolverh.
Wanderers 13, BlackpoolBlackburn
Rovers 1—1, Westham United—Manch.
United 32.
Tweede divisie: Bristol RoversCar
diff City 2—0.
VOLLEYBAL
NEDERLAND VERLOOR OPNIEUW
Bij de wedstrijden, die gisteren zijn
gespeeld voor de Europese kampioen
schappen volleybal te Praag won Tur
kije van Nederland met 32 (1511
12—15 13—15 15—13 15—9). Beide lan
den kwamen uit in de groep 9e tot en
met 16e plaats.
ATLETIEK
Het wereldrecord van de Duitse sprin
ter Armin Hary, die zaterdag te Frie-
drichshafen de 100 meter liep in 10 sec.,
zal inderdaad niet voor erkenning in
aanmerking kunnen komen.
Nadat zondag enkele landmeters al
hadden vastgesteld dat de baan 11 centi
meters afloopt, volgde gisteren de of
ficiële nameting. Ook toen was de con
clusie dat de baan, die 100,02 meter lang
is, 11 centimeters afloopt. De interna
tionale reglementen schrijven voor, dat
het maximale niveauverschil slechts 10
centimeter mag zijn en dus kan Hary's
record niet worden erkend.
Tevens werden gisteren de chrono
meters, die zaterdag waren gebruikt, ge
controleerd. Alle klokjes voldeden aan
de gestelde eisen.
ZWEMMEN
K.N.V.B. AAN K.N.Z.B.
Het bestuur van de Koninklijke Ne
derlandse Zwembond heeft, naar aan
leiding van de successen, die de Neder
landse zwemsters tijdens de te Boeda
pest gehouden Europese kampioenschap
pen hebben behaald, een gelukstelegram
ontvangen van de KNVB. De inhoud
luidde: „Verheugen ons bijzonder over
de buitengewone successen in Boeda
pest behaald. Onze hartelijke gelukwen-
Het telegram was ondertekend door
de heren A. L. M. Schröder en L. Brunt,
resp. voorzitter en secretaris-penning
meester van de KNVB.
TER OPLOSSING
H
ET IS SOMS MOEILIJKER een
staat" (zoals de vakterm luidt) te win
nen, dan deze stelling te bereiken. In
de volgende stelling, uit de partij tussen
Tarrash en Réti, Wenen 1922, staat wit
werkelijk „gewonnen". Hoe Tarrasch dit
opknapt is instructief.
ABCDEFGH
1. Tc7g7t, Kg8h8; zwart is niet
direct machteloos, want er dreigt Pg8
met stukwinst. 2. Tg7e7 (dreigt Lg7)
Kh8g8 (niet Pg8 wegens Lg7 mat). 3.
f2f3 (en niet Txe6, want dan komt
zwart met Kf7 vrij). Pf6—e8; 4. Kgl—
h2. (En nu begint de witte koning de
lange mars om mee te helpen b{) de
uiteindelijke overwinning. Zonder de
koning komt wit niets verder). Pe8—
d6; 5. Te7g7t (er dreigde Pf7 met ver
drijving van de witte loper). Kg8—h8;
6. Tg7d7. Pd6b5; 7. Kh2—g3 (de
pionnen worden opgeofferd) Pb5xc3;
8. Kg3—f4. Pc3—b5; 9. Kf4—e5. Tag—
e8; 10. Ke5f6. Kh8g8. En niet bijv.
Pxd4 wegens: 11. Kf7, Tg8; 12. Td8!
Txd8; 13. Lg7 mat. Hier gaf zwart op.
Er had nog kunnen volgen: 11. Td7
g7t, Kg8h8 (op Kf8, Txg6 mat); 12.
Tg7—b7, Pb5dö; 13. Tb7—d7, Pd6— b5;
14. Kf6—f7. Te8g8; 15. Td7—d8, Pb5
d6t; 16. Txd6 en dan weer Td8 en
Lg7 mat.
Het slot, nl. het beslissen door het
ingrijpen van de koning, herinnert aan
een eindspelstudie van Troitski uit 1895.
•joop idooi uotcf
ap tia ge 'cqxB -f. :gq 'j.Sxi| e !g3
'sqxj, z :t-3xj 'frSxa i :aui88o|do
HET TOERNOOI TE BAD PORTOROZ
Het interzonale schaaktoernooi te Bad
Portoroz werd gisteravond voortgezet
met het spelen van de afgebroken par
tijen uit de 18e, 19e en 20c ronde. De
uitslagen waren: BenkoeFilip »/t
PetrosianOlafsson Neikirch
Ftister 10. RossettoNeikirch 10,
FischerCardoso 10. BronsteinFilip
Larsen—Pachman 01, Sangui-
nettiSzabo '/s, OlafssonSherwin
1—0.
Na de 20ste ronde luidt de stand: 1.
Tal 13 pnt.; 2. Gligoric 12'/t pnt.; 3.
Petrosian 12'/- pnt (uit 20 part.); 4. en
5. Benkoe en Olafsson beiden 12 pnt.;
6. en 7. Bronstein en Fischer beiden
ll'/ï pnt.; 8., 9. en 10. Averbach, Szabo
en Pachman allen 11 pnt,
Met uitzondering van Petrosian heb
ben alle spelers thans 19 partijen ge
speeld. De partijen voor de 21e en laat
ste ronde worden morgen gespeeld.
De opgave luidde: wit wint. En dc
oplossing is: 1. g7—g8 Dt!, Kf7 x g8.
Materiaal is van geringer waarde dan
de positie; 2. Kd5e6, Kg8h8; 3. Ke6
—f7, e7e5; 4. Lh6—g7 mat.
Maar gekheid nu terzij....: een schone melkfles hóórt erbij I
Scheepsberichten
ALIOTH 9 sept. te Rotterdam; AN-
DIJK 8 sept. v. Rotterdam n. Hamburg;
ARIADNE 9 sept. v. Rotterdam n. Ham
burg; KLOOSTERDIJK 9 sept. te Rot
terdam; KORENIA (t.> 8 sept. v. Rot
terdam n. Holtenau; NESTOR 8 sept.
te Amsterdam; ORANJE 8 sept. v. Am
sterdam n. Indonesië en 9 sept. te South-
amponton; OUWERKERK 8 sept. van
Rotterdam n. Amsterdam; STAD AM
STERDAM 8 sept. te Rotterdam.
AAGTEKERK 9 sept. te Antwerpen;
ADONIS 8 sept. te Mobile; ALGENIB
8 sept. te Las Palmas; ALKAID 9 sept.
te Rosario; ALKES 9 sept. te Marseille:
ALPHARD 8 sept. v. Recife n. Rio de
Janeiro; ALPHERAT 8 sept. v. Vitoria
n. New York; ARNEDIJK 9 sept. te
Norfolk; BANTAM 9 sept. te Suez;
CALTEX NEDERLAND (t.) 9 sept. te
Manchester; DALERDIJK 8 sept. van
Londen n. Rotterdam; DORIS 9 sept. te
Georgetown; GOOILAND 9 sept. te Pa-
ranagua; HECTOR pass. 8 sept. Oues-
sant en 10 sept. te Antwerpen verwacht;
HERSILIA 7 sept. v. Kingston n. Tela;
KARA (t.) 9 sept. te Curagao; KATE-
LYSIA (t.) 8 sept. v. New York n. Porta
Cardon; KENNEMERLAND 8 sept. van
Vitoria n. Bahia; KINDERDIJK 9 sept.
te Philadelphia; LAARDERKERK 9 sept.
v. Bandar Shapur en 9 sept. te Abadan;
LOOSDRECHT pass. 8 sept. Malta naar
Rotterdam; OLDEKERK 8 sept. v. Sin
gapore en 1 Osept. te Bangkok verw.;
PRINS ALEXANDER 8 sept. v. Houston
en 10 sept. te New Orleans verwacht;
PRINS WILLEM III 9 sept. te Mon
treal; PROVENIERSSINGEL 8 sept. te
Trinidad en 9 sept. v. Trinidad n. Phi
ladelphia; SIBAJAK 8 sept. v. Balboa
n. Tahiti; SLOTERD1JK 9 sept. tc New
York; SOESTDIJK 9 sept. te Norfolk;
WAAL 8 sept. v. Famagusta n. Piraeus:
ZONNEKERK pass. 8 sept. Finisterre
n. Lissabon.
ALCOR 8 sept. te Las Palmas; BUS-
SUM (t.) 10 sept. te Rastanura verw.;
CALTEX PERNIS (t.) 9 sept. tc Rasta
nura; CELEBES 8 sept. v. Makassar en
10 sept. te Semarang verw.; ETREMA
(t.) 8 sept. v. Istanbul n. Piraeus; GAAS-
TERKERK pass. 8 sept. Kaap Sint Vin
cent n. Antwerpen; KERKEDIJK 8 sept.
te Bremen; LEUVEKERK 8 sept. van
Dubai en 10 sept. te Bahrein verwacht;
NOORDAM 8 sept. te New York;
NOORDZEE 8 sept. te Kuwait; REM-
PANG 8 sept. v. Bremen n. Hamburg;
RIDDERKERK pass. 8 sept. Gibraltar
n Lissabon; STAD ROTTERDAM 8
sept. te Freetown; STRAAT SOENDA
9 sept. te Hongkong.
ABBEKERK 9 sept. te Shanghai; AL-
BIREO 8 sept. dw. Oporto n. Rotter
dam; AMSTELSLUIS pass. 8 sept. Am-
bon n. Mackai; BALONG 9 sept. te
Pandjang; BOSKOOP 7 sept. v. Porto
Limon n. Tampa; CALTEX ARNHEM
(t.) pass. 8 sept. Gibraltar n. Rotter
dam; CALTEX THE HAGUE (t.) 8 sept.
van Okinawa naar Osaka; CALTEX
UTRECHT (t.) Djeddah gepasseerd n.
Perzische Golf; ESSO NEDERLAND (t.i
pass. 8 sept. Kaap St. Vincent n. Lands
End; GRAVELAND 8 sept. dw. Madeira
n Recife; HATHOR 8 sept. te Alexan-
drië; HOUTMAN 10 sept. te Albany
verw.; LAGKERK pass. 8 sept. Bur-
lings n. Marseille; LEUVEKERK 8
sept. te Dubai; MEERKERK 8 sept. van
Calcutta n. Colombo: RITA (t.) 9 sept.
te Pladju; THEOBALDIUS (t.) pass. 8
sept. Aden n. Turku; VAN CLOON 8
sept. v. Auckland n. Napier.
van MATABONGA
door George F. Worts
10)
Op het bordes van de trap hing
nog een olieverfportret van Han Rus-
sel toen hij zes- en twintig was. Ver
vaardigd door een rondreizende
kunstschilder en niet bijzonder ta
lentvol geschilderd, gaf het toch het
karakter van Han Russel goed weer.
In de loop der jaren had de verf heel
wat geleden .Het wit was geel, het
zwart blauwgrijs, het bruin grauw
en de man op het portret was hoe
langer hoe vager geworden, doch on
danks dat, waren de felle arends
ogen, de roekeloze mond en de flinke
onbevreesde houdng van het hoofd
nog heel goed te zien en te benijden.
De ring aan zijn vinger, de trouw
ring, had weinig onder de invloed
van de jaren geleden. Hij was klei
ner maar verder volkomen gelijk
aan die aan grootmoeders hand en
droeg hetzelfde opschrift: Wij beiden
tegen heel de wereld. Ergens in de
diepte van de Stille Zuidzee, zo hoop
te Lida, lag hij met die ring in zijn
schoener Amelia begraven.
Was het te verwonderen, dat dit
meisje, dat heel haar leven met twee
zulke felle gevoelsmensen verkeerd
had, zelf een fel gevoelsmens gewor
den was? Er waren ogenblikken, dat
het scheen alsof ze in heel haar leven
voortgestuwd werd naar een doel,
dat haar mettertijd geopenbaard zou
worden. En niemand, grootmoeder
dan uitgezonderd, niemand van heel
haar familie kon dit onzinnige gevoel
begrijpen of meevoelen.
„De appelboomgaard ziet er ellen
dig slecht uit", zei Lida. Grootmoeder
keek uit het venster. „Een treurig
gezicht", zei ze. „Het koetshuis staat
op het punt van invallen", vervolgde
Lida. „De voortuin probeert het te
winnen van de Indische jungle, de
olmen zijn in het wild uitgegroeid,
de dakspanten moeten vernieuwd
worden, alle leidingen in huis moe
ten noodzakelijk worden vernieuwd
en vanavond komt een mijnheer
Sanders mij vragen, of ik zijn geld
wil zien".
„Ik heb toch al gezegd, dat je
overgrootvader een rum-groc zou
hebben ingeschonken?" zei groot
moeder
„Dat is een antwoord voor een
lafaard", vond Lida.
„Uitstekend", antwoordde de oude
dame heftig. „Neem maar een besluit
over wat je doen wilt, dan zal ik je
daarbij steunen. Suze, Nel en je moe
der schamen zich over de verwaar
loosde toestand van het huis. Jouw
salaris stijgt niet in evenredigheid
met de kosten van het levensonder
houd, en van dit algemeen verval.
Waar wacht je nog op?"
Lida schudde het hoofd. „Ik weet
het zelf niet, grootje. Heus, ik weet
het niet. Ik zou niet weten, welk
wonder ons zou kunnen redden. We
hebben, zoals vader terecht zei, geen
zak met goud te wachten; hij heeft
al eens eerder gezegd, dat ik in de
maan wou grijpen. Hij heeft gelijk.
Hij is practisch. Met al zijn ijdele
fantasieën kan h'i toch erg realistisch
zijn. De maan staat nu eenmaal on
bereikbaar hoog".
„Maar ze staat er dan toch maar!"
zei grootmoeder. „Soms", zei Lida.
„Ik vraag me wel eens af, of het niet
beter is, in fel, hard zonlicht te leven.
Nu alle krachten van redelijkheid,
gezond verstand en billijkheid tegen
me aangewend worden, heb ik slechts
een zwak verweermiddel. Dat u lie
ver niet verkopen wilt".
„Aan mij hoef je niet te denken",
zei de oude dame.
„Nee, grootje! Ik zeg het niet graag
tegen u, want de hemel weet, dat u
al ijdel genoeg bent, maar wat u
graag wilt weegt bij mij meer dan
alle meningen van de hele familie
tezamen".
Grootmoeder zuchtte: „Ik ben een
zelfzuchtige vrouw. Ik heb de ge'uk-
kigste jaren van mijn leven in dit
oude huis doorgebracht. Mischien
krjjg je hem een dezer dagen nog
lief
„Grootje, dat is verraad tegenover
mij!"
„Ik doe niets anders, dan een alge
meen bekende menselijke wet erken
nen", antwoordde grootmoeder, ,,'n
Meisje moet nu eenmaal op een of
andere man verliefd worden. Als je
me niet belogen hebt, dan heb je nog
nooit enig belang gesteld in een an
dere man. Ik dring er niet op aan,
dat je van Hendrik uit gaan houden,
of dat je met hem trouwen zult, als
je hem niet liefhebt; ik zeg alleen
maa.-, dat je mettertijd zover wel
zult komen, dat je van hem gaat
houden en met hem trouwen wilt".
„Zó voel ik het nu nog niet", zei
Lida mismoedig.
„Nü nog niet", zei grootmoeder
opgewekt. „Maar morgen. Of over
een half jaar. Misschien een jaar. Op
het ogenblik sta je op e'.j dood punt
net als een machine, die niet vooruit
kan komen.Weet je a' dat er hier
vanmiddag een bijzonder interessant
jongmens geweest is?"
„Ja?"
„Nadat de familie Sanders hier was
geweest kwam hy speciaal om mij te
spreken", vervolgde grootmoeder.
„De eerste bezoeker, die ik in jaren
gehad heb".
„Zeker dat verdachte individu,
waarover Suze het had, met dat Z-
vormige litteken op zijn kin", zei
Lida.
„Verdacht?" vroeg grootmoeder.
„Wat heeft hij voor verdachts? Hy
draagt een bril. En daardoor schijnen
zijn ogen erg groot. Maar wat zit
daar nu voor verdachts aan? Suze is
zo romantisch aangelegd. Hij stelt
heel veel belang in deze oude „Kolo
niale huizen en in de oude familie
geschiedenissen. J ve? zamelt stof om
er een boek over te schrijven. Hij
draagt verder zo'n gouden knoopje
in zijn knoopsgat; Hij is na de oorlog
gedemobiliseerd.
„En wat is er verder met hem?",
vroeg Lida.
„Hij probeert de oude geschiedenis,
of de oude overleveringen van vroe
gere families en oude huizen na tc
pluizen. En sedert de familie Timber
en Haughton zijn uitgestorven, is de
familie Russel het oudste geslacht
hier in de streek. En dit hier is niet
alleen een van de alleroudste huizen,
sinds het huis van de Timbers ver
brand is, maar het is bovendien het
enige huis hier in de plaats, dat onaf
gebroken bewoond is geweest door de
rechtstreekse afstammelingen van de
stichter. Het is dus een belangwek
kende geschiedenis".
Grootmoeders stem was een beetje
strijdlustig geworden. Het had er iets
van weg als redetwiste ze met een
onbestemde doch kwaadaardige tegen
stander. Lida's gedachten waren af
gedwaald, maar die strijdvaardige
toon viel haar toch op.
„Als iemand een boek wil gaan
schrijven over de oude families hier
in de streek, dan is he1 toch voor de
hand liggend, dat hij my komt vra
gen om inlichtingen, is het zo niet?"
„Ja, grootje. Ja, natuurlijk".
„Lida, je luistert niet eens naa
me....! Wat....? Huil je....? Wa'
is dat?"
1 (Wordt vertolgaj
