3)e CddóeSoii/temf
Chroesjtsjef onderbrak vacantie
Nogmaals 'n ernstige
waarschuwing aan
Russische
Amerika
PRIJS-
STABILISATIE
IJslandse kanonneerboten
stoorden radio van Britse vissers
Verrassende onthullingen
over vaart onder de pool
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1958
49ste JAARGANG No. 14504
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX:PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 pjnnd., f7.50 p. kwart.
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN.
Oranje Leiden
zestig jaar geleden
Franco p.p. 8.Advert.: 17 ct p. mjn. Telefoontjes f 1.50
De Sowjet-premier en partijleider, Nikita Chroesjtsjef, heeft donderdag
in een onderhoud met de Britse linkse Labourleider Tony Zilliacus ver
klaard, dat hij wegens „dringende kwesties" naar Moskou was teruggekeerd.
Volgens diplomatieke waarnemers spelen er op binnenlands gebied in de
Sowjet-Unie op het ogenblik geen belangrijke kwesties, zodat de dringende
rede voor Chroesjtsjef om zijn vakantie op de Krim te onderbreken, op in
ternationaal vlak moet worden gezocht. Naar de commentaren in vrijwel
alle grote Moskouse bladen over de toestand in het Verre Oosten te oor
delen is dat spanning in de Straat van Formosa.
Quemoy en Matsoe
wekken bezorgdheid
Het officiële Sowjet-persbureau
Tass gaf vrijdag als commentaar op
de besprekingen van president
Eisenhower met minister Dulles
over het Verre Oosten, dat het doel
van dat gesprek was „het nemen
van besluiten over Amerikaanse in
terven tiemethoden in de binnen
landse aangelegenheden van de Chi-
nese volksrepubliek en het vaststel
len van de mate waarin die inter
ventie mogelijk zou zijn onder het
voorwendsel van hulp aan de na
tionalisten voor de verdediging van
de eilanden Quemoy en Matsoe.
De „Rode Ster", het blad van het
Sowj et-ministerie van defensie,
meent dat de komende manoeuvres
van Amerikaanse en Nationalistische
vlooteenheden als voorwendsel moe
ten dienen voor een actie tegen
China.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Foster Dulles,
heeft naar vrijdag wordt genjeld, op
een vertrouwelijke conferentie in
Washington nogmaals verklaard,
dat de Ver. Staten zullen vechten
als dat nodig is om Quemoy en
ER GAAN GERUCHTEN, dat de
minister van Economische Zaken
van plan zou zijn wijzigingen aan te
brengen in het binnenlands economi
sche beleid.
Hij zou namelijk een einde willen
maken aan de prijsstabilisatie. Het is
een niet-officieel bericht, dat echter
door de regeringsinstanties niet is te
gengesproken.
Deze en andere geruchten, zoals
een drastischer optreden van dezelf
de minister tegen de kartels het
ligt voor de hand, dat dit verband
houdt met de prijsstabilisatiepolitiek
zullen in de komende Troonrede
wel uit de doeken worden gedaan
Indien men in regeringskringen
meent, dat er voor een voortzetting
van het stabilisatiebeleid geen reden
meer aanwezig is, is er wel een ver
scherpt kartelbeleid nodig om de sta
biliteit van de prijzen te kunnen
waarborgen.
De situatie schijnt zo te zijn, dat
het loslaten van de prijzen in de krui
deniersbranche niet zonder succes is
verlopen en dat de minister dat nu
wil uitbreiden zonder bepaalde pro
ducten als melk en .boter geheel uit
handen te geven.
Natuurlijk zal de minister moeten
toezien, dat de grotere vrijheid niet
door kartelafspraken wordt mis
bruikt.
TTOT NU TOE WAS HET ZO, dat
een ondernemer, die de prijs van
een bepaald artikel wilde verhogen,
daarvoor toestemming moest hebben
van het ministerie van Economische
Zaken. Vroeg hij die toestemming
niet en verhoogde hij toch zijn prij
zen dan werd hij bestraft met een
prijsstop.
Die controle vooral zou nu dus ko
men te vervallen, omdat men ten de-
partemente meent, dat de concurren
tie nu wel meestal voldoende zal zijn
om ongemotiveerde prijsstijgingen te
voorkomen.
Wel zal er een controle blijven,
maar alleen achteraf, een controle
niet op de afzonderlijke prijzen van
bepaalde artikelen, maai- op het prijs
peil in een bepaalde branche als ge
heel.
Het is ons niet geheel duidelijk hoe
men die controle achteraf zal willen
uitvoeren.
Duidelijk is wel, dat de stijging van
de suikerprijs en vooral de reeds in
uitzicht gestelde verhoging van de
melkprijs het gezinsbudget zeer zwaar
zal belasten.
Dit zijn de schaduwen, die de ern
stige tekorten op de komende begro
tingen voor titwerpen.
Juist daarom mag men van de mi
nister van Economische Zaken ver
wachten, dat hij alles zal doen om in
andere sectoren tot prijsverlagingen
te komen.
Statistisch schijnt vast te staan,
dat in een jaar tijds d.w.z. tot juni
1958 de prijs van de in ons land in
gevoerde goederen met 7V« is ge
daald.
Men mag redelijkerwijs verwach
ten, dat ook de consumenten hiervan
zullen profiteren.
Matsoe uit communistische handen
te houden.
Men ziet in deze niet-officiële ver
klaring een nog krachtiger waar
schuwing aan communistisch China
dan die van president Eisenhower
van donderdag.
Inmiddels heeft de Amerikaanse
democratische senator Morse er vrij
dag op aangedrongen, dat de Ver.
Staten de kwestie van de nationa
listische eilanden voor de Chinese
kust voorleggen aan het internatio
nale gerechtshof in Den Haag. Dit
zou in overeenstemming zijn met de
recente verklaring van de minister
van justitie, Rogers, die zei dat de
landen er een gewoonte van moeten
maken om hun geschillen aan het
hof voor te leggen, zo meende
Morse.
De democratische senator zfi te
hopen, dat Eisenhower en Dulles
naar deze raad van Rogers zullen
luisteren voor het te laat is.
Groot Brittannië deelt ten volle
de bezorgdheid van de Verenigde
Staten over een eventuele poging
om territoriale veranderingen met
geweld tot stand te brengen, aldus
heeft een woordvoerder van het Fo
reign Office op zijn dagelijkse pers
conferentie verklaard. Hij wilde
echter niet zeggen of Groot-Brittan-
nië ten volle het standpunt van de
Verenigde Staten ten aanzien van
.het Verre Oosten steunt. Hij zei dat
Engelands opvatting over de status
van de eilanden bij de Chinese kust
I niet was veranderd sedert Anthony
Eden in januari 1955 het onder
scheid maakte tussen de eilanden
bij de kust en Formosa zelf en er bij
de Chinese nationalisten op aan
drong zich van de eilanden bij de
kust terug te trekken.
GEEN BESCHIETING VAN
QUEMOY
Voor de eerste maal in vijftien
dagen hebben de communistisch-
Chinese batterijen op het eiland
Amoy zaterdagochtend niet het vuur
geopend op Quemoy en andere door
CYPRUS.
De Eoka heeft gouverneur Foot van
Cyprus op strooibiljetten uitgedaagd
het nieuwe Britse plan ten uitvoer te
leggen, maar hem tevens ervoor ge
waarschuwd er rekening mee te hou
den dat hij dan over de lijken van
450.000 Griekse Cyprioten zou moeten
gaan. „Dit zal echter nooit gebeuren
omdat wij van plan zijn over de lij
ken van de Engelsen te gaan".
In een gebouw te Risley, nabij War
rington, in Engeland, waar kernener
gie-onderzoekingen worden uitge
voerd, heeft zich in het vertrek, waar
de (elektroniche) rekenmachines zijn
geplaatst, een ontploffing voorge
daan, waardoor vier personen ernstige
brandwonden opliepen. De gewonden
zyn in een ziekenhuis opgenomen.
De ontploffing was het gevolg van
brand, die uitbrak by het plaatsen
van een nieuwe rekenmachine, waar
bij van een lasapparaat gebruik werd
gemaakt.
Namens de leiding van het onder
zoekcentrum is medegedeeld, dat het
slechts een ontploffing van geringe
aard betrof, waarbij geen radio-actief
materiaal was betrokken.
nationalisten bezette eilanden, aldus
heeft een militaire woordvoerder te
Taipeh meegedeeld. In het gehele
kustgebied heerst rust, zo zei de
woordvoerder.
De nationalisten beschikken over
100.000 man op de Quemoy-eilan-
den, die een burgerbevolking van
50.000 zielen hebben. Op het tegen
overliggende vasteland liggen 190.000
communistische militairen. Sedert
het bombardement van Quemoy
waren er 800 slachtoffers op dit
eiland onder burgers en militairen.
De politiek van de nationalistische
regering was zelfbeheersing in be
antwoording van het bombardement,
omdat men de oorlog niet verder
uitgebreid wil zien. Ondanks de
communistische pogingen tot blok
kade van de eilanden zijn de natio
nalisten in staat de bevoorrading
zonder hulp van buitenaf voort te
zetten.
Enterpoging mislukt
IJslandse kanonneerboten hebben
naar een mededeling van de Britse
admiraliteit opnieuw getracht twee
Britse treilers nabij de IJslandse kust
te enteren. Volgens het verslag van
het Britse fregat Eastbourne, dat de
Britse vissersvloot beschermt, hadden
twee kanonneerboten een half uur
naast twee treilers gevaren met een
groep manschappen gereed om over
te springen. De vissers van de treilers
stonden klaar de enterpoging te weer
staan maar plotseling waren de iJs-
landers, die de radio van de treilers
hadden gestoord, in de mist weggeva
ren. Het voorval geschiedde buiten de
viermijlszone, maar binnen IJslands
twaalfmelszone.
In de Deense pers zijn berichten
verschenen dat de Deense regering
Engeland om opheffing van de visse
rijconventie van 1955 heeft gevraagd.
Dit bericht is echter door het minis
terie van buitenlandse zaken in Ko
penhagen tegengesproken.
De commandant van de Amerikaan
se atoomdiuikboot Nautilus heeft vrij
dag in een rede voor de „Nationale
Persclub" in Washington aangekon
digd, dat men „grote verrassingen"
kan verwachten als over enkele
maanden de wetenschappelijke gege
vens over de reis van de NautLus on
der de Noordpool bekendgemaakt zul
len worden.
De ommandant, kapitein Ander
son, zei, dat men in de winter gemak
kelijker onder de pool kan doorvaren
dan in de zomer. In de zomer drijven
n.l. grote ijsmassa's weg en is het ys
zwart, vuil en onregelmatig van
vorm. Het varen in ondiep water is
hierdoor gevaarlijk. In .de winter is
het ijs aan de kusten vervangen door
nieuwe betrekkelijk dunne lagen
zee-ijs.
Wel heeft de commissie van buiten
landse zaken van het Deense parle
ment donderdag een regeringsvoor
stel goedgekeurd om aain Engeland
herziening van de conventie te vra
gen. De conventie is in 1955 voor 10
jaar gesloten. Zij geeft Britse treilers
het recht in de meeste wateren ron
dom de Farör-eilanden tot op de
driemylszone te vissen.
De Farör-eilanden, halverwege
tussen IJsland en Schotland, hebben
de afgelopen weken by de regering
in Kopenhagen aangedrongen op uit
breiding van de visserijgrens tot
twaalf mijl. Dit verzoek is aanvan
kelijk door de Deense regering ver
worpen, wegens de onderhandelingen
die toen nog gaande waren over de
nieuwe IJslandse" twaalfmij lszone.
DE RASSENSTRIJD IN ENGELAND
Ook in Glasgow zijn op twee brug
gen leuzen gekalkt tegen de kleur
lingen. „De dood aan de Zwarten"
en „Houd Glasgow blank" luiden zij.
Incidenten zoals in Londen en Not
tingham hebben zich daar nog niet
voorgedaan.
BANDIETEN IN COLOMBIA
Volgens de Colombiaanse regering
hebben bandieten in het gebied van
Quindio in het midden van het land
in vier dagen 405 mensen gedood en
in de afgelopen twee maanden 2.000.
President Lleras Camargo heeft be
loofd het gebied te pacificeren. Dui
zenden militairen worden er thams
heen gezonden.
Er zijn vrijdag zeker zeven perso
nen omgekomen bij het verongeluk
ken van een verkeersvliegtuig van de
Braziliaanse maatschappij Loide
Aereo Nacional nabij Compina Gran
de in de Braziliaanse staat Paraiba,
aldus een te Rio de Janeiro opgevan
gen radiobericht.
Volgens de maatschappij zijn elf
van de veertig passagiers en vijf be
manningsleden van het toestel, een
C-46, omgekomen. Het toestel veron
gelukte kort voordat het zou landen
op 't vliegveld van Campina Grande.
H. M. de Koningin heeft tijdens haar bezoek aan Dordrecht de nieuwe zee
haven officieel geopend. We zien de vorstin hier met de twee kokvorsmannen
die haar daadwerkelijk bij de plechtigheid hielpen: zij waren het, die de
Koningin de nationale vlag en de schaar waarmede het omhulsel van
de vlag moest worden doorgeknipt brachten na een onderwatertocht van
de eerste naar de tweede haven.
In de centrale bloemenveiling in Aalsmeer werd gisteren nog hard gewerkt aan het optuigen van de praalwa
gens, welke vandaag, zaterdag, meerijden in het jaarlijkse grote bloemencorso, dat onder de titel „Je Main-
tiendrai" naar het Olympisch stadion te Amsterdam zal trekken. Foto: een voorproefje van wat vandaag te
wachten staat.
MENDES-FRANCE TEGEN DE
NIEUWE GRONDWET
Mendes-France, de gewezen radi
cale premier van Frankrijk, heeft
verklaard, dat hij „neen" zal zeggen
bij het referendum van 28 september
ever de nieuwe grondwet. Hij noemde
het ontwerp „gevaarlijk voor het
land, gevaarlijk voor de rust in het
land en gevaarlijk voor de demo
cratie".
NOG GEEN NIEUWE
AMERIKAANSE RAKET NAAR
DE MAAN
Het Amerikaanse ministerie van
defensie heeft vrijdagavond meege
deeld, dat het onwaarschijnlijk is, dat
de V. S. deze maand een nieuwe po
ging zullen doen om een raket naar
de maan af te schieten.
Toen op li augustus j.l. een poging
mislukte voorspelden luchtmacht
functionarissen dat op 14 september
een tweede raket zou worden afge
schoten.
In de verklaring van het ministerie
wordt gezegd, dat er nog geen datum
is vastgesteld, maar dat het onwaar
schijnlijk is, dat er in september nog
een nieuwe poging zal worden ge
daan.
TWEEDE LIT LE ROCK.
In het Amerikaanse stadje Van Bu
ren in Arkansas dreigt een soortgelij
ke toestand te ontstaan als in Little
Rock. Een groep blanke leerlingen
van een middelbare school belette
donderdagmorgen enkele negerleer
lingen, die tot de school waren toe
gelaten het gebouw binnen te treden.
Naar dit voorval gevraagd, antwoord
de gouverneur Faubus van Arkansas
de toestand te zullen bestuderen.
De Iraanse regering voert momen
teel besprekingen met de directies
van enkele Nederlandse magarime-
fabrieken over de vestiging van een
dochteronderneming in Iran.
fBREESTR. 173-TEL.233371
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Vrij warm
Een hogedrukgebied strekt zich nog
steeds uit vain Scandinavië naar de
Balkan. Het zwaartepunt is nu ech
ter boven Hongarijë gekomen. Daar
door draaide de wind in Nederland
wat naar het zuiden en werd nog
wanmere lucht uit Frankrijk aange
voerd. Een lagedrukgebied, dat nu al
verschillende dagen ten zuidwesten
van Ierland wordt aangetroffen, is
nu bezig zich in noordoostelijke rich
ting te verplaatsen. Een randstoring
ervan trok over Engeland, waar ze
plaatselijk onweersbuien Veroorzaak
te. Ook boven Frankrijk nam de on
weersactiviteit weer toe. In de om
geving van Spanje is de luchtdruk
belangrijk hoger geworden. Verwacht
wordt dat deze stijgingen zich ook
over Frankrijk «zullen mitobreiden,
waardoor de wind by ons de neiging
zal hebben verder te ruimen. In ver
band daarmee zal het wat minder
warm worden. Plaatselijk kan er on
weer voorkonjien.
(Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
KANS OP ONWEER
Minder warm en hier en daar J
een regen- of onweersbui. Over-
wegend matige wind tussen
zuidoost en zuidwest.
7 Sept. zon op 06.00; onder 19.16;
maan op onder 15.09.
8 Sept. zon op 06.02; onder 19.13;'
maan op 00.05; onder 15.55.
Hoogwaterstanden
7 Sept. v.m. 8.50; n.m. 9.20.
8 Sept. v.m. 10.05; n.m. 10.45.
Het weer in Europa
Weerrapporten van hedenmorgen
7 uur:
weer temp.
HELSINKI onbewolkt 18 C.
STOCKHOLM half bev/olkt 23
OSLO geh. bewolkt 22
KOPENHAGEN onbewolkt 21
ABERDEEN mist 18
LONDEN geh. bewolkt 24
AMSTERDAM licht bew. 26
BRUSSEL licht bew. 29
LUXEMBURG onbewolkt 26
PARIJS zwaarbew. 30
BORDEAUX licht bew. 29
GRENOBLE onbewolkt 28
NICE onbewolkt 25
BERLIJN onbewolkt 25
FRANKFORT onbewolkt 26
MüNCHEN onbewolkt 25
GARMISCH niet ontv.
ZüRICH mist 25
GENèVE mist 25
LOCARNO mist 23
WENEN onbewolkt 23
INNSBRUCK onbewolkt 29
ROME onbewolkt 29
AJACCIO onbewolkt 27
MADRID licht bew 31
MALLORCA zwaar bew.
ALGIERS geh. bewolkt 30
Korreltje
Als de pers niet bestond dan moest
men haar niet uitvinden.
Honoré de Balrac.
