3>e CeicbeSoii^cmt
Washington wil oorlog in
Stille Oceaan vermijden
Motorjonken op weg
naar Quemoy?
Little Rock
IJsland blijft koel in
visserij-geschil
Rusland reageert gunstig
op Westerse voorstellen
De Zon heeft 't gedaan
HOE
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1958
49ste JAARGANG
No. 14499
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart.
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
Franco p.p. 8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
De Chinese communisten hebben
zaterdagavond de beschieting van de
nationalistische eilanden voor de
kust van het vasteland hervat. Hun
doelwit was vooral 't eiland Liehjoe,
tussen Quemoy en Amoy.
In nationalistische kringen op For
mosa is zaterdag verklaard, dat de
communisten in de afgelopen weken
vijf nieuwe vliegvelden, alle op
slechts enkele minuten vliegen van
Quemoy of Matsoe, hebben aange
legd. Voorts zouden de communisten
200.000 militairen in het gebied heb
ben samengebracht, viermaal zoveel
als er nationalistische militairen op
de eilanden zijn. Vanuit het gebied
van Sjanghai zou een vloot van
5000 motorjonken, landingsvaartui
gen en patrouill ^schepen langzaam
in zuidelijke richting, naar Quemoy
en Matsoe, varen.
Uit Peking wordt gemeld, dat de
communistische kustbatterijen bevel
hebben gekregen de nationalistische
eilanden met verdubbelde kracht te
bestoken.
Van bevoegde Amerikaanse zijde
op Manilla heeft men tegenover een
correspondent van A.F.P. verklaard,
dat de eenheden van de zevende
vloot, die op het ogenblik in de straat
van Formosa opereren, opdracht
hebben gekregen elk contact met de
communistische amfibiestrijdkrachten
die een aanval op Quemoy zouden
doen, te vermijden. Washington
schijnt besloten te hebben een oorlog
in de stille oceaan te voorkomen. Het
lijkt dan ook waarschijnlijk dat de
V. S. Quemoy aan zijn lot zullen
overlaten.
In Manilla circuleert het gerucht
dat de Amerikaanse militaire advi
seurs op Quemoy het eiland al heb
ben verlaten.
Het nationalistische garnizoen op
Quemoy zou niet meer geravitail
leerd kunnen worden door de zware
bombardementen van de communis
tische artillerie.
Gespannen.
De gespannen toestand in en rond
Formosa duurt voort. Volgens het
officiële persbureau van communis
tisch China „Nieuw-China" hebben
politie en miliairen der Chinese
nationalistische regering vrijdag
ochtend vroeg vele arrestaties op
Formosa uitgevoerd.
Alleen al in de hoofdstad Taipeh
zouden meer dan zevenhonderd
arrestaties zijn verricht.
Eerder werd gemeld, dat men in
officiële marinekringen op Formosa
van mening is, dat de opbouw van „De
grootste zeestrijdmacht in de geschie
denis" door Amerika in de straat van
Formosa op 6 september a.s. zal zijn
voltooid. Op die dag zullen gemeen
schappelijke amfibie-manoeuvres van
Amerikaanse en Nationalistisch-
Chinese vlooteenheden beginnen. Het
nationalistisch-Chinese persbureau
maakte bekend dat de beschieting
van de vorige week door de com-
munistisch-Chinese kustbatterijen op
Quemoy aan zeven burgers het leven
heeft gekost en 76 mensen heeft ver
wond.
De commandant van de Ameri
kaanse luchtbasis bij Astoria in Ore
gon maakte bekend dat een groep
supersonische straaljagers naar For
mosa onderweg is. Het is de eerste
keer sedert de oorlog in Korea dat
toestellen van deze basis (de twaalf
de groep jagers) in alarmtoestand
naar het verre oosten zijn gezonden.
Beschieting.
Chinese kustbatterijen hebben zon
dagochtend 178 schoten afgevuurd op
Quemoy, zo meldt het nationalisti
sche ministerie van defensie te Tai
peh.
Wilbur Brucker, de Amerikaanse
minister voor het leger, heeft zondag
zjjn zaterdag met president Tsjiang
Kai Tsjek op Formosa begonnen be
sprekingen voortgezet.
Zondag is een vliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht uit Oki
nawa bij de landing op het vliegveld
van Hongkong verongelukt. Vijf
Amerikaanse militairen moesten in
het ziekenhuis worden opgenomen.
Naar verluidt gebruiken straal
jagers der Chinese communisten een
basis te Sjati, slechts drie minuten
vliegen van Quemoy. Dit bericht is
niet officieel bevestigd maar indien
het waar is betekent het, dat Quemoy
aan drie kanten door bases van
straaljagers der communisten is om
singeld. De andere bases zijn Loeng-
tsji en Tsjenghai. Hierdoc- zouden er
vijf bases der communistische lucht
macht zijn welke omstreeks 300 km.
van Formosa verwijderd zijn. De
andere twee zijn Loengtien en Foets-
jou, die beiden Matsoe bedreigen.
In Taipeh is meegedeeld, dat maan
dag begonnen wordt met de uityoe-
ring van een „spreidingsplan" om het
hoofd te bieden aan eventuele lucht
aanvallen der comm misien.
lïet plan omvat onder meer het
geleidelijk overbrengen van de
meeste regeringkantoren naar de
rand van Taipeh. Er zal in Taipeh
voorlopig niet meer worden ge
bouwd aan werken var. defensie en
militaire aard.
Waarschuwing.
De Amerikaanse minister voor het
leger, Brucker, waarschuwde van
morgen op een persconferentie in
Taipeh de communisten tegen onder
schatting van de waarschuwingen die
president Eisenhower onlangs heeft
geuit.
TOWNSEND BREEKT REIS AF.
Kolonel Peter Townsend heeft zijn
tweede wereldreis afgebroken. Hij is
zaterdagochtend uit Venetië in Parijs
aangekomen. Townsend wilde niets
verklaren tegenover journalisten die
hem zaterdagochtend in Parijs op
wachtten. Hij was vergezeld van de
Amerikaanse cineast die een film van
hun belevenissen zou maken.
DE CHINESE KUST
De Amerikaanse generaal John
C. H. Le, die tijdens de tweede we
reldoorlog plaatsvervanger van gene
raal Eisenhower in Europa was, is in
een ziekenhuis in York (Pennsyl-
vanië) overleden. Hij was 71 jaar.
Het bestuur van de openbare school
te Little Rock moet maandag beslis
sen of de school bij de opening van
het nieuwe schooljaar op acht sep
tember alleen voor blanke leerlingen
zal openstaan of dat men met de
opening tot vijftien september zal
wachten, wanneer 't federale opper
ste gerechtshof wellicht last zal heb
ben gegeven, zeven negerleerlingen
toe te laten.
Het bestuur heeft de openings
datum al van twee tot acht september
verschoven. Het parlement van de
staat Arkansas nam vorige week een
wetsvoorstel aan het nieuwe school
jaar pas op vijftien september te be
ginnen, doch dit ontwerp is nog niet
getekend door gouverneur Faubus,
die waarschijnlijk de beslissing over
de openingsdatum aan het school
bestuur zal overlaten.
Toen het opperste gerechtshof don
derdag jl. zich met de kwestie bezig
hield, verklaarde opperrechter War
ren begrepen te hebben dat de school
pas op vijftien september zou begin
nen. Met het oog hierop verdaagde
hij de zitting. De uitspraak op elf
september.
OOK IN ENGELAND
In het district Notting Hill in West-
Londen hebben groepen blanke en
gekleurde jongeren een gevecht ge
leverd waarbij gebruik werd ge
maakt van ijzeren staven, stokken
en messen. Ook zaterdag hadden zich
dergelijke gevechten voorgedaan. De
politie die versterkingen had laten
aanrukken werd met flessen en ste
nen bekogeld. Enkele personen lie
pen verwondingen on en er werden
twaalf arrestaties erricht. Deze ar
restanten waren hoofdzakelijk blan
ken.
«cge boete voor
Britse treiter
De Deense regering heeft alle vis
sersvaartuigen van Denemarken en de
Faroer aangeraden de nieuwe twaalf-
mijlszóne rondom IJsland te eerbiedi
gen, in afwachting van een bijeen
komst van de ministers van buiten
landse zaken van de Noordatlantische
Verdragsorganisatie.
Men gelooft, dat Engeland gunstig
heeft gereageerd op een Amerikaans
verzoek om zelfbeheersing en mati
ging in het geschil over de nieuwe
visgrens, temeer daar uit berichten
uit Reykjavik zou blijken, dat de
IJslandse patrouilleschepen er zich
wellicht voorlopig tot zullen beper
ken treilers die de voorschriften over
treden, op een zwarte lijst te plaatsen.
Onderhandelingen
over kernwapens
Het Sowjet-Russische antwoord op
de voorstellen van Groot-Brittannië
en de Verenigde Staten tot het ope
nen van onderhandelingen over een
opschorting der proefnemingen met
kernwapens is zaterdagavond aan de
Amerikaanse en de Britse ambassa
deur te Moskou overhandigd.
Het antwoord is gegeven in de
vorm van een begeleidend schrijven
bij een afschrift van de verklaring,
welke Chroesjtsjef tegenover de
Robeson bij Ol Man Chroestsjef
De Amerikaanse neger-zanger Paul Robeson heeft een ontmoeting gehad
met de Russische premier Chroesjtsjef. Robeson maakt op het ogenblik een
tournée door de U.S.S.R. Foto: Chroestjsjef en Robeson poseren voor de
fotografen.
„Pravda" heeft afgelegd en die zater
dagochtend door dit officiële dagblad
der Russische communistische partij
werd gepubliceerd.
De drie hoofdpunten van Chroesjt-
sjefs verklaring waren:
1. Aanvaarding van het Westerse
voorstel, om de besprekingen 31 ok
tober a.s. te openen, waaraan gekop
peld het voorstel om de conferentie te
Geneve te houden.
2. Er zou moeten worden gespro
ken over een blijvende staking der
kernwapenproefnemingen.
3. De beraadslagingen mogen niet
langer dan twee of drie weken duren.
NIEUW AMERIKAANS ATOOM
WAPEN?
De Washington Post heeft zondag
bericht dat het Amerikaanse leger
binnenkort in de woestijn van Nevada
een nieuw draagbaar atoomwapen zal
proberen, dat uit een pantservuist
kan worden afgeschoten. Het wapen
zou een vernietigingskracht hebben
gelijk aan 100 ton t.n.t.
Recht handhaven.
De Britse regering zegt in een zon
dagavond uitgegeven officiële ver
klaring, dat zij de onderhandelingen
over het visserij geschil met IJsland
zal voortzetten, maar in afwachting
van een overeenkomst „het recht van
de Britse schepen in volle zee moet
handhaven".
De Britse regering deelt mee, dat
IJsland tijdens de onderhandelingen
onder auspiciën van de Noordatlan-
tische-verdragsorganisatie te Parijs
twee compromis-oplosingen waren
voorgesteld welke beide waren ver
worpen. De eerste zou de IJslandse
vissers een „royaal deel" van de to
tale vangst in het gehele gebied rond
om IJsland hebben gegarandeerd en
belangrijke gebieden zouden uitslui
tend voor IJslandse vissers gereser
veerd worden.
Volgens de tweede oplossing zou
een gordel van zes mijl langs het
grootste deel van IJsland voor IJs
landse vissers gereserveerd worden.
De IJslandse regering eiste echter,
dat de andere betrokken regeringen
het recht van IJsland om zijn vis
serij grenzen tot twaalf mijl uit te
breiden zouden erkennen. Zij was
niet bereid een reservering van rech
ten door andere partijen in een over
eenkomst op te nemen, aldus Britse
verklaring.
Uit gezaghebbende bron wordt
thans te Londen vernomen, dat En
geland bereid is een conferentie van
ministers, zoals Denemarken heeft
voorgesteld, of verdere besprekingen
van deskundigen bij te wonen.
Boete voor Britse treiler.
De schipper van de Britse treiler
„Lord Splender" die vrijdag naar
Reykjavik is opgebracht wegens vis
sen binnen de viermijlszöne, is zater
dag veroordeeld tot een boete van
16.000 gulden. Zijn netten en de ge
vangen vis aan boord van zijn schip,
ter waarde van 24.000 gulden, zijn
verbeurd verklaard, Voorts moet de
schipper nog proceskosten betalen. Hij
heeft beroep aangetekend.
De verdediger had aangevoerd dat
het schip onopzettelijk door een de
fect aan de radarinstallatie in ver
boden water was gekomen.
Minister Casey op het paleis Soestdijk
H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard hebben de Australische mi
nister R. Casey op Paleis Soestdijk een lunch aangeboden. Foto vJ.nj.: HJtf.
de Koningin, Z.Exc. R. Casey en Z.K.H. Prins Bernhard.
Het logboek van de
„Hugo de Groot"
De Spaanse trawler „Perion" zal
het logboek van de K.L.M. super-
constellation Hugo de Groot die op
14 augustus verongelukte aan de
commandant van de haven van Vigo
ter hand stellen wanneer het schip
daar dinsdag aankomt. De „Perion"
heeft de vertegenwoordigers van
haar rederij in Ierland per radio
meegedeeld twee handboeken aan
boord te hebben en een kledingstuk
van een vrouw, opgevist in de nabij
heid van de plaats waar de Hugo de
Groot verging. De schipper zeide dat
De rector-magnificus van de universiteit van Lwow (Lemberg)
heeft een theorie ontvouwd omtrent de slechte weersomstandighe
den die in talrijke delen van de wereld heersen. Naar deze geleerde,
Eigenson, voor radio-Moskou verklaarde, is de zon voor het slechte
weer verantwoordelijk. Sowjet-geleerden hadden vastgesteld dat de
zon niet alleen om de elf jaar in grote mate ultraviolette en x-stra-
len de atmosfeer inzendt, waardoor magnetische stormen ontstaan,
maar ook om de tachtig tot negentig jaar een bijzondere activiteit
vertoont. Dit jaar zouden deze twee cyclussen samenvallen, hetgeen
de huidige weersomstandigheden zou moeten verklaren. Eigenson
was van oordeel dat het weer in de komende tien jaar waarschijn
lijk beter zal zijn, doordat de activiteit van de zon afneemt.
Amerikaanse en Franse deskundigen achten het mogelijk dat de
Russische theorie klopt, maar zy voegen er aan toe, dat er onvol
doende bewijzen zijn voor definitieve conclusies. In West-Duitsland
acht men de theorie verdedigbaar, maar de Britse experts wijzen
haar van de hand.
PRAWDA OVER CHINA.
Hij die China met een aanval be
dreigt moet niet vergeten dat hij de
Sow jet-Unie bedreigt. Want Rusland
is met China in on verbreekbare broe
derschap en samenwerking verbon
den, waarvan de basis wordt gevormd
door het wederzijdse verlangen de
vrede tussen de volkeren te bevor
deren en aanvallen af te slaan, zo
schreef de Prawda in zijn nummer
van gisteren, aangehaald door Tass.
De schrijver van het artikel verwijt
Amerika zijn „mil'taire voorberei
dingen" in het gebied van Formosa
en stelt de V. S. verantwoordelijk
voor de spanning in het gebied. „In
zijn strijd tegen alle v anden van de
vrede zal Rusland Volkschina de no
dige morele en materiële steun voor
zijn rechtvaardige strijd verlenen.
één van de handboeken ongetwijfeld
het logboek van het verongelukte
vliegtuig is. Hy had per radio in
structies ontvangen de voorwerpen
aan de autoriteiten ter hand te stel
len, wanneer hij in Vigo was aange
komen. De vertegenwoordigers der
rederij vroegen hem waarom hij ver
leden week niet Bantry County Cork
had aangedaan, zoals reeds eerder
was gevraagd. De schippei antwoord
de dat de eigenaars hem hadden op
gedragen door te gaan met vissen.
Oil nummer bestaat uit 10 pagina'j
(Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond, opgemaakt te 11.15
uur).
ZONNIG.
Droog en zonnig weer met een
matige tot krachtige wind tus
sen oost en zuidoost. Iets lagere
temperaturen.
HET WEER DROOG EN SCHRAAL
Gedurende het weekeinde kwam
het weer in ons land geleidelijk on
der invloed van een tot grote hoogte
krachtig ontwikkeld hogedrukgebied
waarvan het centrum in Finland ge
legen is. In de zuidflank ervan stel
de zich een krachtige oostelijke
stroming in van droge continentale
lucht. Deze zette zich voort over
Duitsland naar onze omgeving. Boven
ons land ontmoette deze lucht war
me en zeer vochtige van oorsprong
tropische lucht langs een scheidings
lijn die zondag uiterst langzaam naar
het zuidwesten van het land trok.
In de drogere lucht werden maxi
mum temperaturen van 28 graden
gemeten, maar in de zuidwestelijke
provincies bleef het kwik bij mist
en laaghangende bewolking bij 20
graden steken.
Een regengebied met enkele on
weersbuien verplaatste zich uit
Frankrijk naar het noorden maar
liet het weer in ons land ongemoeid.
Langs de Belgische kust werden
grote hoeveelheden regen afgetapt.
Zo viel er in de nacht van zondag
op maandag in Zeebrugge 31 mm.
Het weer heeft nu een bestendig ka
rakter gekregen omdat de droge
continentale lucht verder terrein
wint. De komende paar dagen blijft
het zonnig maar schraal terwijl de
temperaturen de neiging vertonen
iets te dalen.
2 Sept. zon op 05.52; onder 19.27;
maan op 20.51; onder 10.19.
Hoogwaterstanden
2 Sept. v.m. 5.40; n.m. 5.55.
Het weer in Europa
Weerrapporten van hedenmorgen
7 uur.
weer temp.
HELSINKI licht bewolkt 20 C.
STOCKHOLM mist 23
OSLO geheel bewolkt 18
KOPENHAGEe geheel bew. 20
ABERDEEN mist 20
LONDEN zwaar 'bewolkt 24
AMSTERDAM licht bewolkt 24
BRUSSEL mist 19
LUXEMBURG licht bewolkt 26
PARIJS licht bewolkt 24
BORDEAUX mist 24
GRENOBLE zwaar bewolkt 28
NICE onweer 25
BERLIJN onbewolkt 23
FRANKFORT licht bewolkt 27
MüNCHEN geheel bewolkt 24
GARMSCH onbewolkt 23
ZURICH zwaar bewolkt 25
GENèVE geheel bewolkt 28
LOCARNO geheel bewolkt 27
WENEN half bewolkt 24
INNSBRUCK licht bewolkt 29
ROME regen 33
AJACCIO zwaar bewolkt 28
MADRID licht bewolkt 29
MALLORCA regen 30
ALGIERS licht bewolkt 29
