S)e ÊddóeSou^ont
ONDER HET IJS DOOR
NAAR DE NOORDPOOL
Nautilus' volbracht dit waagstuk
Nog meer waarnemers naar Libanon
Amerikaans materieel
uit Libanon
Men koopt' t geluk bij de stad Rome
Woensdag komen de groten
naar New York
Directeur: C. M v HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN BUREAUX: PAFENGRACOT 32
Telefoon; Directie, Abonnem^ Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594; Advertent. 20826 Giro 103003 Abonnemenspr f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f7.50 p kwart.
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1958
49ste JAARGANG No. 14481
Franco p.p. f 8.—. Ad'ert.: 11 et p. mm Telefoontje» f 1.5#
Nieuwe en kortere zeeweg ontdekt
Een van de stoutste fantasieën van vroegere verhalen, een reis onder het
ijs door naar de Noordpool, is thans werkelijkheid geworden. De Ameri
kaanse atoomduikboot „Nautilus" heeft dit waagstuk volbracht.
De duikboot vertrok op 23 juli van Hawaii en passeerde op 29 juli de
Beringstraat. Op 1 augustus verdween het schip bij Point Barrow, bij de
noordkust van Alaska, onder het ijs.
Op de reis naar het noorden werd een onderzees „kanaal" van honderd
tot vierhonderd meter diep gevolgd. Op 4 augustus 's morgens bereikte de
Nautilus de noordpool. De zee was hier 4086 meter diep, bijna 600 meter
dieper dan werd verwacht. In de middag van de vijfde augustus kwam de
Nautilus bij Groenland weer in open water.
De 37-jarige commandant W. R. Anderson en de bemanning hebben van
president Eisenhower persoonlijk een „eervolle vermelding" gekregen. Het
was de eerste keer dat deze onderscheiding in vredestijd werd verleend.
Het grootste gedeelte van de reis
van Hawaii is onder water gemaakt.
Men kwam o.a. aan de oppervlakte
voor het begin van de tocht onder
het ijs. De gemiddelde snelheid ge
durende de gehele reis was twintig
knopen.
Donderdag is de commandant van
de Nautilus bij IJsland per helikopter
van boord gehaald opdat hij gisteren
in Washington uit handen van presi
dent Eisenhower het „Legioen van
verdienste" in ontvangst kon nemen.
President Eisenhower ontving An
derson op het Witte Huis. De presi
dent verklaarde dat de reis onder
het poolijs een belangrijk pioniers
werk was, aangezien hierdoor de weg
wordt vrijgemaakt voor mogelijk ge
bruik van deze route door atoom-
vrachtonderzeeërs, die dan 'n nieuwe
handelsweg tussen de grote oceanen
van de wereld zouden volgen.
De Nautilus heeft op zijn laatste
reis ongeveer 12.800 km. afgelegd,
waarvan in 96 uur ruim 3500
km. onder het poolijs.
Anderson zei dat de zee onder het
ijskap van de Noordpool over hetvge
heel genomen wel diep is maar toch
door bergketens wordt onderbroken.
Hij vertelde verder dat het onder
zeese kanaal bij Point Barrow hij
sprak in dit verband over een „val
lei" aan het begin betrekkelijk
nauw is, slechts ca. zeven kilometer.
Verderop is het breder, ruim zestien
kilometer.
Met behulp van naar boven ge
richte televisiecamera's konden op
bepaalde plaatsen gaten in het ijs
worden geconstateerd.
Moeilijke' navigatie.
De navigatie was erg moeilijk.
„Wanneer men over de Noordpool
vaart kan men zo in de war raken,
dat men in langzame cirkels maar
steeds ronddraait, terwijl men denkt
in een rechte lijn te varen", aldus de
gezagvoerder. Hij zei, dat men geen
zekerheid had, dat er geen bergen
onder water waren die bijna tot aan
het ijs kwamen.
De temperatuur van het water on
der de ijskap was nul graden.
Hoewel de werkelijke dieptegrens
van de Nautilus een geheim is, heeft
de commandant meegedeeld, dat zij
onder de 130 meter kan reizen.
Feestmaal aan de Pool.
Na het bereiken van de Pool werd
een soort „feestmaal" aangericht, be
staande uit biefstuk, frites, dop
erwtjes en peentjes, een fruitsalade,
brood en „noordpoolcake".
Via de nieuwe (onder)zeeweg zijn
de verbindingen tussen vele grote
steden van de wereld veel korter dan
de vaarwegen die op het ogenblik
worden gevolgd.
Van Londen naar Tokio moet men
thans 18.000 km. afleggen, maar langs
de nieuwe route is de afstand slechts
10.100 km.
De „eervolle vermelding" voor de
bemanning houdt o.m. in dat allen,
die aan de tocht hebben deelgeno
men (er waren 116 mannen op de
Nautilus) een lintje mogen dragen
met een gouden speldje in de vorm
van een N.
De Nautilus zal nu een bezoek aan
Europa brengen, vermoedelijk aan
Engeland.
Zegslieden van het Japanse mini
sterie van buitenlandse zaken noem
den de tocht van de. „Nautilus"- een
zeer opmerkelijk succes. Onofficieel
uitte men de mening, dat de publici
teit, die het Witte Huis aa». dit ge
beuren heeft gegeven, een poging is
om aan de vooravond van het duel
tussen Oost en West in de V. N. een
propagandaoverwinmng te behalen.
Men is voorts van oordeel, dat de
geheime reis van de duikboot door
de „achterdeur" van de Sowj et-Unie
door Moskou als één drèigend voor
teken ten aanzien van de veiligheid
van zijn noordelijke bases zal wor
den beschouwd.
De Poolstrategie heeft een nieuw
aspect gekregen en men herinnert in
dit verband aan de plannen voor toe
zicht in het Poolgebied, welke voor
namelijk van de V. S. zijn uitgegaan.
Men meent, dat de Amerikanen in
dit opzicht door de geslaagde tocht
van de „Nautilus" in een voordeliger
positie zijn komen te verkeren.
Toch nog aanslagen
in Beiroet
Sedert donderdag worden in de
haven van Beiroet Amerikaanse man
schappen en materieel ingescheept
met uiteindelijke bestemming voor
Adana, de Turkse luchtbasis, die als
rechtstreeks steunpunt voor de Ame
rikaanse troepen in Libanon dient.
Het betreft een compagnie genie en
een vervoerscompagnie, waarvan de
uitrusting in het tanktransportschip
Comet" wordt geladen.
Een officiële Amerikaanse woord
voerder verklaarde, dat de betrokken
eenheden naar Adana gaan voor on
derhoudswerkzaamheden in verband
met de operatie in Libanon en dat
hun overbrenging niet betekent, dat
zij van deze operatie worden terug
getrokken.
Twee personen zijn vrijdag omge-
De wereldberoemde Trevi Fontein in Rome wordt tijdens het toeristen
seizoen zo vol het muntjes gegooid, dat het noodzakelijk is gebleken, iedere
week het bassin droog te zetten en de „oogst" te verzamelen. Met bezems
worden de tienduizenden muntjes bijeengeveegd. De opbrengst komt ten
goede aan de stad Rome en, al staat de lire bepaald niet hoog, wanneer het
ta de tienduizenden loopt, vormt het toch nog een aardig potje...,.
komen en vijf gewond door de ont
ploffing van een tijdbom in het cen
trum van Beiroet. De aanslag ge
schiedde in de onmiddellijke nablj:
heid van een café, dat toebehoort aan
een van de belangrijkste aanhangers
van president Sjamoen.
Een tweede bom ontplofte te Bab
Idreis bij een café, dat veel door bui
tenlanders wordt bezocht. Verschei
dene mensen liepen verwondingen op.
In bepaalde kringen te Beiroet be
schouwt men deze terugkeer tot de
tactiek van aanslagen als een poging
van de opstandelingen de val van
de regering van Sami Solh te ver
haasten.
DE LUCHTBRUG OVER ISRAEL
„Ingeblazen onofficiële verklarin
gen" van Britse ambtenaren in Am
man, volgens welke er Britse strijd
krachten in Jordanië zijn om dat land
tegen Israël te beschermen, behoren
tot de redenen, waarom Israël niet
wil toestaan, dat er een Brits-Ameri
kaanse luchtbrug naar Amman over
Israëlisch grondgebied loopt, aldus
hebben Israëlische ambtenaren vrij
dag in particuliere gesprekken te
Jeruzalem meegedeeld.
Van gewoonlijk welingelichte zijde
te Jeruzalem werd vernomen, dat de
bevoorrading van de Britse troepen
met Amerikaanse transportvliegtui
gen binnen enkele dagen zal worden
opgeschort. Voor deze vluchten over
Israël zijn geen Britse vliegtuigen
gebruikt.
HOESSEIN WIL VOLHOUDEN
„Ik zal voor mijn land strijden en
eventueel er oor sterven", aldus heeft
koning Hoessein van Jordanië in een
persgesprek voor de „Frankfurter
Allgemeine Zeitung" verklaard.
„Vroeger had Jordanië slechts één
vijand, namelijk Israël, thans zijn
wij door vijanden omrihgd. Maar ik
zal mij niet overgeven", aldus -de
twee-en-twintigjarige vorst. Die ver
der mededeelde van plan te zijn nog
een brigade te vormen. De Britse
troepen moeten volgens hem in Jor
danië blijven, totdat hij weer in staat
zal zijn de strijd tegen zijn vijanden
op te nemen.
Besprekingen over
Cyprus
De Britse eerste minister Macmil-
lan en zijn Griekse ambtgenoot Ka-
ramanlis hebben vrijdagochtend twee
en een half uur „inleidende bespre
kingen" over het vraagstuk Cyprus
gevoerd. De besprekingen zijn vrij
dagavond voortgezet.
De beraadslagingen werden mede
bijgewoond door de Griekse minister
van buitenlandse zaken Averoff en
óe Britse gouverneur van Cyprus,
sir Hugh Foot.
De laatste heeft gisteren ook een
onderhoud gehad met aartsbisschop
Makarios. Foot noemde het' gesprek
van 75 minuten met Makarios „nut
tig". Vandaag zou Makarios weer met
Foot praten.
Macmillan wordt vanavond in de
Turkse hoofdstad Ankara verwacht.
Vrijdag is van Schiphol een groep Nederlandse militairen naar de Libanon vertrokken, waar zij als waar
nemers voor de Verenigde Naties zullen optreden. We zien de groep hier voor het vliegtuig, dat haar naar het
Oosten bracht. V.l.n.r.: majoor L. Schothorst, majoor C. Bolm, majoor J. Nix, majoor C. Linck, luitenant t.z. 1
W. Th. Ruys en kapitein P. M. J. van Duivendijk.
Mao bedreigt Formosa
De nationalistisch-Chinese schout-
bij-nacht L'.oe Hoh-Toe heeft vrijdag
te Taipeh op Formosa gezegd, dat de
Chinese communisten 1.200 vliegtui
gen, waaronder Mig-17 jagers, in het
kustgebied tegenover Formosa heb
ben gestationeerd.
De Migs, die op ongeveer 300 kilo
meter van het hoofdkwartier van ge
neralissimus Tsjiang Kai-Sjek klaar
staan, hebben maar twintig minuten
nodig om een aanval op dat hoofd
kwartier te doen, aldus Lioe.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade noemde de toe
stand ernstig, „maar wij zijn niet in
paniek". Er zijn nog geen bijzondere
maatregelen getroffen voor de 9.000
Amerikanen op het eiland.
In diplomatieke kringen te Taipeh
zei men te betwijfelen of de huidige
spanning de voorbode is van een
communistische aanval op Formosa
en de Pescadoren. Deze gebieden
worden beschermd door Amerikaan
se strijdkrachten op grond van een
Amerikaans-Chinees verdedigings
verdrag.
Het stadsbestuur van Kiloeng op
Formosa stelt een onderzoek in naar
ae reeds bestaande schuilkelders en
laat er nieuwe graven om aan alle
200.000 inwoners van de stad be
scherming te bieden in het geval van
een luchtaanval.
KREDIET AAN BELGIë.
Een groep Amerikaanse banken
onder leiding van de Guaranty Trust
Company en J. P Morgan and Compa
ny Inc., hebben aan België een kre
diet van 60 miljoen dollar verstrekt.
Het geld zal gebruikt worden tot con
solidatie van een deel van de kort
lopende schuld van België
Gemeenschappelijk
vlootcommando
Naar te Kopenhagen wordt ver
wacht, zal er in de komende maan
den een Westduits-Deens vlootcom
mando in het leven worden geroe
pen. Een desbetreffende plancommis
sie zal voorstellen het hoofdkwartier
van de WestduitsDeense vloot te
Holtenau nabij Kiel te vestigen.
Deze plannen moeten nog formeel
worden goedgekeurd door de Navo
en de Westduitse en de Deense rege
ring.
Het gemeenschappelijke comman
do krijgt tot taak de verdediging van
de toegang tot de Oostzee, in het bij
zonder de Deense zeestraten.
Vliegramp bij
Benghazi
Een „Viscount" van de „Central
African Airways", die van Salisbury
in Rhodesië op weg was naar Londen,
is zaterdagochtend nabij Benghazi in
Libië neergestort.
Men gelooft, dat er 54 personen aan
boord waren, van wie 31 zouden zijn
omgekomen. Het toestel zou kort na
het vertrek uit Benghazi tegen een
heuvel zijn gevlogen.
Dit nwsmer bestaat uit 12 pagina's
Assemb'ée tot zolang
uitgesteld
De Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties is gisteren ruim
een half uur bijeen geweest om te
spreken over de crisis in het Midden-
Oosten. Nadat enige afgevaardigden
het woord hadden gevoerd stelde de
voorzitter, Sir Leslie Munroe van
Nieuw Zeeland voor, om woensdag
het eigenlijke debat te beginnen, aan
gezien enkele landen te kennen had
den gegeven dat ze enige dagen no
dig hadden om zich voldoende voor
te bereiden. Dit voorstel werd aan
genomen.
Nadat de Rus Sobolef een aanval
op de Ver. Staten en Engeland had
gedaan en de Amerikaan Cabot
Lodge zich hiertegen teweer had ge
steld kreeg Hammarskjoeld, de secre
taris generaal van de Ver. Naties het
woord.
Hamarskjoeld verzocht om eerbied
en begrip voor de problemen en as
piraties van de Arabische volken.
Een van de dringende problemen is
De tol der Alpen
Elk jaar eisen de Alpen hun aan
deel in het getal dodelijke ongeluk
ken dat de vakanties vergezelt. Ook
dit jaar hebben zij hun tol geëist, nl.
een honderdtal mensenlevens, d.w.z.
tot nu toe. De zomer is nog niet om.
Volgens berekeningen hebben de
eerste twee maanden van het klim-
seizoen dat begint by het verdwijnen
van de sneeuw einde mei en eindigt
als de stormen opsteken in oktober:
Oostenrijk, dat altijd het grootste
aantal slachtoffers opeist. 29 doden;
Zwitserland 26; Italië 24; Frankrijk
10 plus een reeds lange tijd vermiste.
Daarbij komt nog een geschat aantal
slachtoffers van 10 voor Duitsland,
waar men het juiste aantal niet kon
opgeven.
volgens hem dat van de vluchtelin
gen.
De Russische minister van Buiten
landse Zaken, Gromilco, zal aan het
hoofd staan van de Russische delega
tie naar het debat in de Algemene
Vergadering over het Midden-Oos
ten. Gromiko wordt vandaag in New
York verwacht
In een mijn te Baccinello in het
gebied van Grosseto (Italië) is een
fossiel ontdekt, dat volgens de con
servator van het natuurhistorisch
museum te Bazel prof. J. Hurzeler,
een volledig fossiel is van een oreo-
pitecus, een menselijk wezen, dat 12
miljoen jaren geleden geleefd zou
hebben in de bossen van het gebied
waar de vondst is gedaan.
Warmer weer
Een afsplitsing van een oceaande
pressie trok de afgelopen 24 uur met
regen over ons land. Achter de sto
ring drong warmere lucht van de
oceaan tot ons land door. De nachte
lijke temperaturen waren dan ook
aanzienlijk hoger dan de voorafgaan
de nachten. Door de hoge vochtig
heid van de warmere lucht komt er
nog vrij veel bewolking in voor. Een
belangrijke wijziging in de drukver-
deling boven Europa is voorts het
langzaam opvullen en in oostelijke
richting wegtrekken van een depres
sie boven Scandinavië. Deze depres
sie wordt gevolgd door een hogedruk-
gebied, dat zich van de omgeving van
Jan Mayen in zuidoostelijke richting
verplaatst. Daardoor wordt de baan
van de oceaandepressies naar Europa
korte tijd geblokkeerd.
De wind draait in onze streken naar
zuidelijke richting, zodat de tem
peraturen morgen nog iets hoger zul
len zyn dan vandaag met meer zon
neschijn. Door de stijging van de
temperatuur boven Frankrijk neemt
de kans op de ontwikkeling van on-
1 weersstoringen evenwel toe.
(Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te
kwart over elf).
WARMER
Warmer weer met zonnige perio
den en waarschijnlijk overal
droog. Aanvankelijk zwakke, lat
ter matige wind uit zuidelijke
richtingen.
10 Aug. zon op 05.14; onder 20.15;
maan op 00.32; onder 16.29.
11 Aug. zon op 05.16; onder 20.13;
maan op 01.21; onder 17.20.
Hoogwaterstanden
10 Augustus v.m. 10.55; n.m. 11.35.
11 Augustus v.m. n.m. 12.20.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
HELSINKI
zw. bew.
20 C
20
STOCKHOLM
zw. bew.
OSLO
regen
16
KOPENHAGEN
onbew.
18
ABERDEEN
mist
16
LONDEN
regen
22
AMSTERDAM
zw. bew.
18
BRUSSEL
g?h. bew.
20
LUXEMBURG
motregen
19
PARIJS
motregen
20
BORDEAUX
mist
26
GRENOBLE
onbew.
25
NICE
onbew.
27
BERLIJN
regen
22
FRANKFORT
motregen
23
MüNCHEN
zw. bew.
19
ZüRICH
zw. bew.
22
GENEVE
onbew.
23
LOCARNO
onbew.
27
ROME
onbew.
31
AJACCIO
onbew.
26
WENEN
onbew.
22
INNSBi.UCK
zw. bew.
23
MALLORCA
onbew.
30
ALGIERS
onbewolkt
30
Korreltje
Het is een ingeworteld misverstand
dat alle kunsten en alle wetenschap
pen geleerd moeten worden in de
harde school van het leven maar dat
alleen de staatkunde verworven
wordt zonder daarin te oefenen.
