3)e CeidaeSou/fca/nt Macmillan maakte landing in Jordanië bekend LAGERHUIS KEURDE BRITSE MILITAIRE ACTIE GOED Geen Britse troepen tegen Irak Nederland keurt ingrijpen goed Terwijl het Oosten brandt, praat de V. Raad Warmer WIJS OF KORTZICHTIG? Directeur: C. M v HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: L. C J ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon; Directie. Abonnem., Drukkerij 20935: Red. 20015, 25594; Advertent 20826 Giro 103003 Abonnemenspr f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart. VRIJDAG 18 JULI 1958 49ste JAARGANG No. 14462 Als het van de Veiligheidsraad afhing Franco p.p. 8.—. Ad'ert.: 17 ct P mjn. Telefoontjea 11.50 Door een straat trekt een lange rij Amerikaanse mari niers de wapens schietklaar. Ten einde de etalage ruiten te beschermen, hebben de winkeliers de rolluiken van de winkels maar laten zakken. International te kennen gegeven, dat indien de nieuwe regering van Irak om Russische hulp vraagt, zij deze zal krijgen in de vorm van materieel, niet in de vorm van manschappen. Premier Harold Macmillan heeft donderdagmiddag in het Lagerhuis be kendgemaakt, dat Britse troepen van Cyprus naar Jordanië worden gezon den om de regering van koning Hoessein te helpen tegen agressie en bedrei ging van de Jordaanse integriteit en onafhankelijkheid. Ook zullen de Britse troepen helpen de toestand in Jordanië te stabiliseren. Jordanië had aan Engeland en de Ver. Staten hulp gevraagd. Het verzoek aan Amerika wordt nog overwogen. Het Britse optreden wordt volledig door Amerika gesteund zo zei hij. Koning Hoessein had woensdagavond laat om hulp gevraagd, omdat ver moedelijk donderdag een door de V.AJR. georganiseerde staatsgreep in zijn land zou worden gepleegd. „De berichten die wijzelf hadden ontvangen, bevestigden de Jordaanse vrees", aldus Macmillan. Hij voegde eraan toe, dat de Britse actie zal worden beëindigd als de Veiligheidsraad maatregelen neemt om de wettige Jordaanse regering te beschermen en de vrede en de veiligheid in Jordanië te handhaven. „Welke kritiek men ook op onze ac tie heeft, ik geloof niet dat men ons optreden voor onwettig of oneervol kan houden", zo voegde Macmillan hieraan toe. LAGERHUIS ACHTER REGERING De Britse regering heeft gisteren avond in het Lagerhuis een vertrou- wensstemming over haar besluit om parachutisten naar Jordanië te zen den, met 314 tegen 251 stemmen een meerderheid van 63 stemmen gewonnen. Tevoren had Macmillan nog verze kerd, dat koning Hoessein en zijn re- gering niet van plan waren om van de komst van de Britse militairen gebruik te maken om Jordaanse troe pen vrij te maken voor een aanval op Irak. Op nadere vragen van Gaitskell, over de dreigende opstand in Jor danië antwoordde de premier, dat er revolutionaire bewegingen waren aan de linkeroever van de Jordaan en in de hoofdstad, Amman, samen met Syrische troepenbewegingen in de richting van de Jordaanse grens. Premier Macmillan heeft met klem verklaard, dat de gelande Britse troepen niet tegen de nieuwe macht hebbers in Irak zullen worden ge bruikt. In eerste instantie zullen er twee duizend parachutisten naar Amman gaan. Van de ontwikkeling van de toestand zou afhangen of dit aantal genoeg was. „Men zou zich kunnen afvragen of wij niet moeten toelaten, dat de revolutionaire beweging in Irak ook Jordanië en wellicht andere landen, de een na de ander, overneemt en of wij dan tot een vergelijk met haar moeten komen. Het argument om terzijde te blijven staan en niets te doen zou een andere waarde hebben als deze bewegingen echte volksacties overeenkomstig de grondwet waren. In deze gevallen gaat het echter om een patroon van sam_nzwering en ondermijning", aldus de Britse pre mier. Hij was van oordeel dat een beroep op de V. N. wellicht pas te laat resultaat zou hebben gehad. SOWJETHULP? Russische officiële kringen in Oost- Berlijn hebben volgens United Press Volgens Oostduitse zegslieden zou Moskou een Iraaks verzoek om hulp moeilijk kunnen weigeren als Jorda nese, Engelse of andere troepen Irak zouden binnendringen. In Moskou is bekendgemaakt, dat Russische land-, zee- en luchtstrijd krachten vanaf vandaag oefeningen zullen houden in het gebied van Trans-Kaukasië en Turkestan, by de Perzische grens. Dit betekent een „zenuwenoorlog" tegen Perzië om dit land te weerhouden van hulpverle ning aan Irak. In Londen merkte men overigens op, dat de aankondiging van het Sow- let-manoeuvres een minder dreigend karakter heeft dan dergelijke Russi sche mededelingen ten tijde van de Suez-crisis. In kringen van de Amerikaanse inlichtingendienst te Washington is men van mening, dat de Sowjet- Unie niet tot militair optreden in het Midden-Oosten zal overgaan. Het overbrengen van eventuele Russische vrijwilligers naar Libanon of Irak zou niet eenvoudig zijn, aangezien deze landen niet aan de Sowj et-Unie grenzen. KONING HOESSEIN De „Daily Mail" weet te melden, dat koning Hoessein donderdag met zijn 11-jarige broer Hassan, die in Engeland verblijft, getelefoneerd heeft. De koning zou zijn broer gezegd hebben, dat de koninklijke familie in goede gezondheid verkeert. Koning Hoessein had volgens het plan van de samenzweerders donder dagmorgen vermoord moeten wor den. De moordaanslag zou op het laatste ogenblik verijdeld zijn en wel door de komst van de Britse troe pen, aldus de „Daily Mail". Nederlandse regeringskringen vol gen met de grootste aandacht de ont wikkeling der gebeurtenissen in het Midden-Oosten. De landing van Brit se troepen in Jordanië wordt door deze kringen na bestudering van het geen premier Macmillan daarover ter toelichting in het Lagerhuis heeft ge zegd. ten volle gebillijkt. Het drin gende beroep van koning Hoessein, mede gezien wat is geschied In Irak, kon, aldus deze kringen, bezwaarlijk onbeantwoord blijven. Andere Navo-geallieerden hebben him onbehagen te kennen gegeven over de mogelijke gevolgen van de EngelsAmerikaanse landingen in het Midden-Oosten. Maar aldus hoge Navo-woordvoer- ders in Parijs, alle leden van de Na- vo tonen begrip voor de redenen die de twee landen hiertoe brachten. Diplomaten zeiden, dat de landen die bezorgdheid erover toonden zijn: West-Duitsland, Italië, Griekenland, Denemarken en Noorwegen. Zitting weer verdaagd De Sowjet-Unie heeft donderdag gedreigd de Algemene Vergadering van de V. N. in spoedvergadering bijeen te laten roepen, als de Veilig heidsraad zich niet akkoord ver klaarde met haar ontwerp-resolutie, waarin de terugtrekking van de Ame rikaanse en de Britse troepen uit resp. Libanon en Jordanië wordt ge- eist. De Rus Sobolef ded dit in een fel debat in de Veiligheidsraad waarbij hij de Britse interventie in Jordanië een middel noemde om de „revolu tionaire beweging in Irak omver te werpen". Tevoren had sir Pierson Dixon de Britse actie verdedigd. Volgens hem behoefde men er niet aan te twijfe len, dat er nieuwe pogingen worden gedaan om het bewind in Jordan-.ë omver te werpen en wanorde in dat land te stichten. Cabot Lodge steunde de Britse lan ding in Jordanië. In zijn verkianng, die hij „de ernstigste en gewichtig ste" van zijn loopbaan in de Veilig heidsraad noemde, zei hij dat er in het Midden-Oosten „een samenspan ning bestaat om overal tegelyk de macht over te nemen". Hij noemde in dit verband de Verenigde Arabi sche Republiek. Zweedse resolutie Zweden diende een ontwerp-reso lutie in, waarin wordt aangedrongen op opschorting van de werkzaamhe den van de waarnemers van de Ver enigde Naties in Libanon met het oog op de Amerikaanse actie in dat land. De Franse afgevaardigde Pierre de Vaucelles verklaarde dat er niets waar was van de Sowjetrussische be wering, dat Frankrijk voorbereidin gen zou treffen om, in samenwei king met Engeland, eveneens militairen naar Jordanië te zenden. Hij voegde hieraan toe, dat zijn re gering het zenden van Britse troepen naar Jordanië gerechtvaardigd acht te, zoals zij eerder had verklaard het eens te zijn met het landen van Ame rikaanse mariniers in Libanon. De Vaucelles zei zich niet te kun nen verenigen met een opschorting der werkzaamheden van de waarne mers der Verenigde Naties in Liba non. Hij verklaarde vóór de Ameri kaanse ontwerp-resolutie te zullen stemmen. De Iraakse vertegenwoordiger, dr Abdoel Madjid Abbas, die zich voor het eerst in het debat mengde, wees de aantijgingen der afgevaardigden van de Sowjet-Unie en de Verenig de Egyptische Syrische republiek, dat de Arabische statenbond van Irak en Jordanië niet langer bestaat, zon der meer van de hand. Hfj verklaarde voorts, het op prijs te zullen stellen, indien de vertegen woordigers van Groot-Brittannië en de Verenigde Staten een verklaring zouden afleggen, da de Britse en Amerikaanse strijdkrachten uit Jor danië en Libanon zouden worden te ruggetrokken, „indien door langs wettige weg gevormde regeringen dezer landen zou worden verklaard, dat hun aanwezigheid niet langer nodig is". „Het is mij uit de reeds door de vertegenwoordigers van Groot-Brit tannië en de Verenigde Staten afge legde verklaringen bekend, dat dit inderdaad de bedoeling van deze lan den is; ik zou dit echter gaarne hier nogmaals willen vernemen", aldus dr Abbas. De Jordaanse vertegenwoordiger dr Baha Oed-Din Toekan, onder schreef de verklaring van de Iraakse afgevaardigde. Hij verklaarde, dat samenzweer ders sinds april 1957 acht maal heb ben gepoogd de Jordaanse regering ten val te brengen. Het jongste kom- plot had ten doel de Jordaanse rege ring, gelijktijdig met die van Irak cmver te werpen. Dit was voldoende bewijs voor de dringende noodzaak van Jordanië's verzoek aan de Ver. Staten en Groot-Brittannië om het, overeenkomstig artikel 51 van het Handvest der V. N., hulp te verlenen. De Britse afgevaardigde, sir Pier son Dixon, verklaarde naar aanlei ding van het verzoek van de Iraakse vertegenwoordiger dr Abbas, gaarne de ondubbelzinnige verklaring te willen afleggen, waarom deze had ge vraagd. Hetgeen hij daarop deed. Hierop werd de bijeenkomst van de Veiligheidsraad tot heden, vrijdag, 15.3o uur, verdaagd. Op de rivier de Roepharain, zestig kilometer van Calcutta, is gis teren een stoomboot omgeslagen met ongeveer tweehonderd personen, van wie de helft kon worden gered. De overige honderd worden vermist. De Amerikaanse mariniers kwamen op hun amfibievoertuigen rustig de haventerreinen van Beiroet oprij den, als gold het een vakantietochtje. Niet te vergelijken met Tarawa of Normandië. Het weer in Nederland is nu onder invloed gekomen van een hogedruk- gebied, dat van de Golf van Biscaye via Frankrijk langzaam naar het oosten beweegt Tegelijkertijd trok een actieve depressie, die gisteren boven Denemarken lag, naar de Oostzee. Een andere storing midden op de oceaan, die aanvankelijk een ooste lijke koers volgde, begon in noord oostelijke richting af tc buigen. Het erbij behorende koufront kwam nabij Ierland vrijwel tot stilstand. Het ziet er naar uit dat de invloed van de oceaandepressie zich voor lopig nog niet tot over onze omge ving kan uitbreiden. Voor het week einde wordt dan ook een stijging van de temperatuur verwacht WANNEER MEN DE COMMEN TAREN leest waarmee men in het buitenland het optreden van Amerika in Libanon én later van Engeland in Jordanië beoordeelt treft men een mengelmoes aan van alle mogelijke meningen. Wat de één prijst als een daad van wijs beleid, verwerpt de ander als een daad van verregaande domheid en kortzichtig heid. De één ziet de wereld al ver zinken in een atoomoorlog, terwijl de ander de zaken nuchter- 0 der bekijkt. Wie kan voor spellen, welke toekomst verwachting de juiste zal blijken? Dat er een zeker risico verbonden is aan deze militaire actie, zal nie mand ontkennen, maar de Ameri kaanse en Britse leiders hebben ge meend, dit risico te mogen en zelfs te moeten nemen. Dit risico komt voornamelijk van de kant van Mos kou. Wanneer het Kremlin zich be paalt tot protesten en resoluties in de kring der Ver. Naties, loopt alles met een sisser af. En dat is heel goed mogelijk, want de actie der Ameri kanen en Engelsen is niet recht streeks gericht tegen Moskou. Zij is gericht tegen Nasser en deze is sinds zijn visite aan Tito geen troetelkind van Moskou meer. Ook met louter protesten kan de Sowjet-Unie propa- ganda-winst behalen in de ogen der Arabische volken en wanneer zij er genadiglijk in zou toestemmen, dat ae U.N.O. een ongevaarlijk politie- leger naar het Midden-Oosten zou sturen, zouden Amerika en Engeland niets anders kunnen doen dan zich terugtrekken. Het U.N.O.-leger heeft Egypte ook geen kwaad gedaan en zo'n zelfde leger in Libanon en Jor danië zou voor deze landen een tijd perk van rust en economische op leving verschaffen. Alleen Nasser zou zijn aspiraties minder onstuimig moe ten nastreven en zulke onmoderne methoden als samenzweringen, staats grepen en koningsmoorden achter wege moeten laten. Maar de Sowjet-Unie houdt de wereld nog even in spanning, want in de Veiligheidsraad wordt de be slissing van de ene dag op de andere verschoven, in de hoop, dat men een resolutie kan vinden, die zodanig is geformuleerd, dat iedereen er vrede mee kan hebben. Wanneer de VTede en de veiligheid in de wereld toch werkelijk eens moest afhangen van de activiteit van de Veiligheidsraad, wat een chaos zou het dan zijn! Voor de rust in het Midden-Oosten is het maar goed, dat de Amerikanen en Engelsen tijdig hebben ingegre pen, anders zou er nu niets meer over zyn geweest, dat nog opgeknapt kon worden. Als de Russen het nu maar willen laten bij hun manoeuvres aan de grenzen en de scheldpartijen van Sobolef. Dit nummer bestaal nit 12 pagina's (Geldig van vrijdagavond tot za terdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). OVERWEGEND ZONNIG. Droog en overwegend zonnig weer met hogere temperaturen. In de nacht en vroege ochtend hier en daar mist. Zwakke tot matige veranderlijke wind. 19 Juli zon op 04.42; onder 20.50; maan op 08.14; onder 21.48. Hoogwaterstanden 19 Juli v.m. 4.55; n.m. 5.20. Het weer in Europa HELSINKI STOCKHOLM OSLO KOPENHAGEN ABERDEEN LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHEN ZüRICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME AJACCIO MADRID MALLORCA ALGIERS regen zwaar bew. geheel bew. regen zwaar bew. zwaar bew. mist onbewolkt zwaar bew. onbewolkt mist onbewolkt niet ontv. onbewolkt 20 C. 16 17 17 17 22 19 20 18 22 22 21 25 20 20 18 20 21 27 24 17 28 24 Korreltje Wie zichzelf kan beoordelen, zal anderen niet zo gemakkelijk veroor delen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 1