MAVO sloeg
uit boven
haar vleugels
Soesterberg
Helicopter vloog gewonde zeeman naar het
Academisch Ziekenhuis te Leiden
Moderne lucliiwapen inponeerde
een kwart miljoen toeschouwers
Auto tegen boom
Kamerlid Peters
plukte kersen
De koningin kwam per helicopter naar vliegfeest
MAANDAG 7 JULI 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 10
Redding duurde
nog geen I7 uur
Het Schuttersveld te Leiden werd
gistermorgen omstreeks 11 uur plot
seling afgezet door de politie.
De doorgangen van Rijnsburger-
singel, Stationsweg en Aloëlaan wer
den geblokkeerd en er kwam nie
mand over. Politiewagens, brandweer
en G.GJ). reden aan en men vroeg
zich af wat er ging gebeuren.
Tegen half twaalf kwam de oplos
sing. Boven de Rijnsburgerweg werd
een helicopter zichtbaar en deze daal
de dichtbij het witte vierkante doek,
dat daar op de grond gedeponeerd
was.
Leiden was Heliport geworden.
Omstreeks 10 uur had de kapitein
van het 2082 ton metende Duitse
vrachtschip „Dorte-Oldendorff" tele
grafisch aan IJmuiden hulp verzocht,
omdat het een ernstig gewonde aan
boord had. Een der bemanningsleden
van het uit Lübeck afkomstige schip
had bij een ongeluk een schedelbasis-
fractuur opgelopen.
De loodsdienst in IJmuiden voer
onmiddellijk met een arts aan boord
uit, om eerste hulp te verlenen. Tege- gehaald,
lijkertijd werd het Marinevliegkamp dam.
Valkenburg ingeschakeld voor een
helicopter om de gewonde, zo nodig,
over te brengen.
Inmiddels werd vanuit Valkenburg
de Leidse politie opgebeld, die brand
weer en GGD alarmeerde om hulp
te verlenen, terwijl het Acad. Zieken
huis werd gewaarschuwd, dat er een
patiënt op komst was.
Te ruim kwart over elf kreeg de
politie op het Schuttersveld van de
Centraalpost bericht, dat het hef-
schroefvliegtuig binnen tien minuten
zou arriveren. En dat geschiedde. Om
half twaalf stond de Sickorsky S55
„Salome" bestuurd door ltz. vl. 2e kl.
J. Timmer. Vijf minuten later lag de
patiënt in het ziekenhuis. De gehele
reddingsactie, van de eerste oproep
om hulp tot het ogenblik, waarop de
gewonde in het ziekenhuis aankwam,
heeft nog geen anderhalf uur in be
slaggenomen.
De gewonde werd aan boord van
de helicopter verzorgd door de korpo-
raal-ziekenyerpleger H. Mast.
Op het Schuttersveld, waar de com
mandant van de brandweer, de heer
S. Hagedoorn met enig materiaal aan
wezig was om op alle gebeurlijkhe
den voorbereid te zijn, was ook aan
wezig mevr. Van Kinschot-Dorhout
Mees, echtgenote van de burgemees
ter, die zelf uitstedig was.
De „Dorte-Oldendorff" is nadat de
helicopter de gewonde van boord had
doorgevaren naar Rotter-
Advertentie.
De foto laat zien het moment waarop
de brancard met de gewonde zeeman
in de ambulance van de GGD werd
geschoven.
Het vliegfeest dat zaterdag ter gelegenheid van het 45-jarig bestaan van
de Nederlandse Koninklijke Luchtmacht op de vliegbasis Soesterberg ge
houden werd en waaraan de luchtmachten der bij de Noord Atlantische
Verdrags Organisatie aangesloten landen hebben deelgenomen, is in alle
opzichten geslaagd te noemen. Hoewel officiële cijfers van het bezoekers
aantal zaterdagmiddag niet genoemd konden worden, schatten de organi
satoren het aantal toeschouwers, dat zieh bij het begin van de demonstra
ties op de vele tribunes, het paddock en het gedeelte voor de staanplaatsen
bevonden, op zeker 200.000.
Helaas waren de weersomstandigheden niet zo gunstig, dat het program
ma zoals dat oorspronkelijk was samengesteld, volledig kon worden afge
werkt. De wolken hingen op ongeveer 750 meter en later in de middag
zelfs tot vijfhonderd meter en minder, hetgeen bepaald niet gunstig was
voor het demonstreren van stunts in formatie door zeer snelle jagers.
plaats in de feuteuils, die op het be
ton van de startbaan waren geplaatst.
Met grote belangstelling volgden
koningin Juliana en de beide prinses
sen de vliegdeanonstraties. Natuurlijk
brachten de hoge gasten ook een be
zoek aan de verkeerstoren.
Klokslag drie uur begon het hoofd
programma van het vliegfeest, dat
met enkele korte onderbrekingen tot
omstreeks kwart over zes duurde.
De vele duizenden op de vliegbasis
en de ongetwijfeld vele duizenden
buiten de grenzen van het vliegveld
hebben in ruim drie uren een indruk
kunnen krijgen van de luchtwapens
in deze tijd.
Ook heeft men er kunnen zien dat
er in de betrekkelijk korte spanne
tijds sedert het einde van de tweede
wereldoorlog op het gebied van de
militaire luchtvaart grote verande
ringen zijn opgetreden. Zelfs heeft
men zich een idee kunnen vormen
van de ontwikkeling in de eerstvol
gende jaren.
Het eerste nummer van het hoofd
programma liet de vooruitgang op dit
gebied zien, doordat werden voorge-
vlogen een „Caudron"-toestelletje uit
de eerste wereldoorlog en drie vlieg
tuigen uit de periode van de tweede
wereldoorlog, n.l. een „Lincoln"-
bommenwerper, die werd gefankeerd
door twee nietige „Spitfire"-schroef-
jagers.
45 jaar historie
op een vlieghei
Koningin Juliana, prins Bernhard,
prinses Beatrix en prinses Irene zijn
met de leden van het gevolg op een
wel zeer originele wijze van het pa
leis Soestdijk naar de vliegbasis van
Soesterberg gekomen. Op het sport
terrein bij het paleis hadden negen
Hiller-hefschroefvliegtuigen 'n plaats
gevonden om de koninklijke gasten
door de lucht naar de NAVO-demon-
straties tc brengen, een tocht die
slechts tien minuten duurde.
Ontvangst koninklijk gezin.
De helicopters landden op de vlieg
basis en, nadat de militaire kapel
het Wilhelmus had gespeeld, werden
koningin Juliana en prins Bernhard
ontvangen door ir C. Staf, de minister
voor defensie, de chef luchtmacht
staf en de commandant van Soester
berg.
Nadat een aantal militaire autori
teiten van de NAVO-landen aan de
koningin en prins Bernhard waren
voorgesteld, bood de 12-jarige doch
ter van sous-chef luchtmachtstaf,
Jacqueline Wolff, koningin Juliana
bloemen aan. De zevenjarige Susan
van Arkel, het dochtertje van de
commandant jachtgroep en de vijfja
rige Marita Vermeulen het dochter
tje van de basiscommandant, gaven
op charmante wijze prinses Beatrix
en prinses Irene een fleurig boeket.
Hierna nam de koninklijke familie
Vlaggenparade.
Nadat vijftien Gloster „Meteors"
de vlaggen van de vijftien bij de
NAVO aangesloten landen langs de
hoofdtribune hadden gepresenteerd,
(de vlaggen waren op sleepnetten
aangebracht en werden op die wijze
door de lucht getrokken), kwamen,
rechtstreeks uit Engeland overgeko
men, een Vickers „Valianf'-straal-
straalbommenwerper en een „Vul
can" straalbommenwerper van de En
gelse luchtmacht acte de presence ge
ven. Het was voor het eerst dat de
„Vulcan" op een vliegfeest in Ne
derland was te zien. Beide toestellen
maakten een langzame en een snelle
vlucht over het veld, waarna zij
weer verdwenen.
Vervolgens kwam een grote groep
straaljagers van verschillende type in
formatie overvliegen. Men zag hier
bij een Cf 1O0 van de Canadese lucht
macht en een „Super Mystère" wan de
Franse luchtmacht, toesellen die geen
van de andere NAVO-landen bezit.
Voor het overige werden in deze
groep getoond de „Super Sabre", de
„Sabre", de „Hunter", de „Thunder-
jet" en de „Thunderstreak". Door
technische moeilijkheden ontbrak
het type, dat België zou hebben ver
tegenwoordigd.
Om ongeveer elf uur Nederlandse
tijd zaterdagochtend was van een
vliegbasis van de Amerikaanse lucht
macht bij Washington een achtmoto-
rige straalbommenwerper van het
type B 52 opgestegen teneinde even
een vluchtje zonder tussenlanding
van de Verenigde Staten naar Enge
land te maken via Soesterberg.
Reeds om twaalf uur zterdagoch-
tend konden de bezoekers van Soes
terberg vernemen, dat het toestel was
gestart en om kwart over zes zater
dagmiddag over Soesterberg zou
vliegen.
Om kwart over vijf rapporteerde
de gezagvoerder dat de machine al
boven Nederland vloog. Het vliegtuig
heeft daarna geruime tijd in de omge
ving van Soesterberg hoog in de lucht
„geantichambreerd", verscheidene
malen zichtbaar tegen een stukje
blauw tussen wolkenvelden. Het
vloog later op een hoogte van naar
schatting zeshonderd meter eenmaal
over het veld en verdween daarna in
de richting Engeland.
Het vliegprogramma ging intus
sen voort. De straaljagers snelden de
ze middag even talrijk over de vlieg
basis als de hazen, waarvan verschei
dene niet meer wisten, waar ze een
veilige schuilplaats konden vinden.
Het laag voorbij gieren van de snel
le jadittpestellen, afgewisseld door
het zachte gesnor van Hiller-helikop-
ters van de Nederlandse luchtmacht
en de helikopter van Nederlands fa
brikaat de „Kolibrie".
Zware transport toestellen ontbra
ken al evenmin. Zo kon men o.a. voor
het eerst in ons land een toestel van
het type Blackburn „Beverley" en
een van het type Lockheed C 130
„Hercules" zien. De met vier zuiger
motoren uitgeruste „Beverley" ver
voerde een geleid projectiel van het
type „Bloodihound', dat na de landing
werd uitgeladen. De „Hercules", met
vier sehroefturbines, bleek na de lan
ding vijfentachtig manschappen van
grenadiers en jagers aan boord te
hebben die in looppas het vliegveld
opstormden.
Eindstrijd.
Tijdens het programma werd de
eindstrijd van het NAVO-kampioen-
sdhap formatievliegen vervlogen.
Hieraan namen deel ploegen van Ita
lië. België en Nederland. Drie leden
van de bemanning van het Engelse
kunstvluchtteam de „zwarte pijlen"
vormden de jury.
Zij kwan eensluitend tot de slotsom
dat de laaghangende wolken voor al
le deelnemers ongeveer gelijkelijk be
zwaarlijk waren geweest en dat, dit
feit in aanmerking genomen, de Ne
derlandse ploeg de meeste punten
verdiende gevolgd door die van Ita
lië en die van België. Kort daarna
werd evenwel meegedeeld dat na na
der overleg de eerste prijs was ver
leend aan de Italiaanse ploeg.
Het bijvullen van brandstof in de
lucht werd gedemonstreerd, twee en
zeventig Belgische parachutisten
maakten een parachutesprong, acht
deden een vrije val en een dertigtal
Nederlandse parachutisten liet zich
ook niet onbetuigd.
Het programma bevatte enkele
zeer bijzondere nummers nl. het voor-
vliegen van twee Lockheed F 104 B
straaljagers en vier Macdonnell
„Voodoo" sftnaalviegtuigen. Met de
F 104 B „Starfighter" heeft prins
Bernhard bij zijn laatste bezoek aan
de Verenigde Staten een vlucht ge
maakt.
De „Starfighter" kan een snelheid
behalen van tweemaal die van de
snelheid van het geluid. De „Voodoo"
kan, volgens tot dusver bekende ge
gevens anderhalf maal de snelheid
van het geluid bereiken.
De bondsrepubliek Duitsland was
deze keer voor het eerst in Nederland
op een vliegfeest weer vertegenwoor
digd, er werd gedemonstreerd met
het eerste naoorlogse toestel van
Duits makelij, de Dornder Do 27, een
artillerie waarnemingsvliegtuig heeft
een zeer korte start- en lan
dingslengte en vliegcapaciteiten die
een vergelijking met een Helikopter
mogelijk maken.
Het slotdéfilé moest zomaar „uit de
lucht gegrepen" worden, omdat ver
scheidene deelnemende toestellen
door slechte weersomstandigheden
niet konden vertrekken.
Nadat de koninklijke familie met
haar gevolg per auto langs dat ge
deelte van het terrein was gereden
waar de oorlogsgewonden het pro
gramma hadden bijgewoond, ging zij
naar hangar zes waar zich inmiddels
de genodigden hadden verzameld.
Daar bevonden zich o.a verscheidene
hoofden van diplomatieke missies in
ons land en autoriteiten van land-,
zee- en luchtmacht.
Omstreeks kwart voor zeven heeft
de chef van de luchtmachtstaf, ïuite-
nant-generaal Schaper, het gezelschap
daar verwelkomd. Dat de koningin,
pins Bernard en de prinsessen Bea
trix en Irene bij het vliegprogramma
aanwezig hebben willen zijn, is voor
de luchtmacht een grote eer en wij
zijn daar bijzonder dankbaar voor",
aldus de generaal,
„Uit het vliegprogramma heeft u
een indruk kunnen krijgen van wat
een moderne luchtmacht is en kan
U heeft tevens gezien met welk soort
vliegtuigen men op deze zelfde vlieg
basis Soesterberg vijfenveertig jaar
geleden is begonnen en u heeft met
eigen ogen de ongeloofijke vooruit
gang van de luchtvaart kunnen aan
schouwen.
De pioniers die op de vlieghei hier
zijn begonnen, hadden zeker geen ge
brek aan fantasie. Wanneer men hen
echter had voorspeld dat iij het jaar
195>8 de Atlantische Oceaan in ruim
zes uur zou worden overgevlogen,
dan was hen dit waarschijnlijk wel te
boud
Vrede en vrijheid garanderen.
Zij zullen beslist hebben geloofd
in de toekomst van de militaire lucht
vaart, maar zij zullen zich welhaast
niet de geweldige macht hebben kun
nen voorstellen die thans wordt ver
tegenwoordigd door mijn collega's
hier van de NAVO. Laten wij hopen
dait deze macht haar doel, haar enig
doel, zal bereiken. Dat is het ver
dedigen van onze vrijheid en onze
menselijke rechten en het bewaren
van de vrede".
Generaal Schaper wees voorts op
het gebied van samenwerking tussen
de westerse landen, welke samen
werking, meer dan iets anders abso
luut nodig is om de vrede en onze
vrijheden te garanderen.
„Dit is ook de taak, die de reden
van bestaan vormt voor onze lucht
macht, een luchtmacht die een onder
deel is van de NAVO-luchtstrijd-
krachten", aldus generaal Schaper.
Spr. dankte de inspecteur-generaal
van de koninklijke luchtmacht, na
mens de gehele luchtmacht voor al
les wat hij voor haar heeft gedaan en
nog doet. „Wij zouden niemand kun
nen vinden die meer gerechtigd is
een luchtmacht-tentoonstelling te ope
nen dan prins Brenhard, die waar
schijnlijk meer typen vliegtuigen in
zijn logboek heeft staan dan een van
ons hier aanwezig".
Voordat de generaal de prins der
Nederlanden verzocht de opening te
verrichten, sprak hij nog enige woor
den in het Engels tot de buitenlandse
gasten.
Prins Bernhard opende vervolgens
de expositie door een straalmotor in
werking te stellen, die naast de in
gang van de tentoonstelling stond op
gesteld.
De koninklijke familie heeft ver
volgens het geëxposeerde in ogen
schouw genomen en daarna zich eni
ge tijd onderhouden met verscheidene
der genodigden. Omstreeks tien over
half acht is de koninklijke familie
met haar gevolg per auto van de
vliegbasis vertrokken.
Twee doden
Zaterdagmorgen om ongeveer half
elf is in het Spaarbankbos te Ruinen
een auto tegen een boom gereden,
vermoedelijk doordat een wiel van
de auto was gelopen.
Van de drie inzittenden werd de
heer B. Baas uit de Noordoostpolder
op slag gedood. Zwaar gewond werd
de heer G. Mor-sink uit Zuidwolde,
hij is in de loop van de middag in
het ziekenhuis overleden.
Een derde inzittende, de heer Van
Achteren, die 's morgens in het hu
welijk zou treden, bleef ongedeerd.
En viel van dak
Het Limburgse Tweede Kamerlid
J. Peters heeft zaterdagmiddag in de
tuin van zijn woning een ongeiuk ge
had. Hij was aan het kersen plukken
en is daarbij door het dak van een
schuurtje gevallen, tengevolge waar
van hij een beenbreux en verschil
lende andere kwetsuren opliep. Hij
is naar het ziekenhuis te Sittard
overgebracht.
Met helikopters zijn zaterdag het Nederlands konink lijk paar, de beide oudste prinsessen en leden van de
hofhouding van een weiland in de buurt van het paleis Soestdijk naar de vliegbasis Soesterberg gevlogen voor
het bijwonen van het Navo-vliegfeest. Deze foto toont H.M. Koningin Juliana in een van de helikopters, welke
de koninklijke standaard droeg.