3)e &2idóeSoi4/fca/nt
Op den duur moeten de
officieren uit de comité's
Amerikaanse penetratie in de Euromarki
Poujade
is er met ere
vanaf
HERSEN
SCHIMMEN
Vandaag spreekt De Gaulle
met Soustelle
Bedenkelijke ontwikkeling
voor de deelgenoten
Poujadisten in
ontbinding
30% Korting
op «MITELS
De defensie-reorganisatie
in Amerika
Extra troepen nit Engeland naar Cyprus
Een traditie werd voortgezet in Ede
Penseel
Djakarta's worsteling met
de rebellen
Directeur: C. M v HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C J ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 13 JUNI 1958
49ste JAARGANG
No. 14432
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015. 25594; Advertent 20826 Giro 103003 Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7-50 p kwart. Franco p.p. fS.—. Advert.: 17 ct p. mm. Telefoontjes (LM
/"\P HET OGENBLIK zwieren de
hersenschimmen lustig door het
Franse land. Men droomt van het
„Algerijnse wonder", dat ook in het
moederland alles mooier er beter zal
gaan maken. De partijen zullen ver
dwijnen, want zij waren de oorzaak
van alle onheil, dat in de laatste ja
ren de toestand in Frankrijk ge
drukt heeft. Poujade heeft alvast met
enthousiasme hef sein gegeven en
zijn fractie in de Assemblée ontbon
den. Zij zullen zich wel scharen ach
ter generaal Chassin, die
0 geen nieuwe partij! een
„volksbeweging van de der
tiende mei" gaat oprichten. Dat komt
hierop neer, dat men in Frankrijk
net zoiets wil als in Algerië gebeurd
is, n.l. de oprichting van „comité's
van openbaar welzijn", met het doel
leiding en stuwing te geven aan een
algehele hervorming van de staats
instellingen in Frankrijk.
Hoe men zich dat allemaal precies
voorstelt, is nog niet duidelijk, maar
het moet helemaal anders worden.
Net als in Algerië, waar de Algerij
nen wel wat beduusd zitten te kijken
met de belofte, dat zij voortaan allen
Fransen zijn met gelijke rechten en
plichten. Zij weten nog niet goed,
wat dat in de practijk zal gaan bete
kenen en daar heeft vermoedelijk
ook geen enkele Fransman enige no
tie van. Iedereen wacht wijselijk
af, wat de ontwikkeling der din
gen tenslotte te voorschijn zal doen
treden, maar de meeste Algerijnen
met enig begrip kunnen zich wel
voorstellen, dat zij samengaan met
andere Noord-Afrikanen, zoals Tune-
siërs en Marokkanen, die dezelfde
mentaliteit en levensomstandigheden
bezitten, maar niet, dat het voor hen
zo voordelig zal worden als men hen
tot Fransen stempelt. Het is dezelfde
fictie als de Fransen steeds volge
houden hebben, dat Algerië Frans
gebied was en een deel van Frank
rijk. In de practijk is dat niet vol te
houden.
Maar intussen droomt men in Frank
rijk.
Jacques Soustelle, de politieke raadsman van het Algerijnse comité voor
openbaar welzijn, is donderdag met een speciaal vliegtuig uit Algiers naar
Parijs gevlogen, waar hij met generaal De Gaulle besprekingen zal voeren.
De Gaulle heeft Soustelle, die vToeger zijn naaste medewerker is geweest,
woensdag naar Parijs ontboden, nadat hij het Algerijnse comité een scherpe
terechtwijzing had gezonden wegens een motie, waarin het comité een
aantal eisen had gesteld.
De vroegere Franse generaal van de luchtmacht Lionel Max Chassin heeft
de vorming aangekondigd van een „Volksbeweging van de dertiende mei"
de dag, waarop de beweging in Algerije begon, die generaal De Gaulle
aan de macht heeft gebracht. De Volksbeweging moet generaal De Gaulle
„helpen". Het „Algerijnse wonder" moet tot het Franse moederland uit
gebreid worden, aldus Chassin.
Ontspaning in Tunesische betrekking
OP DEN (LANGEN) DUUR?
Generaal De Gaulle zou donderdag
op een kabinetsvergadering in Pa
rijs hebben verklaard, dat op den
duur de Franse officieren zich uit
de comité's voor openbaar welzijn
terugtrekken. Voorts vroeg De Gaul
le aan zijn ministers niet te verschij
nen voor commissies van de Natio
nale Vergadering, die nog in Parijs
bijeenkomen.. Het parlement zelf is
tot oktober op reces.
Een woordvoerder van de voor
lichtingsdienst van generaal Salan,
Lucien Neuwirth, heeft donderdag
avond gezegd, dat Salan niet van
plan is de legerofficieren uit de Al
gerijnse comité's voor openbaar wel
zijn terug te trekken. De comité's
zouden niet meer representatief zijn
als zij geen officieren onder hun le
den zouden tellen, aldus Neuwirth,
die tevens woordvoerder is van de
Algerijnse commissie voor openbaar
welzijn.
De betrekkingen met Tunis.
Wat de betrekkingen van Frank
rijk met Tunesië betreft is donder
dag vernor en, dat de besprekingen
tussen de Franse zaakgelastigde in
Tunis, Bernard, en de Tunesische
autoriteiten over het Frans-Tune-
sische geschil goede vorderingen
maken. Men verwacht, dat ambassa
deur Gorse, die in januari, aan het
begin van de Frans-Tunesische crisis
naar Parijs werd teruggeroepen, nog
deze week naar zijn standplaats zal
terugkeren.
President Bourguiba van Tunesië
verklaarde donderdagavond in een
radiorede „goede hoop" te hebben,
dat de volgende week een verbete
ring in de betrekkingen met Frank
rijk te zien zal geven.
Hij deed een beroep op de Fransen
in Tunesië om hun regering op het
hart te binden „de politieke agressie"
te laten varen. De aan de Fransen in
Tunesië opgelegde beperkte bepa
lingen noemde de president maatre
gelen tot zelfverdediging.
Waarschuwing van mr v. d. Mandele
„Ik heb nog geen Europese koopman of fabrikant van kapitaalgoederen
ontmoet, die mij heeft kunnen overtuigen van de economische voordelen
van de Euromarkt", als tl us mr. P. K. v. d. Mandele, voorzitter van de Kamer
van Koophandel te Rotterdam, in een rede, gehouden tijdens de jaarverga
dering van de Nederlands-Duitse Kamer van Koophandel te Wiesbaden.
Ieder gesprek over de Euromarkt, aldus mr. Van der Mandele, eindigt
met de opmerking: „Het is een politieke noodzaak".
Hun die economisch voordeel, respectievelijk een grotere afzetmarkt van
de Europese economische gemeenschap verwachten, moet ik echter een
bedenkelijke ontwikkeling mededelen, zo zeide mr. Van der Mandele, die in
Nederland wellicht duidelijker merkbaar is dan in Duitsland.
AMERIKAANSE ACTIVITEIT en verplichtingen met de Angelsak-
I sische wereld niet opgeven kan en
Sedert de Amerikanen definitiefmag, zonder zelfmoord te plegen. Om
rekening moeten houden met
Euromarkt, ontplooien zij 'n koorts
achtige activiteit om zich binnen de
Euromarkt te vestigen, teneinde zich
een onbelemmerde afzet van hun ge
bruiksgoederen te verzekeren. Hier
voor hebben zij in de eerste plaats
Nederland gekozen, omdat dit land
hun als plaats van vestiging met het
oog op alle eventualiteiten, het gun
stigst voorkomt. Voor de aandachtige
waarnemer gaat er bijna geen dag
voorbij, dat hij geen nieuwe Ameri
kaanse penetratie binnen de zich
spoedig sluitende Europese vesting
kan constateren.
Daar Nederland een zeer kapitaal
arm land geworden is, betekent een
Amerikaanse kapitaaldeelneming voor
de betrokken Nederlandse onderne
ming of voor de fiscus een zeer wel
kome en hoogst noodzakelijke bloed
transfusie. Dat evenwel op deze wijze
tegelijk het „paard van Troje" bin
nen de Europese muren wordt ge
haald, schijnen de voorstanders van
de Euromarkt die een groter afzet
gebied voor hun eigen produkt ver
wachten, over het hoofd te zien.
Gemeenschappelijke politiek
Met nadruk verklaarde mr. Van
der Mandele dat, ofschoon hij het
gevaar ziet, dat voor het geheel in
deze onvermijdelijke ontwikkeling
ligt, hij er niet aan denkt zijn land
genoten hiervan een verwijt te ma
ken, daar de grondfout elders ligt.
Indien men politieke overwegingen
tot basis van een economisch bond
genootschap maakt, waaraan zes sta
ten deelnemen, moet het naar de me
ning van mr. Van der Mandele de
eerste voorwaarde zijn, dat de ver
bonden landen ook een gemeenschap
pelijke buitenlandse politiek voeren
en dat is niet het geval.
Het is begrijpelijk dat de eens vij
andige broeders Frankrijk en Duits
land hun tegenwoordige goed na
buurschap en hun door de omstan
digheden bepaalde „op elkaar aan
gewezen zijn" tot uitgangspunt van
'n continentale samenwerking maak
ten. Maar het is en blijft evenzeer
door de aard der dingen bepaald,
dat Nederland zijn oeroude banden
stichting van de Euromarkt onszelf
op de hals hebben gehaald, profijt
willen trekken. Niets kan hun een
betere gelegenheid bieden hun vele
aan de Duitsers verloren afzetgebie
den te heroveren, dan de omstandig
heid dat de Bondsrepubliek zich
voorlopig zelf heeft ingekapseld en
buiten de Euromarkt met veel hoger
prijzen moet concurreren dan tot
dusverre.
Dit is geen geheim. Het is bijv.
bekend, dat bepaalde werknemers
kringen in Nederland bereid zijn van
loonsverhogingen af te zien, om het
verloren terrein te heroveren. Dat de
Engelse activiteiten zich gaan rich
ten op de Westeuropese landen, die
buiten de Euromarkt liggen, is be
grijpelijk, en Griekenland, Spanje,
Portugal en Skandinavië behoren tot
de landen waarop het Engelse offen
sief zich richt.
De Poujadisten hebben donderdag
op een buitengewoon congres te
Angers besloten hun parlements-
fractie te ontbinden en hun energie
te richten op een beweging voor
openbaar welzijn in Frankrijk.
Tot de ontbinding van de fractie
werd met 83 stemmen tegen een, bij
een onthouding besloten. De afge
vaardigden werden ontslagen van
hun eed van trouw aan de anti-be
lastingbeweging en zij kregen vol
komen vrijheid van handelen.
Met algemene stemmen werd een
resolutie aanvaard, waarin werd
voorgesteld de statuten in die zin te
wijzigen, dat Pierre Poujade de
steun van de beweging mag geven
aan „elke actie, beweging of partij,
die het gezinsleven, het ambacht en
het erfgoed van de natie verdedigt
en zich het openbaar welzijn en de
totale en definitieve verdwijning
van het uit de grondwet van 1946
ontstane stelsel ten doel stelt".
Door deze rpsolutie slaan de Pou
jadisten een zelfde koers in als het
comité voor openbaar welzijn in Al
giers, dat heeft aangedrongen op
ontbinding der politieke partijen in
Frankrijk en op de vorming van co
mité's van openbaar welzijn in het
gehele land.
De veertig leden van de Poujadis-
tische fractie in de Nationale Verga
dering komen vrijdag te Parijs bij
een om „hun conclusies te trekken"
uit de partijbesluiten. Politieke
waarnemers verwachten, dat het me
rendeel van de fractieleden met de
beweging van Poujade zal breken en
een aparte fractie zal vormen, die De
Gaulle steunt.
enkele stuks
Breestraat 173 - Leiden
(Advertentie)
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft donderdag een der
voornaamste voorstellen van presi
dent Eisenhower voor reorganisatie
van het ministerie van defensie ver
worpen.
Het keurde een aanvulling goed,
die de commisie voor strijdkrachten
had aangebracht in het wetsvoorstel
van de president. Deze aanvulling be
paalt dat de minister van defensie
zijn gezag over de strijdkrachten via
de ministers voor leger, vloot en
luchtmacht moet uitoefenen. Dit is
in strijd met het plan van de presi
dent om de verantwoordelijkheid van
deze ministers te beperken en het ge
zag van de minister van defensie te
versterken,
i Het Huis heeft voorts amendemen
ten verworpen, die het voor de af
zonderlijke onderdelen der strijd-
i krachten en hun woordvoerders aan-
J zienlijk moeilijker zou hebben ge-
maakt om direct met het Congres
in verbinding te treden, buiten de
minister van defensie om.
deze reden is de vrijhandelszone voor
Nederlandse handelskringen veel
aantrekkelijker dan de Euromarkt,
waartoe bepaalde industrieën door
de aard van hun produkten over
hellen.
Engeland herovert afzetgebied
Met de vrijheidszone is het echter,
naar ?rï,.Van .d?I Mande'e "eest, de Kominlorm.
zeer slecht gesteld, en wel, doordatI
de Engelsen uit de „kleine blokkade wouden te Szeged asiel hebben
van het continent", die wij door del gekregen.
ZUIDSLAVISCHE OFFICIEREN
UITGEWEKEN
Volgens onbevestigde geruchten in
Boedapest zijn er dertig tot veertig
Zuidslavische officieren naar Hon
garije uitgeweken naar aanleiding
van de arrestaties van aanhangers
Gisteren weer 3 doden
Griekenland zal een klacht indie
nen bij de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties naar aanleiding van
de recente ongeregeldheden op Cy
prus. Dit heeft de Griekse minister
van Buitenlandse Zaken Evangelos
Averoff gisteravond in het parlement
meegedeeld.
In verband met de verslechtering
van de toestand op Cyprus zal Enge
land extra troepen naar het eiland
zenden. Het ministerie van Oorlog
maakte bekend dat bij wijze van
voorzorgsmaatregel morgen een ba
taljon van een parachutisten-brigade
naar het eiland gaat Andere eenhe
den worden voor eventueel vertrek
gereed gehouden.
Nieuwe botsingen
Op Cyprus vonden gisteren weer
ernstige botsingen plaats tussen
Turkse en Griekse Cyprioten. In Ni
cosia dreven Britse troepen met
traangas een demonstratie uiteen.
Dicht bij Nicosia kwamen in een ge
vecht vyf Grieken om het leven. In
de havenstad Famagusta moest de
politie met traangas en gummiknup
pels groepen vechtenden scheiden.
Minstens dertig personen werden
hier gewond.
Brits plan
Griekenland en Turkije bestuderen
inmiddels het plan van Engeland
voor de oplossing van het probleem -
Cyprus. Het Britse plan zou de vol
gende punten omvatten:
1. Zelfbestuur voor het eiland op
het gebied van binnenlandse zaken
gedurende een bepaalde periode. En
geland zou zich de behartiging van
buitenlandse zaken, financiën en ver
dediging voorbehouden.
2. Aan het eind van deze over
gangsperiode zou het plebisciet de
toekomst van het eiland bepalen. De
Britse militaire bases zouden gehand
haafd blijven.
KOSTUUMS en
sportcombinaties
OA. ook de bekende
merken
ASCOT en SANTEGA
tegen
RADICAAL
VERLAAGDE
PRIJZEN.
Haarltmmmtraal 17 f
Geen politiek voorlopig
Het gehele noorden van Celebes is
vrijwel gezuiverd van opstandelingen.
Er zijn alleen nog concentraties re
bellen in de Minahassa en het gebied
van Bolang Mogondow, het uiterste
noorden van het eiland, zo heeft het
Indonesische persbureau Antara don
derdagavond gemeld.
Desondanks hebben vliegtuigen
van de centrale regering gisteren op
nieuw een aanval gedaan op Menado.
Er werden bommen geworpen op de
plaats zelf, op de haven en op het
vliegveld. Ook plaatsen ten zuiden
van Menado, Tondano en Tomohon,
werden aangevallen.
Generaal-majoor Nasoetion, chef
van de generale staf van het Indone
sische leger, heeft 1 -?paald dat er
voorshands in geheel Indonesië geen
politiek mag worden bedreven.
Hij heeft echter de militaire auto
riteiten gemachtigd deze bepaling
.soepel" toe te passen, zodat de po
litieke activiteit niet geheel behoeft
te worden stop gezet, behalve in ge
bieden waar militaire operaties zijn
begonnen, aan de gang zijn of juist
worden beëindigd.
Nasoetions order werd uitgevaar
digd om „alle krachten des lands te
richten op het verslaan der opstan
delingen en het stabiliseren van de
algemene toestand'.
DE HITTEGOLF IN INDIA
Het aantal slachtoffers van de hit
tegolf in het noorden van India na
dert de 300. Bihar is het zwaarst ge
troffen gebied met 250 doden. Hier
en daar zijn temperaturen van 49
graden gemeten. Er wordt melding
gemaakt van gebrek aan voedsel en
drinkwater.
In Ede is weer een ouderwets schaapsscheerdersfeest gebonden op de helde.
- - .V -r f
Plaatselijk nachtvorst
In de algemene circulatie komt
maar langzaam verandering. Op het
westelijk deel van de oceaan bevindt
zich voortdurend een depressie, die
geleidelijk wat minder diep wordt
Een langgerekt hog edruk gebied strekt
zich nog steeds uit van de Azoren
via de Noordzee naar het zeegebied
tussen IJsland en Noorwegen. Dit
hogedrukgebied beheerst nu ook het
weer in Nederland. Tijdens opklarin
gen daalde de temperatuur vannacht
aanzienlijk en kwam er nachtvorst
voor.
De kamende nacht zal er over het
algemeen minder bewolking zijn dan
de afgelopen nacht, zodat de kans
groot is, dat er opnieuw plaatselijk
nachtvorst zal optreden. Morgen zul
len er zonnige perioden voorkomen,
waarbij de temperatuur wat hoger
zal worden.
Dit nummer bef taai uit 12 pagina's
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
DROOG WEER
Droog weer met zonnige perio
den, maar ook enkele wolken
velden. Vannacht plaatselijk
nachtvorst, morgen dezelfde of
iets hogere temperaturen. Wei
nig wind.
14 Juni zon op 04.20; onder 21.01;
maan op 02.44; onder 18.02.
Hoogwaterstanden
14 Juni v.m. 1.25; n.m. 1.50.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor-
gen 7 uur luiden:
HELSINKI
onbew.
16 C.
STOCKHOLM
half bew.
18
OSLO
onbew.
20
KOPENHAGEN
onbew.
15
ABERDEEN
zwaar bew.
13
LONDEN
half bew.
15
AMSTERDAM
zwaar bew.
13
BRUSSEL
half bew.
14
LUXEMBURG
zwaar bew.
14
PARIJS
onbew.
19
BORDEAUX
onbew.
20
GRENOBLE
geheel bew.
22
NICE
regen
21
BERLIJN
half bew.
16
FRANKFORT
zwaar bew.
15
MüNCHEN
zwaar bew.
15
ZURICH
onbew.
17
GENèVE
licht bew.
19
LOCARNO
licht bew.
25
WENEN
geheel bew.
16
INNSBRUCK
zwaar bew.
15
ROME
half bew.
24
AJACCIO
zwaar bew.
24
MADRID
onbew.
ALGIERS
onbew.
25
Korreltje
Sommige mensen koesteren haat
omdat zij toch iéts moeten koesteren.