Autopech leidde tot miljoenenvondst
Zwart zand?
Neen, Wolfram!
Otseiag Aieé
ZATERDAG 31 MEI 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
Groot aanbod van
glasaardbeien
Vooral in Roelofarendsveen en in
Zaltbommel is op het ogenblik op de
veilingen een ruim aanbod van glas
aardbeien. Ook in Venlo en Reste
ren en in mindere mate in Kapelle-
Biezelinge wordt dit produkt thans
aangevoerd en het is zelfs reeds zo
dat de aanvoer over het hoogtepunt
heen is.
Er is steeds een goede vraag voor
export naar België en in mindere
mate voor West-Duitsland. De prijs
ligt de laatste dagen voor de export
kwaliteit van 5075 ct. per doos van
2 ons.
De vollegrondsaardbeien staan op
het ogenblik in volle bloei en de
vroege rassen hebben reeds grote
vruchten. Het zal echter nog wel
meer dan een week duren voor de
aanvoer van vollegrondsaardbeien
volop begint.
Primeur
Op de fruitveiling in Kapelle-Bie-
zelinge heeft de fruitkweker L. Pie-
terse uit Wemeldinge vrijdag de eer
ste aardbeien van de koude grond
aangevoerd.
Het waren drie doosjes van elk
twee ons van het ras Regina.
De oogst is belangrijk later dan
het vorig jaar. Het verschil is meer
dan een week.
KAMP BUDEL GESLOTEN
De legerplaats Budel is gesloten
als opvangcentrum voor gereputrieer-
den uit Indonesië. In totaal heeft men
hier, sinds de repatriëring op grote
schaal begon, 8500 mensen opgevan
gen en tijdelijk gehuisvest, voordat
zij elders een woning kregen of wer
den ondergebracht in een contract-
pension. Er worden nu geen grote
groepen repatrianten meer verwacht
en daarom heeft de regering beslo
ten een opvangcentrum te stichten
van gèringere omvang, waar de men
sen ook slechts een dag zullen moe
ten blijven, voordat zij een plaats
krijgen in een contractpension.
Op dit ogenblik zijn alles bijeen
nog ongeveer 1000 mensen onderweg
van Indonesië naar Nederland. Van i
de 13.000 Nederlanders in Indonesië
zal in de loop van de komende maan-
Bier goed, al goed..!
Gaat U diérheen waar ze het lekkerste bier schenken, dat er
sedert eeuwen gebrouwen wordt: Heinekeh's bier! Want bier
goed, il goed: waar ze zulk bier serveren moet alles even prima
zijn. Ook Uw vrouw wil er wel eens helemaal uit zijn - dus neem
haar eens gezellig mee uit. Naar dat café of dat cafeetje of dat
restaurant met de onderscheiding op deur of raam: Heineken!
(Advertentie)
De rijkspolitie te Veldhoven heeft
de man gearresteerd, die vorige week
uit de St. Willibrorduskerk te Zeelst
(N.B.) drie kelken ter waaide van
ƒ3000 gestolen heeft. Het bleek een
uit een inrichting te Eibergen ont
vluchte psychopaat te zyn. Hij heeft
bekend en de plaats van de gestoien
voorwerpen aangewezen. De man
schijnt kerkdiefstal tot zijn beroep
te hebben gemaakt en vooral in het
zuiden, waar hij per bromfiets reis
de, te hebben geopereerd. In vele
kerken heeft hij ook offerblokken
gelicht.
UITVOER TOMATEN NAAR
BELGIë STOPGEZET
Met ingang van vandaag is de ex
port van Nederlandse tomaten naar
België stopgezet. Deze maatregel is
een gevolg van de prijsontwikkeling
van dit produkt op de Belgische
markt. Hoelang dit exportverbod zal
gelden is niet bekend. Op de groen
teveilingen in ons land zijn Op het
ogenblik reeds flinke aanvoeren van
tomaten. De goede kwaliteiten note
ren de laatste dagen rond 1,50 per
kg op de veiling, er is regelmatig
een grote export, vooral naar Enge
land en Duitsland.
Ik had in Kampana, de hoofd
stad van Uganda, fabelachtige
geruchten gehoord over de
„Lucky Man" uit Niemands
land. Ruim 400 kilometer had
ik afgelegd om hem te spre
ken. En toen ik, na de laatste
zeshonderd meter omhoog ge
klauterd te zijn als een echte
alpinist, zijn huis bereikte en
hijgend mijn weg door zijn
tuin zocht, hoorde ik eens
klaps: „Wat scheelt er aan?
Kiespijn, hoop ik!
Ik ben namelijk de enige tand
arts honderden kilometers in
de omtrekDie stem was de
stem van Nikkie, zoals ik me
vrouw Kikkides al spoedig
mocht noemen. Inderdaad is
Nikkie de enige tandarts in
het Niemandsland op de grens
van Brits-Uganda en de Bel
gische Congo Maar zij is meer.
Zij is de vrouw van de „Luc
ky Man" van Oost-Afrika, van
Polis Kikkides, var de man,
die eens pech had met zijn
auto en daardoor een fortuin
verwierf. Hoe dat kwam?
Kikkides vertelde het mij als
volgt:
„Ik reed hier in de bergen met
mijn auto. Er haperde iets aan
de motor. Ik stapte uit, tierde
wat er zijn hier geen gara
ges! en prutste wat aan het
ding. Het vertikte het om te
draaien. Tóen ging ik langs
de weg zitten. Spelenderwijs
liet ik wat van dat zwarte
zand door mijn vingers glij
den. Toen wist ik het plotse
ling: Dit is geen gewoon zand!
Ik raakte opgewonden. Wat
voor zand kon het zijn? Ik
prutste verder aan mijn motor
tot hij begon te draaien. Toen
nam ik een hoeveelheid zand
mee en toonde het aan een
vriend, een geoloog, zo'n
.mijnhaas", je weet wel...."
Ik knikte. Vroeg: „En toen?"
„Nu, die vriend zei me, dat
het wolfram was, 'n vrij zeld
zaam metaal, nuttig voor de
staalindustrie, kostbaar ook..
Ik vroeg een concessie aan.
Groot is hij niet.zowat 2'/i
km2.. nu, en toen begon ik.
Dat was in 1943. Ik heb alles gedaan
met handenarbeid. Ruim 500 man heb ik
in dienst. Ik produceerde zowat vijf ton per
maand. Alles export naar Groot-Brittan-
Foto hiernaast: Deze pan met zuivere Wol
fram, dat deze Afrikaner heeft gewassen
om de aarde te verwijderen, is enige tien
tallen guldens waard. Het meeste Kirwa-
wolfram wordt vervoerd _^ar Engeland
voor het gebruik in de staalindustrie.
geologie gedaan. En dan te bedenken, dat
er tientallen prospectors in Afrika rond
dolen in de hoop op zo'n fortuintje als mij
te beurt viel!"
Inderdaad, Polis Kikkides (evenals zijn
vrouw geboren op Cyprus) heeft geluk
gehad. Wolfram wordt in dagbouw ont
gonnen. Zijn mijn ligt bij Kirwa, tegen
een berghelling op, in het Niemandsland
tussen de Britse en de Belgische douane
posten. Een prachtig terrein! Van het ter
ras van zijn huis uit blikt Kikkides over
een fantastisch mooi landschap doorspekt
met meren. Hij woont zowat 2100 meter
boven zeeniveau. Ver weg ziet hij een
bergreeks met veel vulkanen. Zij berei
ken een hoogte van ten- naastebij 4000 me
ter. Onlangs vond een grote eruptie plaats.
„Kikkie en ik genoten ervan", zei de „Luc
ky Man". „Trouwens de arbeiders ook. Die
komen uit de Belgische Congo. Ik heb
Met één slag rijk te zijn, is de droom
van velen. Met één slag rijk, deze
droom werd werkelijkheid voor een
op Cyprus geboren mijnwerker, die
nooit iets aan geologie had gedaan.
nië Nu ben ik bezig meer machines te in- het ziet er net uit als zwart zand
stalleren. Is dat in orde, dan produceer ik brengt me 15.000.in het laatje! Indër-
50 ton per maand. Niet gek, vriend! Want daad, ik heb geluk gehad. Met één slag
een ton van dat goedje, van dat wolfram rijk, puur toeval., ik heb nooit iets aan
hier kwartier voor ze gemaakt. Mijn overi
ge arbeiders wonen beneden in het dal.
Hun kinderen klimmen iedere dag 600
meter (ik knikte zuchtend) om naar school
te gaan. We hebben hier een school voor
de arbeiderskinderenen mijn vrouw
houdt er nog zo'n beetje een polikliniek
op na. Zij is tandarts, weet je, en met as
pirine en zo weet ze ook wel om te gaan".
„Ja", valt Nikkie haar man in de rede, „dat
kan ik wel. Maar begrijp je, wat mijn pro
bleem is? Het winkelen. Als ik grote in
kopen heb te doen, moet ik naar Kampa
na, maar voor de dagelijkse en wekelijkse
dingen ga ik over de grens, naar de Congo.
Daar is het wel prettig winkelenal bie
den Den Haag en Amsterdam meer moge
lijkheden.. Maar het voordeel van in Nie
mandsland te wonen is, dat de douane
nooit lastig is.."
De werkers.
„Geboft heb ik", beaamt Kikkides vol
mondig. „En wolfram is zeer gevraagd
vandaag aan de dag. Ik mag blij zijn, dat
het Britse Rijk zo betrekkelijk weinig wol
fram voorkom ens kent. Dat maakt mijn
prijzen goed. Ik werk nu nog met primitie
ve middelen, maar weldra., o, ja, van die
machines vertelde ik je al. Dan gaan we
tunnels boren in de berg. Nu werken we
terrasgewijs.Als je ooit op Java bent ge
weest, weet je, dat mijn „wolframmijn"
lijkt op een met sawahs gestoffeerde berg.
Mijn berg ziet er uit als een reuzen-ladder.
Let er maar eens op, als tegen het einde
van de werkdag mijn arbeiders naar bo
ven komen. Net een xolonne mieren, die
slingerend in een lange rij tegen de reu
zen trappen van de berg opklautert.. Een
mooi gezicht! En het zijn beste kerels ook.
Ik heb drie Europese assistenten, allemaal
mijnwerkers twee uit Cornwall. Flinke
kerels, al hebben ze soms wat Heimweh.
„En jij, Lucky Man?", vraag ik.
„Zelf ben ik van huis uit ook mijnwer
ker. Ik begon bij de bouw van tunnels
ik werkte in Perzië en West-Afrika. Toen
ging ik naar Tanganyika in de tinmijnen
en later had ik geluk, hier, want ik was
nog maar kort werkzaam in de tinmijnen
van Uganda te Kigezi, toen ik dit wol
frambuitenkansje kreeg! Stel je voor....
zwart zand en 15.000.per ton!"
's Avonds.
Het gebied op de grens van de Belgische
Congo en Uganda is rijk aan delfstoffen.
Maar de oerwouden, de bergen de meren
en de moerassen stellen de mens voor
moeilijke transportproblemen. Het wol
fram van Polis Kikkides moet een lange
reis maken per vrachtauto en (over rivier
en meer) pei boot alvorens het aankomt
bij het spoorwegstation Kisumu. En dan
moet het nog een kleine 1000 kilometer
per trein afleggen tot Mombasa, de haven
aan de Indische Oceaan.
Maar als ik des avonds voor het huis sta
van Polis en Nikkie en weg schouw óver
het wijde Afrikaanse land, begrijp ik, dat
die transportmoeilijkheden niet al te zwaar
wegen. Ver laait een vuurgloed op uit een
der vulkanen en werpt een spookachtig-
rosse glans over de donkere wildernis. De
hemel lijkt bloedrood boven de bergen en
het Mutanda Meer en het Bunyoni Meer.
Boven het oerbos ook, waar de reuzen-
gorilla's huizen. Nu eens dof, dan weer
opsnerpend in de nacht hoor ik de kreten
van het wild gedierte.
Ik kijk Polis Kikkides aan. Zeg dan: „Ja,
je bent een Lucky Man!" „En hoe!", ant
woordt hij.
Ik ben er zeker van, dat noch hij noch
ik op dat moment aan wolfram dacht
NIVANO.
De mijnwerkers zien er uit als mieren wanneer zij hun weg tegen de bergwand gaan. De heer Kikkides en zijn vrouw zien uit over Kigezi vanuit de tuin op de heuveltop boven de Kirwa-mijn.