X
X
Achter elk gordijntje woont een vrouw
is
Ontruiming voor
eigen gebruik
Scheveningen Radio
Rekbaar begrip
Ook sterren zijn maar mensen
DE LEIDSE
COURANT
Onlangs is er in de gemeente Joure enige deining
ontstaan omdat de plaatselijke autoriteiten een ver
ordening uitvaardigden, op grond waarvan in het nieuw
gebouwde bejaardencentrum Vegelingsoord uitsluitend
recht hangende gordijntjes voor de ramen mochten
pry'ken. Het was het eerste officiële gordijnenprobleem
in de geschiedenis des vaderlands, en. misschien wel
het eerste in de ganse wereldhistorie. De reden van
die verordening kent men: de architect Ir. A. Bonnema
was van mening dat het uiterlijk aanzien van de door
hem ontworpen woningen schade zou lijden al de gor-
als een sierlijke draperie.nu eens pralend met een
decoratie-rand, dan weer strak en resoluut in diabolo
model. En terwijl ze de ene keer als materiaal het
aloude katoen kiest, laat ze haar keus de andere maal
vallen op een weefsel uit de synthetische vezels die
na de oorlog burgerrecht hebben gekregen. En dan,
die kleuren!
Meestal een wandeling door een straat „ergens in
Nederland" overtuigt ons daarvan zijn onze glas
gordijnen wit of crème. Een feit is dan ook, dat het
heldere wit of crème aan onze kamers altijd iets lichts
en iets vrolijks verleent. Maar er zijn vrouwen die,
met een soort van aangeboren overgevoeligheid voor
«uil
'l
dijntjes niet kaarsrecht maar ènders, bij voorbeeld in
de sierlijke bochten die tot de veelzeggende naam
„broekgordijnen" hebben geleid, zonden hangen. Wij
kennen de architect Bonnema als een gedegen vakman,
wiens goede smaak niet in twijfel getrokken kan wor
den. En we weten dan ook, dat zij die mochten menen
dat hij een „zenuwoorlog" tegen alle fantasie-in-glas-
gordijnen op het oog zou hebben, zich deerlijk vergis
sen. Gelukkig maar! Want de traditionele variatie der
gordijntjes in iedere Nederlandse straat hoort bij het
aloude individualisme van ons volk. Heus, er schuilt
méér achter zo'n gordijntje dan menigeen denkt....
Kleine kinderen die gaan slapen, kunnen het al zo
grappig zeggen: „nu doe ik de gordijntjes voor mijn
ogen toe". Ze leren die uitdrukking van een groot
moeder of van mama-zelf, die hen in het oor fluisterde:
„nog één kus en dan de gordijntjes sluiten!" Een
klein kind onthoudt zulke woorden gemakkelijk en
graag, omdat het zo'n scherp gevoel heeft voor wat
ouderen met hun dikke woorden „dichterlijke verge
lijkingen" noemen.
En dichterlijk of niet: voor het kleine kind zijn de
ramen van moeders huis nu eenmaal als ogen waarmee
men naar buiten kijkt. Welnu, dan fantaseert het zich
voor de eigen kleine ogen maar gauw ook een paar
gordijntjes
Ook voor de volwassenen bestaat er trouwens een
verband tussen vensters en ogen. Zijn niet de ogen de
vensters der ziel? En herkent men een huis niet aan
zijn vensters, zoals men de mens herkent aan zijn
ogen? Soms, wandelend op straat, ziet U ergens een
rij vensters, kaal en leeg, zonder een zweem van gor
dijnen. Dan weet U onmiddellijk: dat huis is onbe
woond Van buiten gezien lijkt ieder huis ontzield en
van innerlijk leven gespeend, zolang de venster-ogen
niet de onmisbare „make-up" hebben gekregen van
haar die de gordijnen kiest.
Het is verwonderlijk met hoeveel zuiver instinct de
vrouwen altijd weer de ragfijne doorzichtigheden,
die in vaktaal „glasgordijnen" worden genoemd, weten
te kiezen. En hoeveel variaties weten zij voor het op
hangen te bedenken! Nu eens recht en hoogstens ge
tooid met een gracieuse volant, dan weer in een boog
athiosfeer, graag een kleur in hun gordijntjes zien. En
ook dan bemerkt men hoe hun natuur-instinct hen tot
de goede keuze laat komen.
Het is dan alsof zij wéten dat in een kamer met grote
ramen op het zuiden het al te felle zomerlicht heilzaam
verkoeld wordt door gordijnen met een blauwachtige
tint. Zoals de vrouwen, in het tegengestelde geval,
voelen dat een kille kamer op het noorden toch iets
zonnigs krijgt als Het binnen tredend licht verwarmd
wordt door geel getint? gordijnen.
Tja, die vrouwenEn de mannen zich maar af
vragen of de dames ook besèffen dat in een interieur
met leuke gordijnen haar eigen charmes eveneens des
te beter uitkomenMaar die mannen kunnen zich
zelf dan ook zulke onnozele, en onnodige, vragen
stellen.
Een van de gronden, waarop een
verhuurder tegenwoordig ontruiming
kan verkrijgen, is dringende beno
digdheid voor eigen gebruik. De
Huurwet heeft geen definitie ge
geven van het begrip „eigen gebruik".
Wat daaronder valt, is aan het oordeel
van de rechter overgelaten. Algemeen
wordt aangenomen, dat eigen ge
bruik niet beperkt behoeft te zyn
tot persoonlijk gebruik. Zo wordt
b.v. het gebruik, dat een werknemer
heeft van de voor hem bestemde
dienstwoning, beschouwd als eigen
gebruik van de werkgever. Groot is
het aantal rechterlijke uitspraken
over de omvang en betekenis van het
begrip „eigen gebruik". Uit de vele
voorbeelden kunnen wij slechts een
greep doen.
Niet in gezinsverband.
Een weduwe had een deel van haar
boerenbehuizing aan een arbeider
verhuurd. Zij zegde hem de huur op
en vorderde ontruiming ten behoeve
van haar zoon, diens vrouw en kind,
die in een ander deel van de woning
onvoldoende gehuisvest waren. De
weduwe leefde niet in gezinsverband
met haar zoon, schoondochter en klein
kind. De kantonrechter te Emmen,
die dit geval .e berechten kreeg, oor
deelde, dat de term „eigen gebruik"
niet zo eng moest worden opgevat,
dat deze uitsluitend op een persoon
lijk gebruiken door de verhuurder
zou duiden. Toch moet er tussen de
verhuurder en degene, te wiens be
hoeve de ontruiming gevorderd wordt,
een zo enge betrekking bestaan, dat
het gebruik door die ander tevens
als eigen gebruik van de verhuurder
kan worden beschouwd. Dit laatste
kan wel het geval zijn, wanneer de
ontruiming gevorderd wordt ten be
hoeve van iemand met wie de ver
huurder in gezinsverband samen
woont en van wiens beroepsuitoefe
ning in dat perceel de verhuurder te
vens moet leven. In het onderhavige
geval bestaat echter niet zo'n enge
band tussen de weduwe en haar ge
heel zelfstandig wonende en levende
zoon, zodat de weduwe het perceels
gedeelte van de arbeider niet voor
eigen gebruik nodig heeft, aldus de
kantonrechter.
In dezelfde geest besliste de kan
tonrechter te Haarlem. De verhuur
der vorderde de ontruiming van een
woning ten behoeve van zijn inwo
nende zoon, die wilde trouwen. De
verhuurder verklaarde, dat hij niet
voldoende ruimte had om inwoning te
kunnen geven aan het door zijn zoon
te stichten gezin. Maar de kanton
rechter trok hieruit de conclusie, dat
niet de verhuurder, aoch zijn zoon
de woning nodig had, zodat er geen
sprake was van een nodig hebben
voor eigen gebruik.
Afbraak voor nieuwbouw.
Iemand vorderde de ontruiming
van een winkelpand met de bedoe
ling het pand af te breken en door
een ander gebouw te vervangen en
vervolgens zelf het nieuwe gebouw
in gebruik te nemen. Kon hij zich
hiervoor op dringende benodigdheid
voor eigen gebruik beroepen? In
hoogste instantie beantwoordde de
Hoge Raad deze vraag bevestigend.
Een soortgelijk geval deed zich
voor, toen een gemeente een door
haar verhuurd pand wilde slopen
voor de uitvoering van een uitbrei
dingsplan. De huurder betoogde, dat
na afbraak het nieuw te stich
ten gebouw niet door de gemeente
zelf zou worden gebruikt. Volgens
hem wilde de gemeente de grond
slechts 'er beschikking stellen van
een woningbouwer. De huurder stelde
zich op het standpunt, dat bij sloping
slechts een nieuw gebouw zal worden
gesticht, waai van de verhuurder het
gebruik zal hebben.
Doch de Hoge Raad achtte deze
stelling in haar algemeenheid onaan
vaardbaar. Met name indien de ver
huurder is een openbaar lichaam,
dat de grond nodig heeft voor de uit
voering van een uitbreidings- of sa
neringsplan, kan eigen gebruik aan
wezig zijn, ook indien en op de on
dergrond geen nieuw gebouw zal
worden gesticht of een eventueel te
stichten gebouw niet zelf zal wor
den gebruikt, aldus de Hoge Raad.
Eigen gebruik van rechts
personen.
Een Stichting, die een ziekenhuis
te Eindhoven exploiteerde, vorderde
de ontruiming van een woning ten
einde daarin een aantal verpleegsters
onder dak te brengen. Maar de kan
tonrechter was van mening, dat deze
bestemming van de woning geen
eigen gebruik kon opleveren. By een
rechtspersoon, als de Stichting, mag
het eigen criterium van eigen ge
bruik slechts gezocht worden in het
doel zoals dat in de statuten is om
schreven. Het doel van de Stichting
kan slechts zijn het verplegen van zie
ken en het bevorderen van him ge
nezing. Het onderbrengen van ver
pleegsters ligt geheel buiten het di
recte doel van het ziekenhuis en
kan gevoegelijk worden overgelaten
aan het eigen initiatief van die ver
pleegsters, aldus de kantonrechter.
Verhuren met pension.
Een pensionhoudster te 's-Graven-
hage had een kamer zonder pension
verhuurd. Op een gegeven ogenblik
zegde zij de huur op en vorderde ont
ruiming, omdat zij de kamer nodig
had voor eigen gebruik, namelijk
voor de uitoefening van haar pension-1
bedrijf. Zij wilde de kamer met volle
dig pension aan een nieuwe pension
gast verhuren. De pensionhoudster
verwees naar andere gevallen, waar
in de rechter wel eigen gebruik had
aangenomen, ook wanneer de ver
huurder niet persoonlijk de te ont
ruimen appartementen wilde betrek
ken, doch deze b.v. ter beschikking
wilde stellen van een ondergeschikte.
Maar de kantonrechter overwoog,
dat het de verhuurder in die geval
len te doen is om het genot van het
onroerend goed, dat hij zelf zij het
door middel van een vertegenwoor
diger beoogt te hebben. Bij deze
woorden denken wij speciaal aan het
geval, dat de verhuurder een rechts
persoon is, b.v. een N.V., die het on
roerend goed nodig heeft voor haai-
directeur. In het onderhavige geval
zo ging de kantonrechter verder
is het de pensionhoudster juist niet
om het genot van het gotd te doen,
doch integendeel om de contrapresta
tie, die zij ontvangen wil van de pen
siongast, aan wie zy het genot wenst
af te fctaan. Hier achte de kanton
rechter geen eigen gebruik aanwe
zig.
In Italië zijn algemene verkiezingen gehouden. Er de den zich op de eerste dag geen relletjes voor. Op de foto
links Anna Magnani in het verkiezingslokaal. Op de foto rechts Gina Lollobrigida brengt haar stem uit. Beide
opnamen werden in Rome gemaakt.
Deze zag in een flatsgewijze indeling
en verhuur een betere exploitatie-
mogelijkheid. De huurster van het be
treffende huis was een weduwe, die
van een klein pensioentje moest le
ven. Zelf bewoonde zij slechts een
kamer van het huis. De overige ver
trekken had zij onderverhuurd. De
eigenaar had het huis gekocht en be
toogde nu, dat hij zyn geld in het
huis had gestoken en dat het daarom
redelijk was, dat hij daarvan de vol
ledige vruchten zou plukken en niet
de huurster.
Doch de kantonrechter oordeelde,
dat zelfs een zeer ruime interpreta
tie van het „eigen gebruik" nimmer
slechts kan omvatten: het aan de
eigenaar ten goede laten komen van
de profijten, welke de huurster uit de
onderhuur trekt.
In gelijke zin vonniste de kantonrech
ter te Amsterdam. Een weduwe had
als eigenares een tweede bovenhuis
met zolderverdieping en vliering
verhuurd. Zelf woonde zij in het
eerste bovenhuis. Twee zoons van de
weduwe hadden het benedengedeelte
van haar gehuurd en dreven daarin
een aardappelenhandel. De weduwe
verklaarde, dat zij het tweede boven- f"
huis dringend nodig had voor eigen
gebruik, omdat zij onvoldoende in-1
komsten had voor haar levensonder-1
houd en voor het noodzakelijke on
derhoud van haar huis. Ter voor
ziening in deze behoefte wilde zij
haar inkomsten vermeerderen door
de zes kamers van het tweede boven
huis afzonderlijk met of zonder kost
te verhuren.
Maar dit doel kon naar het oordeel
van de kantonrechter geen eigen ge
bruik opleveren, daar anders de con
sequentie hiervan zau zijn, dat een
ieder, die aannemelijk kon maken,
dat hij noodzakelijkerwijc zijn inko
men moet vermeerderen, het recht
zou hebben een gezin op straat te
zetten ten einde in het ontruimde
pand kostgangers te herbergen. Dit
kan nimmer de bedoeling zijn van
een wet, die in de eerste plaats de
bescherming van de huurder beoogt,
aldus de kantonrechter.
In hoger beroep achtte de recht
bank hier echter wel degelijk een
dringende behoefte voor eigen ge
bruik aanwezig. Hierbij wees de
rechtbank ook nog op het grote be
lang, dat de weduwe had bij de aflos-?
sing van haar hypothecaire schuld.
Het is duidelijk, dat de benarde om
standigheden van de weduwe een rol
hebben gespeeld bij deze ruime uit
legging van „eigen gebruik".
Mr. C. A. Baron Bentinck.
Wilt U iets weten?
Vraag Abonneetje: Betreft oplei
ding bibliotheek-leeszaal-assistente.
Antwoord: De toelatingseisen zijn:
(hulpassistente) MULO-diploma A of
B of tenminste een gelijkwaardige
opleiding, ter beoordeling aan de op
leidingscommissie (R.K.), voor u als
u in Leiden woont of omgeving
Steenschuur 17, Leiden, tel. 0.1710
22899. Aanmeldingsformulieren moe
ten uiterlijk 31 augstus in het bezit
zijn van de opleidingscommissie.
Schriftelijke opleiding zult u kunnen
krijgen bij de Leidse onderwijsinstel
lingen te Leiden. Opleiding tot hulp
assistente is kosteloos, echter moet er
wel 25,examengeld betaald wor
den. Perspectief: hulpassistent, mini
mum 180,78. Maximum 243,46 na
8 jaren. 2de Assistent: minimum
268,65, maximum 358,19; 1ste as
sistent: resp. 302.23 en 402,97; 2de
hoofdassistent: resp. 346.99 en
458,93; 1ste hoofdassistent:, resp.
402.97 en 514,90. Een onder-direc
teur: resp. 559,68 en 731,80. Een
directeur kan komen van minimum
358,19 tot maximaal 1.07,50 (sala
ris anciënniteit) naar gelang van be
langrijkheid bibliotheek. Men moet
examen doen voor de verschillende
rangen.
Contactpunt tussen land en zee
NOORDZEE (P P) - Aan boord van onze trawler is men in het ongewisse
De schipper is niet zeker van zijn positie op de Noordzee en besluit voor
alle veiligheid te peilen met zijn radio-richtingzoeker. Hij begeeft zich naar
de voor ons leken zo ingewikkelde en onbegrijpelijke apparatuur en na
korte tijd klaart zijn gezicht op. Nauwkeurig weet hij nu waar hij zich
op de uitgestrekte Noordzee bevindt. Een dichte nevel heeft hem belet
zelf zijn positie te bepalen, maar dank zij de moderne techniek heeft hij dit
nu kunnen doen via de peilstations van Scheveningen Radio. Scheveningen
Radio is geen omroep in de werkelijke betekenis van het woord. Het zendt
dus geen concerten uit, het geeft geen hoorspelen en bonte avonden
staan niet in het programma. De taak van dit kuststation is wel zo veel
omvattend, dat dit niet in enkele woorden kan worden uitgedrukt.
De aanleiding tot de oprichting van radio
Scheveningen is wel zeer merkwaardig,
maar in feite toch ook begrijpelijk. Toen
in 1882 het oorlogsschip Adder, dat op
weg was van Nieuwediep naar Helle-
voetsluis, verging en geen enkel lid
van de bemanning gered kon worden,
overdacht men hoe dergelijke - -npen in
de toekomst zouden kunnen worden voor
komen. En toen Marconi in 1897 het prin
cipe van het draadloos telegraferen uit
vond, was men er als de kippen bij om
hier gebruik van te maken. Het duurde
echter nog tot 1904 voordat men kwam
tot de oprichting van het radio-kuststa-
tion.
Onafhankelijk van de Marconi-maatschap-
pij, die Marconi oprichtte om zijn uit
vinding zo voordelig mogelijk te exploi
teren, werd met een Telefunken-installa-
tie het radio-kuststation gesticht en stond
het open voor elke melding, waar zij ook
vandaan kwam en of 't nu Nederlanders
of buitenlanders betrof.
Betere exploitatie
mogelijkheden.
Uit de voorgaande beslissing kun
nen wij de gevolgtrekking maken,
dat een andere, meer winst gevende
exploitatie geen eigen gebruik kan
opleveren. Dit moest ook een huis
eigenaar te 's-Gravenhage ervaren.
In een houten keet
Naast de vuurtoren in Scheveningen stond
een eenvoudig houten gebouwtje, dat de
eerste behuizing vormde voor het radio
station. Op een paar vlakke tafels ston
den de zender en de ontvanger zonder
een enkele bescherming, maar reeds in
1905 was er al veel veranderd. Mc-> kreeg
de beschikking over betere instrumenten
en hoewel de duidelijkheid van de sei
nen nog veel te wensen overliet en men
slechts één golflengte, nl. de 600 m. ter
beschikking had, waren er toch reeds
twee scheepvaartmaatschappijen, die hun
schepen van een radio-installatie voorza
gen en die dus verbinding konden krijgen
met hun kuststation.
In 1922 kwam de eerste grote verbete
ring. Er kwam een lampzender in ge
bruik, die golven van 2000 m produceer
de. Hierdoor werden in de eerste plaats
de seinen duidelijker en verkreeg men
een grotere reikwijdte. Toen men echter
in 1926 de zaken ging scheiden omdat ont
vangen en zenden op kortere afstand van
elkaar praktisch niet mogelijk is, kwam
pas de grote vooruitgang. De zenders ble
ven ln Scheveningen, de ontvangers gin
gen naar IJmuiden en men ging boven
dien zenden op de ultrakorte golven, de
22.8 en 23.5 m.
De laatste wereldoorlog heeft ook hier
haar invloed doen gelden en wel op dras
tische maniervan de 20 zenders ble
ven er slechts twee over en dan nog
in deplorabele toestand, terwijl in LJmui-
Opbouw en verkeerstoename
Met man en macht werd er direct na de
bevrijding weer gewerkt aan de opbouw
van 't station. In IJmuiden werd de ont
vangstinstallatie provisorisch onderge
bracht in het noodpostkantoor. De zen
ders en ontvangers werden door de Ne
derlandse regering in Londen aangekocht
en op 9 juni 1945 kwam de stem van ra
dio Scheveningen weer in de v ije lucht.
Reeds direct was er opnieuw een druk
verkeer op dit station. Het .antal tele
grammen heeft intussen de kwart mil
joen per jaar overschreden en Schf /enin-
gen Radio is thans een van de drukste
kuststations ter wereld.
Het verkeer is viermaal zo groot als
voor de oorlog. De vele tientallen per
sonen sterke staf. waarmee het kuststa
tion thans werkt, biedt service over de
gehele wereld en kweekt een behoorlijke
dosis goodwill.
Het voornaamste doel van het radio-kust
station is, zoals we reeds zelden, de vei
ligheid van de schepen op de zee.
Elk schip, dat over een radio-installatie
beschikt, kan op elk ogenblik van de dag
of de nacht verbinding krijgen met zijn
ontvangapparaat op de 600 m golf, de
zogenaamde veiligheidsgolf. Op deze golf
heerst elk uur van het etmaal 2 maal
drie minuten volkomen stilte en wordt er
scherp geluisterd naar eventuele noodsei
nen.
Peiling en Radio-Medical
Als Scheveningen noodseinen opvangt,
dan worden onmiddellijk de in de nabij
heid van het in nood verkerende vaar
tuig varende schepen gewaarschuwd om
zo mogelijk hulp te bieden en worden de
reddingsbrigades gereed gehouden om op
het eerste sein uit te varen. Weet een
schip door onvoorziene omstandigheden
zijn eigen positie niet, zoals wij op de
Noordzee tengevolge van dikke nevel, dan
geeft Scheveningen Radio het zijn juiste
ligging, waartoe het kuststation vier peil
stations langs de Nederlandse kust heeft
opgesteld.
Scheveningen Radio heeft ook een recht
streekse lijnverbinding met 't Rode Kruis
ziekenhuis in Den Haag. Indien een schip
geen arts aan boord heeft en vele
schepen hebben dit niet en zijn er
ernstige ziektegevallen aan boord, dan
staat de zender paraat met instructies,
die hij van het ziekenhuis doorkrijgt,
zodra van het betrokken schip de biezon-
dere kenmerken van de ziekte gemeld
zijn. Deze dienst, de Radio-Medical waakt
voor de gezondheid van onze landgeno
ten en ook van de buitenlanders op zee.
De zeelieden, vroeger eenzaam en ver
laten op de grote wereldzeeën, kunnen
nu telefonisch contact hebben met de vas
te wal door middel van Scheveningen Ra
dio en zelfs surprises bij feestelijkheden
kunnen worden „overgeseind". Het is b.v.
in het geheel niet vreemd meer, als een
zeemansvrouw op haar verjaardag een
bos bloemen krijgt van haar man. die
ergens op de Middellandse Zee vaart.
Dit is allemaal mogelijk, want Schevenin
gen Radio bestrijkt met zijn roep „Hier
is de PCH" zeven wereldzeeën en heeft
in de tijd van zijn bestaan wel bewezen
dat hij onmisbaar is geworden Voor de
eenvoudige visser in zijn kotter of traw
ler en voor dé passagier op een van de
luxe oceaanstomers.
(Nadruk verboden).
Al z(jn onze vissers midden op zee,
Scheveningen Radio onderhoudt het
contact met de vaste wal.
Op de foto het peilen met een ra
dio-richtingzoeker aan boord van een
