FOTO-TOTO SPEUR NEUZEN Wie opent de kluis? Tweeparochies-'zonder kerk/ - Zen leuke wmeepyama ZATERDAG 24 MEI 1958 DE LEIDSE COURANT PAGINA Mogen wij U even helpen herinneren Dinsdag voor 12 uur uw briefkaart extra gefrankeerd met minstens 50 cent voor het goede doel - vermeldend één getal onder de 14 bij „Wie opent de kluis Postbus 1111, Amsterdam, geeft kans op prachtige prijzen! y GERO FABRIEK ZEIST (Advertentie) Twee Spanjaarden op de Haarlemse Luilakmarkt In Haarlem is in de nacht van vrijdag op zaterdag weer de traditionele jaarlijkse Luilakmarkt gehouden, waar op het deze keer, zoals de fotograaf tot zijn verbazing ondervond, wemelde van deSpan jaarden"! Deze foto laat zien hoe de vierjarige Paultje Spanjaard voor zijn moeder een enorme plant kocht aan de kraam van de heerJ. F. Spanjaard, die toch geen familie is van Paul. St. Jacob en St. Anna Is het geen dwaasheid, nu al 17, bijna 18 jaren te kerken in een klein huiskamertje, dat wordt omgebouwd tot een kapel? Is het geen dwaasheid je helemaal in te zetten voor een groepje mensen, die je op je vingers tellen kunt? Is het geen dwaasheid te werken met een gezinszorg, die dag aan dag haar hulp verleent tegen een te lage vergoeding, zodat het „dagelijks" geld moet kosten? Misschien is het erg dwaas. Maar nog gekker dan je dromen kunt is het, als je leest of hoort, dat er in St. Anna-parochie, in de Noord-West hoek van Friesland een kerkje wordt gebouwd voor een klein groepje mensen. Toch wel niet alleen voor hen, maar ook voor allen, die nu moeten horen, dat er echt geen mo gelijkheid is, om veel menen te ont vangen. Misschien is het dwaas, een gezinszorg-internaat te bouwen voor wat dames, die dag in dag uit haar beste krachten geven voor gezinnen, die in nood verkeren. Misschien dat die dwaasheid hier toch door de wijsheid wordt be schaamd. Er zyn al mensen, die die dwaasheid juist zoeken. Jongens, studenten van universiteit, H.B.S. of Gymnasium of van een M.T.S., die hun vacantie er aan geven, om mee te helpen de kelders te graven en de stenen te sjouwen. Door de kracht van hun lichaam en hun offervaar digheid bieden zij gratis de eerste stenen, die nodig zijn voor de funda menten van deze zware onderneming. Er zijn al handelaren, die door hun toedoen het mogelijk maken, dat kapel en pastorie en gezinszorginter naat nog dit jaar voor een groot deel zullen verrijzen. Daardoor wordt de kans geboden, dat de wens van deze kleine gemeenschap in vervulling gaat. Zij hebben er al zo lang naar uitgezien. De gezinszorg zal nog meer in staat zijn, alles te doen wat in haar vermogen ligt, om de noden in Het Bildt te lenigen. Het is fantastisch, welke medewer king wij van hoog tot laag mogen on dervinden. Maar het blijft nog steeds angstwekkend te bedenken, wat er nog gebeuren moet. Hier is het geen kwestie van on mogelijkheid. Misschien kunt U niet timmeren of metselen. Misschien bent U geen loodgieter of electricien. Misschien mist U de materiële midde len, om te helpen, of U mist de lichaamskracht. Wie U bent of wat U ook hebt, het geeft allemaal niets. U kunt er niet buiten blijven staan en zult U voegen bij de anderen. Er is haast bij, want voor 1 juli zal de eerste spade in de grond verdwijnen. Zo zal de wens in vervulling gaan van een kleine groep van mensen, van gezinnen in nood, van de zielzor ger ter plaatse, van de Bisschop van Groningen. U hoeft alleen maar even contact te zoeken met de man, die graag zijn zorgen aan U wil mee delen. Dan komt alles goed. Neemt Uw telefoon en draait U: K 5189—309. Pakt Uw pen en schrijft U maar aan: Pater v. d. Werf, o.f.m. Tram straat 240. St. Jacobi-parochie, Fries land. Zo'n driehonderd jaar geleden heeft er te Leiden een gebeurtenis plaats gevonden, die de stad ook voor later internationale bekend heid en een goede naam heeft be zorgd en die in onze tijd nog een internationaal schandaaltje als na sleep had. Een deel van die oude geschiede nis speelde zich af in de gebouwen, die we hierbij als test van uw ken nis van Leiden, aan uw voorleg gen. Als u ons iets weet te vertel len over de geschiedenis, die wij bedoelen en over de identiteit van de afgebeelde gebouwen, dan loot u deze week mee om de prijs van vijf gulden, die wij beschikbaar stel len voor de winnaar van deze ru briek, Erg moeilijk is de opgave niet want u heeft op de plaat hou vast aan een voor de Sleutelstad overbekend punt. De vorige week Bij de opgave van de vorige week vroegen wij, ons iets te vertellen van de geschiedenis van het his- torische plekje, waarin we de afgebeelde reliëf aantroffen. Die omgeving was het Van der Werff- park. Dat wisten vrijwel alle in zenders maar wat wij horen wilden, verzwegen zij. Wij doelden op de ramp met het kruitschip in het jaar 1807, die de aanleiding werd tot het aanleggen van het park. De ramp met het kruitschip is voor de echte Leidenaar een even schokkende ge beurtenis als Beleg en Ontzet dat nog immer blijven. Het wat ook het Beleg, met name een fantasie over de bestorming van de Lammen schans, dat we de vorige week in deze rubriek afbeelden. Het reliëf maakte deel uit van een viertal, dat is geplaatst in de sokkel van het standbeeld voor Van der Werff. Het werd als zodanig (o.a.) herkend door Q Doeswijk, Haagweg 116 te Leiden. Wat U moet doen Schrijft u gewoon op een kaart brief of briefje aan de puzzel- redaktie van onze courant, welk plekje u in deze foto meent te herkennen en waarvandaan bet plodtje gemaakt is Vergeet u vooral niet uw brief in te sturen onder vermelding van het motto Foto-toto De inzendingen moeten vóór don derdag a.s in het bezit vaD de redaktie zijn. Het spaart de redactie moeilijk heden en u behoedt uzelf voor de teleurstelling, dat uw Inzending niet raeeloot |j Uit de keuken geklapt §H A.s. zondag is het Pinksteren, dit §H betekent dus 2 feestmaaltijden, want of het nu lekker warm weertje is en ieder erop uittrekt, of dat het guur is zodat allen misschien wel bij de kachel kruipen, een feestmaal- tje verwacht ieder! Ditmaal trachten we het weer te zoeken in gerechten die de vorige dag al voor een groot gedeelte kun nen worden voorbereid, zodat de huisvrouw ook wat aan haar feest dagen kan hebben en niet een groot gedeelte van de dag in de keuken door behoeft te brengen. In het vorige weekmenu wezen wij al op asperges en wanneer die de afgelopen zondag nog niet op ta fel werden gebracht, is het nu toch zeer zeker de gelegenheid! Maar zullen wij ze nu eens in een andere vorm opdissen? B.v. asperges met roomsaus? Beslist een delicatesse, lËs vooral voor degenen die het nog al- tijd naar vinden slierasperges „uit g het handje" te eten. HH ZONDAG: ossestaartsoep, kalfswe- zerik, asperges met roomsaus, aardappelen, Burgaarse yoghurt, H= gegarneerd met slagroom en halve aardbeitjes. H§ MAANDAG: asperges op croutons. Hg biefstuk la tartare, doperwten, aardappelpurée, vanillevla met i= bitterkoekjes. DINSDAG: kop aspergesoep, krui de denomelet, sla, aardappelen.' WOENSDAG: gehakt, gebakken aardappelen, rijstebrij. H! DONDERDAG: stamppot rauwe spl its nazie met spekblokjes en uien, bessenvla (bonen in de week zet- Ü|j ten) |H VRIJDAG: witte bonen, tomaten- kaasragout, aardappelen, bana- nen beignets. ZATERDAG: dikke bonensoep (van rest bonen en aardappelen en ra- gout). Recept: Aspergepunten in roomsaus Recept: Asperges op croutons ONZE TIJD eist een ander soort nacht kleding dan die onze grootouders droe gen. De moderne mens, de gehele dag zozeer in beslag genomen, door het jachtend tempo van zijn tijd, stelt als eerste eis een goede nachtrust. Techniek en wetenschap hebben grote vorderingen gemaakt, met als gevolg, dat onze rust plaats van dien aard is, dat ons een goede nachtrust wordt gewaarborgd. Doch dan blijft er nog de nachtkleding, die ook aangepast wordt. Deze kleding moet de slaper of slaapster goed dekken, niet te warm, maar ruim zitten zonder knellende banden of wat dies meer zij. De kleding moet hem of haar beschermen tegen kou en tocht, doch voorts vrijwel onbemerkbaar zijn. Bovendien stelt de moderne mens ook nog estetische eisen aan zijn nachtkle ding. Men wil, dat de nachtkleding ook leuk en aardig is, zoals men dit ook van de dagelijkse kleding verlangt. Zo is de nachtkleding ook in de mode terecht ge komen. Aan al die eisen trachten de couturiers tegemoet te komen en dit resultaat ten slotte in nachtkleding die werkelijk aan hoge eisen voldoet. Onze illustratie toont een dergelijke zo merkpyjama, vervaardigd van een leuk soort katoen met een glans als satijn, cotton satin genaamd, met een dessin van smalle strepen zilver en blauw. Dat het uiterlijk van dit kledingstuk zo pri ma verzorgd is, zal duidelijk zijn. Wat het model betreft heeft men er naar gestreefd te voldoen aan de gestelde ei sen. Het jakje zit lekker ruim en is toch lang genoeg om de draagster te be schutten. Geen ceintuur of band, die zijn niet bevorderlijk voor een goede nacht rust De pyjamabroek heeft vrij korte pijpen, die van onderen smal toelopen, waardoor het opkruipen van die pijpen wordt tegengegaan. Kortom een leuke moderne pyjama waarvan we veel ple zier kunnen hebben. (Nadruk verboden). 2 Bossen asperges, 15 gr. room boter, 15 gr. bloem, 1 dl. slagroom, 1 eidooier, zout. Flinke aspergepunten afknijpen (de rest van de asperges kan voor croutons worden gebruikt!) en deze met wat water en zout in plm. 30 min., gaarkoken. Van de boter, bloem en 2 dl aspergenat een glad de saus maken, de losgeklopte ei dooier en tot slot de stijfgeslagen room er voorzichtig doorroeren. De hete aspergepunten erdoor schep pen en het gerecht onmiddelijk op dienen. De asperges in stukken snijden, schillen en gaarkoken. Dunne sneet jes brood in 20 gr. roomboter bak ken. Van 2 ons aangemaakt gehakt balletjes vormen en deze in wat water met zout gaarkoken. Twee eidooiers met wat zout en citroen sap roeren, 80 gram boter erbü doen, 1 dl. kokend water toe voegen tot het mengsel glad gebon den is. De broodjes op een schotel schikken, de aspergestukken erop leggen, de saus erover gieten en de balletjes gehakt er omheen leggen. GOEDE VERLICHTING behoeft niet duur te zijn Voorzichtig met electrische stroom. Hoewel deze rubriek meer be- HÊÈ stemd is voor reparaties en ^der- houd van huishoudelijke voorwer- pen, willen wij dit keer afwijken 0= van deze gewoonte en u eens iets vertellen over stroomverbruik, waarop wel eens al te veel wordt ^5 bezuinigd, ten koste van de ogen en ten koste van het aanzien van |H uw woonvertrek. Op de lichtrekening wordt door ga gaans sterk bezuinigd, doch men doet hier feitelijk verkeerd aan, want hebt u wel eens uitgerekend hoeveel een goede lamp u per uur |H kost? p De meeteenheid kennen wij allen als de kilowattuur (afkorting kwu of kwh). Het begrip watt is de een- heid van vermogen, dus 1 volt x 1 ampère 1 watt. Op alle gebruiks- voorwerpen staat aangegeven, hoe- veel het toestel verbruikt. Als voorbeeld willen we nemen een gloeilamp van 150 watt, een p| strijkijzer van 400 en een brood- rooster van 450 watt, totaal 1000 watt, 1000 gram is een kilogram en 1000 watt is een kilowatt (kw). Wanneer nu een uur lang 1000 watt wordt afgenomen, heeft men een Hl hoeveelheid van 1 kilowattuur lp (kwu) verbruikt. De kosten vallen mee. Aan de hand van dit tabelletje kan men dus gemakkelijk uitreke- nen, hoeveel een bepaald verbruiks- toestel gebruikt in geldswaarde. Wij kunnen hier nog bijvoegen het ver bruik van een elektrisch kacheltje met 2 staven van elk 500 watt. Laat men dit kacheltje gedurende een uur branden met beide staven, dan heeft men een kilowatt verbruikt. Plaatselijk is bekend» hoeveel een kwu kost, b.v. 0.28. Dan kost ons dat kacheltje of eerder genoemde gebruiksvoorwerpen dus 0.28 per uur. Brandt het kacheltje slechts met één staaf van 500 watt, dan kost het ons 0.14 per uur. Laten we nu een lamp van 100 watt een uur branden, dan kost ons die lamp 0.28:10=2,8 cent per uur. Deze lamp van 100 watt kan dus 10 uur branden voor 28 cent en een lamp van 150 watt kost ruim 4 cent per uur. De formule om te bepalen, hoe veel geld het gebruik van een elek trisch voorwerp per uur kost, is als volgt: aantal watts -x prijs prijs per uur. 1000 Vastrecht tarief aanvragen. Nu hebben wij hier genoemd een prijs van 0.28, maar in vele ge vallen is deze minder, namelijk als we vastrecht tarief aanvragen. Elektrische heetwaterapparaten gebruiken slechts stroom gedurende bepaalde nachturen. Daardoor wordt wordt dan een afzonderlijke meter aangebracht, die automatisch op 'n zeker uur de stroom inschakelt en ook weer uitschakelt. De kwu-prijs hiervoor is doorgaans heel wat min der. Gewoon, normaal vastrecht ta rief komt als regel op niet meer dan 10 cent per kwu. Denk het gevaar! Nu wij het toch over electriciteit hebben, willen wij nog eens even de aandacht er op vestigen, dat er nog steeds onnodig veel ongelukken gebeuren, vooral met wasmachines. Het is zo gemakkelijk, er een ge huurde wasmachine neer te zetten om de was te doen. Men is er gauw mee klaar. Maar weet dan, dat de machine op deze eenvoudige wijze aangeschakeld, een groot gevaar kan opleveren voor de gebruikster? De machine moet geaard zijn. Aarding van een apparaat wil zeg gen, dat- de massa (dat zijn de niet stroomvoerenae delen) door een goed geleidende draad met die aar de verbonden is. De grootste vijand: vocht. De grootste vijand, een die steeds op de loer ligt, is: vocht. Elektri sche stroom kiest altijd de weg van de minste weerstand. Als een toe stel dus geaard is, zal de stroom de weg kiezen van de minste weer stand, dat is de weg naar de aar de. Denkt niet, dat het feit, dat u op rubberzolen staat, u zal beveiligen, als uw wasmachine in de bijkeu ken staat, waarin een stenen vloer is gelegd. Niets is minder waar. Deze zolen geven geen beveiliging in dit geval, omdat het vqcht de ge leider, dus de boosdoener is. Laat daarom uw wasmachine aarden. Uw handelaar weet, hoe hij het moet doen, als u het zelf niet kunt. Niet deskundig aangelegd is de aar ding waardeloos! U kunt niet alles m weten Verschoten kleuren van wol en zijde kunt u weer ophalen door een spoeling in water waaraan een scheut azijn is toegevoegd. In de schaduw laten drogen. Ramen en spiegels krijgt u ge makkelijk schoon, als u ze wrijft met een doek die met azijn is be vochtigd. Als u pijnlijke of gezwollen voe ten hebt, doe ze dan in een bak met warm water, waaraan een kopje azijn is toegevoegd. U zult onmiddellijk verlichting bespeuren Een hardgeworden badhanddoek kunnen we weer soepel krijgen door deze een nacht te weken in water met azijn. Daarna wassen en spoe len. Als u glazen stoppen invet met wat olie, zullen ze in het vervolg niet meer zo vast gaan zitten. Een emaille pan kan men mooi laten glimmen, als deze gepoetst wordt met zuurvrije vaseline. Strooi zwavel bloem en de honden bevuilen uw muur niet. Borstels worden heel goed schoon met geest van salmiak, verdund met met 8 x zoveel water. Als men uien in de tuin plant, blijven de muizen er uit. Hoe zit dat met de naald? De geschiedenis van de haald gaat terug tot in de vroegste eeuwen der mensheid. In die tijd deden visgraten en doornen als zodanig dienst. later ging men over tot het fabrizeren van benen, ijzeren en gouden naalden. In Duits land (Neurenberg) bestond in 1370 reeds een naaldenma- kersgilde. Engeland ging er geleidelijk toe over deze naaldenfabricage tot zich te trekken. Zo had dit land in het midden der 18de eeuw het monopolie van de naaldenindustrie. Volgens de beroemde „Suma- rie of English Chronicles" van John Stow werden tijdens de regering van koningin Elisa beth I (15331603) de eerste naainaalden gemaakt door een neger. hij vervaardigde te Cheap- side zeer fijne „spaanse naai naalden", doch wilde het ge heim van zijn werkmethode aan niemand bekend maken. Op 15 september 1743 vond de Engelsman Thomson een ver beterde methode voor het fa brizeren van naalden uit, waardoor zijn land al oedig het voornaamste industriege bied voor Europa werd. thans worden uitsluitend sta len naalden verhandeld. De enige naaldenfabriek, die Ne derland momenteel rijk is, staat in Vaals met een jaar- produktie van 20 miljoen stuks. lllllllllllillllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii mini

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 16