S)e ftzidócSoti/fca/ttf
Wat er overbleef van de
Nederlandse gemeenschap
Kwam Nasser
om de olie?
Relletjes te
Nazareth
Nieuw Brits
radarapparaat
Prins Bzrnhard
naar Canada
Uit het oog,
niet uit gevaar
Koudere lucht
in aantocht
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
VRIJDAG 2 MEI 1958
49ste JAARGANG
geen inspektie 1
aan Moordpool I
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., I 2.55 p.mnd., f7.50 p kwart. Franco p.p. ƒ8.—. Advert.; 17 ct p man. Telefoontjes f 1.50
WAT IS ER FOUT
BIJ HET DM.L.
Het werd tijd, dat de toestanden,
die bestonden en nog bestaan bij
het Directoraat Materieel Landmacht,
eens openlijk en uitvoerig in de Ka
mer zijn besproken, want het onbe
hagen bij het Nederlandse volk om
hetgeen er zo al los was gekomen,
was groot.
Nu waren het de helmen, straks
zijn het de gasmaskers, de veldfles
sen, de motorhelmen, de motorbril-
len, de tankoveralls, enz., enz., heeft
de heer Ritmeester eraan toegevoegd,
die de moeite had genomen een lijstje
te maken van allerlei andere zaken,
waaronder maar gauw een dikke
streep moet worden gezet.
Reeds bij de rechtzaak tegen ma
joor K., die bij het D.L.M. werkte,
kwamen feiten aan het licht, die ont
stellend en verontrustend zijn. Zo
vertelde overste L. C. Onderstal, dat
hij enige tijd bij het D.M.L. leiding
moest geven aan de sectie aankopen
buitenland, waartoe hij naar zijn
eigen verklaring de ervaring niet be
zat. Volgens de krantenverslagen had
deze officier verklaard: „Ik heb be
zwaar gemaakt tegen men benoeming
bij 't D.M.L., omdat mijn talenkennis
niet voldoende is om commercieel-
technische gesprekken te voeren met
de leveranciers". De president van 't
Hoog Militair Gerechtshof merkte
toen op: „U was dus aangewezen om
leiding te geven, maar de inkopers
van het D.M.L. gaven U leiding, om
dat U er niet toe in staat was", waar
op de overste knikte.
Het hoofd van de afdeling Com_
merciële Zaken van het D.M.L., over
ste Plaatsman, de chef van de over
ste Onderstal, bevestigde, dat overste
Onderstal bij zijn benoeming in Lon
den op het kompas van anderen
moest varen.- Hij gaf toe, dat er geen
speciale instructies waren. Spreken
der nog is het, dat de luitenant-gene
raal buiten dienst, J. H. L. Bos, vroe
ger directeur van het D.M.L. het niet
etens vreemd vond, dat een aankoop
van Piat-onderdelen, welke op 52.000
gulden werd geschat, maar even
550.000 vergde, dus ongeveer zeven
maal zoveeL Hij verklaarde: „In het
algemeen was een schatting dusdanig,
dat we daar bij de aankoop geen
rekening mee hielden. Ze waren zo
vaak mis".
Toen daar de helmenaffaire en die
van de gasmaskers nog bij kwamen
en de onrust onder het Nederlandse
volk groeide, moest de zaak wel in
het openbaar komen.
Nu bestond er al geruime tijd enig
onbehagen over het beleid van
minister Staf, maar het is gebruike
lijk, dat een minister in het parle
ment zijn ambtenaren altijd vurig
verdedigt, waarschijnlijk omdat hij
bij het bespreken van allerlei zaken
zijn departement betreffende voor het
beantwoorden juist op die ambtena
ren is aangewezen. Een minister ver
dedigt hen dan ook zo goed als altijd
terecht of ten onrechte en de
Kamer kan het antwoord van de mi
nister niet altijd direct toetsen aan
de werkelijkheid. Voor minister Staf
was het te gemakkelijker te antwoor
den met een zeker soort van bon
homie en vage antwoorden, omdat hij
zich altijd kon beroepen op de ge
heimhoudingsplicht waar het mili
taire gegevens betrof en dan werd
het eenvoudig een kwestie van ver
trouwen. Dat vertrouwen in minister
Staf is echter de laatste jaren geslon
ken en nu het parlement eindelijk
over meer concrete gegevens kon be
schikken, kon een vaag antwoord en
een zekere bonhomie minister Staf
niet meer helpen.
Hij kon geen slag om de arm meer
houden en geen verontschuldigingen
of uitwegen zoeken. Hij kon niet an
ders doen dan openhartig de verant
woordelijkheid op zich nonen voor
de fouten, die er zijn gemaakt en die
het land kapitalen hebben gekost.
Natuurlijk was de minister verant
woordelijk. Maar de man, die hij
had aangezocht om het oppertoezicht
te houden over deze zaken en die dus
eigenlijk direct verantwoordelijk was
voor dit wanbeleid, de staatssecreta
ris Kranenburg, was afwezig.
Dit bewijst alleen maar, dat men
aan het departement nog steeds in
dezelfde geest dacht van: nou ja, de
Kamer, die sturen we wel weer met
een kluitje in het riet.
Zo bleef de minister niets anders
over dan maar zonder omwegen te
erkennen, dat de zaak volkomen fout
was. Maar er waren dan ook zulke
dure en vreselijke fouten gemaakt,
dat het niet meer mogelijk was de
zaak in en uit te praten.
De misstanden aan het Directoraat
Materieel Landmacht, die aan het
licht waren getreden, waren zo be
denkelijk, dat minister Staf geen an
dere houding overbleef dan het hoofd
te buigen.
Maar hoe goed het ook was een
minister voor zich te hebben, die 'de
verantwoordelijkheid niet wenste te
ontgaan, toch zou het op het Neder
landse volk een prettiger indruk ge
maakt hebben als toen aanwezig was
geweest de man, die rechtstreeks
voor deze affaire verantwoordelijk
was.
Met de ruiterlijke erkenning van
minister Staf is men er bovendien
nog niet. Men zal nu ook nog oor
zaak en gevolg moeten nagaan en
vooral moeten bezien hoe aan deze
toestanden radicaal een einde kan
worden gemaakt.
Daarover in een volgend artikel.
95 pCt. ontweek
Indonesië
Slechts ruim twaalfhonderd van
de duizenden Nederlanders die in
Indonesië hun broodwinning hadden
zullen na 1 juli a.s. nog in Indonesië
verblijven. Terwijl de Nederlandse
gemeenschap als geheel is terugge
vallen tot een vijfde deel van het
geschatte aantal, dat in november
in Indonesië was, zal de „verdienen
de" groep op 1 juli tot een twintigste
zijn teruggelopen.
In deze cijfers komt de geweldige
vermindering tot uiting, die de Ne
derlandse belangen in Indonesië te
zien hebben gegeven sedert in decern
ber 1957 een begin is gemaakt met de
anti-Nederlandse campagne. Zij wij
zen uit, dat 95 pet. van de Nederland
se „verdienende groep" op 1 juli In
donesië zal hebben verlaten.
Deze groep telde, toen de campag
ne tegen de Nederlanders begon, met
inbegrip van de gezinsleden, onge
veer 25.000 personen. De gezinsleden
zijn eveneens inbegrepen in het hier
voor genoemde cijfer van 120O. Het
gaat hier om Nederlanders, in dienst
van Nederlandse of buitenlandse on
dernemingen op het gebied van in-
Volgens westelijke waarnemers te
Moskou is de voornaamste reden voor
de reis van president Nasser naar de
Sowjet-Unie de oliestrijd. Tijdens zijn
bezoek aan de Sowjet-Unie zal de pre
sident van de Verenigde Arabische
Republiek de olieinstallaties bezoeken
en zich op de hoogte kunnen stellen
van de Russische techniek op dit ge
bied, die op gelijke hoogte met die van
het Westen ligt.
Dit zou, zo meent men, hem er toe
kunnen brengen om na zijn terug
keer in Egypte een grote actie te be
ginnen om de olieconcessies van de
westelijke mogendheden "in het Na-
bijë Oosten en Midden-Oosten op een
algemeen niveau, te weten dat van
het Pan-Arabisme, te onteigenen. Met
name Saoedi-Arabië zo zegt men,
schijnt reeds enige aanwijzingen te
tonen, dat het in zijn bedoeling ligt
zich weer met de Verenigde Arabi
sche Republiek te verenigen. Wan
neer president Nasser met Russische
steun een dergelijke strijd zou win
nen, zo voegt men hieraan toe, zou
hij de dominerende persoonlijkheid
in de Arabische wereld zijn.
dustrie, handel, landbouw en het
bankwezen. De Nederlanders, die in
dienst zijn van de drie internationale
oliemaatschappijen in Indonesië, zijn
niet in het genoemde totaal begre
pen. Hun aantal wordt geschat op
3500, inclusief gezinsleden.
In'Djakarta zijn nog maar nauwe
lijks duizend Nederlanders, die daar
hun broodwinning vinden, over. Hun
aantal zal binnen twee maanden
tot de helft zijn ingekrompen.
Soerabaja en Bandoeng.
In deze groep zullen op 1 juli in
Soerabaja dat eens het centrum van
het Nederlandse zakenleven was, nog
slechts 150 Nederlanders en in Ban
doeng dat vroeger de „Nederlandse
stad in de tropen" werd genoemd,
nog slechts 100 Nederlanders over
blijven.
Bij het begin van het tweede half
jaar wordt de totale Nederlandse ge
meenschap in de Indonesische archi
pel geraamd op 10.000 personen. Tot
hen behoren 3500 werknemers van
de oliebedrijven van Shell, Standard
Vacuum en de Caltex, 1600 arbeiders
bij de rooms-katholieke missie en
protestantse zending, 1500 kleine
middenstanders tussen de 2000 en
3000 verarmde Indo-Europese Ne
derlanders, die reeds financieel ge
steund worden door de Nederlandse
regering, de staf van de diplomatieke
vertegenwoordiging en een te ver
waarlozen aantal deskundigen in
dienst van de Indonesische regering.
GEEN PASPOORT MEER NODIG
VOOR SCANDINAVIë.
Gisteren is Scandinavië het groot
ste paspoort-vrije gebied van Europa
geworden, daar nu ook niet-Scandma-
vische toeristen zonder vertoon van
dit reispapier de grenzen van Dene
marken, Noorwegen, Zweden en Fin
land kunnen passeren.
In 1952 werd het paspoort voor be
woners der genoemende landen voor
inter-Scandinavisch verkeer afge
schaft, thans is dit ook het geval voor
reizigers uit andere landen.
ADVOCAAT HAD GELUK
Ermenegildo Bossi, die beschuldigd
was van medeplichtigheid aan een
bankroof waarbij 590 miljoen lire
buit werd gemaakt, kon zijn advocaat
niet betalen.
Toen de advocaat zijn cliënt vorige
week in zijn cel opzocht, zei Bossie:
„Ik weet niet, of ik uw honorarium
zal kunnen betalen, maar hier hebt
u van mij het ingevulde formulier
van een voetbalpool".
De advocaat zond het formulier in
woensdag won hij daar 152.089
lire mee.
t,Bloemenmeisje" onder bloemen bedolven
Bij relletjes, die zich op de eerste
mei in de Noord-Israëlische stad Na
zareth hebben voorgedaan, zijn 58
mensen, onder wie 18 politiemannen,
gewond, waarvan zeven zwaar. Naza
reth is een geheel door Arabieren be
woonde stad.
In de ochtend waren gevechten
uitgebroken tussen communisti
sche jongeren en Arabische natio
nalisten, die stenen gooiden r
een optocht vam leden van de gema
tigd socialistische partij Mapai. Later
kwam het in vele delen van de stad
nog tot een handgemeen. Veertig van
de tachtig aangehouden personen zijn
beschuldigd van verstoring van de
vrede.
Nazareth is al jaren een cohimunis-
tisch bolwerk.
De opperbevelhebber van de Brit
se marine, Lord Mountbatten heeft
donderdagavond in een toespraak in
Londen meegedeeld, dat Britse geleer
den een radarapparaat hebben ge
bouwd, dat een revolutie teweeg kan
brengen in de oorlogvoering ter zee
en in de lucht.
Dit drie dimensionele radarappa
raat „het magische oog" is aange
bracht op het veruieuwe vliegkamp
schip „Victorious".
Het „magische oog" bestaat voor
namelijk uit een draaiend toestel, dat
27 ton weegt en van een grote rodio-
lens is voorzien. Deze lens heeft hon
derden straalriöhters, die scherp be
grensde stralen uitzenden en het doel
aftasten. De radarecho's worden naar
een kunstmatig brein geleid, dat de
commandant van het schip de vereis
te inlichtingen over het doel geeft.
Dit „magische oog" geeft niet al
leen zeer vroeg een waarschuwing
voor een naderend vliegtuig, maar
ook nauwkeurige inlichtingen over
de afstand, de hoogte, de snelheid, de
koers en zelfs over het soort vliegtuig,
dat wordt waargenomen.
Wroeiers vierden 1 mei-feest te Moskou
In het „Drary Lane Theater" te Londen dat reeds lang geleden tot 1960
was uitverkocht, ging op 30 april de premiere van de „musical „My fair
lady", de muzikale bewerking van „Pymalion" van G. B. Shaw. De foto
laat zien hoe de hoofdrolspeelster, het „bloemenmeisje" Julie Andrews, in
haar kleedkamer na de premiere bijna onder de bloemen werd bedolven.
Vanavond om 22.55, zal Z. K. H.
Priss Bernhard per K.L.M.-vliegtuig
van Schiphol naar Canada vertrek
ken.
De prins zal negen dagen in Cana
da verblijven en daar de gast zijn
van de Gouverneur-Generaal. In
diens residentie „Rideau Hall" is het
zelfde appartement voor hem inge
richt, waar in de vorige herfst het
Britse koningspaar verblijf heeft ge
houden.
De Prins zal gelegenheid hebben
de Canadese eerste minister, John
Diefenbaker, te ontmoeten. Hij zal
aan de universiteiten van Montreal
en Vancouver eredoctoraten ontvan
gen. Nabij Vancouver zal hij een Ne
derlandse nederzetting bezoeken.
Op 11 mei zal Prins Bernhard naar
de Verenigde Staten gaan. Hij zal in
San Francisco een bijeenkomst van
de „Netherlands Benevolent Society
of California" bijwonen.
Bij een botsing tussen twee perso
nenauto's en een vrachtauto, gister
avond bij Spijkenisse, om half zeven,
zijn vier personen ernstig gewond.
Zij zijn opgenomen in he Zuiderzie.
kenhuis te Rotterdam. De bestuurder
van een van de grote personenauto's,
een 44-jarige bankbeheerder uit Mid.
delharnis werd naar de rijkspolitie
van Spijkenisse mededeelde, reeds
vanaf Rotterdam in de gaten gehou
den, omdat hij nogal vreemde ma
noeuvres zou maken.
Hij reed nabij Spijkenisse met grote
snelheid in op een uit tegenoverge
stelde richting komende vrachtauto,
bestuurd door 'n inwoner van Nieuw-
Helvoet Achter deze vrachtauto reed
een tweede grote personenauto, be
stuurd door een Rotterdammer, die
een botsing niet meer kon vermijden,
de auto van de bankbeheerder vloog
na de botsing in brand en brandde
geheel uit. Beide andere wagens wer
den grotendeels vernield.
De vierde gewonde is een fietser,
die door de vrachtwagen werd ge
raakt,, toen deze na het krachtige
remmen van de bestuurder vanaf de
verkeersweg het rijwielpad op vloog.
Het onderzoek wordt uitgevoerd zo
wel door de politie van Rotterdam
als van Spijkenisse.
Het blijkt dat de bankbeheerder
reeds in Rotterdam kort tevoren bij
een aanrijding tussen twee auto's be
trokken was geweest. Hij was door
gereden, doch de bestuurder van de
andere auto had zijn nummer geno
teerd en verklaarde aan de politie
dat de bankbeheerder slingerend en
met zeer hoge snelheid reed.
De bankbeheerder zou inmiddels
aan de politie reeds hebben bekend
tien glazen bier te hebben gedronken.
Hij heeft een gecompliceerde been
breuk.
Ter gelegenheid van de eerste mei werd op het Rode Plein te Moskou
weer een militaire parade gehouden. Onder de ogen van (van linies naar
rechts) Worosjilow, president Nasser van Egypte en Kroestsjef gaan, zoals
de foto laat zien artillerietrekkers voorbij, waarop afvuurinrichtingen voor
raketten zijn gemonteerd.
De ondergang van
de „S. Fiaviano"
Twintig overlevenden van het door
bommen tot zinken gebrachte Britse
tankschip „San Fiaviano" zijn van
daag met de Britse tanker „Daronia"
in Singapore aangekomen.
De „San Fiaviano" werd op 28 april
door een niet-geïdentificeerd vlieg
tuig in de haven van Balikpapan
(Borneo) in brand gebombardeerd.
De overlevenden deelden aan ver
slaggevers mede, dat hun schip in
vier en een halve minuut tijd door j
een Mitchell-bommenwerper, waar
van de kentekens waren uitgewist,
werd vernietigd. De gehele, 51 kop
pen tellende bemanning, kwam er
met wat schrammen en builen goed
af. De bommenwerper wierp twee.
bommen uit, één aan elke kant van
het midden van de „San Fiaviano"
Zij kwamen onder water tot ontplof
fing en een enorme vuurzee schoot
door de ventilators naar buiten. Wij
verlieten het schip onmiddellijk en
roeiden naar de kust, aldus één der
bemanningsleden.
Vervolgens vloog het toestel naar
de „Daronia", die een tweetal kilome
ters verder op lag. Een bom trof een
ventilator van de pompkamer en
kwam daarna in zee terecht, zonder
te exploderen. Andere bommen mis
ten.
Vervolgens wijdde de Mitchell zijn
aandacht aan een Indonesisch korvet,
dat stoom op had en naar open zee
trachtte weg te komen. Volgens een
lid van het dekpersoneel scheen een
hele lading bommen op het schip te
zijn gevallen. „Het zonk onmiddellijk,
en we hoorden dat van de bemanning
van honderd er slechts twintig wer
den gered."
Het was voornamelijk aan het feit,
dat de wacht op de „San Fiaviano"
juist werd afgelost en de meeste be
manningsleden nog in hun kooien in
het achterdeel van het schip waren,
te danken, dat iedereen zonder ern
stig letsel ontsnapte. Zou alles een
uur later zijn gebeurd, dan zouden de
meesten wellicht zijn gedood.
De geredden verklaarden nog, dat
de luchtaanval met grote deskundig
heid werd uitgevoerd. „Wie de vlie
ger ook was ,hij kende zijn werk".
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Tengevolge van het rustige en over
wegend zonnige weer zijn de tempe
raturen in Engeland, Duitland en
Frankrijk verder gestegen. Aan de
Zuidkust van Engeland werden gis
teren temperaturen van 26 graden
bereikt, in Zuid-Frankrijk steeg net
kwik plaatselijk tot 28 graden. Door
de sterke verwarming begon echter
de luchtdruk boven het vasteland en
ook boven Engeland langzaam te aa
ien, daarentegen werd de luchtdruk
boven het noord-westelijke deel van
de Atlantische oceaan hoger. Deze
ontwikkelingen in de luchtdrukver-
deiing hadden tot gevolg, dat koudere
polaire lucht van het zeegebied tus
sen Groenland en Noorwegen ^.icn m
oeweging zette naar het zuiden. De
koudere lucht activeerde bovendien
een kleine depressie, die van de om
geving van IJsland naar Zuid-Noor-
wegen is getrokken. De polaire lucht
stroming is daardoor in kracht toe
genomen. Verwacht wordt, dat de
koudere lucht morgen ook ons land
zal beginnen binnen te stromen.
Het front, dat de polaire Lust be
grenst, zal van het noorden uit de
bewolking doen toenemen met later
plaatselijk enige regen of motregen.
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
MEER BEWOLKING
Meer bewolking met hier en
daar enige regen of motregen en
lagere middagtemperaturen.
Zwakke tot matige wind over
wegend tussen west en noord.
3 Mei eon op 05.08; onder 20.06;
maan op 20.20; onder 05.07.
Volle maan 13.23.
Hoogwaterstanden
3 Mei v.m. 3.n.m. 3.25.
Het weer in Europa
De weerrapportien van hedenmor
gen 7 uur Luiden:
weer temp.
HELSINKI zwaar bew. 11
STOCKHOLM regen 16
OSLO zwaar bew. 17
KOPENHAGEN zwaar bew. 16
ABERDEEN geh. bew. 19
LONDEN half bew. 21
AMSTERDAM onbew. 17
BRUSSEL orubew. 22
LUXEMBURG onbew. 20
PARIJS onbew. 22
l BORDEAUX onbew. 26
GRENOBLE onbew. 24
NICE licht bew. 18
BERLUN onbew. 18
FRANKFORT onbew. 21
MüNCHEN onbew. 16
ZüRICH onbew. 19
GENEVE onbew. 20
LOCARNO geih. bew. 21
WENEN onbew. 19
INNSBRUCK onbew. 22
ROME onbew. 22
AJACCIO licht bew. 18
MADRID onbew. 25
ALGIERS onbew. 21
Korreltje
Moeten is een harde noot, maar ze
heeft een zoete pit.
