Stad van Maria maakt zich op
Het grote u/onder van
de bron der aenade
lourdes verwacht zes millioen
pelgrims op het eeuwfeest
Onvergetelijke herinneringen aan
het heiligdom
DINSDAG li FEBRUARI 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
rEN DE AARTSBISSCHOP VAN LYON, kardinaal Gerlier, hedenmor
gen in de openlucht, aan de voet van de Rozenkranskerk, een ponti
ficale H. Mis celebreerde, luidden alle klokken van Lourdes om de wereld
te verkondigen, dat het eeuwfeest der verschijningen begonnen was.
Tienduizenden pelgrims uit Lourdes zelf en uit de streek van Bigorre, te
midden waarvan de stad van Bernadette gelegen is, waren hierbij aan
wezig om als eersten zoals zij honderd jaar geleden ook de eersten wa
ren hun hulde te betuigen aan de Onbevlekte Ontvangenis, die zich een
eeuw geleden als zodanig bekend maakte aan een meisje uit hun stad, uit
hun streek. Zij waren de eersten om na de H. Mis in feestprocessie naar
de grot te trekken, waar Maria sedert die gure februarimiddag in 1858, toen
Bernadette haar voor het eerst zag, naar schatting reeds vijftig millioen
pelgrims heeft zien neerknielen. In stilte biddend, hebben de pelgrims de
klokslag van twaalf afgewacht, op welk moment men neemt aan, dat
Maria de eerste keer omstreeks het middaguur verscheen het Angelus
gebeden werd, waarna de bisschop van Tarbes en Lourdes, mgr. Théas, zijn
diocesanen toesprak en dankte voor hun komst.
Vlugger dan honderd jaar geleden
zullen pelgrims uit andere landen
volgen, eerst de groepen uit Canada,
Mexico en Brazilië, daarna uit vrij
wel alle landen, in totaal naar
verwachting minstens zes mi'i oen.
Zij zullen allen neerknielen bij de
grot, waarin het beeld van de Onbe
vlekte Ontvangenis in een nis prijkt,
met aan haar voeten de wilde rozen,
struik, precies zoals honderd jaar ge.
leden. Het stukje rots, waarop Maria
gestaan heeft, bevindt zich echter niet
meer in de nis. Het werd uitgehakt
en wordt thans bewaard in het bis
schoppelijk verblijf, dat aan het
einde van het heiligdom, waar de
pelgrims geen toegang meer hebben,
werd gebouwd.
Pelgrims naar Nevers.
Hef lichaam van de heilige ligt op
gebaard in een glazen schrijn in de
kapel van het klooster te Nevers,
waar Bernadette de laatste dertien
jaar van haar leven als soeur Marie^
Bernarde bij de soeurs de la charité
de Nevers doorbracht. Dag en nacht
ligt naast de schrijn een zuster neer
geknield in gebed, dat nimmer onder
broken wordt.
Ook naar dit klooster van Saint
Gildard zullen velen dit jaar pelgri
meren. Talrijke bedevaarten doen
op hun reis naar Lourdes ook Nevers
aan en blijven er enkele uren om een
bezoek aan de kapel te brengen. Het
is een van de mooiste en meest ont
roerende momenten, die de pelgrim
mag beleven.
Wellicht imponeert Lourdes meer
dan Nevers, omdat het helemaal op
pelgrims is ingesteld, grote ceremo
nies kent en gemakkelijker aan
spreekt met zijn allesbeheersend hei
ligdom, maar Nevers is intiemer,
directer. Het doet vrijwel niets om
de pelgrims te gerieven er is alleen
een eenvoudige eetzaal en vast te
houden. Het klooster stelt zijn poort
slechts open en laat de pelgrim neer
knielen bij de kostbaarste relikwie,
welke het wonder van Lourdes heeft
achtergelaten.
Overweldigende indruk.
Inderdaad, Lourdes imponeert.
Reeds wanneer de pelgrim per trein
de stad Tarbes gepasseerd heeft, be
vindt hij zich midden tussen maje
stueuze bergen, waarvan de hoogste
toppen ook in de zomer met sneeuw
bedekt zijn, die fel afstekend tegen
de staalblauwe hemel glanst en
glinstert in de zon. Tenslotte volgt de
trein het dal van de Gave, de rivier,
die langs de grot van Massabielle
stroomt en reeds millioenen pelgrims
een welkom toegezongen heeft.
En dan ligt Lourdes daar. De pel.
grims verdringen elkaar voor de
treinvensters om dit beeld van
duizenden afbeeldingen en ansicht
kaarten reeds zo vertrouwd nu in
werkelijkheid te zien. De blanke
toren "van de basiliek trekt de blik
ken naar het heiligdom, waar straks
'de ongeduldige pelgrims hun op
wachting bij Maria zullen maken.
Een onvergetelijk moment, deze eer
ste kennismaking met Lourdes. Wan
neer de pelgrims enige dagen later
weer vertrekken, zullen zij proberen,
dit beeld weer op te vange.i en voor
goed in hun herinnering vast te leg
gen als een van de vele overweldi
gende indrukken, die zij van Lour
des meenemen.
Dure hotels en gratis stro.
De pelgrims vinden onderdak in
de meer dan zeshonderd hotels en
pensions, die voor het hoogseizoen
tijdens de zomermaanden nu reeds
volgeboekt zijn. De prijzen zijn er
lang niet mals; de stad die in 1858
nauwelijks 4000 en thans bijna 16.000
inwoners telt is geheel ingesteld
op de pelgrimages en leeft er van.
Hiervan getuigen ook de horderden
souvenirwinkels aan de Boulevard de
la Grotte ongeveer de weg, welke
Bernadette honderd jaar geleden
ging, wanneer zij de grot bezocht
die onbeschaamd veel geld durven
vragen voor de meest onbenullige
prullaria.
Gelukkig is dit niet het enige ge
zicht van Lourdes. De Secours Catho-
lique, de Franse Katholieke caritas-
organisatie, heeft buiten de stad een
prachtig bungalowpark gebouwd,
waar zeshonderd onvermogende pel
grims tegelijk kunnen overnachten
en eten, vijf dagen lang, zonder een
cent te betalen.
Bovendien richt het gemeente
bestuur 'n groot kamp in voor jonge
lui, die voor 300 francs (ong. een
rijksdaalder) per nacht in grote
legertenten kunnen slapen. Wie zelfs
dit geringe bedrag niet kan of wil
betalen, mag er gratis op stro over
nachten.
Dit kamp is slechts een van de vele
voorbereidingen, die de stad treft om
het ongekend grote aantal pelgrims
tijdens het eeuwfeest te kunnen ont
Pelgrims drinken water uit de bron.
vangen. Ook in de stad worden voor
zorgsmaatregelen genomen. Er wor
den nieuwe hotels gebouwd en
nieuwe straten aangelegd. Tegenover
de voormalige pastorie, waarin Ber
nadette honderd jaar geleden door
deken Peyramak ondervraagd werd
over de aanvankelijk ongeloofwaar
dige verschijningen bij de grot, is een
groot postkantoor in aanbouw. Het
oude kan de stroom niet meer ver
werken. Jaarlijks worden hier acht-
miljoen ansichtkaarten verstuurd,
meer dan in welke plaats ter wereld
ook, en dit jaar rekent men zelfs op
twintig miljoen kaarten.
Het Lourdes van 1858.
Behalve de pastorie, waarin een
inlichtingenbureau voor pelgrims be
treffende logiesmogelijkheden is ge
vestigd, bewaart Lourdes nog enkele
gebouwen, die dateren uit de tijd van
Brnadette. Zo vindt men er b.v. nog
de molen van Boly, waar de heilige
in 1844 werd geboren, toen haar
vader, Frangois Soubirous, nog een
zelfstandige graanmolenaar was. Door
echter slordig om te springen met de
rekeningen van zijn klanten, kon hij
na enige jaren de pacht niet meer
betalen en werd het gezin op straat
gezet
In de rue des Petits Fossés stond
toen het „cachot" leeg, een vroegere
gevangenis, die zelfs voor dronkaards
en landlopers te slecht geacht werd.
In dit lokaal nam het gezin in 1856
verschijningen, voordat zij door de
zusters van Nevers, die ook in Lour
des een klooster bezaten, werd op
genomen. In het cachot, waar een
zuster zorgvuldig elk stofje verwij
dert, staat thans een altaar uit de af
gebroken parochiekerk, waarin Ber.
nadette werd gedoopt.
Door bemiddeling van de bisschop
kon het gezin Soubirous enige jaren
na de verschijning een betere woning
betrekken, dicht bij wat thans de
Boulevard de la Grotte is. Ook dit
huis bestaat nog en bevat talrijke
herinneringen aan de kleine zienster,
die overigens zou zij er vandaag
terugkeren vrijwel niets meer van
het Lourdes van 1858 zou herken
nen.
De kapel van het klooster Saint Gildard te Nevers,
waar het lichaam van Bernadette bewaard wordt.
zijn intrek. Het bestaat nog. Bezoe
kers vinden er nog de stenen schouw,
de gootsteen en twee muurplanken
bij het getraliede venster, precies
zoals het honderd jaar geleden was.
Hier woonde Bernadette tijdens de
Onafgebroken g.ebed.
Ook de grot is onherkenbaar ver
anderd. Waar vroeger de Gave
stroomde, bevindt zich reeds vele
jaren de brede Esplanade, voor de
aanleg waarvan de rivier werd om
gelegd. In de rotsholte is dezer dagen
een nieuw altaar geplaatst, waarvan
dagelijks van 's morgens vroeg tot
het middaguur de H. Mis gelezen
wordt, evenals in de drie kerken
met hun vele altaren die in en
boven de rots gebouwd werden.
Hier stijgt een onafgebroken gebed
ten hemel. Nergens ter wereld be
halve wellicht in Rome wordt zo
massaal en voortdurend gebeden als
in Lourdes, 's morgens tijdens de H.
Mis, 's middags tijdens de Sacraments
processie en de zegening der zieken,
's avonds tijdens de lichtprocessie.
Het zijn alle hoogtepunten van het
verblijf in Lourdes, indrukwekkend
en ontroerend. Volken uit alle landen
ontmoeten er elkaar en al spreken zij
vele talen, hun gebed verschilt niet;
het is één grote smeekbede, die als
een golf over de bergen spoelt.
De zieken nemen een vooraan
staande plaats in; zij zijn het middel
punt van alle plechtigheden. Men
moet het gezien en beleefd hebben
om te weten hoe in Lourdes alles om
de zieken draait.
^anncer hun toestand het enigs
zins toelaat, worden zij 's morgens
reeds uit de beide ziekenhuizen ge
haald. In wagentjes en op brancards
wonen zij de H. Mis bij. Vervolgens
worden zij naar de piscines gereden
om in het water van de bron, die
tijdens de verschijningen uit de rots
opborrelde en sindsdien dagelijks
120.000 liter water geeft, gebaad te
worden. j
„Heer, als Gij wilt
Vrijwilligers helpen hen zo voor
zichtig mogelijk bij de onderdompe
ling in het altijd koude water. Onge
acht hun kwalen of wonden worden
zij in de stenen waterkuipen neer
gelaten. Vaak ligt er angst in hun
ogen, maar ook vertrouwen. Het ver
trouwen, dat ligt opgesloten in het
gebed „Heer, als Gij wilt, kunt Gy
mij genezen".
Intussen staan en knielen buiten
de piscines duizenden pelgrims. Met
een hartstochtelijke overgave bidden
zij voor en namens de zieken. „Heer,
geef dat ik zien moge; Heer, geef dat
ik horen moge; Heer, geef dat ik
staan moge". Het is alsof de pelgrims
bij het zien van zoveel ellende de
hemel willen bestormen, geweld
willen aandoen. „Heer, ziet Gij dan
niet, dat hier de ellende, pijn, wan
hoop en misère van heel de wereld
samengestroomd is? Hebt medelijden
en herinnert U de tien melaatsen, die
op Uw woord genezen werden".
Zieken, met de meest afzichtelijke
wonden overdekt, gebrekkigen, met
afschuwelijke misvormingen, komen
naar Lourdes, velen reeds de dood
voor ogen. Het is hun laatste hoop,
een strohalm. Als Lourdes niet helpt,
helpt niets meer.
Bron van genade.
En Lourdes helpt, altijd en ieder
een. Slechts weinigen worden wer
kelijk genezen, maar troost, geduld,
berusting en kracht om het lijden te
dragen, vinden alle zieken er. Men
ziet het reeds wanneer zij uit de
piscines komen, vaak heftig geëmotio
neerd, maar met 'n glans van vreugde
in hun betraande ogen. De genade
werkt zichtbaar in Lourdes, vaak ook
wonderbaar. Want is het niet reeds
een wonder, dat de zieken niet ster
vend of dood uit het bad komen?
En is het geen wonder, dat zij geen
nieuiwe besmetting oplopen, terwijl
het water slechts tweemaal per dag
ververst wordt, ongeacht de open
wonden en andere infecties, die de
zieken bij zich dragen?
De H. Kerk is voorzichtig. Zij heeft
in honderd jaar slechts een vijftigtal
genezingen te Lourdes het praedicaat
„wonderbaar" gegeven, hoewel er
duizenden genezingen of verbeterin
gen geconstateerd zijn, die minstens
opmerkelijk waren.
Groter echter dan de genezingen is
het wonder, dat de bron van Lourdes
hoewel het water geen enkele na
tuurlijke genezingskracht bevat
het wint van alle hygiënische wetten.
Maar bovenal, dat het een bovenna
tuurlijke kracht in zich draagt, die
in de loop van honderd jaar aan mil
joenen troost en nieuwe kracht ge
schonken heeft.
Pelgrims bidden bij de grot der
verschijningen.
Het huis te Lourdes, waarin het gezit»
Soubirous na de verschijningen
woonde.
Dit jaar zullen er naar schatting
zestigduizend zieken naar Lourdes
pelgrimeren. Of enkele van hen gene.
zing naar het lichaam zullen ontvan
gen, moet worden afgewacht. Maar
zeker is, dat de bron van genade ook
voor hen zal stromen.
Het gebed gaat voort.
's Middags zijn de zieken weer aan
wezig. Beschermd door grote para-
pi ui es tegen de felle zon, zitten of
liggen zij op het grote plein voor de
Rozenkranskerk en bidden in het
koor van de duizenden pelgrims. Met
ongeduld verbeiden zij het moment,
waarop de Sacramentsprocessie langs
zal trekken en zij een voor een ae
zegen met het Allerheiligste zullen
ontvangen.
Weer ziet men die brandende ogen,
weer die onuitspreekbare hoop, dat
grote verlangen. En weer zijn het de
gezonde pelgrims, die hen bijstaan in
het gebed, in het duizendvoudig
smeekkoor.
En wanneer tenslotte 's avonds de
zieken alleen gelaten worden met
hun pijn, horen zij in hun zieken
kamer uit de verte het gebed van de
tienduizenden pelgrims, die in de
lichtprocessie over de Esplanade trek
ken. Een feëriek schouwspel. Tien
duizenden kaarsen trekken door het
avondduister 'n kilometerslang licht
spoor, dat deint op de cadans van de
voetstappen en golft over de brede
trappen, die naar de basiliek voeren.
Het carillon speelt en duizendvoudig
weerkaatst het oneindig vaak her
haalde lied van Lourdes tegen de
zwarte bergen: Ave, Ave, Ave Maria.
Een laatste groet, voordat voor
enkele slechts, want reeds daagt de
nieuwe dag de stilte over Lourdes
valt, aan de Moeder Gods, die op zo'n
overweldigende wijze haar verzoek
aan Bernadette, om in processie naar
de grot te trekken, in vervulling ziet
gaan. Nu reeds honderd jaar lang en
in steeds groter aantallen.
Nieuwe basiliek.
Zo groot zijn deze aantallen, dat
de drie bestaande kei ken de stroom
niet meer verwerken kunnen. Langs
de Esplanade wordt daarom een
nieuwe basiliek gebouwd, een gewel
dig ondergrondse ruimte, die straks
twintigduizend pelgrims zal kunnen
bevatten. Op 25 maart, wanneer het
eeuwfeest eerst goed begint van 11
februari af komen er slechts kleinere
groepen zal de basiliek van de
Heilige Pius X door Z. Em. Kardinaal
Roncalli, patriarch van Venetië ge
consacreerd worden.
In het midden van de elipsvormige
crypte, die vrijwel geen daglicht ont
vangt, wordt een groot, eenvoudig
altaar opgericht, het enige ornament
dat de hele kerk zal bevatten. Vooral
wanneer het regent of de zon al te
fel schijnt, zal deze „schuilplaats",
zoals de ontwerpers haar noemen, in
een grote behoefte voorzien. Ook de
Sacramentsprocessie en zegening der
zieken kunnen hier plaatsvinden.
Vervolg op pag. 8.