3)e
t
I
Amerika's kunstmaan gaat
het wereldruim exploreren
Binnenkort volgen nog meer kunstmanen
De „Explorer" zal Spoetnik II
niet in de wielen rijden
Poolppijs
Onderaardse watervloed
DOORBRAAK IN MIJN „JULIA"
Dwerg tegenover de Spoetniks
Maedet ku\t haat dacfttvc uaatuiel
,Clntde(ïfïingAreiziger, die Cltnetifia'a preótige terug na nd
ASreNNt
MAANDAG 3 FEBRUARI 1958
49ate JAARGANG Is
Oirecteur: C M v FLAMEHSVEl X) KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur L C J RÜÜZEN BUREAUX: PAPENGRACH1 32
lelefoon: Directie, Abonnementen, DrnkkerlJ 20935; Redactie 20015; Advertenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs ƒ0.59 p.w„ ƒ2.55 pjnnd., ƒ7.50 p.kwart. Franco p.p. ƒ8.—. Advertenties: 17 et. p. m.m. Telefoontjes 1.50.
Met de eerste Amerikaanse kunstmaan verloopt alles tot nu toe naar
wens. Een tweede zal vóór april door het Amerikaanse leger worden afge
vuurd, deze keer met behulp van een gewijzigde Jupiter C raket. Dit heeft
dr. Werner von Braun, de geleerde van Duitse afkomst die bij het ontwer
pen van de raket de leiding had, meegedeeld.
Dr. Von Braun heeft verklaard ondanks het thans behaalde succes van
mening te blijven dat het de Ver. Staten vijf jaar zal kosten om de Russen
op het gebied van raketten en kunstmanen in te halen.
Ofschoon het Amerikaanse leger de Amerikaanse marine bij de verove
ring van de ruimte heeft geslagen, is de Vanguardraket van de marine een
superieur ontwerp vergeleken met de Jupiter C van het leger, merkte Von
Braun verder op. De volgende satelliet die het leger lanceert zal overigens
veel hoger dan de eerste komen.
DE „ONTDEKKINGSREIZIGER"
De Amerikaanse kunstmaan, die
officieel „1958 Alpha" heet, heeft in
de volksmond de meer sprekende ti
tel van de „Explorer" (ontdekkings
reiziger) gekregen.
De snelheid waarmee de „Explo
rer" om de aarde draait wordt ge
schat op 28.800 kilometer per uur. Zij
beschrijit een eivormige baan om de
aarde. De hoogte varieert van 3200
tot 370 km.
Het schijnt dat drie van de „ver
klikkers" aan boord van de „Explo
rer" voor het verstrekken van gege
vens over meteorieten door beschadi
ging niet goed werken. Dit kan ge
schied zijn bij de zeer krachtige
luchtdruk, die zich heeft ontwikkeld
bij het lanceren van de kunstmaan,
doch het kan ook een gevolg zijn van
een dichter zijn van de „meteorieten
regens" dan verwacht werd.
Dit zou weer betekenen dat er op
de hoogte, waar de „Explorer"- zijn
baan beschrijft en die hoger is dw
die van de Russische kunstmanen,
meer meteorieten voorkomen, dan
men waarschijnlijk heeft geacht.
De directeur van de universiteit
van Colorado, Walter Roberts, heeft
zaterdag verklaard, dat de Ameri
kaanse kunstmaan minder bruikbare
gegevens zal uitzenden dan de Rus
sische.
Dit komt, aldus Roberts, omdat de
Amerikaanse kunstmaan uitzendt op
108 megacycles en haar radiogolven
veel minder beïnvloed worden door
de ionosfeer en de stralingen op gro
te hoogte.
De gegevens, die de satelliet uit
zendt, worden door een aantal sta
tions op de grond radiografisch door
gegeven aan een elektronisch brein in
New York, dat ze onverwijld in be
grijpelijke uitkomsten omzet. Aan de
hand daarvan kan mede de baan van
de satelliet worden berekend.
De sterrenwacht te Tasjkent, de
hoofdstad van de Sowjetrepubliek
Oezbekistan, heeft zaterdag signalen
van de Amerikaanse kunstmaan op
gevangen. Dit is ook gelukt aan een
radio-amateur te Cuxhaven.
ANDERE BAAN DAN DE
SPOETNIKS
Volgens de Amerikaanse astronoom
dr Schiffer uit Cambridge bestaat er
slechts een kans van één op een mil
jard, dat de Amerikaanse satelliet in
bctsing komt met de tweede Spoet
nik.
De „1958 Alpha" beweegt zich over
de landen tussen 35 graden noorder
breedte en 35 graden zuiderbreedte.
Deze zóne is in het noorden begrensd
door een lijn, die van Kaboel (Af
ghanistan) via Beiroet (Libanon),
Gibraltar, Winston-Salem (V. S.),
Fesno (V. S.) en Tokio naar Kaboel
terugloopt, terwijl de zuidelijke grens
gaat over Kaapstad (ZuidAfrika),
Montevideo (Uruguay) en Sydney
(Austr.). De sterrenwacht van Smith-
na rechtbankvonnis
Augusto Francia te Bologna,
kreeg enkele maanden geleden
de schrik van zijn leven, toen hij
vernam dat het controlestrookje
van zijn poolformulier, dat een
waarde van bijne 200.000 gulden
vertegenwoordigde, bij 'n agent
schap van de toto-organisatie
zoek was geraakt. Want zonder
de controlestrook weigerde de
organisatie hem het bedrag uit
te betalen.
Francia zal nu toch zijn prijs
ontvangen. Een rechtbank te Bo
logna stelde namelijk de café-
eigenaar Gino Pietrantoni, hou
der van het agentschap, verant
woordelijk voor het verlies en
bepaalde, dat hij het gehele be
drag aan Augusto Francia moet
vergoeden. Gino Pietrantoni wil
nooit meer van een voetbalpool
horen.
sonian te Cambridge, in de staat
Massachusetts, voegt hieraan toe,
dat de Amerikaanse kunstmaan on
der bepaalde omstandigheden in een
ruimere strook van ongeveer vijf
tig graden noorderbreedte tot om
streeks vijftig graden zuiderbreedte
te zien zal zijn. Deze strook wordt
in het noorden afgebakend door een
lijn die van Stalingrad (Sowjet-
Unie), via Frankfort (West-Duits-
land), Le Havre (Frankrijk), Grand
Falls (Newfountland), Vancouver
(Brits Columbia) en Aigoen (Mands-
joerije) naar Stalingrad terugvoert.
De zuidelijke grens wordt gevormd
door een van Santa Cruz Argentinië)
via de Auckland-eilanden (bij Nieuw
Zeeland) naar Santa Cruz.
RUSSISCHE REACTIES
De Sowjet-geleerden zullen zeker
vehheugd zijn bij het horen van het
succes van hun Amerikaanse collega's
bij het lanceren van een aardsatel-
liet, zo heeft de voorzitter van de
Sow jet-academie van wetenschappen,
dr Nesmjanof, verklaard. Hij wenste
de Amerikanen geluk.
Een woordvoerder van het Sowj et-
ministerie van buitenlandse zaken
herinnerde aan een rede van partij
secretaris Koestsjef in november j.l.,
toen hem om commentaar werd ge
vraagd. De partijleider verklaarde
toen: „Onze Spoetniks wentelen nu
om de aarde, wachtend op Ameri
kaanse en andere kunstmanen, ten
einde hiermee een gemeenschap van
Spoetniks te vormen. Deze gemeen
schap, deze wedijver zal veel beter
zijn dan die van een bewapenings
wedloop".
Op de bewoners van Moskou heeft
het nieuws uit de V. S. niet veel in
druk gemaakt. Op straat hoort men
hoofdzakelijk ironische commentaren,
KUNSTMANEN ROND AARDE
in het bijzonder ten aanzien van de
geringe grootte en het lichte gewicht
van de Amerikaanse kunstmaan.
De mijn „Julia" te Eygelshoven,
t\v eelingbedrijf van de mijn „Laura",
is het afgelopen weekeinde het to
neel geweest van een verbeten strijd
tegen het water. Door een plotse
linge doorbraak in de 365-meter-ver-
dieping, welke woensdag j.l. werd
geconstateerd maar zich aanvankelijk
niet ernstig liet aanzien, is de mijn
zaterdagavond, zo vernemen wij,
ernstig bedreigd geweest. Persoon
lijke ongevallen zijn niet voorgeko
men.
Door ondergronds op de daarvoor
in aanmerking komende punten in de
haast betonnen dammen op te wer
pen, schijnt op het ogenblik het erg
ste gevaar bezworen te zijn. Vol-
Maar hij houdt
het langer uit
De Amerikaanse kunstmaan is in
vergelijking met de twee Russische
„Spoetniks" een dwerg, maar men
verwacht dat zij veel langer in de
ruimte zal blijven.
De eerste Spoetnik, die op vier ok
tober van het vorige jaar werd ge
lanceerd, hield precies drie maanden
later op te bestaan. De tweede Spoet
nik, aan boord waarvan zich de
„ruimtehond" Laika bevond, zal naar
men verwacht eind april of in mei
naar beneden komen, ongeveer een
half jaar na de lancering op drie no
vember. Een deskundige van het
Amerikaanse leger op het gebied van
ballistische projectielen verklaarde te
Cape Canaveral de basis waar de
Amerikaanse kunstmaan werd afge
schoten dat deze, naar men ver
wacht, twee en een half jaar tot tien
jaar om de aarde zal blijven cirkelen.
De Amerikaanse kunstmaan is met
haar gewicht van 13,6 kilo zeer veel
kleiner dan de Russische satellieten.
De eerste Spoetnik woog 81,46 kilo
en de tweede 535,248 kilo.
De tweede Spoetnik en de „1958
Alpha" gelijken in zoverre op elkaar,
dat het laatste deel van de raket aan
de eigenlijke kunstmaan vastzit en
daarmee als één voorwerp om de
aarde cirkelt. De eerste Spoetnik
draaide apart rond, aanvankelijk ge
volgd door het laatste deel van de
raket en later hierdoor voorafgegaan.
De snelheid van de twee Spoetniks
was 29.000 km per uur. De „1958 Al
pha" heeft een snelheid van 31.000
km per uur. De eerste Spoetnik wen
telde in 96 minuten en twee seconden
om de aarde, de tweede Spoetnik in
103 minuten en zeven seconden. De
Amerikaanse kunstmaan doet hier
over ongeveer 110 minuten.
gens nog onbevestigde berichten zou
den 6 peilers, waaronder 2 mechani
sche peilers, onder water staan. De
waterdoorbraak, die vergezeld is ge
gaan van grote hoeveelheden drijf
zand, heeft zich op de 365-meter-ver-
dieping voltrokken onder Duitse bo
dem, halverwege Rimburg en de
Duitse stad Alsdorf. Met man en
macht wordt ondergronds gezwoegd
en gewerkt om de waterdoorbraak
de baas te worden.
Zondag werd personeel van de mijn
van de sportvelden gehaald om aan
de hulpwerkzaamheden deel te ne
men.
De directie van de mijn „Julia"
heeft ons vanochtend het volgende
medegedeeld:
„Door de aanvoer van zand, dat
met het water in de mijn binnen
dringt, is het thans niet meer moge
lijk de plaats te bereiken, waar het
water oorspronkelijk doorgebroken
is. Doordat het water, dat thans op
de 365-meter verdieping doorgebro
ken is, op verscheidene plaatsen de
gelegenheid heeft zich naar de dieper
gelegen verdieping te begeven, en
deze plaatsen voor een deel onbe
reikbaar zijn, kan thans niet met ze
kerheid de waterhoeveelheid worden
vastgesteld, omdat de oude werken
tussen de 365-meter- en de 540-me-
ter-verdieping zich thans met water
aan het vullen zijn.
De toestand is thans zo, dat het
water nog niet de 540-meter-verdie-
ping heeft bereikt waardoor de ge
legenheid wordt geboden de dammen,
die op deze verdieping worden opge
steld, af te werken. Thans leidt de
stagnatie tot een produktie-uitval op
de mijn „Julia" van ongeveer 600
ton per dag van de 2.500 ton die nor
maal worden geproduceerd. De di
rectie verwacht, dat de produktie
van maandag 10 februari a.s. normaal1
zal zijn".
Met een lijntoestel van de K.L.M. is H.K.H. Prinses Beatrix zaterdag
middag van Schiphol vertrokken naar Curasao voor een bezoek aan de
West. De foto laat zien hoe de prinses door H.M. Koningin Juliana by het
afscheid werd gezoend. Op de voorgrond met de rug naar de camera zien
we prinses Margriet, en profile prinses Marijke.
JEMEN ZOEKT AANSLUITING
Officieel is bekend gemaakt, dat
kroonprins Mohammed Ahmed el
Badr van Jemen in Cairo is aange
komen om besprekingen te voeren
met president Nasser over aanslui
ting van Jemen bij de nieuwe Egyp-
tisch-Syrische republiek.
heer Th. W. Loomans; tot pastoor te
Den Hoorn is benoemd de z.e. heer
S. Stroek.
Tot pastoor te Rhoon (St. Willibr.)
i benoemd de z.e. heer H. J. A.
Schouten, kapelaan te Delft (Allerh.
Sacrament).
Dit nummer bestaat nit 10 pagina's
Benoemingen
Bisdom Rotterdam
De Bisschop van Rotterdam heeft
eervol ontslag verleend aan de zeer-
eerw. heer C. A. van Baaren; tot pas
toor te Den Haag (St. Jos.) is be
noemd de z.e. heer G. F. de Beer,
kapelaan te Den Haag (H. Ger. Maj.)
De bisschop heeft eveneens eervol
ontslag verleend aan de zeereerw.
Het Amerikaanse minis
terie van Defensie heeft
juist deze doorsneeteke
ning vrijgegeven van de
kunstmatige aardsatel.
liet „Explorer" („Ont
dekkingsreiziger"), wel
ke door de Verenigde
Staten is gelanceerd en
welke thans om de aar
de cirkelt. De iets min
der dan twee meter lan
ge kunstmatige satelliet
zou ongeveer 12J4 kg
wegen en heeft een
doorsnee van ongeveer
15 centimeter. Rechts
ziet men de kop, welke
de instrumenten en de
twee radiozenders
draagt en links de laat
ste trap van de raket,
waarmee de satelliet in
zijn baan werd ge
bracht In het midden
ziet men de antennes
als voelsprieten uitste
ken.
RAÖW-itNDEfl, (OS.OJ
MEGACYCLES. VEftrtO-
fco MiUitfATT,
"THJ«M0M£72*
hu Id
HEUSKEGEL
VOO* «ETirfG V.
T&Mfi NCUSMÓIL
RA0tOZ£«0tR
toff MEGACYCLES
10 Mili-i WATT
(Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
LICHTE VORST
Aanvankelijk opklaringen, over
wegend lichte vorst, weinig wind
en plaatselijk mist. Morgen in de
loop van de dag toenemende be
wolking, overwegend droog weer.
Zwakke tot matige zuidwestelijke
wind. Iets lagere middagtempe-
raturen.
4 Febr. zon op 08.17; onder 17.32;
maan op 18.19; onder 07.47.
Volle maan 09.05.
Hoogwaterstan 'en
4 Febr. v.m. 3.25; n.m. 3.35.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARUS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLUN
FRANKFORT
MüNCHEN
GARMISCH P.
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
motregen
OC.
sneeuw
0
onbew.
1
sneeuwbui
2
zwaar bew.
2
onbew.
4
onbew.
4
mist
4
mist
1
geh. bew.
1
mist
3
onbew.
5
onbew.
4
licht bew.
3
geh. bew.
2
geh. bew.
—10
geen opgave
geh. bew.
6
mist
5
onbew.
5
zwaar bew.
1
zwaar bew.
9
onbew.
1
zwaar bew.
4
zwaar bew.
6
onbew.
2
onbew.
9
Korreltje
Wie nooit ongelijk erkent, bemint
zichzelf meer dan de waarheid.
Joubert.
