POMMERY
,De stemme n pow
Rijk verlaagt bijdrage
werkloosheidsfonds
C HAM PAG N E
Algemeen bestuur van de NOVIB
kwam niet tot beslissingen
Antoon Goolens „Dorp aan de Rivier"
wordt verfilmd
a6i aggw333a oz ovgfiaA
DE LEIDSE COURANT
Langdurig debat in Tweede Kamer
Begroting moet
sluitend worden
Een lang debat werd gisteren ge
voerd in de Tweede Kamer tussen
de leden en de minister van Sociale
Zaken, de heer Suurhoff, over het
wetsontwerp tot tijdelijke wijziging
(gedurende twee maanden) van de
premieverdeling der werkloosheid-
wet Het aandeel van het Rijk zou
volgens het voorstel van de regering
in de premiebetaling van 0,8 op 0,4
gebracht worden, hetgeen de schat
kist een besparing oplevert van 30,5
miljoen gulden. De regering betoog
de, dat zij de miljoenen nodig heeft
om de begroting sluitend te maken.
Het is er niettemin van gekomen,
de volgende week maandag zal de
Kamer het wetsontwerp aanvaarden,
waarin de regering gemachtigd wordt
30J-3 miljoen minder in de schatkist
te storten.
Donderdag al dreigde minister
Suurhoff, zoals u zich zult herinne
ren, met aftreden, indien de Kamer
niet de zin van de regering zal doen.
K.V.P. en P.v.d.A. zullen nu in elk
geval het voorstel steunen.
De heer Van Lier (P.v.d.A.) kantte
zich hevig tegen deze maatregel. Hij
stelde vast dat het geld er wel op
andere wijze had kunnen komen.
Met andere woordvoerders betoogde
hij, dat de overheid, wanneer dit
wetsontwerp wordt aangenomen,
door het bedrijfsleven niet meer ge
zien zal worden als een betrouwbare
partner. Het bedrijfsleven krijgt n.l.
géén verlaging van zijn premie-aan
deel en het ziet zich het voordeel van
deze verlaging ontnomen door het
Rijk.
De K.V.P. schaarde zich aan de
zijde van de regering: men stelde, dat
het voordeel dat aan arbeiders en
werkgevers voorbij gaat minimaal is.
De K.V.P.-afgevaardlgde de heer De
Mr Helders in de Kamer
Kwestie-De Wit
Mr. Helders, minister van Zaken
Overzee, heeft gistermiddag in de
Tweede Kamer over de West gespro
ken. Hij zei onder meer, dat het be
zoek van prinses Beatrix een grote
betekenis is voor de saamhorigheid
der Rijksdelen.
Geruime tijd sprak hij over de
kwestieDe Wit. De regering van de
Antillen heeft n.l. besloten om de
journalist De Wit, hoofdredacteur
van Nieuws- en beursberichten, uit te
v/ijzen, in verband met een reeks
van beledigende en afbrekende arti-
kelen welke deze geschreven had.
Zoals men zich zal herinneren heeft
deze zaak veel stof doen opwaaien.
De minister erkende, dat er een
grote relatie tussen persvrijheid en
rechtszekerheid bestaat Hij drong
er bij de Kamerleden op aan niet te
veel aandacht aan deze zaak te be
steden, opdat men de belangstelling
niet te veel activere. Hij kon nog geen
positieve uitspraak doen over de
vraag of uitvoering zal worden ge
geven aan het besluit de betreffende
journalist te verbannen.
Margarineprijs
niet omhoog
Maar omlaag evenmin
De voorzitter van het produkt-
schap voor margarine vetten en
oliën keerde zich in de bestuursver
gadering van heden ten stelligste
tegen suggesties om ten behoeve van
financiële steun aan de varkensprijs
een heffing te leggen op grondstof
fen voor margarine, spijsvet en eet
bare oliën zelfs is reeds een bedrag
van 20 cent per kilogram grondstof
genoemd.
De voorzitter, de heer G. A. Maas-
sen, heeft overigens niet de indruk
dat dit streven serieus genomen kan
worden. Hij kon zich moeilijk voor
stellen, dat moeilijkheden in de land
bouw zouden moeten worden afge
wenteld op een andere bedrijfstak.
Een dergelijke heffing zou neerko
men op een prijsverhoging van drie
cent per pakje margarine, hetgeen
niet zou passen in het prijsbeleid
van de overheid.
De heer J. M. Nooy (KAB) zeide
in deze bestuursvergadering, dat in
een vergadering van het produkt-
schap voor vee en vlees en in een
bijeenkomst van het bedrijfschap
voor het slagersbedrijf een eventuele
heffing op margarine besproken is.
De heer Nooy keerde zich tegen deze
suggestie. De margarine, zo zeide
hij, is geen tweederangprodukt meer
doch dank zy ontwikkeling en re
search een volwaardig en belangrijk
voedingsmiddel geworden. Een hef
fing zou de prijs van de margarine
die een belangrijke functie bij de
voeding heeft, onnodig verhogen. In
dien de landbouw moeilijkheden
heeft, moet men deze in eigen kring
oplossen.
Het bestuur van het produktschap
sprak zich dan ook unaniem uit te
gen het leggen van een heffing op
margarinegrondstoffen.
De heer A. Bakker, voorzitter van
de bond van margarinefabrikanten,
deelde mede, dat, ondanks de sug
gestie in de memorie van toelichting
op de begroting van economische
zaken, er geen prijsdaling op de
wereldmarkt voor margarinegrond
stoffen is. Prijsverlaging van mar
garine zal niet mogelijk zijn. Inte
gendeel, zo zeide de heer Bakker,
stijgen in de laatste tijd de grond-
stoffen, met name van palmolie.
Kort had er begrip voor, dat de rege
ring in deze tijd haar begroting moet
saneren; als dit wetsontwerp werd
verworpen moet men toch zoeken
naar bezuiniging op ander sociaal
terrein. Minister Suurhoff zei, dat de
regering het budget sluitend wil ma
ken op de meest pijnloze wijze. 7 mil
joen van de 30 miljoen zal men ge
bruiken om volgens suggestie van de
sichting van de arbeid de kinderbij
slag voor de laagstbezoldigden in ons
land met 10 cent per week te verho
gen. Met name de rentetrekkers val
len onder deze verhoging.
Bij de replieken betreurde de heer
Van Lier de houding van de regering.
Nu zij echter haar bestaan heeft ge
bonden aan het aannemen van dit
wetsontwero meende zijn fractie, dat
zij van koers moest veranderen. Ver
tegenwoordigers van de protestantse
en liberale fracties vonden eveneens
dat de minister zwaar geschut in
stelling had gebracht. Zij lieten zich
niet uit over hun stem, in ieder ge
val komt het wetsontwerp er door,
omdat P.v.d.A. en K.V.P. samen een
meerderheid halen.
Het „aap-noot-mies" van de gemeente
3.63 3.332
CHAMPAGNE POMMERY GRENO - REIMS
Minister Staf
inventariseert
Uit een complete lijst van opper
en hoofdofficieren, die minister Staf
in zijn memorie van antwoord had
opgenomen blijkt, dat het leger niet
minder dan 31 generaals telt en dat
de luchtmacht er 13 rijk is. De land
macht heeft 5 luitenants-generaal, 14
generaals-majoor en 12 brigade-gene
raals.
Bij de luchtmacht zijn in dienst:
een luitenant-generaal, 4 generaais-
majoor en 8 commodores. Hierbij zijn
alle functionarissen inbegrepen.
Teveel critiek
De vergadering liep
- na 4 uur - leeg
Het algemeen bestuur van de Ne
derlandse organisatie voor internatio
nale bijstand, de NOVIB, heeft giste
ren op een vergadering in Den Haag
besloten een definitieve beslissing
over de begroting voor het jaar 19,58
en de voorgenomen projekten in
Griekenland en de Soedan aan te
houden tot eind januari a.s., wan
neer het opnieuw bijeen zal komen.
De vergadering van gisteren, die bij
na vier uur duurde en door een aan
tal leden van het algemeen bestuur
niet tot het einde werd bijgewoond,
besloot op voorstel van de voorzitter
voorlopig in principe zijn toestem
ming aan de plannen van het dage
lijks bestuur te geven.
Reagerend op de stroom van cri
tiek, die het financieel beleid van de
organisatie heeft overspoeld, zeide de
voorzitter van de NOVIB, prof. dr.
ir. E. de Vries: ..Iemand heeft in het
publiek gesuggereerd, dat hier geld
over de balk is gesmeten. Ik sta er
persoonlijk borg voor dat dit, op zijn
zachtst gezegd, misleidend is."
Zoals men weet, is er in de negen
tien maanden, die de NOVIB thans
bestaat, van de 373.460,die wer
den ontvangen slechts 90.000 gulden
in kas gebleven. De rest is uitgege
ven aan bureaukosten, voorlichting
en acties.
Prof. De Vries zei hierover: „De
NOVIB is in 1957 naast de oriëntatie
op Thrasië en de Managi (projec
ten in Griekenland en de Soedan)
begonnen met een binnenlands pro
ject: ruime voorlichting en een op
wekken van de verantwoordelijkheid.
Daar hebben we, als u heel ruim re
kent, twee ton aan besteed: één of
twee cent per Nederlander."
Eerst eigen landgenoten.
Spr. betoogde, dat niet gewacht
kan worden met de steun aan hulp
behoevende gebieden, totdat alle prin
cipiële en organisatorische proble
men rond de NOVIB zijn opgelost. Hij
deed een beroep op de bestuursleden,
zich te onthouden van het „aan el
kaar toeschrijven van verkapte ver
keerde bedoelingen."
Tijdens de vergadering werd door
vertegenwoordigers van het NVV, de
KAB en het CNV de verdere steun
toegezegd aan het werk van de NO
VIB waarbij laatstgenoemde aandrong
spoedige klaarheid" tussen
NOVIB, zending en missie. De afge
vaardigde van de KAB zeide, dat het
niet gaat om „de missie of de NO
VIB, maar de „missie en de NOVIB".
Ook zijn inleiding had weer veel
len te pareren. De afgevaardigde van
de Kon. Ned. Middenstandsbond
merkte o.m. op:
„De Indonesische kwestie zal heel
veel offers van het Nederlandse volk
vergen en verdient thans prioriteit.
Éérst zijn nu inzamelingen voor eigen
landgenoten nodig."
Daarentegen meende de voorzitter,
dat het uitermate kortzichtig zou zijn,
om naar aanleiding van de huidige
gebeurtenissen de actie te staken.
Geen besluiten.
De vertegenwoordiger van het In
stituut voor de tropen drong aan op
grote voorzichtigheid bij het finan
ciële beleid. Bezwaren tegen de pro
jekten uit andere dan financiële gron
den werden geuit door het in de NO
VIB vertegenwoordigde katholieke
onderwij zersverbond en de dienst
„Ontwakende Wereld".
Zelfs in deze algemeene bestuurs
vergadering liep de zaak uiteindelijk
uit de hand. Spreker-criticus no, 13
moest tot zijn verbijstering constate
ren dat 't dozijn sprekers, dat hem was
voorafgegaan, intussen de bijeenkomst
al had verlaten, zodat er geen quo
rum meer was om besluiten te ne
men.
Ook de voorzitter was vertrokken
Diens plaatsvervanger, de heer H.
Oosterhuis, zag zich genoodzaakt een
definitieve beslissing over de inge
diende „streefbegroting" uit te stel
len tot de volgende vergadering.
De vergadering benoemde nog prof.
ir. G. J. A. Terra in de vacature in
het bestuur, ontstaan door het uit
treden van prof. Zeegers.
De projecten.
Blijkens een rapport van een spe
ciale commissie zal het project van
de NOVIB voor de Soedan voor 1958
een bedrag vergen van 140.000,
De totale kosten zullen ongeveer
400.000 zyn, verdeeld over drie jaar.
Voor Griekenland wordt eveneens
voor het gehele project een bedrag
van ƒ400.000 begroot.
VOOR 1958
Minister Zijlstra
optimistisch gestemd
Minister Zijlstra meent, dat Neder
land de grootste economische moei
lijkheden te boven is en de ontwik
keling voor 1958 lijkt hem niet on
gunstig. Op het ogenblik wordt be
drijf staksge wij ze bekeken, zo heeft de
minister gisteravond in een te Eind
hoven gehouden rede voor de R.K.
Middenstandsbond meegedeeld, of de
prijsstabilisatiepolitiek soepeler kan
worden toegepast.
Prof. Zijlstra stelde vast, dat de
overspanning van de arbeidsmarkt
is verdwenen en dat de spanning op
de kapitaalsmarkt over haar hoogte
punt heen is. Ook op de handelsba
lans is sedert september een herstel
te constateren.
De bewindsman betrok de jongste
gebeurtenissen in Indonesië ook in
zijn rede. De Nederlandse economi
sche en financiële belangen in Indo
nesië omvatten een bedrag van circa
1 miljard gulden en vormen 2 k 3 pet.
van ons nationale inkomen. Wan
neer Nederland gedwongen zal wor
den ook op economisch en financieel
gebied de banden met Indonesië te
verbreken, dan zal dit voor ons een
ernstige tegenvaller zijn. Voor Indo
nesië zullen de gevolgen echter een
ramp betekenen, zo meende hij.
15.000 Bouwvak
arbeiders thans zonder
werk
Bouwcapaciteit bedreigd
Op de woensdag te Utrecht gehou
den alg. vergadering van de Ned. Chr.
Aannemers en Bouwpatroons heeft de
heer J. Apon gesproken over de toe
nemende werkloosheid onder
bouwvakarbeiders. Hij memoreerde
o.m. het feit, dat sinds 1945 voor de
tweede maal de bouwnijverheid door
werkloosheid wordt bedreigd. Thans
zijn ongeveer 15000 bouwvakkers
zonder werk, hetgeen een uitkering
op grond van de werkloosheidswet
van 800.000 per week vraagt. Als
deze situatie zich verder voortzet zal
er ook schade worden toegebracht
aan de bouwcapaciteit.
In de 12^ jaar na de bevrijding
werd voor 28 miljard gulden aan
bouwwerken opgeleverd en werden
voor 8 miljard 570,000 woningen ge
bouwd. Gezien het nijpende woning
probleem, de Delta-werken, het plan-
Europoort enz. zijn de vooruitzichten
voor het bouwbedrijf zeker nog goed
te noemen, structueel gezien. Daar
de vooruitzichten door de internatio
nale economische situatie worden be
paald ziet het er conjunctureel niet
zo rooskleurig uit.
De basis-uurlonen in de huidige
CAO werden „on-christelijk" laag ge
noemd. Wanneer men zich aan de wet
houdt dan moet een vakman met min
der dan 60.netto naar huis. De
nieuwe CAO zal er dus moeten ko
men, niet alleen als een afweermid
del tegen zwarte lonen, maai ook als
basis voor rechtvaardige witte lonen.
Ook 's nachts 50 km
De minister van Verkeer en Wa
terstaat mr. J. Algera is vooralsnog
niet van plan te overwegen de maxi
mumsnelheid gedurende een aantal
nachtelijke uren op te heffen. De
laatste tyd hebben verzoeken hiertoe
het ministerie bereikt, vooral uit de
kringen van het vervoerswezen. De
minister is thans niet bereid op deze
verzoeken in te gaan.
De sergeant-vrij williger bij de na
tionale reserve J. van Donselaar uit
Driebergen zal vanmiddag om vier
uur voor de tweede, maal de minis
ter van oorlog een protest-nota over
handigen van leden van de nationale
reserve, die tegen de door de minister
voorgestane opheffing van dit insti
tuut zijn. Reeds eerder, toen er spra
ke was van opheffing van de natio
nale reserve, bezorgde sergeant van
Donselaar de minister van oorlog
een protest-nota, die ondertekend
was door 27.000 personen. Vanmiddag
biedt hij nog eens 7000 handtekenin
gen aan. Inmiddels hebben tal van
nationale reserve-groepen uit het
land de minister telegrafisch hun
ontsteming over zijn voornemen over
gebracht.
IJsselmeerpolders
geven geheimen prijs
Reeds 38 scheepswrakken
Tijdens zandzuigen bij Lelystad op
oostelijk Flevoland is een schedelfrag
ment met zeer grote hoornpit van een
steppenwisent te voorschijn geko
men.
Een aantal scheepswrakken in het
oostelijk deel van de nieuwe polder is
verkend. Totaal zijn nu 18 scheeps
wrakken gemeld, waaronder een
schip van 35 m. lengte met een
breedte van omstreeks 8 a 9 m.
Voorts is in sectie N een scheepswrak
geladen met straatklinkers van bazalt
prijsgegeven. Een klein scheepswrak
in sectie O blijkt zeer compleet te
zijn.
Wieringermeerpolder.
Bij zandafgraven aan het Wagen-
dwarspad is een scheepswrak gevon
den. Uit het onderzoek is gebleken,
dat het een klein vaartuig betrof,
vermoedelijk een vissersscheepje, dat
in zeer deplorabele toestand verkeer
de. Het is het twintigste scheepswrak
dat in de Wieringermeer werd geregis
treerd. Blijkens in het wrak aange
troffen aardewerk moet het vergaan
zijn in de 17de eeuw.
CORRESPONDENTIE VOOR
PASSAGIERS
„CAPTAIN COOK".
De gelegenheid wordt opengesteld
naar de passagiers aan boord van het
op 21 december uit Djakarta naar
Nederland varend ss. „Captain Cook"
op de gebruikelijke wijze luchtpost
correspondentie te verzenden, welke
in de aanloophavens Colombo, Aden
en Suez zal worden uitgereikt. De
erzending naar Colombo, Aden en
Suez geschiedt te Amsterdam resp.
op 24 december, 30 december en 3
januari a.s. De adressering dient als
volgt te geschieden:
Naam passagiers, p/a postagent
a/b ss. „Captain Cook", resp.: Co
lombo, Aden, Suez.
Drie weken geëist
Politieman gaf jongen
een aframmeling
Tegen een gewezen Zandvoortse re
chercheur werd gisteren door de of
ficier van justitie van de Haarlemse
rechtbank drie weken gevangenis
straf geëist. De politieman W. K. was
er van beschuldigd op het politiebu
reau van Zandvoort een volkomen
onschuldige jongeman een geduchte
aframmeling te hebben gegeven om
hem een bekentenis uit te lokken.
De jongeman E. T. is door deze mis
handeling ernstig ziek geworden en
Burgemeester A. Leggers van Wormer is donderdag voor de hoogste klas
van Jisp gaan staan om de leerlingen les te geven. Tijdens dit lesuur ver
telde hij, hoe de gang van zaken in een gemeentebestuur is. Vrijdag gaat
de klas naar het stadhuis om te zien, hoe een en ander in de praktijk werkt.
We zien burgemeester Leggers hier aan het hoofd van de klas tijdens
zijn „les"-uur.
Uitgerust met veel zelfkritiek wil
de Nationale filmproductie-m
schappij van S. Barnstijn wederom
trachten een Nederlandse speelfilm
te maken die werkelijk goed is. En
kele jaren geleden heeft de onder
neming reeds „Rechter Thomas" van
mr. Pauwels uitgebracht en heeft
toen uit de ervaring veel geleerd.
In deze geest heeft ook de heer
Barnstijn zelf gesproken, - toen hij
de filmjournalisten ontving om hen
op de hoogte te brengen van de
reeds op gang gekomen nieuwe pro
ductie „Dorp aan de rivier", naar de
bekende roman van Antoon Coolen
te Waalre. Hugo Claus heeft reeds
het filmscenario geschreven en Fons
Rademakers heeft als regisseur nu al
verschillende prominente figuren
voor de hoofdrollen aangezocht.
Eigenlijk is de Nederlandse film
productie nauwelijks gestart, heeft
de heer Barnstijn zelf toegegeven en
hij vulde zijn mededeling aan met de
goede raad, dat men de Nederlandse
film niet per se moet afstemmen op
het eigen land, maar op de interna
tionale markt. Daarbij is het een eis,
dat de stof een typisch Nederlands
gegeven is met daarbij zoveel moge
lijk nieuws voor het buitenland.
Coolens bock bijvoorbeeld bezit aan-,
trekkingskracht voor het buitenland,
niet alleen vanwege het nieuws dat
zijn vader had een aanklacht tegen de
Zandvoortse rechercheur ingediend.
In april was E. T. met een vriend
op de motor naar Zandvoort gereden
en zij hadden daar een strandwande
ling gemaakt. Toen zij naar hun mo
tor terug wilden keren, werden zij
aangehouden door twee mannen in
burger, welke later rechercheurs
bleken te zijn. De jongelui dachten
echter dat hun aanvallers het op
hun motor voorzien hadden en ver
weerden zich hevig. T. wist te ont
snappen en riep de hulp in van een
man die op het vechtende groepje
was komen toesnellen. Déze man
bleek echter ook van de
cherche te zijn en T. werd in zijn
kraag gepakt.
De vriend van T. was ondertussen
zijn aanvallers eveneens ontvlucht en
riep de hulp in van enkele automo
bilisten.
Toen pas hadden de rechercheurs
zich gelegitimeerd. De politiemannen
hadden een tip gekregen, dat er in
een consumptietent ingebroken zou
worden. Zij hadden op de loer gele
gen en de twee jongemannen die aan
de beschrijving voldeden, ingere
kend.
Het hele gezelschap toog in een
overvalwkagen, waar W. K. de ver
meende inbreker T. in een aparte
kamer bracht en hem daar een ge
ducht pak slaag gaf.
De politieman was reeds eerder
wegens mishandeling veroordeeld.
Uitspraak op 2 januari.
er aan ten grondslag ligt, maar ook
vanwege de interesse tot ver over
onze grenzen.
Reeds het derde „aanzoek"
Antoon Coolen heeft ons meege
deeld, dat het reeds de derde maal
is, dat een filmproducent van plan
is, zijn boek „Dorp aan de rivier"
te verfilmen. Het eerste aanzoek
was van Cinetone, in het begin van
de bezettingstijd. Dat het toen niet
is doorgegaan, kan Coolen slechts
toejuichen. De tweede vraag naar
filmische bewerking van de stof be
stond in 1947 uit Tsjechoslowakije,
waar het boek op het ogenblik reeds
een totale oplage van rond negen
tig duizend exemplaren heeft be
reikt. Men wilde toen de rivier de
Moldau de functie van de Maas
(waaraan het dorp aan de rivier is
gelegen) laten overnemen. Toen de
plannen reeds in vergevorderd sta
dium verkeerden, zijn ze todh nog
afgesprongen.
En nu het derde plan, dat er te
vens een is, waarbij Coolen alle ver
trouwen bezit voor de voltooiing.
Ofschoon het verhaal van „Dorp aan
de rivier" typisch Nederlands is, werd
het toch in duidelijke filmtaal over
gebracht. Daarbij komt, dat het dorp
uit de titel, namelijk Lith, juist nu
bezig is aan een poging tot ontslui
ting. Aldus sluit de te verwachten
film aan op een aktueel gebeuren.
En we zijn benieuwd hoe dit onder
werp als film in het buitenland zal
aanspreken.
Vertrouwen in de realisatie
Fons Rademakers, die geduren
de lange tijd in Italië op de regis-
seerkunst is voorbereid, kan beschik
ken over filmische adviezen van de
Zweed Ingman Bergmann. Dese vak
man heeft zich namelijk bereid ver
klaard de benodigde technici en de
assistent-regisseur Van der Velden
te laten meegenieten van zijn ken
nis. Toen Rademakers was aange
zocht, heeft hij begrijpelijkerwijs
verlangd, dat de voorbereiding van
de film eerst op papier zou komen
te staan. Dat heeft driekwart jaar
geduurd. Het scenario was gereed in
oktober en thans is ook het draai
boek afgesloten. In februari hoopt
men proefopnamen in winterse
sfeer te maken, misschien wel in
Zweden; eerst in mei en juni zul
len de buitenopnamen in Nederland
geschieden. Intussen komt de heer
Bergmann naar ons land om plaat
selijk de situatie op te nemen onder
andere met de heer Claus en de
fransman Becker. De decors zullen
zijn van Wiegersma, een bekende
naam voor wie iets meer weet over
de boeken van Coolen. De uitvoe
ring zal zwart-wit zijn en aandacht
zal worden besteed aan het geluid.
Belangrijke mensen uit de toneel
wereld zijn voor de hoofdrollen aan
gezocht.
(61)
