3)e £<2id6e(2oii^omt
Djakarta gelast vertrek van
alle „werkloze" Nederlanders
Verzoek om al!e Nederlandse consulaten te sluiten
Onder „werklozen" vallen ook „vervangbare" Nederlanders
Zeer ernstig spoorweg
ongeluk bij Londen
B. DE KONING
Soebandrio over
verbreking der betrekkingen
De Engelse troepen in Duitsland
Zelfgemaakte
handgranaten
Subandrio, na veel gekrijs, kan weer lachen in Paiijs
Amerika's kunstmaan
nog niet van start
GRATIS Koopuur
Weer kouder
DONDERDAG 5 DECEMBER 1957
49ste JAARGANG
No. 14277
Directeur: C. M v. HAMERS VEIX).
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN
1 SOEKARNO'S
j bitlere
Sinletklaas-suprise
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon Directie Abonn. Orokherij 20935: Redactie 25594 en 20015; Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs (0.59 p.w., f2.55 p.mnd., f 0.50 pkwsrt F„nco pp fgAdvertenties: 17 ct. p. mm Telefoontjes f 1.50
Australië bereid vluchtelingen te ontvangen
De Indonesische minister van justitie, Maengkom, heeft vandaag alle
werkloze Nederlanders gelast, Indonesië te verlaten. Deze order treedt met
ingang van vandaag, 5 december, in werking.
In kringen van de immigratiedienst werd verklaard, dat dit bevel van de
minister ook van toepassing is op Nederlanders, die door Indonesiërs kun
nen worden vervangen.
Tot de Nederlanders, die Indonesië onmiddellijk moeten verlaten, zou
ook behoren het personeel van de K.L.M., voorzover het niet contractueel I het niet nodig zou zijn.
verbonden is aan de G.I.A., de Indonesische luchtvaartmaatschappij Garuda
Indonesian Airways, die eigendom is van de Indonesische regering.
Maengkom deelde aan de pers in Djakarta mede, dat ongeveer 59.000
Nederlanders, die in Indonesië wonen, moeten worden gerepatrieerd of
uitgewezen.
Het hoofdkantoor van de immigratiedienst maakt bekend, dat eerst de
Nederlanders, die financiële steun ontvangen van de Nederlandse regering,
zullen worden gerepatrieerd, Hun aantal wordt volgens Nederlandse krin
gen geschat op 9.000.
In de tweede plaats zou de Nederlandse middenstand volgen, en in de
derde fase „andere groepen van de Nederlandse gemeenschap".
Volgens schatting aan Nederlandse zijde bedraagt het aantal in Indonesië
wonende Nederlanders 48.000.
Maengkom zeide, dat Nederlandse deskundigen van het besluit tot uit
wijzing zullen worden uitgezonderd.
CONSULATEN HEBBEN GEEN
NUT MEER.
Het ministerie van buitenlandse
zaken heeft vandaag de Nederlandse
diplomatieke vertegenwoordiger in
Djakarta verzocht om alle Neder
landse consulaten in Indonesië te slui
ten.
In een nota, welke door het hoofd
van 't directoraat Europa van het In
donesische ministerie van buitenland
se zaken, Lapian, aan de heer Has-
selman werd overhandigd, werd ge
zegd: „Gezien de huidige politieke
ontwikkelingen in Indonesië, ziet de
Indonesische regering niet langer het
nut in van het blijven voortbestaan
van de Nederlandse consulaten in dit
land."
In de nota wordt de Nederlandse
diplomatieke vertegenwoordiging
voorts verzocht om onmiddellijk alle
activiteit op cultureel gebied, persza
ken en in de militaire sector te sta
ken.
Deze stap betekent niet, dat de di
plomatieke betrekkingen tussen Indo
nesië en Nederland zijn verbroken.
Nederlandse consulaten zijn geves
tigd in Bandung, Semarang en Sura-
baja op Java, in Makassar op Cele
bes, en in Palembang en Medan op
Sumatra.
De consulaire afdeling van de Ne
derlandse missie in Djakarta zal niet
gesloten worden.
VERGEEFS BEROEP VAN
AUSTRALIë:
De Australische minister van bui
tenlandse zaken, Richard Casey,
heeft woensdag een (blijkbaar ver
geefs) beroep gedaan op de Indone
sische regering om de tegen de Ne
derlandse belangen in Indonesië ge
nomen maatregelen nog eens in be
schouwing te nemen.
Deze maatregelen maken „een zeer
ongelukkige indruk op de andere lan
den", aldus minister Caesy in zijn
openingsrede voor het Australische
parlement bij een debat over buiten
landse zaken.
De minister verklaarde, dat elke
bedreiging van de vrede door het ge
schil over Westelijk Nieuw-Guinea
alleen maar veroorzaakt kan worden
door het optreden van Indonesië.
Vreemde redenering
„Van Indonesischè zijde is er nooit
enige voorberaden wens geweest om
de diplomatieke banden met Neder
land te verbreken. Wij willen dit ook
nu niet, maar het zou een noodzaak
kunnen worden. Altijd worden be
trekkingen met andere landen met
tegenzin verbroken, omdat men geen
andere mogelijkheid meer ziet. Dit
geldt zeker voor onze betrekkingen
met Nederland".
Dit zei de Indonesische minister
van Buitenlandse Zaken, mr. Soeban
drio gisteravond in Parijs. Minister
Soebandrio is op doorreis naar Dja
karta.
Minister Soebandrio zei dat Indone
sië vriendschap en geen vijandschap
met Nederland wil. „Er «is echter een
groot vraagstuk: onze verhoudingen
met Nederland zijn diplomatiek ab
normaal, hoewel ze op ander terrein
normaal zijn doorgegaan. Wij menen,
dat wij dit niet kunnen voortzetten,
omdat wij door deze verhoudingen
met Nederland in een mentale isola
tie raken t.a.v. de betrekkingen met
de westerse wereld als geheel. Door
de aard van onze verhoudingen met
Nederland zijn de andere buitenland
se relaties van Indonesië geremd. Ook
op de binnenlandse verhoudingen
hebben zij invloed".
„Wij moeten uit deze impase ko
men. Het beste kan dit gebeuren door
de betrekkingen te normaliseren. In
dien dit niet mogelijk is, zal Indone
sië met een schone lei moeten begin
nen".
BRAZILIË EN DE NAVO.
„Brazilië zal niet vragen om toe
lating tot de Navo, maar is bereid lid
te worden van deze organisatie als
het een verzoek hiertoe ontvangt".
Dit deelde de Braziliaanse minister
van buitenlandse zaken, Macedo Soa-
res, dinsdag mee.
Door een verkeerde interpretatie
van zijn woorden is het gerucht ont
staan, dat Brazilië zou zijn uitgeno
digd toe te treden tot de Navo.
Minister Soebandrio lichtte de
tweede mogelijkheid nader toe met
te verklaren, dat de Nederlands-Indo
nesische verhoudingen zouden kun
nen worden gereduceerd tot de waar
de als betrekkingen tussen Indonesië
en IJsland. „Dat behoeft echter geen
vijandschap te betekenen", voegde hij
hieraan toe.
Tevoren had minister Casey op een
gestelde vraag geantwoord, dat in
dien nodig Australië het ontvangen
van zoveel mogelijk Nederlandse on
derdanen, als die gedwongen moch
ten zijn uit Indonesië te vluchten,
„in sympathieke overweging" zal ne
men. Hij zeide, dat het kabinet deze
kwestie in beschouwing heeft geno
men, doch dat hij ernstig hoopte dat
Volgens de correspondent te Can
berra van de „Melbourne Herald" is
de Australische regering thans diep
bezorgd over de nieuwe wending, die
de campagne tegen de Nederlanders
in Indonesië genomen heeft.
De toestand in Indonesië wekt steeds
grotere bezorgdheid in Washington.
In bevoegde kringen durft nie
mand een voorspelling te wagen over
de uitkomst van de interne strijd,
waarvan de Indonesische Archipe1
op het ogenblik het toneel is. Men be
perkt zich tot het uitspreken van de
hoop, dat de president van de Indone
sische republiek er in zal slagen zich
niet door gebeurtenissen te laten
overstelpen en de communistische
elementen binnen de perken zal we
ten te houden. Een succes van deze
laatsten, zo voegde men er aan toe,
zou het gevaar meebrengen van het
uitlokken van een „uitbarsting" in
de jonge Indonesische republiek en
van het scheppen van een toestand,
die buitengewoon gevaarlijk zal kun
nen zijn voor de vrede.
De overheersende mening in de
Verenigde Staten is, dat Indonesië
meer nog dan Nederland, van deze
maatregelen te lijden zal hebben.
GELDCIRCULATIE IN GEVAAR
De geuverneur van de Bank van
Indonesië, Sjafroeddin Prawirane-
gara, heeft gewaarschuwd, dat „het
optreden tegen de Nederlandse Han-
del-Maatschappij een ernstige invloed
heeft gehad op de geldcirculatie in
Indonesië".
„Het onverantwoordelijke optreden
van leden van vakbonden kunnen de
Indonesische economie ernstiger in
Geschil over de
legeringskosten
De Westduitse minister van Buil
landse Zaken, Heinrich von Brei
no, is gistermiddag in Londen aange
komen. Hij zal o.m. besprekingen
voeren over de voorbereiding van de
topconferentie van de NAVO. Onge-
Voor het eerst heeft de garnizoens
commandant van Djakarta een bij
zonderheid bekend gemaakt van het
onderzoek naar de aanslag, die za
terdag op president Soekarna is ge
pleegd: uit de onderzochte scherven
is gebleken dat de handgranaten van
eigen makelij waren!
Inmiddels zijn al twintig arresta
ties verricht. De commandant deelde
mee, dat zij allen bekend hebben, dat
zij aan de samenzwering hebben deel
genomen. Onder de gearresteerden
bevinden zich degenen, die de hand
granaten hebben geworpen, aldus de
commandant.
De minister van justitie, Maeng
kom, heeft gisteren verklaard dat de
jvciivuiv £icii nogmaals met ue kwcs-
deelnemers aan het complot de dood- tie der Engeise troepen in West-Duits-
straf wacht land bezig te houden.
twijfeld zal ook de kwestie van de
Engelse troepen in West-Duitsland
aan de orde komen.
Engeland wil, wegens zijn devie-
zen-positie, nogmaals 13.500 militai
ren uit West-Duitsland terugtrekken.
De regering in Bonn is daar tegen.
Bovendien eist Engeland voor het
komende jaar van West-Duistland
een bijdrage van 530 miljoen gulden
voor de legering van de Britse troe
pen in Duitsland. De regering-Ade-
nauer wil haar bijdrage aan het eind
van het lopende begrotingsjaar be
ëindigen.
Als tegemoetkoming heeft de West
duitse regering nu aangeboden haar
deposito's bij de Bank van Engeland
voor bewapeningsdoeleinden te ver
hogen, zo is gisteren officieel in Bonn
bekendgemaakt.
Het doel is, Groot-Brittannië te
helpen zijn tekort aan harde buiten
landse valuta, veroorzaakt door de
onderhoudskosten van de troepen in
West-Duitsland, aan te vullen.
In augustus jl. heeft Bonn al een
deposito-rekening geopend van dertig
miljoen pond sterling (ruim 300 mil
joen guldén) als een vooruitbetaling
voor wapens ,die later geleverd zou
den worden aan de nieuwe Westduise
strijdkrachten. In welingelichte krin-
ken wordt rekening gehouden met
een verhoging van ongeveer tien mil
joen pond sterling (ca. 100 miljoen
gulden).
Engeland heeft de NAVO-raad en
de raad van de Westeuropese Unie
verzocht zich nogmaals met de kwes-
gevaar brengen dan die van Neder
land", zei hij.
„Ik ben niet van plan de Neder
landse belangen hier te beschermen,
maar laten wij behoorlijk denken en
handelen om de Indonesische econo
mie niet in gevaar te brengen", aldus
Sjafroeddin. Zulk een gevaar zou
volgens hem ontstaan als de KPM, I
die door de militairen is overgeno
men, niet meer behoorlijk fuctioneert.
SITUATIE IN OOST-JAVA IETS
VERBETERD?
Op een vraag van de correspondent
van het A.N.P. antwoordde de 'voor
zitter van het Algemeen Landbouw
syndicaat in Djakarta, dr. J. Meyer,
dat de laatste uit verschillende plaat
sen in Oost-Ja va ontvangen berichten
er op wezen, dat de situatie daar iets
verbetert.
Gevraagd of hij nog steeds over
weegt om de leden van het A. L. S.
te adviseren om de Nederlanders van
de ondernemingen in Oost-Java te
rug te trekken, antwoordde dr.
Meyer: „Er is op het ogenblik geen
aanleiding voor een dergelijk ad
vies".
Zoals men zich zal herinneren had
dr. Meyer dinsdagavond medege
deeld te overwegen tot terugtrekking
van het Nederlandse personeel te ad
viseren, indien de situatie in Oost-
Java niet op korte termijn zou ver
beteren.
Meer dan 60 doden
In de Londense voorstad Lewisham
is woensdagavond een stoomtrein op
het achterdeel van een stilstaande
dieseleiektrische trein gereden, ten
gevolge waarvan 'n zestigtal personen
de dood vond en 144 gewond raakten.
Enkele wagons van de stoomtrein, die
evenals de diesel overvol passagiers
zaten, schoven door de schok van de
hosting boven op eikaar en ontzetten
de onderbouw van een spoorbrug, die
ter plaatse de spoorbaan bovenlangs
kruist. De neervallende stukken be
ton en staal maakten nog de meeste
slachtoffers in de ondergelegen rij
tuigen. Een derde trein, die op de
viaduct stond, ontspoorde, maar daar
bij vielen geen slachtoffers. Er heer
ste een zeer dichte mist.
Onder de gewonden zijn zeker hon
derd ernstige gevallen. Naar schat
ting bevonden zich ruim 2000 passa
giers in beide treinen; meest arbei
ders die naar huis gingen en huis
vrouwen, die Kerstinkopen hadden
gedaan.
Vroeg in de ochtend waren van
morgen reddingsploegen, gehinderd
door de beruchte mist, nog steeds be
zig slachtoffers uit de verwrongen rij
tuigen te bevrijden.
Een woordvoerder van de spoorwe
gen zei hedenochtend dat het doden
tal 61 bedraagt.
In de loop van de nacht, acht uren
na het ongeluk, zagen de redders zich
gedwongen hun werk te staken, daar
de vernielde spoorbrug boven hun
hoofd te veel gevaar voor instorting
opleverde. Toen had men 50 lijken
geborgen en waren er 152 gewonden
geteld, van wie 113 zwaar. In de ver-
Woensdag is de Indonesische minister van buitenland se zaken, dr Subandrio, op doorreis van New-York naar
Djakarta in Parijs aangekomen, waar hij op de Indonesische ambassade een onderhoud had met de diploma
tieke vertegenwoordiger van Indonesië in Nederland, de heer Max Maramis en de Indonesische ambassadeur in
Parijs de heer Susanto Tirtoprodjo. Op de foto ziet men v.lm.r. de heer Maramis, dr Subandrio en de heer Su-
santo Tirtoprodjo tijdens het onderhoud in de ambassade.
In Washington werd woensdag
nacht officieel bekendgemaakt dat de
lancering van de Amerikaanse proef-
kunstmaan is uitgesteld.
In de loop van Donderdag zal men
bekendmaken wanneer de raket zal
worden afgeschoten.
Het hoofd van het Vanguard-pro
ject, dr Hagen, verklaarde, dat men
om een reeks kleine technische moei
lijkheden te boven te kunnen komen
de vloeibare zuurstof zou hebben
moeten verwijderen. Dit en het op
nieuw vullen zou verscheidene uren
gevergd hebben, waarmee het reeds
vermoeide bedieningspersoneel (van
wie sommigen al in 30 uur geen slaap
gehad hadden) oververmoeid zou zijn
geraakt, hetgeen gevaarlijk zou zijn
geweest voor het welslagen van de
proef.
Bovendien was dc wind in het ge
bied van Cape Canaveral ongunstig
geworden.
nielde coupé's kon men evenwel nog
een twaalftal lijken zien.
Ten gevolge van het ongeluk btf
Lewisham moesten enkele Londense
stations tijdelijk gesloten blijven,
waardoor naar schatting een half mil
joen mensen donderdagochtend niet
per trein naar hun werk konden
gaan. Het wegverkeer was bovendien
ook nog zwaar gehandicapt door de
dichte mist.
Sedert de spoorwegramp van okto
ber 1952 bij Harrow, noordwest-Lon-
den, waarbij 112 personen werden ge
dood en 349 gewond raakten, is dit de
ernstigste spoorwegramp in Engeland.
Woensdag van 12 tot 1 uur
„stempel 4".
Elke dae één uur
GRATIS KOPEN
KOOPT U RIJK
Leiden
Noordwijk
GOEMAAT
Katwijk Rijnsbure
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
In het hogedrukgelbied, dat zich
nog steeds boven West-Europa be
vindt, komt op uitgebreide schaal
mist voor. Reeds gisteren bevonden
Engeland, België, Noord-Frankrijk
en Zuidwest-Duitsland zich de gehele
dag in een dichte mist. In de afgelo
pen nacht is ook in ons land mist
ontstaan. Terwijl in Frankrijk en
Engeland in de mist over het alge
meen vorst voorkomt in Frankrijk
plaatselijk zelfs 6 graden zijn de
temperaturen in ons land boven nul,
omdat vochtige lucht van zee is bin
nengestroomd.
Een oud front, dat van de Noord
zee kwam, veroorzaakte bovendien
plaatselijk motregen. Voor de ko
mende 36 uur wordt verwacht, dat
het hogedrukgebied zich naar Mid
den-Europa zal verplaatsen, onder
invloed van een oceaanfront, dat
voorafgegaan door luchtdrukdalingen
de Britse eilanden nadert.
Tengevolge van deze ontwikkeling
zal de wind in ons land uit zuidelijke
richting gaan waaien en de koudere
lucht uit Frankrijk aanvoeren.
Daardoor kunnen de temperaturen
met name in het zuiden van het land
tot om het vriespunt dalen. Vooral
aanvankelijk kan daarbij nog mist
voorkomen.
(Geldig van donderdagavond
tot vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
IETS KOUDER
Overwegend droog weer met
vooral op vele plaatsen mist en
weinig wind. Later zwakke tot
matige wind uit zuidelijke rich
tingen. Over het algemeen iets
lagere temperaturen.
6 Dec. zon op 8.34; onder 16.32;
maan op 16.18; onder 7.26.
Hoogwaterstanden
6 Dec. v.m. 2.40; n.m 2.50.
Het weer in Europa
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFURT
MüNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
zwaar bew.
1 C.
sneeuw
4
onbew.
3
onbew.
5
mist
-1
motregen
-2
mist
5
mist
2
mist
—3
mist
—4
mist
—4
geheel bew.
1
zwaar bew.
7
geheel bew.
6
geheel bew.
1
geheel bew.
1
geheel bew.
3
geheel bew.
4
geheel bew. —0
regen
3
geheel bew.
-o
zwaar bew.
3
onbew.
3
onbew.
5 |9
Korreltje
Geven is leven, leven is geven,