Op 3 October 1908 hielden zeven Leidse jongens een boerenbruiloft Zondag 1 dec. start S.U.S. IV „WEET JE NOG 7" Van mosterd en hoofdpijn, ramenas en turnen „Zacrn&e kCafi" JAN M. PIERROT OVERPEINZING Tuinder te Leidschendam bedong te hoge prijs voor zijn tuin Inzeti een miljoen gulden voor de Katholieke Noden 't Hoorntje ITRDAC^ 30 NOVEMBER 1957 DE LEIDSE COURAN1 Spiegeltje, Spiegeltje asn de wand...??? Nederlander vond volmaakte' betonweg uit Wij vernamen, dat een Nederlands ingenieur, ir. J. C. Langedam te Amersfoort, er in is geslaagd een met asfalt geïmpregneerde betontegel te construeren waardoor een revolutie in de wegenbouw teweeg gebracht zou kunnen worden. Ir. Langedam heeft drie jaar aan de ontwikkeling van de poreuze tegel gewerkt, in wel ke tegel onder lage druk asfalt wordt geperst. Volgens de vervaardiger en enige experts kan thans een wegdek worden verkregen, dat volkomen naadloos is, praktisch geen slijtage vertoont, honderdmaal zachter is dan grint en zand en door ongeschoolde werkkrachten want behalve de on derlaag kan het wegdek geheel ge prefabriceerd worden kan worden gelegd. Bovendien is het buitenge woon veerkrachtig. Een Amsterdam se firma heeft het octrooi voor eer. twintigtal landen aangevraagd en een Brabantse firma zal de productie krijgen Oude liefde en oude vriendschap hebben tenminste een ding gemeen» en dat is, dat ze zoals het spreekwoord wil roestvrij zijn. Men behoeft heus niet uit het hart te verliezen, wat men uit het oog verloor. Maar vijf tig jaar is wel een hele tijd en vele vriendschappen zullen in een halve eeuw door „roest" van hun oude luister ontdaan zijn, dan wel helemaal verloren zijn geraakt. Niet zo de vriendschap van enige geboren-Leidenaren, die wij gistermid dag aantroffen in de gezellige voorkamer ten huize van mevr. v. Zonneveld- I'era aan de Hoofdstraat te Sassenhèim. Het waren allen heren die Abra ham al enige tijd geleden hadden gezien en die nu bijeen waren om elkaar nog eens te ontmoeten. Het waren de heren H. J. Neuteboom, thans in Bilthoven, de heren L. C. van Wingen en C. G. van Wingen uit Leiden en de heer John Pera, die voor een korte vakantie in Nederland was overgekomen uit de Verenigde Staten, waarheen hij in februari 1909 is geëmigreerd. Ter reünie bijeen. Van links naar rechts: 31r. John Pera, de heren C. G. van Wingen, L. C. van Wingen en H. Neuteboom. Oud-Leidenaars op reünie bijeen Waarover zouden na vijftig jaar echte Leidenaars anders praten, dan over het laatste 3 Oktoberfeest, dat ze samen gevierd hebben? De he ren hebben er goede, zeer goede her inneringen aan en het „Weet je nog.is niet van de lucht. Jongens van zeventien, achttien jaar hebben ze toen met zeven man de boel aardig „versierd". De heer Pera, zoon van de vroege re wethouder, is nog altijd niet ver geten, dat hij de disselwagen moest besturen, waarop het vriendenploeg- je in de grote optocht van 1908 een boeren-bruiloft uitbeeldde. Met een hoge hoed op, als een boer-op-zon- dag, zat hij op de dissel met de klomp tegen de bil van het paard, dat hij juist de week tevoren had leren lei den. Hoe zeker koetsier Pera van zijn zaak was, blijkt wel als hij vertelt, dat hij „een knecht van Schraven- öijk" op post had gezet, daar waar de wagen van de Hooigracht linksaf de Oude Rijn op moest draaien. Daar komt de bruid. De wagen zelf was schitterend op getuigd met bloemen en de wielen droegen de rood-witte kleuren van de stad. Ook het bruidspaar was ter reünie aanwezig: de heer Louis van Wingen heeft nog plezier als hij van zijn ega, de heer H. Neuteboom vertelt: „Hij was een knappe bruid met die Friese kap op!" En „de bruid" vertelt hoe zijn zuster zijn toilet had gemaakt en hoe 'n pijn hij wel in zijn hoofd had. door die harde, gouden kap. De baby alleen zijn ze kwijt: die rolde tijdens de optocht tot groot vermaak van de toeschouwers al steeds uit de wieg, die achterop de wagen werd meegevoerd. De bezorg de moeder moest dan telkens weer haar kind ophalen en afzoenen. De geveinsde verontwaardiging is rog algemeen, als de heren er ran denken, dat hun het ringsteken op de Papengracht werd ontzegd: als zij aankwamen werden de ringen opge haald. Niettemin werd de feest vreugde voortgezet op de hutspot maaltijd, na afloop in de Stadsge hoorzaal. Het bruidje, dat schuchter zweeg en ondanks veler verzoek niet spee chen wilde, werd tot spreken ge dwongen met een flinke lik mosterd, die in een onbewaakt ogenblik tus sen haar haring terecht kwam. De Club. Wanneer we de vraag stellen hoe de club is ontstaan, treffen we de roos, want er komt een heel verhaal los. De jongens leerden elkaar kennen op de turn- en atletiekclub „Hercu les", die regelmatig trainde in het gymnastieklokaal aan de Pieters kerkgracht. Na afloop werd dan de kennismaking voortgezet in het „Zeeuwse Koffiehuis" aan de Lange- hrug, waar de heer Batenburg de scepter zwaaide. Dat was een gezel lige waard, die altijd voor een grap je te porren was en die er niets op tegen had als de jongens die ge woonlijk niet dik in de slappe was zaten de hele avond met een spel letje biljart, of een glaasje bier van één dubbeltje doorbrachten of als ze gingen miezemouzen zonder ook maar iets te drinken. Tegen de win ter kregen ze dan zelfs wat zoute ramenas toe. Moest er afgerekend worden, dan rekende Batenburg steevast een dubbeltje teveel en hij had het grootste plezier, als zijn jon ge gasten hem met een talent, waar op Brugman jaloers geweest zou zijn, van zijn onbillijkheid trachtten te overtuigend Natuurlijk ging er dair een dub beltje van de prijs af. Het was ook Batenburg, die de heer Pera leerde de disselwagen te besturen. Bracht het opsieren van die kar al een bijzonder genoegen met zich, nadat de wagen was terugge bracht naar de boer op Voordorp, die hem de jongens geleend had, hebben ze nog een heel feest beleefd. De boer tracteerde en het mag dan ge woon bessensap geweest zijn, de club was toch wel zo vrolijk, dat ze in het gebouw van een gymnastiekver eniging binnengingen en er de tur ners prikkelden. Die kwamen naar buiten en er ontstond een vechtpar tijtje, waarvan de heer Neuteboom zich alleen nog herinnert, dat hij met een knots een tik op zijn rug kreeg waardoor hij ergens op een arduinen stoepje naar zijn adem heeft zitten zoeken. Verschillen. Natuurlijk vraagt de heer Pera naar de moderne viering van het drie Oktoberfeest. Hoewel het programma in grote lijnen gelijk is gebleven, menen de andere heren, dat er vroe ger vooral in de optocht veel meer aandacht werd geschonken aan het eigen idee. En ook het hossen is veranderd. Niet ten gunste overi gens, want het afgescheiden gedeelte op ,,'t land", voor donateurs van de drie Oktobervereniging, was toch zo'n slechte vinding nog niet. Men vindt het er nu te ruw toegaan. Een derde punt van vergelijking vormen in dit verband de muziek korpsen. die vroeger wel wisten wat blazen was. „Nu rusten ze liever een kwartiertje". Niet de gehele club is op de reünie aanwezig. Een van de getuigen" van de bruiloft, de heer K. Wijnnobel is opgenomen in het Diaconessenhuis en natuurlijk worden afspraken ge maakt om hem te gaan bezoeken. Waar de anderen gebleven zijn is niet met zekerheid te zeggen. Mis schien leven ze nog wel en dan zul len ze door dit verhaaltje in gedach ten zeker weer met hun vrienden bijeen zijn. met belslagwerk f HOC vanaf MAARSMANSTEEG 21 (VOOR OE ZONDAG) WELKE RICHTING GAAN WIJ UIT? Het is geen gedachte, waar de oorspronkelijkheid in dikke drop pels afdruipt, wanneer we het leven vergelijken met: een weg. Het is een weg door een verborgen landschap en het leven een puzzel-tocht, waarvan het einddoel onbekend blijft. Hier en daar zijn controle-posten opgesteld en als we onze ogen goed de kost geven, kunnen we bij onszelven nagaan, of we de juiste richting houden. Een van die controle-posten passeren we morgen. „Toon mij, Heer, uw wegen en leer mij uw paden kennen", is mor gen de openings-psalm. Men kan zichzelf controleren met zich af t^ vragen: wandel ik werkelijk op 's Heren weg of zoek ik er tenminste te wandelen. „Zie, de Heer gaat komen, en al zijn heiligen met hem; en op die dag zal een groot licht verschijnen" (Vespers). Dat slaat op de aanstaande herdenking van de komst des Heren in nederigheid en de aanstaande terugkomst des Heren „in grote macht en majesteit". Maar het slaat ook op onze eigen levensweg, die morgen, op de eerste zondag van de advent, op een tweesprong komt. Welke richting zullen we inslaan? Het grote licht, dat komen gaat, werpt zijn schijn reeds vooruit. Maar er zijn er, die de duisternis meer beminnen dan het licht; die het interessanter of meer overeenkomstig hun eigen-waarde achten rond te dwalen in de duisternis, dan het licht tegemoet te gaan. Wie bij deze controle-post 's Herenweg kiest, hem zal een groot licht verschijnen, want de Heer zal hem op de levensweg tegemoet komen, en „al zijn heiligen met Hem." Beter geleide kan niemand verlangen! Op advies van Grondkamer-lid Het verschil terugbetalen Een tuinder te Leidschendam moest zich dezer dagen voor de economische strafkamer van de Haagse Rechtbank verantwoorden, omdat hij zijn tuin derij had verkocht voor een hoger bedrag dan door de Grondkamer voor Zuid-Holland was toegestaan. De door de Kamer goedgekeurde prijs voor tuinderij en woonhuis be droeg 75.000 gulden maar verdachte had de grond en zijn woning verkocht voor de abnormaal hoge prijs van 120.000 gulden. Hij had het verschil verrekend in een afzonderlijke, on derhandse overeenkomst, waarbij de koper de inventaris van de tuinderij overnam voor een exhorbitant hoge prijs met lijfrenteverplichting. De koper had de bedongen prijs geenszins te hoog geacht: de tuin was het hem waard. Maar een tweede ge tuige, een voormalig lid van de Grondkamer uit Voorburg, was wel van de overvraging op de hoogte: hij had er zelfs zijn ontslag voor uit de Kamer moeten nemen. Hij had na melijk als adviseur koper en verko per ter zijde gestaan en had hierom ontslag moeten nemen als lid van de Grondkamer. Zelfs en dit nam de president getuige hoogst kwalijk had hij in de Grondkamer meege werkt aan het verlenen van goedkeu ring in deze affaire. Eis en verdediging. De officier van justitie eiste 3900 gulden boete en meende dat het te veel ontvangen bedrag aan de koper diende te worden terugbetaald, waar- De duivelskunstenaar op het gebied van loterijen-met-een-grote-opbrengst, ae heer A. M. Bergers uit Rotterdam, gaat na de voorgaande drie S.U.S.-ac- ties thans 'n vierde Sla-Uw Slag-leveren onder de wat prozaische naam „Fi nanciële radio- en televisieactie SUS IV". Morgen 1 december wordt de eerste klap gegeven. Dan zullen aan 1600 Nederlandse parochiekerken de nu welbekende vijfdelige SUS-loten ten ver koop worden aaneboden a raison van één gulden en dat betekent dat U voor die éne gulden vijf kansen koopt voor twintig centen elk. Het is wederom een actie waarvan verwacht mag worden dat de netto opbrengst een miljoen gulden zal bedragen, welke som ten goede zal komen aan vijftien door een adviescommisise aangewezen goede doelen. De ver wachtingen zijn zelfs nog hoger gespannen dan dat miljoen. SUS III werd vorig jaar overtekend met 130 duizend gulden. De heer Bergers, die dit jaar kans zal zien om met deze en andere loterijen zeven miljoen bij elkaar te goochelen, heeft ons dat alles een dezer dagen verteld. Goede bestemming De actie wordt gevoerd ten bate van de Stichting „Katholieke Noden", waarin 15 verschillende instellingen gevat zijn, die zullen delen in de op brengst van deze SUS-atie. Deze 15 instellingen zijn geselec teerd uit niet minder dan 87 aanvra gen. Deze 87 aanvragen zijn door een bevoegde commissie van advies van alle kanten bekeken, er is gewikt en gewogen totdat dan uiteindelijk de 15 gelukkigen uit de bus kwamen. Het zijn het bisdom Groningen; een ver pleeghuis in Oosterwolde, een dorp in de uiterste Z.O.-hoek van Friesland; de Roomsk Frysk Boun; het Centrum van r.-k. medisch-opvoedkundige bu reaus: de Katholieke Vereniging voor geestelijke volksgezondheid (bekend onder de naam „De Kortenhorst- fonds); het Dr. Veeger-instituut voor sociaal-medisch onderzoek te Nijme gen; het National Curatorium Katho lieke levensscholen voor jongens en jongemannen te Den Haag; de Broe der Everardus Witte-stichting te Woerden (het geven van onderwijs aande kinderen van r.-k. kermis-ex- ploitanten in een internaat); de Stich ting „Naarderhaven" te Amsterdam, voor de vorming van jongens van 13 17 jaar, die in opleiding zijn voor de scheepvaart; het Apostolaat ter Zee; de Katholieke Actie; de Katholieke Centrale voor beroepskeuzen-voor lichting; de adviescommissie voor de geestelijke ontwikkelingsgebieden in het bisdom Haarlem; het Bedrijfs- apostolaat in de bisdommen Haarlem en Rotterdam, en tenslotte de „Vrien den van de Eilanden" te Amster dam, voor een eigen wijkgebouw om de grote activiteit „van andere zijde" het hoofd te bieden. Al met al een eerbiedwaardige reeks van goede werken. Vier jaar geleden steunde SUS I er één, een jaar later waren het er 7, vorig jaar 9 en nu dus 15. HET SYSTEEM. Er zullen niet minder dan 1.600.000 loten worden verkocht. Elk lot be staat uit 5 z.g.n. coupons, welke op de datum daarop vermeld, meetrekken. Deze trekkingen zullen worden ge houden op 2, 4, 7, 8 en 9 februari 1958 door notaris mr. M. J. Meijer te Amsterdam. Er zijn vijf series, elk in een an dere kleur en gemerkt A, B, C, D en E. In totaal zijn er in deze actie weer vijf woonhuizen, thans ter waarde van 25.000,per stuk. Voorts nog 5000 andere waardevolle prijzen. Het totaalbedrag aan prijzen beloopt 225.000— Ter ondersteuning van de ver koop zal gratis huis-aan-huis een krant met een „geheim" worden verspreid in een oplage van 3.000.000 exemplaren. Het geheim aan deze krant verbonden zal in de nacht van „oud op nieuw" per radio worden uitgezonden aan vangende 0.10 uur via de zender Hilversum I (402 m.). Bezitters van „geheime" kranten dienen zich persoonlijk te melden op 1 januari vóór middernacht aan het adres: Heemraadssingel 303 te Rot terdam. Er zullen 155 prijsbepa- lende kranten zijn, welke door no taris mr. M. J. Meijer (Amster dam) tussen de overige worder gevoegd. Het geheim van de krant wordt slechts éénmal uitgezonden. Tele fonisch of schriftelijk zullen daar over geen inlichtingen kunnen worden verstrekt, dus de enige voorwaarde om mede te dingen bestaat uit het luisteren naar de hier bedoelde uitzending. Men kan bij SUS niet „Slapende rijk wor den!!!" In de actie zijn duidelijk twee de len te onderscheiden, namelijk de kerkverkoop op zondag 1 december en de nationale verkoop. Over de kerkverkoop hebben alle Pastoors en Rectoren in ons land bericht ontvan gen. Niet alleen werd hen het be lang van een succesvolle „SUS"-actie onder het oog gebracht, doch tevens werd hen verzocht de actie te willen aanbevelen op 1 december. Voor deze kerkverkoop werden in nagenoeg alle parochies en rectora ten leiders aangeworven, die met een aantal medewerkers de verkoop zul len behartigen. Met uitzondering van enkele steden hebben de aldus ge vormde comité's de alleenverkoop tot 10 december. Daarna worden even tuele overschoten teruggezonde, zo dat deze fas-» kan worden afgesloten. Daarna begint de nationale ver koop. De loten worden dan opnieuw gebundeld en gedistribueerd onder pl.m. 10.000 wederverköpers-winke liers, die medewerking hebben toe gezegd. Er is een schat te winnen! Door het Nederlandse bedrijfsleven zal één van de vijf woonhuizen ge heel worden „aangekleed". Hierme de wordt bedoeld dat gratis gezorgd wordt onder andere voor complete meubilering, stoffering en verlichting Voorts allerhande luxe zaken als ra dio, televisie, enz. Nuttige voorwer pen als een electrisch scheerapparaat en een /.ig-zag naaimachie. Een heel jaar lang vrij koffie, thee, sigaretten, enz. alles gerekend voor vijf perso nen. En voor het geval dat er ook nog een zesde gezinslid op komst is komt een complete luieruitzet op de lange lijst voor. Een prisma-bibliotheek ter waar de van 500, is niet vergeten. Een Austin-auto. Zelfs een vette koe ter waarde van 1000,plus nog een lange reeks van andere plezierige en nuttige dingen. En of dat alles nog niet genoeg ware: de winnaar van deze huisinrichting krijgt ook nog een geldcassette met tweehonderd gulden huishoudgeld voor de eerste week en een lot voor de volgende actie „Appèl" ten behoeve van de Nederlandse Militaire Oorlogsslacht offers. De waarde van dat alles be draagt niet minder dan een halve ton en dit gevoegd by de ƒ25.000,— van het woonhuis, wordt dan een totaal van 75 mille! Voor de trekkingen verleent de de K.R.O. wederom alle medewer king; ze zullen allen worden uitge zonden. De laatste komt tevens op de televisie waar ook de inrichting van een der vijf gewonnen huizen zal wor den geloot, hetwelk op een originele, nog nader bekend te maken wijze zal geschieden. Tenslotte is er vanmiddag in het Wigwamprogramma van de KRO een kinderwedstrijd waarvoor zij niets hoeven te doen of te offeren, een wedstrijd van „duizend geheimen". toe verdachte ongetwijfeld door de civiele kamer van de rechtbank zou worden veroordeeld. Pleiter zeide, dat zijn cliënt geheel ter goeder trouw had gehandeld en blindelings de adviezen van het lid van de Grondkamer had opgevolgd. Hij zag het verschil in koopsom als een vergoeding voor inkomstender ving, zoals die ook bij onteigening van grond wordt toegekend. Pleiter bestreed, dat er een ver plichting bestaat tot terugbetaling van 45.000. Voor dit standpunt deed hij een be roep op het standpunt van de meer derheid van de Tweede Kamer, inge nomen bij het tot stand komen van de wet op de vervreemding van land bouwgronden. Omdat zijn cliënt slechts een formele overtreding zou hebben gepleegd, bepleitte hij een zeer clemente geldboete. De rechtbank zal op 10 december uitspraak doen. |"\E dicht-fabriek gaat weer open U deze dagen, want men moet het niet in zijn hoofd halen op Sinter klaasavond rijmloos met de stukken op tafel te komen. Nu is het een ge lukkige omstandigheid, dat bijna iedereen omstreeks 5 december de poëzie hanteert alsof het zijn broodwinning was. Hoewel, er zijn al tijd nog lieden, die een feest-artike len-winkeltje bin nensluipen om er voor een paar dubbeltjes rijm- aan-een-stuk te kopen in plaats van niespoeder. En zo'n vader thuis maar vertellen, met een nonchalant ge zicht. „Had je niet gedacht hè? Ja, dat gaat me nog best af." Zo kan het gebeuren, dat in tientallen huiska.- mers hetzelfde verhaaltje rouleert waardig voor te dragen van de Pieterbaas op zoek naar brave kin- ders. Piet is gehaast en loopt straat- in, straat-uit met een stuk spijs in zijn mond om op krachten te blijven. Dan lezen we: „Als ik het adres nou maar gauw vind, da's zo gemakkelijk voor Sint". Een eindje verder is het: „Is Marie wel zoet geweest, met 't oog op Sint z'n feest?" Nadat de qualificatie „sint" te pas en te onpas nog schier ontelbare ma len met terechtwijzingen en lofprij zingen zijn verweven besluit de ex tra voordelige aanbieding openhar tig, tegelijk de romantiek de dood steek toebrengend: „Sint en Piet gaan hand in hand met de Leidse Middenstand." Bij deze woorden krijgt vader, die geen tijd meer had, het commerci'ile rijm naar waarde en waarheid te toetsen, de zaak dóór en met een hoofd als vuur overhandigt hij moe der, die met groeiende argwaan heeft toegeluisterd, het laatste pakje, dat een gebroken suikerbeest blijkt te bevatten. Nee, beste lezer, bespaar uw huisgenoten èn uzelf de schande. Pleeg zélf al dan niet wankele poëzie en volsta desnoods met een simpele aanduiding: „Dit zijn pantoffels met hoge hakken, je vroeg erom; hier, aanpakken." Het rijmen voor dit knusse feest heeft eigenlijk op de St. Nicolaas- puzzle van vandaag nog iets voor: be halve een boterletter kan men er ook nog een punthoofd van overhouden. EEK.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 5