Tweede Kamer beraads'aagde over de P.B.O. en over „Maatschappelijk Werk" Slechte gang van zaken in de scholenbouw kan fataal worden De Kamer vóór hervatting overleg Leidse raad zal opnieuw in het Merenplan duiken Zevert miljoen zijn volgend jaar dit nodig en ook Friesland toont haar zijn kunst, traditie en industrie WOENSDAG 20 NOVEMBER 1957 DE LEIDSE COURANT PAGINA 8 Gistermiddag om een uur opende mr. G. L. Kortenhorst de vergadering van de Tweede Kamer, die de behandeling op haar programma had staan van het verzoek van de heer Gortzak om een verlof tot het richten van vragen aan de minister van Verkeer en Waterstaat over de situatie die ontstond na het afwijzen door de regering van de herziening van het reglement dienstvoorwaarden voor het spoorwegpersoneel. Naar de voorzitter meende konden deze vragen even goed behandeld worden tijdens de begroting van Verkeer en Waterstaat en bovendien is de minister nog niet hersteld van zijn ziekte. Hij stelt derhalve voor, het gevraagde verlof niet te verlenen. Alleen de communisten stemmen tegen, wanneer op verzoek van de heer Gortzak het voorstel van mr. Kortenhorst in stemming wordt gebracht. Vervolgens is de motie Blom (P.v.d.A.) aan de orde. Woordvoer ders van de K.V.P.-, de A.R.-, de V.V.D.-, en de C.H.U.-fractie verkla ren zich tegen deze motie doch de heer Gortzak zegt, haar te zul-len steunen als de meest vergaande. Bij de uiteindelijke stemming blijken al leen socialisten en communisten voor, zodat de motie Blom met 77 tegen 51 stemmen wordt verworpen. Wanneer hierop de motie Weyters aan de orde komt, verklaart de heer Blom, dat de socialisten, om te ver mijden, dat het stemmen van zijn fractie tegen de motie Blom, zal wor. den uitgelegd als een uitspraak, dat er niets dient te gebeuren zich van stemming zullen onthouden Ook de fractieleider van de communisten verklaart dan, dat zijn fractie niet zal stemmen. Het gevolg is, dat de motie Weyters zonder hoofdelijke stemming wordt aangenomen. DE P.B.O. Aan de orde is de algemene be raadslaging over afdeling VIII (pu bliekrechtelijke Bedrijfsorganisatie) van hoofdstuk V van de begroting. Hoewel hij nog niet die mening deelt, signaleert de heer Hazenbroek (A.R.) een zekere vrees voor de P.B.O., die in sommige kringen de gedachte voedt om dan maar over te gaan tot instelling van bedrijfs- schappen by de wet, dus tot dwang middelen. Luid te gaan spreken over dwang middelen wanneer er van dwang nog geen sprake is, noemt spr. het paard achter de wagen spannen. Zijn voor keur gaat uit naar het tot stand ko men van bedrijfsschappen met be perkte bevoegdheden boven het on der dwang tot stand komen of het helemaal niet ontstaan van bedrijfs schappen. De heer Hazenbroek zou graag ver nemen of de regering voornemens is om het begin van het nieuwe kalenderjaar het lidmaatschap van de S.E.R. bij wetsontwerp onverenig baar te verklaren met het lidmaat schap van een der beide Kamers van de staten generaal Door de stagnatie in het tot stand komen van de bedrijfslichamen wordt aan grote groepen medezeg genschap onthouden en het is vooral daarom dat de heer Van der Ploeg (K.V.P.) de hoop deelt, dat in de be drijfssectoren geleidelijk de gedachte aan de instelling van publiekrechte lijke organen zal groeien, zowel bij werkgevers als bij werknemers. Het verzet bij de werkgevers is gebaseerd op de omstandigheid, dat zij zich te veel bevoegd achten in het eigen domein. Met voldoening heeft spr. vernomen, dat de regering bereid is, te overwegen dat bedrijfslichamen tot stand kunnen worden gebracht, bij algemene maatregel-van bestuur, óók als er nog geen voldoende moge lijkheid is van vertegenwoordiging door werknemers. Hij vraagt zoveel mogelijk openbaarheid voor de schappen. De kennis vergroten. De heer Den Uyl (P.v.d.A.) vraagt zich af of de regering nu werkelijk niets zou kunnen doen om de kennis van de P.B.O. en de kosten van de apparaten wat meer te verbreiden. Wanneer de P.B.O. gestimuleerd moet worden dan dient ze ook geadver teerd en gepropageerd. Hoewel de ontwikkeling wat traag verloopt juicht toch de heer Van Mastrigt de P.B.O. van harte toe. Hij is echter van mening, dat de S.É.R. niet steeds unanieme advie zen zal moeten uitbrengen. Waneer een unaniem advies onmogelijk is, moet men vooral geen compromissen gaan sluiten om dat toch te bereiken. Graag zou spr. vernemen, of het juist is dat de regering in het ver volg geen leden van een der Kamers meer zal benoemen als Kroonleden in de S.E.R. De heer Schmelzer antwoordt: De vergadering wordt voor enkele minuten geschorst. Na de hervatting zegt de staats secretaris van Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechtelijke Bderijfsorganisatie, de heer Schmel zer dat de regering in het algemeen het standpunt vain de heer Van Mas trigt deelt, wat betreft de positie van de SER. Spreker erkent, dat het ka binet er inderdaad de voorkeur aan geeft om als Kroonleden van de SER geen Kamerleden meer te benoemen. Er komt geen wetsontwerp voor wat betreft de onverenigbaarheid van het SER-lidmaatschap en het Kamerlid maatschap. De regering zal van haar mening hieromtrent doen blijken in de memorie van antwoord omtrent het wetsontwerp regelende de compta biliteit, dat binnenkort zal verschij nen. Ten aanzien van de consumen tenvertegenwoordiging in de PBO- organen en de openbaarheid daar van, meent de staatssecretaris, dat de ontwikkeling moet worden afge wacht. Hij is bereid om de suggesties van de heer Den Uyl over het maken van meer propaganda ten behoeve van de PBO aan de SER over te brengen. Het was ten dele een verrassend geluid, dat de heren Hazenbosch en Den Uyl een pleidooi hebben gele verd ten aanzien van het instellen van bedrijfslichamen met zeer ge ringe of zonder verordenende be voegdheden. De regering meent, dat hieromtrent wel eens gereserveerd heid beslaat bij werkgevers en werk nemers. Het is verheugend, dat de heer Hazenbosch niet zo somber is wat betreft de stagnatie in de ontwik keling van de PBO. Hiet is denkbaar, dat de regering wel eens zou kunnen I bezwijken onder de zware druk en' dan de totstandkoming van de be drijfslichamen bij de wet zou voor schrijven. Dan is het beter, dat de bedrijfsgenoten zelf tot oprichting geraken naar eigen patroon. Hij meent, dat de regering niet op de stoel van de SlEfR moet gaan zitten. Men moet vertrouwen hebben in de SER, wat betreft de bevordering van de PBO. Reeds in de schriftelijke voorbe reiding van de behandeling van het verdrag tot oprichting van de Euro pese Economische Gemeenschap heeft de regering gezegd, dat de tot standkoming van de EEG een zekere stimulans kan vormen voor de ont wikkeling van de PBO. Zo zal voor afgaand beraad kunnen plaatsvin den in de bedryfsschappen. Hij is van mening, dat er een groeiend in zicht is in het veranderde karakter van de vakbeweging in Nederland, ook in die kringen waar men dit niet zou verwachten. Die verandering gaat in de richting van de bereidheid en de bekwaamheid om verantwoor delijkheid te dragen op een breed nationaal vlak. Na de replieken van de heren Ha zenbosch, Den Uyl en Van Mastrigt werden de beraadslagingen gesloten. De begrotingsaifldieling werd zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd. Alleen de communisten wensten de aantekening, te hebben tegenge stemd. Maatschappelijk werk. Aan de orde is de algemene be raadslaging over hoofdstuk IXa voor de rijksbegroting van 1958. Naar aanleiding van de fondsvor ming, meent de heer Verberk (KVP) dat het lijkt alsof er iets mis is met de vrijgevigheid van ons volk. Spre ken de noden van de medemensen ons wel voldoende aan? Spr. zegt te voelen voor 'n levensbeschouwelijke opzet van het maatschappelijk werk en vraagt de minister of deze infor maties kan geven óver het tekort aan maatschappelijk werksters, dat een van de landelijke dagbladen signa leerde. Als het effect van de ministe riële oproep om vrijwillig grotere woonruimte ter beschikking te stel len, zag spr. behalve een grote in stemming ook een grote verwachting, die niet altijd in vervulling kan gaan. Mej. Ten Broeck Hoekstra (Lib.) bepleit het tegengaan van zuilen- vorming in het maatschappelijk werk. Het gaat niet in de eerste plaats om de organisatie maar om de mens in nood. Evenals mej. Ten Broeck Hoekstra, vraagt ook de heer Van de Wetering (CHU) groter aandacht voor de Am bonezen. Hij vraagt om in de com missie, die de vraagstukken van maatschappelijke aard van de Ambo nezen moet bestuderen, vooral des kundigen en personen van Ambone- se landsaard te benoemen. Mr De Graaf (KVP) bepleit, zoals h j ook vroeger reeds gedaan heeft, het verleggen van het accent van de zorg voor de Indische Nederlan ders naar zorg voor toekomstig re- patriërenden. Zorg om de toekomst Van zijn wensen is alleen die van maatschappelijke werksters aan boord van de repatriërendenschepen De ambtenarensalarissen De tekst van de gisteren door de Tweede Kamer aanvaarde motie- Weijters (KVP), mede ondertekend door leden van AR, CH en WD, luidt: „De Kamer, van oordeel, dat het gewenst is in de centrale commis sie voor Georganiseerd Overleg in ambtenarenzaken te trachten tot overeenstemming te komen met de centrales van overheidspersoneel binnen het kader van het algemeen loonbeleid, doet een dringend be roep op de regering om het over leg ter zake te heropenen". De tekst der (verworpen) motie- r:iom (PvdA) luidt; „De Kamer, van oordeel, dat de salarispositie van het overneids personeel voor zover niet ingedeeld in de zogenaamde topfuncties, na dere correctie behoeft, nodigt de regering uit daartoe strekkende voorstellen by het georganiseerd overleg aanhangig te maken". vervuld. Dat de rest naar het rijk der onmogelijkheden is verwezen, bevalt hem niet erg. Hij bepleit een betere voorlichting door ambtelijke instanties in Indonesië. Er moet rekening worden gehou den met een massale afvoer van Ne derlanders uit Indonesië op korte termijn. Wat thans in Indonesië ge beurt aan wandaden onder de dek mantel van een West-Irianactie, ver vult hem met grote zorgen. Hij is verontwaardigd over de negatie van rechten en menselijke verhoudingen. Er mag niet onuitgesproken blijven, dat een voortgang van een dergelijke handelwijze de eigen Nederlandse verantwoordelijkheid benadrukt voor de steeds moeilijker en uiteindelijk onhoudbare toestand der Nederlan ders. De Nederlandse regering dient gereed te zijn voor alle gebeurlijkhe den, zodat lijf en goed van de Neder landers daar verzekerd zullen zijn. Laat de regering uitdrukkelijk ver klaren, dat zij niets heeft verzuimd om haar verantwoordelijkheden te effectueren. Ook mevrouw HeromaMeilink (Arb.) waarschuwt tegen de gevaren welke zij ziet in de verzuiling van het maatschappelijk werk. Opmerkend, dat nog steeds ge werkt wordt met een verouderde ar menwet, betoogt zij, dat aansluiting aan de moderne sociale wetgeving door de Nederlandse bevolking wordt gewenst. Zij vraagt wanneer het toe gezegd ontwerp ter vervanging van de armenwet kan worden ingediend. Mevr. LipsOdinot (c.p.n.) meent, dat het maatschappelijk werk lap werk zal worden, omdat er nu al op bezuinigd moet worden. De heer Daams (Arb.) verklaart het te zullen toejuichen als de mi nister haar voornemen tot subsidië ring van de gezinshulp zou uitvoeren. Daarbij zou moeten vaststaan dat de ze ten goede komt aan de bejaarden. Ongerustheid bestaat er over het uitblijven van subsidiëring van de B.L.O.-nazorg. Tenslotte bespreekt hij het werk in de gezinsoorden. Ver scheidene gezinnen behoren daarin z.i. niet thuis. Ook ontwikkelt hij an dere klachten met betrekking tot het werk in deze gezinsoorden. Hij dient een amendement in, be ogend te komen tot een bezuiniging op de gezinsoorden. Hij wenst ter za ke een memoriepost op te nemen. Gezinsoorden in opspraak. De heer Kikkert (c.h.) vraagt, of het niet mogelijk is het aantal ge zinsoorden te verminderen. Is het werk in deze omvang noodzakelijk om de nodige ervaring op te doen ter bestrijding van de onmaatschap pelijkheid. De heer Fokkema (a.r.) bespreekt de fondsvorming. Hij bepleit de spoe dige totstandkoming van subsidiere geling voor nazorg zwakzinnigen. Bijzondere aandacht vraagt hij voor de bejaardenzorg. De minister, mejuffrouw Klompé maakte een aanvang met haar ant- woordrede, welke zij heden zou ver volgen. Te 23.30 uur werd de ver gadering verdaagd tot hedenmiddag een uur. Laatste hindernissen van de begroting Om half acht gisteravond heeft de Leidse Raad zich over de laatste hindernissen van de begroting gewerkt. De zitting, begon om half acht en allereerst kwamen de replieken over de hoofdstukken volkshuisvesting en openbare werken aan bod. De heer Van Iterson (Pr. Chr.), die ais eerste aan het woord kwam, stelde de raad in een motie voor B. en W. uit te nodigen een zo duidelijk mogelijk overzicht te geven van de situatie van het merenplan, en dit vóór de zitting van 2 december a.s. Lange contracten met aannemers 'n gevaar De heer Ten Broek (KVP) zei nog, dat zijn fractie geen vertrouwen heeft in het slagen van de particuliere bouwnijverheid voor het bouwen van 40.000 woningen per jaar (in Leiden 400 per jaar). Daarom heeft hij de voor de particuliere bouw zeer on gunstige premieregeling in bespre king gebracht. Een bouwblok voor ouden van da gen zal niet te duur worden, aldus spreker, als een woonblok volgens de woningwet wordt gebouwd en sub sidie op de huizen worden verstrekt. Daarnaast zullen de bewoners steun van Sociale Zaken ontvangen. Over de houtrijke huizenbouw zei hij, dat snelle oplevering mogelijk is. Het is zijn bedoeling een dubbele produktie in de woningbouw te bereiken. lïij acht het genoemde terrein aan de Voorschoterweg geschikt en kan er zich niet mee verenigen, dat er ook Wethouder Van Schaik in Leidse begroting Over de hoofdstukken onderwijs, kunst- en sportzaken, heeft wethouder Van Schaik in de laatste begrotingszitting gisteravond één uur en één kwar tier gesproken. Over de scholenbouw liet hij zich uit in zeer krasse termen. Als er geen verbetering komt in de geldmiddelen, die het Rijk beschikbaar stelt kan dit voor het onderwijs te Leiden fataal worden. genootschappen een antwoord over medewerking aan dit onderwijs. Nieuwe uitspraak over Rembrandtprijs Ook hij betreurt, dat de velden Kikkerpolder nog niet gebruikt kun nen worden door het ontbreken van de outillering. Hij meent echter, dat de zaken toch met voortvarendheid zijn aangepakt. Juist daarom is de opbouw van het terrein achterge bleven. Vrije speelplaatsen in de stad heb ben de aandacht van het college. Hij wees op de belangrijke stijging, die de subsidie voor het jeugdwerk in de afgelopen jaren heeft ondergaan. Hij beloofde, dat de verhouding van de subsidies van jeugdzorg en jeugd beweging aan een onderzoek onder worpen zal worden. Ook hij vindt, dat de subsidies voor de jeugdbe weging aan de lage kant zijn. Een moeilijke affaire noemde hij de zaak van de jeugdhonken. Van de 10 honken in de nieuwe woon blokken zijn er twee geluiddicht ge maakt. Men ziet er nu op toe, dat nieuwe honken direct vry van lawaai wor den gemaakt. Spr. vindt het moei lijk vast te stellen welke school be langrijker is, de bedrijfstechnische of de volksmuziekschool (400 leerlin gen). De wethouder erkende, dat de pers enkele zaken in de Cambridge- week verkeerd gezien heeft. Geluk kig heeft een persconferentie ver duidelijkt gewerkt. Rembrandtprijs Over de Rembrandtprijs en de mo tie van de heer Woudstra zei hij, dat de raad misschien zich niet heeft gerealiseerd, welke vorm men aan het toekennen van deze prijs gege ven heeft. Het lag nl. in de voor waarden voor de Rembrandtprijs vast, dat de pry's het gehele oeuvre van een kunstenaar zou betreffen. De raad zal in de eerste zitting in 1958 zich opnieuw kunnen uitspre ken over de vorm, die men aan de Rembrandtprijs wenst te geven. De film „Der Apfel 1st ab", paste in het kader van de filmstudie, die door K. O. beoefend wordt in een aparte lezing. K. O. heeft toe gezegd, dat men nauwlettend zal toezien op de inhoud van te vertonen films. De rector van het Leids gymna sium, die een enquête van O. K. en W. toeliet, heeft erkend, dat hij een fout heeft gemaakt door de enquête formulieren niet te bestuderen. Zijn fout is echter te vergeven, indien men in aanmerking neemt van welke hoog-officiële instantie deze formu lieren kwamen. Hij zegde de heer Van Aken toe, dat méér scholen in Leiden een eigen naam zullen krij gen. Als Leiden in betere doen is, zal het stichten van een school- buitenhuis zeker overwogen worden. Het godsdienstonderwijs aan de openbare scholen vindt hy van uit nemend belang. Juist dezer dagen is een besluit van de Kroon afgekomen (Rotterdam), waaruit blykt dat dit onderwijs gesubsidieerd mag worden. Hy verwacht van verschillende kerk- Mytylschool Hij zei tot de heer Van Dijk, dat hij de kosten van vervoer van kin deren van de Mytylschool in het col lege nog gaarne ter sprake wil bren gen. Hij meent dat het aanstellen van een schoolknecht in de Van Voorthuyzenschool zo niet noodzake lijk, toch wel wenselijk is; de mid delen ontbreken echter. Het bezoek aan de Lakenhal door Leidenaars voornamelijk Leidse kinderen is inderdaad onvoldoen de. Dat komt, omdat helaas in dit museum een pedagogische dienst ontbreekt. Aan dit punt moet de raad bijzondere aandacht blijven be steden. Fataal Scholenbouw noemt hij het moei lijkst probleem in het onderwijs. Als er geen verbetering komt, zal dit voor lager en middelbaar onderwijs fataal kunnen worden. De 10 urgen tie-aanvragen, die naar O. K. en W. zijn uitgegaan, zijn stuk voor stuk voor scholen, die dringend noodza kelijk zijn. Het rijk zal diep in de beurs moeten tasten, indien men aan de vraag naar scholen in het land wil voldoen. Misschien zou het rijk een scholenbouwlening uit moeten schrij ven. Voor Leiden zou dat jaar voor scholenbouw minstens 3 miljoen no dig zijn, voor het volgend jaar vier miljoen. B. en w. staan er niet afwijzend tegenover als een schoolbestuur zélf een lening op tafel kon brengen Dit zei de wethouder tot de heer Van Dijk. Er bestaat gevaar, dat de ver houdingen tussen openbaar en bij zonder onderwijs op deze wijze scheef getrokken worden, maar de gemeente zal een eigen lening van een schoolbestuur tegen het geldende rentegamma (thans 4J4 niet a* kunnen wijzen. Hij gaf de heer Woudstra ten ant woord, dat tot de bedrijfstechnische school uitsluitend minder begaafde leerlingen worden toegelaten. Over de stichting van een M.T.S. te Leiden zei hy, dat bij het minis terie belangstelling is. Men heeft er oren naar Leiden in 1962 met een middelbare technische school te ver rijken. Hij zei voorts, dat een schets- plan voor een nieuwe meisjes-H B.S gereed is. Aan de uitwerking van dit plan wordt gewerkt. Wethouder Menken zei naar aan leiding van een vraag over naai machines voor het centrum van huis houdelijke- en gezinszorg, dat de stichting heeft besloten twee naai machines uit het lopend crediet van dit jaar te bestellen. Zy zyn reeds in gebruik. Voor de repliek over de hoofdstuk ken onderwijs, kunst en sport be stond weinig belangstelling. Nadat de heren Van Aken, Dryber, Woud stra en Lardee kort gesproken had den roerde de heer Van Dijk pun ten aan die nog enige aandacht ver dienen. Hij zei dat in bepaalde ge vallen de schoolbesturen van bijzon dere scholen een beroep op de men sen zouden kunnen doen door een geldlening om in een noodtoestand te voorzien. Het openbaar onderwijs behoeft geen angst te hebben voor het eventueel scheef trekken van de verhoudingen. Hij zei voorts, dat zijn fractie de publikatie in een circu laire van de r.-k. Harmonie be treurt Niet alleen omdat men heeft verzuimd bewijzen voor de beschul diging aan het adres van de Partij van de Arbeid aan te voeren, maar ook omdat in het culturele vlak nog wel andere methoden bestaan eventuele geschillen uit de weg te ruimen. Slot en dank Om 5 minuten voor half 12 werd de gehele begroting door de Leidse raad aanvaard. De burgemeester en mevr. Braggaar spraken dankwoor den aan het adres van resp. de raad, het college en de ambtenaren. De heer Van Weizen (C.P.N.) zei, dat de begroting zozeer het stempel van de bestedingsbeperking draagt, dat zijn fractie tegen stemt. Volgens traditie namen de vroede vaderen hierna een hartig hapje tot zich. een voetbalterrein, een recreatie oord en een volkstuin moeten ko men. Hij zei, dat de houtrijke hui zenbouw voor hem méér is dan „stokpaardje" of „troetelkind". Wij moeten huizen hebben voor de velen, die in schrijnende nood verkeren. Treuzelende aannemers. Spr. betoogt voorts, dat hij een te genstander is van lange contracten zonder meer met aannemers. De mo gelijkheid bestaat, dat de aannemer met wie een lang contract is gesloten het tempo van het onderhanden zijnde werk zal regelen in verhouding tot het korter of langer uitblijven van de vergunning voor een volgende bouw. Zulks om te voorkomen, dat er een vacuum ontstaat tussen twee bouwe rijen en hij mensen zal moeten ont slaan, die misschien niet meer terug komen. Het college zal er op dienen toe te zien, dat voorbereidingen en toestem ming voor een tweede bouw tijdig aan de orde zyn. De heer Parmentier (Pr. Chr.) zei, dat er tot nu toe niet meer dan 400 woningen 'sjaars zijn gebouwd. Hoe stelt de wethouder zich voor 800 wo ningen te bouwen? De heer Van Dijk (KVP) was het niet eens met de al te felle kritiek op openbare werken. De raad weet wat daai aan de hand is en aan de hand is geweest. Er waren vele moeilijkheden. Hij herinnerde aan het onderzoek van de commissie ad hoc. Men moet de afdeling de kans gunnen op slag te komen. Hij hoopt dat verder efficiëncy-onderzoek ver betering zal brengen. Over het me renplan zei hy o.m. dat aan het „nie- tes-welles"-spelletje een einde kan komen door openheid van zaken. Hij meent echter, dat men 't college niet onder druk moet zetten. Merenplan in de raad. De voorzitter zei naar aanleiding van de motie van de heer Van Iter son over het merenplan, dat het col lege de termijn van antwoord (2 de cember) tekort vindt. In overleg met de raad, werd vastgesteld, dat b. en w. in de zitting van 23 december uit gebreide mededelingen zullen doen over de staat van zaken betreffende het merenplan. Wethouder Jongeleen zegde toe, dat hij het vraagstuk van huisvesting voor alleenstaanden in de commissie Huisvesting ter sprake zal brengen. Hij is zeker geen tegenstander van houtrijke huizen, maar de grond ont breekt. De wethouder erkende, dat de bouw van woningen in het afgelopen jaar is ten achter gebleven. Er komen echter aan het eind van 't jaar veel woningen klaar. Pl.m. 750 woningen. Als Leiden 800 woningen per jaar klaar wil krijgen moet men 1200 hui zen in aanbouw hebben. Hij was de heer Van Dijk dankbaar voor zijn woorden. Inderdaad heeft men bij de dienst gemeentewerken een „kapiteinswisse ling" gehad. De dienst moet de tijd krijgen zich te consolideren. On-officieel bezoek van de vorstin H.M. de Koningin, die vandaag een niet-officieel bezoek brengt aan Friesland, heeft bij haar onderdanen in deze provincie een zeer hartelijk onthaal gevonden. Zij bezocht Leeu warden, het dorp Oenkerk en de buurtschap „De kleine geest". Aan de grens van de gemeente Leeuwar den werd zij met haar gevolg ver welkomd door de burgemeester van de stad, mr A. A. M. van der Meu- elen, mr. A. A. M. Linthorst Homan (commissaris der koningin van de provincie Friesland) en door de com missaris van politie van Leeuwar den, de heer A. Houiwing. Op de coöperatieve condensfa- briek „Friesland", bood de dertien jarige dochter van de technisch directeur, Janneke van der Woude, H.M. bloemen aan. De koningin be zichtigde hierna de zeer moderne zuivelfabriek en liet zich de wer king van verschillende machine rieën uitleggen. In vitrines in de gangen van het bedrijf waren prach tige Friese gebruiks- en kunstvoor werpen uitgestald. Hierna trok de landsvrouwe naar de buurtschap „de kleine geest" waar ingenieurs en andere deskundigen haar vertelden hoe deze buurtschap door verschillende oorzaken tot voor kort een achtergebleven gebied was, maar dat in samenwerking met het ministerie van landbouw, visserij en voedselvoorziening, door afwatering, ruilverkaveling e.d. de buurtschap zich zo prachtig hersteld had, dat het niet lang zal duren of het moet als een der vruchtbaarste gedeelten van Friesland bechouwd worden. Men bood hier de koningin een mandje met boter en kaas aan welke nu de voornaamste producten van deze streek geworden zijn. „Stania-state" De reis ging vervolgens naar het dorp Oenkerk, waar men te kwart voor een aankwam op „Stania-state" dat in gefbruik is als recreatie- en conferentie-oord, museum voor land en zuivel werktuigen en jeugdher berg.. Hier gebruikte men de koffie tafel. Alvorens aan tafel te gaan, gaf de voorzitter van de stichting „Sta nia-state een verhandeling over de geschiedenis van dit buiten. Om kiwart voor drie vertrok de koningin, na een geanimeerd gesprek over de moeilijkheden waar Fries land mee te kampen heeft en andere onderwerpen die de belangstelling van Hare Majesteit hebben, van „Stania-state" weer naar Leeuwar den waar „De Prinsentuin" en het museum Pier Pander door het gezel schap bezichtigd werden. Hier werd ook de thee gebruikt en werd de Koningin een Hindeloper presen teerblad aangeboden. Vanavond zal haar in de ambts woning van de commissaris der ko ningin een diner worden aangebo den en om acht uur woont zij een concert bij van het „Frysk Orkest". Als solist zal optreden de bariton Henry Blackmon. Uitgevoerd zal worden o.a. het symfonisch gedicht Finlandia van de onlangs overleden componist Sibelius. N. S. houden de wissels warm Mocht het deze winter eventueel nog flink gaan sneeuwen of vriezen, het Centraal Station te Utrecht zal er niet veel last van ondervinden althans de wissels op het emplace ment niet. Er worden reeds voorbe reidingen getroffen door middel van propaangasbranders deze wissels sneeuwvrij te houden. Het vorig jaar heeft men al in Amsterdam en De venter enkele proeven genomen en deze zijn toen tot genoegen van de directie der N.S. geslaagd. Als het sneeuwt zullen de branders worden ontstoken en door hun warmte zul len zij de wissels sneeuwvrij houden zodat vertragingen in elk geval ter plaatse niet aan de sneeuw te wij ten zullen zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 8