Q&jii
MANIFEST
Minister Zijistra houdt de mogelijke
prijsverlagingen in de gaten
Vliegbasis Eindhoven heeft
een gevaarlijke startbaan
Viaardingse melkslijter sleet
op eigen wijze
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA
Met betrekking tot de wijze waar
op prijsverlagingen kunnen worden
geëffectueerd, wanneer de neergaan
de prijsbeweging van grondstoffen
daartoe in bepaalde sectoren van het
bedrijfsleven mogelijkheden biedt,
merkt de minister van Economische
Zaken in zijn memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer op, dat bij de
stijging van de grondstoffenprijzen
in het verleden hij zich slechts heeft
olie en wol in dit opzicht de aan
dacht.
Het zijn de branches, die zich be
zighouden met de handel en de be
en verwerking van deze grondstof
fen, die voorwerp zijn van onderzoek
of en in hoeverre prijsverlagingen
daar mogelijk zijn. Overleg vindt
thans in verschillende van deze bran
ches plaats en de minister heeft goe
de verwachtingen, dat op korte ter-
kunnen verenigen met zekere prijs-1 mijn verdere prijsdalingen zullen
verhogingen onder de uitdrukkelijke plaatsvinden. In het algemeen wil
voorwaarden van prijsverlaging bij hij hieraan toevoegen, dat het ogen-
het wederom teruglopen van deze
grondstoffenprijzen. Met de aanvaar
ding van deze voorwaarden hebben
in die gevallen betrokkenen derhalve
een verplichting op zich genomen.
Hoewel de minister er derhalve op
vertrouwt, dat de bedoelde prijsver
lagingen tot stand kunnen komen
zonder gebruikmaking van formele
prijsmaatregelen of concurrentiebe-
vorderende maatregelen, zal hij niet
aarzelen van dit wapen gebruik te
maken in die gevallen, waarin hij in
zijn verwachtingen zou worden te
leurgesteld.
De laatste maanden zijn verschei
dene prijsverlagingen tot stand ge
komen, Hiervan kunnen worden ge
noemd: margarine, thee, koffie, spijs
olie, maiszetmeel, volkswitbrood,
brei wol, benzine, petroleum, stook
olie, bladzink, blikemballage, bor
stelwerken, hotel-, huishuidelijk- en
laboratoriumglaswerk .verpakkings
glas, waterglas, borax, populaire far
maceutische spécialités zinkwitpro-
dukten, mastiek, dakleer, teer, met-
selbaksrbeen en straatstenen.
Aan de hand van het verloop van
de wereldmarktprijzen wordt voort
durend nagegaan in hoeverre verla
ging van de prijzen van eindproduk-
ten redelijkerwijs verlangd kan wor
den. Op het ogenblik vraagt de da
lende beweging van de prijzen van
plantaardige vetten en oliën, koper,
lood, zink, staalschroot, rubber, aard-
Conclusie van de KNAC
Snelheidsmeters
wijzen te hoog
aan
Controle van de snelheidsmeters
van ruim 1200 personenauto's heeft
deze week uitgewezen, dat het gros
van de meters ongeveer tien procent
meer aangeeft dan de werkelijke snel
heid. Bij een aantal meters werden
nog grotere afwijkingen naar boven
geconstateerd, tot veertig procent toe.
Slechts ongeveer vijf procent van de
meters gaf correct de gereden snel
heid weer, terwijl bij een gering aan
tal meters de wijzer minder kilome
ters registreerde dan in feite gereden
werden.
Deze conclusies werden doorgege
ven door de KNAC, die maandag in
Den Haag, dinsdag in Amsterdam,
woensdag in Rotterdam en donder
dag in Utrecht kosteloos snelheids
meters ijkte met het oog op de nieu
we maximumsnelheidsbepalingen. De
belangstelling hiervoor van de zijde
der automobilisten is zo groot ge
weest, dat een aantal van hen moest
worden teleurgesteld.
TEGEN BOOM GEBOTST EN
GEDOOD.
blik van prijsverlaging zijns inziens
mede bepaald dient te worden door
het verloop der prijzen in de tijd
van stijging der grondstoffenprijzen.
De minister is van oordeel, dat het
vooralsnog niet waarschijnlijk lijkt
dat de noodzaak van het prijsstabi-
lisatiebeleid reeds op zeer korte ter
mijn zou komen te vervallen. Indien
echter dat ogenblik zal zijn aange
broken, zal met name door middel
van het mededingingsbeleid de ver
starring van het kosten- en prijspeil
moeten worden tegengegaan.
PROMOTIE IN ROME.
Pater B. Bax van de Orde der
Kruisheren is gisteren aan de Apoli-
naris Universiteit te Rome gepromo
veerd tot doctor in het Romeinse en
canoniek recht op de thesis „Heden-
gse wetgeving tegen gevaarlijke
recidivisten".
Piloot moest
cockpit verlaten
Verklaring voor de
vliegramp Ie Bussum
Naar aanleiding van de vliegtuig
ramp te Bussum, waar een Ameri
kaanse straaljager op de Van der
Palmkazerne viel, heeft de chef van
de Nederlandse luchtmachtstaf, luite-
nant-generaal-vlieger-waarnemer H.
Schaper, gistermorgen de volgende i
verklaring algelegd.
„Luitenant R. M. Mohammed heeft'
onmiddellijk na de start rookontwik
keling in de cockpit gekregen, tenge
volge waarvan zijn uitzicht dusda
nig werd belemmerd, dat zijn instru
mentenbord nog slechts zeer moei- j
lijk was waar te nemdh.
Hij heeft enkele malen getracht te'
landen, hetgeen tengevolge van de!
sterke rookontwikkeling in de cock-
pit mislukte. Door gebruik te ma
ken van zijn zuurstofapparaat, onder
vond de vlieger geen moeilijkheden
met zijn ademhaling. Vermoedelijk
is de toevoerslang van de zuurstof
doorgesmeuld, want plotseling werd
de ademhaling bemoeilijkt.
De vlieger heeft daarna de sturur-
hutkap afgegooid om lucht te krij
gen. Toen echter het smeulende vuur
gevoed werd door de instromende
lucht, werd de brand aangewakkerd,
waardoor het voor de vlieger onmo
gelijk werd langer in de brandende
cockpit te blijven zodat hij onmiddel
lijk het vliegtuig heeft moeten ver
laten met het bekende noodlottige
gevolg".
Kamerlid Visch wil vragen stellen
Is vliegveiligheid
iets toegenomen?
Het Tweede Kamerlid de heer Visch
(KVP), ex-kolonel van de luchtmacht
en lid van de defensiecommissic, heeft
volgens de „Volkskrant" als zijn me
ning gegeven, dat de regering een
zeer grote verantwoordelijkheid op
zich laadt door de oost-west-startbaan
van de vliegbasis Eindhoven ongewij
zigd te laten. Wanneer daar gebeurt
wat donderdag in Bussum geschied
de zou het leed niet te overzien zijn.
De Eindhovense startbaan is in te
genstelling tot die van Soesterberg
gericht op een dichtbevolkte stads
wijk. De heer Visch zou van plan zijn
schriftelijke vragen te stellen aan de
minister van defensie over de toe
dracht van het ongeluk te Bussum.
In Luchtmachtkringen in Den Haag
is men van mening, dat over het al
gemeen de vliegveiligheid is toege
nomen in verhouding tot het vorig
jaar. Dit jaar zijn er tot nu toe vier
Nederlandse luchtmachtvliegers om
het leven gekomen. In de overeen
komstige periode van het vorig jaar
waren het er tien. De sectie vliegvei
ligheid van de luchtmachtstaf heeft
naar aanleiding van een analyse van
de oorzaken van de straaljageronge
lukken een programmo opgesteld, dat
sterk is gericht op het bestrijden van
al de mogelijke oorzaken. Zo komen
op de basis Soesterberg operationele
piloten bijeen om in groepjes ge
oefend te worden op het gebied van
zelfbehoud.
Luitenant Rezk Mohamed, de Ame
rikaanse vlieger wiens Super Sabre
donderdag in de Palmkazerne zulk
een ramp teweeg bracht, zou vandaag
De gemeente Tilburg noteerde gis- de gewonde militairen in het hospitaal
teren het 12e dodelijke verkeersonge
val op haar grondgebied sinds het
begin van het jaar. De 38-jarige A.
Bruers uit Den Haag wilde op de
Bredaseweg, waar hij met zijn auto
reed, een sigaar opsteken. Hij raakte
de macht over zijn stuur kwijt en bot
ste tegen een boom. Hij was op slag
dood.
„Oog in Al" te Utrecht bezoeken.
Verder zou hij overwegen, de ouders
van de omgekomen vijf militairen te
condoleren. De straaljagers, althans
de Super Sabres, van het squadron
op Soesterberg zijn gisteren niet in
de lucht geweest. Zij zullen naar
aanleiding van het ongeluk nauwkeu
rig onderzocht worden.
Over de omvang van de schade,
door de neergestorte straaljager in
Bussum veroorzaakt, is nog niets be
kend. Daar in Nederland nog nooit
een ongeluk is voorgekomen, waarbij
militaire en burger-eigendommen
werden beschadigd en militairen
werden gedood en gewond door toe
doen van een bondgenoot, zal het nog
wel enige tijd duren alvorens de
deskundigen tot een slotsom zullen
komen over de grootte van de reke
ning welke eventueel aan Amerika
gepresenteerd zal worden.
IN BOX GESTIKT.
Een nog geen tweejarig meisjq uit de
Vespuccistraat te Amsterdam raakte
gistermiddag bij het spelen met haar
hals en hoofd verward in het touw,
dat rond haar box was gewonden. De
snel ontboden arts kon slechts de
dood door verstikking constateren.
„VELDSLAG" IN HET HAAGSE
ZOMERHOF BERECHT.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage
heeft een 28-jarige vechtjas uit Den
Haag veroordeeld tot veertien dagen
gevangenisstraf, omdat deze (koop
man) eind oktober van het vorige
jaar een oude vete, die zijn familie
koesterde tegen de familie Vleeshou
wer wilde uitvechten.
De wreker, wiens roepnaam „Pie
per" is, trok met enige vrienden des
nachts naar de woning van zijn te
genstander in het Zomerhof, wierp
een steen door een ruiut, sloeg met
een vuilnisemmer de voordeur in en
bedreigde vervolgens, naar getuigen
hadden verklaard, de bewoners met
een stuk hout. De rel was ontstaan,
omdat „Pieper" dacht, dat de familie
Vleeshouwer, welke die avond feest
vierde, zijn familie uitlachte. De
feestvierders lachten hem echter niet
uit, doch proestten, omdat een meis
je peper op de kachel had gegooid.
De procureur-generaal had een ge
vangenisstraf van drie maanden,
waarvan twee maanden voorwaarde
lijk, gevorderd.
MaiiHen fceetde tewg. in AUeumeg-hen
Gistermiddag is op de hoek van de
Grote Markt te Nijmegen een bron
zen levensgroot standbeeld onthuld
van „Mariken van Nieumeghen, die
meer dan seven jaren metten duvel
woende ende verkeerde", aldus de
beeldhouwster Vera TummersVan
Hasselt uit Beek bij Nijmegen. Later,
in de schepenhal van het stadhuis
werden de genodigden bediend door
de hoofdfiguren uit het historische
Het beeld is vervaardigd door de spel van Mariken.
middeleeuwse legende. Het beeld stelt
Mariken voor op het moment dat zij
tot bezinning is gekomen na haar ja
renlange omgang met Moenen.
Opgebloeid uit de liefde van het ka
tholieke volk, behouden Nijmegen
en Tilburg recht op zijn belangstel
lend meeleven, ook nu de vader
landse gemeenschap hun niet langer de zede
lijke en stoffelijke sanctie onthoudt. Het wezen
van de relatie der Nederlandse katholieken tol
de uit hun offers gestichte instellingen van
hoger onderwijs is eens treffend getekend als
eeu uitwisseling van geldelijke en geestelijke
gaven: het volk offert voor de beoefening van
dc wetenschap en de wetenschap bekroont hei
proces der katholieke herleving door een weg
te banen naar een harmonisch en vreedzaam
beïnvloeden van het culturele leven der natie
Meer en meer bepalen Nijmegen en Tilburg
het peil van ons nationaal prestige Geen
prestatie van hen, die ons vóórgingen, heeft de
positie der Nederlandse katholieken zo eervol,
zo duurzaam versterkt als de stichting van een
eigen universiteit en een eigen hogeschool. De
rector-magnificus, die op 17 oktober 1923 de
rede uitsprak, waarmee de Nijmeegse universi
teit haar leven begon, was zich bewust van een
veelzeggende cesuur: vandaag gaat zo sprak
hij een nieuw tijdvak voor katholiek Neder
land aanbreken. Het is méér dan een schoon
vooruitzicht gebleken.
De verwezenlijkte wens van vele generaties
heefi niet. zoals sommigen lang vreesden, het
isolement versterkt, maar is de brug gebleken,
die de wereld voor ons ontsloot. Lang was het
ghetto een noodzaak geweest en het had ook
zijn deugden, zijn zegen: een Nazareth moet
voorafgaan aan alle vruchtdragende openbaar
heid. In de beschutting van de kassen teelt
menig gewas de reserve, waaruit het de kracht
kan putten tot de bloei in het. open veld. Het
was uit zulk een in verkommering gekweekte
reserve, dat onze instellingen van hoger onder
wijs de voedzame sappen trokken, die bun voor
spoedige groei teweegbrachten. Eenmaal tot
stand gekomen, bleken zij kweekplaatsen van
irenische en ecumenische christenzin, van een
dagelijks nadrukkelijker uilgedragen nationaal
bewustzijn Alwie tot oordelen bevoegd is, er
kent, dat de katholieken door middel van hun
eigen instellingen van hoger onderwijs de Ne
derlandse samenleving nader gekomen zijn dan
Ook de idealen hebben hun evoluties. Geloofs
verdediging in de oude trant van de snedigr
mondstoppers en bescherming van de kweke
lingen tegen de gevaren van een aan geloot en
goede zeden vijandige wereld schijnen lang de
voornaamste gronden geweest te zijn. waarop
de vaderen het verlangen naar een eigen onder-,
wijs motiveerden. Wie gereed staat hun dit als
bekrompenheid te verwijten, ziet over het hoofd
dat hun opvatting met een toenmalige werke
lijkheid moet gestrookt hebben. Ook hun hou
ding was antwoord op een uitdaging. Maar
inmiddels is de kentering gekomen: een aan de
materie gebonden positivisme verloor terrein
en hier en daar werd een hongeT beleden naai
weleer miskende waarden. Toen werd het ge
loof weer iets anders dan een bezit, dat kramp
achtig verdedigd moest worden. De harmonische
synthese van christendom en cultuur was niet
langer een hersenschim: zij werd een dooi velen,
ook buiten de gelovige kring, begeerd goed.
Nijmegen en Tilburg zijn kweekscholen gewor
den van het besef, dat het ghetto ons ten hoogste
mag worden opgedrongen van buiten. maaT
nooit uit eigen beweging kan worden gezocht
zonder dat wij zouden verzaken aan een dure
plicht jegens een wereld in nood Het vaderland
mag getuige zijn van ons werken, zoeken en
experimenteren. De wereld die zo vaak al te
onwetend smaalt op de steriliserende zelf
genoegzaamheid van het in dogma's gevangen
denken, moet dit moeizaam-tastende bouwen
in het volle licht zien.
Door de jongeren, die de wetenschap zoeken
en straks op vooraanstaande plaatsen mee lei
ding moeten geven aan het staatkundig, econo
misch en geestelijk leven van ons volk. naar
zulk een inzicht op te leiden en hen te scholen
tot zulk een taak, werden Nijmegen en Tilburg,
naar een ervaring van tientallen jaren reeds
leert, uitgangspoorten naar een versterkte
dienstbaarheid aan heel de Nederlandse ge
meenschap. Sinds 1923 is met ons toenemend
aandeel in het wetenschappelijk bedrijf van
het Nederlandse volk ook bet cultureel aanzien
der katholieken in een aanmerkelijk sneller
tempo gegroeid dan ooit sinds 1795, bet geze
gende jaar van onze wettelijke emancipatie.
Wetenschappelijke ondernemingen, waaraan
geen katholieken deelhebben, zijn in het huidige
Nederland zeldzaam; vóór 1923 waren zij regel.
Er is nog een en ander over van het befaamde
tekort der katholieken in de wetenschap, dat
valt niet te ontkennen, maar nu nieuwe facul
teiten de weg openen naar tot dusver onder
ons nog te aarzelend betreden terreinen, kan
de tijd niet ver meer zijn, waarin ook de on
ontgonnen verschieten verkeren in land, waar
de oogst op de maaier wacht. Pas als alle ach
terstand ingehaald is, zal katholiek Nederland
ten volle toegerust zijn voor de taak, die het
zijn universiteit en zijn hogeschool heeft op
gedragen.
Zo dringt zich weer het beeld op van die uit
wisseling van geldelijke en geestelijke gaven.
Onze vaderen hebben ten behoeve van lager
en middelbaar onderwijs uit hun armoede won
deren gewrocht. Geloofsgenoten van elders be
nijden ons om een financiële gelijkstelling, die
ons van zulke offers ontheven heeft. Beant
woorden wij, katholieken van het midden der
twintigste eeuw, aan onze roeping, zijn wij de
offers van dit voorgeslacht waard als wij voor
Nijmegen en Tilburg niet dit kunnen opbren
gen, wat gezien de veranderde geldswaarde
nog aanmerkelijk minder is dan wat die vade
ren voor het 'onderwijs over hadden? Het zal
wel nooit mogelijk en misschien ook niet wen
selijk zijn alle katholieke academici door Nij
megen en Tilburg te doen vormen, maar heel
het Nederlandse volk, ook velen uit het niet-
katholieke deel ervan, ziet hun voortbestaan
als een zegen. Voor zulk een zegen zijn offers
te brengen, zal een Nederlandse katholiek niet
zwaar vallen.
Prof. dr. L. J Rogier
Mgr. prof. dr. R. R. Post
W. K. M. Grossouw Prof. dr. P. P. van Berkum
Prof. dr. G. Brom
Anton van Duinkerken
(Prof. dr.
Prof. dr. P. L» R. Sassen W. J. M. A. Asselbergs)
„Met melk meer mans"
En werd veroordeeld
De slagzin waardoor het Produkt-
schap Zuivel en door hem ook de
melkhandel i— reclame maakt voor
het gebruik van melk en melkpro-
dukten, is sterk in discrediet ge
bracht door een melkslijterdie on
langs te Vlaardingen een opstand
ontketende door botweg te weigeren
melk aan de hoger gelegen flatwo
ningen te bezorgen.
Wel beet de man het spit af voor
zijn collega's, brood- en melkbezor
gers, die eveneens weinig lust had
den om klanten te helpen, die met
hun huisje in de zevende hemel ver
bleven. Hij luidde de bel om zijn
komst aan te kondigen en de klan
ten bijeen te roepen, maar luidde
daarmee tevens een proces in, dat
gisteren voor de economische politie
rechter te Rotterdam gevoerd werd.
Overtreding
De melkslijter had namelijk in zijn
bezorgdheid voor zijn gezondheid en
voor die van zijn collega's de Zuivel-
verordening overtreden, die sinds
1946 van kracht is.
Die verordening bepaalt namelijk,
dat melk „op de gebruikelijke wijze"
moet Worden bezorgd. De politie
rechter vonniste deze overtreding
met drie gulden boete of één dag
hechtenis, overeenkomstig de eis van
de officier van justitie, die van oor
deel was dat melkslijters niet op
eigen houtje beslissingen moeten
gaan nemen. Ze dienen in een geval
als het onderhavige ontheffing van
de „gebruikelijke wijze" te vragen bij
het Produktschap. Dit is echter niet
gebeurd.
De politierechter gaf echter tevens
te kennen, dat voor het Produktschap
thans de noodzaak is geschapen om
betreffende verordening te wijzigen.
Vele wegen naar Rome
De raadsman van de overtreder
vroeg zijn vrijspraak, aangezien de
officier dat wat historisch is ge
groeid, tot norm heeft verklaard. Hij
meende dat de oplossing van een zo
brandend probleem als dat van de
melksanering veel eerder op politiek-
sociaal-economisch terrein ligt, dan
dat er langs strafrechtelijke weg een
oordeel over te vellen valt.
Wil men tot een objectieve beoor
deling van deze zaak komen, dan
blijkt, dat en geen vast gebruik is
op het punt van de bezorging. Zo
veel verschillende typen flats als er
zijn, zoveel methoden van bezorging
zijn er ook.
De uitspraak van de rechter heeft
het duidelijk gemaakt dat de melk-
sli-ters voorlopig nog heel wat trap
pen zullen moeten lopen. Bovendien
is door de veroordeling de weg ge
opend voor de verdediger om in ho
ger beroep te gaan en zo een uit
spraak in hogere instantie uit te
lokken.
HU zou dan alleen niet consekwent
de gedachtengang volgen, die hij in
zijn verdediging heeft gehanteerd.
Brand verwoest
textielfabriek
Een felle uitslaande brand heeft
gisteravond gewoed in de fabrieks
gebouwen van de wollenstoffcnfa-
briek W. Schoenmakers en Zoon in
de Goirlestraat tc Tilburg. Van het
vier verdiepingen hoge, en nit 1880
daterende gebouw gingen beide bo
venste verdiepingen geheel verloren,
terwijl de onder ligende étages ernsti
ge waterschade opliepen. De totale
schade zal enige honderdduizenden
guldens bedragen, omdat behalve
voorraden, vele kostbare machines
verloren gingen.
Omstreeks half zeven ontdekten
omwonenden de brand op de bovenste
verdieping van het 50 meter diepe ge
bouw. Op deze zolderverdieping was
het garenmagazijn gevestigd, sterk
brandbaar materiaal, waarin de vlam
men snel om zich heen grepen. De
brandweer, uitgerust met groot ma
terieel, tastte het vuur met 19 stra
len aan, doch stond aanvankelijk
voor een zeer moeilijke taak, omdat
de brand zich met grote snelheid uit
breidde in de massa's wol en de met
olie doordrenkte verbindingen.
Na ruim twee uur van ingespannen
arbeid was gevaar vor uitbreiding ge
weken. Intussen was de brandweer
er tevens in geslaagd de aangrenzen
de wollenstoffenfabriek van de fir
ma H. Eras en Zoon geheel te be
houden, mede dank zij de gunstige
windtrek.
Toen het vuur zijn grootste kracht
had verloren, bleek dat de beide bo
venste étages volledig verwoest wa
ren. Als gevolg daarvan zal het werk
in de fabriek, waar honderd arbei
ders werkzaam waren, voorlopig ge
stagneerd zijn.
