S)e £eidóe(Sovi/fcci/iit
Egyptische troepen in Syrië aan land gezet
jongste stunt
VERRASSENDE ZET IN ZENUWENOORLOG
TEGEN TURKIJE
EGYPTISCHE VLOOT OP
„OFFICIEEL BEZOEK"
Aanvaring op
de Elbe
De „Spoetnik" zakt langzaam af
Diplomatiek
steekspel
Hoessein sprak
met Faisal
Geldzuiveringsmanipulatie in
Oost-Duitsland
Leidse Stadsgehoorzaal op het T.V.-scherm
WEER FELLE KRITIEK OP
BRITS VORSTENHUIS
Uitbarstende vulkaan verraste,
kampeerders
Op Japans eiland
weer:
Directeur: C. M. v. HAMERS VEI JD.
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZRN.
Telefoon: Directie. Abonn., Drukkerij 20935: Redactie 25594 en 20015; Advertenties
MAANDAG 14 OKTOBER 1957
49ste JAARGANG No. 14233
J NASSERS
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN J
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Giro 103003 Abonnementsprijs ƒ0.59 p.w„ ƒ2.55 p.mnd., ƒ7.50 pJcwart. Franco p.p. ƒ8.Advertenties: 17 ct. p. mjn. Telefoontjes ƒ1.50
Mevr. Meir: „Israël in groot gevaar"
Egyptische troepen zijn gistermiddag in de Syrische haven Latakiah aan
land gegaan. Volgens radio-Caïro gebeurde dit in overeenstemming met het
militaire bondgenootschap tussen de twee staten.
In de Syrische haven bevinden zich verscheidene eenheden van de Egyp
tische vloot, die er voor onbepaalde tijd zullen blijven voor een „officieel
bezoek".
Sinds midden-september zijn Egyptische versterkingen onafgebroken
Syrië binnengestroomd teneinde de verdediging van het land te verster
ken, zei de Egyptische radio verder.
Deze onthullingen komen, terwijl in volle hevigheid de Syrische en Rus
sische zenuwenoorlog tegen Turkije woedt.
Turkije tegen „het houden van voort
durende betogingen gepaard met pro
vocerende daden" bij de Noord-Syri-
sche grens. Turkse vliegtuigen zou
den herhaaldelijk het Syrische lucht
ruim geschonden hebben. Turkije
heeft gezegd, dat het geen agressieve
oogmerken heeft tegen welk land ook
Egypte en Syrië besloten twee jaar
geleden tot de instelling van een ge
meenschappelijk militair commando.
De overeenkomst werd een jaar ge
leden uitgebreid tot Jordanië, waar
bij de strijdkrachten van Syrië, Egyp
te en Jordanië onder generaal-majoor
Abdel Hakim Amer, de Egyptische
minister van oorlog en opperbevel
hebber, werden gesteld.
Een maand geleden brachten Syri
sche militaire bevelhebbers een be
zoek aan president Nasser van Eyp-
te. Er werd toen bekendgemaakt, dat
zij gesproken hadden over coördina
tie van militaire plannen op grond
van de overeenkomst.
Onlangs hebben zich schermutse
lingen voorgedaan aan de Syrisch-
Turkse grens. Syrië heeft bij de Ver
enigde Naties geprotesteerd tegen
wat het noemt het samentrekken van
Turkse troepen bij de Syrische grens.
Op 10 oktober protesteerde Syrië bij
Vier mensen zijn om het leven ge
komen bij een aanvaring tussen het
Duitse tankschip Pamela en het Fin
se schip Clio in de mond van de Elbe.
Direct na de aanvaring deed zich
een zware ontploffing voor, gevolgd
door een felle brand, die meer dan
een etmaal heeft gewoed.
Twee vrouwelijke passagiers van
de Pamela en twee leden van de be
manning werden vermist. Er is an
derhalve dag naar hen gezocht. De
reddingspogingen zijn daarna opge
geven.
en dat maatregelen, welke langs de
grertzen waren genomen, van defen
sieve aard waren. Kort geleden heeft
een Russische vlooteskader een
vriendschapsbezoek gebracht aan La-
takieh.
De zender „De stem der Arabieren"
te Cairo heeft zondagavond gezegd,
dat het lot van Syrië en Egypte on
verbrekelijk verbonden zijn. „Als de
imperialisische machten zich verlaten
hebben op het Turkse leger en het
Joodse leger om de Syrische zenuwen
met bedreigingen te breken, zal door
toedoen van het Egyptische leger en
het Syrische leger het Syrische front
zowel in het noorden als in het zui
den sterk genoeg gemaakt worden 'om
iedere agressie te weerstaan en elke
poging tot ondermijning van het Sy
rische moreel te verijdelen."
Voor diplomatieke kringen in Caïro
was het zenden van Egyptische troe
pen naar Syrië een verrassing.
In New York heeft de Israëlische
minister van buitenlandse zaken, me
vrouw Meir, verklaard, dat Israël in
groot gevaar verkeert.
Raketstuk haalde
kunstmaan in
De tijd, die de Russische kunst
maan nodig heeft voor een omwente
ling om de aarde, neemt heel lang
zaam af. Zaterdag deed zij 95 minu
ten en 57 seconden over een reis om
de aarde. (Aangezien de snelheid van
de kunstmaan niet groter kan wor
den, blijkt hieruit, dat haar baan om
de aarde iets kleiner is geworden en
zij dus dichter bij de aarde komt).
De snelheid van het rakètgedeelte,
dat de satelliet begeleidt, neemt ech
ter minder snel af en het gevolg is
dan ook, dat het de kunstmaan heeft
ingehaald. Dat is op 10 oktober reeds
gebeurd en zaterdag had het raket
gedeelte al een voorsprong van 3 mi
nuten of 1.500 km op de kunstmaan.
Dr. Allen Hynek van het Smith
sonian Institute in Cambridge (Mas
sachusetts) heeft zaterdag verklaard,
dat volgens rapporten van waarne
mers de satellieten van de kunst
maan een gedeelte van de raket,
waarmee zij gelanceerd is en de be- 0
schermende kap uiteen beginnen bergs ook de wiskundige
te vallen. In Moskou heeft men de
satelliet en het raketgedeelte zater
dagochtend duidelijk met het blote
oog kunnen waarnemen.
Zondagavond zijn in de buurt van
Sydney codesignalen van de „Spoet
nik" opgevangen, die honderd maal
krachtiger waren dan de aanvanke
lijk uitgezonden seinen, aldus een
bericht uit Sydney.
Zondagmiddag hebben de kunst
maan en de „moederraket" de hon-
derddertigste tocht om de aarde vol
bracht. Een Russische natuurkundige
heeft voorspeld, dat de satelliet nog
vele weken in hogere sferen zal ver
toeven. Hij acht het niet uitgesloten,
dat hoewel de raket in de dichtere
Amerikaanse atoomspionnen
Ethel en Julius Rosenberg die in
Kadar waarschuwt
De Hongaarse premier, Janos Ka-
dar, heeft in een zaterdag gepubli
ceerde rede gewaarschuwd, dat alle
pogingen om „provocaties" uit te
lokken bij de herdenking van de op
stand van vorig jaar oktober neer
geslagen zullen worden.
In een toespraak, die hy vrijdag
voor het centrale comité van de
Hongaarse communistische partij
heeft uitgesproken, zei hij, dat men
hier en daar, over imperialistische
radiostations, maar ook in Hongarije
zelf, stemmen kan horen over „reac
tionaire dromen" in verband met de
komende verjaardag van de okto
berrevolutie van vorig jaar. Kadar
pleitte verder voor grotere eenheid,
discipline en kameraadschap bij de
strijdkrachten, de politie, grens
wacht en de arbeidersmilitie.
De Russische regering heeft de
Deense ambassade in Moskou mee
gedeeld, dat de Deense landbouiv-
attaché Leo Ranek het land uiterlijk
morgen moet verlaten.
Dit is een vergelding voor de uit
wijzing van de Rus S. S. Smirnow,
tolk van de Russische militaire at
taché in Kopenhagen, uit Denemar
ken. Smirnow was door de Deense
regering van spionage beschuldigd.
Koning Hoessein van Jordanië en
koning Faisal van Irak hebben zon
dag een bespreking van vijf uur ge
had over Arabische aangelegenhe
den, in het licht van het bezoek van
koning Saoed van Saoedi-Arabië aan
Libanon.
Buitenlandse waarnemers zijn van
oordeel, dat onder meer gesproken
Bankbiljetten inwisselen
tegen nieuw geld
Oost-Duitsland heeft gisteren vrij
plotseling een snelle geldzuivering
doorgevoerd: 's morgens maakte pre
mier Grotewohl voor de radio be
kend, dat tussen twaalf uur 's mid
dags en tien uur 's avonds alle Oost-
duitse bankbiljetten moesten worden
ingeleverd.
Het kabinet had 's nachts tot deze
maatregel besloten, „om de Oostduit-
se bevolking te beschermen tegen
manipulaties en speculaties van mo
nopolisten en militaristen in West-
Duitsland en West-Berlijn".
De zuivering maakt Oostduits geld
in handen van Westduitsers waarde
loos. De inwisselingsoperatie moest
lagen van de atmosfeer grotendeels 'snel gebeuren, opdat de Westduitsers
'nl 1 geen gelegenheid zouden vinden om
hun bankbiljetten in te wisselen.
De Oostduitsers konden 300 oost
marken inwisselen en ze kregen
hiervoor een aantekening op hun
identiteitsbewijs, opdat ze niet later
biljetten zouden inwisselen voor
1953 zijn terechtgesteld, zouden in Westduitsers. Voor de oude biljetten
1947 geheime gegevens over het kregen ze nieuwe terug.
Amerikaanse plan voor het lanceren Als de Oostduitsers meer dan 300
van een aardsatelliet aan de Russen mark hadden in te wisselen, zou dit
hebben verschaft. Dit heeft de voor-1 geld op speciale rekeningen worden
malige officier van justitie Mylesgestort. Speciale commissies zouden
Lane in Washington meegedeeld jdan later nagaan of men wettig aan
Volgens Lane zouden de Rosen-1 dit geld is gekomen,
nuaiuiui c v I Vermoedelijk zullen vooral boeren,
van de vraag, hoe kernenergie voor ëeld hebben overgehouden van
de voortstuwing van vliegtuigen kan transacties op de vrije markt, het
worden gebruikt, de Russen in han- slachtoffer worden van de nieuwe
den hebben gespeeld.
Het „Uit en thuis" programma van
de NCRV zaterdagavond was ditmaal
opgenomen in de Stadsgehoorzaal
te Leiden. Na de koortsachtige voor
bereidingen, waarvan wij in de krant
van zaterdag melding maakten, is 't
programma op een geslaagde wijze
in de huiskamer gekomen.
De belangstellenden in de Stads
gehoorzaal hebben kunnen ervaren
hoeveel werk er moet worden ver
richt vóór een avondprogramma van
enige duur kan worden uitgezonden.
Wij vernamen, dat van het techni
sche werk alleen al twee en zeven
tig man aan het werk is geweest om
de verwende televisiekijkers een. za
terdagavond van kijkgenot te bezor
gen.
Het spel „Uit en thuis" bracht een
Leids gezin op het toneel, n,L de fa
milie De Graaff, Aalmarkt 5, ge
vormd door vader, moeder en twee
dochters.
De tegenspelers (thuis) waren de
leden van een familie uit Rijnsburg.
Aardig was de reactie op een per
soonlijke vraag over het' koor uit
Barendrecht „Zanglust", van welk
koor mevr. De Graaff dertig jaar lid
was geweest. De radio-omroep had
de moeite genomen de ledien van dit
inmiddels opgeheven koor nog een
maal by elkaar in de zaal te krijgen
maatregel.
De actie is waarschijnlijk gevoerd
om inflatoire ontwikkelingen tegen
te gaan. In West-Duitsland hield men
al sinds lang rekening met een der
gelijke sanering. De grens tussen
Oost- en West-Berlijn weifc gedu
rende de actie gesloten. Wie Oost-
Berlijn binnen wilde, werd streng
gefouilleerd.
Westelijke persfotografen, die van
de lange rijen voor de wissellokalen
in scholen, postkantoren en caféza
len foto's maakten, moesten op poli
tiebureaus hun films en platen inle
veren. Aan het eirfde van deze week,
zouden zij het materiaal weer terug
kunnen halen.
In de middaguren heerste bij vele
wisselkantoren in Oost-Berlijn grote
verwarring. De meeste bureaus had
den op de gestelde tijd nog geen
nieuw geld in voorraad en het onge
duld van de wachtenden werd steeds
groter. In enkele op zondag geopende
winkels trachtten velen voor hun
oude geld nog wat te kopen.
Bij de grensplaats Helmstedt aan
de autoweg naar West-Berlijn vorm
de zich allengs een lange rij wach
tende auto's, waaronder vele vracht
wagens met melk en vlees, die ech
ter geen van alle doorgelaten wer
den.
is over financiële hulp van Irak aan
Jordanië en versterking van de sa
menwerking tussen Irak en Jorda
nië. Men vermoedt dat in Jordanië
weer Iraakse troepen zullen worden
gelegerd, nu de spanning in het Mid
den-Oosten stijgt. Eerier in dit jaar
werden Iraakse troepen die in Jor
danië verbleven, door de links ge
oriënteerde Jordaanse regering Na-
boelsi naar huis gezonden.
Comenius geëerd
In Naarden is zaterdag het stand
beeld van J. A. Comenius door de
Tsjechische gezant in ons land, de
heer Viktor Sandor onthuld.
Prettige ontvangst
in de Ver. Staten
Het Amerikaanse weekblad Satur
day Evening Post (met een oplage
„Elizabeth TI is populair, maar mach
teloos. Is haar koningschap iets an
ders dan een club voor snobs en een
last voor de belastingbetaler?"
Muggeridge schrijft dat koningin
Elizabeth op het Buckingham Palace
en te Windsor een weelderig leven
van bijna tien miljoen) wijdt in het van slechte smaak leidt en dat zij
komende nummer een lang, kritisch het snobisme en de vleierij van de
artikel aan het Britse koningshuis.
De schrijver is de Engelsman Mal-
com Muggeridge, tot voor kort hoofd
redacteur van Punch en tevens een
bekende persoonlijkheid uit Britse te
levisiewereld. Hij richt zich bijzon
der fel tegen koningin Elizabeth en
verklaart o.a. dat de Engelse aristo
cratie haar „banaal en ouderwets"
vindt.
Het nummer waarin het artikel is
opgenomen zal zaterdag verschijnen,
de dag waarop de Britse koninklijke
gasten in de Amerikaanse hoofdstad
Washington zullen aankomen.
Het artikel, waarvan inmiddels
uittreksels zijn verspreid, heeft in
een deel van de Britse pers heftige
reacties gewekt Men noemde de aan
val op de koningin „schokkend en
verbazend".
De kop van het artikel luidt:
„Heeft Engeland werkelijk behoefte
aan een koningin?" De onderkop is
kant van haar hofhouding aanmoe
digt Herinnerend aan wat lord Al-
trincham enige tijd geleden schreef,
meent Muggeridge dat daar zonder
twjjfel enige waarheid in schuilt.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Een grote vloot helikopters
tientallen politiejeeps moesten zon
dag worden ingeschakeld om een
duizendtal mensen te redden, die op
het eiland Osjima door een plotse
linge uitbarsting van de vulkaan
Mihara verrast waren. Een scholier
is om het leven gekomen, ruim der
tig mensen liepen verwondingen op
in een lavastroom die langs de hel
lingen van de vulkaan, een geliefd
vakantieoord, naar beneden golfde.
De Mihara ligt ruim 100 km ten
zuiden van de Japanse hoofdstad
Tokio. De meeste mensen, die moes
ten worden gered, waren voor het
weekeind naar de Mihara toegegaan.
Zij werden volkomen verrast door de
plotselinge uitbarsting van de vul
kaan, een dér actiefste van Japan.
Niets had er tevoren op gewezen,
dat er een eruptie dreigde. Enorme
explosies binnen in de vulkaan, een
In het programma „Debuut" trad rookpluim die zeker 1200 meter hoog
de heer Onderwater uit Leiden met
zijn marionetten-poppen met succes
op. In de smaak viel ook het pro
gramma over dubbelgangers, waarin
onder meer twee meisjes optraden,
die een frappante gelijkenis met
prinses Beatrix vertoonden.
De foto laat zien een moment tij
dens de opnamen in de Stadsgehoor
zaal te Leiden. Goos Kamphuys
voert zuster A. Griep ten tonele, 'n
verpleegster, die een in deze tijd
zeer toepasselijke familie-naam
draagt.
werd opgestuwd, stukken steen die
mee naar boven werden geslingerd
en een onheilspellende lavastroom,
die over de rand van de krater op
borrelde, maakten een abrupt en
dramatisch einde aan het vakantie
reisje van zeker 1025 mensen.
Velen van hen kampeerden op de
hellingen van de vulkaan. Men liet
de tenten en alles wat daarin was in
de steek en ging hals over kop op de
vlucht voor de kokendhete lava.
Onmiddellijk na de eerste uitbar
sting werd een groep politie-agenten
dicht by de top van de berg per pa
rachute neer gelaten. Zij richtten een
nood-radiozender op, waarmee de
reddingsoperaties werden geleid door
de helikopters, die laag boven de hel
lingen van de vulkaan vlogen om
mensen, die het ^rgste in gevaar
verkeerden, te redden. Dichte zwa-
velwolken maakten het reddings
werk bijzonder gevaarlijk. Alle red
ders droegen dan ook gasmaskers.
Veel geredden zaten vol brand
wonden en hadden een shock opge
lopen.
Rustig
weer
Gedurende het weekeinde wist
het fraaie najaarsweer zich te hand
haven. Dit hield verband met een
hogedrukgebied, dat zich zaterdag
en zondag vah Ierland over Duits
land naar Rusland verplaatste en
dat versterkt werd door een nieuw
hogedrukgebied boven de Britse
eilanden en de Noordzee. Aangezien
boven onze omgeving de stagneren
de lucht vochtig is, vormde zich in
de avond en nacht op vele plaatsen
een dichte mist, die in de ochtend
bijna overal weer oploste. Overdag
stegen de temperaturen tot onge
veer 15 graden.
Op de oceaan ontwikkelde zich
een omvangrijke en diepe depressie,
waarvan het centrum bij de zuid
punt van Groenland is aangekomen.
Deze depressie zal morgen nog wei
nig invloed uitoefepen op het weer
in West-Europa, waardoor het rus
tige najaarsweer voortduurt.
(Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
kwart over elf).
RUSTIG WEER
Vannacht en morgenochtend
S plaatselijk mist. Morgen overdag
opklaringen en droog weer.
Weinig wind en weinig ver-
2 andering in temperatuur.
Hoogwaterstanden
15 Okt. v.m. 6.55; n.m. 7.15.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
onbewolkt
12 C.
OSLO
onbewolkt
KOPENHAGEN half bewolkt
13
LONDEN
mist
19
AMSTERDAM
mist
17
LUXEMBURG
mist
17
PARIJS
zwaar bewolkt
18
BORDEAUX
half bewolkt
23
NICE
licht bewolkt
22
BERLIJN
geheel bewolkt
12
FRANKFORT
motregen
14
MUNCHEN
geheel bewolkt
14
ZURICH
geheel bewolkt
15
GENEVE
mist
18
WENEN
onbewolkt
18
INNSBRUCK
mist
22
ROME
onbewolkt
26
Korreltje
Nieuwsgierigheid speelt, weetgie
righeid heeft een doel. Weetgierig
heid kijkt recht voor zich uit, nieuws
gierigheid kijkt scheel,
w Ruck**rt
