3)e CeidóeSoti/fca/nt
Amerikaanse plannen voor
zes kunstmanen
Plastic-maan
Japanners doen het veel goedkoper
Is Elten zo
onmondig?
Koninklijk gezin aan de waterkant
De operette-revolutie in San Marino
K.A.B. in 1 week
meer dan 1000
nieuwe leden
Sydney bedreigd
door bosbranden
Veel bewolking
weer:
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN.
VRIJDAG 11 OKTOBER 1957
49ste JAARGANG No. 14231
1
is toch
voordeliger j
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonn., Drukkerij 20935; Redactie 25594 en 20015; Advertenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs ƒ0.59 p.w., ƒ2.55 pjnnd., ƒ7.50 p.kwart. Franco p.p. ƒ8.—. Advertenties: 17 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50
„Spaetnik" in zuteim wimte-g.%ui&
De Ver Staten zijn van plan dertien raketten de ruimte in te zenden,
waarvan zes met kunstmanen.
Zeven raketten zullen gebruikt worden voor de proeven waarmee men
in december zal beginnen. In maart van het volgend jaar zal een begin
worden gemaakt met het lanceren van de overige drietrapsraketten, die
kunstmanen met alle vereiste instrumenten zullen bevatten.
De Amerikaanse satellieten zullen ongeveer negen kg. wegen en op een
hoogte van 300 tot 2.400 km. met een snelheid van omstreeks 28.000 km. in
anderhalf uur om de aarde draaien.
Dit blijkt uit een verklaring die dr. John Hagen, het hoofd van het
Amerikaanse kunstmaanprogramma, op 2 augustus voor een Senaatscom
missie heeft afgelegd en waarvan de inhoud nu pas is bekendgemaakt.
BOMBARDEMENT VAN
METEORIETEN.
Radio^ïoskou heeft gisteravond
meegedeeld dat micro-meteorieten nu
de kunstmaan bombarderen, maar
dat zij klaarblijkelijk geen ernstige
schade aanrichten.
Speciale aanbieding
in moderne
„Rembrandtieke-
kleuren"
99.-
PEVSEEL
Haarlemmerstraat 175
Lelden
ONVEILIGE
SEINEN
VELEN ZULLEN HET GETSJIRP
van de Russische kunstmaan
reeds hebben gehoord, maar zij heb
ben er niets van begrepen. De seinen,
welke de satelliet uitzendt, zijn in
code gesteld en leveren bijzonderhe
den omtrent de temperatuur, lucht
dichtheid, vochtigheidsgraad enz., al
lemaal dingen, welke de deskundigen
iets zeggen, maar voor de leek onver
staanbaar zijn. De satelliet geeft
evenwel ook seinen, welke wij allen
kunnen verstaan; zij waarschuwt,
zeer dringend en duidelijk.
Op de eerste plaats wijst zij er op,
dat de voorsprong, welke de
0 Sow jet-Unie heeft gekregen,
omdat zij als eerste een
kunstmaan lanceerde, te wijten is
aan het feit, dat men in Rusland alle
krachten kan concentreren op één
doel, iets wat men in het Westen al
leen kan, als allen het eens zijn. Wij
zijn geen voorstanders van ?o'r. ge
dwongen eenheid, maar wel van vrij
willige eenheid, van eensgezindheid
en samenwerking. Daaraan ontbreekt
in het Westen nog wel een en ander
en dat gebrek aan één lijn zou ons
wel eens parten kunnen spelen. Op
zichzelf is het van geen enkele bete
nis of de Russen dan wel de Amerika
nen het eerst in de ruimte zitten;
voor de ontwikkeling van de weten
schap maakt dat geen verschil. Ook
een paar maandjes vroeger of later
legt geen gewicht in de schaal. Maar
wat wel gewicht in de schaal legt is
het politieke voordeel, dat dit eerste
lingschap de Sowjets oplevert. Deze
seinen van de kunstmaan moeten
door allen worden gehoord en begre
pen. Wij moeten ons realiseren, dat de
Sowjet-Unie op het gebied van de
raketten onverwacht snelle vorde
ringen heeft gemaakt en dat wij niet
weten, welk gebruik zij daarvan zal
maken. Dat Moskou met zijn nieuwe
successen zal gaan dreigen, staat als
een paal boven water. Kroestsjef
is er reeds dadelijk mee begonnen.
Hij heeft weliswaar beweerd, dat de
Sowjets er geen misbruik van willen
maken, maar de ervaring heeft ons
geleerd, dat onze begrippen van „mis
bruik" niet parallel lopen met die
van het Kremlin. Gromyko's rede
voering in het ontwapeningsdebat in
de Verenigde Naties is een veelzeg
gende aanwijzing voor de manier,
waarop de Russen hun technische
successen zullen trachten uit te bui
ten. Daarentegen kunnen wij slechts
een sterk aaneengesloten front stel
len, zolang wij geen zekerheid heb
ben, dat de voorschrijding der tech
niek slechts op vreedzame doelein
den zal zijn gericht. Wij hopen van
harte, dat het mogelijk zal blijken, de
fabricage van raketten onder interna
tionale controle te krijgen. Wat ons
betreft, liever vandaag dan morgen.
Zolang Moskou evenwel doorgaat
met de vrede te prediken met de
mond er met de daad de wereld te
tyranniseren, kunnen wij niet anders
dan de seinen van de Spoetnik wel
ter harte te nemen. j
Tussen 20 en 23 oktober zal zij
echter met de aarde in de buurt van
de meteorietenzwerm de „Orioniden"
komen en het is de vraag of zij dan
niet getroffen zal worden.
De Japanse raketdeskundige prof.
Hideo Itokawa heeft de Russische
kunstmaan geldverspilling genoemd.
Hij kondigde aan, dat Japan binnen
twee jaar op een veel goedkopere
wijze zijn eigen kunstmanen zal af
schieten.
De Japanse satelliet zou niet meer
dan 200.000 dollar kosten, terwijl de
Russen aan hun kunstmaan vijfhon
derd miljoen dollar zouden hebben
besteed en de Ver. Staten in totaal
tweehonderd miljoen dollar voor hun
maan zouden uitgeven.
Volgens prof. Itokawa zal de Ja
panse satelliet zo goedkoop zijn,
doordat hij van plastic zal zijn ver
vaardigd en de drietrapsraket slechts
640 kg. zal wegen.
DE MENS ZONDER ZWAARTE
KRACHT.
Een Amerikaanse arts heeft don
derdag op de conferentie voor ruim
tevaart te Barcelona gezegd, dat het
niet noodzakelijk is bij interplanetair
verkeer de zwaartekracht kunstmatig
te herstellen. De mens past zich goed 1
aan in omstandigheden zonder zwaar
tekracht.
De dokter zei, dat men dit in de
Verenigde Staten had kunnen nagaan
aan boord van vliegtuigen, waarvan
de snelheid en de baan zo was vast
gesteld, dat de zwaartekracht 47 se
conden lang werd geneutraliseerd.
Het prestatievermogen daalt niet
aldus de arts. De helft van de proef
personen vond de toestand zondei
zwaartekracht aangenaam, een kwart
liet het onverschillig en het laatste
kwart kreeg luchtziekte.
De Duitse bondsregering is tegen
een volksstemming in het gebied van
Elten. „Deze streek is zonder volks
stemming aan Nederland toegewezen
en het is niet meer dan billijk, dat zij
ook zonder volksstemming wordt
teruggegeven", verklaart het ministe
rie van buitenlandse zaken in Bonn.
„Bij de onderhandelingen met Ne
derland is wel herhaaldelijk over een
volksstemming gesproken", aldus het
ministerie, „maar wij zijn van me
ning, dat dit middel slechts kan wor
den toegepast op gebieden van grote
re omvang en waarvan niet vaststaat
bij welk land zij behoren".
TOMADO VERRAST
HUISVROUWEN
met Nederlandse
snelkookpan!
Compromis bereikt
De vier ministers van de anti-com
munistische regering en vier belang
rijke ministers van de communisti
sche regering van San Marino heb
ben donderdag in de Italiaanse bad
plaats Rimini overeenstemming be
reikt over de wijze, waarop de anti
communisten de plaats van de com
munistische regering zullen innemen
aldus hebben de regeringen donder
dag bekendgemaakt.
Domenico Morgate, de voormalig
communistisch leider in San Marino,
heeft meegedeeld, dat dt. nieuwe an
ti-communistische regering zondag
te middernacht het bestuur zal over
nemen.
Alvaro Calale, lid van deanti
communistische regering verklaarde,
dat vijftig vain de honderdtien gen
darmes, die deze regering ter be
schikking staan, vrijdag tussen tien
en twaalf uur de hoofdstad zullen
De rode Pimpernel
der Algerijnen
De 27-jarige „Rode Pimpernel" van
de opstandelingen te Algiers, Amar
Ali, is dood. Soldaten hebben zijn
lijk in de nacht van woensdag op
donderdag gevonden in de ruïne van
enkele huizen in de kasbah van Al
giers.
Deze huizen waren dinsdag ver
woest bij de ontploffing van een mu
nitiedepot van de opstandelingen.
Door de dood van Amar Alie heb
ben de opstandelingen de laatste van
hun belangrijkste leiders in Algiers
verloren, aldus Franse autoriteiten.
binnentrekken. Er wordt geen bloed
vergieten verwacht.
De twee regeringen zijn overeen
gekomen het hoofd van de politie,
Ettore Sozzi, markies van San Irene,
bevoegdheid te geven de militie van
deze twee regeringen te ontwapenen
en toezicht uit te oefenen op het
vreedzame verloop van de regerings
wisseling.
Over de politieke voorwaarden is
niets medegedeeld. De eerste indrvV
te Rimini was, dat de coinmiuhisien
enkele concessies hebben verkregen
en dat de regeringswisseling niet de
vorm zal hebben van een volledige
capitulatie van de communistische
regering, zoals aanvankelijk door de
niet-com/miunisten was geëist.
Geen vingerafdrukken
meer
De Amerikaanse regering heeft
donderdag bekendgemaakt, dat zij,
behoudens enkele uitzonderingen, af
ziet van het nemen van vingeraf
drukken van vreemdelingen, die kor
ter dan een jaar in het land verblij
ven. Van immigranten zal men vin
gerafdrukken blijven nemen.
Amerikaanse ambtenaren zeiden te
verwachten, dat jaarlijks meer dan
patenten aangevraagd
Volgende week verkrijgbaar de
eerste ècht-Nederlandse snelkook
pan met tal van nieuwe snufjes.
Iedereen die voortaan snel, gezond
en lekker wil koken vraagt bij
zonderheden aan zijn winkelier of
schrijft naar Tornado Dordrecht.
(10 ct postzegel Insluiten)
Eisenhower bood
excuses aan
President Eisenhower heeft de mi
nister van Financiën van de Afri
kaanse negerstaat Ghana, E. K. A.
Gbedemah, gisteren zijn verontschul
digingen aangeboden. De reden was
dat de minister maandag, omdat hij
een neger is, in Dove (Delaware) uit
een restaurant is gezet
De president ontving de minister
gisteren voor een ontbijt, waarbij ook
vice-president Nixon aanzat, en liet
hem het Witte Huis zien.
De president was wat ongerust
over het gebeurde, ve.-telde minister
Gbedemah later. „Maar ik ben van
mening, dat door dit ontbijt het inci
dent van maandag goedgemaakt is".
Ontwapeningsdebat
zonder boop
Amerika is bereid „zonder verder
MftÏE
wachten", een initiatief te steunen,
Verenigde Staten onder deze nieuwe
regeling vallen. De maatregel zal
waarschijnlijk in het begin van de
volgende week van kracht worden.
Een woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken zei, dat
dit besluit is genomen, omdat er lan
den zijn, die erover hebben geklaagd,
diat hun staatsburgers de Verenigde
Staten niet kunnen bezoeken. (De
Sowj et-Unie heeft herhaaldelijk be
zwaar gemaakt tegen de vereiste van
het nemen van vingerafdrukken).
Maarschalk Szoekov bezoekt Joego-Slavie
Op het vliegveld van Belgrado in Joegoslavië is woensdag de Russische
minister van defensie, maarschalk Georgi Zjoekov, aangekomen voor een
bezoek van enkele dagen. Zaterdag zal maarschalk Zjoekov de Joegosla
vische president Tito, die op het ogenblik aan de kust van de Adriatische
Zee verblijft ontmoeten. Bij de aankomst van de Russische minister (rechts)
op het vliegveld, werden de volksliederen van beide landen gespeeld. Hij
werd verwelkomd door zijn Joegoeslavische collega, generaal Ivan Gosnjak
(links).
dat er toe zal leiden, dat in de ruim
te geschoten voorwerpen slechts we
tenschappelijke en vreedzame doel
einden dienen, aldus heeft de Ameri
kaanse afgevaardigde in de V.N., Ca
bot Lodge, donderdag bij de opening
van het debat over de ontwapening
in de politieke commissie der Ver
enigde Naties verklaard.
Het perspectief voor een dergelijk
initiatief is evenwel niet erg hoop ge
vend, gehoord de redevoering, welke
de Russische minister van buiten
landse zaken Gromyko meende moe
ten afsteken. Wellicht onder invloed
van 't Russische succes met de kunst,
maan hield hij een zo fel betoog, dait
men in Westelijke kringen is gaan
wanhopen aan errig succes voor wel
ke onitwapeninigsovereenkomst dan
ook.
Volgens de Rus kan het jongste
voorstel van de Verenigde Staten en
enkele andere landen alleen maar
tot de conclusie leiden, dat deze lan
den de ontwapeninigsbesprekingen
tot in het oneindige wensen voort te
zetten. i
De"e aardige foto van het Engelse koninklijke gezin werd kortgeleden
gemaakt in de grote tuin van het Buckingham paleis, de Britse koninklijke
residentie te Londen.
De per 1 oktober door de K.A.B.
ingezette nieuwe propaganda-actie
heeft de eerste week reeds een re
sultaat opgeleverd van meer dan
duizend nieuwe leden. Vermoedelijk
zal dit cijfer in deze maand nog wor
den verdubbeld.
Op 1 november start de K.A.B.
met een nieuwe actie onder het mot
to: „Wees een Sint voor een Kind".
De bedoeling daarvan is, dat de
K.A.B.-leden voor elk nieuw aange
wonnen lid het adres kunnen op
geven van een ziek of invalide kind,
dat dan omstreeks Sinterklaas van
de Centrale Propaganda Dienst een
leuke surprise ontvangt.
Schandaal te Megen
Ontvanger ontving
ten eigen bate
Enige jaren geleden verwekte de
gemeente Megen (N. Br.) enige hila
riteit, toen bleek dat de inning van
belastinggelden op soms allerzonder
lingste manieren geschiedde.
De gemeenteontvanger trachtte
gelden te innen, die reeds lang be
taald waren en was met andere aan
slagen zover achter, dat ze niet meer
invorderbaar bleken.
De vrolijkheid is thans verkeerd in
spijt en schaamte want voor de offi
cier van justitie te Den Bosch ver
klaarde de gemeenteontvanger de
53-jarige A. C., gisteren, dat hij zich
in de jaren 1956 en 1957 schuldig
heeft gemaakt aan verduisteringen,
waarvan het totale bedrag nog niet
bekend is. De oneerlijke ontvanger
is op staande voet geschorst.
Prof dr F. J. J. Buytendijk, hoog
leraar in de algemene psychologie aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht heeft
gistermiddag zijn afscheidscollege ge
houden, waarvoor hij als onderwerp
koos „het innerlijk evenwicht".
Het 5-jarige meisje A. Smits
uit Eindhoven, dat gistermiddag om
half vier onverwachts de autoweg
overstak, werd gegrepen door een
auto uit Gouda. Het kind was op slag
dood.
Aan zeer ernstige brandwonden
is, aan het Westeinde te Den Haag
overleden, de 78 jarige mevrouw B.
Starrenburgh-de Vries. Zij had te
dicht bij het gastel gestaan waardoor
haar kleren in brand gevlogen waren.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Aan de rand van Sydney woeden
talrijke bosbranden, die, aangewak
kerd door een krachtige storm, de
stad bedreigen.
Ondanks het feiit, dat het vuur
door alle beschikbare krachten wordt
bestreden, zijn al zeventien huizen
en een fabriek ter waarde van
160.000 pond (ongeveer 1.650.000 gul
den) in de as gelegd.
Door de storm werd een aantal
kleine schepen in de haven op de
rotsen geslagen. Een Brits vracht
schip, dat met springstoffen is ge
laden. sloeg ook van zijn ankers los.
Met veel moeite kon het tenslotte op
een veiliger plaats worden gemeerd.
Boven Rusland handhaaft zich een
hogedrukgebied met een luchtdruk
van 1036 m.b. in het centrum. Op
het noordelijke gedeelte van de
oceaan duurt de depressie-activiteit
voort. Een vore van lage luchtdruk
verbindt het depressiesysteem tus
sen Groenland en Noord-Noorwe-
gen met een oud lagedrukgebied ten
westen van Portugal. Met een zui
delijke bovenwind dreven gisteren
wolkenvelden uit Frankrijk Neder
land binnen. Daardoor werd de nach
telijke afkoeling sterk getemperd en
daarmede samenhangend vormde
zich slechts hier en daar korte tyd
mist.
Vanmorgen viel er uit de bewol
king hier en daar wat regen. Boven
Engeland ligt een front, behorende
bij de depressie tussen Groenland en
Noord-Noorwegen, dat langzaam na
derbij komt. In verband daarmede
zal er ook zaterdag vrij veel bewol
king zijn met plaatselijk enige re
gen. Het weer behoudt een zacht
karakter alhoewel de temperaturen
morgenmiddag over het algemeen
iets lager zullen zyn.
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
kwart over elf).
j IETS MINDER ZACHT
Aanvankelijk veel bewolking
met hier en daar enige regen en
plaatselijk mist, later ook enkele
opklaringen. Over het algemeen
iets minder zacht. Zwakke tot
matige wind uit uiteenlopende
i richtingen.
Hoogwaterstanden
12 Okt. v.m. 5.05; n.m. 5.25.
Het weer in Europa
De weerrapporten van vanmorgen
7 uur luiden:
STOCKHOLM
OSLO
ABERDEEN
KOPENHAGEI
LONDEN
AMSTERDAM
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
Korreltje
Een verstandig man zegt tegen zijn
vrouw, dat hij haar begrijpt. Een
domme man probeert het te bewij
zen.
nevel
11 C.
mist
12
zwaar
bewolkt
17
N geh.
bewolkt
10
mist
17
nevel
14
zw.
bewolkt
19
mist
19
mist
23
zwaar
bewolkt
23
zwaar
bewolkt
22
nevel
20
mist
10
mist
17
mist
19
mist
19
regen
20
onbewolkt
18
mist
23
nevel
26
zwaar
bewolkt
23
half bewolkt