De „Rijdende School" brengt het
ABC voor de deur
Voor kinderen van de kermis exploitanten
EN TRA
De Leidse kransdrager nam afscheid
DINSDAG 1 OKTOBER 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
OP DE LAMMERMARKT TE LEIDEN
„Jan. Ik heb geen schrift van jou'
zegt „meester" D. C. van Ladesteijn
»43) in de gezellige klas-op-wielen",
die „Prinses Beatrix School" heet.
De school staat een week op de Lam
mermarkt te Leiden.
Jan de Jager, leerling van deze
reizende school heeft zich zojuist bij
het gezelschap in de klas gevoegd.
Zijn vader is vandaag met zijn be
zittingen op het kermisterrein aan
het Schuttersveld te Leiden aange
komen en nu haast Jan zich om zich
te melden bij mester, die er voor
moet zorgen, dat hij niet als een Ne
derlands staatsburger, ie de A niet
van de B kan onderscheiden, door
het leven gaat.
Het feit doet zich voor, dat Jan de
laatste maal les heeft gehad in Den
Helder of was het in Groningen?,
waar de rijdende schoolklas ook op
een terrein heeft gestaan.
De heer Van Ladesteyn moetde
draad weer op de juiste plaats op
nemen. Wat later komt het schrift
te voorschijn.
„Jan de Jager kom maar eens hier,
zegt hij op die joviale toon, die het
in deze kleine gemeenschap van lot
genoten goed doet.
„Oefening 10a, daar ben je mee
bezig", zegt de onderwijzeer
woorden waar „zee" in voorkomt".
Zo wordt in deze zonnige school
klas les gegeven. In de klas zitteh
leerlingen, die in lengte variëren
van enige turven hoog, tot ver boven
de meter; het onderwijs in deze klas
wisselt van de beginselen van de
Nederlandse taal, tot leesoefeningen
voor gevordeden en van en 1 en 1
tot moeilijke tiendelige breuken.
Vóór de klas zitten de heer en
mevr. Ladesteyn, onderwijzer en on
derwijzeres, die met hart en ziel in
dit werk onder de kinderen van de
kermisexploitanten opgaan.
Een afscheid bij de
Lichtfabrieken
De heer H. Ligtvoet nam gister
middag aan de Lichtfabrieken af
scheid van directië, superieuren en
collega's wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd.
Hij deed di* na een diensttijd van
ruim 40 jaren aan het bedrijf, in wel
ke tijd hij tevens vele jaren deel uit
maakte van de dienstcommissie aan
het bedrijf als afgevaardigde van zijn
vakbond, waarvan hij ook enige tijd
afdelingsvoorzitter was.
Ir. H. J. G. Klinkert, hoofdingenieur
aan het bedrijf, verving ir. Y. Ykema,
die verhinderd was. Hij sprak de
scheidende employe in de directieka
mer op hartelijke wijze toe en dankte
hem voor zijn veeljarige en met be
kwaamheid bewezen diensten. De
heer Klinkert betreurde dat het be
drijf in de heer Ligtvoet een toege
wijd werker verliest, wien nooit iets
teveel was. Hij wenste de heer Ligt
voet een goede pensioentijd en een
aangename levensavond tot.
Zijn superieuren en ook de verte
genwoordigers van de Personeelsver
eniging voegden aan deze woorden
eveneens hun goede wensen toe.
In de kantine, waar zich inmiddels
de familileden van de heer Ligtvoet
bij de reeds aanwezige collega's had
den gevoegd, was hij het voorwerp
ener hartel «\e huldiging. Hier maak
te zich de heer G. van Weerlee tot
tolk van de gevoelens der aanwezi
gen; deze wees er op dat de heer Ligt
voet het bedrijf had zien groeien en
steeds zijn beste krachten had gege
ven. De heer van Weerlee voegde
aan zijn sympathieke woorden een
herinneringsgeschenk van het smede-
rijpersoneel toe en uitte zijn beste
wensen voor de toekomst. Ook de
heer W. A. van der Pol sprak zijn
waardering uit voor de heer Ligtvoet.
die altijd prima werk afleverde. In
zijn dankwoord tot superieuren en
collega's drong de heer Ligtvoet er
bijzonder op aan, de goede geest in
de afdeling te handhaven. Hij sprak
de hoop uit, dat band met bedrijf en
personeel te bewaren. Daarna nam
men afscheid.
Goede harmonie.
Het is wat vermoeiend, zei ge
ven het toe. Omdat de kinderen min
der vaak les krijgen wordt het aan
tal lesuren per dag uitgebreid; maar
er zit toch veel aantrekkelijks in dit
werk.
De leerkrachten staan dichter bij
de leerlingen, ook al zien zij minder
vaak dezelfde kinderen in hun kl«s
zitten en ook het medeleven van de
ouders, die hun kermiswagens dicht
bij de schoolklas parkeren, is harte
lijker. En daarnaast zit er iets avon
tuurlijks in om steeds maar weei
met huis en school naar steeds an
dere plaatsen in Nederland te rijden.
De school behoeven wij niet te be
schrijven. De foto van het interieur
geeft voldoende aan, hoe practisch
en aardig deze klas is ingericht. De
„klas" is vastgehaakt aan de vracht
auto, die als woonhuis voor het echt
paar is ingericht. Een kleine maar
knusse woning. De beide wagens bij
elkaar zijn ruim twintig meter lang.
Dat geeft bij het sturen in de druk
ke stad wel extra zorgen, maar
meestal is de motorpolitie al ge
waarschuwd en staan twee gedien
stige agenten klaar om de wagens in
veilige haven te loodsen. Meester
Van Ladesteyn is de chauffeur van
de wagen, hij is het, die zijn huis
bijvoorbeeld van Groningen naar
's-Hertogenbosch stuurt, terwijl zijn
vrouw in de woning achter hem de
aardappels op het vuur zet om op
tijd met het diner klaar te zijn.
Ook vóór de klas, vullen de ech
telieden elkaar goed aan. Juist omdat
de kinderen individueel les moeten
hebben is de aanwezigheid van twee
leerkrachten niet overbodig. Alleen
als de klas beneden de zestien leer
lingen blijft, kan mevrouw zich wij
den aan de huishoudelijke bezighe
den, maar dan blijft daar toch altijd
nog de handwerkles, die zij aan de
kermisdochtërtjes moet geven.
's Winters kent het echtpaar een
periode van rust, dan vestigen zij zich
met wagen en school gedurende vijf
maanden in een stad waar veel ker
mis-expioitanten de winter doorbren
gen, Apeldoorn bijvoorbeeld.
Eigen initiatief.
De „Rijdende School" is drie jaar
geleden opgericht door de kermis-ex
pioitanten zelf. Zij werden daar min
of meer toe gedwongen, omdat de be
paling werd gemaakt, dat alleen kin
deren van schippers op schippers-
scholen mochten gaan. Deze maatre
gel was eigenlijk gericht tegen de
kramers, van wie de kinderen ge
weerd werden. Maar de kermisexploi
tanten werden op de eerste plaats de
dupe. In Groningen namen zij het be
sluit zelf een school op wielen in be
weging te zetten. Het was hun bedoe
ling dit alles uit eigen beurs te finan
cieren, maar men begrijpt, dat deze
manier van onderwij sgeven kostbaar
is. Gelukkig toonde het ministerie van
O., K. en W. zich bereid deze school
voor honderd procent te financieren.
Zou zou men dus eigenlijk van een
Rijksschool kunnen spreken en aan
gezien het Rijk universiteiten onder
haar beheer heeft, noemt men deze
school wel eens de universiteit voor
de kleine student. Het onderwijs is
voor kinderen van verschillende
godsdienst. Onder de kermis-expioi
tanten zijn vele katholieken, geregeld
komt een katholieke geestelijke om
godsdienstonderwijs te geven. Ook de
dominee geeft wekelijks zijn lessen.
Deze school, die op rolletjes gaat,
voorziet in een dringende behoefte.
Het is dan ook verheugend, dat een
tweede wagenstel met huis en klas
in aanbouw is. In februari van het
volgend jaar zal ook deze school ge
regeld vóór kunnen rijden bij de
letterlievende jeugd van de kermis.
Hoe meer van deze wagens, zegt
meester Ladesteyn, hoe minder an
alfabetisme.
ƒ100 VOOR ROEKELOZE RIT.
Een kantoorbediende uit Leiden
had geen rijbewijs, hij kende de
verkeersregels niet, kan niet auto
rijden en was met een auto van
Leiden naar Breda gereden. Heen
is alles naar wens verlopen, maar op
de terugreis ging het op de Rijks
weg no. 4 onder Oegstgeest verkeerd.
JEUGDBEMIDDELAAR G.A.B.
NAM AFSCHEID
Gistermiddag had op het Gewes
telijk Arbeidsbureau te Leiden het
afscheid plaats van de heer A. van
Zijl, die bij dit bureau de functie van
Jeugdbemiddelaar vervulde. Aange
zien de heer Van Zijl door de Stich
ting „Genootschap tot bevordering
van het leerlingenstelsel in Rotter
dam en omstreken" benoemd werd
-tot Consulent voor het regionaal
leerlingenstelsel, zag het G.A.B. Lei
den in de heer Van Zijl een gewaar-
derd medewerker in het bemidde-
lingswerk heengaan.
Als opvolger van de vroegere
jeugdbemiddelaar, de heer Tierolf,
heeft de heer Van Zijl zich doen ken
nen als een bemiddelingsambtenaar,
die met hart en ziel zich aan zijn
werk gaf en in de harten van vele
ouders en kinderen zich een goede
plaats wist te veroveren. Dat zijn
arbeid in de kring van het GA..B
Leiden gewaardeerd werd, kwam
maandagmiddag tot uiting in de af-
scheidssamenkomst bij zijn vertrek
uit Leiden.
Wegens buitenlands verblijf van de
directeur van het G.A.B. Leiden, de
heer H. Hazelhoff, werd in diens
plaats en mede op zijn verzoek door
de adjunct-directeur, de heer C. R. L.
Oostveen, een hartelijk woord van
afscheid en waardering gesproken.
De heer Oostveen wees er op, dat de
arbeid van de heer Van Zijl voor het
bemiddelingswerk onder de jeugd
van grote betekenis is geweest. Hij
wist nieuwe gezichtspunten in dit
werk te openen en contacten te leg
gen op een wijze welke voor de toe
komst hun waarde kunnen hebben en
nieuwe mogelijkheiden scheppen.
Het woord werd nog gevoerd door
de heer M. I. Smit, voorzitter der
Personeelsvereniging van het G.A.B.
mej. H. van der Meij, bemiddelaar
ster voor de vrouwelijke jeugd en G.
de Munnik, als oudste collega.
De heer Van Zijl dankte ten slotte
voor de vele goede woorden. Het
viel hem enerzijds moeilijk om van
het G.A.B. Leiden afscheid te nemen
om de zeer prettige omgang met de
collega's doch anderzijds was de
nieuwe taak welke hem wacht hem
tot vreugde. Hij dankte voor het keu
rig boekwerk dat hem als blijk van
waardering en als herinnering aan
de Leidse periode werd meegegeven.
Door niet tijdig te remmen, en naar
links uit te wijken, was de waaghals
met een tegenligger en auto in
botsing gekomen, waardoor veel
schade was aangericht. Hij zelf was
met zijn auto in de berm van de weg
terecht gekomen. Voor het Leidse
kantongerecht begreep de subs, offi
cier van justtie niet, hoe men met
het hedendaafse verkeer de moed
heeft, als men niet kan rijden, en
men de verkeersregels niet kent,
met een auto te gaan rijden. Er was
veel schade aangericht, maar geluk
kig waren er geen doden te betreu
ren. Hij eiste voor niet tijdig rem-
man en verkeerd naar links uitwij
ken 200 boete of 2 maanden hech
tenis, voor het niet hebben van een
rijbewijs 30 boete of 15 dagen. De
pl.v. kantonrechter mr De Koning
veroordeelde verdachte tot 75 boe
te of 25 dagen en 25 boete of 10
dagen te samen 100 boete of 35
dagen hechtenis, met geen toewij
zing van een rijbewijs onvoorwaar
delijk voor de tijd van één jaar.
EEN GEVAARLIJKE HOND.
Een Amsterdammer stond terecht,
omdat op 27 juni zijn hond, die voor
zijn tent op het strand te Katwijk
aan Zee lag, een vijfjarig kind,dat
voorbij de tent liep, onverhoeds in
zijn wang had gebeten. De wond die
nogal ernstig was, moest door een
dokter behandeld worden. De moe
der van het kind diende een civiele
vordering van 15 in. Verdacht^
vond dat de ouders verantwoorde
lijk voor hun kinderen zijn. Hij be
toogde uitvoerig, dat zijn hond niet
gevaarlijk was. De pl.v. kantonrech
ter mr De Koning veroordeelde ver
dachte tot 15 boete of 5 dagen met
toewijzing der civiele vordering.
AANVARING OP HET
BR AAS SEMERMEER.
De kapitein van een stoomboot te
Leiden had op 14 juli met zijn boot
op het Braassemermeer een bootje
aangevaren. Verdachte verklaarde
geen schuld te hebben. Hij had nog
met zijn stoomfluit gewaarschuwd,
maar het had niet geholpen. Het
bootje had daar volgens hem niet
eens mogen liggen. De subs, officier
van justitie die er op wees dat dit
niet gebleken was. eiste 25 boete
of 10 dagen. De pl.v. kantonrechter
mr De Clercq veroordeelde verdach
te tot 10 boete of 4 dagen.
LEIDERDORP
25-JARIG JUBILEUM
BIJ POTTERIJ ZAALBERG
De heer J. Rietveld, Hoofdstr. 163
te Leiderdorp vierde vandaag zijn-
25-jarig jubileum in dienst van de
De rijdende klas op de Leidse Lam
mermarkt. Op de voorgrond de heer
Van Ladesteyn in gesprek met
hoofdinspecteur Verzijden.
(foto: De Leidse Courant)
3 OCT.
Uw Rolfilm
in I dag klaar
Wij zijn 3 okt. de
gehele dag
GEOPEND.
,,Ons Toneel"
speelde „De Rebel"
Onder regie van de heer M. J. van
Kampen bracht de amateurtoneelver.
„Ons Toneel" zaterdagavond in het
Antonius Clubhuis voor haar leden
en donateurs het romantisch-drama-
tisch stuk „De Rebel" van Arie v. d.
Lugt.
Het was haar eerste optreden in
dit seizoen en de voorzitter, de heer
M. Rijnbeek, deelde bij de opening
ZWO-subsidie voor
Leids laboratorium
De Nederlandse organisatie voor
Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek
heeft prof. dr. C. J. van de Klaauw,
hoogleraar in de algemene zoologie
aan de Rijksuniversiteit te Leiden en
directeur van het zoölogisch labo
ratorium aldaar, een subsidie ver
leend voor een onderzoek met het
Edwards weefsel-droogapparaat, dat
zijn laboratorium indertijd uit eigen
middelen heeft aangeschaft. Door
deze subsidie is het mogelijk gewor
den dat candidaten in de biologie
thans onder leiding van de weten
schappelijk ambtenaar de heer P. J.
van Mullem doctorandus in de bio
logie, histologische onderzoekingen
met dit apparaat verrichten.
In een onderhoud vertelde dr W.
Vervoort, hoofd van de '.ïistologische
afdeling van het zoölogisch labora.o-
rium en de heer P. J. Van Muilen,
dat het tot de taak van de histolo-
gen behoort door te dringen in de
functie en in de structuur van cellen
en weefsels. Aangezien het zeer
moeilijk is om voor dit onderzoek het
gehele dier in geisoleerde toestand te
gebruiken, bedient men zich in het
algemeen van geprepareerde cellen
en weefsels. Hoewel deze preparaten
door de plaats gehad hebbende in
greep altijd wat afwijken van die
van het levende dier, tracht de we
tenschap daaraan toch haar kennis
van de levende cellen en weefseL te
ontlenen wat betreft structuur, che
mische samenstelling en functie.
Het vervaardigen van preparaten
kan op verschillende wijzen geschie
den en een van die manieren is door
gebruik te maken van het Edwards
weefseldroogapparaat. In deze appa
ratuur worden cellen of stukjes
weefsel bij een temperatuur van min.
wnze
van de avond mede, dat er omstreeks
25 februari a.s. een gemaskerd Vas
tenavondbal gehouden zal worden,
waarvoor men zich nu reeds kan
aanmelden.
Voordat het doek opging vermeld
de de regisseur dat het stuk geïnspi
reerd is op het leven van de beruch
te Siciliaanse bendeleider Gulielmo.
Het stukspeelde zich af in de Si
ciliaanse bergep waar de leider zich.
na zich in de gemeenschap onmoge-1 nn -
Ujk gemaakt te hebben, tot ideLl JSJfSÏÏ.
gesteld had de armen en verdrukten tnnf f
ten koste van de rijke landeigenaren !n een mengsel van koolzuur en ace-
te heioen ton. By het bevriezen gaat het va-
De grote innerlijke strijd van de ter J® he' Preparaat over in een
oude vader Carlo tussen de liefde am0^e of f«n knstallijne ijsmassa,
voor zijn zoon en de afschuw voor waardoor beschadiging van het weef-
de bandiet werd meesterlijk vertolkt. sel wordt voorkomen.
Carlo, de moeder Nanda en de ver
loofde Bianca waren in staat om het
zwakke spel van sommige andere
spelers aan te vullen.
Jammer dat het achter in de zaal
wel wat rumoerig was. Het jonge
publiek had zich moeten realiseren,
dat het als gast zich als gasten had
moeten gedragen.
Na de gebruikelijke verloting kon
den de aanwezigen zich met een
dansje vermaken.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Op vrijdag 11 oktober a.s. te 4 uur
zal dr. C. Soeteman, benoemd tot bui
tengewoon hoogleraar in de faculteit
RIJKSMUSEUM VOOR DE
GESCHIEDENIS DER NATUUR
WETENSCHAPPEN iE LEIDEN.
Bij beschikking van de staatssecre
taris van onderwijs, kunsten en we
tenschappen is aangewezen als voor
zitter van de commissie van advies
voor het rijksmuseum voor de Ge
schiedenis der Natuurwetenschappen
te Leiden: prof. dr. ir. R. J. Forbes
te Amsterdam, lia van deze commis
sie; zijn voor de periode van heden
tot 1 januari 1936 benoemd tot lid
van deze commissie: mevrouw dr. J.
der Letteren en Wijsbegeerte, zijnjG. van Cittert-Eymers te Utrecht,
ambt aanvaarden door het uitspre- Iprof. dr. A. C. S. van Heel te Delft en
ken van een rede in het Groot-Audi"- prof. dr J. A. C. van Pinxteren te
torium. Utrecht.
Potterij Zaalberg te Leiderdorp.
Om 11 uur werd de jubilaris in de
feestelijk versierde potterij verwel
komd (met zijn vrouw) en toege
sproken door de heer Zaalberg. Deze
wees erop dat het wel zeldzaam is
dat iemand die nog zo jong is reeds
een 25-jarig jubileum viert, de oor
zaak van dit jubileum is echter dat
de heer Rietveld nooit een andere
baas heeft gehad en reeds van zijn
14e jaar in de potterij werkzaam is.
Tevens is dit het bewijs dat de jubi
laris met volle liefde zich dit moei
lijke vak heeft eigen gemaakt en
steeds met toewijding zich heeft ge
geven aan zijn werk waardoor hij
het vak in zijn vele onderdelen uit
stekend beheerst. Maar bovenal is de
heer Rietveld ook in de moeilijkste
jaren trouw geweest en was hij tot
vriend en steun van alle medewer
kers.
Namens de overige pottebakkers
werd Rietveld toegesproken en ge-
eerd als goed vriend met wie het
prettig samenwerken is. Cadeaux,
bloemen en vele goede wensen gin
gen mee naar huis, waar de dag ver
der feestelijk werd doorgebracht.
LDC. De eerste competitiewed
strijd is voor LDC niet best begon
nen. De voorlopige uitslag is 88,
met twee hangpartijen, waarin de
twee LDC-ers minder staan. Dus de
verwachting is, dat deze wedstrijd
voor LDC op een nederlaag uitdraait.
Jammer was dat D. Hassefras in het
eindspel de winst overzag en dat F.
J. v. d. Velde er niet was, wat een
geduchte verzwakkin bleek. Maar
daar tegenover staat, dat H. v. d.
Vecht een gelukkige overwinning be
haalde, door tijdoverschrijding van
zijn tegenstander. Hieronder volgt de
detailleerde uitslag. C. A. Deegenaars
(LDC)—C. Zijlstra (HDC) afgebr.;
H. v. d. VechtM. de Groot 2—0; A.
v. d. ZwanC. Verboom 02; J v.
SundijkG. v. Winkel vres). 11;
D. HassefrasA. v. d. End 1—1; C.
Verweij res.)—Hb de Vos 0—2; S.
Tienstra—J. Nollen afgbr.; H. Ver
hoogtW. Verboom 20; Abr. Dors
man—J. Boerveld 2—0; C de Koning
Hk de Vos 02. Voorlopige uitslag
8—8.
Z0ETERW0UDE-
LEIDEBP"*"»
Geen Badminton. In verband
met de taptoe in Leiden is er woens
dagavond geen oefenavond voor Bad
minton.
OEGSTGEEST
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING
Bij KB. is benoemd tot ridder in
de orde van Oranje-Nassau G. de
Vries Lentsch Sr., wonende te Oegst
geest, adviseur van de N.V. Amster-
damsche Scheepswerf G. de Vries
Lentsch jr.
De heer H. W. de Nie te Lei
den is voorzitter van de commis
sie kransaanbieding van de 3-
october-vereniging. Dit wil zeg
gen, dat deze ruim tachtigjarige
steeds de man was, die met een
toepasselijk woordje de burge
meester tijdens de koraalzang de
krans overhandigde, die de bur
gervader aan de voet van Van
der Werff legde.
De heer De Nie acht thans de
tijd gekomen deze jaarlijkse taak
te beëindigen en gisteren werd in
het Waaggebouw een' korte af-
scheidsplechtigheid gehouden.
Mr. Ph. J. de Ruyter de Wildt.
voorzitter van de vereniging, be
dankte hem in een korte toe
spraak voor zijn toewijding voor
de 3-october-vereniging; zijn
woorden werden vergezeld door
een stoffelijk blijk van waarde
ring
De heer H. P. Kwaadgras, lid
va.n .^e kransoverhandigingscom-
missie, sprak eveneens een toe
passelijk woord, waarna de repe
titie voor de koraalzang onder
leiding van de heer Herman
Stenz een aanvang nam.
De foto toont de handdruk, die
werd gewisseld tussen de heer De
Nie en mr. Ph. de Ruyter de
Wildt.
