Geen salarisverhoging voor lagere
en middelbare ambtenaren
Rijke boerenzonen werden afgekeurd
De wegenverbetering wordt voortgezet
Bewogen vergadering van Verbond voor Veilig Verkeer
Na conflict met de directeur
nieuwe functionaris benoemd
visie op
televisie
Aanzienlijk groter oogst van de
akkerbouwgewassen verwacht
DE DODENRIT
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1957
DE LEIDSE COITOANT
PAGINA 3
Tijdstip onjuist geacht
De centrale commissie voor geor
ganiseerd overleg in ambtenarenza
ken is gisteren bijeen gekomen in
aanwezigheid van de ministers
Struycken en Suurhoff, ter bespre
king van door de centrales van over
heidspersoneel ingediende voorstellen
over de financiële positie van lager
en middelbaar overheidspersoneel.
Omtrent deze voorstellen kon geen
overeenstemming worden bereikt,
aangezien de regering het tijdstip niet
juist acht verbeteringen in de finan
ciële positie van het overheidsperso
neel thans in overweging te nemen.
Voorts is van gedachten gewisseld
over de werking van het rijksoverleg.
Bepaalde van organisatiezijde geda
ne suggesties zullen door de minister
van Binnenlandse Zaken in overwe
ging worden genomen.
Overeenstemming werd bereikt
over een ontwerp van wet tot invoe
ring van een algemene kinderbijslag
verzekering en een ontwerp van wet
tot wijziging van de kinderbijslagwet
voor loontrekkenden. Ten slotte heeft
de centrale commissie zich verenigd
met het voorstel tot regeling van de
toekenning van een gratificatie bij
ambtsjubilea van kleuterleidsters.
Nader beraad.
In aansluiting op bovenstaand com
muniqué vernemen wij nog, dat de
Aetherklanken
VRIJDAG.
TELEVISIEPROGRAMMA.
NCRV: 20,00 Minna von Barnhelm,
of Soldatengeluk, blijspel. 21.50 Dag
sluiting.
HrVERSUM I. 402 M.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA.
12.00 AVRO. 16.00 VARA. 19.30 VPRO
21.00 VARA. 22.40 VPRO. 23.00—24.00
VARA.
VARA: V.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20
Gram. 8.00 Nws. 8.1'8 De ontbijtclub.
9.00 Voor de vrouw. (9.359.40 Wa-
terst.), 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00
Avonturen met kinderen, caus. 10.05
Morgenwijding. VARA: 10.20 Voor
de kleuters. 10.40 Prom. ork., koor en
sol. 11.20 Clavecimbelrecital. 11.40
Orgelspel. AVRO: 12.00 Lichte muz.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Sport en prognose. 12.50 Gram. 13.00
Nws. 13.15 Meded. en gram. 13.25
Lichte muz. 13.55 Beursber. 14.00 Ho
bokwart. 14.39 Literair progr. 14.50
Volksliederen. 15.10 Gevar. progr.
VARA: 16.00 Vocaal kwart. 16.20
Gram. 16.40 Voor de jeugd. 17.05 In-
stumentaal kwart. 17.30 Orgelspel.
18.00 Nws. 18.15 Act. 18.20 Gram. 18.50
De puntjes op de i, caus. 19.00 Voor
de kinderen. 19.10 Instr. kwint. VP
RO: 19.30 Leven in Nederland, caus.
19.45 VPRO-nws. 20.00 Nws. 20.05 Le
vend uit de kracht Gods, caus. 20.20
De Ver. Naties weer bijeen, caus.
20.30 Israëlische Jemeniten komen in
Nederland dansen. VARA: 21.00 Pia-
nopalet. 21.40 Instr. kwint. 21.55 Bui
tenlands weekoverz. 22.10 Gram. VP
RO: 22.40 Zorg om de mens, caus.
22.50 Avondwijding. VARA: 23.00
Nws. 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nws. en SOS-ber. 7.10
Gewijde muz. 7.30 Gram. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nws. en
weerber. 8.15 Gram. C.30 Idem. 9.00
Voor de zieken. 9.25 Voor de vrouw.
9.30 Amus. muz. 10.90 Orgelspel. 10.30
Morgendienst. 11.00 Gram. 11.30 Vo
caal kwartet. 12.00 Pianorecital. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Lichte
muz. 12.50 Gram. of act. 13.00 Nws.
13.15 Promenade-ork. 14.05 School
radio. 14.25 Meisjeskoor. 14.45 Salon-
ork. 15.15 Voordr. 15.35 Kamermuz.
16.00 Tuinb.praatje. 16.15 Gram. 16.30
Viool en piano. 17.00 Voordr. 17.20
Vocaal ens. 17.40 Beursber. 17.45
Gram. 18.00 Stemmen van overzee.
18.15 Orkestconcert. 18.35 Voor de
jeugd. 18.50 Cursus Openbaar Kunst
bezit. 19.00 Nws. en weerber. 19.10
Regeringsuitz.Kom mee naar bui
ten allemaal (slot); 19.1: De statistiek
van de maand, door Prof. Dr. Ph. J.
Idenburg; 19.20 Parlementair- bezoek
aan Nederlands Nieuw-Guinea, door
J. de Kadt. 19.30 Gram. 20.00 Radio
krant. 20.20 Gram. 20.40 De dam in
het Haringvliet, klankb. 21.00 Amus.
muz. 21.30 De betekenis van de co-
cospalm voor Ceylon, caus. 21.40 Ka
mermuz. 22.30 Gram. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nws. 23.15 Gram.
23.4524.00 Idem.
bespreking in de Centrale Commissie
ruim twee uur heeft geduurd. Van
regeringswege hebben de beide mi
nisters doen uitkomen, dat er momen
teel geen mogelijkheid is iets aan de
ambtenarensalarissen te doen, ook al
zouden de ingediende voorstellen op
zichzelf niet onredelijk zijn. Maar de
Schatkist is leeg, de financieel-econo-
mische toestand laat grotere uitgaven
van overheidswege niet toe en de be
zuiniging dringt.
Zoals we deze week reeds schreven,
kwamen de voorstellen van de ambte-
narenorganisaties o.a. neer op een
diensttijdtoeslag van ca. 10 a 20 per
maand, een gemakkelijker overloop
van de salariëring van de groep mid
delbare naar de hogere ambtenaren.
Tijdens de bespreking van gisteren is
ook grote ontevredenheid geuit over
het uitblijven van prestatiebeloning.
Van de zijde van de Ned. Chr. Bond
van Overheidspersoneel vernamen
wij, dat het bondsbestuur zich thans
nader beraden zal over de ontstane
situatie.
AVONDVERVOER VAN N.Z.H.VJM,
Met ingang van maandag 30 sep
tember zullen de autobussen van de
Noord-Zuidhollandse Vervoer Maat
schappij op de lijn Amsterdam
HaarlemZandvoort, die op 1 sep
tember is ingesteld, in de avonduren
van maandag tot en met vrijdag een
20-minutendienst onderhouden, in-
plaats van een tienminutendienst. Ge
bleken is dat de belangstelling voor
het vervoer in de avonduren niet
groot is. Op zaterdag en zondag blijft
de tienminutendienst gehandhaafd.
10 JAAR „SALVO".
Op 1 oktober is het tien jaar ge
leden, dat het eerste nummer van
„Salvo" verscheen. Aanvankelijk was
het blad bedoeld voor militairen in
Indonesië. Na terugkeer van de troe
pen in Nederland werd „Salvo" om
gezet in een permanent weekblad
voor de Nederlandse Strijdkrachten.
De oplage bedraagt thans 50.000
exemplaren.
ACTIE „BIJSTAND".
De bekendmaking van de hoofdprij
zen van de actie: „Bijstand" heeft
op vrijdagavond, 4 oktober a.s., via
Hilversum I 402 m., plaats.
Adjudant was psychiaters te slim af
Door de Kon. Marechaussee werd ring en de veelzijdige adjudant richt-
Aan de begroting van Verkeer en
Waterstaat is ontleend:
Het ligt in de bedoeling in Noord-
Holland te beginnen met het om
bouwen van een gedeelte van weg
nr. 8, HaarlemSassenheim, tot een
driestrookweg (ƒ250.000) en *met
de grondaankoop voor de weg beoos
ten Haarlem ter verbetering van de
verbinding van de tunnel te Velsen
met de wegen 4 en 4a 500.000).
Het dubbelbanig maken van weg
nr. 9 tussen Haarlem en Velsen zal
worden voortgezet (ƒ600.000), ter
wijl tevens zal worden voortgegaan
met de aanleg van het gedeelte Be
verwijkAlkmaar van die weg
ƒ600.000) en van het wegvak bewes
ten Haarlem tussen de Zijl weg en de
Zandvoortselaan (ƒ500.000).
In Zuid-Holland zal een bedrag
van 10.000.000 worden besteed aan
de voortzetting van de aanleg van
weg 4a, YpenburgBurgerveen, ter
wijl bedragen van1.000.00 resp.
1.500.000 en 2.300.000 zijn opge
nomen voor de voortzetting van de
verbetering en de baan verdubbeling
van weg 3 (gedeelte Rotterdam
Gouda) de verbetering van weg 4
(gedeelte Den HaagSassenheim en
voor de v/erken tot het maken van
een baanscheiding en het tot 2 x 3
Middenstanders
haalden
versieringen weg
De officier van justitie bij de recht
bank te Almelo, mr. W. L. de Wal
le, heeft gisteren vrijspraak geëist te
gen acht Almelose middenstanders,
die tijdens de achtste Almelose bra
derie de versieringen, door het bra-
deriebestuur voor hun panden aange
bracht, meermalen hebben verwij-
werd. Deze versieringen, die volgens
de winkeliers foeilijk waren, had dit
bestuur geplaatst voor panden van
winkeliers, die niet aan het jaarlijkse
verkoopfestijn deelnamen.
Namens de gedagvaarden voerde de
62-jarige L. G. J. Bruggeman aan, dat
obstakelsvrees bij het publiek een re
den was om zich niet te begeven
achter deze versieringen, die voor
namelijk bestonden uit ramen met
kippegaas. Hij protesteerde tegen de
betiteling „versiering".
De "offiicer van justitie meende dat
het om een principiële de gehele mid
denstand rakende, zaak ging Hij
kwam tot de conclusie dat er geen
sprake was van wegnemen of wegma
ken. De officier merkte nog op, dat
uit een brief van een der niet-ver-
schene verdachten is gebleken dat
deze voor 200 per dag gedupeerd
zou zijn.
Drie geestelijken, die in zijn hotel
waren gekomen, hadden, doelend op
de versieringen, gesproken van een
concentratiekamp. De officier van
justitie kwam tot de conclusie dat de
verdachten niet bevoegd waren de
versieringen weg te nemen, doch dat
er geen veroordeling kan volgen. Hij
eiste daarom vrijspraak.
rijstroken inrichten van het gedeeite
DelftR'dam van weg 13 en de
voortzetting van de werken verband
houdende met het maken van het
verkeersknooppunt Ypenburg.
Voorts zijn fondsen opgenomen voor
de omlegging van weg 11, Leiden
Bodegraven, om Alphen aan den Rijn
(ƒ400.000), voor de aanleg van een
verbindingsweg tussen de wegen 11
en 12 400.000), voor de aanleg van
weg 20 (e 36) gedeelte Rotterdam
Maassluis onder de gemeenten Rot
terdam en Schiedam ƒ1.000.000) en
voor de aanleg van weg 27 (e 37) ge
deelte VianenGorkum (ƒ4.000.000).
dezer dagen de 52-jarige adjudant
onderofficier B. uit Voorburg gear
resteerd. Deze was bureauchef bij de
sectie geestelijke gezondheidszorg
van de inspectie van de geneeskundi
ge dienst der Koninklijke Landmacht
in Den Haag, Hij wordt er van ver
dacht hulp te hebben verleend aan
dienstplichtigen die zich aan de mi
litaire dienst wilden onttrekken en
van het verduisteren van rijkseigen
dommen.
De adjudant is voorlopig weer op
vrije voeten gesteld en ontslagen uit
zijn functie. De fraude werd pas
kort geleden ontdekt na 10 jaar ge
knoei met giften in natura en met
steekpenningen.
De cliënten van de adjudant wa
ren meestal zonen van welgestelde
boeren en tuinders in het westen
'van het land. Voor de meesten van
hen zal dit achterbakse gedoe nog
wel een lelijk staartje krijgen. Voor
zover zij nog niet te oud zijn zullen
zij alsnog opgeroepen worden voor de
militaire dienst er» tegen enkele van
hen zal een strafvervolging worden
ingesteld.
Thuis had de adjudant met dienst-
materialen zijn centraalpost inge
richt van waaruit hij zijn adviezen
en zijn verzoeken tot vrijstelling uit
deelde en de bedragen in geld en de
giften in natura in ontvqpgst nam
Herkeuring.
Als het verzoek om vrijstelling
geen succes had, vond de vindingrijke
en invloedrijke adjudant wel een an
dere weg om zijn klanten de dienst
plicht te laten ontduiken, ij liet hen
zich in de militaire dienst voordoen
als dom en traag en spoorde de va
der aan om bewogen brieven naar de
commandant van het betreffende on
derdeel te schrijven. Ook moest de
militair gaan klagen bij de arts van
Zijn onderdeel.
Hierop volgde dan veelal herkeu-
te de recruut af door met hem het
vraag en antwoord spelletje dat de
psychiater met hem zou spelen, vele
malen te repeteren. In vele gevallen
volgde dan afkeuring.
Dan kwam B. met zijn grootste
troef. Door zijn functie in het leger
was hij een van de eersten die het
psychiatrisch rapport in handen
kreeg en kon hij de uitslag en de
„rekening" doorsturen naar de vader
van zijn succesvolle cliënt.
Steeds groter werd de kring van
boeren en tuinders die op de hoogte
waren van de praktijken van deze ad
judant en de voordelen die daaruit te
putten waren. Op veemarkten en vei
lingen was het tenslotte een publie*
geheim. Op deze manier is de lang
durige en ergerlyke corruptie ten
slotte uitgelekt.
Tijdens de algemene jaarvergadering van het Verbond voor Veilig Ver
keer die gisteren te Utrecht werd gehouden is met ingang van 1 november
a.s. tot nieuwe directeur van het Centrale Bureau van het Verbond be
noemd de heer M. Machielse te Hilversum, thans administrateur van de
Stichting Nederlandse Schoolradio. Jhr. Th. Roëll werd tot voorzitter her
kozen.
Door een aantel „onthullingen" met betrekking tot de vorige functionaris
aan het Centraal Bureau kreeg deze vergadering, die-in verband met het
25-jarig bestaan van het Verbond eigenlijk een feestelijk karakter had moe
ten dragen, een bewogen karakter.
Er was een conflict ontstaan met de directeur van het Centrale Bureau,
welk conflict aanleiding werd tot diens aftreden. Rond dit aftreden ont
stonden bovendien allerlei geruchten.
De voorzitter, jhr Th. Roëll, ge
waagde nu 7 maanden na „de
moeilijkheden" van schromelijke
plichtsverzaking en laakbare hande
lingen van de directeur en van on
juiste geruchten, die daaromtrent de
wereld ingingen.
Die „onjuiste geruchten" konden
echter moeilijk uitblijven, want toen
de directeur vertrok, werd aan de
pers een kort communiqué gezon
den, waarin werd medegedeeld, dat
dit vertrek om gezondheidsredenen
plaats hadEn de leden van de
bij het Verbond aangesloten vereni
gingen werden eveneens met een
kluitje in het riet gestuurd.
Uit de algemene vergadering werd
dan ook felle kritiek geoefend op het
feit, dat het bestuur ten eerste de
moeilijkheden niet heeft voorkomen
en ten tweede, toen deze moeilijkhe
den er eenmaal waren, de zaak niet
tijdig uit de doeken heeft gedaan.
FELLE DISCUSSIE.
„Het geeft een onbevredigend ge
voel", aldus de heer O. Nor.bruis,
voorzitter van de Utrechtse Vereni- a s x ---
ging voor Veilig Verkeer, „als men het mogelijk was dat er be ang-
r kp enrtraptfln morton ofnaulnlon
Tijdens de woordenwisseling, die
na deze opmerkingen tussen de be
stuurstafel en een aantal leden ont
stond, werd medegedeeld, dat het
Verbond civiele vorderingsprocedu-
ren aanhangig heeft gemaakt tegen
de gewezen directeur en twee „pro
motors" van het verbond. De eerste
zou onder andere eigenmachtig con
tracten hebben afgesloten, die tot
een aanzienlijke verliespost zouden
hebben geleid, een verliespost, die
volgens de nieuwe penningmeester,
de heer v. d. Steen uit Ermelo, een
aanzienlijke schadepost betekenen
voor het overigens batig saldo van
het Verbond.
Niet ingelicht.
„De algemene vergadering is tot
op heden over deze zaken niet inge
licht". -cldus een der leden. „En de
algemene vergadering is toch het
hoofd van het Verbond". Overigens
vroegen verscheidene leden zich af
en pijn weg-
wrijven met
DAMPO
(Advertentie).
(Van onze t. v.-medewerker)
De allermeeste van onze lezers
zullen wel niet in de gelegenheid zijn
geweest, de interland-voetbalwed
strijd NederlandOostenrijk per
soonlijk te bezoeken. We raden hen,
kennis te nemen van het ooggetuige-
verslag van onze sportredactie. Men
heeft verder de radio kunnen raad
plegen en de meer bevoorrechten
bovendien de rechtstreekse reportage
vanuit het Olympisch stadion te Am
sterdam door Dick v. Bommel. De
vraag is opnieuw gerezen, of menige
kijker, gemakkelijk in zijn stoel thuis
bij de haard en met iets vloeiends
voor zich, eigenlijk niet een betere
plaats heeft als de bezoekers op het
speelveld zelf, die voor hun dure geld
lang niet zo met de neus op het
sportgebeuren worden gedrukt als
via de t. v.-beeldbuis mogelijk is. Zo
was het ook woensdagnamiddag, toen
de reporter de vinnige strijd van
seconde tot seconde toelichtte en men
verder, dank zij de deskundige en
actuele regie van Ben Mettrop, met
eigeq oog kon zien of wat gesproken
werd wel juist was. Dat de reportage
terwille van hen, die bij de eigenlijke
uitzending verhinderd waren, in de
avond een herhaling op telerecording
opleverde, kan worden beschouwd
als een goede noot voor de Ned. Tele
visiestichting, die zoveel mogelijk
waar voor de dure pacht heeft weten
te bereiken.
Met een enkel woord mag wel
eens worden gewezen op de beteke-
van de kinderprogramma's.
„Verrekijker" van de NTS weet
doorgaans te boeien met een kinder
journaal met bijdragen uit verschil
lende landen. We menen te weten,
dat ook ouderen deze uitzendingen
niet graag overslaan omdat ook zij
van het vertoonde iets kunnen op
steken. Deze woensdag heeft de Vara
voor de oudere kinderen gedresseer
de hondjes op het scherm laten ver
schijnen. Karin Kraaykamp heeft
daarna antwoord gegeven aan vra
genstellers. A.s. zaterdag heeft de
KRO het kinderuurtje en dan zal
Lo Hartog van Banda een sprookje
verteilen uit het grote boek „De
bibberschoenen".
In de avond van zaterdag is de
AVRO in de lucht met een program
ma dat in hoofdzaak aan Rotterdam
gewijd zal zijn. In een beeld van de
stad komt zelfs Godfried Bomans,
ofschoon zelf geen Rotterdammer,
enige keren op het scherm. Er zal
een documentaire film worden ge
draaid. Mies Bouwman en Kees de
Lange (hoe komen ze in hetzelfde
mimmer samen?) zullen kennis aan
knopen *met bekende en onbekende
Rotterdammers en daarna komt Kees
(of Cees, zo men wil) terug met een
nieuwe quiz. Daarnaar zijn we uiter
aard belangstellend, want de prak
tijk bewijst hoe moeilijk het is, op dit
onderdeel werkelijk met iets origi
neels te verschijnen. Ter afsluiting
van ons overzicht moet worden ver
meld, dat deze week ook de vrijdag
bij de t. v. is ingeschakeld. De NCRV
zal het achttiend'eeuwse blijspel
„Minna von Barnhelm" of „kinder
geluk" van Lessing geven.
KORTE golf
De heer Jan Middelhoven, wo
nende Valleistraat 125 te Veenen-
daal, zal morgen 100 jaar worden. De
buurtbewoners zullen de 100-jarige
een cadeau aanbieden. Des avonds zal
hem een serenade gebracht worden
door de zangvereniging „Zang en
Vriendschap".
Vier Amerikaanse vliegtuigen,
die deelnemen aan de Navo-oefening
„Strike Back" in het noorden van de
Atlantische Oceaan, zijn in de nacht
van dinsdag op woensdag bij twee
botsingen verongelukt, waarbij <*e
tien inzittenden om het leven zijn
gekomen.
In Warschau ging woensdag het
gerucht dat er op een scheepswerf
in Gdansk (Danzig) een staking zou
zijn uitgebroken en dat premier
Cyrankiewicz naar die stad zou zijn
vertrokken. Op het bureau van de
premier verklaarde men bij infor
matie niets te weten.
Japan zal binnenkort in staat
zijn een raket naar de maan te zen
den. Als de proefnemingen met een
kleine raket, die eind oktober geno
men zullen worden, slagen, zal men
beginnen met de bouw van een raket
die de maan zal kunnen bereiken.
In Johannesburg is woendag
een tram zonder bestuurder op hol
geslagen. Toen de wagen na drie ge
vaarlijke bochten en een afstand van
ruim anderhalve kilometer met een
forse klap tegen een andere tram
wagen tot stilstand kwam, bedroeg
de onderweg aangerichte schade
circa honderdduizend gulden en 31
gewonden.
voor de tweede maal een directeur
ziet verdwijnen met allerlei geheim
zinnige en lelijke geruchten daarom
heen". En een ander lid voegde daar
aan toe: „Waar was het toezicht van
het dagelijks bestuur, dat een on
juist beleid van de directeur onmo
gelijk had moeten maken? En waar
om wilde het bestuur, toen het con
flict er eenmaal was, de kool en de
geit sparen?"
rijke contracten werden afgesloten
zonder dat het hoofdbestuur hieraan
zijn goedkeuring had gehecht.
Dat de algemene vergadering het
hoofd zou zijn van het Verbond,
bleek men echter niet te kunnen
volhouden. De nieuwe directeur van
het Centraal Bureau is althans be
noemd door het hoofdbestuur zonder
dat dit de Algemene vergadering
daarin heeft gekend.
De opbrengsten van de akkerbouw-
gewassen, welke bij de voorlopige
oogstraming van 9 september waren
betrokken, worden hoger geraamd
dan vorig jaar, zo meldt het Centraal
Bureau voor de Statistiek. Bovendien
liggen de ramingen ook boven het
gemiddelde van de afgelopen vijf
jaar.
De opbrengst per ha. van tarwe
wordt 13 pet. hoger geraamd dan vo
rig jaar en 8 pet. boven het gemiddel
de over de jaren 1952—-1956. Door
een grotere uitzaai vertoont de totale
opbrengst van rond 400.000 ton een
stijging van 29 pet. t.o.v. 1956. De pro-
duktie van zomergerst wordt geraamd
op 263.500 ton of 9 pet. meer dan in
1956. De produktie van haver zal met
vermoedelijk 519.000 ton 8 pet. boven
die van 1956 liggen. Ditzelfde percen
tage geldt ook voor mengsels van
granen (totaal 111.000 ton).
Door een grotere uitzaai wordt de
ger geschat dan die van 1956. Voor
blauwmaanzaad is de verwachting 60
pet. mede door een groter areaal. Al
leen de produktie van kanariezaad
zal vermoedelijk 24 pet. beneden die
van 1956 liggen.
Meer aardappelen.
De opbrengst per hectare van con
sumptie- en voederaardappelen werd
op 9 september 11 pet. hoger geraamd
dan in 1956. Hierbij moet rekening
worden gehouden, dat het weer nog
grote invloed kan uitoefenen op de
nog te velde staande aardappelen.
Van fabrieksaardappelen wordt een
flinke stijging verwacht. De op
brengst per hectare zal 28 pet. hoger
uitvallen dan vorig jaar en 12 pet.
hoger zijn dan het gemiddelde over
de jaren 1952-1956 Door een uitbrei
ding van het areaal wordt een totale
opbrengst verwacht, welke 46 pet. ho-
opbrengst van mosterdzaal U pet. ho- ger zal zijn dan in 1956.
door R1E VOLLEBREGT
23)
Hij werd nu iets toeschietelijker en
op haast vertrouwelijke toon zei hij:
Vergeef mij, juffrouw, dat ik u
aanvankelijk wat onvriendelijk be
handelde. Maar ik heb het inderdaad
heel erg druk en ik was van mening
dat uw mededeling niets om het lijf
had. Nu echter blijkt
Geschrokken keek Truus de man
tegenover haar aan: Dus mijn
mededeling
....Kan van zeer groot belang
zijn, vulde Nagtegaal aan: Het was
heel goed, dat u rechtstreeks hier
heen kwam. U wilde me zojuist niet
vertellen, van wie u het bericht over
het.ongeluk heeft vernomen. Dat
bewijst me, dat u zwijgen kunt als
het moet. Nu, op deze stilzwijgend
heid doe ik een beroep, juffrouw, nu
ik ga vertellen wat er precies aan de
hand is. Als u dan doordrongen is
van de ernst van de toestand wilt u
wel zo goed zijn mij zo volledig mo
gelijk te antwoorden op mijn vragen.
Truus beloofde zowel geheimhou
ding als uitvoerige antwoorden. Ze
voelde zich, ondanks het feit, dat de
inspecteur nu heel vriendelijk voor
haar was, steeds ongeruster. Ze vond
het optreden van de inspecteur wer
kelijk beangstigend en vol zorg vroeg
ze zich dan ook af, wat de achter
grond van dit alles wel kon zijn.
Voor de tweede maal op deze dag
vertelde Nagtegaal, dat het slacht
offer geen natuurlijke 'doöd stierf,
doch vermoord werd.
Het duurde enige seconden vóór de
betekenis van deze woorden goed
tot Truus was doorgedrongen. Ze
had aan vele en sinistere verklarin
gen gedacht, maar in geen geval
aan deze, de ergste die er te beden
ken was.
In ieder geval had ze dus gister
avond iemand gezien, die kort te
voren vermoord was. Brrr! Ze hui
verde van de herinnering alleen al.
Ja, ze had onmiddellijk wel gevoeld,
dat er iets niet in orde was met die
geschiedenis, hoezeer Dirk haar ook
gerustgesteld en zijn theorie van een
pop had opgedrongen. Maar hoe was
de dode juist op de plaats van het
geraamte terecht gekomen? En hoe
werd hij later ontdekt? Dat zou ze
allemaal wel van de inspecteur te
horen krijgen
De inspecteur had de reacties van
het meisje nauwkeurig gadegeslagen.
Haar schrik kwam hem zeer begrij
pelijk voor en daarom wachtte hij
met verder te gaan, tot ze zich
voldoende hersteld had. Toen legde
hij haar uit dat het nodig kon zijn,
dat ze later als getuige werd opge
roepen en hij daarom haar naam en
adres nauwkeurig moest weten.
Truus gaf hem de gewenste ge
gevens. Daarna vroeg Nagtegaal haar:
En vertelt u nu eens rustig, wat
er gisteravond gebeurde.
We gingen in een wagentje de
tent binnen
Wie zijn „we?" onderbrak Nag
tegaal haar: Tenminste: wie was uw
metgezel?
Deze vraag had Truus niet voor
zien en ze had er zich dan ook niet
op voorbereid. Ze wilde in ieder ge
val Dirk buiten de zaak houden. Mis
schien was h(j boos, dat ze naar de
politie gegaan was, zonder eerst met
hem te spreken. En wat betekende
een kleine onvolledigheid per slot,
waar het niets anders dan een getui
genis betrof?
Glimlachend zei ze: Hoe gaat
het op de kermis! Een of andere jon
geman nodigt je uit om een tent bin
nen te gaan en
Toegeeflijk lachte Nagtegaal: U
behoeft zich niet te verontschuldi
gen, juffrouw Hage. Ik ben zelf ook
jong geweest. Nu, u vierde dus ker
mis met iemand, die u niet kende;
doet er overigens ook niets toe. Goed,
gaat u maar verder met uw verhaal.
Truus vertelde nu, hoe ze in de
tent een dode man gezien had en er
ontzettend van geschrokken was.
Iedereen, die ze er later over gespro
ken had, had haar uitgelachen en ge
zegd, dat er niets anders dan een ge
raamte te zien was geweest. Daaruit
had ze besloten dat er iets ongewoons
aan de hand was.
En uw charmante begeleider,
wat dacht die er van?, vroeg Nagte-
Hjj zei, dat het een pop was, en
dat de eigenaar die zo nu en dan
plaatste om de sensatie te verhogen.
En geloofde u deze verklaring?
Ik dwong me er toe, inspecteur,
omdat er geen andere verklaring was
te vinden, die aannemelijker klonk.
Kunt u me zeggen hoe die man
er uit zag?
Hij hield zijn hoofd omlaag, zo
dat het beschaduwd was en ik de
trekken niet goed kon onderschei
den. Het gelaat was doodsbleek en
vreselijk verwrongen.
En de kleding van de man?
Alles ging zo gauw, dat ik daar
niet op gelet heb.
U kunt dus geen nadere be
schrijving van de man geven? Maar
zou het u wel mogelijk zijn, hem te
herkennen, alsu het stoffelijk
overschot zag?
Zonder twijfel inspecteur.
Nagtegaal keek op z'n horloge en
zag dat het tien voor drie was.
Goed, zei hij daarna: om drie
uur zouden enige mensen de dode
identificeren. Mag ik u verzoeken,
daarbij aanwezig te willen zijn?
Zonder veel enthousiasme stemde
Truus toe.
Weet u wat, we gaan vast, stel
de Nagtegaal voor: Als u tenminste
geen bezwaar er tegen heeft, met
mij gezien te worden. Het zieken
huis is trouwens vlakbij.
Onderweg vroeg Nagtegaal het
meisje, waarom ze eigenlijk naar de
politie gekomen was zodra ze over
dat zogenaamde ongeluk gehoord
had.
Truus antwoordde, dat ze enig ver.
band tussen het zien van de dode en
de doodgebleven man vermoedde en
vreesde, hoewel ze zich niet had kun
nen voorstellen op welke manier dat
eigenlijk mogelijk was.
Nagtegaal had echte* zijn mening
al gevormd. De man werd in de tent
door Akkerman of Dirk vermoord,
waarschijnlijk op de plek tussen de
aap en het geraamte, welke volgens
Van den Bergh de enige ruimte was,
waar men veilig kon staan zonder
last te hebben van de af en aan rij
dende wagentjes. Misschien per on
geluk, misschien expres had de moor
denaar het slachtoffer vlak voor het
geraamte gezet; veronderstel, dat hij
een wagentje hoorde aankomen en
geen gelegenheid meer had, de dode
man weg te nemen, zonder zelf ge
zien te worden. Hij wachtte tot er
(in afspraak met Akkerman?) een
leeg wagentje aankwam en zette de
dode man daarin, met het bekende
gevolg.
(Wordt vervolgd)
