3)e Coid6e0oii4cmt
Fantastisch plan met de
hertog van Windsor
Vrije tijd in
gebondenheid
Hitler wilde hem op de
troon zetten
Melk smaakt
als cognac
Duits-Russische onderhandelingen
zijn afgebroken
Zal het Dulles te
Londen gelukken?
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1957
48ste JAARGANG
No. 14172
j HITLER
I dacht een hertog aan
de lijn te hebben
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefooo: Directie Abonnementen. Drukkerij 20935: Redactie 20015: Adver tenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs 0.59 p.w„ f2.55 pmnd, ƒ7.50 p.kwart. Franco p.p. 8^-. Advertenties: 17 et.'p. mjn. Telefoontjes 1.50.
|N de laatste jaren heeft niet slechts
de Overheid, maar ook het par
ticulier initiatief een onderzoek inge
steld naar de culturele en sociale be
tekenis van de vrije-tijd-besteding in
ons land. We herinneren aan een stu
die vanwege het Centraal bureau van
de statistiek in 1954, aan een congres
dat omstreeks dezelfde tijd in Utrecht
werd gehouden en aan een zo juist
vanwege het Ministerie van onder
wijs, kunsten en wetenschappen uit
gegeven rapport met de eerste resul
taten van een uitvoerig onderzoek.
Wanneer we op dit onderwerp die
per willen ingaan, is het nodig, ken
nis te nemen van enkele der uit
komsten, die in het ministerieel stuk
zijn neergelegd. Veertig percent (24
uur) van de in het onderzoek betrok
ken tijd van 60Vt uur per week is
vrije tijd; 38 percent (23 uur) wordt
besteed aan verplichte bezigheden,
dat is aan werk, maaltijden en der
gelijke. Verder heeft men becijferd,
dat 66 percent van de vrije tijd (16
uur) binnenshuis wordt doorgebracht.
En hoewel de jeugd over minder vrije
tijd beschikt dan de volwassenen,
doet zij meer aan daadwerkelijke ont
spanning.
Nu staat de 26ste sociale studie
week van Rolduc voor de deur en
ook daar komt het actuele vraagstuk
van de vrije-tijdbesteding in niet min
der dan zes „lessen" aan de orde.
Hebben we de titels van de gekozen
onderwerpen goed verstaan, dan zal
men stellig komen tot de conclusie,
dat het christelijk personalisme ook
de vrije tijd maakt tot een beleving
van de vrijheid in gebondenheid.
DE arbeid drukt zeer duidelijk haar
stempel op onze huidige samenle
ving, zodanig, dat we van een nieuwe
gestalte van de arbeid kunnen spre
ken. Een van de kenmerken van die
gestalte is de scheiding van leef- en
werkmilieu. De toenemende vrije tijd,
mogelijk gemaakt door een meer ef
ficiënt productieproces, gaat daardoor
een steeds meer belangrijke rol spe
len en het is wel zeker, dat die vrije
tijd grotere winst zal afwerpen naar
mate een „terug in het gezin" daar
mee gepaard gaat.
Dan is er het wonen, dat steeds
minder staat in de sfeer van de ar
beid, hetgeen op zijn beurt de struc
tuur van het gezin diepgaand beïn
vloedt. Prof dr R. Kwant uit Eind
hoven zal op dit onderdeel te Rolduc
nader ingaan en bij voorbaat heeft
hij laten weten, dat gesproken zal
worden over de groeiende gebon
denheid in de arbeid en de toene
mende vrijheid in het wonen.
De leuze is gesteld: vrij van ar
beid. vrij voor iets anders. Dat houdt
o.i. in, dat vrije tijd niet alleen kan
worden gezien als herstel van krach
ten of uitrusten van vermoeidheid. Zo
wel arbeid als vrije tijd zijn voor de
mens nodig om te geraken tot een
gaaf menselijke vorming. Dat is dan
overeenkomstig het oude adagium:
leven om te werken werken om te
leven.
Vraag men ons nu, hoeveel vrije
tijd zal mogelijk worden, dan moet
het antwoord naar de economie wor
den verwezen. Drs W. A. J. Bogers
uit Heerlen heeft in een van zijn stel
lingen voor de studieweek alvast
neergeschreven, dat «YfÜe mï?
„duurder" is dan de tijd, waarin
men arbeid verricht.
AARMATE er meer besteding van
vrije tijd komt, zal er grotere
behoefte bestaan aan zogenaamde
„verzórgende beroepen". Want het
hogere levensniveau, dat door uit
breiding van de vrije tijd veronder
steld wordt, zal tevens een aantal
min of meer geestelijke behoeften
doen ontstaan, die hun deskundige
voorziening vragen. We denken hier
bij aan de zorg voor maatschappelijk
werk en voor onderontwikkelde ge
bieden.
Het bovengenoemde onderzoek van
O., K. en W. zal waarschnijlijk lec
tuur vormen door dr L. H. J. Crijns
uit Nijmegen, die op de Rolducse
week weer in het bijzonder de so
ciaal-psychologische beleving van de
vrije tijd zal behandelen. Hij heeft
al aangekondigd, te zullen ingaan
zowel op de actieve als de passieve
besteding van vrije tijd, en op de
vraag naar de wederzijdse betrekking
tussen het soort arbeid dat men ver
richt en de wijze waarop diezelfde
men zijn vrije tijd aanwendt.
Hoe men tenslotte het probleem
ook stelt, de besteding van vrije tijd
is zeker niet te saneren zonder her
ziening van de geldende opvatting
omtrent arbeid, cultuur en vrijheid,
gezin en persoon. Voorop staat het
herstel van de maatschappelijke orde
en haar vervolmaking volgens de
evangelische wet. We stellen ons
voor, dat men ook te Rolduc juist
daar de oplossing van het actuele
vraagstuk zal zoeken.
N
Malakka onafhankelijk
Koningin Elizabeth van Engeland
heeft woensdag haar goedkeuring ge
hecht aan een wetsontwerp tot instel
ling van de federatie van Malakka
als een onafhankelijk soeverein land
binnen het Gemenebest.
De federatie, met een bevolking
van vijf miljoen Maleiers, Chinezen
en Indiërs, wordt 31 augustus onaf
hankelijk.
De hertog beet niet
De publicatie van inbeslaggenomen
documenten van het Duitse ministerie
van buitenlandse zaken tijdens de
tweede wereldoorlog onthult ver
scheidene interessante gegevens. Eén
van de merkwaardigste onthullingen
wel, dat Hitler in 1940 het fan
tastische plan koesterde om koning
George VI na de onderwerping van
Engeland af te zetten en in zijn plaats
de hertog van Windsor op de Engelse
troon te plaatsen.
De Duitsers meenden dat de her
tog wel met hen zou willen samen
werken.
De Duitsers spraken ïn 1940 met
de hertog van Windsor, die destijds
in Spanje en Portugal vertoefde, op
weg naar de Bahama-eilanden, waar
hij tot gouverneur was benoemd.
Duitsers en Spanjaarden hebben
op allerlei manieren geprobeerd om
de hertog en hertogin van Windsor
in Spanje te houden. Zij trachtten
later him vertrek uit Lissabon naar
de Bahama-eilanden tegen te hou
den, o.a. door hen te vertellen, dat er
komplotten tegen hen waren ge
smeed.
Bangmakerij.
Op de dag van het vertrek werd
een „betaalde agent" op het schip
waarmee de hertog zou weggaan, ge
arresteerd. Hij leidde de autoriteiten
naar een plaats waar sporen van een
helse machine en gereedschappen om
een dergelijk apparaat te maken,
werden aangetroffen. De zaak werd
zodanig ruchtbaar gemaakt, dat zij
de hertog ter ore kwam, voor wie
deze kwestie een ernstige waarschu
wing moest zijn. Aan de hertogin
werden vervolgens bloemen gezonden
welke vergezeld gingen van een
waarschuwing om niet te vertrek
ken. Een Engels personeelslid werd
omgekocht om over het „gevaar" te
spreken en te weigeren naar de Baha
ma-eilanden mee te gaan. Het ver
voer van de bagage van de hertog en
hertogin werd gesaboteerd. Voorts
was men van plan geweest de herto
gin angst aan te jagen door het stuk
schieten van de ramen van haar
kamer, maar hiervan zag men af,
In Frankrijk is gisteren een nieuw
produkt op de markt gekomen: melk
met een cognacsmaak.
De bedoeling schijnt te zijn de
Fransen met dit produkt tot het
drinken van melk te brengen.
De firma die ermee adverteert,,
zegt dat de melk ondanks de cognac-
smaak geen alcohol bevat.
omdat het psychologisch effect slechts
zou zijn dat de hertogin eerder zou
willen vertrekken, aldus het rapport
van een- Duitse diplomaat. De hertog
en hertogin vertrokken ondanks dit
alles nog dezelfde dag: 1 augustus.
„Voor de vrede".
In verslagen van Duitse diplomaten
aan het Duitse ministerie van Bui
tenlandse Zaken werd ondertussen
gemeld, dat de hertog overwoog om
zich tegen de Engelse politiek uit te
spreken en te brengen met zijn broer,
koning George de zesde.
De Duitsers spraken in deze versla
gen als hun mening uit, dat de hertog
op een beschikt ogenblik met hen
zou samenwerken „voor de vrede".
Het vertrek van de Windsors op
1 augustus naar de Bahama-eilanden
vond, volgens de Duitse rapporten
aan Berlijn plaats, aangezien de her
tog nog niet het juiste ogenblik ge
komen achtte.
BRITSE VERKLARING.
Tegelijk met de documenten heeft
de Britse regering thans een verkla
ring uitgegeven, waarin zij meedeelt,
dat de Duitse rapporten noodzakelij
kerwijs zeer gekleurd zijn.
Handtekening onder atoom-overeenkomst
De Britse regering verklaart: De
hertog ondervond zware druk van
vele zijden om in Europa te blijven.
De Duitsers hoopten dat hij zijn in
vloed zou aanwenden tegen de poli
tiek van de Engelse regering. De her
tog heeft echter nooit gewankeld in
zijn trouw aan de Britse zaak of in
zijn vaste voornemen om op d? over
eengekomen datum zijn functie van
gouverneur der Bahama's te aanvaar
den. Wat de documenten alleen be
wijzen is wat de Duitsers van plan
waren en hoe volkomen zij daarin
Hebben gefaald.
De opstand in Oman
Volgens de minister van buiten
landse zaken van de sultan van Oman,
Innes, heeft het fort Izk', dat in han
den der opstandelingen was, zich
overgegeven.
Volgens radio Cairo heeft de Imam
(koning) van Jemen in een telegram
aan de zaakgelastigde van Jemen in
Cairo een beroep op de Arabische
landen gedaan om „het volk van
Oman in zijn strijd tegen de Britten"
te helpen.
De 24 Cyprische priesters en
monniken in het Makherasklooster bij
Nicosia, die dezer dagen uit protest
tegen de beperking van familiebe
zoek in hongerstaking gingen, heb
ben hun actie gestaakt, nadat de
autoriteiten maatregelen hadden ver
zacht.
Zijn er geen Duitsers
in de Sovjet-Unie?
De Duits-Russische onderhandelin
gen in Moskou zij- gisteren tijdelijk
afgebroken. Dit gebeurde omdat de
Russen hadden meegedeeld, verdere
onderhandelingen over terugkeer van
Duitsers uit de Sowjet-Unie als zin
loos te beschouwen.
De Westduitse -gering meent dat
zich nog 80.000 Duitsers in de Sowjet-
Unie bevinden; de Russische regering
ontkent dit.
De leidei van de Westduitse dele
gatie, dr. Lahr, is naar Bonn terugge
keerd voor overleg met zijn regering
De Moskouse besprekingen begon
nen op 23 juli na oen maandenlange
uitwisseling van nota's tussen bonds
kanselier Adenauer en de Russische
premier Boelganin.
Op de agenda stonden drie belang
rijke punten: de kwestie van de repa
triëring, de ontwikkelingen van de
handel tussen de Sowjet-Unie en
West-Duitsland en speciale consulaire
aangelegenheden
mee in te onderhandelen over repa
triëring „op individuele basis".
Toen de besprekingen begonnen,
nam de Duitse hoop zelf nog toe, om
dat de Russen, op de eerst® zakenzit-
ting, het „op individuele basis" lieten
vallen. Maar Felix von Eckhardt,
perschef van de regering, heeft de
Maandag heeft president Eisenhower in de rozentuin van het Witte Huis
te Washington het document ondertekend, waardoor de Verenigde Staten
gaan deelnemen aan de verkzaamheden van het tachtig statenleden tellende
„International Atomic Energy Acency". Hiermee is de Verenigde Staten het
22ste land dat het verdrag van het atoomagentschap ratificeert. Op de foto
ziet men president Eisenhower, die de documenten ondertekent terwijl
de voorzitter van de atoomcommissie Lewis L. Strauss, toekijkt.
Geen devaluatie
Franse franc
Naar uit gewoonlijk goedingelichte
kringen wordt vernomen is de Fran
se minister van Financiën, Gaillard,
voornemens binnenkort een verkla
ring af te leggen dat de regering
niet voornemens is thans tot deva
luatie van de frank over te gaan.
Sedert de val van de regering-
Mollet hebben geruchten de ronde
gedaan, dat de frank zou worden ge
devalueerd en dit heeft geleid tot
speculatie ter beurze, tot het opvra
gen van bankdeposito's en tot toene
ming van investering in grondstof
fen door fabrieken.
Het regent in Frankrijk de laatste
tijd prijsstijgingen In Parijs wordt
het gas 20 pet duurder, elders in
Frankrijk 10 pet. Zojuist heeft de
regering de omzetbelasting op luxe
artikelen, in totaal 24 stuks, met 5:
pers nu meegedeeld dat de Russen percent verhoogd. De boter is 35
dinsdag hebben laten weten, dat zij franken duurder geworden, de melk
over de kwestie van de repatriëring I gaat vandaag 3 franken per liter
in het geheel niet wilden spreken. meer kosten en in Parijs gaan ge-
Westen eens over
inspectie-zone
In kringen, die nauwe betrekkin
gen onderhouden met de delegaties
op de Londense ontwapeningsbe
sprekingen is woensdag vernomen,
Het begin van de besprekingen was dat de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Dulles, en de
westelijke delegatieleiders overeen
stemming hebben bereikt over een
plan tot wederzijdse luchtverkenning
van delen van Europa, de Sowjet-
meer dan een maand vertraagd door
de Russische weigering te spreken
over wat Moskou de dode kwestie van
de repatriëring noemde.
Ten slotte stemden de Russen er
Veevpant maakte ótagzif
De veerpont tussen Wageningen en Randwijk over de Rijn is tengevolge van overbelasting aan een zijde voor
een deel gezonken. Twee vrachtwagens met stenen, die dinsdag de pont opreden veroorzaakten zo'n slagzij, dat
de luchtschachten vol begonnen te lopen. De passagiers konden zich evenwel in veiligheid brengen door naar
de kant te waden. Gelukkig was de grote drijvende bok „Labor" in de directe nabijheid en kon spoedig begonnen
worden met het weer in de normale positie brengen van de veerpont. Op de foto zien we de half weggezonken
pont met op het dek de auto's, die min of meer oorzaak van het ongemak waren.
Unie, de Verenigde Staten en het
Noordpoolgebied.
Ook is gesproken over inspectie te
land, maar de plannen hiervoor zijn
nog niet geheel uitgewerkt.
Minister Dulles heeft woensdag
ook gesproken met het hoofd van de
russische afvaardiging, Zorin.
De Franse minister van buiten
landse zaken, Pineau, was eveneens
uitgenodigd, maar hij kon woensdag
Parijs niet verlaten. Het onderhoud
tussen Dulles en Pineau zou nu van
daag plaats vinden.
Franse diplomaten te Parijs zei
den woensdag niet te weten wat mi
nister Dulles beoogt met zijn uitno
diging aan Pineau. Men had echter
de indruk, dat de Amerikaanse mi
nister de steun van Frankrijk wen
ste te verwerven voor vergaande
plannen tot wederzijdse luchtverken
ning.
Naar verluidt heeft Foster DuPes
zijn goedkeuring gehecht aan het in
stellen van een Europese inspectie-
zóne, waarover tijdens besprekingen
van de Navo-raad te Parijs overeen
stemming werd bereikt.
Deze zone zou zich uitstrekken van
de westkust van Ierland tot de Oeral
en zij zou in het zuiden de noorde
lijke helft van Spanje een groot ge
deelte van Italië, Griekenland, Thra-
cië en Europees Turkijë omvatten.
Neutrale landen als Zweden en
Zwitserland zouden buiten het zö-
negebied vallen. De positie van Jer-
land, Zuid-Slavië en Spanje is niet
bekend. Spanje is geen lid van de
Navo, doch er bevinden zich Ame
rikaanse luchtbases.
De westerse afgevaardigden keur
den een voorstel van Dulles goed
voor het instellen van een noorde
lijke inspectiezóne, die Noord-Cana
da, Noorwegen en Groenland
(Deens), benevens Noord-Rusland
zou omvatten. Zweden en Finland
zouden er echter buiten vallen.
Het voor Europa voorgestelde in-
spectiegebied is veel groter en strekt
zich veel verder op Sowjetrussisch
gebied uit dan was voorzien in de
Russische voorstellen terzake,' die
dertig april j.l. werden gedaan.
Waarnemers betwijfelen dan ook, of
het Kremlin ze aanvaardbaar zal
achten.
Doch het denkbeeld om de lucht-
inspectie te koppelen met het in
stellen van toezichtposten op de
grond is van de Russen afkomstig,
Men hoopt nu, dat dit gedeelte der
westerse voorstellen geredelijk door
de Sowjet-Unie zal worden aanvaard.
ruchten dat de tarieven van de bus
en de metro binnenkort met de helft
zullen stijgen.
Weer tomaten
naar België
Plotseling is van Belgische zijde het
bericht gekomen dat met ingang van
31 juli de invoer van tomaten uit Ne
derland weer zal worden toegestaan
Dit geldt enkel voor de sorteringen
A en B. De invoer van Nederlandse
tomaten in België werd op 15 juli
stopgezet in verband met de prijsont
wikkeling voor tomaten op de Belgi
sche markt.
Dit nommer bestaat oit 10 pagina's
HOE
wordt
het
veer
(Geldig van donderdagavond j
tot vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
DROOG.
j Droog weer met enkele over-
drijvende wolkenvelden, voorna-
melijk in het noorden van het
land. Weinig verandering in tem-
peratuur. Matige tot zwakke
wind in hoofdzaak uit noorde-
t lijke richtingen. s
2 Aug. zon op 5.05; onder 20.31;
n.aan op 13.34; onder 23.10.
19.55 E.K.
Hoogwaterstanden
2 Aug. v.m. 7.35; n.m. 8.
Het weer in Europa
De weerrapoorten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
litxetvtburg
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
regen
licht bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bew
onbewolkt
onbewolkt
mist
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bew.
onbewolkt
zwaar bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
Droog weer
Van Oost-Europa tot de oceaan
handhaaft zich een gordel van hoge
druk, waarin een tweetal afzonder
lijke kernen voorkomen en wel één
boven Duitsland en eer andere ten
westen van Ierland. Aan de noord
kant van de hoge drukgebieden ver
plaatsen zich oceaanstoringen in oos
telijke richting. Ze veroorzaken af
en toe wat bewolking in het noorden
van het land. Door het zonnige weer
liep de temperatuur in het zuiden van
het land gisteren op tot 24 gr. In het
noorden van het land was het wat
minder warm door zeewind. Morgen
zal de aanvoer van lucht van de
Noordzee sterker zijn, zodat het de
komende 24 uur niet warmer wordt.
