Zijn woonruimtevorderingen
onaantastbaar?
De Snorrende Snap
Gladiolen spelen (eerste) violen
Met hoofd bekneld geraakt
visie op
televisie
Snelheidsmonster, dat allen de baas is
DAG 30 JULI 195;
r>E LEIDSE COURANT
PAGINA t.
Rechtmatigheid en
doelmatigheid
Ter bevordering van een doelmati
ge verdeling van woongelegenheid
mogen burgemeester en wethouders
woonruimte vorderen. Maar woon
ruimtevordering is een zeer ingrij
pende maatrgei. Daarom heeft de
„Woonrulmtewet 1957" enige waar
borgen ge,geven tegen een lichtvaar
dig gebruik der vorderingsbevoegd
heid. Voor eerst schrijft de wet voor,
dat B. en W. moeten letten op de
rechtspositie van partijen en op alle
overige in aanmerking te nemen be
langen. Dit betekent, dat een be
paald geval eerst van alle kanten be
keken moet worden, voordat tot vor
dering mag worden overgegaan.
Voorts moet degene, ot wie de vor
dering zal worden gericht, in de ge
legenheid worden gesteld zijn be
zwaren kenbaar te maken in een
vergadering van een door de gemeen
teraad benoemde adviescommissie.
Tenslotte kan men binnen tien dagen
tegen een vordering in verzet gaan bij
Gedeputeerde Staten. Geen verzet
is echter mogelijk, als de vordering
is gedaan in overeenstemming met
het éénstemmig advies der advies-
oommissie, vastgesteld in een verga
dering, waarin ten hoogste één lid
niet tegenwoordig was.
Indien er nu geen verzet bij Gede-
puteei-de Staten openstaat of indien
deze het verzet ongegrond hebben
verklaard, kan degene, wiens woon
ruimte gevorderd is, dan nog bij de
rechter aankloppen?
De wet zegt uitdrukelijk, dat vor
deringen, welke door b. en w. zijn
gedaan, geacht worden een doelma
tige verdeling van woongelegenheid
te bevorderen. Tegenbewijs voor de
rechter is niet toegelaten. De rechter
mag dus niet de doelmatigheid van
een vordering beoordelen. Hij mag
m.a.w. geen oordeel uitspreken over
het woonruimtebeleid.
Wel kan de rechtmatigheid van
een vordering aan het oordeel van de
rechter worden onderworpen. Dit be
tekent in de eerste plaats, dat de
rechter mag nagaan, of alle forma
liteiten wel in acht zijn genomen.
Maar daarnaast mag de rechter ook
onderzoeken, of b. en w. zich niet
aan misbruik van recht hebben schul
dig gemaakt.
Nu zijn doelmatigheid en rechtma
tigheid weliswaar twee afzonderlij
ke begrippen, maar in de praktijk is
de grens niet altijd even scherp te
trekken. Bij de beoordeling van de
rechtmatigheid van een vordering
wordt meestal ook het woonruimte
beleid onder de loupe genomen. Ter
illustratie laten wij hier enkele
voorbeelden volgen.
Gevorderd bij psychopaath.
B. en w. van de gemeente X had
den een gedeelte van de woning van
Y gevorderd ten behoeve van een ge
zin, bestaande uit man, vrouw er
twee kinderen. Y wendde zich met
een rapport van een zenuwarts tot
de president van de rechtbank. Vol
gens dit rapport was Y een impul
sieve psychopaath met een zeer be
perkte intellectuele gezichtseinder,
afkomstig uit een familie, die inzake
geestesziekte exceptioneel zwaar was
belast, en met zijn echtgenote meer
malen wegens ernstige geestesziek
te verpleegd. Naar de mening van de
president stond het belang om de
gevorderde woonruimte zo econo
misch mogelijk te benutten niet in
evenredigheid tot het belang van Y
en zijn echtgenote om zich in een
vrije woning en daardoor in de
maatschappij te kunnen handhaven.
Van een samenwoning met anderen
moesten namelijk ernstige gevolgen
en conflicten gevreesd worden, het
geen tot opneming in een gesticht
voor zenuwzieken zou kunnen leiden.
Op deze grond werd de burgemees
ter van X veroordeeld om zich te
onthouden van elke maatregel, wel
ke de strekking had effect te verle- hebben toegekend. Volgens de Hoge
nen aan de vordering.
Deze beslising werd in hoger be
roep door het Gerechtshof bekrach
tigd. Ook het Gerechtshof was van
oordeel, dat er een te grote oneven
redigheid bestond tussen het gedien
de en het geschonden belang. Maar
de Hoge Raad was het hiermede niet
eens. De waardering van de belan
gen is overgelaten aan de beslissing
van b. en w. De rechter mag dus
niet uit hoofd van een andere appre
ciatie van die belangen tussen bei
den komen. De Hoge Raad voegde
hier nog aan toe, dat voor tussen
komst van de rechter reden zou
kunnen zijn, indien ie vordering als
een daad van willekeur zou zijn aan
te merken. Deze figuuraldus de
Hoge Raad doet zich voor, als moet
worden aangenomen, dat de vorderen
de autoriteit bij afweging van de be
langen in redelijkheid niet tot een
vordering heeft kunnen komen, en
dus afweging van die belangen ge
acht moet worden niet te hebben
plaats gehad. Deze figuur doet zich
echter in het onderhavige geval niet
voor, omdat de mogelijkheid aanwe
zig is, dat redelijk oordelende men
sen bij de afweging van de hier te
genover elkander staande belangen
tot verschillend resultaat komen. Op
deze gronden werd de beslissing van
het Gerechtshof vernietigd.
Heeft afweging van belangen
plaats gehad?
Bovenstaande vingerwijzing van de
Hoge Raad heeft tengevolge gehad,
dat de strijd in latere gevallen steeds
loopt over de vraag, of afweging van
belangen heeft plaats gevonden.
In het volgende geval hadden b.
en w. van Hattem ten behoeve van
een jong echtpaar de bovenverdie
ping gevorderd van een licht ge
bouwd zomerhuisje. Dit huisje werd
bewoond door een bejaard èchtpaar.
De man was 84 en de vrouw 64 jaar
oud. Deze lieden hadden door ge-
dwonge evacuatie en herhaalde ver
huizingen naar steeds kleinere wo
ningen reeds vele offers gebracht.
Door de vordering zouden zij terug
gedrongen worden in twee kleine
vertrekken, waarin zelfs het hun nog
gebleven restant v*n hun meubilair
geen plaatsing zou kunnen vinden en
waar geen behoorlijke berging voor
hun kleren aanwezig was.
De president van de rechtbank be
sliste, dat door een zodanige opeen
stapeling van 'leed de belangen van
deze hoogbejaarde echtelieden in zulk
een mate werden gekrenkt, dat bij
een afweging van de hier in aanmer
king komende belangen b. en w.
in redelijkheid niet tot een vordering
hadden kunnen komen. Hieruit volg
de dat die afweging niet had plaats
gehad en de vordering dus onrecht
matig was.
Deze beslissing werd door het Ge
rechtshof bekracntigd. Het Gerechts
hof achtte de vordering bovendien on
rechtmatig, omdat zij in strijd was
met de richtlijnen van de minister
van Binnenlandse Zaken. Deze richt
lijnen schrijven o.a. voor, dat C:
doelmatigheid van een vordering
steeds mede moet worden bepaald
door overwegingen van rechtvaardigt
heid en billijkheid, met name ook
voor wat betreft de volgorde, waarin
tot vordering wordt overgegaan,
waarbij o.m. het lot van bejaarde be
woners aandacht verdient. Nu was er
bij niet-bej aarde inwoners van Hat
tem nog woonruimte te vorderen,
waaruit het Hof de gevolgtrekking
maakte, dat b. en w. aan het lot der
bejaarde echtelieden geen aandacht
hadden geschonken.
Maar ook deze beslissing kon
geen genade vinden in de ogen van
de Hoge Raad. De Hoge Raad begon
met vast te stellen, dat de waar
dering van de in aanmerking komen
de belangen overgelaten is aan het
beleid van b. en w. Dit breigt mede,
dat de rechter ook niet bij wijze van
toetsing van dit beleid aan de be
treffende richtlijnen mag oordelen
over de vraag, of b. en w. in het
geven geval op juiste wijze met
paalde belangen hebben rekening ge
houden en daaraan bij afweging
tegenover andere door hen te behar
tigen belangen voldoende gewicht
Raad behoefde het niet uitgesloten
te zijn, dat b. en w. lettende op
alle in aanmerking komende belan
gen in redelijkheid tot de vorde
ring hadden kunnen komen.
Onzekerheid.
Het volgende geval heeft betrek-
GEZONDHEIDSZORG EN
BE STEALINGS-GEVAAR.
„Bij het bestralingsgevaar van ioni
serende stralen is het niet zozeer een
probleem dat men bij grote dosis ern
stige schade lijdt of zelfs kan ster
ven, maar dat men een kleinere dosis,
jarenlang toegediend, ogenschijnlijk
zonder bezwaar kan verdragen", aldus
meent dr. J. Spaander, algemeen di
recteur van het Rijks Instituut voor
de Volksgezondheid te Utrecht, in een
vraaggesprek dat is afgedrukt in het
juli-nummer van Katholieke Gezond
heidszorg.
De radio-actieve stoffen vormen
ook een probleem, vanwege de veel
grotere toepassing en verspreiding
die controle zeer bemoeilijkt. Was het
gebruik van radio-actieve stoffen
king op een sinds de bevrijding ont-. vroeger n.l. beperkt tot het gebied
slagen Rijkspluimveeconsulent. Deze I der geneeskunde, thans vindt men ze
man X, was na zijn invrijheidstel
ling uit J.e internering voor zijn be
staan geheel aangewezen op de ex
ploitatie van zijn bezittingen in de
gemeente Y, waar hij een villa met
een boomgaard en een tuin, alsmede
6 ha bos en 5 ha bouwland in eigen
dom had. In de villa, die 16 kamers
en daarboven nog zolderruimte be-1
vatte, waren 4 gezinnen onder ge- j
bracht. X vroeg vergunning aan b.
en w. om een zit- en slaapkamer m
zijn huis te betrekken. B. en w. wei
gerden de gevraagd woonvergunning
en vorderden de door het vertrek van
één der gezinnen vrijgekomen woon
ruimte ten behoeve van Z, die graag
Iwilde trouwen en spoedig daarop dan
ook toegepast in industrie en land
bouw. Daarom moet de hele situa
tie geheel opnieuw worden bezien.
Het gezondheidsapparaat zal hier
bij te zorgen hebben dat alle be
langrijke bestralingsbronnen onder
controle staan.
De lozing der radto-actieve afval
stoffen is zo mogelijk nog moeilijker
op te lossen.
Een wereld-regeling is hier beslist
nodig. Daarom is voor ons land o.m.
van veel betekenis de gezondheids
paragraaf van het Euratom-verdrag,
omdat wij de uitmonding hebben van
grote Europese rivieren.
HAARLEMSE KEURING
ook trouwde.
De president van de rechtbank over- jOud -burperwachters
woog, dat X na zijn ontslag uit de'
internering geen onderdak had enj
geen andere inkomsten dan uit zijn i
hierboven genoemde bezittingen. Het'
is billijk, dat X in de nabijheid van
zijn bedrijf woont, waarin hij zijn
bestaan moet vinden. Op deze gron-'
den werd de vordering aangemerkt
als misbruik en tenuitvoerlegging
verboden.
Deze beslissing werd door het Ge
rechtshof bekrachtigd met de moti
vering, dat B. en W. onder de gege
ven omstandigheden bij afweging van
de belangen van X en de vorderende
gemeente in redelijkheid niet tot de
vordering ten behoeve van Z hadden
kunnen overgaan en dus in feite een
afweging van de betrokken belangen
niet had plaats gevonden. Ook de
Hoge Raad stelde het gemeentebe
stuur in het ongelijk en verwierp
zijn beroep in cassatie. Het is wel ty
perend voor de grote onzekerheid op
dit gebied, dat de advocaat-generaal
bij de Hoge Raad in tegengestelde
zin had geconcludeerd. Naar diens
mening was hier geen misbruik van
gezag aanwezig, omdat redelijk oor
delende mensen zeer wel tot het re
sultaat zouden kunnen komen, dat
b. en w. terecht het belang van het
echtpaar Z hebben laten prevaleren
boven dat van de eigenaar-vrij gezel
B. en w. van Maassluis vorderden
enige kamers van de woning van een
huisarts ten behoeve van een gymnas
tiekleraar, die blijkbaar in dienst
was van de gemeente Maassluis, doch
nog in Scheveningen woonde. Tenge
volge van deze vordering zou de
huisarts o.a. zijn laboratorium en stu
deerkamer moeten missen, waar
door hij zijn praktijk niet meer be
hoorlijk zou kunnen uitoefenen tot
schade van de volksgezondheid. Daar
er in Maassluis geen ziekenhuis of
laboratorium was, moest de huisarts
urine- en ontlastingonderzoek in zijn
eigen laboratorium verrichten. Dit
onderzoek gaat gepaard met een der
gelijke stank, dat het niet in een an
der vertrek, b.v. de spreekkamer kan
worden verricht.
President van de rechtbank, Ge
rechtshof en Hoge Raad beslisten hier
eendrachtelijk, dat de vordering als
een daad van willekeur beschouwd
moest worden, omdat geen redelijk
denkend mens, na afweging van de
verschillende belangen en na een be
hoorlijk feitelijk onderzoek, van oor
deel kon zijn, dat de huisarts de ge
vorderde woonruimte kon missen.
In dit laatste geval ligt misbruik
van recht wel erg voor de hand. Over
het algemeen heerst hier echter de
grootste onzekerheid. Het is moeilijk
te voorspellen, of een bepaalde vor
dering, hoe onrechtvaardig zij ook
moge schijnen, als misbruik van recht
aangemerkt zal worden.
Mr. C. A. BARON BENTINC*
(53)
willen reünie
Oud-burger wachters zijn 'n reünie
aan het voorbereiden, die in oktober
of november a.s., waarschijnlijk in
de Dierentuin in Den Haag zal wor
den gehouden. Een werkcomité ter
voorbereiding van deze reünie is
thans druk doende de namen van
alle leden van deze wacht bijeen te
brengen. Dat is nogal moeilijk omdat
in 1940 zeer vele ledenlijsten van de
burgerwacht door de bezetter wer
den vernietigd.
Het plan is, dit jaar een reünie te
organiseren voor ie oud-burger
wachten uit Zuid-Holland. Het ko
mende jaar zal er dan een voor het
gehele land worden gehouden. Van
sommige plaatsen in Zuid-Holland
heeft het comité reeds een zij het
ook onvolledige lijst van de vroe
gere leden, maar van vele steden en
dorpen ontbreken bijna alle gege
vens. De heer A. Rietveld in Den
Haag heeft het initiatief tot deze reü
nie genomen. Op de reünie zal een
nationaal allegorisch zangspel „Je
Maintiendrai" van kapitein van de
infanterie A. Kaptein worden opge
voerd. (Het secretariaatsadres is J.
Chabot, Mandarijnstraat 37, telefoon
339312, Den Haag).
Militair gedood
Omstreeks tien over twee gister
middag is op het terrein, van het zo
genaamde bastion Oudmolen te Naar-
den de dienstplichtige soldaat H.
Sieuwers met zijn hoofd bekneld ge
raakt tussen twee vrachtauto's. Hij
was vrijwel onmiddellijk dood. Sol
daat Sieuwers, die afkomstig was uit
Hoorn, was 21 jaar oud en ongehuwd.
Hij behoorde tot de staf van de her
halingsoefeningen van de lichte
luchtdoelartillerie territoriaal te
Naarden.
STOPZETTING UITVOER
BOSPEEN EN UIEN NAAR
BELGIë—LUXEMBURG.
Opnieuw is de grens van België en
Luxemburg gesloten voor Nederland
se tuinbouwprodukten. Met ingang,
van 30 juli mogen geen bospeen en
uien meer uit Nederland in deze lan
den worden ingevoerd.
Deze maatregelen zijn genomen op
grond van de bepalingen in het "land-
bouwprotocol en vinden hun oor
zaak in de prijsontwikkeling voor
deze produkten op de Belgische en
Luxemburgse markt.
Voor de Nederlandse tuinders is
dit zeer teleurstellend, want de ex
port van bospeen uit ons land ging
hoofdzakelijk naar deze twee landen
en hoewel de uitvoer van uien in de
afgelopen weken nog niet groot was,
moet in de komende weken in ons
land op een toenemend aanbod van
uien worden gerekend.
De gladiolen spelen nog steeds de
eerste viool op de wekelijkse keurin
gen. Ook gisteren schotelde men de
bezoekers weer een duizelingwekkend
groot aantal soorten voor. Uitsteken
de aanwinsten zagen we bij de fa. H.
J. Salman «Sc Zn, Noordwijk. Een
machtige collectie stelde deze firma
ten toon. We noemen slechts de fris-
rose Sümmer Pearl, de purperen Ce
res met de lange, best gebouwde tak,
de fraaie oranje Universe, de fonke
lend rode Red Matador, de idem Ego
Flos, de intens zalmrose Lys Assia,
de oranjekleurige Ambrosie en vele
anderen. Stuk voor stuk juwelen met
lange, forse takken.
In het groepje van Gebrs. Vink,
Noordwijk, vonden we de rose Eliza
beth Susan en de rood gevlekte, gele
Sunny Boy de mooiste. Flaming Ar
row is een diep-rode sport uit Nieuw
Europa, die A. J. Turenhout, Noord
wijk, voor het voetlicht bracht. Een
elite collectie was er weer van Ko
nijnenburg Mark, Noordwijk met
de groengele Groene Specht, de witte
Odelia, de buitengewoon mooie oran-
jezamkleurige Fresco, de aparte hard-
lila Oberta, de zalmrose Kosmos en'
de zeer aparte Rival als uitblinkers.
Heart of my heart van de Groot
Co., Hillegom, vonden we uit de kas
mooier dan nu van buiten.
Cheerio en Plaisir d'Amour zijn
twee helderrode aanwinsten van
Jonkman-Hulsebosch, Sassenheim die
sterk de aandacht trokken door de
warme kleur. G. Beukers, Noordwijk,
etaleerde een trits nieuwe primu-
linusgladiolen en van de zaailingen,
die L. Steenvoorden, Noordwijk, naar
voren bracht vonden we Medley,
zalmrood met wit merk, de meest op
vallende. Danny Boy is een helder
oranjezalm getinte midd. grote gla
diool van C. Geerlings, Heemstede.
Een zeer verdienstelijke aanwinst, zo
op het eerste oog. In het zaaisel dat
de fa. P. v. d. Meer Czn, Noordwijk,
de laatste jaren naar voren brengt,
zitten voortreffelijke aanwinsten. Van
de acht getoonde behaalden er nu
zeven het getuigschrift van verdien
ste, terwijl de achtste nog werd te
ruggevraagd.
De allermooiste vonden we de rode
Rilampago, de lila Milagroso, de vaal-
lila P 1, de extra beste witte Magada-
lena en de lichtrose Patrick.
Heel mooie midd. grote aanwinsten
liet C. S. van Dobben de Bruijn,
Noordwijk, zien. We noemen o.m.
6528, lila met crème, de rose, rood
getekende 3608, de lichtoranje 5138
en de charmante groengele kleinbloe-
mige aanwinst, die een rood randje
aan de bloemen draagt. Een zeer
merkwaardige smoky bracht Bijvoet
Co., Overveen, onder de naam Quo
Vadis.
Verder was er nog een beste col
lectie van P. Visser, St. Pancras,
waarin we diverse heel mooie klein-
bloemige aanwinsten zagen en ook
in de groep van J. Preijde, Bree-
zand, kon men verschillende uitste
kende aanwinsten ontdekken.
APPELS EN PEREN NAAR
ZWEDEN.
Tot 15 augustus mogen appels in
Zweden worden ingevoerd en tot 31
augustus is de onbeperkte invoer toe-
gestaan van peren in dit land. In
voorgaande jaren werden in deze pe
riode vanuit ons land steeds grote
hoeveelheden peren naar Zweden
verladen. Of het dit jaar weer zo zal
gaan, valt te betwijfelen want de
oogst is in ons land bijzonder gering
en er blijft weinig voor export over.
AIS DE WERELD SOLDAAT WORDT.
DUUR VAN OE OlENSTT'jn IN HET LEGER
Ver.Stalen 2 jaar
Sovjet-Unie 2 jaar
W.-Duitslandljaor
NoorwegeM6maand.
Finland 8 maanden
(Van onze t.v.-medewerker).
De meneer, die in de KRO.ru-
briek „Alle negen" vrijwel alles af
wist van de spoorboekjes in de west-
europese landen, ging als winnaar
van de competitie met de toezegging
van enige nieuwe costuums naar
Baarn terug. In zijn woonplaats kent
men hem al lang om zijn verbazende
kennis. Hij is er hoofd van de afde
ling bevolking ter gemeente-secreta
rie. In deze kwaliteit is hij al even
zeer bedreven met het geheugen. Na
afloop van zijn t.v.-succes werd hem
in de studio gevraagd naar een we
derzijdse kennis, tevens ingezetene
van Baarn. „O ja, zegt de winnaar,
daar schiet me ineens te binnen, dat
volgende week zijn paspoort vervalt;
hij zal moeten verlengen". De KRO-
codil is intussen ter ziele gegaan. Men
kan dat spijtig vinden of niet: al die
artisten op de internationale lijn heb
ben uiteraard veel geld gekost en nóg
kon men niet altijd tevreden omtrent
hun prestaties zijn. Naar onze smaak
voldoet een boeiend toneelwerk veel
meer voor de kijkers en.... de kos
ten liggen belangrijk lager.
We leven in een langdurige de
pressie, die vooral vacantiegangers
onwelkom is. Daarom was het wel
attent van de NCRV, maandagavond
iets te laten zien over weersverwach
ting. Het was weliswaar geen actua
liteit, maar toch wel een interessante
film van de BBC over weersgesteld
heid en klimaat. We hebben verno
men, dat geleerder uit vele landen
onder de vlag van de Verenigde Na
ties samenwerken om gans de mens
heid van hun kennis te laten genie
ten.
Dinsdag, hedenavond, wordt tra
ditioneel een grote film vertoond. Het
is deze keer „Koninklijke hoogheid",
bewerkt naar een roman van Thomas
Mann en geregiss;erd door Harold
Braun. Het gaat om een Amerikaanse
miljonairsdochter die in een denk
beeldig Duits staatje verliefd wordt
op de daar regerende prins. Het ge
geven is charmant, al moet worden
gezegd, dat de verfilming enigerma
te in operette-stijl is geschied. Er
heerst echter een lichte en ironische
sfeer ip deze rolpr en dat redt hét
geheel als redelijk verzorgde en pre
tentieloze ontspanning.
Jef Heydendaal zal in de vorm
van een monoloog met geluidseffec
ten het door hem geschreven „Ver
haal van Albert Terwee" voor de ca
mera brengen in het t.v.-programma,
dat de K.R.O. maandag a.s. verzorgt.
In de rubriek „Blik n cb monitor" zal
aandacht worden besteed aan de
Amerikaanse filmproductie; Jan Wil
lem Hofstra zal in „Open Doek
jes" een gesprek hebben met de Bra
bantse dramaturg Jan Naaykens uit
Hilvarenbeek.
De Ierse familie Murnaghan
vormt het milieu waarin de gebeur
tenissen van het amusante spel „Ze
kregen wat ze wilden" zich voltrek
ken. Het spel werd geschreven door
Louis d'Alton. De vader van het ge
zin blijkt een leegloper te zijn met
literaire belangstelling; ook de rest
van de familie verliest geleidelijk
aan zijn werkkring. Dan gaat het ge
rucht rond, dat pa aandeel zal heb
ben in een grote erfenis. Dit vooruit
zicht van weelde herstel de solvabi
liteit van de familie. Deze KRO-uit-
zending op woensdag 7 augustus
wordt geregisseerd door Luc van
Gent.
Deze Italiaanse „Abarth" auto, die een machine van 750 c.c. heeft, is er In geslaagd zes wereldrecords te
evenaren en twee te overtreffen. Tijdens de ritten, waar bij de auto gereden werd door Paltronieri werd een ge
middelde snelheid behaald van meer dan 177 km/u. De nieuwe records werden gevestigd op de 2000 kilometer
die verreden werden in 18 uur 9 min. 43,1 sec. en in de 24 nurs rit, waarin een afstand van 4.258,909 km werd
afgelegd. Op de foto de „Abarth tijdens een van de re cordritten.