Vliegende MdCatidet
Vacantie naat*maat
AHASVERUS -i£L
Verhoog
Vacantiestemming
1957-
DB LETOSE COURANT
PAGINA
VAN
Als iemand verre reizen doet
GOD SCHIEP AD AM EN EVA en plaatste hen in het paradijs;
zo staat het geschreven in het boek Génesis. God gaf dus
ons aller mensen stamouders de eerste vaste woonplaats. Geen
drift tot trekken beroerde hun ziel totdat, we weten het allen,
Eva bezweek voor de lokstem van de slang en Adam de dwingende
verleiding van zijn gezellin niet kon weerstaan. Jahwe verdreef
het eerste mensenpaar uit Eden en daarmee begon de zwerftocht
van het menselijk geslacht, het reizen en trekken van de ene
uithoek van de aarde naar de andere.
Wij moeten het reizen dus eigenlijk zien als een straf, de poenale
sanctie die God de Heer de mens na diens zondeval heeft opgelegd,
doch het pleit dan voor het aanpassingsvermogen van de Cro-
Magnon, de Neander thaler, de Pithecantropus erectus of hoe al
die echte of vermeende voorvaderen van de homo sapiens ook
mogen heten, dat zij in de loop der miljoenen jaren die de huidige
wetenschap ons toewijst, deze oorspronkelijke straf hebben ver
edeld tot een levensbehoefte, het reizen, niet om den brode maar
om der vreugde wille.
Niet als Ahasverus, de eeuwig wandelende jood, niet als de Vlie
gende Hollander, die zeiler langs onbegrensde horizonten, maar
als de mens „die er op uit trekt" per luxe mailschip, per Flying
Dutchman, per auto-met-caravan, op de fiets met tent en rugzak,
alleen of in vereniging. Zelfs nu nog in deze jachtige tijd met het
oudste vervoermiddel aller eeuwen: per pedes apostolorum.
toen de oer-mens erop uit trok.
innerd worden aan wat mep achter
laat en de tijdelijke breuk van de
oude banden in een vreemde omge
ving, met vreemde mensen en gebrui.
ken zo volledig mogelijk wil onder
gaan.
Wel doet ook hier het populaire
gezegde opgeld: „Wat men ver haalt
is lekker"; snobisme zal misschien
hier en daar een woordje meespre
ken, maar dat zijn de reizigers niet
waarover wij wilden schrijven.
Toch zouden we er eens goed aan
doen het eigen land als vacantieoord
niet te verwaarlozen. Veel meer dan
elders vinden we hier in klein be
stek zó veel verscheidenheid van
landschap; zee en plassen, bos, heide
en polder op enkele vierkante kilo
meters oppervlakte van onze grote
aarde.
Een vacantie op de meren en plas
sen van Holland en Friesland, of do
lend over de brede Zeeuwse wateren
is niet overal te vinden en een trek
tocht door onze lage landen met de
wijde horizonten en de machtige he
mel er boven kan van een bekoring
zijn, die weliswaar het grootse mist
van hoog-op torende berglandschap
pen doch zeker van blijder aanzien
dan een kostbare tocht door menig
vlak maar somber of brandend-iheet
landschap in Spanje of waar ook tor
wereld.
Het is natuurlijk ook waar, dat de
vacantieganger in ons eng-begrensde
land zo spoedig is uitgevlogen en dat
in een deel van de ge-ijkte vacantie-
centra de toeristen-„industrie" maar
De eeuwige drift
ER IS HET VROME REIZEN van
de Driekoningen en de fanatieke
reisdrift van Columbus; er is het
avontuurlijk geloof der kruisvaarders
en eenzame dolage van een missio
naris".
Aan deze woorden uit het boek
van Albert Helman en Albert Kuyle,
„Van Pij en Burnous", een der mooi
ste reisverhalen die wij ooit lazen,
moesten wij denken toen wij ons tot
het schrijven van deze beschouwing
neerzetten. „Immers, dit is de essen
tie, de vreugde en het verdriet van
alle reizen: het zwerven rondom een
gesloten paradijs. Overal te zoeken
naar de ene weg die nog onversperd
moet zijn. Het reizen is de haastige
wandeling door een doolhof".
Genoeg, beste lezer en lieve leze
res, laten wij U niet verder vervelen
met wijsgerige beschouwingen en
uitspraken van reizigers van profes
sie, want dat is over het algemeen
niet was U in het reizen zoekt. Ten
minste niet bewust.
U reist bewust óm, laten we het
nu maar gewoon zeggen, er eens uit
t'e zijn, te raken uit de sleur van
alledag, het duffe stof van kantoor of
winkel. Een vlucht uit het nimmer
al te liefelijke vaderlandse weer om
te zoeekn naar streken waar slechts
het stof is van onbekende wegen en
de zon eeuwig schijnt te stralen. U
reist (voor Uw vacantie) uitsluitend
voor Uw genoegen, ongeacht of U
dat genoegen vereenzelvigen wilt
met een zucht naar „algemene ont
wikkeling".
En dan is het reizen een levensge
nieting die, vroeger aan slechts en
kelen beschoren, thans voor velen is
weggelegd. Het doet er niet toe hoe
we reizen, van welk vervoermiddel
we gebruik maken. „De kunst van
het reizen is: zorgeloos Uws weegs te
gaan, zonder bekommernis om wat
VROEGER EN NU.
IN ONZE JONGE JAREN, zo'n
kleine halve eeuw geleden, was
het reeds een hele belevenis wanneer
wy op een zomerse dag gingen van
onze goede stad naar het strand in
Noordwijk, Zandvoort of in een kost.
bare bui naar Scheveningen. Men be.
hoorde tot de zeer bevoorrechten als
men grootvader en grootmoeder had
wonen in een landstreek hier ver
vandaan of een tante die, de last van
een woelige huisgenoot-méér niet
tellende, haar deur openzette, een bed
vrij maakte en ons te logeren vroeg.
Wat ouder geworden en in het be
zit van de eerste fiets, kwam er uit
breiding in de mogelijkheden, we
trokken er allengs megr en verder
op uit. Var» ons zuinig bespaarde zak.
geld kochten wij de eerste rugzak,
een poosje na de inning van ons eer
ste salaris het eenvoudige fototoestel.
Wellicht hebt U het ook zo meege
maakt, maar dan zult U ook beken
nen willen dat het intense genot van
Want wij willen altijd meer en
verder. Na het eerste, aarzelende be-
tin doemen nieuwe plannen en an-
ere vergezichten op. „Er is een vorm
van reizen: de vlucht in een nieuwe,
vreemde droom, waar al het oude
leed vergeten wordt. Met als enig,
laatste verlangen: die derwaerts gaen
en keeren niet".
En zo werd langzaamaan de kiem
gelegd voor de massale volksverhui
zing, die we ieder jaar opnieuw weer
meemaken. Wij gaan op weg en ko
men velen tegen die óók op weg zijn.
Wij en velen ontvluchten het eigen
land, de eigen omgeving en trekken
naar den vreemde om na enkele da
gen of weken toch weer terug te ke
ren naar de eigen haard, met als on
bewust doch blijvend verlangen:
„derwaerts te gaen en niet te kee
ren".
Toqh verstaan vele reizigers de su
blieme kunst van het reizen niet. Zij
trekken niet, zij laten zich trekken.
Vrucht van onze moderne tijd: het
gemak zoeken maar de moeite ont
wijken en uit deze mentaliteit is de
reisvereniging en het reisbureau ge
boren, thans als onmisbare schakel in
veler reisplannen niet meer weg te
denken. Het zij zo het is, een ieder
doet het op zijn manier.
al te weinig bioeit. Wanneer men al
eens spreekt over „de gruwel der
bedevaartsoorden" mogen we dat
even zeer doen van onze toeristen
plaatsen. Wie een rustige vacantie
zoekt: Hij trekke niet naar Valken
burg of Scheveningen, wie vacantie
wenst met alle denkbare vertier en
comfort: hij trekke er juist wél naar
toe. Ook ons eigen land weet dus
leek wat wils te bieden, het is maar
wat men zoekt en waar men het vin
den wil.
Ken Uw land en heb het lief
onbekend maakt ook hier veelal on
bemind.
ieder reis/op zijn manier.
UGAAT DUS en hopenlijk ook
wij dit jaar weer met vacan
tie en zoekt Uw genoegens her en der
binnen of buiten de landspalen.
Maar weet wel (om te besluiten
met een citaat uit het door ons reeds
genoemde reisverhaal): „Gij komt
tijd te kort, veel tijd te kort. Kijk
rond, en gretig; wees rijk voor
Uzelve".
Want al te spoedig zullen we zijn
uitgereisd om de laatste grote reis
te aanvaarden als Charon ons loodst
in zijn witte boot uit de aardse kana
len naar een golfloze zee.
ïieii-uM^Aeden
(VAKANTIE-VITAMINEN.)
Die niet door het land rijdt,
weet niet wat geneugte is.
Wie 's-zomers vergaart,
die 's-winters welvaart.
Al kunt gij op den berg nog niet gaan,
blijf daarom in het dal niet staan.
Geen beter reisgeld dan de kunst.
Goede gezellen zijn kwade leidslieden
Blijf in uw land en behelp u.
Ergens geweest te zijn maakt menig
een gelukkiger dan er te zijn.
kochten de eerste rugzak.
VACANTIE IN EIGEN LAND.
het buitenland af te raden of zelfs
te misgunnen vragen wij ons toch af
waarom het eigen land bij zo'n grote
massa geen plaats vindt in de vacan-
tieplannen. Er moet bier toch ook
wat te beleven en* te vinden zijn.
Nederland is ontdekt door die buiten
landers, die jaarlijks in steeds grotere
drommen hierheen trekken, niet al
leen in de bollentijd maar toch ook
deze eerste vrije reizen later, ook 1 ir. de zomer.
wanneer U nn in een zoemende auto I Och, zij zullen er wel niet zo over
naar verre streken trekt, nimmer zó denken als wij. Het zal wêl zijn dat
groot meer is geweest. I men door niets en niemand wil her-
DE VAKANTIETIJD van het me
rendeel der Nederlanders komt
weer in zicht en, zoal niet reeds ge
daan, in vele gezinnen breekt men
zich zo langzamerhand het hoofd
waarheen dit jaar de tocht zal zijn.
Er zijn werkelijk nog mensen die
op vakantie gaan, die zelf route en
pleisterplaatsen uitstippelen, naór 'het
station gaan voor de trein of inter
nationale bus, op fiets, brommer of
motor stappen en al of niet voorzien
van „engel" of gade-met-kroost de
reis naar het onbekende aanvangen.
Maar veel groter is heden ten dage
het aantal dergenen die hun vakantie
kant en klaar als uit een fabriek
betrekken en zich laten reizen, laten-
sturen, laten trekken.
Ieder denke daarover wat hij wil,
honny soit qui rnal'y pense. Het feit
bestaat nu eenmaal en Ijeeft ontegen
zeggelijk voor een grote massa va
kantiegangers zijn voordelen al is het
alleen maar voor hen die het reizen
(nog) moeten leren, die het nimmer
gewoon zijn geweest, geen talenken
nis bezitten of ontwikkeling op meer
dan gemiddeld niveau. Die zich, al
léén in een vreemde omgeving, waar
men niemand verstaat en dikwijls
niet verstaan wordt, dan vanzelf
sprekend gaat voelen als de spreek
woordelijke kat in het dito pakhuis.
En met zulk een vooruitzicht gaat
men nu eenmaal liever niet met va
kantie in den vreemde.
Tienduizenden Nederlanders ver
gaat het aldus en fabrieks- en col
lectieve reizen, kant en klaar uit
voorraad leverbaar, voorzien dus in
een grote behoefte.
Ervaring leert
„Wanneer de vakantietijd is aan
gebroken en het publiek op reis gaat,
komt voor ons weer de tijd om aan
dacht te schenken aan het program
ma voor het nieuwe seizoen. Het
grootste deel der reizen is dan ge
reserveerd en volgeboekt en wij kun
nen een voorlopige balans opmaken,
waardoor we in staat zijn te zien
in hoeverre de werkelijkheid onze
verwachtingen heeft gedekt".
Dit vertelde ons een functionaris
van een Nederlandse reisvereniging.
Wij brachten een bezoek aan het kan
toor van deze vereniging om er eens
een kijkje te nemen in de „reizen-
fabriek en eens te informeren naar
het geheimzinnige werk achter de
schermen.
„In de jaren na de laatste wereld
oorlog heeft het reizen en vooral het
reizen' naar het buitenland steeds gro.
ter vormen aangenomen. De omstan
digheden zijn gunstig en velen ne
men deze gelegenheid te baat om
eens iets meer van de wereld te zien
en verwezenlijken dit in hun vakan
tiereizen. Aan de reisvereniging de
taak er voor te zorgen dat haar led*
in de gelegenheid worden gesteld een
reis passend naar wens en beurs te
maken. Hiervoor komt wel het een
en ander kijken".
De plannen worden gemaakt aan
de hand van de statistieken van het
laatste reisseizoen. Zo is men in staat
te zien welke reisdoelen enthousiast
bezocht worden en welke minder. Dit
geeft een leiddraad voor hef komen
de seizoen. Zo nodig worden in dat
gebied of land nieuwe contacten ge
zocht om meer reizen mogelijk t(
maken.
Hotels, extra treinen en
touringcars
Aan de hand van deze gegevens
wordt het reisprogramma voor het
komende reisseizoen gepland, begint
de organisatie. Dat betekent contrac
ten opmaken met hotels in al die
landen waarheen de reizen voeren.
Het organiseren van het vervoer, het
zij per trein, touringcar of vliegtuig alle landen aanzitten en waar deze
en natuurlijk het berekenen van het
bedrag, dat een dergelijke reis moet
kosten.
Wat de hotels betreft: dat is niet
zo eenvoudig, want in vrijwel alle
toeristische gebieden is er een tekort
aan hotelruimte, zodat de hoteliers
niet bepaald op reizigers zitten te
wachten. Wanneer een hotel om een
of andere reden uitvalt, dan is het
meestal een hele toer om in dezelfde
omgeving een geschikt ander hotel te
vinden, dat zich bereid verklaart dat
seizoen in dienst van de vereniging
te treden.
Ook bestaat de mogelijkheid dat
een hotel uitvalt, terwijl het seizoen
reeds op gang is en reserveringen
reeds hebben plaatsgevonden. Bij
dergelijke eventualiteiten moet men
paraat zijn, op stap gaan en desnoods
improviseren, waarbij natuurlijk aan
bepaalde minimumeisen moet worden
voldaan. Zo kan het voorkomen, dat
de vereniging voor een zware taak
wordt gesteld, maar de zaak moet
kloppen, kost wat het kost.
Het is niet mogelijk zó maar een
extra trein te huren, daar komt wel
iets meer voor kijken. En zo is er
elk jaar in de winter een internatio
naal spoorwegcongres, waarbij afge
vaardigden van reisverenigingen uit
hun wensen voor het komende sei
zoen kenbaar maken, welke wensen
dan bereidwillig door de diverse
spoorwegmaatschappijen worden be
zien. Zo'n congres duurt dagen en
de spoorwegen komen dan tenslotte
met hun aanbod. Zóveel extra treinen
op die en die uren en die en die
dagen in dat seizoen. En dat alles
moet internationaal weer met elkaar
kloppen, want zo'n trein gaat door
verschillende landen. U begrijpt wat
een organisatie dat vergt. Het resul
taat is dat er een speciaal boekwerk
wordt uitgegeven waarin al deze
overeenkomsten zijn neergelegd.
Een lijvig boekwerk intussen, in
de Franse taal gesteld, waarin al de
verschillende regelingen der spoor
wegen mét de reisorganisaties van
al die maatschappijen. Het geeft een
duidelijke kijk op de moeilijkheden
waarmee men worstelt bij het samen,
stellen van dergelijke reizen.
Met de touringcars ligt het iets
eenvoudiger. Er bestaan overeenkom
sten met prominente touringcaronder
nemingen hier in Nederland voor het
vervoer van onze reizigers heen en
terug naar bepaalde reisdoelen. Aan
het materiaal worden natuurlijk hoge
eissen gesteld en er bestaan speciale
reglementen en voorschriften.
Maar deze touringcars mogen niet
door alle te doortrekken landen rei
zen, want ieder land heeft weer zijn
aparte voorschriften waaraan moet
worden voldaan. Ook zijn er landen
die hun spoorwegondernemingen wil
len beschermen en liever de bussen
weren. Hier moeten speciale vergun
ningen worden aangevraagd; kortom
een enorme hoeveelheid werk is aan
dat alles verbonden.
Wat het vliegen betreft: wel wordt
er veel met chartermachines gewerkt
die reizigers vervoerqji naar enkele
plaatsen in Europa, maar het vlieg-
vervoer is tot nu toe zeer beperkt.
Omvangijke administratie
Dat aan dat alles, dat nu zo maar
in enkele regels druks is neergelegd,
veel meer vast zit dan naar buiten
blijkt, zal ieder wel duidelijk zijn.
Alleen al voor de administratie van
de reizen en de deelnemers daaraan,
heeft men niet alleen een flinke ruim
te nodig, maar ook een groot aantal
medewerkers. Bij de vereniging, waar
wij ons licht hebben opgestoken, is
deze administratie echter op de mo
dernste leest geschoeid en derhalve
geheel geautomatiseerd.
Speciale ponsmachines verwerken
de besproken reizen, waarbij het vrij.
wel uitgesloten is dat fouten worden
gemaakt.
Wil de candidaatreiziger zich voor
een bepaalde reis laten inschrijven,
dan komt hij „voor de balie" (maar
dan zonder de afschrikkende beteke
nis van het woord, die er op ander
gebied wel aan wordt gesteld), waar
gedienstig personeel alles noteert en
kennis neemt van verlangens en spe
ciale wensen.
Want dat laatste is bijv. mogelijk
wanneer men, in plaats van een col
lectieve reis, liever een privé-reis
onderneemt en deze toch wil doen
onder de hoede van een reisvereni
ging-
De beambte zal dan alle gewenste
gegevens verstrekken en samen met
de adspirant-reiziger een bepaalde
reis „opbouwen". Hiertoe beschikt hij
over alle denkbare kaarten, spoor
boekjes van alle landen, hotelgidsen
en wat al niet meer.
Hij kan u precies vertellen wat een
spoorkaartje in den vreemde kost,
welke trein- en busverbindingen aan
sluiten, welke hotels voor u beschik
baar zijn, kortom alles wat men zich
wensen kan.
Een dergelijke privé-reis wordt ge
heel naar wens uitgestippeld en u
krijgt alles keurig thuisbezorgd. Met
reistickets, hotelreserveringen, kaar
ten en alles wat er nodig is.
Het lijdt geen twyfel, of er is elck
wat wils, want wie geen keuze kan
maken uit enige duizenden reisvoor-
stellen, wel, hij kan beter thuis
blyven.
Goede reis!
(Nadruk verboden).
LIET ZAL NIET VAAK VOORKOMEN, het lijkt ons
zelfs een illusie, maar steltu zich eens voor, dat u
na het beëindigen van uw werk op een goede dag
van u-w chef te hóren zou krijgen, dat u de volgende
morgen niet de dagelijkse arbeid hoefde te hervatten,
doch dat u zich zo maar, zonder meer, kon gaan
wijden aan de genietingen van een paar weken vrij-af.
Wij nemen vanzelfsprekend aan, dat zo'n aanbod u
gelegen zou komen en geen sombere gevoelens zou
opwekken en dat dé financiële positie u dermate arm
slag zou geven, dat u zich iets meer kan veroorloven
dan slechts nerveus in uw luie stoel te moeten zitten
en door het raam naar buiten te staren, uw voeten
rustend op de harde bodem van een teiltje met water.
Hoogstwaarschijnlijk zoudt u een ogenblikje ver
baasd staan te kijken, maar dan enthousiast de benen
nemen met een haastig: tot over veertien dagen, jullie
redden het wel, en u vergat dan bepaald te tracteren,
zoals de traditie, die zich bijna overal hardnekkig heeft
gevestigd* dit eist. De volgende ochtend, of misschien
dezelfde avond nog, zoudt u huis en haard de rug
toekeren om elders te zoeken wat u thuis niet vinden
kunt. En als het weer een heel klein beetje mee
werkte, kon u een prima vakantie hebben; u zou de
sleur van alle dag vergeten en na verloop van enige
tijd weer gesterkt naar ziel en lichaam en met een
opgeruimd humeur, zoals dat dan van u verwacht
wordt, aan de slag kunnen gaan.
BRON VAN VREUGDE
LIET KLINKT ALLEMAAL ERG LEUK en de mees-
ten van ons zouden niet veel bezwaren maken
indien hen dit overkwam, maar gelukkig is er weinig
kans op. Gelukkig, zeggen wij, want er blijft een grote
bron van vreugden onontgonnen, wanneer wij onze
vakantie op een dergelijke manier moesten vieren. Wij
zouden nl. een belangrijk deel van onze vakantie mis
sen, zowel kwalitatief als wat de kwantiteit betreft.
Het is de voorpret, welke wij beleven aan het plannen
maken.
Reeds maanden van tevoren zitten wij in de bossen
of aan het strand, beklimmen wij steile heuvels, zitten
om rokerige kampvuren, turen in een sloot met een
hengel in de hand of hebben reeds tientallen kilo
meters in de benen zitten, met zadelpijn. Pakken wij
10 augustus onze biezen, dan liggen begin-juni de
kaarten al op tafel en worden er routes uitgestippeld,
lijstjes opgemaakt en taken verdeeld en ontstaan de
eerste ruzies. In de loop van de daarop volgende weken
gaan wij ettelijke reisbureaus af en verzamelen ge
gevens en foldertjes en in ons hart begint de zomer
zon steeds warmer te schijnen en onze opwinding
neemt_ toe naarmate de dagen verstrijken, tot aan de
dag vóór ons vertrek; dan zijn wij alleen maar zenuw
achtig en heerst er soms een zeker pessimisme.
Dit soort neerslachtigheid is te verklaren: wij hebben
een mooie tijd achter de rug, het eerste deel van onze
vakantie, een periode van geestelijk reizen en trekken,
vol aan verwachtingen. Het waren weken van, voor
ons gevoel haast uitzichtloze, voorpret, wij hebben
plannen gemaakt. En nu is het maar afwachten wat
ervan terecht komt, zo overwogen wij op de vooravond.
MEER VOLDOENING
\X/IJ DURVEN geen drastische uitspraak in dezen te
geven, doch er zijn lieden, en niet zo weinige,
die beweren, dat de plannenmaaktijd meer voldoening
geeft dan de vakantie zelf. Dit gaat helaas in veel
gevallen wel op; het komt er echter op aan, wat de
mensen zelf er van maken, ook als de omstandigheden
eens een keer minder ideaal zijn. Dat evenwel het
visioenen scheppen een genieting op zich is. mag toch
wel een uitgemaakte zaak genoemd worden. Het kost
geen of weinig geld, het maakt de mens alleen dikwijls
een beetje ongeduldig. En dan tenslotte: wanneer u
teleurstelling wilt voorkomen, zorgt u er voor, dat
na al die weken van voorbereiding geen vast plar.
op tafel ligt, of, indien dit wel het gevai is, gooi het
dan overboord, want wat komt er in werkelijkheid van
terecht? U heeft een heerlijke tijd gehad met uw
droombeelden, onweer was er niet, tenzij omwille der
romantiek, en ze deden allemaal zo gewillig wat u
graag wou. Laat u het nu maar zo zijn en bederf niets;
begin plan- en probleemloos aan het tweede gedeelte
van uw vakantie: de praktijk. Daar is het uiteindelijk
toch om begonnen.
