's Werelds eerste zweefvliegtuig en eerste
motorvliegtuig worden herbouwd
Zaligverklaringsproces van
Moeder Clara Fey
Ziekenfondsverzekering voor de bejaarden
DINSDAG 12 MAART 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 6
VOOR NATIONAAL LUCHTVAARTMUSEUM
Slamea-made ap £eip/Uyvc aaatjaat&fteutA
Reeds te zien op
expositie „Het Atoom"
Ten behoeve der door de Stichting
Nationaal Luchtvaart Museum in te
richten luchtvaartafdeling op de ten
toonstelling „Het Atoom" die in het
begin van de zomer op Schiphol haar
poorten zal openen, worden het eer
ste zweefvliegtuig ter wereld, een uit
1891 stammende Lilienthal, en het
eerste motorvliegtuig, de Wright
„Flyer" van 1903, in ons land op
ware grootte herbouwd. Het histori
sche eerste zweefvliegtuig van de
Duitser Otto Lilienthal wordt gere
construeerd in de werkplaatsen der
KNVvL op het Zweefvlicgcentrum
Teriet bij Arnhem, terwijl de op
dracht tot de bouw van de Wright
„Flyer" Is verstrekt aan het Insti
tuut voor Scheepvaart en Lucht
vaart te Rotterdam.
Zoals bekend zal het Nationaal
Luchtvaart Museum na sluiting van
de tentoonstelling „Het Atoom" in
september in een deel van de voor
deze expositie op Schiphol gebouwde
hal worden ondergebracht. Daarme
de zal dan eindelijk uitvoering wor
den gegeven aan plannen welke
reeds van vóór de eerste wereldoor
log dateren, hetgeen in de eerste
plaats te danken is aan de krachtige
steun welke het MLM ontving van
de zijde van Schiphol's directeur,
de heer U. F. M. Dellaert.
Lilienthal.
Otto Lilienthal (18481896) begon
reeds op 14-jarige leeftijd samen met
zijn broer Gustav aan proeven voor
het vervaardigen van een vliegtoe
stel, eerst met een z.g. k'spvleugel-
vliegtuig dat onsuccesvol was. Door
nauwkeurige bestudering van de
Het Lilienthal-zweefvliegtuig
vlucht der vogels wist deze Duitse
ingenieur zich reeds tussen 1880 en
1890 vertrouwd te maken met de be
ginselen der aërodynamica en in
1891 bouwde hij een eendekker,
waarmede de thans nog geldende
grondvorm van het vliegtuig werd
verwezenlijkt. Van een door hemzelf
opgeworpen heuvel maakte hij, han
gend tussen de beide vleugelhelften
van zijn toestel, talloze zweefvluch
ten, eerste van enkele meters lengte
maar al spoedig 20 a 25 m. ver. Toen
hij poogde de bestuurbaarheid van
zijn modellen te verbeteren kwam hij
op 9 augustus 1896 ten val en over
leed hij de volgende dag aan een
ruggegraatsfractuur.
De Wrigths.
Het succes dat de gebroeders
I Wright zeven jaar later in de Ver
enigde Staten boekten met een door
l motorkracht voortbewogen tweedek
ker was mede op de vindingen van
Lilienthal gebaseerd. Evenals de
Frans-Amerikaanse spoorweginge
nieur Chanute bouwden zij verbeter
de versies van Lilienthal's laatste
tweedekker, waarmede zij in de eer
ste jaren van deze eeuw geslaagde
zweefvluchten maakten. Daarop con
strueerden Orville en Wilbur
Wright, die van oorsprong fietsen
makers waren, een tweedekker met
12 pk 4-cylinder motor, welke via
fietskettingen twee duwschroeven
aandreef. Startend van een rail
maakte Orville Wright met dit toe
stel op 17 december 1903 te Kitty-
hawk in Nort Carolina de eerste
motorvlucht ter wereld, die 12 se
conden duurde. Nadat de broers die
dag om beurten nog verscheidene
vluchten hadden gemaakt, bleef il-
bur de laatste maal bijna een minuut
in de lucht waarbij hij 260 m. afleg
de. De Wright „Flyer", ook wel de
„Kittyhawk" genoemd, werd liggend
bestuurd waarbij de dwarsbesturing
geschiedde door het verschuiven van
een heupbankje, dat de vleugeleind -n
krom trok.
Vijf-en-een-half-jaar later, op 27
juni 1909, werd de eerste motorvlucht
boven Nederland gemaakt te Etten-
Leur bij Breda door de Franse Graaf
de Lambert in een in Frankrijk ge
bouwde Wright tweedekker.
ïledetlandle tuc-dtimaitemenementen in 1957
27 april: Wedstrijd om de „Zil
veren Vleugel van Amster
dam", Vliegveld Hilversum,
georganiseerd door de Gooi-
Stichtse eif, Amsterdamse
Aero Clubs.
11 en 12 mei: Nederlandse Rond
vlucht en Sportvliegers
reünie te Rotterdam, georga
niseerd door de KNVvL.
25 mei: Wedstrijd om de Joop
van der Mark Memorial Cup,
Vliegveld Hilversum, geor
ganiseerd door de Gooi-
Stichtse Aero Club.
27 mei9 juni: Zweefvliegived-
strijden op het KNVvL
Zweef vlieg-centrum Teriet
om het Nationale Kampioen
schap.
10 juni: Zesde Internationale
Luchtvaartschouw Ypenburg
(ILSY-Rijswijk).
27 juli3 aug.: KNVvL Lucht
vaartkamp Ermelo voor mo
delbouwers.
September: Viering 25-jarig ju
bileum Eindhovense Aero
Club
7 september: Ooievaarsvlucht,
Luchthaven Rotterdam, ge
organiseerd door de Haag-
sche Aero Club.
14 sept.: Ameidevlucht, Vlieg
veld H'sum, georganiseerd
door de Gooi-Stichtse Aero
Club.
INVLOED VAN HET WESTEN BEGINT DOOR TE WERKEN.
Als de voortekenen niet bedriegen kunnen de vrouwen in Oost-Duitsland er op rekenen, dat zij dit voorjaar
en deze zomer beter en stijlvoller gekleed zullen lopen, dan sinds het einde van de tweede wereldoorlog (het ge
val is geweest. De utiliteitskleding, de overalls, zij verdwijnen om plaats te maken voor eleganter toiletjes,
waarin onmiskenbaar tot uiting komt dat het niet langer onmogelijk is voor de Oost-Duitse ontwerpers, in
spiratie te putten uit het westerse mode-arsenaal. Een show, gehouden op de Leipziger Voorjaarsbeurs, heeft
getoond, wat de kenmerken van de nieuwe richting in de Oost-Duitse mode zijn.
Niet alleen de isolatie van het Westen bezorgde de oostelijke landen een achterstand, er was en dat is ver
moedelijk even belangrijk een nijpend gebrek aan de juiste stoffen, dat nu nog doorwerkt en dat een snel
gelijktrekken van oost en west op modegebied afremt. Een duidelijke wijziging is echter onstuitbaar ingetre
den en, hoe kan het anders, enthousiast verwelkomd. Hierbij komt, dat het westelijker koersende communis
me thans modellen toelaat die nog maar kort geleden als decadent werden bestempeld.
Foto links: typisch westelijke trekken toont dit middag-kostuum van zware wol met een kraag van opossum
bont. De naam is „Labalade" en het ontwerp is afkomstig van het „staatshuis" „Treffmodelle" in Berlijn.
Midden: „Mercedes" is de naam van deze combinatie van cc^e en pakje die in de rubriek „voor op reis" is
ondergebracht. „Mercedes" komt uit de „Leipziger Da menbekleidungswerke". De cape is uitgevoerd in zwart
en wit; het pakje van dikke grijze wol.
Rechts: dit is „Nana", een ontwerp, dat nog kortgeleden als beslist „westers decadent" betiteld zou zijn, maar
dat nu opgang maakt. Het is inderdaad heel iets anders dan de overall, waarin men de Oost-Duitse vrouwen
zo lang zag lopen. De kleur van het pakje is geel, het driekwartse jasje kleedt bijzonder elegant af. Het ma
teriaal is wol.
Z. H. de Paus heeft de Congregatie
van de Riten toestemming gegeven
Moeder Clara Fey, stichteres van de
Congregatie van de Zusters van het
Arme Kind Jezus, te beginnen.
De Paus heeft 1e bisschop van
Roermond, mgr. dr. J. H. G. Lem-
mens, gelast het apostolisch proces te
openen door de samenstelling van
De nieuwe regeling I Dc pr<,""c
Ingevolge de Wet zal de Kroon de
Eerst op 20 februari 1957 verscheen I premie jaarlijks moeten vaststellen,
bü de Staatsdrukkerij een Koninklijk j De Wet heeft de Kroon echter niet
Besluit, dat de „Wet op de Zieken-1 vrijigelaten in het bepalen van het
fondsverzekering voor bejaarden" opbedrag der premie. De Wet maakt
21 februari 1957 in werking deed j onderscheid tussen twee groepen van
treden en wel met terugwerkende bejaarden. De eerste groep wordt
kracht tot 1 januari 1957. In feite gevormd door degenen, wier inkomen
echter werd deze wet reeds sedert niet meer bedraagt dan ƒ2400 per
1 januari jl. toegepast. Die toepas
sing is dus thaus achteraf wettelijk
bekrachtigd.
Nu het K.B. de betreffende ver
zekering heeft gelegaliseerd en bo
vendien nog een aantal uitvoerings
bepalingen heeft gegeven, menen wij
goed te doen ten behoeve van onze
jaar. Voor deze groep dient de Kroon
de premie vast te stellen op een be
drag gelijk aan het vierde deel van
de kosten, welke per zelfstandig-
verzekerde gemiddeld moeten wor
den gemaakt.
De tweede groep omvat de 'bejaar
den, wier inkomen meer bedraagt
bejaarde lezers een uiteenzetting te ^an 2400, doch niet meer dan 3410
geven van de nieuwe wettelijke rege
ling.
De personen, die een uitkering ont
vingen krachtens de „Noodwet
Ouderdomsvoorziening", vielen onder
de verplichte ziekenfondsverzekering.
Zij moesten daarvoor een premie be
talen Van 1.50 per maand. Door de
intrekking van de „Noodwet Ouder
domsvoorziening" op 1 januari 1957
is voor degenen, die tot die datum
een uitkering krachtens de Noodwet
genoten en uitsluitend op die grond
verplicht verzekerd waren, de wet
telijke grondslag voor hun opneming
in de verplichte ziekenfondsverzeke
ring vervallen.
In de hierdoor ontstane leemte
voorziet de Wet op de ziekenfonds
verzekering voor bejaarden. Zij be
oogt aan degenen, die slechts een
geringe financiële draagkracht heb
ben, een goedkoop recht op zieken
fondsverzekering te geven. Nagenoeg
alle 65-jarigen en ouderen, wier in
komen niet meer bedraagt dan 3410,
per jaar. Voor deze groep wordt de
premie vastgesteld op de helft van
de kostprijs dekkende premie.
Aldus heeft de Kroon voor het jaar
1957 de premie voor de eerste groep
vastgesteld op 55 cent en voor de
tweede groep op 110 cent per week.
Aard der verzekering
De ziekenfondsverzekering voor
bejaarden draagt een eigen karakter.
Enerzijds heeft zij bepaalde kenmer
ken van de vrijwillige verzekering,
anderzijds bestaat er een zekere over
eenkomst met de verplichte verze
kering.
Met de vrijwillige verzekering heeft
de bejaardenverzekering het vrijwil
lige karakter van aansluiting en pre
miebetaling gemeen. De bejaarden
zijn niet verplicht zich voor deze ver
zekering aan te melden.
De overeenkomst met de verplich
te verzekering bestaat hierin, dat de
ziekenfondsen verplicht zijn de be-
hebben het recht om een goedkope jaarden, die dit wensen, in de ver-
ziekenfondsverzekering te sluiten, zekering op te nemen
He>t tekort, dat door de premie- een gehuwde, en van 8 pet., indien
reductie zal ontstaan, wordt voor de het een ongehuwde betreft,
helft door het Vereveningsfonds van
de verplichte verzekering en voor de
andere helft door het Rijk gedragen.
een nieuwe kerkelijke rechtbank in
zijn bisdom.
Moeder Clara Fey, die 11 april 1815
te Aken geboren werd, trok zich met
enige van haar vriendinnen het lot
aan van de opvoeding van verwaar
loosde kinderen van een wijk in deze
stad. Uit dit liefdewerk is de Stich-
het apostolisch proces voor de zalig- ^ng van de Congregatie van de Zus-
niMWMCM c,wic ters van het Arme Kind Jezus voort-
i gesproten, welke in 1844 haar beslag
kreeg met de goedkeuring van de
bisschop van Aken.
Na enige huizen in Duitsland ge
sticht te hebben, richtte Moeder Cla
ra Fey zich ook tot de verwaarloos
de jeugd in België, Frankrijk en En
geland en gelukte het haar in deze
landen enige kloosters te openen met
scholen voor het onderwijs en de op
voeding van d» kinderen.
De „Kulturkampf" van Bismarck
noopte de congregatie Duitsland te
verlaten. Het moederhuis van de
congregatie verhuisde in 1875 naar
het gesticht „Huize Leo" in Simpel-
veld. Daar is Clara Fey op 8 mei 1894
gestorven. Haar graf in Simpelveld
wordt door talrijke pelgrims tot op
heden bezocht en vele gunsten zijn
op haar voorspraak reeds verkregen.
Op 12 juli 1916 stelde mgr. Schrij
nen, bisschop van Roermond, een
kerkelijke rechtbank in voor de be
handeling van het uiocesaan proces
van zalig- en heiligverklaring van
Zuster Clara Fey. Secretaris van deze
rechtbank was de toen nog jonge
priester dr. G. Lemmens, thans bis
schop van Roermond. Dit bisschop
pelijk proces werd met een laatste
zitting op 14 maart 1924 afgesloten
en de akten ervan zijn in 1925 aan
de H. Congregatie van de Riten aan
geboden.
Sedert 1952 is mgr. Jos. Damen,
procurator van het Nederlands Epis
copaat in Rome, postulator. Op zijn
beurt heeft mgr. Damen pater J. A
A. van Lent, Oblaat van de Onbe
vlekte Ontvangenis in Cuyk aan de
Maas tot vice-postulator benoemd.
De
Wright
„Flyer"
van
1903
Omvang der verzekering
De verzekering van de bejaarde
strekt zich mede uit tot diens echt-1 het algemene ouderdomspensioen ge-
genote. Het inkomen van de echt- noten wordt ongeacht het overige in-
be;
Controle
In vergelijking tot de „Noodwet
Ouderdomsvoorziening" heeft de Al
gemene Ouderdomswet in zoverre
een vereenvoudiging gebracht, dat
genote wordt echter medegerekend
bij de beoordeling van de vraag, of
het inkomen van de bejaarde de
grens van 3410 of 2400 overschrijdt.
De andere gezinsleden zijn koste
loos medeverzekerd voor zover hun
eigen inkomen een bedrag van 13,90
per week niet te boven gaat.
Voor de berekening van het inko
men van de bejaarde bevat het Uit
voeringsbesluit nog een aantal regels,
waarvan wij hieronder de voornaam
ste laten vólgen.
Onderhoudsbijdragen van kinderen
worden niet als inkomsten van de
bejaarde aangemerkt Ontvangsten
uit hoofde van weldadigheid of ar
menzorg blijven eveneens buiten be
schouwing.
Voor elk kind, dat aan de voor
waarde voor medeverzekering vol
doet, wordt voor de bepaling van het
jaarlijks inkomen van de bejaarde
een aftrek toegepast van 175.
Voor vrije woning wordt de huur
waarde overeenkomstig de Wet op
de personele 'belasting als jaarlijks
inkomen van de bejaarde beschouwd.
Vrije inwoning geldt als een inkomen
van ƒ220 per jaar. De volle vrije
kost voor een ongehuwde of een echt
paar wordt gerekend als een inko
men van resp. 560 en 1008 per
jaar.
De jaarlijkse inkomsten uit ver
mogen worden berekend op de grond
slag van de lijfrentewaarde daarvan
op 65-jarige leeftijd. Hierbij wordt
een vermogen geacht een lijfrente
op te leveren van 6 pet. van het
zuiver vermogen, indien het betreft
komen van de bejaarde. Een onder
zoek naar het inkomen zou dus niet
meer nodig zijn.
Maar dit voordeel is door de zie
kenfondsverzekering weer teniet ge
daan, cxmdat alleen de bejaarden met
een laag inkomen op deze verzekering
recht (hebben tegen gereduceerde ta
rieven.
Het Uitvoeringsbesluit draagt de
controle aan de gemeentebesturen op.
Een aanvrage om inschrijving in een
ziekenfonds wordt door het betref
fende ziekenfonds met een verzoek
om advies doorgezonden naar (het be
stuur Van de gemeente, waarin de
bebaarde zijn werkelijke verblijfplaats
■heeft.
In afwachting van het advies van
het gemeentebestuur schrijft het zie
kenfonds de bejaarde voorlopig in,
tenzij het ziekenfonds vermoedt, dat
de betrokkene geen recht op deze
verzekering heeft. Gedurende de
voorlopige inschrijving moet de be
jaarde een premie betalen van 110
cent per week. Blijkt nr. ontvangst
van het advies Van het gemeente
bestuur, dat de bejaarde slechts 55
cent per week behoeft te betalen,
dan restitueert het ziekenfonds het
tetreel betaalde.
Het Uitvoeringsbesluit geeft een
aparte regeling voor de bejaarden,
die op 3(1 december 1956 een uitke
ring krachtens de .Noodwet Ouder
domsvoorziening" genoten en zich
vóór 1 april 1957 bij een ziekenfonds
aanmelden. Voor wat betreft de on
gehuwde voormalige Noodtrekkers,
stelt het Uitvoeringsbesluit hun pre
mie vast op 55 cent per week, omdat
INTENERING AMBONEZEN
OPGEHEVEN.
Zoals bekend is heeft de minister
van justitie zich enige tijd geleden
genoodzaakt gezien een aantal Ambo
nezen te interneren. Dit is geschied in
verband met hun invloed op de mis
dragingen van de groep (de PNMS)
waartoe zij behoren.
De laatste tijd is gebleken, dat in
de houding van deze groep Ambone
zen een aanmerkelijke verbetetring is
gekomen. Zo hebben zij thans de zgn.
zelfverzorgingsregeling aanvaard en
zich bereid verklaard arbeid te ver
richten en hun kinderen naar school
te zenden.
Deze ontwikkeling heeft de minis
ter van justitie aanileiding gegeven
de geïnterneerden, die waren onder
gebracht in het hui^ van bewaring 2
te Scheveningen en in het gesticht
„De Kruisberg" te Doetinchem, weer
in vrijheid te doen stellen. Ook in en
kele woonoorden getroffen bijzondere
maatregelen zullen in verband hier
mee worden opgeheven.
uit het enkele feit, dat deze onge
huwde bejaarden een uitkering
krachtens de Noodwet ontvingen,
volgt, dat hun inkomen beneden de
ƒ2400 per jaar lag.
Van de gehuwde Noodtrekkers kan
alleen worden gezegd, dat hun in
komen beneden de 3410 per jaar
lag. De gegevens aangaande hun in
komen zijn bekend bij de Raad van
Arbeid. Zij moeten daarom aan het
ziekenfonds een verklaring -van de
Raad van Arbeid overleggen, aan de
hand waarvan het ziekenfonds de
premie bepaalt.
Mr. C. A. BARON BENTINCK.
KORTE golf
Onvoorzichtigheid speelde dit
weekend twee 9-jarige knaapjes in
Den Haag parten. Het eerste joch viel
van een platje aan de Zwarteweg en
brak beide polsen. Nummer twee
danste op een lichtraam, dat het plot
seling begaf. Met talrijke snij won
den werd de jongen opgenomen.
Bij 't passeren van twee wiel
rijders, op het rijwielpad langs de
Amsterdamse straatweg te Utrecht,
heeft gistermiddag een bromfietser,
die met zijn echtgenote achterop, op
weg was naar zijn woonplaats Zaan
dam, het achterwiel van een van de
fietsen geraakt. De man kwam te
vallen met het hoofd tegen een paal
en overleed ter plaatse. De vrouw
bleef ongedeerd.
De heer L. F. M. Bensdorp, be
stuurslid van het St. Gerardus Ma-
jellaziekenhuis te Bussum is door de
Paus ónderscheiden met het come
mandeurschap in de orde van de H.
Gregorius de Grrte. De heer Bensdorp
kreeg deze onderscheiding om de
verdiensten, die hij zich in de afge
lopen 25 jaar in de vereniging van
katholieke ziekenhuizen heeft ver
worven.
Voor de ogen van zijn vader, die
hem waarschuwde er niet op te klim
men, kwam gistermiddag op de Voor
straat te Franeker een tienjarige
jongen te vallen onder een aan een
tractor gekoppelde wagen. De knaap
kreeg de wielen van de wagen over
zich heen. Hij liep zelf nog naar huis,
waar 'hij ineenzakte. Tijdens het ver
voer naar het Diaconessenziekenhuis
te Leeuwarden is hij overleden.
Naast de loopplank stappend,
belandde het driejarig zoontje van
woonarkbewoners in het water van
het Noorderkanaal te Rotterdam. Een
elfjarig meisje, dat het kind zag
vallen sloeg alarm. Men bracht ter
stond het kind op het droge maar
kunstmatige ademhaling mocht niet
meer baten, daar het reeds bleek te
zijn overleden.
Veertig konijnen zijn zaterdag
omgekomen, toen brand uitbrak in
de schuur aan het Vossenvoetpad te
Wolder bij Maastricht. Het wordt niet
uitgesloten geacht dat het vuur is ver
oorzaakt door konijnendieven, die de
laatste tijd erg actief zijn in de om
geving van Maastricht.
WAAR MEN IOO JAAR WORBT
HET AANTAL HONDERDJARIGEN EN OUDER
PER MILJOEN INTONERS