2)e Ccki6e6ou4a/iu Nieuw-Guinea opnieuw voor het forum der V.N. Indonesië beroept zich op Nederlandse stemmen Israel doet nieuwe suggesties aan president Eisenhower m MAANDAG 25 FEBRUARI 1957 Directeur: C M v HAMERS VELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: L C. J ROOZEN BUREAUX: PAPENURACHT SI Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935. Redactie 20015. Advertenties 20826. Ulro 103003 Abonnementsprtj» 10.55 p. w. f2.35 p. mnd_ t7c- p. kwart rranco p.p.f7.«0 Advertenties: i; et. p. m.m Telefoontjes i 170 48ste JAARGANG No. 14041 LUG, j EILIG en OORDELIG over de Noordpool Nederland heeft geen behoefte aan „goede diensten" Indonesië heeft zaterdag in de politieke commissie van de algemene ver gadering der Verenigde Naties zijn aanspraken op Nieuw Guinea kracht bijgezet door zich er o.m. op te beroepen, „dat er onder Nederlandse intel lectuelen met verantwoordelijkheidsgevoel een groeiende ongerustheid heerst over de kwestie-Nieuw-Guinea". De permanente vertegenwoordiger van Indonesië bij de V.N., Soedjarwo, vroeg bijstand van de volkenorganisatie bij het zoeken naar een oplossing voor het geschil. De Nederlandse vertegenwoordiger mr. C. W. Schiirmann, verklaarde echter, dat de houding van Indonesië het voor Nederland on mogelijk maakt met dat land over de toekomst van Nieuw-Guinea verder te onderhandelen. De algemene vergadering achtte hij niet bevoegd de aanspraken van Indonesië te behandelen. Pe afgevaardigde van Ceylon zou tijdens deze zitting namens dertien lan den een resolutie indienen, waarin wordt voorgesteld een commissie van goede diensten van drie leden in te stellen, die in het najaar rapport zou vaIYdè tevoikïne "te vèrïnëlien moeten nitbrengen. De redevoeringen van de Indonesische en de Neder- ^Lder lrteengen? waarop kunnen worden door constructieve gemeenschappelijke pogingen". De Nederlandse permanente ver» legenwoorcüger, mr. C. W. A. Schiir mann, verklaarde in zijn rede dat het Nederlandse bestuur in Nieuw- Guinea is gebaseerd op het Handvest van de V.N. en dat het beoogt de politieke, economische, sociale en op voedkundige vooruitgang van de Pa poea's. één van de meest primitieve volken thans ter wereld, te verze keren. „Indien het op dit ogenblik moge lijk zou zijn de Papoea's zelf te laten kiezen, onder welk bestuur zy zou den willen leven, dan zou myn re gering geen ogenblik aarzelen, dit te doen. Helaas is dit nog niet moge lijk. Maar de Nederlandse regering gebruikt alle middelen, die zij in haar macht heeft, om de ontwikke- nitbrengen. De redevoeringen landse afgevaardigde vergden echter zoveel tijd, dat men zaterdag niet meer zover is gekomen. De zitting werd verdaagd tot een nader vast te stellen datum. „KOLONIALE SLAVERNIJ" De Indonesische afgevaardigde Soedjarwo opende het debat. Hij be schuldigde Nederland ervan Nieuw- Guinea „in koloniale slavernij te hou den met alle daaraan verbonden en Rijbewijs en onderwijs vrijheid Bij de behandeling van de begro ting van het departement van Verkeer en Waterstaat, enige maan den geleden in de Tweede Kamer, is de kwestie ter sprake gekomen van de bevoegdheden der autorij scholen. Het betrof de vraag of in verband met de verkeersveiligheid niet bepaalde eisen zouden moeten worden gesteld aan hen, die houders zijn van autorijscholen of als z.g. in structeurs optreden. De minister van Verkeer en Wa terstaat, toen klaarblijkelijk reeds bevroedend, dat hij door deze vraag bevestigend te beantwoorden wel eens in conflict zou kunnen komen met de Grondwet, welke vrijheid van onderwijs geeft, heeft toen gezegd, dat hij deze zaak eerst aan enkele hoogleraren zou willen voorleggen. In het Voorlopig Verslag op dezelf de begroting van de Eerste Kamer is deze zaak opnieuw aangesneden en het is daarom interessant genoeg deze kwestie eens nader te bezien. Wij zeiden reeds, dat de Grondwet vrijheid van onderwijs waarborgt en de Grondwet doet dit in artikel 208, waarin als volgt staat: Het geven var» onderwijs is vrij, behoudens het toe zicht der overheid, en bovendien voorzover het algemeen vormena lager als middelbaar onderwijs be treft, behoudens het onderzoek naar de bekwaamheid en redelijkheid van dè onderwijzer, een en ander bij de wet te regelen". De hoofdbepaling van dit artikel laat aan duidelijkheid niets te wen sen over. Hierin wordt gesteld, dat het geven van onderwijs vrij is, met andere woorden, dat de overheid het geven van onderwijs niet aan een vergunning mag binden en evenmin eisen mag stellen aan de bekwaam heid van hem, die onderwijs geeft. Dit is de hoofdstrekking van deze bepaling en dat blijkt ook al hieruit, dat er onmiddellijk een uitzondering wordt gemaakt voor het algemeen vormend lager en middelbaar onder wijs en dat dus voor dit onderwijs maar dan ook alleen voor dit onder was wel eisen aan de bekwaam heid van onderwijzer of leraar mogen worden gesteld. Behoudens deze uitzondering, is het geven van onderwijs dus het enige beroep, dat volgens de Grond wet iedereen mag uitoefenen en waaraan geen eisen van bekwaam heid, vergunning of erkenning of nu merus clausus mogen worden gesteld. Geen enkele wet en geen enkele gemeentelijke verordening mag dus het beroep van onderwijzer of leraar binden aan een acte van bekwaam heid of aan een vergunning; alweer behoudens dat de wet voor het alge meen vormend lager en middelbaar onderwijs eisen van bekwaamheid mag stellen. De Grondwet zegt immers dat het geven van onderwijs vrij is. Het doet er niet toe, wat men onderwijst of doceert, het kan rechten zijn of theo logie, schilderen of timpieren, paard rijden of metselen, dansen of Chi nees, de overheid mag geen eisen van bekwaamheid stellen. Een heel andere zaak is, dat de overheid voor het geven van sub sidie eisen van bekwaamheid stelt aan het onderwijzend personeel. D^n is er geen sprake van strijdig heid met de vrijheid van onderwijs, v^etke door de Grondwet wordt be schermd. Bij de behandeling van de Grondwetsherziening van 1917 is dit kenmerkende eigenschappen van ko loniale onderdrukking, die noodzake lijk is om deze te handhaven." „Wij vragen de bijstand van de V.N. om te trachten vreedzame mid delen te vinden voor een oplossing van dit internationaal geschil", al dus Soedjarwo. Hij citeerde o.m. de oproep van de hervormde synode en een adres van Nederlanders in Indonesië over Nw.- Guinea en concludeerde daaruit: „Hun motieven kunnen zeker niet in twijfel getrokken worden. Zij zijn gericht op wat alleen het beste be lang van beide landen is. dat zij naar best vermogen en geweten willen dienen. Daarom is Indonesië niet pes simistisch. De deur zou nog geopend 1 zij over haar eigen lot kan beslissen", zo zei h\j. Nutteloze resolutie Over de resolutie, die zou worden ingediend, wilde de heer Schürmann een voorlopige opmerking maken: Deze resolutie bevat dezelfde elemen ten als een resolutie, die Indonesië in 1954 indiende en die toen zelfs niet in stemming werd gebracht- Deze elementen zijn: onderhande lingen (dit keer zonder de woorden „als waarin de R.T.C.-overeenkomst voorziet") en goede diensten (dit keer te verlenen niet door één per soon, aangewezen door de secretaris generaal. maar door drie leden, aan gewezen door de voorzitter van de algemene vergadering). Wij hebben reeds een commissie Koningin en oattiAiMcPiaf) op. ïhiden-?XHJMllheidaxking Voor de aanvang van de Lord Baden Powell herdenking, die zaterdag m de Utrechtse Domkerk Is gehouden, en die o.m. door H.M. de Koningin werd bijgewoond, begroet H.M. de Koningin Aartsbisschop mgr. dr. B. J. Alfrink. van goede diensten gehad, die tot taak had toe te zien op de uitvoering van de ter R.T.C. bereikte overeen komsten, aldus mr. Schürmann. Die commissie had de gelegenheid de ontwikkelingen gedurende de spe ciale Unie-conferentie over de toe komstige status van Nieuw-Guinea, die op 4 december 1950 te Den Haag begon, te volgen. Die commissie kon slechts rapporteren, dat de bespre kingen tussen de betrokken partijen eindigden, zonder dat enige overeen komst was bereikt. Nieuw pijnstillend middel Een Vlaamse dokter, dr. Paul Jans sen, heeft een nieuw pijnstillend won dermiddel uitgevonden. Het middel wordt aangeduid met de codenaam R 875. Bij duizenden proefnemingen heeft het, volgens dr. Janssen, reeds bewezen, dat het twintigmaal actiever is dan morfine en veel minder schadelijk. het verlenen van het jus promovendi, het recht om een bepaald bewijs van bekwaamheid afte geven dat door de Staat wordt erkend, binden aan eisen van bekwaamheid van hen die les geven. Het antwoord op de reeds in de Tweede Kamer gestelde vraag lijkt ons daarom niet zo moeilijk te geven. Waar het geven van'onderwijs vrij is, moet ook het beroep van rjj- instructeur en het leiden van een rij school vrij blijven en mag dit niet worden gebonden aan een vergun ning of aan het bezit van een bewijs van bekwaamheid. Iets anders zou het worden, indien de overheid autorijscholen zou gaan subsidiëren of aan rijscholen het recht zou gaan verlenen rjjvaardig- heidsdiploma's uit te reiken. In dat geval zou zij alleen zulke scholen kunnen subsidiëren of bevoegd ver klaren tot het afgeven van een geldig rijbewijs, wier leraren voldoen aan de door de regerihg gestelde eisen van bekwaamheid. Zo is ook de rege ling van de Nijverheidsonderwijswet. Minister Algera zal er straks bij de behandeling van de begroting van Moskou doet mee aan sancties De Israëlische ambassadeur in de V.S., Abba Eban, is zondag te New York teruggekeerd, na te Jeruzalem overleg met zijn regering te hebben gepleegd over de toestand in het Midden-Oosten. Volgens de correspondent van de American Broadeasting Company te Jeruzalem zouden de nieuwe Israëli sche voorsteljen, welke Eban zal ont vouwen, de Volgende zijn: 1. Egypte zou akkoord moeten gaan met de doorvaart van Ameri kaanse koopvaardijschepen in de Golf van Akaba om aan te tonen, dat het niet de bedoeling heeft deze water weg onder eigen beheer te plaatsen zoals met het Suezkanaal is ge beurd. zijn departement in de Eeïste Kamer 2' De V S' moe'e,n in de. Y'N' h"n antwoord op moeten geven en mis-rieun geven aan het voorstel van de schien zal hij dat reeds doen in de Memorie van* Antwoord op deze be groting, maar wij kunnen ons niet voorstellen, dat de door hem geraad pleegde hoogleraren tot een andere conclusie zullen zijn gekomen. Canadese minister van buitenlandse zaken, Lester Pearson, om een inter nationale marinemacht in de Golf van Akaba te stationeren. 3. Israël zal de strook van Gaza ontruimen, op voorwaarde, dat het Egyptische leger dit gebied niet bezet. 4. Israël moet economische ban den met de strook van Gaza kunnen onderhouden. 5. Een kleine politiemacht der V.N. moet in de strook van Gaza wor den gelegerd. RUSLAND VóóR SANCTIES. De Sowjet-Unie is bereid de eis tot toepassing van sancties tegen Israël te steunen, indien dit land niet on middellijk zijn strijdkrachten uit Egypte terugtrekt Dit is maandag door de „Prawda", het orgaan van de communistische partij, meegedeeld. Het blad schrijft, dat Israels wei gering om zijn strijdkrachten terug te trekken een nieuwe oorlogsdrei ging in het Midden-Oosten inhoudt en vraagt zich af, hoe „een klein land als Israël de gehele organisatie van de V.N. kan uitdagen". Het antwoord ligt in de houding der V.S. Invloedrijke Amerikaanse kringen hadden Israël aangemoedigd Egypte aan te vallen en de „agressie was voorbereid door de dollars, die met milde hand door de V.S. aan Is raël waren geleverd". De „Prawda" sprak zich ook uit tege ngemelde Amerikaanse en Ca- Jótaeiióch fiegat laaatfratyt xecfit aan wetje deawaavt nadese plannen voor een bezetting van of patrouilleren in de betwiste gebieden door een politiemacht van de V.N. De directeur-generaal von het Is raëlische ministerie van buitenlandse zaken, Walter Eytan, heeft zondag op een persconferentie te Jeruzalem ver. klaard, dat Israël, ingeval de Alge. mene Vergadering tot sancties tegen Israël zou besluiten en deze zou toe passen, de Verenigde Naties en hun organen niet zal kunnen beschouwen als onpartijdige, neutrale lichamen. Dit zou o.m. beti-ekking hebben op de commissie van de V.N. voor na leving van het bestand in Palestina, waaronder alle gemengde bestands commissies ressorteren. Voorts zou het, volgens Eytan, onmogelijk wor den een bemiddelaar, in het Iraëlisch. Arabische geschil aan te wijzen, zoals in 1949 het geval was met Ralph Bunche. Tenslotte zou het afkondigen van sancties tot gevolg hebben, dat Israël zijn pogingen om tot een re geling van de vraagstukken betref fende de zóne van Gaza en in het bijzonder van het probleem van de Palestijnse vluchtelingen te komen, geheel zou staken. De secretaris-generaal van de Ver enigde Naties, Hammarskjoeld, heeft vrijdag in de algemene Vergadering meegedeeld, dat Egypte de huidige bijzondere moeilijkheden rondom het gebied van Gaza erkent en bereid is speciale schikkingen te treffen met de Verenigde Naties. Deze verklaring over het bestuur van het gebied van Gaza na een even tuele terugtrekking van de Israëli sche troepen heeft bij vele vertegen woordigers by de Verenigde Naties enig optimisme gewekt. Hammarskjoeld sprak verder over hulp van het politieleger van de eVr- enigde Naties by het beëindigen van de overvallen aan weerszijden van de Egyptische grens. In Arabihcse kringen zegt men, dat Hammarskjoelds verklaring duidelijk in houdt, dat Egypte heeft ingestemd met een gemeenschappelijk bestuur door Egypte en de Verenigde Naties over dit gebied. Israëlische ambtenaren te New York zeiden, dat het ontbreken van een verklaring over de vrije vaart in de Gojf van Akaba het belangrijkste van Hammarskjoelds verklaring is. Hieruit blijkt, zo zeiden zij, dat Egyp. te zijn standpunt niet heeft herzien. Terwijl de Verenigde Naties de situatie bespreken, welke !s ontstaan door de weigering van Israël zijn epen terug te trekken uit de •strook van Gaza en het gebied rondom do Golf van Akaba, h^udt het Israëli- iringswege dan ook duidelijk I sche fregat „Miftach", KUF-28, de wacht bij Sharem el Sheikm (foto) tegenover de Straat van Tiran om I&raël Ook mag de overheid byv. 1 -echten van vriie doorvaart te waarborcen. chten van vrije doorvaart te waarborgen. Benoemingen Bisdom Rotterdam De bisschop van Rotterdam beeft benoemd tot pastoor te Meije-Zer- veld de zeerecrw. heer C. H. Wil- lemse, kapelaan te Rotterdam (H. Lambrtus); tot kapelaan te Delft (H. Hippoly- tus) de weleerw. heer A. van der Voorn, kapelaan te Scheveningen (St. Airtemius Abt); ot kapelaan te Rotterdam (St. Willi brordus) de weleerw. heer W. A. Juffermans, kapelaan te Delft. Afnemende regenkans Gedurende het weekeinde trok ken verschillende storingen over Noord-Frankrijk, België en Neder land naar Duitsland en het Alpen gebied. Deze gingen vergezeld van uitge strekte neerslaggebieden, vooral in Zuid-Duitsland en Zwitserland vie len grote hoeveelheden, op verschil lende plaatsen in 24 uur tijds onge veer 60 milimeter. In ons land viel de neerslag za terdagavond vooral in de provincies Zuid-Holland, Utrecht en Gelder land ln de vorm van sneeiiw, maar deze dooide zondag na het binnen stromen van zachtere lucht van oceanische oorsprong snel weer weg. I-n het midden en zuiden vnrt het land kwamen in deze zachtere lucht maximumtemperaturen van om streeks 8 graden voor. De noordelijke provincies bleven echter onder invloed van koudere uit Duitsland aangevoerde lucht, waarin de temperatuur niet hoger steeg dan tot ongeveer 2 graden. De laatste van een serie storingen trok maandagmorgen over België naar het oosten, waarna over de Britse eilanden een rug van hoge luchtdruk volgt, welke vergezeld gaat van opklaringen. De kans op regen neemt dan ook af. In het temperatuurverloop komt nog niet veel verandering. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's HOE wordt het veer (Geldig van maandagavond tot dinsdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). LATER OPKLARINGEN. Aanvankelijk zwaar bewolkt met hoofdzakelijk in het zuid oosten van het land plaatselijk nog enige regen of motregen, en hier en daar mist, later enkele opklaringen. Zwakke tot matige wind. Weinig verandering in temperatuur. 26 Febr. zon op 7.35; onder 18.16; maan op 5.48; onder 15.21. Hoogwaterstanden 26 Febr. v.m. 1.45; n.m. 2. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden; weer temp. STOCKHOLM zwaar bew 9 C. KOPENHAGEN zw. bew. 1 ABERDEEN geheel bew. 3 mist 5 regen 2 regen 7 regen 12 zwaar bew 7 nevel 2 regen 7 regen 6 regen 10 regen mist LONDEN AMSTERDAM BRUSSEL PARIJS NICE BERLIJN FRANKFORT MüNCHZN ZURICH WENEN LOCARNO /NNSBRUCK ROME 3 1 7 94 Korreltje Waar wilskracht is, is ook leven, waar zü ontbreekt is makheid, hul peloosheid en moed") hojd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 1